장음표시 사용
301쪽
cap. XV. XVII. Praecipua m nitudine thynni: invenimus talenta quim decim pependiste. Ejusdem caudae latitudinem 3 quinque cubita αpalmum. Sunt & in quibusdam amnibus haud minores : silurus in Nilo, F e sex in Rheno , ε attilus in Pado , inertia pinguescens , ads mille aliquando libras , catenato captus hamo, nec nisi boum iugis
extractus. Atqui hunc minimus piscis appellatus 7 clupea , venam quandam ejus in Lucibus mira cupidine appetens, morsu exanimat. Silurus graissatur, ubicumque est, omne animal appetens , equos natantes sepe demergens. Praecipue in M no Germaniae amne ' protelis
L. Talanta quindecim. J Talentum, centum & viginti pondo Romana continet , ex vitruvio: cim de re Budarum consule, lib. x. de asile, pag. VI. Igitur talenta quindena librae sunt omnino mille de octingentae. Malim ego tamen talentum Atticum & commune, sci. Iibrarum, nune signari r qua aestimatione talenta quindecim Iibras nongentas obti
. minque eubita. J Vide Notas 3e end. num. XXII. Latitudinem porro caudae. διαπνώαι Philosophus appetia lavit : quasi caudae surram. Palmus hoe loco m=α est , seu palmus major, mensura videt ieet digitorum duodenum :quam Latini alio nomine dodrantem v cane , quod a pedis longitudine quarta pars desideratur. Haee palmi majoris mensura bis repetita , cubitum Romanum constituit , qui ex viginti quatuor hujusmodi digitis conficitur. . Siluris. J Pannonii Danubii aeeolae nune Arriam vocant. Vide Notas & end. num. XXIII. s. Vox in Rheno. J Ita MSS. omnes, non exos. ut quidam finxere. Hesychio :rari: M. Isbeen Isidorus pariter vorat , lib. 1 o. orig. cap. 2. Offendimus & nos eam vocem apud Flodoardum. lib. 1. hist. Rem. Ecel. cap. g. Tum in Dei o. in .psius Sanctae Helenae nomine laxantes rete, gemino ditati gaudent esce. Fiebat ea in Matrona Galliae amne piseatio. Item apud Sulp. Sever. lib. 3, de virtvt. B. Martini, cap.
33. A. primum jactum reti permodico immanem escem Diaconus extraxit. Glossae Latinae Saxonicae, quas Iaudat Du-Can. us, in Glossaria, elocem Salmonem; interpretantur. Verius multo, ut qui- dem remur . eum esse quem modo Lu-eium Latini, Brocher appellitant, cujus generis pistium maxima est in Rheno copia, α praeeipua bonitas, probat Al-drovandus lib. s. de piscibus , cap. pag. 63O. De Salmone inferius. γαnuiquam antea de eo delibata oratione , agitur, sect. 31. 6. Attilus. J Aeeolis Padi Ladano, MAdrigo, vulgo appelIatus . inquit Salvianus . in Catalogo piscium: Assiis, Rondeletis , lib. I. . cap. ult. figura, sapore, pretio, a stutione diversus t nusis quam alibi quam in Pado visus. . Clupea. J Piseieulus obseuri nominis, atque adeo longe diversissimus ab eo qui Iastis , M-ῖα. -λψμνου, a Callisthene laudatur, lib. 3. rerum GaIliearum , dieiturque Araris Galliarum amnis incolae r qui erestente Luna albus
sit, deerestente nigrescat, euique alia a cidant, quae Stobaeus narrat .sem. 242. de morbis, pag. 7s 3. Vide Notas αEmend. num. XXIV.
s. Praeipsis. J Vide Notas de Emend.
s. Protelis boum. I Protelam est jugatorum boum . sive aratrum , five quid
aliud trahentium, continuus uno tenoreae ductu conatus. Usi hae voee veterea apud Nonium, cap. 4. pag. 349. Luci lius, Cato, Lucretius e Plinius ipse rursum lib. I 8. sech. 48. Protesia binu t- que arant. H inc Verbum protelare, de quo Lexi ea consulenda. Vide Notas & Emen dationes num. XXVI.
302쪽
boum, & in Danubio muris extrahitur, V porculo marino simillimus e & in Borysthene memoratur praecipita magnitudo , nullis ossibus spinisve intersitis , carne praedulci. In Gange Indiae plat
nistas vocant, rostro delphini & cauda, magnitudine autem xv. cubitorum. In eodem este Statius Sebosus haud modico miraculo aia sfert, vermes branchiis binis, sex cubitorum , caeruleos , qui nomen a facie traxerunt. His tantas esse vires, ut clephantos ad potum venientes, mordicus comprehensa manu eorum abstrahant.
XVIII. Thynni mares sub ventre non habent pinnam. Intretine
INTERPRETATIO. minu. I Proboscide torreptos elephantos in amn- abstrabant.
Io. Manu σι μων. I Hoe est . in .strumento ferreo. Vide Notas & Emend. mun. XXVII.
II. Porciati marino simissimin. J Pisti, huiusce nomen . Moeni. Danubii. B lrylthenisque incolae, quod Plinius non addidit , expressit Albertus M. hune
Plinii, ut quidem videtur. locum trans eribens , lib. 3. de animal. trin. I. cap. I. pag. My. In animalibus quιbusedam , inquir, neque M. neque spinam habenti . . sicut est piscis Huso vocatus, qui nullum omnino habet os aut spinam ,
nisi in evita his piscis asumdat in
Danubia , est magnus , habens rostrum magnum. sicut purio. Ouae Alberii oratio non modo illius pistis nomen indicat . qui Huso Germanis dieitur : sed &marini porculi appellatione, ob rostri suilli similitudinent, sturionem nostrum olim signasse Latinos innuit r quod di Aldrovandus approbat. lib. 4. de piscibus, cap. xl. pag. 133. Idem Albertus lib. 14. p. 614. Hus est piscis non seu mosus. in figura purionis. Hunc piseeem sturio confricando se ad eum agitat, ita quod fue smul capiuntur. Vide quae dicturi sumus lib. 3x. se l. is. Quem vero Husenem illi voeant, is est ortassis
quem Anehoraginem Cassiodorus appellat . lib. I a. epist. 4. Destinet carpam
I 1. Nullis ossibin J Solini paraphrasis: cV. ID pag. 33. Apud Neuros nasciti r
saporis , quib- ossa nulla sum. nec aliud quam eartilagines tmerrima. Is est Huis quem modo diximus. Piscis nomen non addidit hoe loco Plinius, ut qui nee apud Pomponium Melam. lib. 2. cap. I. pag. χε. unde aecepit locum, id invenisset. AIiι Bo si benes. inquit . .
tissimo pabula, magnosque pisces, quibus optimus sapor , st nulla ossa sunt. O--
te nee illud Plinii transcriptor Solinus expressit. Tamen a glutino quod praebet. iehthyocolla nominatur, lib. 31.1ech. x . I . Platanistas. Jr . In eodem. J In Gange scilicet. Ita etiam Solinus, cap ix. pag. gr. Λt Phile. pag. I 18. ει AElianus, lib. s. hist. anim. cap. 3. in amne Indo: amia Ctesiam Gnidium secuti. rs. Branchiis binu. J Vide Notas ae Emend. num. xxv III. I 6. Non en a facis. J Pisces sunt ipsi quidem 1 sed a similitudine vermium, vermes de ipsi appellati et non a colore earulei, ut Solinus putavit, eum hune Plinii loeum ita reddidit, ea leos nomine colore. Auctor Ctesias in Exeerptis apud P botium , pag. 113. 17. His tantaι. J Solinus, & alii, Io-
eis citatis. Seet. XVIII. i. Intrant e magno mari. IM: Cno mari Propontidem ipsam, ceteraque mediterranea maria nunc signari d eet A rist. l. g. hist. anim. c. 16. p. 'LL.
de Isidorus lib. as. Orig. cap. 16. Mar
303쪽
e magno mari Pontum verno tempore gregatim , nec alibi seti fieant. a Cord1la appellantur partus, qui ' setas redeuntes in mare autumno comitantur: 6 Lhriosae vere, aut e luto pelamides incipiunt vocari r& cum annuum excessere tempus, thynni. Hi membratim caesi , cer-s vice & abdomine commendantur, atque η clidio , recenti duntaxat, & tum quoque gravi ructu: cetera parte plenis pulpamentis sale asservantur. 7 Melandrya vocantur, caesis quercus assulis simillima. ν Vi.
lissum ex his, quae caudae proxima, quia pingui carent: probati D
INTERPRETATIO. a Fero. J Matres.
Et tum. J Vel se quoque gravem
manium est, quod ab occasu ex oceano in-fuir. in meridiem versit. deinδε ad septentrionem tendit. Abia magnum anesi tur , quin cetera maria in eo a-τ tione ejus minora sunt. Istud est mediterraneum, &c. Gmtim. ae veluti e-- posita aete, modo octonos, modo etiam sodenos incedere a freto Gaditano ad Pontrum usque thunnos, observant hodie- pag. I 83. vide & Basilium in Hexaem. homil. 7. Pag. s L. L. Nec alibi. J Arist. lib. r. hist. animal. eitante Athena , lib. T. pag. 3Iy. Solinus' pariter, eap. II. pag. 32.
Coia M. J In Indice hujus libri,
Coroia. Metri sorte causa Coiadisia Martiali, lib. I. Epig. 1. & lib. rt. Epistis
ri , easdemque a Bretantinis 'Aυξολι ex eo, quod diebus paucis augentur. . Limosa vere. J Hoc est. Verno tem pore. Thνnnulus, inquit, cum primum aestate naicitur, usque a ver proximum, cord la dieitur et inde pelamis usque ad exactum annum r insequenti vero anno. t Mus. ita Sostratus lib. 1. de animal. apud Athen. lib. 7. pQ. 3os. Vide N tas & Emend. num. XXIX. Dieitur porro πηλαμὰ vel , x ἀ ου πιλῆ, 1d est, a luto in quo naseitur. ut ait
s. Hi membratim. J Thynki stilicet,
sive oreyni. Gadibus, inquit Athenaeus lib. 7. para 33. Saliuntur ore norum ju
ιato sapere iugulos, etsi insta. Eadem se me repetit, lib. g. pag. 317. ex Diphilo Siphnio Medieo, libro de his qiue osseruntur aegris & tanis. 6. Clidis. J Jugulo. ut diximus. I epte Parmensis, edulio. 7. Meland a. J G tarci arpellant intimam quereus partem , & i
iam medullam e inde ρομοι -λαεν - , qui ex interiore pulpa orcyni, hoc est, thynni majoris fiebant, ut ex Athenaeo docuimus. Xenocrates, de alimento ex aquatilibus , apud Oribas. lib. 2. eap. 13. Cetera thum partes Meland a duuntur. propter fimilitudinem quam eum n gricantibus quotus radicibus habent. 1. Quercus assulis. J Ita Reg. I. 2. ib. I. 1. Paris Chissi. non ut editi. quernu. Sunt autem assulae , teste Festo, frusta lignorum exeussa seeuribus.
s. Vilissima. J Quia minus pinguia,
inquit Athenaeus. Itb . pag. III. o. Cainda proxima. J Τῆς θοι Me invocat idem Athenaeus lib. 7. pag.
3o3. Deseribit haec inita ibidem A c stratias Gastronomiae peritissimus. Utaton appellar Varro , lib. . de ling. LM.
304쪽
sima, quae faucibus: at in alio pisce circa caudam exercitatissima. Pelamides in apolectos pateticulatimque consecta , in genera cy-.biorum dispartiuntur. XIX. Piscium genus omne praecipua celeritate adolescit , maxime in Ponto. Causa, multitudo amnium dulces inserentium aquas. 33 Amiam vocant , cujus incrementum singulis diebus intelligitur.
6 Cum thynnis haec & pelamides in Pontum ad dulciora pabula intrant gregatim cum suis quaeque ducibus, & primi omnium scombri, quibus cst in aqua sulphureus color, extra qui ceteris. Hispaniae
cetarias hi replent , thynnis non commeantibus. I
. INTERPRETATIO. N-u. Cum thynnorum penuria
pag. x . Grammati ei Graeei μά- e. M-, sed proprie e thynnorum
cauta. Unde Persius, Satyras. F. I 8 L. Rubrumque amplexa catinum Cauda natat thynni.
At vero εἰρομν aliua est Athenaeo r quanquam ex rhyano & illud concinnati sblitum
II. At in alio pisce. J Ut in xiphia , seu gladio, de quo Arehestratus apud
I x. In apolactos. J Igitur grandiores erant pelamydum partes. quae in eybia deinde quadrata particulatim concidebantur. Apolectos lib. 32. sect.1 . pelamidum genetis maxima Plinio est rnunc pro frustis illis, in qiue dum sale conditur, dividi oportet, dispari vocis illius aeceptione ustirpatur. I . In genera e Morsm. J Cybia salsamenti frustra sunt, quae digiti erassitudine suisse Suidas ait. Ex magnis pe- Iamidibus fieri eybia tradunt Hieelius lib. t. de alimentorum materia, apud Athen. lib. 3. RM. ais. & Diocles xystias, pag. in . . est, ad Hispaniae litora non eo e
Ma. XIX. r. Piferum genus. J Arist. lib. 4. hist. anim. cap. 16. pag yis x. Causa. J Arist. lib. g. hist. cap. 23. pag. s s. Ambrosius lib. s. in He-xai m. cap. Io. Pisces. qui maria quoue alia incolunt, non aqua salsa , sedulei, quae intra salsam contineatur. ali. ex Theophrasto atque Aristotele probat AElianus lib. s. hin. anim. cap. 6 . αRondeletius, lib. I. cap. 13. 3. Amiam. J Arist. lib. 6. Ust. eap. I 6. pag. III. Amiae Plinius Elus Latin rum seriptorum meminit. Oppianus lib. . Halleui. v. 334. ait esse paulo thynno minorem et adversus delphinos facto impete sepe dimicare , morsu victos lacerare . dcc. Vide Noras de mendati nes num. XXX. Amui porru nomine
Latino ea rei r Α popularibus suis Byra voeari, scribit Rondeletius lib. g. eap.
4. Cum thymis. J Arist. Iib. 2. in .
s. Et primi mura '. J Arist Iag. 311. Seomber pistis notissimus. π uereau. 6. Cetarias. J Cetariae, sive retaria, ut Papias ait, loca sint juxta mare . laeu stagnante, in quibus erae. thynni aliique pisces tenentur. juxtaque saliunis tui. V ivaria sive piscinas recte appes
laveris. Nonnius, cap. I. n. 144. Cm
rii, inquit. genus est piscatorum . quo/majores pisces capit, iactum ab oo. quia
305쪽
3oo C. PLINII NATUR. NIs To R.
X X. Sed in Pontum nulla intrat bestia piscibus malefica , prae
ter vitulos & parvos delphinos. φ Thynni dextra ripa intrant, exeunt laeva. Id accidere existimatur, quia dextro ocillo plus cernant, 3 utroque natura hebete. Est in euripo Thracii Bosphori , quo Propontis Euxino jungitur, in ipsis Europam Asiamque separantis freti angus stiis, saxum miri candoris, a vado ad sim ma perlucens, juxta Calchedonem in latere Asiae. Hujus aspectu repente territi, semper adversum Byzantii promontorium, ex ea causa appellatum ' Aurei cornus, praecipiti petunt agmine. Itaque omnis captura Byzantii est , magnas Calchedonis penuria β mille passuum medii interfluentis euripi. ao 7 opperiuntur autem Aquilonis flatum , ut secundo fluctii exeant e Ponto, nec nisi intrantes Portum Byrantium capiuntur. 8 Bruma non vagantur et ubicumque deprehensi , usque ad aequinoctium , ibi hibernant. I idcm saepe navigia velis euntia comitantes, mira quadam dulcedine per aliquot horarum spatia & mssuum millia a gubernacu Is lis spectantur, ne tridente quidem in eos saepius jacto territi. Quidam eos , qui hoc e thynnis faciant, pompilos vocant. Multi in Propontide aestivant: Pontum non intrant. Rem soleae, cum rhombi in-
rete is mari maiora sunt piscium genera: -d Virgilius, immania cm. Horatius
Vivati a thynnorum, posterior aetas Tunnari, appellavit r qua de voee Glotarium Du-Cangit consule. Sin. X X. I. Pratis inmus. J Vide Notas 3e Emend. num. X X X I. 1. Thymni dextra. J Arist. Ioc. sit. pag. 1 . Plutaret . lib. de seleri. anim. pag. y7s. AElianus, lib. s. his . anim. cap. x. Solinus, cap. I 2. pag. 32.3.-J Sed nissis tamen Iarvo :αμ ωπῶν dixit Athenaeus lib. T. pag. 3o I. ex Aristotele. Eschylus quoque apud AElianum, Ioe. eit. & Athenaeum , a T. pag. 3o3. l. 4. Aurei eo M. J Huie pmmont lrio, inquit, nomen erat. Promontorium
aurei eornus, ζ χρ--Sinus enim,
non promontorium, suit ipsum aureum eornu, ut Strabo docet, lib. 7. pag. 32 O. haec eadem narrans, quoniam in plures
minores sinus quasi ramos laciniatim ille cliviaraeuar, a cervini eoruus specie lindictum testatus. VIM Notas & mend. num. XXXII. s. Carchedonis penuria. J Idelaeo Cal-ehiaonem meorum urbem appellatam esse Strabo reseri, quod omissa in oppositum litus navigatione, ubi innis pise tionis opportunitas erat, deteriora loea oemptilent. Α Calchedone tamen nomen pelamis habet, Calchedonia dicta , quam inter et bos exquisitissimos laudat in primis Gellius lib. 7. cap. 16. pag. 434.
num. XXXIII. . opperim; tuν. J Non ad thynnos privatim Aristoteles haee eontraxit, sed de pregalibus in universum tradidit, lib. g.
hist. anim. cap. I s. pag. 923. uti δέ ea, quae mox subjuligit, Bruma non v gantur .... Multi in Propontide a vant.
3. Portum Byxantium. J Vide Notas 8c mend. num. XXXIV. s. Bruma Arist. l . cit. p. 924. Plutareh. lib. de solert. animal. p. 97s, Elianus, lib. s. his . animal. pag. 41. Io. Pompilos. J Πεμφυλους vocat AEli nus, lib. L. histi animal. cap. II.
306쪽
o Itrent: nee sepia est, cum loligo reperiatur. Saxatilium , turdus &merula desunt: sicut conchylia, cum ostreae abundent. Omnia autem hibernant in AEgaeo. Intrantium Pontum soli non remeant trichiae. Graecis enim in plerisque nominibus uti par erit, quando aliis atque aliis eosdem diversi appellavere tractus. Sed hi soli Istrum amnem Isubeunt: ex eo subterraneis ejus venis in Adriaticum mare defluunt: as itaque & illic descendentes, ' nec unquam subeuntes e mari visuntur. Thynnorum captura est a 7 Vergiliarum exortu ad Amcturi occasum: reliquo tempore hiberno latent in gurgitibus imis, nisi tepore aliquo evocati, aut pleniluniis. δ' Pinguescunt & in tan- Io
tum, ut dehiscant. Vita longissima his biennio. XXI. Animal est parvum, scorpionis effigie , aranei magnitu-
INTERPRETATIO. Nee unquam. J Nec unquam ascendentes e mari Adriatico in Ismum ret
eap. 16. Rursus optime saxosum mare nominis sui pisces nutrit, sua scilicet q-din diris stabulentur, saxatiles dicti sunt. ut
merula. turdique , nee minus melanurio
Utrumque pistem Roma esse notissimum. atque hunc torri . illiun merio vocari etiamnum, tradit Hippolytiu sata ianus lib. de his . aquatit. tol. xxx. Apud Latinos Gallosque , uti apud Graecos M -m ος, idem avis pistisque nomen est, merula merti. Turdum appellant Gallimi esse, teste Rondet. lib. 6. cap. 6. I x. Intrantium J Arist. lib. 8 his . animal. cap. 16. pag. 92 I. cis ete Πιν , ειψλ.ems i l ά ἰσκο-ι , ὀκ---οως ty -' Oe ti. Trichiae, inquit, isti piscium, abeuntes in Pontum , aut capiuntur, aut absumuntur a reliquis piscibus r reverti enim nulli videntur. Vide Notas Ac mendationes num.
XXXV. 13. Sed hi sit. J Arist. Ioe. eit. I . Subterraneu. J Cautior videri Plinius, quam Philosophus, voluit. Vidit
enim hunc temere , loe . cit. Argonautarum fabulae subseripsisse, qui ex Istro in
Adriaticum creduntur navigalse . A quo flumine eum in Adriaticum mare nullum
duci alveum ipse Plinius agnoverit, lib.
3. cap. 1. ad subterraneos meatus nune eonfugit, haud sane . eredo, veriores.
ti eum influere e redebatur. 6. TΘnnorum J Arist. lib. s. hist. animal. cap. LO. pag. 9 r. I . Vergiliarum Initio aestatis, die ab aequinoctio verno, χLvIII. Plinius lib. I 8. sech. 19.18. Ad Arcturi occasum. J Sei licet vespertinum , qui incidit in diem quartum Nonas Novembris, ut auctor est Plinius ipse lib. 18. seel. 74. Arist. μυι αμα
- ου Aincis et χαον, ad extremum Arcturi occasum.
s. Pinguescunt. J Arist. lib. c. hist
1 o. V ιυ. J Arist. pag. 7t L. Thunnus ille tamen . quem nongentarum librarum, eumque vetulum fuisse Plinius dixit sech. i . provectiorem multo aetate suisse necesse est. Sec . XXI. r. AnimaIest. J Totidem verbis Arist. lib. g. hist. anim. cap. xx. pag. 913. Oppianus lib. h. Halime. v. s os . Athenaeus. lib. I. pag. Iox. Asilus id animal dieitur , Graeeis οἶς ρος, uem Rondeletius αυγασνs depingit, lib. e insectis , cap. 8.
307쪽
, o 1 C. PLINII NATUR. HISTOR.
dine. Hoc se, & thynno, & ei qui gladius vocatur, crebro 3 del-ohini magnitudinem excedenti , liub pinna assigit aculeo : tantoque infestat dolore, ut in naves saepenumero exsiliant. Quod & alias faciunt aliorum vim timentes, mugiles maxime , tam praecipuae velos citatis, ut transversa navigia interim superjactent. v X XII. Sunt & in hac parte naturae auguria , sunt & piscibus praescita. Siculo bello ambulante in litore Augusto , piscis e mari ad pedes ejus exsiliit: quo argumento vates respondere , Neptunum patrem ' adoptante tum sibi Sex. Pompeio , tanta erat navalis rei io gloria: ὶ sub pedibus Caesaris futuros, qui maria tempore illo te
XXIII. Piscium seminae majores quam mares. In quodam genere omnino non sunt mares, sicut in crythinis & chanis. Omnes enim ovis gravidae capiuntur. Vagantur gregatim sere cujusque
A mucronato rosito nomen accepit , ut tradit AElianus lib. I x. hist. anim. cap.
64. Hippolytus Salvianus, lib. de hist. aquatit . fol. I x . eum esse piscem ait quia Liguribus E eradori Romae risces'
Vocatur : quati tuam hoe postremum nomen de ad alios praetet ea pilces transseratur.3. Delphini J Etsi magnitudinem delphini, inquit, gladius in
terdum excedat, minimo tamen vermi
culo infestatur ita, ut in naves saepe exsiliat, evictus doloris acerbitate. Vide Notas & Emend. num. XXXVI. Sech. XXII. I. Sunt in hae. J vide Notas & mendationes num. XXXV I. L. Siculo bello J Suetonius in Augusto. cap. 96. Pridie quam Siciliensem pugnam Hase commιtteret, deambulanti in litore, piscis e mari exsiluit.'ad pe iacuit. 3. Vates restondere. J Sicuti piscis, inquit, maris alumnus ac partus, ad Augusti pedes exsilierati ita& Sex. Pompeium , qui propter insignem rei navalis gloriam Neptunum patrem sibi tune asserere videbatur, sub pedibus ejus mox saturum, vates responderunt. V ide No.tas ec mend. num. XXXVIII. . Adoptante. J Neptuni certe filium appellari se Sex. Pompeius sustinuit, tanquam a Neptuno adoptatus scilieet, Wa.υ-ιος ILσριδειοι, inquit Appianus lib. s. MII. CiviI. pag. 729. Cum victus selliret octavianus Caesar navali praelio, Siciliae potiundae spem alaeeiiset, Neptuni filium Sex. Pompeius se esse credidit. Κου ου τι TDσειδῶς ψὸς - ω- μυιν it. Porro, ut id obiter dieamus, ineladem hane Augusti, ludendique simul libidinem exstat in elegans Digraninia , inter cetera a Pithoeo collecta, pag. 78. Postquam bu classe victus naves perdidit Abruando ut mineat , Iudit assidua
Se t. XXIII. I. Piscium femina. IArist. Iib s. hist. animal. cap. I. pag.
x. In quodam. JArist. lib 6. hist. animcap. I x. pag. 688 iisdem sere verbis. 3. Erythinis. J Aristoteli, ερυθρονος, rubellio Plinio , lib. 3x. se st. 49. a rub re. Item Apicio , lib. Ici. cap. 7. Oppianci . lib. I. Halleui. V. s . ερυθῖνες. Nobis rubellus, Parisiensibus. Rou et . communi aliis quoque piscibus vocabulo Italis, Phragesino.
. Et chanu. J rubra Aristoteli, quasi hiatula. - γίνω, quia semper sit
ore hiante. Massiliensibus Serran voca
ri, scribit Salvianus, & post illum ΑΙ-
308쪽
..eneris squamos. 3 Capiuntur ante Solis ortum : tum maxime piscium nititur visus. ' η Noctibus, quies: 7 & illustribus aeque , quam die, cernunt. Aiunt & si teratur gurges, thteresse capturae : itaque plures secundo tractia capi quam primo. Gustu olei maxime, ' dein modicis imbribus gaudent, alunturque. '' Quippe & arundines , quam- Ivis in palude prognatae, non tamen sine imore adolescunt e & alias ubicumque pisces in eadem aqua assidui, V si non assiuat , exanimantur.
XXIV. Praegelidam hiemem omnes sentiunt, sed maxime qui lapidem in capite habere existimantur, ut lupi, Rchromes, stiaenae, 'pagri. IO
INTERPRETA.T IO. a Nom . J Nocte quiescunt: nox si illustris fuerit, aeque riun , atque interdiu cemunt.
s. Capiuntur.J Haee sunt ex Arist. lib.
6. Noctius quies: l Opportunum, inquit , opturae piscium tempus, ante Solis ortum est : quoniam obseuris noctibus , nusquam vagi, quiescant: illustribus, nihilo minus quam interdiu rernant Vide Notas & mendationes num. XXXIX. . Et illustribus. J Hoe est. serenis, in quibus aliqua mirat, vel a stellis, vel a Luna Io. Tegulas illustres dixit festive Plautus in Rudente, act. I. se. I. quod iis vento dejectis lux se se per rimas in intimas aedes insereret: Ita omnes de tecto deturbamit tegulati :IIIustriores fecit, fenestrasque indissit. Aliunde haec porro Plinius, quam ex Aristotele : ne quis perperam accepta a Plinio verba Philosophi calumnietur. 8. Si teratur. J Si fundus verticulis
citetur, plures eodem verriculo, altero PM , quam priore capientur : mecerimcυθου, σμώ ς et πύγ Atmin, . Arist. lib. 8. hist. cap. 2 t. pag. 934. Vide Notas & mendationes num. N L. s. Dein moduis. J Vide Notas &mendationes num. X L I. Eadem eum Plinio doeet Albertus M. lib. 7. de animal. tract. 2. cap I. pQ. Ax'.
ro. mineo, arundino J Arist. lib. s.
i. Si mn a uat. Ι Hoc est , nisi novae reeentesque subinde aquae euripis ae cedant. Vide Notas & Emend. num. XLII. Sere. XXIV. r. Pragelidam. J Arist. iisdem verbis, lib. 8. hist. cap. LI. pag. yso. AElianus tib s. hist. anim. cap. T. Inter eos qui lapidem in capite habent asellum Plinius annumerae, lib. 32. sect. 8 x. Chromes. J- Latinum nomen non habet : piseatoribus nostris pariter ignota. Sulpicatur tamen Rondelerius lib. s. cap. LI. eum esse piscem qui in ora Liguriae Castagno, a castaneae
3. Selaena. J Σκα in Graecorum a nostris eadem vim vocis secutis , praesertim vero a Columella, lib. g. cap. Ic.
Umbra est appellata : Umbrinam Ro-i manum vulgus appellat: Galli Mauria De ea Rondeletium consule , lib. s. cap. s. Hippol. Salvianum , sel. ras. Umbella est Xenoerati , apud Oribas.
. Pagri. J-vel Latinis agrus 8c phager : in toto Galliae Naronensis litore Pagre. teste Rondeletio, eius orae incola, lib. cap. 11.
309쪽
3οψ . C. PLINII NATUR. HISTOR.
3 Cum asperae hiemes fuere , multi caeci capiuntur . . Itaque his mensibus 1 acent speluncis condici , sicut in terrestrium genere 7 retulimus. Maxime hippurus & ' coracinus hieme non capti, praeterquam statis diebus paucis, & iisdem semper : muraena δ' & or-s phus , conger, percae , & saxatiles omnes. Terra quidem , hoc est, vado maris excavato condi per hiemes torpedinem , - psettam .
XXV. Qvidam rursus aestus impatientia, mediis servoribus sexagen s diebus latent, ut glaucus, aselli, auratae. , Fluviatilium
N o T AE. 1. Cum aspera. J Arist. loe. eit. non multos piscium. sed multos ex capit nibus hae eaeeitate affici a frigore scripsit. 6. Itaque M. J Ex Arist. lib. g. anim. cap. 2 o. pag. 93 o. haec Plinius accepit, utque ad ea verba Fluviatilium silurm,
7. Retulimuι. J Libro superiore, sect. 34. & ss. ubi de ursis, Ponti eisque mutibus.
8. Hinuri M. J I G-ουυς Gmeis, Hispanis . inquit Rondeletius lib. 8. cap. Is . nostris undis piscis incogni
s. Corae v. J A nigro eo lore, quem
In corvo communem habet, nomen
sortitum esse auctor est Oppianus, lib i.
Romae, Peste Corvo, vocari scribit Hippol. Salvianus pag. Ii 8. In Gallia Narbonensi, Cou de Corbeau . Rondeletius, lib. s. eap. g. Vide in serius sech. 3x. o. Et orphus. J Κirano , pag. s. Orphm, piseu marinus comestuitu. Athenaeo, lib. 7. pag. 3 is, II. Conger. J Congre Massiliensibus ex Rondeletio, lib. I . cap. I. & Aremori eis. Graecis
I 1. Perea. J Perche de mer. Alia enim fiuviatilis est. 3. Terra quidem. J Arist. Ioe. eit. 3c Theophrastus, libro m iis qua ob stuo- να latent, apud Athen. lib. T. pag. I4. Elianus item, lib I x. bis . anim. cap. 4. Psittam. J 'Hἡῖα Aristoteli, quem Rhombum a Romanis dici Athenaeus testatur, lib. 7. pag. 3 o. Gallis Turbor,
Se f. XXV. r. Quidam. J Arist. lib.
8. hist. anim. cap. 2 o. pag. 933. Com munem tamen tribus illis, glauco , asello. Miratae, feeisse aestatis latebram : numerum vero sexaginta dierum privatim glaueo assignasse videtur. 1. Vt glaucus. J Γλαοῦ ς a colore dictus. Romani Lechiam vocant. De e multa Athenaeus lib. 7. pag. 291. ROn- deIetius lib. 8. cap. 16. varia glauci genera ae nomina describit lib. 8. cap. I 6. 17. & I g. sed ex conjectara ingenii tantum , haud satis tuta. Lupo omnino similis elle dicitur a Xenocrate,apud Orbbas lib. x. cap. 38
3. Aselli. J De hae aselli latebra per
aestatem. Caniculae metu, multa Oppianus lib. I. Halleui. v. III. .ssilianus. lib. s. his . anim. cap. 33. Athenaeus lib. 7. pag. IIs 4. .. urata. J AElianus tib II. hist. ini. cap. 28. ceterique Graeci a stiperciliis aureis χe ε φρυν nuncuparunt. Rondelerius lib. s. cap. L. Putat esse eum quem Provinetales 3c Hispani Dorada vocant. Negat Bellonius aut Gallicae orae veterum auratam esse cognitam , aut cum Dorada quidquam habere commune.
s. Fluviatilium murus. J Philosephi
verba haee sunt, lib. g. cap. LI. pag. 9 1 6.
πιι sideratur sub eanicula potismum. O a forta tonitru consopitur. Sic Plinius Gla-nim Aristotelis Siluri voce non semel 1eddit. Glanim Alber tus quoque a nobis inferius laudandus interpretatur silurum. α piscent fiuvialem vocat. Ipseque ali
310쪽
7 Hoc & in mari accidere cyprino putant. 3 Et alioqui totum mare sentit exortum ejus sideris r quod maxime in Bosphoro apparet.' Alga enim M pisces superseruntur, omniaque ab imo versa. XXVI. Mugilum natura ridetur , in metu capite abscondito, totos se occultari credentium. Iisdem tamen tanta salacitas , ut in Phoenice, & Narbonensi provincia, cestus tempore e vivariis marem linea longinqua per os ad branchias religata emissum in mare , eademque linea retractum , feminae sequantur ad litus , rursusque seminam mares partus tempore.
XXVII. Apud antiquos piscium nobilissimus habitus acipenser,
unus omnium δ squamis ad os versis , contra quam in nando meant, nullo in honore est : quod quidem miror , cum sit i rarus inventu. ε Quidam eum elopem vocant.
INTERPRETATIO. tra quam. J Contra quam in natando reteri pisces omnes meant.
Aristoteles & Strabo, glanis habiramentione, nusquam vero nominato siluro, ossem existimasse videri possint. Glos cae denique : Sita , γλανις. ε. Et al--l Da MSS 'omnes. Vexatur sideratione. inquit, in exortu Cani euiae : validis vero tonitruis, fulgu-
Desiderata hactenus in editis vox ea semper. Salmasius in Solin. pag. 33 r4. semper per fulgura sopirur. 7. Hos in mari. J Vide Notas Semend. num. X L II I. g. Et alioqui. J Arist. lib. g. histor.
lib. 2. his . anitri. cap. s. pag. 87. quem eitat& Athenaeus lib. 7. pag. 3o8Galli Miares vorant. Itali, cephias: Narbonenses, eabors quasi capitatos: Κεφαλος enim mugilum omnium commune
nomen est Galeno , lib 3. de aliment. Mult. aliisque : Aristoteli. speetes quaedam singularis est , quae communi κε-
εσς nomine eum reteris continetur. Ausenius mugilem Capitonem vocat. x. Iisdem tamen. J Loeus hie est ex Arist. lib. s. hist. anim. rap. 4. Pagass . ubi cur coitus tempore seminae mares sequamur , contraque rursus mares parius rempore seminas, explieatur. H bent eadem AElianus lib. xx. hist anim. cap. 36. 8c Oppianus lib. 4. Halleui.
Sin. XXV II. I. Aci Uer J vide Notas & Emendationes num. X L V. 1. ad os. J Quaerit Nigidius Figulus apud Maerobium , lib. 2. S it Pn cap. 12. Pag. 364. Cur alii pisces squama seeunda. acipenser adversa M. 3. Contra quam. J Vide Notas &Eme . num. X L V I. . Petita in honora. I Resert hune Plinii loeum Samoniciis apud Macrob. lib.
s. Rarus in tu J Cieero. lib. de Fato, Macrobio reserente r Allatus e' fons Scipioni acipenser, qui admodum raroeapitur, εce. 6. Leuidam eum. J Apionem Grammaticum signat, qui in libro de Apieii luxu, Athenaeo teste, lib. I. pag. 364. Elorem eundem cum Reipensere es latrari