장음표시 사용
291쪽
et ipsa interrogatio oim negatioum habeat , ubi prurius Iocus latino nun ; verum alibi interrogatis Oim QFrmativam habere ridetur, . . . ita Iatinum NE pro nox'E fust, idque etiam apud Iobum ibi. Sed, quo interpretalionem nostram comprobemus , argumentum suppeditat ipsa sententia. Quid enim illud est, quod ilibus sperare se atque exspeetare ait Z Si quid video , non aliud nisi alterutrum horum ; vel id, quod signifieatur illa interrogatione , vel immulatio, quam Iobus nominai. Quid porro est immutatio ista 8 Nempe , ni i sit ipsa instauratio vitae olim futura et corporis τοισις , quam a lobo exspectatam illaque etiam interrogatione signiscatam fuisse defendimus , aliud esse nequii, quam vel restitutio ipsius lubi in pristinum sani latis et sortunarum statum , vel decessus ex hac vila. Si prius praeseras, vellem, ediceres, quid huic restitutioni eum iis, quae a Iobo vel proxime interrogatione illa sunt expressa , vel eontinuo subduntur Z quam restitutionem insuper non semel is lassus est desperassse ici. Sin autem posterius mavis, iam neque immutatio haee illud esse poterat, quod lubus sperare Fe atque exspectare aiebat; quam enim inepte, quam in ipide die lum id foret :
to Uitae te ore vero, atque exspecto, me moriturum. Num alio quam vitae tempore, num non tempore hoc toto, more exspectatur Z Ergo , nisi immutatio ista significet ipsam vitae olim amissae inqtaurationem, quam suturam speramus, nequit ea illud esse, in qu udlobus spe atque exspectatione se serri profitebatur. Proinde alterutra ratione verba illa Iobi intelligere oportet, ut vel ipse dicatur exspectasse immutatinnem hanc , quo ea alia non est nisi instauratio sub finem mundi sutura , ideoque et prioris interrogationis sensus is est, quem eontendimus; vel hoe, quod lobus se toto vitae tempore usque ad illam immutationem, id est, u que ad mortem, se exspeclare aiebat,
nil aliud re ipsa suisse nisi id , quod expressit illa interrogatione,
et sie quoque interrogationi huie sensus , quem diximus , subsit, ne-
292쪽
oraculi interpretatio proponitur, et confirmatur. 90. Quae nostram interpretationem oraeuli a Iobo editi impedire poterant, de medio sublatis, definitaque prius vi ae notione singulorum verborum, atque argumentis non paucis nee levibus productis, quibus haee confirmarentur, arbitror me praestitisse , quantum salis est, quo de interpretationis huius veritate, non praeiudicium, sed plane iudieium iam laetum putetur, ideoque licere iam integram illam proponere. Sic autem ea est.
91. Quia dabit ergo , et scribentur verba mea γ quis dabit , in libro et emarabuntur Z stilo ferri et Alumbo in aeternum in samo excidentur 3 Et ego novi redemptorem meum pia ventem; et Postremus sver pudυerem surget. Et Postea Pella mea circumdabuntur haec , et de carne mea intuebor Deum, quem ego intuebor mihi, et oculi mei videbunt, et non alitis. Consumpti sunt renes mei in sinu meo. 92. Esl tamen operae pretium hane interpretalionem magis ae magis comprobare reliquis argumentis, quae praesto sunt , ut pecu liari ratione evineamus non de alia re Iobum esse loquutum , nisi de vita , ad quam aeternam vivendam humanum genus a Deo sub finem mundi revoeabitur. 93. Quieumque in diversa abeunt a proposita interpretatione , ad alterutrum horum ultimo omnes deveniunt aut etiam ad utrumque simul; Iobum his verbis sibi polliceri vel se in integrum restitutum iri , vel Deum ipsi in hae vita adhue degenti visitationem
laeturum. Quare, si neutrum horum accipi posse demonstraverimus, simul interpretalio nostra indubitata evadet ac talis , quae cordalo euique se probet, neeesse sit. Qui alias interpretationes ampliore ratione resutalas videre eupiunt , habent , quo satis sibi faciant , in Commentariis Sehultensii. 94. Itaque , si diligenter eonsideres totam diseeptationem hucusque habitam inier Iobum interque eius amicos , animumque ad vertas ad assecius, quibus liactenus ille concaluit, ad hiarum ratio
293쪽
dum , quo iam pertigerunt , quae omnia superius 6ὶ tibi posuimus
ob oeulos , iam nullus exspectes lare, ut Iobus eo loci redaelus te liorem se de sanitate una cum celeris bonis sibi ademptis reeiperanda factum esse narret , nec possis , quin sentias, quam narratio haee post illa frigeret, quamque vere ita seripserit Sehuliensius: Hanc Wem in explicationes suas admittere et admiscere, est totum libri pathos minuere, subnemare, et magna eae parte delere fa= ;elenim , si eut ille sapienter monet , tam grandia π nec concipii , nec essera, nisi qui de sacvrE , de iure FOEDERIs GRATuE, de pax Exi sinceros Dei cultores Post hanc vitam manente, de
95. Mullo autem magis, ea re posita, omnia ex improviso con glaciare sentias, ubi videris narratiunculam illam , latis enim ea foret , haberi statim , ae Iobus animi sui eommotione eo ada- elus esset , ut dolori atque angori, quo erudeles atque iniquae sociorum castigationes eum asseeerant, serendo impar animosiorem resulationem in tenerrimas preces converteret, pietatemque et commiSe rationem imploraret eorum, qui tanta, ni illi, immanitate in ipsum saeviebant , ac seroetebant , et contra quos magno atque alacri ad
id animo eaussam dixerat sc . M. Age vero, grandibus illis verbis , quae Iob praelatus est id ,
ipsam illius narratiunculae sententiam subiungamus , totumque Sermo nem inde exstantem ausculta : Quis ergo det , ut scribantur υe ba mea I quis det , ut in libro exarentur , ut stilo ferri et Plumbo aetermum duratura in saxo eaecidantur I Ego certo no- Di me pristinae sanitati citaeque conditioni esse restituendum.
Nonne hue aptum esset illud Horatii : Quid dignum tanto feret hic promissor hiatu γ et cetera 3 Quid porro si redemptoris men
tionem , quam omisimus, si redemptorem ipsum auctoritatem suam
294쪽
282 Liaga H. OGAMTio X. potentiamque in Iobi eineres exserentem icti. 22ὶ suo loeo inseras,
ac reponas p97. Praeterea, ni ealumnias a se repelleret, pluribus iam arD- mentis Iobus euraverat. Etenim se innocentem atque integrum iterum atque iterum professus ae testificalus fuerat. Demonstraverat aerumnas, quas patimur , nequaquam indieio esse posse , quo prave nos vitam agere arguamur ', salsum quippe esse, quod foeti vineere eontendebant, impios solummodo, hosque numquam non aerumnis illiusmodi premi, quum saepissime videamus impiis prospere omnia cedere, eontra ea vero in homines probos omnia ingruere adversa. Precatus suerat, ut sibi iam liceret vitae residuum recte ae seliciter vivere, quo iniqua a mieorum opinio , quam de eius agendi ratione animo imbiberant, res ipsa resularet. Deum ipsum sibi integritalis suae testem iam tertio ei- lavera l. Quum vero his rationibus pervincere non posset, ut Meii ab incepto desisterent, aut quominus eriminationibus iugiter aeerbioribus in ipsum inveherentur, quid agendum Iobo tandem supererat p qnidultra ab eo erat exspeelandum y Num ut eerto pronuntiaret se re stitutum iri in pristinum statum, quasi hoe uno tota lis dirimi posset , tametsi, non modo nulla ei nec esset, nee esse posset , hutns rei eertitudo , sed neque spes ulla foret , sed omnino illam desperaret 89ὶ 8 Ergone hoe unum agendum tune Iobo supererat, hoe unum ab ipso tune erat exspeelandum p non autem uniee illud, ut, resula tionibus vehementioribus in teneriores querelas supplieis more milia iis , postremum Dei indietum speraret , redemptoremque appellaret , quem opperiebatur , quique de eius innocentia esset pronuntiaturus, eamque praemiis aeternis persolutis eomprobaturus ut sensus verborum , quibus Iobus amieos alloquutus est, talis Arel : tiane pero nullo argummio nulla ratiora adduci Poteritis, ut noxarum,
quas mihi assngitis, me expertem credatis Z Quis Exco 8 --
hi hoc tribuat , ut, quod certissimum habeo, Perenia monu mento consignatum Omnibus Omnium aetatum hominibus imnotescat ' meum mihi redemptorem non defuturum, qui olim,
me e meis cineribus excita tum aeterna Beatitate remunerans,
meam integritatem proferet , ac patefaciet illi. Neque putes
rationem hane nostram lolam ex quadam rerum, ut voeant, ton e
nientia petitam esse, sed ipsa res, ipsa disceptationis illius seriei
295쪽
atque natura , ipse loeus , quo Iobum luno fuisse comperimus , ad
id tandem eum neeessario redaelum esse , nos tredere cogunt.
98. Qui autumant lobum his verbis sanitatem sor lunainque suam integrandam sibi polliceri , utrum dieent, lobum ea de re certum suisse , an incertum p Si enim inceria solum integrationis huius spe lenebatur, ecquid iam asseveranter, quam secit, praelatus est illud Et ego nobi , tantoque verborum apparatu eam sibi certo suturam v
luti est valleinatus ' Quod si eerio id noverat, sellieel, prout Ct rieus lαὶ aliique eomminiseuntur , quia a Deo ipso id didieerat, neque enim aliter poterat id certo nosse , qui saelum est, ut saepius
integrationem istam desperare se professus aperte sit f89jῖ quod nee ipsum Clerieum ibὶ praeteriit, de euius commento Schullen ius ita seripsit : Hoc enimoero est totam tentationem sibi quodammodo eludere atque libri huius uniuersam Oeconomiam ita conturba re , ut , quid sibi potuerit Iobus cum amarissimis suis quor montis , nemo mortalium expedire possit, nisi simul imρα-tientissimum eum atque adeo ineptissimum facere velit disputatorem , quem nulla pinus, conatantia, et magnanimitas, ina ersis commendet fo. 99. Levi quoque negotio revineuntur Calvinus, Crinsortiis, aliique post hos, putantes praedicere Iobum fore, ut Deus ipsi in terris etiam num versanti se praeberet conspiciendum, quod re ipsa laetum esse narratur in hoc libro id . Faeiunt enim eontra hane eadem se me argumenta , quae eontra priorem interpretalionem saeere modo vidimus. Neque enim spes visitationis huius a Deo faciendae res eiusmodi erat, quae monumentis aetatem laturis foret committenda. Neque momentum ullum spei illi poterat inesse ad refellendas ealumnias sociorum Iobi, qui vatieina hae ratione ad Iobi innocentiam agnosce
dam non magis induet patuisse eredendi sunt, quam rationibus aliis iam ab ipso prolatis. Neque demum rem illam potuisset Iobus sibi polli-eeri , nisi prius eam Deus ipsi suisset pollicitus; enius lamen polliei la-ii0nis nee vola nec vestigium apparet in hoc libro, quaeque Crinw-
296쪽
284 Lia Ea ll. Quarario X. 1ius sal ex eo deprompsit ibi, quibus sententiam suam eomprobaret, ea
nihil valere pro comperto est. 100. Sunt denique, qui nobis illud regerant, quod, si de resurrectione futura hic loqueretur Iobus, non emni haud dubie id praetermissuri Hebraei, qui et ipsi resurrectionem credunt ; at ne unum quidem ex sex septempe Hebraeorum commentatoribus inoenies, qui eo referat ho. Item, fuisse plures Oeteris ecclesiae doctores , qui , ubi de resurrectione agunt , Dei nostri loci nullam plane mentionem fecerint , vel illum inserpretati sint de restitutione sibi in pristinum felicem sta
10 l. Verum ex Iudaeis, qui Iobi librum explieaverint, neminem reperias ante saeculum undecimum quo posito miraberis adversarios nostros in huius oraculi interpretali une priscorum patrum testimonium lestimonio recentiorum Iudaeorum post habere, veluti si πατροπα χδοτος oraeuli intelligentia a sua origine ad longissimam ae lalem purior penes hos servata suisset, quam penes illos, qui tamen apostolis aetate sere suppares suerant aut etiam aequales. 102. Nam, quod allinet ad patres, non equidem negavero es,e, qui, dum libros, sive librorum paries, aut sermones, de resurrectione eonseriberent, oraculi huius neque meminerint , imo eorum unus Ε-phraemiis hoc amplius Iubi librum enarrans hoc ipsum oraculum fere praeteriit, Chrysostomus vero Iobo suturam αναστασιν nolam suisse etiam negavit, idqtie non semel se . Nihil tamen haee interpretationi nostrae osse ere, nulloque modo suspicionem euiquam praebere posse, ne sorte priscis aetatibus alia foret de oraculo hoc sententia, pro comperto habemus.103. Primum enim ab illorum patrum plerisque de resurrectione , non tam disceplaudo decertatum, quam secundum Christianorum
aὶ Ap. Sehullens. In Iob. XIX, 25. p. 487.
297쪽
DE ORAcs Lo IOBI 285 doetrinas philosophatum est, aut etiam religiosae eommentationes sunt
habitae ; atque huiusmodi esse videas, quae scripserunt Cyprianus sal, Eusebius Caesariensis ibi , Gregorius Nyssenus inj, Ephraemus id , Ioannes Chrysostomus se . Quidam alii ab argumentis ex seriptu
rarum auctoritate petendis consulto abstinuerunt, quod eontra eos agerent, quibus auctoritas haec nullius esset momenti , sieque se gessit Athenagoras, ae se gessisse videtur. Lactantius, quorum prior in toto opere is , alter in ea operis parte, qua de resurrectione disserit igi , vix unum aut alterum scripturarum testimonium attulerunt. Cur Iobi verba non produxerit Tertullianus scribens de resurrectione carnis , discere est ex his, quae ipse nos monet:
Oiserem prophetias, si Dominus Use tacuisset ς nisi quod et Prophetiae vox erant Domini. Sed plus est , quod illas suo ore consignat fM. Methodii liber de Resurreetione, dimidia siti parte mutilus, et liber Hippolyli , cuius pauca tantum verba si nobis servavit Anastasius Sinaila sic , an Iobi testimonium exhibuerint nee ne, incerium est. Alios autem patres, ex vetustioribus sal lem, quos nobis opponant, nescio, an adversarii nostri sint reperiuri. 104. E eontrario, quos illis opponamus, praesto nobis sunt Au
gustinus l38ὶ , Hieronymus il , Mareus Diadochus sit , Cyrillus Hierosolymi ianus sint , Origenes inj , Clemens Romanus ol; hi enim
omnes , dempto fortasse Mareo Diadocho , qui , non eorpora olim revictura , sed vitam aeternam nominat, celeri ex verbis Iobi, quae interpretati sumus , argumentum ad eorporum ἀγχσταUtv defendendam deprompserunt. Hos inter Chrysostomum numerarem, cuius verba exhibet Catena patrum graecorum composita a Niceta , nisi ,
298쪽
286 LmEa II. 0sArsetio X. quominus Chrysostomi ea esse eredam , illud me delerreret, quod Chrvsostomum de Iobo sensisse modo si92ὶ reserebam. M. Ne vero quis snspicetur me in huius oraevii interpretatione habenda partium studio duelum fuisse, nostrisque doetrinis volui se velifieari , iuvat totam quaestionem verbis hominis rationalisiae eoneludere , Rosen mulieri , inquam , qui haee seripsit: Non est,
num fore, sed ab ipso Deo se aliquando evergefactum iri,
et futurum esse, ut Deus mortuo ipsi adυigilare non desinat, ipsum Olim in vitam repocatum ut amicum amice recePturus. not. sup. ad XIV, 12. Recte monet Pareati I. l. p. 166, ubiam morti, ut opinabatur, proximum dulicem hoc Iocomem testari voluisse, altera:m de vindicta Dei in censores in quos aliquando post sua m mortem exercenda, αIteram de fa--re Dei sibi una cum meliore vilia restituendo .... Sunt Praeterea alia, quae nos admonent, ut ad celsiorem illum convectum. Iobum oculos attollere statuamus. Primum enim ex mium quid et singulare esse , quod hic profitetur IObus, prooemii illius, quo praefatur, eoincit solennitas Restitutio autem fortunae et sanitatis non utique tanti momenti erat, ut illa ratione memoriam eius iaci Posteros transferri optare δε- isset. Deinde sublimiori illi spei, quae vitae huius terminos excedis, connexio cum iis, quae Praecedunt, egregie Doet. In eo enim erat sibus, ut innocentiam suam a resus criminati nes amicorum Dindicaret, qui eum fraduxerant ut iniquum et talem, qui Deum fortem non agnoscat, XVIII, 21. Tantum itaque abest, inquit, ut talis sim, qualem me esse dicitis, ut comtra spe Piorum plenus et Deum noυerim, et redemtor m meum, et maiora ab ipso bona exspectem, quam quae Gitae huius --bitu contineantur. Accedit, quod huc plurimum momenti addit, Iobum tam longe a fortunae sanitatisque restituendae me ab Disse , ut Potius mortem a se ardenter eaeoptatam certissime exmectaverit, et nihil prorsus habuerit, quod huic vitae v raret. Id quod plurιbus clarasque sermonum suorum locis l89 . . .
euicit I. A. Volgilander in Dagoge au interpretationem Iobi
299쪽
DE ORAci Lo Iolli 287 cap. XIX, 23-27. Dres e l809 in Octon. , quam sequuta est Interpretatio ipsa huius loci. uid. 18 10 in Oct. ram, quum hoc de Coele oraculum spem certissimam et inconcussam fiduciam prae se ferat, inde sic arguitur: Quando Abus aerumnarum minem et requiem in his terris non eaespectaole, ei nshilominus spem omnimodae liberationis Goelis Ue Doti indubiam , eum oportet de venturo iudicio, corporum resurrectione ultima, et rerum omnium instauratione, cogitasse fri.