장음표시 사용
371쪽
caput Primum. Contradicit dicentibus generat,-nem Eumentorum esse per modum segregationu, ct exarus.
quisnam generationis ex se inuicem modus fit. virum,ut Empedocles dic t i,& Democritus,an ut ij,qui ita superficies resoluunt, an alius praetera os aliquis modus est. Empedocles igitur . &Democritus ignorant ipsi seipsos non generationem ex se inuicem facere,sed apparentem generationem . nam unumquodque, quod inest, segregari inquiunt, tanquam ex vase sit generatio , sed non ex quadam materia, neque ge- Tex. 17. nerari, mutato aliquo. Deinde, &si sic, non minus' sunt absurda quae accidunt. eadem enim magnitudo non videtur per constrictionem fieri grauior. Necesse autem est hoc dicant, qui aiunt aquam, quae inest, segregari ex aere. cum enim aqua ex aere facta est,grauior est. Tex. 8. Praeterea mistorum corporum alterum separatum non necesse est maiorem locum obtinere e cum autem ex aqua aer fit, maiorem occupat locum.quod enim subtiliorum est partiu, in maiori loco fit. Manifestum est autem hoc quidem & in ipsa transitione. evaporante enim humido, ac intumescente, rumpuntur vasa, quae moles continent, propter loci angustiam. Quare, si omnino non est vacuum, neque extenduntur corpora , quemadmodum aiunt hoc dicentes , manifestum est quod est impossibile. Si autem
372쪽
tem est vacuum , & extensio irrationabile est ex necessitate semper ampliorem locum id occiμpare,quod separatur. At nece ue est & deficere eam , quae ex se in- Tex. svicem est, generationem, si in magnitudine finita no inlunt infinita finita. Cum enim ex terra aqua fit, ablatum est aliquid ipsius terrae , si quidem segregatio generatio ;& rursus, cum ex derelicta, similiter. Si igitur semper hoc erit, accidet infinito infinita inesse . quoniam autem hor impossibile est,non utiq; semper fient ex se inuicem. Quod igitur non erit segregatione instinuicem transitio, di ctum est.
caput Secundum. Duelitur eontra ponentes elemenisiorum compositionem esse ex trianguia, in eo ushae ipsa resolui.
Elinqui tui autem in se inuicem transmu- Tex.όα. I tata heri. Hoc autem dupliciter. aut enim transfiguratione, quemadmodum eadem cera fiet sphaera. dc cubus, aut dissolutione in superficies , quemadmodum quidam aiunt. Si igitur transfiguratione fiunt, accidit ex necessitate indivisibilia dicere corpora. diuisibilibus enim existentibas, no erit ignis pars ignis, neq; terrete, terra , propterea qubd neque pyramidis pars omnino pyramis est , neque cubi cubus. Si autem superficiei dissolutione, primum Tex .sti quidem absurdum est non omnia generare ex sese inuicem. quod quidem ipsos dicere est necesse, atque dicunt. Neque enim rationabile est unum solum expers fieri transitionis, neque videtur secundum sensum , sed similiter omniactansmutari in sese inuicemi Accidit autem eos ;de apparentibus dicentes, non consentaneadi. Atistot.de coelo. . Z
373쪽
cere iis , quae apparent. Huius autem causa est non bene sumere prima principia, sed omnia velle ad quasdam determinatas opiniones reducere. Oportet enim sortassis sensibilium quidem sensibilia, sempiternorum vero sempiterna , corruptibilium autem corruptibilia esse principia, atque Omnino eiusdem generis cum iis, quae subiiciuntur. Hi vero propter holum amorem idem facere videntur, quod ij, qui positiones in sermonibus seruant. Omne enim sustinent, quod accidit , tanquam vera habentes
principia, perinde quasi nulla iudicare oporteat ex iis, quae eueniunt maxime ex fine.
Finis autem Effectivae quidem scientiae est opus ipsum: Naturalis vero id, quod semper proprie in secundum sensum apparet. Tex .ci. Accidit au em ipsis terram maxime ele-' mentum esse , di solam incorruptibilem, si id, quod indissolubile est, & incorruptibile sit , di
elementum. terra enim sola indos lubilis est aliud c pus. X.6 I. At vero neque in iis , quae dissoluuntur,' a. l. δε- triangulorum ' iuxta eleuatio rationabilis est. I ct M. accidit autem & hoc in ea,quae in sese inuicem fit, transitione , propterea quod ex inaequalibus multitudine constant triangulis. Tex. 6a. Praeterea,necesse est iis , qui haec dicunt no
ecorpore facere generatione. cum enim ex Q.
perficiebus factu fuerit, no e corpore erit factit.
caput Tertium.uniuerra liter restsiit dicentes essentiales disserentivi,quibus diuersisPanIur elementa, esse Hurvi. Tex.6s. D haec necesse est non omne corpus esse diuisibile dicere, sed repugnare certissimis
374쪽
mis scientiis.Nam Mathematicae ipsum quidem intelligibile accipi ut diuisibile. Hi vero neque
sensibile omne concedunt, propterea quod conseruare suppositione ipsam volui. Necesse enim est eos , qui figuram faciunt uniuscuiusque elementorum,& hac determinant subflatias ipsorum .indiuisibilia facere ipsa. pyramide enim, aut sphaera diuisa aliquo pacto , quod relin tuitur, sphaera,aut pyramis non erit. quare aut pars. ignis, ignis non est, sed erit quid prius elemento,propterea quod omne aut elementum est,aut ex elemetis, aut no omne corpus diuisibile est. Omnino autem tentare simplicia corpora Tex figurare irrationabile est. Primo quidem, quia accidet non repleri toto. nam in planis tres figurae videtur implere locu Triangulus, & Quadratum,& Sex angulus. in solidis vero duae solii, Pyramis,& Cubus. Necesse autem est plures his sumere , propterea quod plura faciunt elemeta. Deinde omnia quidem simplicia corpora Tex figuram.accipere a continente loco videntur, maxime autem aqua, &aEr. Permanere igitur elementi figuram est impossibile. non enim totum tangeret omni ex parte id , quod continet. At vero si transformetur, no amplius erit aqua. si figura differebat. Quare manifestum est quod non sunt determinatae figurae ipsorum. Sed videtur natura hoc ipsum declarare nobis , quod& secudum rationem est. quemadmodum enim& in aliis sine specie, & sorma oportet subiectu ipsum esse maxime enim sic poterit formari, quemadmodum in Timaeo scriptu cst , id, quod omnia suscipitin sic & elementa oportet putare, Ut materiam esse compositis. quapropter 5 r OG sunt transinutari in se inuicem , separatis iis,Z α
375쪽
quae secundum passiones, disserentiis. Tex.68.. Ad haec autem, quo pacto cotingit fieri car
nem,& os, aut quodcunque compositorum corporumὶ neque enim ex ipsis elementis possibile est, propterea quod non fit continuum ex compositione,neque ex superficiebus copositis. elementa enim generantur compositione , dc non ea , quae ex elementis constant. Quare , si quis exacte loqui voluerit, & non in transitu ratio- a.Lm nes suscipere ' elementi, ipsas videbit gener
Tex. 69. At Vero N ad passiones, & virtutes , A m tus figurae non sunt cogruae corporibus , ad quainaxime res eicietes sic distribuerui. veluti quoniam ignis tacite mobilis est. & calefactivus,&exustiuus,alij quidem secet ut ipsum sphaeram, alij autem pyramide. haec enim tacillime quidem mouentur, propterea quod minima tanunt, minimeq; stabilia sunt. maxime vero calefactiva sunt, & maxime exustiua, quia illa quidem tota est angulus, haec autem acutissimi anguli. exurunt autem ,& calefaciunt, ut aiunt, angulis. Tea 7o.. Primum igitur circa motum utrique Peccauerunt. Nam etsi sunt figurarum hae facillime mobiles,non tame ipsius ignis motu facile mobiles sunt .motus enim ignis sursum fit.& secundum rectam , hae autem lacile mobiles circulo sunt eo motu .qui volutatio appellatur.
Tex .dii. Deinde , si est terra cubus , propterea quda
stabilis est, ac manet, manet autem non Vbi uis, sed in suo ipsius loco, ex alieno Vero fertur non
prohibita,& ignis etiam, & alia similiter, patet quod & ignis, 5 unumquodq; elementorum in alieno quidem loco sphaera est, aut pyramis, in
376쪽
Amplius aute, si calefacit, & Vrit ignis pro- Tex. i.
Pter angulos, omnia elementa erunt calefactiva, magis autem forsitan alterum altero.omnia
enim habent angulos , veluti id , quod octo sedium.& id, quod duodecim sedium. Democrito autem etiam sphaera, tanquam angulus quidam existens, urit. quare disterent ipso magis, & minus.hoc autem quod sit falsum , manifestum est. Simul autem accidet & mathematica corpora urere,&calefacere habet enim & illa angulos,& insunt in ipsis indivisibilia, & sphaerae,& pyramides) praesertim si sint indivisibiles magni tudines,sicuti dicunt. Nam, si h qc quidem Vrunt, illa vero non, dicenda est differentia, sed non smplicitet sic dicendum est uti dicunt. Praeterea, si id,quod uritur,ignitur, ignis autem sphaera est,aut pyramis, necesse est id, quod Tς 7i' uritur,fieri sphqras,aut pyramidas. Incidere igitur,& diuidere sic sit secundum rationem accidens figurae. ex necessitate autem pyramidem facere pyramidas , aut sphaeram sphaeras, penitus est irrationabile,& simile est,atq; si quis censeat gladium in gladios diuidi, aut serram in serras. Praeterea ridiculum est ad diuidendum solum assignare figura igni. videtur enim Tς 74'magis congregate , & contaminare , quam segregare .segregat enim ea, qnae no sunt eiusdem generis . congregat autem ea, quae sunt eiusdem
generis . Et congregatio quidem per se est conterminare enim, & vnire ipsius ignis est in legregatio autem per accidens. congregans enim id, quod eiusdem est generis . separat alienum. Quare , aut ad ambo oportebat assignare , aut
magis ad congregandum. Adhaec autem, Tex.'t. quoniam calidum, & frigidum contraria sunt '
377쪽
potentia, assignare frigido figuram aliquam est
impossibile ex eo, quia oportet quidem conisarium id esse , quod assigaatur. nihil autem est contrarium figurae. quapropter & omnes omittunt. & tame decebat omnia determinare figu- Tex. νς ri , aut Bibit. Quidam autem de potentia' ' ipsius tentantes dicere , contraria dicunt ipsi si-blipsis. Aiunt enim frigidum id elle , quod magnarum est partium , propterea quod constringit,& non transit per meatus. manifestum est igitur & quod calidum utique erit transiens .iale autem id est, quod subtilium est partium . quare accidit paruitate , 5c magnitudine dissurre calidum , & frigidum , sed non figuris. Praeterea, si inaequales sunt pyramides, magnae Vtique non ignis erunt. neque erit figura causa utendi, sed contrarium. Quod igitur non figuris diiserant elementa , manifestum est ex ditiis. x. 77. Quoniam autem propriissimae differentiae corporum sunt quae secundum passiones,& opexa , & potentias sumuntur uniuscuiusque enim eorum , quae natura constant, & opera, dc passiones, & potentias esse dicimusierit de his di cedum, ut cum consederauerimus h qc, uniuscuiusque ad unum quo
378쪽
mrima de antiquorum Sermone circa Graue se Leue inquirit. Secunda cauram docet, qua quadam ex simplicibus Iema sur,ctqNadam gra M.
Tertia Vendit quid grane sit, O quid uue:O qua
stat corpoia,qurbsti hac in t quotque numero, accidentrum eorum ι clusas enunIrat.
Summae Trima Ciaput γνικκm. Huius libripra pium viciarat. pE Craui autem &Leui quid Tex .r. utrunque est , & quaenam est natura ipsorum, considerandum cst, & propter qua cau- iam has potentias habcnt. 't est enim de ipsis contem- platio sermonibus de motu propria. Graue enim & leue , quia moueri aliquo Τex .i. modo naturaliter potest, dicimiis. Actiohibus autem ipsorum nomina posita non sunt , nisi quis putet propensionem ipsam esse tale. Quia vero naturalis est tractatio de motu, haec autem habent in seipsis veluti et suscitamenta quaedam , . - motus. Omnes quidem utuntur potentiis ipso. rum, non tamen determinauerunt, praeter pau- ρ'
379쪽
cos. Visis igitur primum iis , quae ab aliis dicta
sunt,& disquisitis iis, quaecunque ad considerationem hac diuidere necessarium sit, sic & quod videtur nobis dicamus de ipsis.
caput Seeundum. De Grauco Levi, quotvliciter eorum unumquodque dicatur , O .Antiquor horum tantum aluro sermonem strisse.
'in' ue.& Leue, illud vero ad alterum. eorum enim quae grauitatem habent, dicimus aliud quidem esse leuius , aliud vero grauius, ut ligno. aes.De iis igitur,quae simpliciter, dicuntur,nihil dictum est a prioribus, sed de iis , quae ad alterum . non enim dicunt quid est ipsum graue , ω
quid ipsum leue, sed quid ipsum grauius,& quid
ipsum leuius in habentibus grauitatem. Tex. . Magis autem erit manifestum quod dicimus sic. Nam haec quidem semper nata sunt Amedio serri,illa vero semper ad mediu. horum autem id quidem, quod a medio fertur, sursum dicimus serri, deorsum vero id, quod ad me-plit his ui dium. Absurdum enim est non arbitrati incoe- M. iis Da lo aliquid esse , quod quide sursum sit,aliud au-mab. tem deorsum, quemadmodum quidam censent. non enim esse aliud quidem sursum, aliud vero deorsum dicunt, si omni ex parte simi te est, Mundiq; oppositis pedibus ambulabit unusquitaque ipse ubi. Nos autem ipsum uniuersi extremum sursum dicimus , quod di secundum positionem est sursum,& natura primum. x.s. Quoniam autem aliqui d ipsius coeli extremum est ,& medium, patet quod erit& sursum, ω deorsum , quemadmodum & multi aiunt,
380쪽
verum non sufficienter. Huius autem causa est, quia putam non esse simile undique coelum, sed unum esse solum, quod supra nos est, hemisphaerium. quoniam existimantes & circulariter esse tale ,& medium similiter sese hebete ad uniuersum hoc quidem sursum dicent esse, me indium autem deorsum. simpliciter igitur Leue dicimus, quod sur- Tex.6. sum fertur,& ad extremum. Grave autem, quod
simplicitet deorsum , & ad medium. Ad aliud autem leue,& leuius, quod duobus habentibus
grauitatem,atque molem aequalem,deorsum altero alterum natura velocius fertur.
Eorum itaque,qui prius ad eam , quae de his Tς -7, est,considerationem venerunt, plurimi serὸ de hoc modo grauibus, & leuibus dixerunt solis,
quorum ambobus habentibus grauitatem, alie tum est leuius. sic autem , cum pertractauerint, putant determinatum esse 5 de simpliciter leui,& graui. ratio autem ipsis non congruit. caput Tertium. Mntiquorum, veterum, scilicet Θιumorum de Graui, O Leuisententiis commem rar. O eorundem saltarias.
MAnifestum autem erit hoc magis iis, qui Tex.L
ulterius processerint. Dicunt enim grauius ,& leuius nonnulli quidem, quemadmodum in Timaeo existit scriptum. Crauius quidem , quod ex pluribus eisdem constat e Leuius autem, quod ex paucioribus. quemadmodum plumbo plumbum maius grauius est, oc aes aere: similiter autem dc aliorum eiusdem speciei Vnum quodque . nam in excessit aequalium par-