Titi Livii Patavino Opera Qvae Exstant Omnia

21쪽

D. FREIN SUEMII SUPPLEM. neque tamen omnis Cura decessit Patribus, nunquam satis credito, conspirationis adversus populum rom num cum Antiocho initae vanam delationem suisse.

XX. Placuit igitur, C. Sulpicium Gallum, M. Serigium specie legationis ad consilia regum exploranda proficisci. Obtendebantur res Graeciae passim interna discordia dissidentis: et controversia Megalopolita norum, qui cum Lacaedemoniis de agri parte discoptabant. In ca Iegatione C. Sulpicium multa insolentia secisse, graeci scriptores arguunt: nam et co .gnitionem definibus inter Argivos Spartanosque, Philimo quondam, qui Alexaradrum genuit, disceptatam, ad Cabsicratem i urum inuisumque toti Graeciae hominem reiecisse; et Aetolis a Pleurone, qui seiungi a concilio achaico cupiebant, indulsisse, ut suo nomine legas Romam mitterent. Sane senatui placebat, imminui potentiam Achaeorum, spiritusque frangi: quapropter et Actolis, quod petierunt, concessum est; et C. ulpicius Ooculto Patrum mandato morem gerens, alias quoque civitates, quae achaicae sormulas erant, ab eo laedere dissociare instituit: neque minore deinceps acerbitato tractatus est Eumenes, quum idem

ille C. Sulpicius in Asiam transiecisset: per celebe rimas enim Asias urbes edicta legatus proposuit, ut qui s de Eumene queri decretium esset, dicto dis lardis occurrerent. Quo ubi Venisset, posito apud gymnasium tribunali, decenduum solidum audiendisndvorsus regem querelis vacavit: convicia in illum probraque tam avide suspiciens, ut invitare accusatores , si desiderio reum faciundi quidlibet in crimen trahere videretur; vanus ingenio, et ex cIuris inimi citiis consiqntis animi famam appetens,

22쪽

N LOC. LiB. XLVI LlVIANι 9XXI. Quum hic asiaticarum rerum Status e Ct, in Aegypto Ptolemaei fratres iterum aemulatione et discordiis exarsere: validior tum iunioris factio, Phulometorem, cognomen id maiori fuit, regno pulsum, ad petendam ab senatu opem Romam compulerat.

Paucis comitatus servis, ex praeSentis fortunae squalore pedes ad Urbem iaciebat iter, quum Demetatus Seleuci F., qui obses Syriae regum Romae haerebat, re cognita , obviam Prosectus est, familiamque suam

et cum diademate ac veste regia aequum eximie ornatum obtulit, ne loci sui maiestatem sordido cultu prodidisse visus, a Romanis despectui haberetur, At ille Demetrii comitate prolixe Iaudata, illorum accepit nihil, rogavitque Demetrium, ut alicubi subsistens in via, se quo instituisset modo ingredi Urbem

Pateretur. Id sive misericordiae movendae causa se-Cerit, sive metu, ne tanto cum fastu accedens, Iegem,

qua reges Vrbis aditu prohibobontur, advers m h beret , Parum mihi compertum eSt. XXII. Ceterum tacite ingressus Vrbem, in hospiatium pictoris cuiusdam alexandrini se contulit. Quod ubi rescivere Patros, udvocatum humanissime sunt alloquuti, excusaruntque diligenter, quod ei quaest rem non misi ent Obriam, neque Publicum hospitium Praebuissent id enim non sua negligentia , sed *sius

immνiso aduentu commissum esse: Celerum Aosse ibium senatus adeundi diem petere, et ab eo , quidquid amicis sociisque regibus tribui ρ- αι, exvectare. Statim deinde e curia deductus est in publicam domum : decretaque pecunia quaestori, ex qua ei quintidie munera mitteret. Sic erectus ud spem pristinae

23쪽

ΣΟIO. FREI SHEMII SUPPLEM. sortunae, non deteriorem his initiis eventum habuit: missi enim deinde ab senatu legati, concordiam inter fratres, et pulso reditum consecerunt. XXIV. Inter haee mortuum, Cappadociae regem, Ariarathen cognominis patri fidius excepit. Qui statim inter initia regni legatos in Urbem ad amicitiam

cum PopuIo roinano renovandam misit, maxima cum demonstratione benevolentiae studiorumque : neque

fides orationi demit, quod Ti. Gracchus, quo tem ore legationem asiaticam obiserit, cum huius, tum defuncti regis animum abunde invexisse, inStabatur. Sed etiam postea M. Iunium, qui ad bellum inter eos reges et Gallograecos Componendum Venerat, perhonorifice habuerant; neque minoribus officiis coluerant Cn. Octavium et Sp. Lucretium post paulo ab Vrbo missos: nam et cetera Omnia prompte Copi seque praestiterant; et quum in SYPiam ituros com-Ρerissent, suas regnique vires obtulerant, si iis ad res Syriae constituendas eguissent: pertinere enim magnopere ad se negotia Syriae iudicabant; non magis ob terrarum, quam Ob sanguinis Coniunctionem , quia senior Ariarathes silium istum ex Antiochidosusceperat, Magni Antiochi nata. Sed recusaverunt id auxilium legati, maiestate nominis rornuni tutos serati sore; quod Ionge secus evenit: nam apud tranquillos et modestos auctoritas ac reverentiu plurimum valet; ubi turbari res coepere, adversus improbitatem armatam debile munimentum pudor eSt. XXIV. Quibus autem initiis concuti regiones ista in coeperint, Operae pretium est exponere. Puerum

Antiochum pater Epiphanes Philippo cuidam ami-

24쪽

IN LOC. LIB. XLVI LIVIANI 2Icorum Commendaverat, expeditionis elymaleae comiti. Sed audita morte regis Lysias, qui relictus in custodia regni fuerat, tutelam pueri noVennis occupavit. Quod ubi Romae Demetrius comperit, adito senatu ostendit, patris Seleuci nomine obsidem se in Urbem penisse: sub Antiochi deinde regno, magis quia Peraetatem ius suum nesciueril, qtiam legitima ex Causa, eadem in condisione Permansisse: nunc elim hoc exstincto, se obligatione omni liberatum Dideri, aequumque rutare dimitti ab senatu, atque etiam in regno recuPerando adiuvari. ει Non enim modo iure potior sum, M inquit, Antiochi filio, cuius pater aetatem et ah-υ sentiam meam occasionem suam ratus est; sed non υ minus etiam favori vestro confido. Puer in hane M urbem veni: nunc tertio et vicesimo aetatis anno, M tanto tempore inter vos Edracatus, civis potius ve-υ ster, quam externus videri debeo. Vos ego patresia mihi, vestros liberos, aequales meos, fratres esse M reor; neque alia aut vos reverentia, aut illos ca- is ritate amplector M.

XXV. Non erat equidem vel iniusta Demetrii camsa , vel ingrata oratio. Sed vicit utilitas, ut potius

immaturum puerum, quam aetate florenti adolescem tem , OΡulentissimo regno Praeesse Vellent. Itaque

non retentus modo ille; sed etiam paulo post tres legati Cn. Octavius, Sp. Lucretius, L. Aurelius dinlecti , qui in Syrium proficiscerentur, ex voluntate

senatus regnum ordinaturi. Facile passuros hoc Syros rebantur, rege per aetatem invalido, et tutori hus

25쪽

administratione rerum relinquerentur. NeqNe species honesti consilio uberat: cuina socii et amici regni praetendebatur, ne quietem eius mors regis et ex ea timenditumiatus turbarent: maxime quum procurationem regni Lysias invasisset; ius ex mandato morientis regis, cum

reliquias exercitus rediens Philinus vindicaret. XXVI. Ceterum occasio nata videbatur ad opes regni minuendas, mandataque in hoc legati acceperant; et nominatim, ut nases tectas incenderent, elephantos Occiderent, quae contra foederis leges halere Antiochus dicebatur. Iisdem otiam commissa Maced niae pacandae cura, quam ex regio imperio insolita libertas, et publicorum consiliorum nondum bene composita sorma in seditiones egerat. Galgo aecos etiam et Camadociae regnum diligenter inspicere iussi sunt: et iam digressis advenere literae, quibus negotium dabatur, ut ad conciliandos Aegae si reges nihil Iahoris industriaeque Praetermitterent. XXVII. Interea Ti. Gracchus cos. subacta Camma norum gente, Romam ad triumphum regressus, CO- mitia consularia in annum sequentem habuit: quibus P. Cornelius P. F. Cn. N. Scipio Nasica, C. Marcius C. F. Q. N. Figulus designati. Notabilis tum vos accidisse traditur: inter creandos consules, quum pri mus rogatorum eos retulisset, illico exspiravit, neque segnius peracta sunt comitia: id in omen versum, sermonibusque populi agitatum est, timentis, ne quid in religiones peccatum esset, publicis malis expiandum. Gracchus rem ad Senatum retulit: senatus consulendos censuit aruspisces. Hi ubi, rogatorem

26쪽

mmitiorum non fuisse iustum , responderunt, incen sus ira Gracchus, re Itane, inquit, ego non iustus, is qui et consul rogavi , et augur, et auspicato 2 vosis iusti comitiorum, romanique iuris interpretes, is Tusci homines, et barbariis 2 Sic in praesentia nihil mutatum. Consul peractis comitiis in Corsos Prosectus videtur, ut morte collegae tumultuantes coercereti inde, sorte quod ibi quoque novarum

rerum semina erant, in Sardiniam transiecisse. Neque enim de gestis huius et proximorum annorum certa satis memoria superest, sed leviter annotatum, circum haec tempora contra Ligures, Corsos, et Lusitanos vario successu bellatum esse.

XXVIII. Iam Scipio Figulusque non magistratum inierant modo, sed etiam in provincias fuerant Ρr secti , quum Ti. Gracchi literas ad senatum augures detulere, ad collegium suum ex Sardinia missas, quibus significabat, comissis consularitas, qu m ad auspicitim repetendum Vrbe in Num rediisset, eodem se lasernaculo, quo antea de caelo semaveras, ummi id iam Liaros a urales legenti amarere reclum non itasse: eamque rem, licia cum suo Pudore coniuncta esset, quia pertinere ad religiones populi romani rid retur, perscribere potuisse. Tanta res senatui visa, ut a praetore urbano literas ad consules scribendas censeret, quibus certiores de eo negotio serent, provinciisque decedere iuberentur. Atqui illi vitio creatos rati, et antiquiorem reipublicae, quam suae dignitatis , curam esse oportere; Scipio e Corsica, Figulus e Gallia maturato reditu, magistratum abdicarunt. Nam Et ingenio probo modestoque erant

27쪽

ID. FRE INSII EMII SUPPLEM. Scipio etiam sapientiae fama celebris ), et recordabantur , quale C. Flaminius in causa simili, senatus

auctoritate spreta , Certamen cum Patribus, et pinstremo satum habuisset.

XXIX. Per interregem deinde suffecti consules P. Cornelius L. F. L. N. Lentulus, Cn. Domitius L. F. Cn. Ν. Ahenobarbus suerunt. Quum inter haec in Srriam legati ab senatu pervenissent, et inulta PaMima regibus contra foedus iacta arguerent, mutarentque;

in odium gentis, atque ex eo in periculum inciderunt. Maxime movebant naves pulcherrimae sumptuque ingenti sabricatae, quas incendi Cn. Octavius iusserat: etiam elephantorum incendebat miseratio, quod egregiae belluae, raraeque possessionis, domitae in-βuΡer manSuetaeque, nulla, ut putabant, de causa concidebantur. Itaque non dissiculter inducti Syri, gens laeta seditionibus, ut Romanos eiicerent, Cn. Octavium etiam interficerent; cui Laodiceae, dum in gymnasio ungitur, Leptines quidam manus attulit. Lysias , ad dissimulandam facinoris, cuius ipse praecipuus auctor serebatur, conscientiam , et Octavium magnifico stinere extulit, et ad purgandum crimen nomine regis legatos e vestigio misit Bomam. Ii quum multis verbis, nihil Publico consilio gestum esSE, Contendissent, sine responso dimissi sunt. Cn. Octavio, quod Pro rePMlica mortem πρetisse videretur, statuum in Rostris, loco celeberrimo, senatus decrevit. XXX. Nec Romani tantum succensebant Syris, sed in exterorum quoque mentibus immanitas rei conciverat indignationem. Inter quos praecipuus Ariarathes Cappadox, praeter insitum Virtutis umorem, Stu-

28쪽

diumque in populum romanum, etiam amicitia privata moVebatur, quam cum Octavio in regia sua contraxerat. Quia tamen, legatis ad puerum Antiochum missis, matris suae sororisque reliquias repetebat, alieno tempore Lysiam offendere timens fearum Te Tum mentionem a suis fieri vetuit. . Cec inii haud

obscurum eius iudicium erat, quum populi romani amicitiam plurimi saceret: ita quidem , ut sub idem

servi tempus reversis, quos Romam miserat, legatis, Promptamque Patrum erga regem voluntatem rese

rentibus , honorem habuerit diis, sacrificioque magno peracto, cum ducibus suis hilariter fuerit opulatus. XXXI. Dum haec in istis locis sunt, ut ibi quoque Parum tranquillae ros sucrunt. Culyndenses Obsidione Cauniorum, a quibus defecerant, pressi, a Cnidiis auxi- Iio impetrato utiquamdiu restiterunt: deinde, limentes de exitu belli, ni maioribus opibus defenderentur , Rhodios imploravere, se suaque dedere polliciti. Rhodii receperant quidem parumper ex priori conSternatione animos: sed tamen iram senatus vorebantur,

si inconsulto eo quidquam maioris negotii aggrederentur. Ab legatis igitur Cloagora et Lygdami petiverunt, ut sibi rec*ere Calyndenses liceret; utque ροsaessiones, quas in Caria sectaque promim Rhodii

haberent, eodem essent iure, quo ante Dissent. Donum praeterea decreverant in aede Minervae, Colossum cubitorum triginta, populo romano ponere: C sSitque res iis seliciter; nam et subsidiis terra murique missis, Calyndensium oppidum hoste submoto receperunt; et Romue accepta iacti vatio eSt, iusque novae ditionis auctoritate senatus stabilitum.

29쪽

D. FBEINSHΕ IlI SUPPLEM. XXXII. Maior deinde res occasionem praebuit Patribus, in aliena discordia suam potentiam augendi. Quippe minor Ptolemaeus, cui Physcon Eo gnomentum erat, Romam prosectus, institutam cum fratre divisonem retractari orabat: neque enim scvonte asia um, sed iniquitati te Or m cessisse: Ρetebat igitur, ut Cyprus adiiceretur sorti suae, sic quoque fraternam non adaequarume. Contradicebat

his Menithyllus alabandensis, princeps legationis,

quam ob id ipsum Ptolemaeus maior miserat, ut S natum edoceret, suo beneficio finirem non modo πα-niacum regnum, sed etiam pilam ψsam hahere, quam Cara *sius Ueriam contracto tam acri omnim orio tueri non potuisset. Pravi ea religionibus, quae Vud Aera tios sanctissimae censeantur, mutuoque iureiurando frmata pacta riolari non debere. Isthaec disserentes, etiam Canuleii et ceterorum, qui rebus omni hus interfuerant, testimonio iuVabantur.

XXXIII. At Patros, quibus potentissimi regni vires dividi opportunum videbatur, refellenti isthaec Physconi credere maluerunt; et legatione, quae illi Cyprum a fratre impetraret, decreta, T. Manlium Tomguatum, Cn. Merulam proficisci iusserunt, Cum man. datis, ut conciliasis inter se iratribus, minori Ptolemaeo mi regnum cura uim ei arma traderetur. Quum in eo Statu res regnorum essent, Demetrius Seleuci F. ad Syriae recuperandum regnum apertam Sibi occasionem iudicabat, insensis Lysiae Romanis, et ob facinus contra gentium iura patratum, totam istam aulam aversantibus. Igitur. Apollonio Apollonii F. consuItore quippe Polybius, ingenio et usu excellenti

30쪽

praedinis, communi proverbio tisus, careret his ad eundem lapidem impingere , dissuaserat senatum adire statuit, ut, xi regnare Patres Antiochum millent,ime salum necessitare Pro obside manendi solueretur. Nec enim iure se attineri, mortuo E mane, cuius in cum obses ime factus esset. XXXIV. Haec quum ita nequidquam postulasset nihil enim acciderat, cur priorem sententiam Sena tus mutaret ad alia consilia conversus, Diodorum ad se vocat, educatorem suum, qui nuper ex Syria Romam advenerat. D, ut erat homoe callidus, et qui

praesentem regni statum a curato teneret, Ostendit, nulla re alia, Praeterquam praesentia Demetrii, fore opus: ei, ubi convectus Primum esset, protinus omnes radhaesuros. μm et Lysiam in sum PUularibus, et Populum Lysiae sus ectum esse, neque a Romanis tia mendum ἰ nunquiam enim iis, quorum o ra Cn. λωνί m occisum esse crederent, auxilium laturos. Nohia igitur aliud in praesentia meritandum, nisi qua rassene iugae consilium solertissime nunc te re, mox exsequi Possit. Adolescens, probata Diodori sententia, rem Cum Polybio communicat: per hunc MenithyLIus , Philometoris Aegypti legatus, Demetrio conciliatur. Is navem Punicam nactus, quae Primitias Carthagine Tyrum ex veteri religione vehebat, quasi

usurus ea ad reditum suum, Palam cum nautis paciscitur : convenit de mercede; comparatur ac inse tur commeatus; tempus prosectionis constituitur.

XXXV. His ita praeparatis, praemittitur in Syriam

Diodorus. Demetrius in eam diem, qua erat abiturus, paucis domesticorum secum retentis, coteram turbam praecedere Anagniam iubet; et cum canibus appa