장음표시 사용
351쪽
cia corpora', ut ignem & terram , &quae sunt eiusdem cum his ordinis, & quaecunque ex his, veluti & totum coelum, Sc partes eius, & rursus animalia, di plantas, & partes horum. Passiones autem, & opera, & motus horum uniuscuiusq; ,& aliorum, quorum causae sunt haec elementa secundum virtutem suam , insuper autem alterationes ,& inuicem transitiones:ὶ manifestum quod plurimam accidit de natura historiam de
corporibus esse. omnes enim naturales substantiae, aut corpora, aut cum corporibus generantur ac magnitudinibus. hoc autem manifestum
est & ex eo, quod determinatum est quae sint natura ,& ex singulorum co templatione. De Primo igitur elementorum dictu est ,&quale quid est secundum naturam , & quod incorruptibile, ac ingenerabile .Reliquum est autem de duobus dicere .simul autem accidet de his dicentibus,°eneratione, & corruptione con*derare. Summa Secunda. Antiquorum sententias de
Gen ratione, O Corruptione rerum Natura lium enuntiat.
Eneratio enim , aut omnino no est, aut solum in his est elementis, Ni is, que ex his sunt. hoc aute ipsum primum forte est contemplandum, utrum sit, an non sit. Ij igitur, qui Prisiorum prius.philosophati sunt de veritate , & in iis, opiniones. quos nunc nos diei mus, sermonibus,& inuicem discrepantes fuere. Quidam enim ipsorum auferebant omnino generationem, occorrupti inebssus nem .nihil enim eorum quae sunt, aut generari Parmen aiunt, aut corrumpi, sed solum videri nobis, vides. Melisso, atque Parmenidi, quos,& si alia dicunt bene;
352쪽
bene , non tamen oportet putare naturaliter dicere. esse enim entium quaedam ingenerabilia.& omnino immobilia, magis est alterius, atque prioris , quam naturalis cosyderationis. Illi vero , quia nihil quidem aliud praeter sensibilium substantiam existimauerunt esse , tales autem quasdam naturas intellexerunt primi, si aIiqua cognitio, aut prudentia erit, sic transtulerunt ad haec illinc rationes. Alij autem, quasi de Tex.
industria , contrariam his habuerunt opinione. Sunt enim quidam , qui aiunt nullam rerum in. genatabilem esse, sed omnes generari: generatas vero , has quidem incorruptibiles permane- .re, alias autem rursus corrumpi, maxime quidem Hesiodus, deinde & aliorum ij, qui primi Hesiodus.
de natura disseruerunt. Ali 3 autem omnia alia aiunt generari, dc fluere ψ.esse vero fixe nihil: unum autem quoddam solum persistere, ex quo haec omnia transfigurari nata sunt: quod quidem videntur 'velle dicere , & ali j multi, & He- - , raclitus Ephesius. sunt autem quidam , qui 3c omne corpus generabile iaciunt, componentes ex superficiebus , ac di soluentes in superficies. Summa Tertia. qκa defuitur sermo , ricem partem disji indivisibilem per propo sitiones Naturales, alias a propositionibus Mathematicis, de quibus in Phr-
Pars prima. I sibilia, attemasicis eo uetia. O
AMuralibus consequi , non autem e contrario.
E 'aliis igitur alterius erit sermo. lis Tex. q. vero, qui hoc modo dicunt 8 omnia corpora costituut ex superficiebus, quaecunque quidem alia 3ccidit di lcere contraria ipsis Disciplinis.
353쪽
promptum est videre. attamen iustum erat, auxnon amouere , aut ipso credibilioribus ration bus quam suppositiones sint, amouere. TY,. Deinde manifestu est quod eiusdem rationi, est,solida quidem ex superficiebus componi, superficies autem ex lineis , has autem ex punctis. sic autem his sese habentibus, non est necesie Ii neae partem lineam e sie.De his autem conjde- , ratum est prius in iis,quae de motu, sermonibus. quod longitudines non sunt indivisibiles. - Quaecunq; vero de naturalibus corporibus ῆμ' ' i mrothbi lia accidit dicere facientibus indiuisi- . biles lineas , paululum nunc quoque con deremus.quae enim impossibilia in illis accidunt , dc naturalia sequuntur z quae vero haec ,in illis non omnia , propterea quod haec quidem ablatione, Mathematica, Phy sica vero appositione diculur. Tex '.' Multa autem sunt,quq indivisibilibus inesse non possunt naturalibus autem necessarium est.
eluti, si quid c si indivisibile : in indivisibili enim diuisibile esse impossibile est. Passionexaute omnes diuisibiles duplicitet sunt.aut enim secundum speciem, aut secundum accidens. secundum Speciem qui de , veluti coloris album . nigrum. secundum Accidens autem,si id, cui inest diuisibile sit quare passionu quaecunq; simplices sunt, omnes sunt diuisibiles hoc modo.
. TPari Secunda eontradicit disentiam generatio-
C put Trimum. Impossibilia, ita dicentes comic i
Tex.8. 'VapIopter impossibile ipsum in talibus est confuderandum. Si itaque impossibilium
354쪽
est, utroque nubtam habente grauitatem, ambo habere grauitatem : sensibilia autem corpora, aut Omnia, aut aliqua grauitate habent, veluti terra,& aqua,ut & ipsis dixerint. si punctuna nullam habet grauitatem,manifestu in est quod neq; lineae. si autem non hae,neque superficies a quare neque corporum ullum. At vero quod Pun- Te .s.ctum non possibile sit grauitate habere , est manifestum et graue enim omne di grauius, leue vero leuius contingit aliquo esse. grauius autem, aut leuius sorte non necesse est graue , aut leue elle . quemadmodum S magnum quide, est ma- ,- -- ius, maius aut 'non omnino magnum. mul- mis M' ἡ-ra enim sunt, qua , cum 'sint parua simpliciter,
maiora quibusdam aliis sunt. Si itaque id, quod cum graue sit, grauius est, necesse est grauitate maius esse, & graue omne diuisibile utique erit: punctum autem indivisibile supponitur esse. P aeterea, si graue quidem densum quid, le-Tex. Io.ue autem rarum quid est , densum autem hoc a raro differt, quod in aequali mole plura insunt. . .
Si igitur est punctum graue, di leue , erit& den τ 'sum , di rarum : sed de usum quidem est diuisibi. 'Ie, Pusinum autem indivisibile. Si vero omne graue , aut molle e sse , aut du- Tex.ii.
rum est necesse , facile est ex his impossibile aliquod colligere. nam Molle est, quod in seipsum Moste.
Ced. t: Durum vero, quod non cedit: quod aute Durum.
cedit,divisibile est. At vero neque ex iis, quae Tex.1ι. grauitatem non habent, erit grauitas. in quot enim accidet hoc, & in qualibus, aut quomodo determinabunt non volentes fingere3Et, si omnis grauitas grauitate , maior grauitate est, accidet ει unum quodque impertium grauitatem habere. Si enim quatuor pun cta grauitate ha
355쪽
bent, quod autem ex pluribus constat, quam hoc eo, quod est graue, grauius existit. quod acitem graui grauius est, graue sit est necesse . que-
admodum dc quod albo albius est album, quod
maius S no puncto grauius erit, ablato aequali. quare dc unum punctum grauitatem habebit. Tex. II. Praeterea, si superficies solum secundum lineam contingit componi, absurdum est. quemadmodum enim dc linea ad lineam utroque modo componitur, dc secudum longitudinem,& secudum latitudinem , oportet & superficiem vise cotra. cum superficie eodem modo. linea autem Po-Zιmarra. 'test cum linea componi secundum lineam superpositam, non solum appositam. At vero, si dc secundum latitudinem contingit componi, erit aliquod corpus , quod neque est elementum, neque ex elementis, compositum ex sic compo-Tς - λε -superficiebus. Praeterea, si superficierum multitudine grauiora sunt corpora, quemadmodum in Timaeo determinatum est, mani&stum est quod habebit oc linea, dc punctum grauitatem. proportionabiliter enim inuicem se habent, quemadmodum dc prius diximus. Sin vero non hoc differunt modo, sed ex eo, quia terra quidem grauis est , ignis vero leuis, erit desuperficierum haec quidem leuis, illa vero granis. 8c linearum itaque, dc punctorum similiter.
nam terrae superficies erit grauior , quam quae ignis. Omnino autem accidit nullam unquam
esse magnitudinem , aut poste tolli, si similitet se habet punctum quidem ad lineam , Iine avero ad sup etficiem, hoc autem ad corpus. omnia enim si in se inuicem resoluantur, in prima resoluentur. quare continget utique puncta sola esse corpus autem nullum
356쪽
Ad haec autem & , si tempus similiter sese Tex .is.
habeat', auferetur utique aliquando aut continget autem. ipsum enim nunc indivisibile est, veluti punctum lineae. Idem autem accidit Tex .is. rc iis, qui ex numeris componunt coelum. Qui- ω
dam enim naturam ex numeris constituunt,
quemadmodum & Pythagoreorum quidam . . Nam naturalia corpora videntur grauita- Tex.ι tem habere, ac leuitatem: unitates autem neque corpus facere possunt compositae, neque grauitatem habere. sput Secundum. Omne corpus in rectum mobile Iraue esse, aut leue aeremque necessarium esse motibus , O naturali. O violento.
OVod autem necessarium sit motum ali- Tex.It.
quem .simplicibus corporibus omnibus natura inesse, ex his est manifestu. auoniaenim moueri videntur, vi moueri sane estne ' cessarium, si pio prium non habent. violetia autem , & praeter naturam idem . At vero, si praetet naturam est aliquis motus, necesse est esse & se cundum naturam, praeter quem ille est. Et si
multi pretier naturam, Unum, qui secundum naturam. secundum naturam enim simpliciter. praeter naturam vero multos habet unumquodque. Amplius autem ει ολ quiete ma- Tex .is.
nifestum est. etenim quiescere necessarium est, aut vi, aut secundum naturam. vi autem ibi ni net, quo bc fertur vi secundum naturam , quo secundum naturam. Quoniam igitur videtur
aliquid manere in medio , si quidem secundum naturam,manifestum est quod di latio, quae huc fit, secundum turam ipsi inest. Si autem vi, Aristot. de Ca lo. Y
357쪽
xeuoluemus termonerni. ne cella enim est, aut secundum naturam esse primum quiescens, aut
in in finitum abire:quod quidem est i impossibi- . te. Si vero mouetur id, quod piohibet serri, ' p ή quemadmodum Empedocles inquit, terram ob vettiginem quieicere, aliquo sane serretur,cum in infinitum fit impossibile. nullii enim fit impossibile. infinitum autem transite impossibila est,quare necesse eth ut stet alicubi quod sextur,
dc ibi non vi manead, testsecudum naturam. s, autem est secundum naturam quies est dc motus secundum naturam, ea, quae adhunc locum fit, latio- Quapi opter N Leucippo, dc Democrito dicentinus i emper moueri prima corpora in vacuo,ic in infinito, dicendum erat quo motu, de quis secundum naturam ipsorum motus. Si enim elementorum aliud ab alio mouetut vi lenti x, dc secudum naturam necesse est aliquem. uniuscuiusque in olum ste , pr aeter quem is est, qui est violentus-N opostet primum morientem. non vi movete, sed secundum naturam. in infinitum enim abibit,si non erit quippiam secundum naturam. mouens primum , sed semper
quod prius vim Ou etur, mouebit.. Ter,ir Hoc autem, idem accidere necessari m est,& si quemadmodum in Timeto scriptum est, amrequam tactus esset mundus, mouebantur elementa inordinate. Necesse enim est aut violentum esse motum. aut secundum naturam. Si autε secundum natura mouebantur,necesse est mundum esse , siquis velit insistendo contemplari
tunc enim primum m enς necesse est mouere.
ipsum labiens motum secundia naturam δε quaae 3 uentur non Violentia , in propriis quiescesa. Ioci
358쪽
locis,eum sacere, quem nunc habent ordinem, ei quidem,quae grauitatem habent,ad medium: quae autem leuitatem , a medio. hanc autem mundus diabet dispositionem. Psaeterea tantum insuper percuctabitur ali- Tex. 11.. quis, utrum possibile erat, an non possibile,quae mouentnc inordinate , etiam misceri talibus mistionibus aliqua , ex quibus constant ea, quae
secundum naturam constituuntur corpora dico
autem, veluti ossa, di carnes; quemadmodum Empedocle; inquit fieri ita amicitia. dicit enim,
inuisa quidemstae colu capita emersermit.
His autem, qui infinita in infinito ea, quae Tex.23 mouentur,faciunt, si unum quidem est id, luod mouet necesse est una latione serti , quare non inordinate movebuntur. Si autem infinita sint ea, quae mouent, & lationes infinitas esse est nece sie. S, enim fini tae sint, ordo aliquis erit. non enim ex eo,quia non seruntur in idem , inordi- natio accidit. neq; enim nunc in idem seruntur omnia ,sed quae eiusdem sunt generis solum.
Praeterea inordinatio nihil est aliud, quam quod praeter naturam : ordo enim est propria' sensibilium natura. Arvero dc hoc absurduest, ac impossibila,quod infinitum est in dinatum Oro 'pro
habere motum. est enim natura illa reru.quampo
habent plures, δέ Pluti tempore. Accidit igituri ipsius contrarium, inordinationem quidem essei secundum naturam, ordinem vero, & mundum: Praeter naturam: quanquam nihiIut contingit.: sit eorum,quae secundum naturam ia Videriis autem, hoc ipsum Anaxagoras re- i Ehe accepitIe, ex immobilibus enim inchoat mundum facere. Tentant autem dc alij congregantes , aliquo modo rursus mouere , ac segre-
359쪽
gare. ex distantibus autem , & motis non est rae cionabile facere generationem. Quapropter& Empedocles praetermittit eum, qui est in amicitia. neque enim potuisset constituere coelum, ex separatis quidem construens , congregationem autem faciens per amicitiam. ex segregatis enim elementis msidus est constitutus. quare necessarium est ut fiat ex uno, & congregato.
Quod igitur sit naturalis quidam motus
uniuscuiusque corporum, quo non vi mouentur, neque praeter naturam, ex his est manifestum. Quod autem sit necessarium quaedam habere propensionem grauitatis , & leuitatis , ex his pater. Moueri enim dicimus esse necessarium, si autem id, quod mouetur, non habebit natura propensionem, impossibile exit moueri aut ad medium , aut a medio. Sit enim hoc quidem in quo A , non graue , illud vero in quo B,
glauitatem habens , feratur autem non graue per lineam C D,ipsum vero B, in aequali tem-yore per lineam C E. per maius enim feretur
id, quod grauitatem habet. Si itaque diuidatut corpus habens grauitatem , ut linea C E ad lineam C D potest enim sic sese habere ad aliquam earum, quae in ipso sunt, partium sit tum fertur per totam Iineam CE, partem necesse est in eodem tempore per lineam CD serri. quare per aequale feretur non graue, & grauitatem habens, quod quidem est impossibile. Eadem autem est ratio & in leuitate. Praeterea, si erit aliquod corpus quod mouetur, neque leuitatem, neque grauitatem habens MIecesse est vi moueri. quod autem Vi mouetur , infinitum facit motum. Cum enim pot&tia quaedam sit ea, quae mouet. quod aute minus est, trit Innbeios d
360쪽
est . ac lenius,ab eadem potentia plus moueatur. sit motum, hoc quidem, in quo A,non graue per lineam CE , illud vero , inquo B , grauitatem habens in aequali tempore per lineam C D. Di uiso igitur eo, quod grauitatem habet, corpore, ut linea CE ad lineam CD, accidet, id quod ausertur a corpore grauitatem habente , per lineam C E ferri in aequali tempore: quoniam
totum serebatur per lineam C D. nam velo. citas minoris sese habebit ad eam, quae est maioris, ut maius corpus ad minus. Per aequale . igitur non graue seretur corpus ,& grauitatem habens in eodem tempore. hoc autem est impossibile. Quare, quoniam, omni proposito, per maius mouebitur interuallum, quod graue non est, per infinitum utique mouebitur. Manifestuest igitur quod est necesse corpus omne definitum grauitatem habere, aut leuitatem.
Quoniam autem natura quidem est quod Tex. itin ipso est motus principium , potentia autem quod in alio est, quatenus aliud est , omnis autem motus, alius quidem secundum naturam, alius autem violentus : eum quidem, qui est secundum naturam , veluti lapidi eum, qui deorsum fit, velociorem faciet id, quod secundum
potentiam zeum autem,qui praeter naturam,omnino ipsa. ad ambo autem, tanquam instrumento , Utitur aere, natus est enim hic & leuis esse,
ει grauis. Eam igitur, quae sursum est, faciet lationem, quatenus leuis est, cum pulsus sue- .rit , ac sumpserit principium ab ipsa potentia.
eam vero, quae deorsum , ruisus, quatenus grauis est. veluti enim imprimens tradit utrique. Quapropter & non sequente eo , quod mo- 'aIpratouit, sertur quod et vi motum est. si enim non m iuram. .... V 3 . t. ria