장음표시 사용
161쪽
Crystallinus, radius in ipsum receptus non potest essu
i visorius. Quia omnia argumenta, quae radium humori Cry rillino insidentem ab hac praerogatiua excludunt,etiam eundem in Vitreum humorem progressum non admittunt. Caussa est, . quod propter aequalem densitatem,radius utrobique in directum absque ullo angulo secundum unam eandemque lineam rectam proferatur; quaecunque ergo absurda eueniunt in radio humoris , Crystallini eadem contingunt in Vitrei; quia rem visam in locnm
similem semper conscit; quidquid ergo erroris, quidquidabis dilaps inducit in humorem Crystallinum, idem admittit in vitreu,quod is in ambobui humoribus secundum unam rectam li-
Quare impossibile est radium in vitreo humore consistem tem esse visorium formaliter, si Vitrpus aeque densus existat atquη humor Crystallinus.
rius ex humore Crystallino in Vitreum densitatis maioris prolapsu . CAP v et VIII.
DIcendum s. si humor Vitreus densior est Cry-ς
stallino, radius in ipsum receptus in tantum refringi forsitan potest, ut priores refractiones in Crystallino, Aqueo & Cornea factae per hanc com- ensentur, & pleraeque experientiae, rerumq; visarum ocus salvetur, & ex hac quidem parte nihil pugnesiquo minus ipse sit radius visorius;at ex alio capite maximus huic sententiae est positus obex.
Si enim vitreus humor densior sit Crystallino, punctum visibile A, projaciet radium in vitreo visorium D E squi nunc incisoris
162쪽
variat,ut patet si protractus cogitetur versus Ain linea intercisa. Quod autem illuc redeat, sic innotescit. AB incidit in Corneam, hinc per refractionis radium BC, tendit in Crystallinum; a quo per CD, tu fines ipsius penetrat: A: quia Vitreus' in hoc casu densior ponitur Crystallino, priora refractorum radiorum itinera emendat, de locum puncti A versus dextram nimium pertractum radio CD, in sinistram reuchit radio ultimorefracto & visorio DE, qui ultra D per intercisias isneolas eiectus, recidit in A. sic radius HI, per varia ambages delatus, tandem desinet in ultimum LM. Quod si rarior esset Vitreus Crystallino, radius visorius esset L N, cui tamen experientii omnes reclamant: quia punctum H visum radio LN,trassaretur ad locum puncti A, quod est contra sensum& rei veritatem. Radius igitur visorius ut insit humori Vitreo, nil pugnat ex densitate maiore: at ex alio ut dixi capite maxima obst
Aut enim Vitreo immori toti hanc facultatem quaqua ve sus inesse putandum est,aut certae alicui parti superficiei videlicet, idque vel concauae vel conuexq. Quae rursus vel physice spectatur vel Mathematicε Priore modo profunda est,& ab Hyaloide, ipsiusque humoris Vitrei substantia non differt,ideoque aequali iurece utroque decernendum 3 posteriore,cum sit omnis profunditω tis expers, non recipit radium, sed ignium punctum, quod Resta ctionem illam penitus non admittit. Nam Refractio, ut in Refractionibus Caelestibus ex Vitellione docui,est eiusdem line οῦ ad angulum continendum incuruatio; puncti adlineam, vel huius ad punctum incuruatio nulla ost: ut ostensum in prioribus I A per se ex terminis patet. Quare necessario estifatendum si radius in hi
more Vitreo sit viliticus,eum non aliquam eiusdem eXtremitate
indiuiduam, sed totam substantiam peruadere,cum qised humor iste ubique sibi conformis, tum quod radius ille longitudo,non punctum individuum existat, undeprosubiecto inhaesionis none . punctum,
163쪽
ZIR. II. PARS II. ros punctum sed portionem aliquam materialem extensam inhumore Vitreo sibi vendicabit; quem cum totum secundum rectitud,
nem pervagetur, totum etiam sensu quodam assiciat oportet.
Quibus irrefragabiliter positis, ostendo manifeste radium in Vibtruo humore subiectatum visorium esse non posse. I. Radio formaliter visorio experientia quaeliis vera circa oculum & res aspectabiles libro i.& alias passim allata vel adferenda, defendi debet absque insidiosis vcritatis inuolucris; atqui experientiat. I. p. r. c. 8 ut alias dissimulem radio humoris Vitrei defendi non potest: ergo radius humoris Vitrei non est sermaliter
Maior probatione non eget, quia Verum vero non pugnat. Et vera caussa eruta, ut effectum suauiter producit, ita in telligentiae clementer offert; mutuis enim nexibus amicabiliter uniuntur. Si igitur verum est,radium in humore Vitreo residentem esIe formaliter visorium, experientia c. 8. allata, & ipsa vera, huic radio non aduersabitur, neque radius ipsi : neque utraque
humori Vitreo,tanquam effectus cauta materiali, cui radius ubsorius quasi forma quaedam insit,6 c. Minor autem sic probatur. Experientia cap. citato allata ita se habet,ut res una per plura foramina aspecta quandoq; multiplex, quandoque simplex appareat :&situ nunc retio,nunc permutato. Multiplex apparet, quando res una species sui secundum foraminum copiam in organo visus singulatim disiunctas indiscretis partibus collocat; simplex quando omnes uniuersim in unam aliquam portionem omnibus communem simul cogit; multiplicium simulacrorum loca situ recto sunt, quando imagines post mutuu communem conuentum iterum a se discedunt in diuersas organi sermaliter visorij sedes; permutato sunt situ, quando anto communem aliquam intersectionem, diseretas si gulae in organo occupant stationes, uti praerer ea quae loco citato
diximus fusissime re clarissime ostendetur;3. passinia iam haecom ia in humore Vitreo eiusq; radio locum penitus nullum habent. Aut enim res eadem per plura foramina semper apparebit simplex, aut semper multiplex, aut stimul simplex, simul inulti
164쪽
rο4 FUNDAM OPTI CL, plex; aut simul situ euerso simul recto, aut semper alterutro tantum; quae omnia sunt impossibilia. Ostendo singula per sua capita.
sI HUMOR VITREUs EST FORMA LEvisus organum, res per plura foramina semper apparet simplex in statione remota. CApur IX.
r. Vandocunque unius rei plura simulachra per plurata
ramina in oculum transmissa conueniunt in unam ossi
niformaliter visorh partem, ita ut mutuo sibi congruat; tunc res visa apparet simplex sue una: atqui rei cuiuscunque ab oculo ultra pedem remotae simulachra per plura foramina admissa semperconueniunt in unica humoris vitrei portione. Ergo res eiusmodi, quaecunque sit taliter visa,apparebit una. Sequela maioris euidens est, quia sola species reproentat obiectum visivae potentiae in organo formaliter visorio recepta unde impossibile est, ut potentia videndi aliquid percipiat non repraesentatum in organo formaliter visorio; quare si duae species in una parte organi formaliter visoris sibi congruunt, fiunt una,Mobiectu unum sed intensius repraesentant. ali s ratio no posset da- .ri, cur unum punctium libere visum non appareret multiplex, eo quod radijsqu mplurimis in unum locum refractione coeuntia bus videatur 3 itςm cur una res duabus discretis speciebus r
praesentata, appareret duplex & non simplex. si enim fieri posset,
ut per unitam speciem obiectum geminum cerneretur, cur non per geminam siue disiumstam unum Z &c. Vel certe rationem assignet,quicunque rem hanccontrouerti cur res una perplura
ramina visa, appareat quandoque una; quandoque multiplex,si nostra non est,& nos libenter acquiescemus.' at diuertim a nostra, ad Graecas Calendas habebimus. Minor probatur. i. Nam species rei unius per plura soramina traiectita tandem conuenite certum est, per experie
165쪽
fascitatas,alias si n5 conenirent, essent plures species locis distini in distincta loca utique refringerentur earum radu, quare
res etiam per ipsas visa multiplex cerneretur,at apparet incerta albqua distantia simplex; ergo per species in unam organi visorij partem coactas, at organum. visbrium statuitur ex hypothesi humor Vitreus, igitur species coadunantur. a. Non conueniunt species
ante Vitreum humorem, non post ipsum, in data hypothesi, ergo necessario in ipso. Probatur Antecedentis prior pars r. Ex humoris Crystallini figura l. i. p. r. c. 7. M alias passim descripta. Cum
enim anterior ciusdem sphqrica convexitas suum centrum habeat in ipsa hemisphaerica superficie posteriore,aut certe non procul inde; impossibile est, ut unquam radij per plura foramina ingressi& refracti sese decussent, in ipso humore Crystallino, alias
refractionis radius super ipsam perpendicularem lineam fieret non ad ipsam, quod est absurdum. 2. Ab ipsa oculari experiem tia. Si enim sphaerulam vitream, vel solidam vel aqua impletam, aut denique Crystallinam accipias tantam, quantam effficeret si perficies Crystallini humoris anterior, si undique in sese reuolu tur,eique lamellam pluribus pertusam foraminibus prope oppo-' . nas,& per foramina vel solem, vel candelam in oblauro loco trahiscias in obiectam chartam, quam post sphaerulam vicinam teneas, experieris semper in aliqua saltem statione, omnes species per' - plura foramina traiectas in unam coalescere ; easdemq; cis & transistam stationem denuo secundum foramina multiplicari. Si igitur specierum concursus non ingreditur sphaerς corpus, quanto minus humorem Crystallinum attingit, qui propter formam lemticularem sphaerulae crassitiem haud adaequatZ Si sphaerula ab hoe concursa immunis euadit, in libero aere, qui eundem propterr fractionem a perpendiculari discedentem,breuiore reddit; quam to minus perueniat in humorem Crystallinum, quem Vitreus
densor excipit, quique radios non cogit, sed a se mutuo diducit, propter restactionem ad perpendicularem fieri solitam 8Sed quid opus multis ambagibus; fac sphaerulam lenticularem Crystallino humori per omnia similem & aequalem, & eorum quq dico veri tatem protinus ad oculum aspicies,si per plura foramina obiectu, O 2 p γ
166쪽
ro6 FUNDAM.. OPTICI, praesertim lucidum, tradoxeriisseniper enim species traiectae cors gredientur post illam lentem, seu prope, seu procul, siue denique media statione obiectiim locaueris, &sic prior antecedentis pars evicta est. v
Altera fuit hae in statione remotiore,qualis esse incipit imteruallo unius pedis vel certe cubiti aut passus, communem specierum concursum nunquam fore post humorem Vitreu. Quod iternm probatur. I. Quia ut l. I. p. 2. Q S. visum, obiectum unuper plura foramina aspectum, distantia unius spithamar plus minus, apparet unum, quod non fit,nisi specierum in organo formaliter visorio coitione: si igitul humor Vitreus est illud organum, necessario in eo imagines coadunatae sunt. porro si distantia tam parua species coguntur in unum, quanto magis unientur pedali, vel cubitali' nam certissimum est, tam experientia quam aucto ritate omnium, obiecta remota per conuexas lentes refracta breuiores corradiationes facere, quam exhibeant vicina. 2. Quia teste experientia, loc. Cit. obiectum interuallo pedali per plura fi ramina visiam, repraesentatur toties, quot foraminibus aspicitur,&situ quidem locorum recto: quod neri neque solet, neque pintest,nisi post radiorum communem concursum si igitur Vitreus humor est formale videndi instrumentum, necesse est,in ipso viasionem hanc rei unius multiplicem celebrari; quare fieri non potest,ut communis ille concursus post ipsum existat. 3. Qitia si in data distantia communis specierum cocuistis eueniret posth morem vitreum, res una semper appareret visui situ locorum uerso, teste experientia; quia quando radij in organum visus aduentant non decussati, situm locorum euertunt, at non apparet situ locorum euerso sed recto,iterum experientia teste. Ergonon
euenit communis specierum concursus in data d stantia post hi morem vitreum. 4. Quia hoc ipsum testatur experientia, si Vistrum Crystallino humori simile & aequale conformetur, perplura lamellae antepostae foramina obiectum remotum transmittatur in obtentam chartam, concurrent enim species tantillo
post lentem interuallo,quod humoris Vitrei crassitiem haudquaquam adaequet, unde certum cst, specierum conuentionem non accidere
167쪽
L Id. II. PARS II. io accidere post sed ante humorem vitreum. Neque dieas hunc
humorem densiorem statui Crystallino, ideoque concursum re- . fractione produci; quia tametsi prolongatio aliqua interueniat, nihilominus tamen tanta non est ipsa,ut conculsum extra vitreuhumorem protrudat, quod inde elucescit, si ampullam vitreum
humori Vitreo aequalem & similem aequa impleas,& eius orificiolentem in forma & magnitudine Crystallini indas, marginibus circum circa cera vel pice oblitis, &c. experieris enim hac ratione obiectnm per soramina in chartam accidere multiplex situ spocierum everssi ita ut species dextra sinistro foramine, sinistra de tro, &c. fuerit subingressa; quod occultatione foraminum ad oculum patebit. hoc autem fieri omnino est impossibile absque specierum earundem decussatione sueconcursu communi. Quapropter & altera antecedentis pars longe lu- culentissitne est ostensa. Igitur in data stationis remotae hypothesi, concursus imaginum nunquam Montingit post humore vitreum, in nulla autem statione ante eundem ; Ergo sempe versatur in statione remota, intra eundem. Quare si humor Vitreus est formale visus organum, res in remota ab oculo statione, per plura forami conspecta semper apparet una,nunquam multiplex. quod est contra manifestissimam experientiam, c. s. l. i.
p. t. allatam.' Quod autem res tantum una appareret hinc necessario conficitur. vitreo humori ex mete aduersar inest visisca cernodi facultas, ergo videbit rem unam, quamdiu una repraesentabuetur a speciebus in organo sormaliter visorio receptis: tamdiu a tem repraesentatur una, quamdin species in unam organi sorm i . liter vasoriipartem confluxerint. quod cum semper fiat, in statione remota, semper in hac statione res una apparebit. Dices in st obiectu, tione remota, ipecies tam ante quam post concursum multiplex et arri humori Vitruo insunt, ergo possunt obiectum multiplex . repraesentare; adeoq; non est necessarium ut simplex appareat. Respondeo l. hoc argumentum aliquid valiturum, si Ostendatur, s.lus. radium unum smplicem ab uno puncto profectum tam vivacem cesse atque sunt duo vel plures simul iuncti; caeterum cum expe-ε o 3 rientia
168쪽
rientia cohtrarium ubique testetur tam in lumine quam in spe . Cie S; argum en rum non concludit. Species enim in concursicommuni praeualent, & reliquarum si mplicium vires multo maxime elidunt. Respondeo a. Si species ante & post concursum Commune in organo visorio receptae potentiam cernendi ad pe ceptionem obiecti excitant, eo quod in ipso adsint, quanto magis praestant id ipsum incommuni concursu coadunata ubi&vig ris plurimum & organi visorij meditullium tenent' Respodeo 3. Hoc argumentum plus non probare, quam obiectum unum do idem,simul&semel unum,simul& semel multiplex videri. quod cernendi artificium, utpote nouum & inusitatum ab aduersario perquam libenter edocerer. Sed de his modo satis; constare enim arbitror, si radius visorius in Vitreo existat, absque ulla terg, uersatione fatendum esse, rem unam&eandem per plura foram, navi am in statione remota, semper unam necessario apparit
ram, contraeuidentem experientiam. id quod erat demonstrandum.
male visus organum, res una per plura foramina visa,in statione remota, semper apparet multiplex. CApvT X. QVia eiusdem rei in humore Vitreo semper insunt species
multiplices numero, loco & subiecto inhaesion s distincto ultiplex ergo osserunt obiectum. Consequentia clara est, quia radu singuli punctum a quo profluunt repraesentant; si ergo ipsi a se inuicem sunt distincti loco & subiecto formaliter visorio, necessario rem etiam distinctam singuli repraesentant facultati visiuae. Quod autem radi j visorij in statione rernota semper interueniant loco & subiecto formaliter visorio distincti euidens est ex antecedente cap. Quia enim demonstratum est concusesum
169쪽
LIR. II. PARS IL IM. im communem versari in ipso humoris vitrei meditullio, non in super sicie antica, non in postica, sed in profundo inter ambas
extremitates Contento; necessario sequitur, tam ante quam post
eundem concursum, radios a sese divergere eos que in ipso adhuc humore Vitreo commorantes: quare, si ipse visiva facultate pollet, eundem afficient sua praesentia,& ad obiecti perceptionem abiicient; discreti autem sunt loco singuli, &in loca distincta tendunt tam antrorsum quam retrorsum acti; ergo obiectum etiam discretum &multiplex offerent. Dices: concursum communem obstinare radios discrotos, ut ipsi nil possint. uti resposum in obiectione capitis prioris. 'I 'Respondeo primo, tametsi concursus communis vim radiorum singularium hebetet, non tamen omnino extinguit teste creberrima experientia, praesertim si radii per duo tantum foramina assimittantur, tunc enim vis in communi concursu non adeo crestit, ut enervet radium singularem. . Respondeo 2. Qui prior te pore, potior iure. Ergo radii ante communem concursum a se
diuulii facultatem videndi prius movebunt, quam eommunis cψncursus, unde sua possessione ab eodem haud facile detrudentur. Respondeo 3. In statione remota obiectum unum per for mina multa admissum semper multiplex conspici, nunquam siris plex, teste constantissima & exploratissima experientia α 8. l. p. r. allata. igitur si visio in humore Vitreo perficitur, tantum a est,ut species validior diluculentior cuiusmodi in concursu communi semper existit minus sortem &illustrem squalis ea est, quae ante communem concursum a quolibet foramine influit oblitoreis ut potius haec illam penitus enervet: quod est contra rati nem A experientiam aliam manifestam. Certissimum est enim
in statione media, quae sese ab oculo interuallo spitham ali plus
minus continet, rem unam per plura foramina admissam, unam cerni: certissimum etiam in hac statione,concursum communem debere in organo visorio recipi: certissimum etiam est tertio, anto hunc concursum radios in humore Vitreo a sese divergere & iscundum foramina discretos esse;si igitur Vitreo humori cernen- premundi facultas inest: quare in statione hac media concursus commv- Σήμ'
170쪽
ris FUNDAM. o priconis praepollet, suffocatis penitus radus antecodentibus quare in statione remota praepollent radia antecedentes ffocato peni tissime concinia communi: qui tamen Vitreo humori si viden di sedes ipse est in necessario inest, uti &radij anteriores. Atque ex his partim datis de suppositis exaduersaris mente, partim ex rei ve ritate manifestis, demonstratum etiam csto, obiectum tinum in statione remota semper appariturum plura, si sumor Vitreus essed
formale visus organum. Id quod erat demonstrandum.
male visus organum, res eadem per plura foramina conspecta, apparet simul
PRobatum est enim cap. si in statione remotarem semper via iam iri simplicem; &ostensum est modo cap io. in eadem statione rem semper videri multiplicem; igitui in eadem si 'tione res eadem semper simplex & semper multiplex videtur; igutur simni & semel una&multa apparet. Quod erat proba-'dum. Aliter. In statione media, res apparet smplex,tcste pericntia; atqui in hac ipsa statione in humore vitreo radib secun- dum foraminum multitudinem mutuo dissident, ut fuse ostensum c. v. &alias Lepe in toto hoc opere elucescit: ergo per ipsos res vini multiplicabitur. Quare in statione media res eadem simul S: semel simplex & multiplex apparebit. Quod erat ostendendum. m
male visus organum,res eadem perplura Q- . Iamina conspecta,videbitur simul situ recto, simul euerso; aut semper alterutro horum tantum.