Philosophia utilis et jucunda tribus tomis comprehensa, quorum 1. Logicam, metaphysicam, & ethicam, 2. Elementa mathematum, & 3. P hysicam, cum appendice de electricitate complectitur. In usum studiosæ juventutis concinnata a p. Andrea Gordon ... Tom

431쪽

batur: Zophorus seriem tignorum c der Dallen i ii exhibet , quorum extremitates nunc comparent, x triglyphos die

mant : nunc incrustatae Zophorum purum. essiciunt. Coronix m n ex assamentis m, tignis impositis & incili n orta, nonnum, quam etiam extremitates cantheriorum o

s 9. Cum nullum onus majorem latitu- dinem habere debeat, quam id quod ipsi substruitur. N. 8. 33. I. infimum epistilii membrum , uti & Σophorus superiorem columnae spissitudinem latitudine superare non debet.

fio. Coronix voro arcendae ab aedificio pluviae destinata N. 38. prae reliquis omnibus ordinis partibus latitudine sua pr

minere debet. . . .

Desinitio II. '

εr. Partibus ordinum majoribus Jani recensitis partes aliae minores sensim fuerunt additae , sive partes majores in alias Rcindri Gordon IL D d mino

432쪽

minores fuerunt distributae, quae membra Elieda vocantur. Seholion. Q

6a. Horum membrorum pars lineis rectis , pars lineis circularibus absolvitur. Aliae membrorum figura , quae circino ®ula delineari nequeunt, non admittuntur. Singulorum membrorum definitio ex ipso eadem delineandi modo patebit.

II sera a b si vo spatium ab axe columnae ad partis sive membri extremitatem.

- tium c b. quo membrum unum magis a prominet, quam proxime sequens.

tium , de quo pars aliqua magis prominet . quam pars media proSime adj,

433쪽

matio est membrum in extremitate tinea Arecta perpendiculari definitum a b.

67. Diversas pro diversitate magnitudinis , projectionis , situs &c. recipit denom finationes. Minimum hujus generi

ctione gaudet aequali cum ejus altitudine. Membra hujusmodi majora nunc quadra

Problema v

Reflatio. . T. Altitudinem a b bifariam divide in e. Ι a. EX c radio a c describe semicircu- 3lum. lxholion, 69. Minimum hujus generis membrum etiam tragalus cein Teiiii in vocatur et D d a majus

434쪽

majus autem in summitate scapi annulus

. Problema o. 7. Ormat,um Doricum c d obla

I. Altitudinem a b bifariam divide in MI & projectionem a c fac II a e. as a. Alii tudinem a b una cum quarta ejus' dem altitudinis parte transfer ex- b in d. x hoe radio duc partem circuli bc.

iatiorum ab hoc cymatio Dorico plane, non differt: in ordinibus autem humilio-

4 ribus apophygis 4 altitudinis projeetionitribuit, & radius est v altitudinis. Problema 7. 'eta. Trochilum c Einιiel ung delineare.' Resolutio. it. I. Altitudinem a b divide in 8 partes

aequales.. a. Harum partium tres luperiores inte

seca in e mediante linea d e ad angulos rectos ducta. 3. Fac

435쪽

' 3. Fac ce Tac, e d T c b , & ex ddimitte perpendicularem in L i 4. Ex puncto c duc quadrantem circulΙ ac, & ex puncto d quadrantem e f.

3. cymatium Lesbium csder harme delineare .

. - Resolutio.

2.Fac projectionem ad aequalem dimidio altitudinis , sive I ac. 5 73. prne radium I altitudinis ex o in e , α ex b in f & duc lineam e D . Ex e & f duc binos circuli arcus , veluti figura demonstrat.

Problema 9. 474. Echinum c einen idulii

T. Altitudinem a b trifariam divide. a. Projectioneis a c fac l altitudinis. I3. Ex c pone radium altitudinis in d, ά et duc arcum c b. , . Problema io,

436쪽

1 I. Projectionem a c fac Taltitudini ab. a. E media lineae a b duc lineam d d li-' neae c a parallelam , & ejusdem cum e longitudinis. 3. Ex punctis d d radio d e & d b de scribe quadrantes circuli ce & e b.

Definitio 22.

s. Praeter haec membra , ornamenta 'adhuc alia introduxit Graeca Romanaque antiquitas. , nimirum volutas die die

imiditer quae sunt ornamenta capi Itulorum. Deinde trigl3phos s Nihm quae Zophori . & denique mutu- i

Minnitte qui coronicis ornamenta consti/ tuunt. Spatium inter duos triglyphos

mutulos , vel etiam denticulos metopa UO- ,

eatur die ;misthentie ist) singulorum na- turam sequentia indicant problemata. ', Problema II. r. Triglyphum delineare.

Resolutio.

T r. Latitudinem triglyphi quae plerum- que t altitudinis continet, quamvis

Io b aliae

437쪽

aliae proportiones non sint reprobandae divide in i a partes aequales :, una harum

partium dimidium glyphi sive canalis celsnes fit lite nec non dimidium spatii inter

glyphos constituit. a. Ex his punctis due linea' perpendiculares , ut figura te docet, punctis quae medium spatii inter glyphos designant, omissis. 3. In duas lineas extremis proximas . nec non in lineas medium glyphi designantes transfer altitudinem interiorem glyphi in e c 4. In lineas extremas , nec non in lineas latitudinem glyphi describentes transfer altitudinem exteriorem glyphi in e e e

s. Connecte puncta e e se uti figura demonstrat. 6. Triglypho superius adde taeniam dd inferius membra superiora epistylii .f. f. eum sustinent. . Sub his pendent 6 guttae. g. g. g. Singularum latitudo inferior latitudinem unius glyphi atque ita tota earum series latitudinem triglyphi aequat.Latitudo gutiarum superior latitudini metopae ipsarum guttarum est dimidium latitudinis inferioris.

Problema Ia.

438쪽

Resolutio. I. In taenia coronicis , quae altitudinem denriculorum complectitur, denticulos aei eorum metopas alternatim ita distribue , ut medium unius denticuli semper in axem II columnae, nec non in medium triglyphi coincidat i latitudo vero denticuli a ad 'Iatitudinem metopae b. se habeat ut 3: a. quamvis & se habere possit ut a: I. a. Altitudinem exteriorem metopaed e fae 3 altitudinis denticuli & altitudinem interiorem g. e. - 3. In angulo extremo delineetur ornamentum in modum nucis pineae c , cujus

altitudo est I altitudini me pae , latitudo latitudini dendiculi.

Problema 13. '. Mutulos ordinis Ionici delineare.

Resolutis.

I. Hos in fascia mutulis distribuendis destinata sie distribue , ut medium mutuli semper axi columnae respondeat in a. v a. Latitudinem mutuli d e fac aequalem alti- tudinide, si Longitudo mutuli f g contineat lat, tudinem ejus eum di midio. 4. Metopae vero h d latitudo latitudine mutuli duplo major sip. , risbIe-

439쪽

Problema I . so. Volutam delineare.

Resolutio.

I. Datam altitudinem volutae Ay divide in a partes aequales in Z. quod punctum III verticem oeuli denotabit. ret. Spatium A Z rursus divide in 8 partes aequales. 4 partes sive dimidium spatii dabit in E initium secundae involutionis

volutae. ' 3. Octava ejusmodi pars constituit radium oculiquem pone ex Z in centrum. x& describe oculum. 4. Radium oculi divide in s panes aequales , quarum tres ponuntur sursum ex x in& tres deorsum ex xin d.

s. Per puncta modo dicta duc lineas parallelas, & axi A y perpendiculares a B, e F, D c & sic porro.

6. Radium oculi xo divide in tres partes aequales , & per haec puncta duc lineas axi volutae A y parallelas. Ubi hae tres lineae praedictas sex lineas secant in k f b Igc, praebent tibi sex centr', quae cum sex punctis in ipsa axi distributis ae imhd duodecim centra constituunt, ex quibus omnes & singulae involutiones volutae de

scribuntur. - ,

440쪽

. Pone circinum in a & describe quadrantem AB. Ex b describe quedrantem B C. Ex e describe arcum C D : ex d arcum D E: ex e arcum E F & ita porro , , docet tota voluta sit absoluta. i

8r. Ex his elementis quinque ordines componuntur, Tuscanus nimirum, Doricus. Ionicus, Romanus atque Corinthus, quos antiquitas introduxit , & sequentium saeculorum usus comprobavit. inamVis autem sextum ordinem excogitare tentarint multi, attamen eorum inventa ut Probarentur, & reciperentur, ab aliis impetrare non potuerunt.

8a. Ordines architectonici non modo ad aedificii robur plurimum conferunt, dum illud fulciunt ; sed & simul , tam quoad totam eorum compagem , quam quoad partes singulas & singula membra amplissimum praebent ornatus Architectonici apparatum.

, Definitis 23.

, 83. ordo Tuscanus omnium simpli. cillimus volutis & foliis caret. Doricusi similis pluribus tamen gaudet membris,