Caii Plinii Secundi Naturalis historiae libri 37. Interpretatione et notis illustravit Joannes Harduinus Soc. Jesu, jussu regis christianissimi Ludovici Magni, in usum serenissimi Delphini

발행: 1685년

분량: 663페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

311쪽

; os C. PLINII NATUR. HISTOR.

XXVIII. Postea praecipuam auctoritatem sui me lupo, dc a seIlis, Cornelius Nepos, & Laberius Poeta mimorum, tradidere. Luporum laudatissimi, qui appellantur 3 lanati, a Candore mollitiaque carnis. Asellorum duo genera: ' caltariae, minores e & bacchi , quis non nisi in alto capiuntur, ideo praelati prioribus. ' At in lupis, in

amne capti praeferuntur.

XXIX. Nunc scaro datur principatus, qui solus piscium dicitur ruminare, herbisque vesci, non aliis piscibus, 3 mari Carpathio maxime frequens. Promontorium Φ Troadis Lecton sponte nunquam o transiit. Inde advectos Tiberio Claudio principe , F Optatus Eli pertius praesectus classis, inter Ostieiisem & Campaniae oram sparsos disseminavit. Quinquennio sere cura est adhibita , ut capti redderemtur

didit. In eadem haeresi videtur sitisse Lucilius seribens, Sur ii Ellopa fac emM. Contra Columella , lib. s. cap. 16. &Οvidius, Pamphylio mari tantum Et pa tribuentes , certissime illum ab aet- pensere , nostri avoque maris incola, distinxerunt. Ovidio & Columellae sub- set ibit Archestratus apud Athenaeum, qui aeifenserem nostrum γαλεόν a Graecis , non μαα voeari existimat : ipse

denique Plinius, lib. sech. 14. Sect. XXVIII. r. Lupo. J Gallis Iaarin , inquit Hippolytus Salvianus,

sel. Ios. Bellonius, tau Bar. D. Ambrosus in Hexa . lib. s. cap. 2. luporum teneritudinem mire commendat.

x. Et aseli, . J Asellus in Gallia, Me tu. quasi maris Lucius , ut plerisque placere intelligo. Uide tamen Notas &Emendationes num. X L v I r. l3. LMisti. J Martialis, lib. 13. Epigr.

-- Euganei lupin ocipit ora Ti- AEquoreo diates eum sale pastus aquπι., 4. Callaria. I voeat D rion, Iibro de pistibus , apud Athen. lib. 7. yag. 3r . Archestratus, pag. 3 . Καμασω. -ον sive asellum mino-tem , idem Dorion, pag. 3 II. Κλα per syncopen , Oppiano , lib. I. Halleui.

- s. Et baechi. I inquit Athenaeus, lib. s. pag. 316. πλυρο- δεμ . : multi ianiquesucci bacchin. es copiosi alimenti. s. At in lutu. J Iin M s s. omnes rsensusque est , e lupis optimos esse qui in fluviis rapiuntur. Sie Archestratus apud Athenaeum lib. 7. pag. 3I . inter exquisitos pistes, lupos recenset qui in Ganne amne enatarent. Vide quae dicturi siumus cap. 1 .

Sect. XXIX. I. scaro. J Quid scarus sit, adhue ambigitur , quamui alii aliter conjiciant: sed neque in ullius amue Latini nominis possessionem venit: nedum vulgare nosse in promptu

est.

limi. v. Idi . TZeries, Chiliad. 6. vers. 34 o. AElianus , lib. x. hist. anim. ea . 1 . post Arist. lib. 2. hist. an . eap. 21. pag. 179. 3c lib. g. cap. s. p

87 . Ovidius quoque breviter in Ha-

Vt scarus . egesties solus qui rumina hoba . 3. Mari Carpathio. J Sie Columella, mox laudandus. Archestratus in Gastr nomia , ex Ephese peti jubet. . Troa u. J Ibi staros frequentes ea-pi ὸoeet Ennius, e cujus Phagesiis haeceitat Apuleius, Apolog. I.

Searum pratorii , cerebrum Iovi' pana supremi r Hectoris ad patriam hic capitur. m D qua, bonusque. s. Optatus Elipertius. J Vide Notas &Emendationes num. X L V III.

312쪽

mari. Postea frequentes inveniuntur Italiae in litore, ε non antea ibi capti. Admovitque sibi gula sapores ' piscibus satis, & novum in

colam mari dedit, ne quis peregrinas aves Romae parere miretur. . Proxim est mensa I iecori duntaxat mustelarum , quas mirum dictu inter Alpes quoque lacus Rhaetiae Brigantinus ' aemulas ma- Irinis generat. XXX. Ex reliqua nobilitate, & Matia maxima est & copia mullis , sicut magnitudo modica: binasque libras ponderis raro admodum exsuperant, nec in vivariis piscinisque crescunt. Septentrionalis tantum hos , dc proxima ocCidentis parte gignit oceanus. Cetero e. I rum ' genera plura. Nam & alga vescuntur, & ostreis , & limo, M aliorum piscium carne : si barba gemina insigniuntur inferiori l

INTERPRETATI . a Piscibus J Pistibus in mare sparsis ae disseminatis. N O T AE. g. Non antea ibi. J .Evo certe Col mellae nulli ibi fuerunt: inquit

lib. 8. cap. Iε. qm totiusque litoribus , Sicilia tenus frequori usexit. nunquam in Ligusticum . nec per Gallias enavit ad Ibericam mare.

7. Dcori duntaxat. J Vide Notas &Emend. num X L I X. g. Brisantinui. J Hodie Constantien- . sis, ab urbe Constantia. olim Brigantinus a Brigantiis populis, quos Vinde. Iicis proximos facit Strabo. s. AEmulas marmu. J Vide Notas &

Emend. num. L.

T rilibrem agnoscit Horatius lib. x. S

xyra L.

Laa ι infana, trilibrem Mullum . in singula quem minuas Diament necesse est j Dueli te species, video.

Quadrilibrem etiam idem Martialis,

lib. Io. Digr. 3I. Miam tui quatuor emptus Librarum, caena pompa eaputquefuit. Seneca, ep. ss. 426. mullum ingentis formae narrat oblatum Tiberio Caesari, quem quatuor pondo , & ad selibram tuisse aiebant. Denique Macrobius. lib. L. Salum. cap. I . pag. 364. Pliniin Semiam temporiam suu negat Deila multam reperium , qui duas pondo libras exrederetras nunc , majoris ponderis videmus, o pretia hac insana nescimus. 3. Gunis areanus. J vide Notas M end. num. L I.

. Gemra plura. J Qnemadmodum purpurarum genera plura Plinius sect. ε i. pabulo & selo diseret a facit r ex eodemeaei te nunc mullorum pariter generadi ieetest: ut aliud sit lutense , qum putri limo: aliud algense, alga enutritum: aliud quod piscium eame vescatur. s. Nam o, asta. J Arist. lib. s. hist. anim. cap. s. pag. 872. AElianus, lib. h. hist. anim. eap. 4 I. Oppianus, lib. 3.

6. Barba gemina. I Hine barbatuli CL ceroni in Paradoxis. barbara Varroni lib.

3. de te Iust. cognominantur. '

313쪽

168 C. PLINII NATUR. HISTOR.

bro. tarium ex iis vilissimi generis appellant. Hunc semper e mitatur ' sargus nomine alius piscis , & coenum fodiente eo , excitatum devorat pabulum. Nec litoralibus gratia. V Laudatissimi conchylium sapiunt. Nomen his Anestella a colore mulleorum

s calatamentorum datum putat. Pariunt ter anno. His certe toties turi apparet. V Mullum exspirantem versicolori quadam & numero A varietate spectari, proceres gulae narrant, rubentium squamarum

multiplici mutatione pallescentem, utique si vitro spectetur inclusus. M. Apicius M ad omne luxus ingenium mirus , in yy sociorum garoto nam ea quoque res cognomen invenit ) necari cos praecellens pu ri vit, atque e jecore corum M alecem excogitare provocavit : id enim est facilius dixisse, quam quis vicerit. N o T

. J Qui in marinis stagnis,

coenosisque litoribus lutum olet, quod Iuto vivat. Majores ii sunt marinis, sed deterioris notae. g. Hune semper. J Arist. l . cit. p . t 76.9. Sargus nomine. J Sparatin, Ron- deletio lib. s. cap. 3. Deceptum interim

Festum puto, qui Lucilii versu perperam intellecto, sargum AEgyptii maris duntaxat ineolam faeit i cum sit assiduus mulli comes , qui in nostro niari, ut diximus , frequens invenitur. io. Eo ferienu. J Mullo videlicet. 11. Neetitoralibus. J Sed saxatilibus po- e gratia , de in alto degentibus , ut ex Senera distimus lib. Natur. quaest. cap. 13. pag. 872. Vide Notas de mend. num. L II.

liorum carne vescantur: fieri enim istud non potest, ut testa conchyliorum di fracta earnem vorent: sed qui inter edendum , eandem odoris saporisque gratiam, quam conchylia, reserant. 13. A colore mulleorum. I Rectius, opinor, Isidorus, quam Fenestella, mulleis nomen a pisce inditum . cujus rubentes squamae sunt. Unde Oppianus lib. I. Halleui. v. I o. rosei coloris faei tr

Purpureos igitur suisse mulleos oportet, genus scilieet illud calceorum , ut ait Eestus, quibus Reges Albanorum primi , deinde Pati icii usi sunt, quos putant a multando, id est, luendo dictos. FEgiem mulleorum exhibet Simondus

noster,ex nummo Anthemii Aug. in notis ad Sidonium, in paneg. Anthemii. U. II. 4. Ter anno. J Et a tergemino partu Graecum nomen αἱγλη, ut docet Oppianus. lib. r. Halleur. V. ys . Tεγλη s ministim ἐπωυμώ Min γ rem. AElianus item, lib. io . hist anim. cap. L. 11. Mullum exspirantem. J Sencea Plinio pretivit, lib. 3. Natur. quaest. cap. 17. pag. 87I. Parum Cidetur recens multas. nis qui in conυiva manu moritur. Vitreisolis incrusi offeruntur . e, observatur morientiam eolor, quem in multas mutationes mors Iuctante spiritu vertit. Et eap. Ig. Nihil est, inquis, mullo exstirante formosius t Ipsa colluctatione animam venti,

rubor primum , deinde pallor sussu irint

quam aque variatur. ιncerti inter vitam mortem eouru est, o c. I 6. Ad omne luxus ingenium mirus. IIn Reg. I. majus. In Reg. a. ingeniorum majus. Forte, ad omne Iuxur ingenium natus r Vel, ad omnem luxum i p. geniorum majus.

IT. Sociorum Iaro. J De eo dicemus opportunius. lib. 3 r. sech. 4 . I 1. Neeari eos. J Vide Notas& Emend. num. LIII. 19. E iecore. J Multi jeeur quantopere a gulosis ob voluptatem expeteret . refert Galenus lib. 3. de facult. alim.

2 O. Alecem. J Ouod λελα vappellabant. Describitur id a Galeno loc. cit. De sece plura, lib. II. feci. 44.

Diuilired by Corale

314쪽

XXXI. Asinius Celer e Consularibus , hoc pisce prodigus,

Cato principe unum mercatus octo millibus nummum : quae reputatio aufert transversum animum ad contemplationem corum, qui in conquestione luxus coquos emi singulos pluris quam equos, quiritabant. At nunc coci 3 triumphorum pretiis parantur , dc coquorum

pisces. Nullusque prope jam mortalis aestimatur pluris , quam qui peritissime centrum domini mergit. ' Mullum L xxx. librarum in mari Rubro captum Licinius Mucianus prodidit. ' ' Quanti mercatura eum luxuria, suburbanis litoribus inventum XXXII. Est & haec natura , ut alii alibi pisces principatum ob- ιο vineant : coracinus in AEgypto : R Zeus , idem faber appellatus,

INTERPRETATIO. -J infami emptura mullum hune stilisset nostroriun hominum luxuria, si in litotibus Urbi proximis inventus esset N o T AE. Sea. XXXI. I. Asinius Celer. J Extraordinaritim gessisse Consulatum oportet e quo anno, incompertum.1. Octo millibus. J Macrobius lib. Salum. cap. I 2. pag 364. Septem mittibus nummum. Tertullianus, lib. de pallio , sub finem, pag. II s. sex tantum sestertia, seu sex nummum sestertiorumve millia numerat. Monetae Galli eae sex millia nummis emetunt libras, ut aiunt, sex eentas e septem , seu tingentas: octingemas. octo. Tertulliani lectio sorte potior ae sneetior cuipiam videri possit tquod eo alludere Iuvenalis videtur. Sa

tyra 4. V. II.

. Mullum sex miIlibus emit, quantem paribus totidem sestertia li-

Sed & Tiberio Ptineipe tres mulli xxx. millibus nummum veniere, mi re Suetonio , in Tiberio, cap. 34. ut jam merito eum eodem vate indignari liceat,

. 21.

Hoc pretiosquama ρ potuit fortasse mi-

Piscator , quam piscis emi. 3. Triumphorum. J Vide Notas &

Emendationes num. LIV.

. Quanti mereatura. J Quanta, inquit, emptu is eum nepotibus de gulo sis, si litoriabus suburbanis inventus suinset Sect. XXXII. r. Coracinus. J De

Niloticis coracinis, Athenaeus lib. 7. Pag. 3os. & 3'. His nomen ait inditum esse quod assidue pupillas movent, nec e Diant unquam , - Meses vico. Martialis, lib. I 3. Epigr. 31. Princeps Niliacis rapem, eoracine, macellis: Peltia prior est gloria nulla ruti. Corvum marinum vocat Marcellus Empir cap. s. pag. 69. Vide lib. 31. sech.

1. Zeur. J Columella, lib. I 8. cap. rc. pag. Io. Non enim omni mari omnis potest esse: ut elops, qui Pamph tio profundo, nee alio pascitur: ut Atlantico faber, quit, in nostro Gadium municipio generosi simis piscibus anumeratur, eumque prisca consuetussine zeum appellamus. Athenaei ρολκει ς , lib. T. p. 3I8. qui iam φερῆς ακω te φής rotundus & orbiculatus est, ab hoc Atlantico Chlumellae fabro longe diserepat. Rondeletius lib. X I. cap. is . Gallis Doree ab avrs laterum

lore : Massiliensibus . Γῆν is , a suum grunnitu, quem edit, dum capitur, altappellari.

315쪽

3io C. PLINII NATUR. HISTOR. Gadibus t circa Ebusum Alpa , obscenus alibi , & ' qui nusquam

percoqui possit, nisi ferula verberatus : in Aquitania ε salmo fluviatilis 7 marinis omnibus praesertur. XXXIII. Piscium alii branchias multiplices habent, alii sim-s plices, alii duplices. His aquam emittunt acceptam ore. 3 Senecta tis indicium squamarum duritia , quae non sunt omnibus similes. Duo lacus Italiae in radicibus Alpium , Larius & Verbanus appellantur, in quibus pisces omnibus annis ' Vergiliarum ortu existunt, squamis conspicui crebris atque praeacutis, i clavorum caligarium Uigie : nec

amplius, quam circa eum mensem, visuntur.

Aυ s obscenas appellat Epicharmis apud Athen. lib. 7. pag. ναι. Archestratus ibi. dem, malum piscem: Σαλνοιν θ' Ut ι- μγε

Et Ovidius in Halleutico , Merito vilissima salpa. Pingitur a Rondeletio, lib.

. nusquam. J Neque in Ebuso,

neque alibi: nam & Mitylene capi auctor est Archestratus , loco eidi Pellicerius in notis M S s. emundat. nunquam:

Nisi ferula. J Est enim insigni duritia, ut testatur Diphilus Siphnius apud Athen. lib. g. pag. 316. 6. Salmo.J Gallis Saumon. Hujuspis. cis Latinorum 1 li. Plinius. dc Αuisnius

meminpte : Graecorum, nemo : neque enim mediterraneum mare ceano

subit. 7. Marinis omnibus. J Salmonibus nimirum , ut rem Hippolytus salvianus lib. I. de histor. aquatit. sol. Io I. non pistibus in universum omnibus, ut Daleeampius censuit. Vulgatum est emari salinones subite amnes di visesque proxime sontes ipses Rheni a viris non sublestae fidei accepimus. ME . XXXIII. r. Piscium alii. JExpressum hoc ex Ario. I. x. hist. an in .

Alii . inquit ius. multas habent bran-ehias : alii utrinque unieam : alii duas. Multiplices pro multis dixit. se se , ut ita loquar , superequitantibus : duplices pro geminis, non pro compositis, ut Scaliger existimavit, in Comme . ad Arist. pag. 123. Minimus porro branchiarum

numerus, singularum : maximus octo narum est.2. His aquam. J Arist. loe. eit. pag. 2 6. de branchiis : γ υδωρ αφίασι, δε- ξαμ ιι aer γ Teμα. 3. Senectutis. J Arist. lib. s. his . anim. cap. IO. pag. 3FO . Vergibarum. J De harum exortu dixi sech. xo. Hos vero pisces Rondeletius, lib. de pist. Iamistr. cap. s. incolis ait Pigo vocari r squamis tegi maximis, quarum e medio existant acuti, ac veluti erystallini aculei: sueeo & sapore cyprinis nostris assimiles, quos Carapra appellamus. Ε Latinis Graecisque seriis pioribus uni Plinio cogniti, ac ne n ' nominati quidem. s. Clavorum caligaraum. Italiga militatis, solea fuit sine obstragulo, i Sutores Galli e una hodie obstragulum vorant: ὶ habenis alligata pedi ,.multis minutisque elavis inferne suffixa. Si elais vos demas . similes sunt caligae ealceis P P. Capacinorum. CIavos Eleis susigem di mos transiit ad rusticos. Hue pertinet illud Juvenalis Satyra I. U. 247. conquerentis se in magna populi frequeu-tia premi r

Planta mox umdique mama Calcor, o, in digito Havus mihi mili- iis hareningiem viligae elavatae exhibet Nigro. nius noster in ealce operis singulatis de Caliga veterum.

316쪽

. XXXIV. Miratur & Arcadia suum 3 exocoetum , appellatum ab C A pu et eo, quod in siccum somni causa exeat. 3 Circa Clitorium vocalis hic XIX. traditur, λ de sine branchiis: idem aliquibus ε adonis dictus. XXXV. Excunt in terram, de qui marini mures vocantur, dc polypi , & muraenae. Quin & in Indiae fluminibus certum genus sa Discium, ac deinde reli lit: nam in stagna dc amnes transeundi pleri ue evidens ratio est, ut tutos fetus edant, quia non sint ibi qui devorent partus, fluctusque minus saeviant. Has intelligi ab iis causas, servarique temporum vices , magis miretur, si quis reputet quoto cuique hominum nosci, uberrimam esse capturam Sole transeunte i oa Piscium signum. XXXVI. Marinorum alii sunt plani , ut rhombi, soleae, ac C A p a et passeres, qui a rhombis situ tantum corporum differunt. Dexter X X.

. Se r. XXXIV. I. Exoccvtum. I, ἀὼ - .-ν , cliuia extra aquas & insem dormiat, ut ait Theophr. in Bam. de pistibus in siceo degentibus, pag. 282. Habet, inquit Plinius , queinadminlun mare, ita de undique a mari remota Argadia , suum quoque exoccetum, marimo parem. Est enim Exocceius marinis piscibus annumerandus, teste Clearcho

Peripatetico, libro quem de aquatilibus inseripsit, apud Athen. lib. 8. pag 332. Oppiano, lib. I. Halleui. v. Is s. &nliano, lib. s. his . anim. cap. 36. Quem vero Plinius hie laudat, non is natura, sed similitudine indolis ex cetus est: prinprio nomine Πει -- a colorum valle cate dictus : a morum affinitate, Arca-ateus ex oecetus , quod pariter ae mari-raus in sicco dormiat , uti ex Pausania a isti mus , lib. g. sive in Aread. pag. 87. atque ex Philostephano mox an his laudando. a. Circa Clitorium. J Nempe in Aroanio amne, obscurioris nominis , qui in Clitorium influit, ut auctor est Pausanias loe. cit. & Philostephanus Cyr nos, Callimaehi familiaris , in libro quem inscripsit, ἀι et δ' - ποπι- ων. Sonum horum piscium negat se Pamsanias audivisse ullum. quamvis experiundi eausa eo saepius se contulisset. Vocalestamen Clitorii amnis pisces laudat Mnaseas Patrensis, apud Athen. lib. g. pag.

3. Et sine branchin. J Vide Notas Sc

end. num. L V. 4. AdonM dictus. J Quemadmodum marinus Exocoetus, Oppiano, ic aliano locis eid. Seet. XXXV. T. Marini mures. J De

his quoque Theophrastus, loco proxime citato. Descriuuntur ab Oppiano, lib i. Halleur. Uers. 174.

x. In Inria. J Theops r. Ioe. eit. 3. Piscium. I QRasi vero quidquam in eam rem valeat similitudo nominis sideri attributi. Conseri hane Piscium ea-pturam in mensem PaSphi, sive Octobrem is, qui menses AEgyptios earmine Graeco descripsit , quod integium retulimus in Notis Sc Emend. ad Iibrum sextum num L X X X V I l. Sed t. XXXVI. i. Solea. J Dorion praeivisse Plinio videtur , apud Athen. lib. T. p. 3ν o. Tων 1 sin απιων Rh λω Ηος, ψ πῆα dee. Planorum piseιum sunt solea , parer, &e. Graeeis Βουγλα su, Varroni Lingui ara, a linguae similitudine r Latinis ceteris Solea, a figura soleae quae solo pedis subjieitur. Tota Gallia, Sole. R

inae, Linguata.

x. Rhombis. J Gallis. Titsbois, ut diximus sect 2 . . Dexter. J Si passerem , inquit, ita eragas in latus, ut maxilla inferior humum spectet, supina pars laeva erit:

rona veto, dextra : contra in rhom-

is . soleisque, qui biis eodem modo in latus eiectis supina pars dex tra erit: piona, sinistra.

317쪽

311 C. PLINII NATUR. HISTOR.

resupinatus est illis, ' passeri laevus. Alii longi, ut muraena , con

XXXVII. Ideo pinnarum quoque fiunt discrimina , quae pedum vice sunt datae piscibus : nullis supra quaternas : qui ousc binae , aliquibus nullae. In Fucino tantum lacu piscis est, qui o nis

pinnis natat. 3 Binae omnino, longis & lubricis, ut anguillis & congris. Nullae, ut muraenis , quibus nec branchiae. Haec omnia flexuoso corporum impulsu ita mari utuntur, ut serpentes terra. In si co quoque repunt, ideo etiam vivaciora talia. Et e planis aliqua non habent pinnas, ut pastinacae et ipsa enim latitudine natant. Et quae mollia appellantur, ut polypi, quoniam I pedes illis pinnarum vicem praestant. X X X VIII. Anguillae octonis vivunt annis. δ Durant & sine aqua senis diebus Aquilone spirante: austro, paucioribus. At hiemem eaedem in exigua aqua non tolerant, ' nec in turbida: ideo , circa Vergilias maxime capiuntur, fluminibus tum praecipue turbidis. ε Pascuntur nocti-

Iibro de piscibus, apud Athen. ceteris. que G taeeis Passerum nomine Ron deletius & Bellonius tria quatuorve piscium genera ac nomina comprehendi aiunt, la Linrande, is Flen, iaHis, is Carlet. Sect. X xxv II. I. Ideo pinnaram. JAeeepra haee ex Arist. lib. r. hist. anim. cap. 6. pag. 44.

num. L v I. . lana omino. J Arist. loe. eit. . me branchia. J Non omni no branchiis earete muraenas, sed non ita expresias, abseIutasque eas, & articulatas habere , ut cetera his pradita, Aristoteles tradidit, lib. x. hist. anim. U. δε pag. xIε. --

ε. Et e planis . l ArIst. Iocas citatis. . Pedes assu. J Pinnis mollia quoque carere perperam ex Aristotele Plinius ltradidi me videtur. Is enim Iib. i. hist.*P. 6. pag. 46. & pedibus ea scribit, di pinnis natare : pedes, cum nant, vice pinnarum sungi in aqua et in terra

quoque pedum vice pinnas ad ingredien

Sin. X X X V III. r. Anguilia. IArist. Iib. g. hist. anim. Cap. F. P. 88Ο.& ex Aristotele Athenaeus lib. I. pag.

1. Durant. J Arist. pag. 87s. Aquis e tractae , inquit, & quinque dc lex dies vivunt: pluresque etiam Aquilone spirante et Austro. pauciores.

3. At hiemem. J V identur, ut diximus. ealore interire citius, ab Austro . Mab aestate : Etiam εc a frigore. inquit: quoniam impatientes sunt vehemeniatium mutationum , praesertim vero si in exigua aqua alantur. Sic Arist. pag. 88o. Vide Notas de Emendationes num. LVII. . Nee in rurbida. J Arist. pag. 878.

Et ex Arist. Athenanis i . cit. s. Circa Vεrgitias. J Περὶ Πλeriae, eir- ea exortum Vergiliarum : verum in Strymone privatim amne anguillas cum ea-pi, Philolbplaus ait. quoniam CO tem pore conturbatur aqua , ventis adversis

318쪽

g. Exanimes piscium solae non fluitant. ' Lacus est Italiae Bena- .c , , u ρcus in Veronensi agro Mincium amnem transmittens , ad cujus emer- X XII. ses annuo tempore Octobri sere mense, ' autumnali sidere , ut palam est, hiemato lacu, fluctibus glomeratae volvuntur, in tantum mirabili multitudine, ut in excipulis ejus fluminis, ob hoc ipsum fa- sbricatis, singulorum millium globi reperiantur. XX XIX. Muraena quocumque mense parit, cum ceteri pisces C A puestato pariant. ova ejus citissime crescunt. In sicco litore lapsas XXIII. Φ vulgus coitu serpentium impleri putat. 3 Aristoteles myrum vocat marem, qui generat. Discrimen esse, quod mur aena varia dc infirma rosit, myrus unicolor & robustus, dentesque si extra os habeat. In Gallia septentrionali muraenis omnibus dextra in maxilla septenae maculae, ad formam 7 Septentrionis, aureo colore fulgent, duntaxat viven-

eas quoque fluitare, eausamque 1ublicit, quia ventre exiguo sunt et neque enim aqua implentur, ut fluitent: & quia earent pinguedine : pinguia enim fluitant.

vide Rondelet. lib. de pist. fluviatil.

cap. 13.

g. Anmis tempore. J Hoe est, stato

anni tempore.

s. Autumnali sedere. J Vergiliarum

stilicet , quarum oecasus, qui ei rei ter initium Novembris incidit, hiemem inchoat r ut dictum est lib. 1. sea. 47. xo. Ex uia. J Glossae Philoxenit Ee cipulum . Ut decipula, sive decipulum , ad decipiendas aves, aut feras. comparatum est : ita excipulae exeipiendis pistibus fabricantur. S.ct. XXXIX. 1. Quoeumque mense. J Vide Notas & mendationes num. L V III. Mittaena, nomen priscum retinet , Mourene. Non esse Lampetram , erudite probat Hippol. Salvianus, p. 6 o. Σ. Ο ejus. J Neque ova modo muraenae eelerius, quam ceterorum piscium , crescunt, quod verissime dictum a P Iinio ite tum repetitur seca. sed Sc ipsas muraenulas exclusas celeriter ex par-Wo adolescere scribit Philos lius lib. s. hist. anim. cap. X l. pag. 144. M apud Athen. lib. I. Pag. 3 2.3. In sicco litore. J Rectius sorte, in sua litora. . . Vulgus. J Vulgique opinionem secuti, Sostratus in libris de animal. apud in then. lib. I. pag ra. Oppiasus, lib.

Tom. II.

I. Halleui. v. sss. AElianus. Iib. r. hist. anim. cap. so. & lib. s. cap. 66. Basi. lius in Hexadm. homil. 7. pag. 94. Ambrosius , hom. s. cap. 7. Cautius Nicander, in Theriae. pag. 19. hoc ip sum referens, adjunxit , εὶ P ἐαιών, si vera est fama. Negat autem esse vetam

Andreas Medieus, libro de iis quae falso creduntur, apud Athen. l .eit. Vide Plinium lib. 32. sech. f. Aristoteles m,rum. J Vel myrum, ut in MSS. legitur. Hestellio autem

Neque tamen huius lententiae auctor Aristoteles, lib. s. hist. anim cap X I. pag. 14 . sed narrator tantum. Recitat. non judieat. Nee smyrum in mulXnarum g nere marem esse, suo testimonio ipse confirmat : verum sic diei circumferrique plodidit : Dissert, inquit , a muranasivrm . . . . Asunt autem , hane esse feminam , illum marem . pam is, -- sενα,

V s Dorio apud Athenaeum

loc. eit. di vel si inter se generis ea feeis se videtur et sinyrum testatus pereurrentibus carnem spinis carere e sed totum edulem, ae ultra modum tenerum esse. Dividi autem in duo genera : meliores esse, qui nigrescant. 6. Extra os. J Non intus tantum, ut muraena Arist loe. eit.

. Septentrionis. J Sidus intelligit. quod a figura , quia simile plaustro videtur, antiqui Graecorum g ιμαν, id est . plam strum , dixerunt: nostri a bobus junctis septentriones appellarunt tali enim Varroxiiones Musticorvin vocabulo boves vocari

319쪽

ιi C. PLINII NATUR. HISTOR.

tibus , pariterque cum anima exstinguuntur. Invenit in hoc animali documenta saevitia: Vedius Pollio Eques Romanus ex amicis DivAugusti, vivariis earum immergens damnata mancipia, non tanquam ad hoc feris terrarum non sufficientibus, sed quia in alio genere tos tum pariter hominem distrahi, spectari non poterat. Ferunt aceti ginsta praecipue eas 'in rabiem agi. Tenuissimum his tergus e contra anguillis crassius: eoque verberari solitos tradit Verrius praetextatos:& ob id multam his dici non institutam. X L. Planorum piscium alterum est genus, quod pro spina carti-C Fur Io laginem habet, ut ratae, pastinacae , 3 squalinae , torpedo : & quos XXIV. bovis, lamiae, aquilae, ranae nominibus Graeci appellant. Quo in

N o T AE. g. Vediut Pollio. J De eo reserunt eadem Dio lib. 14. pag. 136. Taeitus lib. I. Annal. pag. Io. Tertuli. lib. de pallio, sub finem, pag. ris. Quibus omnibus praeivit Seneca, lib. 3. de Ira, cap. 4 . pag. s99. - 4modum, inquit, ferat

Divus Augustus, eum camaret apud V dium Polliomm. Frege ι unus ex servis ejus resalii m. Rapi eum Vedim jussit. nee vulgari qmdem periturum morte. MM- ranis objici jubebatur, quas ingens piscinae tinebat Evasit a manibuι puer, O, eonfugit ad Casaris pedes: nihil aliud ρι- riturus , quam ut ister periret. nee esca feret. Motus est novitate crudelitatis Ca-

fari se illum quidem mitti, e stallina autem omnia coram se stano jussit. Gmplexique piscinam. Fuit Casari se eastiganum amicus. &c. Vide eundem, lib. I. de clement. cap. 13. pag. 626.

s. In rabiem. J Muraenarum generi aecidere , ut rabie vexemur, cevissimeque tum persequantur squamos, pisces , plurimosque mandendo consumant, auctor est Columella, lib. g. cap. 17. Io. Tergus. J Hoe est, ut alibi diximus , corium et tergus a tegendo dictum , ut ait Varro, lib. 4. de ling. Lat. Tet-gora , & terga distinguuntiir: quod tergora eoria sunt et Terga vero dorsarquanquam neque hoc diserimen perpe

tuum est.

ii. Multam his diei. J Vide Notas demendationes num. LIX. Non dice-hatur multa, inquit, Vetere instituto prae-Wxtatis : quoniam, cum delinquebant, anguillarum eortis, loeo muItae , verberabantur et itaque non in aere, sed ineute seruebant. Isidorus in Glossis: Anguilla est qua coercentur in scholu pueri , qua mulio scutica dicitur. Sect. X L. I. Rara. J Gallis, Ia Rala. Harum plura genera aftere Rondeletius, lib. II. cap. 13. Nos plura de iis dicemus opportunius. lib. 3x. seeh. 13. ubi quid sit Batis aperiemus. Aecepit haec porro Plinius ab Arist. lib. s. hist. anim.

Raiam vocant. propter similitudinem. Deseribitur a Rondeletio, I. I . Cap. I. 3. Squatina. J Gallis Angelat, de Angedemer. De eo Rondeletius, lib. I x. c. 12.4. B M. Iamia. aquila. J Bovem, Maquilam, inter mi arsim genera censenti Hippol. Salvianus, pag. I 47. & Ron- deletius, lib. I x. cap. 8. & II. Bovem deseribit egregie Oppianus, lib. 2. Ha

lam, idem oppianus, lib. I. v. 642. Quod vero lamiam in galeorum censu ponit Rondeletius lib. Iι- cap. I x. haud facile quidem ei assentior : tum quia sunt galei longi, non plani. eujusmodi lamiam esse Plinius apertissime docet : tum quia cartilagineis postea squalos accensens, quamvis non plani snt, iamiam his adjungere tum debuit, eum sit causa par. E ratarum potius aliquo ge uere esse

censuram.

320쪽

LIBER NON Us. 3 is

numero sunt squali quoque, quamvis non plani. Haec Graece in universum appellavit Aristoteles primus, hoc nomine eis imposito : nos distinguere non possumus, nisi cartilaginea appellare libeat. Omnia autem I carni vora sunt talia, & supina vescuntur, ut in de phinis diximus. ' Et cum ceteri pisces ova pariant, hoc genus so- Ilum , ut ea quae cete appellant, animal parit, excepta quam ranam

vocant.

XLI. Est parvus admodum piscis assuetus petris , echeneis ap- CA purpellatus: hoc carinis adhaerente naves tardius ire creduntur , inde XXV. nomine imposito : quam ob causam 3 amatoriis quoque veneficiis infimis est , & Iudiciorum ac litium mora : quae crimina una laude pensat, fluxus gravidarum utero sistens, partulque continens ad puerperium. In cibos tamen non admittitur. Pedes eum habere arbitratur i Aristoteles, ita posita pinnarum similituditae. Mucianus β muricem

L X. De squalis seu galeis, Rondeleti

lib. I . cap. L.

s. Σελώ. J Σελ iis quare appellentur,

nusquam nos Aristoteles docuit, quamvis primus auctor ae sabricator nominis. Galenus, lib. 3. de, alim. facult. cap. 3 6 . pag. 3 3 8. b ειλας laeu, nomen acceptue ait, quod noctu eutis eorum

spletaeat. . Carnivo . J Carnivora. inquit, sint eartilaginea omnia. Vide Notas &

I ranam. J Marinam scilicet, κώ ν , inquit Philosephus, tum

ut male seripsisse Gazam 3 6 hoe estrata, inde eonstet: & ex lib. de generat. animal. eap. 3. ubi Philosophus hujuste rei causam explanat. Se P. XLI. I. Echeneis. Arist. lib. 2. hist. an in . cap. 7. pag. 237. Em 3 ιχ- 'tineν m v πεπαμν, οῦ χαλ- πνες , &e. Remoram Latini vocant. Oppianus, lib. I. Halleui. v. xxx inter squamosba

piseieulos reponit, oblonga porrectaque ipeeie , cubitali longitudine, eolore autem serrupineo , .rmaque anguillis assimili. Quibus signis Lampetram nostram graphilae omnino desset ipse, eui de eam

vim inesse ut naves removetur. clavo ad haerens, experieutia sua Cardin. Turnonius, 3c Pellicetius Ep. Monspeliensis, comprobarunt, Rondeletio ἀδεήσει reserent , lib. I 4. cap. 4. AElianus lib. hist. anim. cap. 41. Caudem quam Οροpianus . remoram deseribit. 1. Inde nomine. J ' τὸ ω ἐχειν-Luia eanus, lib. s. V. ε s. Non puppim reti--m, Euro tendente rudentes, In mediis Eeheneis aquis.

sect. sci. Venerem inhibet echeneis.

. In ribos. J Arist. loe. eit. s. Aristorales. J Vide Notas Ec mendationes num. L X II. g. Muricem es. J Alterum illud eeh

nelgos genus est, e testaceorum, seu eoncharum genere. Cassi M. lib. s. Vacep. 3s. Forte incumbente austro, remigiis quo iuvantibus meatus navium, reianeis morsin inter unda/ liquida. adligavit: aue

Indici maris rancha simili potemia labiis suis uaυium dorsa fixerunt: quarum qui

tus tactus plus dicitur retinere, quam exagitata posnt elementa compeliere. Stat pi-tra ratis tumentibus alata velis, O, cum sum non hasn eia ventus arridor a auctaris figitur . sine anchoris Hligatur: e, tam parva animalia plus resistunt. quam tot auxilia prosperitatis. impeltant.

SEARCH

MENU NAVIGATION