Caii Plinii Secundi Naturalis historiae libri 37. Interpretatione et notis illustravit Joannes Harduinus Soc. Jesu, jussu regis christianissimi Ludovici Magni, in usum serenissimi Delphini

발행: 1685년

분량: 663페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

341쪽

C. PLINII NATUR. HISTOR.

rum novissima, per manus Orientis regum sibi traditos. Haec, ' cum exquisitis quotidie Antonius saginaretur epulis , superbo simul ac procaci fastu , ut regina meretrix, lautitiam ejus omnem apparatum- que obtremns, quaerente eo quid adstrui magnificentiae posset, 1 respondit, una se coena centies H-S. absumpturam. Cupiebat discere Antonius , sed fieri posse non arbitrabatur. Ergo syonsionibus sinis, postero die quo judicium agebatur, magnificam alias coenam, ne dies periret, sed quotidianam Antonio apposuit, irridenti, com putationemque expostulanti. At illa ra corollarium id esse, & con-IO sumpturam eam coenam taxationem confirmans, Alamque se centies H-S. coenaturam, inferri mcnsam secundam jussit. Ex praecepto ministri unum tantum vas ante eam posuere aceti, δ' cujus asperitas vi Gque in tabem margaritas resolvit. Gerebat auribus cum maxime singulare illud, de vere unicum naturae opus. Itaque exspectante Ant 11 nio quidnam esset actura, detractum alterum mersit, ac liquefaetim absorouit. Injecit alteri manum L. Plancus, judex sponsionis ejus, eum quoque paranti simili modo absumere , vi etiamque Antonium' pronunciavit, omine rno. yy Comitatur fama unionis ejus parem,

N o T as. s. Cum exquisitis J Antonii Ec Cleopatrae lumptuola convivia descria lhit luculenter Sopatet Rhodius, lib. 3. belli Civ. apud Athen. lib. 4. pag. '

I . ω. J Haee totidem se everbis Maerobius , lib. 2. satum. cap.

xena millia sestertium t Gallicae monetae librae sunt roo oo oo. Nos millionem

unum vocamus.

I x. Corollarium. J Corollarium apud Ciceronem non semel, & apud Tranquillum . pro munusculo sumitur , ultra legitima praemia exhibito, & quodam quasi additamento debitae mercedis. Unde eorollarium hic pro re leviore &appendieula usurpatur. 3. Et tonsumpturam. J Hoc est, taxatam prius, aestimatamque pecuniae lim-mam , ea ecena absumendam este. Vide Notas & mend. num. x C IV. 34. Cujus Hyerit M. J Hane vim aceto quoque Vitruvius attribuit. lib. s. Fay. Marrarita, in luit, nec minus

saxa Istaeea , neque ferrum , nequa ignis potest per se dissolvere , eum ab igna sunt perea acta . aceto 1parsa dissili sint., ρεrsolvuntur. s. L. Plancus. J Munatius Plancus, Macrobio Ioe. cit. De eo dicemus, lib. t s. sect. 3. 6. Omine rato. J Sie Turnebus, de Fulvius Ursinus, Iegendum ante nos vid runt, ex M S S. non ut vulgo, homina irato. Sententia loci es , firmum cerrumque exitii omen id Antonio factum esse ri Actiaco enim bello paulo post ab Au-

usto superatus est. Supra, se a. s. triri sti navigantium omine. I . Comitatur fama. I Nee minores . inquit, fama alterius ejus unionis, quisuit ei par, quem Cleopatra diluit aceto e&c. Macrob. I . cit. Ipse autem unio. cujus fuerit magnitudinis, inde eriguiterit , quod qua superfuit, postea victa regina . easea Συνω, Romam delatin. defectusqua est re, acta ex una margarita dua , impositaque simulacro Veneru , ut monstruosa magnitudinu , in remis quia Panthetim dicitur.

342쪽

capta illa tantae quaestionis victrice regina disseetiam , ut esset in

utrisque Veneris auribus Romae in Pantheo dimidia eorum coena. LIX. Non serent tamen hanc palmam , spoliabunturque etiam luxuriae gloria. Prior id fecerat Romae in unionibus magnae laxationis

3 Clodius Tragoedi AE pi filius, relictus ab eo in amplis opibus heres, ne Triumviratu suo nimis superbiat Antonius, paene histrioni comparatus, & quidem nulla sponsione ad hoc produelis, 3 quo magis regium fiat et sed ut experiretur in gloria palati , quid saperent

margaritae: atque ut mire placuere , ne solus hoc sciret, singulos uniones convivis quoque absorbendos dedit. Romae in promiscuum ac frequentem usum venisse , Alexandria in ditionem redacta : primum autem coepisse circa Syllana tempora minutas ct viles , Fenestella tradit manifesto errore, cum AElius Stilo Iugurthino Milo unionum nomen impositiun maxime grandibus margaritis prodat

LX. Et hoc tamen aeternae prope possessionis est : sequitur her dem , in mancipatum venit, ut praeὼum aliquod : Conchylia M

purpuras omnis hora atterit , quibus eadem mater luxuria paria pae ne etiam margaritis pretia secit. Purpurae vivunt annis plurimum s semenis . L. atent, sicut murices , circa Canis ortum triccnis diebus. Congregantur verno tempore, mutuoque attritu lentorem cujus-

INTERPRETATIO.

-I Sponsionis facta eum l Cmcblia. J Conehyliatas vestes, ae

Iib. s. eap. I n. . pag. g. Horatius, lib. 2. Satyr. I. V. 233. Tertuli. lib. de

Pallio, sub finem , p . II '.

x. Ne triumvimis. J Reg. I. R. Coib. I. x. aliique omnel. Misi mendose , ne in Triumviratu.

3. maris. J Non sponsione ulla inductus, inquit, ut Antonius & Cleopatra, exhibuis e vivis uniones Cl dius : Κd . quod magnifieentias, gisque regium merito censeatur, in palati tam tummodo gloriam. . AElim initi. I De eo in Ructoriam syllabo diximus. Sin. LX. r. Et tamen. J Miratur eadem sere , quae margaritis, facta esseeonehyliis purpuris ite pretia : eum tam diversa sit liartim rerum inter se eon- itio. Naan diu gemmae perdurant : s

gax eontra, & caducus purpurarum Sceonchyliorum color: vestibus earum se eo infectis. nullo non horae momento aliquid de nitore suo remittentibus. a. In mancipatum. J In alterius tran

sit potestatem, venditur. & alienatur. De mancipatione rursum dicemus. lib. 33. sect. I 43. Septenis. J Arist. lib. s. his . animal. cap. . pQ. 37 I. circiter senu , di γωη πορφυροι Et apud Athenaeum idem, lib. 3. pag. 8s. 4. Sicut muruas. J Sive buecim. Arist. lib. 8. his .anim. cap. 37. pag. 928. Vide Notas & Emendationes num. XCV. 3. Lentorem. J Qviddam emittunt me se se, instar cerae lentum ae ductile. Haec ex elisistius Aristoteles, a quo ista manarunt, lib. s. his . cap. I 4. pag. 167. Purpuro, inquit , vemo tempora madem

343쪽

338 C. PLINII NATUR. HISTOR.dam cerae salivant. Simili modo de murices. 6 sed purpurae florem illum tingendis expetitum vestibus , in mediis habent faucibus. Liqu ris hie minimi est in candida vena, unde pretiosus ille bibitur nigran

tis rosae colore sublucens. Reliquum corpus sterile. 7 Vivas capere con-s tendunt, quia cum Vita succum cum evomunt. Et majoribus quidem purpuris detracta concha auferunt: minores cum testa vivas frangunt , ita demum rorem eum exspuentes.

' Tyri praecipuus hic Asiae r in Meninge, Aseicae,' & G. etulo litore oceani : in Laconica, Europae. Huic fasces securesque Ro-

vriinem vocant ,-τ- μυ- Quemadmodum e forticulis alborum eicerum multu, in unum eo actis. Negat deinde ex eo favo fieri purpuras: sed id esse eis ceu purgamentum quos

s. Sed purpura. J Ex Arist. pag. 369. Purpurae porro tres sunt partes : quarum superior . cervix e media seu papaver : ima dieitur Flos non toto sparsus purpurae corpore, sed inter partem prunam & mediam positus . in ipsis Laucibus est. Florem hune

Plinius modo etiam rorem , modo succum vocat. Vitruvius, lib. 7. e. 13. Purpuream samem : Pliniusque ipse . sec1. 62. Lucanus, lib. I. v. IL . mru ἰStrata jacent: Drio quorum para m xima succo Cocta diu, - non uno duxit aheno

T. Vivas capere. J Vide Notas &Εmend. num. X C V I. g. Cum testa vivas. J Majoribus purpuris , inquit, suecum floremve illum auserunt, concha testave prius detracta :nnde his jam necatis illum liceat colligere. Minores vero purpuras diversa ratione. vivas cum testis frangunt: ea enim vi sueeum hae suum exspuunt, evomuntque. Vide Notas & mend.num. XCVII. Nune omnis purpurarum usus, tum propter operarum inseientiam , tum propterina peniam , molestiamque laboris, penitus exolevit : maxime vero ob suci e Piam , quo nunc insectores purpuram elegantem inficiunt, minore impensa ac labore , lucro non mediocri.

cumve Tyri praecipuum habet Asia r in Meninge insula . & Gaetulo Oceani litore , Africa : in Laeonira, Europa. Lepidum est, & relatu jucundum , neque alienum hoc loeo , quod de purpur*origine refert Cassiodonis. lib. I. Var. ep. 2. Cum fame canis avida . inquit, an Drio litore projecta conchylia impressis

manui sis contudisset, illa naturaliter humorem sanguineum defluentia , ora ej- mirabili colore finxerunt. Et ut est mos hominibus occasiones repentinas ad artes. ducere, talia me Ia meditantes, fecerunt

principibus decus nobile me. Re rt hoe ipsum Iulius Pollux , haud paulo uberius , lib. I. cap. 4. Baphia Phoeniciae in primis laudantur in cod. Theod. lib. Io, tit. xo. de Murilegulis, lege I 8. Io. In Laconica: J Laconicas purpuras mire praedic Pausanias in Lacon. pag.

1ox. Hora's quoque, lib. 1. Ode IS. Nee Laconicvi mihi Trahunt honesta purpuras etienta.

Cassiodori aevo Hydruntina purpura in m ima commendatione suit. Vide lib.

II. Huie. J Purpureae consulum praetextae. Simili sententia Cassiodorus, lib.I. Var. ep. a. de purpura e Coly m mo k-pstre vernans, obscurita rubens , nigredo sanguinea regnantem istemit, dominum

conspicuvim faciti edi prastat humano teneri, ne do tonoectu Principis misit errari. Vide quae dicenda sunt libro sem

344쪽

manae viam faciunt : 'idemque pro majestate pueritiae est. Distin guit ab equite Curiam : Diis advocatur placandis r i omnemque vestem illuminat: in triumphali , miscetur auro. Q napropter excusata de purpurae sit insania : Sed unde conchyliis protia r queis virus grave in suco , color austerus in glauco, de irascenti sitnilis smari ' Lingua purpurae longitudine digitali, qua pascitur perforando reliqua conchylia: tanta duritia aculeo est. Aqua dulci necantur,& sieubi flumen immergitur: alioqui captae, diebus quinquageni Svivunt saliva sua. Conchue omnes celerrime crescunt , praecipue Iopurpurae: anno magnitudinem implent. LXI. Qiiod si hactenus transcurrat expositio , fraudatam profecto se luxuria credat , nosque indiligentiae damnet. Quamobrem

INTERPRETATIO. a Id tua. J Idem ms succus,e purpu

reus.

b Cod Mnde. J Sed unde eonehyliato colori pretium 3 cujus gravis est odor, dum Iarin eo colore tingitur: collat --N o T AEasterus verpens in glaueum &e.

Quod si. J Quod si hactenus de

purpuru dicendi finem fariam . mi aba

transmnat Oratio . dcc. v. Pueritia. J Pertinent haee haud du.bie ad nobilium puerorum vestes, quibus purpura praetexebatur et unde vestes illae praetexetae dieis r ω qui his utebantur. Praetextati. Vide Notas & Emendationes num. x C V I I I. Hane vestem Juvenalis intellexit. Satyra I 2. . 39. Vestem Purpuream re raris quoque Macemui ε

13. Disi guit. J Non id in eamἘntentiam aeeipiendum est, ut in Senatoria tunica purpuram fuisse voluerit, iii equestri non fuisse : fuit enim in omni tunica purpura. Sed de lato elavo purpureo loquitur, qui Senatorem ab Equite . purpureum quidem clavum . sed angustum gestante , distingueret. Hune latum clavum . purpuram latiorem appellat. lib. 33. sea. I. Vide quae diximus libro superiore, sect. s. I 4. Diu advocatur. J Assiimitur a Sacerdotibus , eum saera peragunt Diis pla- eandis. Cic. lib x. ad Attic. ep. 9. pags 4. Vannii strumam Sacerdotii διβαφω vestiant, hoe est, purpura bis tincta. Is. Omnemque vestem. J Praetextam , Iatum et avum, chlamydem, paludamen

tum , trabeam. .H

ga picta & triuinphali distimus, libro

superiore, sect. 7 . Ea auro pingebatur, purpureo primum rore tincta. I. Lingua purpura. J Aecepta haee ex Arist. lib. s. hist. anim. cap. I . pag. 1 i. dc lib. 2. de pari. ad im. cap. II. pag. so s. quae stant apud Athen. qu que . lib. 3. pag. 39. M lingua aquam illae exspuunt nstulae modo. Vide Fab. Columnam . lib. de Purpura , pag. 37. 33. Reliqua e eblia. s Hoe est, alias conchas, atque adeo testas sui generis, S tu is sermus, Arist.

19. Et sicubi flumen. J Hoe est. non in fluminibus modo. sed in mari etiam . quaintrant, commiscenturque salo flumina. Haee ex Arist. l. 8. his . e. 2 s. p. 91',

345쪽

3 o C. PLINII NATUR. HISTOR.

persequemur etiam officinas et ut tanquam in vita frugum noscitur ratio , sic omnes, qui istis gaudent, praemia vitae suae calleant. Concharum ad purpuras dc conchylia, s eadem enim est materia, sed distat temperamento:) duo sunt genera : Buccinum 3 minor conins cha , ' ad similitudinem ejus qua buccini sonus editur: unde dc causa nomini , rotunditate oris in margine incisa. Alterum purpura vocatur, si cuniculatim procurrente rostro, dc cuniculi latere introrsus 7 tubulato, qua proferatur lingua. Praeterea clavatum est ad turbinem usque, aculeis in orbem septenis fere , qui non sunt buccino :ici sed utrisque orbes totidem, quot habeant annos. Buccinum nonnisi C r u et petris adhaeret , circaque scopulos legitur. Purpurae , nomine alio XXXVII. pelagiae vocantur. Earum genera plura, pabulo de solo discreta.

N o T . Em Seer. L X I. r. Pramia vitasse. J Quaesit natura praemiorum, quibus vita Iuxu -xiosa saudet. Eadem fere sententia pretia viisendi dixit altes Plinius, i. I. epist. I x. L. Concharum. J Purpurei, inquit, conchyliatique colores, auplici conchatim genere, buccini videlicet. & purpurae, continentur. Eadem enim harum concharum materia est : sed diversa tamen roris, sive lacet, temperatura. Purpurae autem dc conchylii vocibus . col xes dispares, non dissianiles e chas, nunc signari, saepe antea monuimus. . Minor eoncha. J Vide Notas &Emend. num. X CI X.

cet conchae , hoc est , tubae qua buccini nus editur. Nam & eoncha pro tuba dicitur. Idem sect. 11. alias dixit esse conchas ad plausum aperias , alias ad buceinum recurvas , hoc est, ad bu eini senum. Hi enim buecinum non instrumentum modo. tubae simile, quo si

sum datur. sed Ac sonus ipse. Idem

linius, lib. xx. Io. 4e apibus :Donec una excitet gemino aut triplici bombo, ut buccino aliquo. Sive buecinus porro masculino genere, ut aiunt, seu neutro bucet num dicatur, perinde est. Vide Notas & Emend. num. C. 3. Roranditate. J Ieonem bueeini sive murteis Rondeletius expressit ad unguem, lib. 2. de testac. cap. I L. Pag. 8 I. 6. Cimiculatim. J Excavato, intortoque meatu . euniculi seu tubuli instari Arist. κοχλιπιδῶς.

. Tubulata. J Pervio , fistulatoque

introrsiis, in tubuli morem, ex quo exerere ac proserte linguam purpurae valeant. Efigiem vide apud Roatilet. l. 1. de testac. cap. 2. pag. 66.

v. Clavatuin. J Genus illud, inquie, eui peeuliare purpurae nomen est , aculeis quibusdam , ceu clavis ordine positis munitur, in orbem fere septenis. m Sed utroue. I Purpurarum, inqui 3c buecinorum incrementum singulis amnis per orbes patet : Arist. lib. s. hist.

bium appellatione Plinius , anfractius illos signineat, in purpura claviculis asperos, quibus testa circumducitur. 'Eλ - νεις Graeci appellant: uti de flexuras iIIas in capitibus columnarum, quas V i

truvius volutas vocat. Negat tamen Fa

bias Columna . opere singulari de Pu

pura, pag. Is . certum aetaris purpurarum aut bueeini duci ex eorum orbium numero argumentum posse : totidem a

se deprehensbs in exiguis ejusdem generis testis, quot in max imis, orbes ruisse. Io. Eariam genera. J Uti mulsorum genera fecit partim pabulo, partim sol ndisereta, hujus libri se a. so.

346쪽

Lutense putri limo, & algense enutritum alga , V vilissimum utrumque : melius taeniense, in taeniis maris collectum : hoc quoque tamen etiamnum levius atque dilutius : N calcul ense appellatur a calculo maris , mire is aptum conchyliis : & longe optimum purpuris i Dialutense, id est , vario soli genere pastum. Capiuntur autem purpurae parvulis rarisque textu veluti nassis in alto jactis. Inest iis esca , 7 clusiles mordacesque conchae, ceu mitulos videmus : has semineces, sed redditas mari avido hiatu reviviscentes appetunt purpurae, porrectisque linguis infestant: at illae aculeo exstimulatae claudunt sese, comprimuntque mordentia: ita pendentes δ' aviditate sua

purpurae tolluntur.

LXII. Capi eas post Canis ortum , aut ante vernum tempus utilissimum : quoniam cum cerificavere, fluxos habent succos. Sed id tingentium officinae ignorant, cum summa vertatur in eo. Eximi intur postea vena , t quam diximus: cui addi salem necessarium , sextarios ferme in libras centenas : macerari triduo justum: quippe tan-N o T

quod in luto i per haeret: & Ugense, quod in alga. 2. Tani e , quod in ransir maris. JSunt porro taeniae, candidae in mari cautes longo trachi fasciam imitantes. De quibus Plinius libro tertio , sectione I.

Vrequentes quippe tama eandieantis vadiearinas territant. Vide Notas Be men- ldationes num. C I.

dationes num. CII.

gnari , antea monuimus. .

is. Dialutense. J A libero vagoque victu. ultimo huie generi factum nomen, haud male, opinor . Dalremptus eon Iecit : quandoquidem Graecis est dissolutum. Quanquam Salmasius Pag. II 33. hane eonjecturam iniet nu. sas de hariolationes ponit, mavultque ipso Durocense selibere, quod non uni linco additum est de alligatum. Sed non impellet viri fides auctoritasque in eam mentem . ut in Iatino sermone receptam hane vocem putem fuisse, vel hane vim esse illius. Di sense legitur in MSS.

Reg. I. L. Coib. I. L. Paris. 8ce.

IS. Veluti JArist. lib. s. hist.

II. Clusiles. J Quae ut hiatu faciIediducunt se se, si e etiam sicile claudunt,

comprimuntque.

r1. Ceu mitulos. J Alii mutilos feti-bunt : Gallis , des Moulis. Graecorum Πλένιμ ea voee sisnari a Romanis, Athenaeus est auctor, lib. 3. pag. 1s. πιλ μι-

Unde mutilos scribi, vel myri-IOs, latius Misan suerit. De his plura , lib. 32. sein. I. Is . Aviditate sua. J Hine illa paro mia Apollodori Atheniensis,apud Athen. lib. I. pag. 89. τ sEdaciores purpuris r cujus Erasmus quoi que meminit , Chil. 1. Cent. s. adag. Sect. L X II. I. ante. J Vide No . tas di mendationes num. C III. a. Cum cer cavere. J Hoe est, ut sit perius dictum est, seia. so. Cum lentorem cujusdam erea salivitrum. Vide No iatas 3c Emend. num. C I V. 3 Qtuam diximus. J Sech. so. . Sextarios. J Uneias viginti sal Is in libras purpurei lii cci centenas.

347쪽

3 1 C. PLINII NATUR. HISTOR.

to nrajor vis , quanto recentior. Fervere in plumbo ε singulasque 7 amphoras centenas, ad quingentenas ' medicaminis libras aequari, ac modico h vapore torreri, Sc ideo longinquae fornacis cuniculo. Ita despumatis subinde carnibus , quas adhaesitie venis necesse est, des cimo serme die ' liquata cortina , ' vellus elutriatum mergitur in experimentum : donec spei satis fiat , uritur liquor. Rubens color nigrante deterior. Quinis lana potat horis, rursusque mergitur carminata, donec omnem ebibat saniem. Buccinum per se damnatur, quoniam fucum remittit. Pelagio admodum alligatur, nimiae-1o que ejus nigritiae dat austeritatem illam nitoremque , qui quaeritur, 3 cocci . Ita permixtis viribus alterum altero excitatur , aut adstrin-

INTERPRETATIO. Medieaminis. J Liquotis purpurei. I c Saniem. J Liquorem.

s. Di plumbo. J In vase plumbeo, seu

cottina plumbea : ne sorte aenea, ferreave . suos colores illinant. 6. Stirgulasque. J Singulae , inquit,eentenae amphoiae, ejus succi cale eon diti , ita tacoqui debent. ut ad quingentenas medieaminis libras redigantur: sive ad amphoras sex , & amphorae quadrantem. Vide Notas & mend. num. C V. . Amphoras. J Volusius Maeeianus:

Lyruadrantal, Quod nunc plerique amphoram vocant, habet urnas duas, modios tres, congios oc Io, sextariss quadraginta otio. Amphora igitur libras obtinet octo ginta 8. Uarua a cortina. J Non modo vasiplain , nune cortina est , ut persaepe

alias Plinio. Catonique r sed quod ipso etiam vale continetur. Liquatae autem huic eortinae, hoc est . igne domitae, emollitaeque adeo, ac re lutae, ut nihil earnis. durive, supersit uspiam , op- pcini videtur immatura viridisque illa,

cujus mentio mox habetur, cortina Pertinebit huc sorte etiam , quod alibi Plinius ait , Hac omnia pariter decoquebant. decies defervescente cortina .

s. Velius elutrratum. J Elutriare lintea, dixit D. Laberius in Staminariis, hoe est, eluendo pur aret. Io. Carminata. J Varro, tibi s. de

ling. Lat. pag. s. Carmιnara drcitur rum, eum caret eo quod in ea est nequam. Nostiis, de la Iame carrie.

ii. Ebibat saniem. J Pulcherrima ebrietate rubeat, ut loquitur Cassiodoriis, lib. I. Var. ep. 2. ubi de purpura ille multa pereleganter. I x. Buccinum per se. J Sueeus e bueeino, inquit, solo . seu minore concha, improbatur quia tincturam remissiorem, seu minus haerentem velleri faeit, minusque diuturnam. Si vero addatur Sepurpyina , quae pelagia etiam dicitur, de magnitudine distat a bueeinci . tune Ianae color alligatur , ut elui deinde non possit Id enim esse colorem alligari, Plinius ipse docet, lib. 31. sect. 11. ubis de alpa marina : Tingendis etiam lanis' ita colorem alligat, ut elui postea non possi is. Cocti. J Hoe est, cocco similem. De cocco dicetur sect. 61. 4. Excitatur. J Pelagio admixto bue-einum ex eitatur, quia fit illustre, vegetum . vividum, perenne : buccino pe- lagium adstringitur , qMniam ea mixtura austerius fit, ininusque floridum.

348쪽

LIBER NONUS. 34

gitur. 4 Summa medicaminum i in L. libras vellerum , buccini ducenae : pelagii, C x. Ita fit amettiyiti color eximius ille. At Tyrius pelagio primum satiatur,' immatura viridique cortina : mox permutatur in buccino. Laus ci summa, in colore sanguinis concreti , nigricans aspostu, idemque I suspectu refulgens. Unde de Homero spurpureus dicitur sanguis. L XIII. Purpurae usum Romae semper fuisse video , sed Romu- CAν uelo in trabea . Nam toga praetexta, R dc latiore clavo Tullum Hosti- XXXIX. lium e regibus primum usum Etruscis devictis satis constat. Nepos Cornelius, qui Divi Augusti principatu obiit : Me, inquit , juvene Ioviolacea purpura vigebat, cujus libra denariis centum venibat: nec multo post rubra Tarentina . Huic successit dibapha Tyria, quae in libras denariis mille non poterat emi. Hac P. Lentulus Spinther AEdilis curulis primus in praetexta usus improbabatur : qua purpura quis non jam, inquit, ' tricliniaria facit Spinther AEdilis fuit Urbis con- is ditae I anno D C x C I. Cicerone Consule. Dibapha tunc dicebatur,

INTERPRETATIO.d summa. J Mensera liquoris ad tinendas quinqiraginta lanx libras , li-rae buccini ducentae : purpurae pelagiα, centum ac decem. e Immatura. J Non admodum per-eocto , domitoque igni medicamine rmox idem Dr m color immutatur in sue- eo buccini, quo rursum D situr. No T. E.

Perlucent ominara violaceo eolore . . . Indica

absolatum felicis purpura colorem habent rad haneque tingentium offetua dirigunt

mota. Nostri hune colorem elarum violaeeum vocant, violet elair.

17. Fuspectu. J Si subliniem paulum

aspexeris. Aspicere est adversum .icere , hoc est, tueri. Suspicere. sursum positum eontueri. Vide quae de hac voce dictivi sumus lib. LI. sech 12. g. Vnde edi, Homero. J Iliad. ρ. vers36 o. g. m Ouod 3: Maro se

cutus , in ave Ide : Purpuνeam vimit ille animam

Sect. L X III. I. rarpura usum. J De his abunde egimus , libro superiore K

x. Et latiora, Purpura latiore assura mediae tunicae circa pectus et ea sere forma , qua sunt Sacerdotalia pallia, quae a summo Pontifice Arehiepiscopi aliique accipiunt. Vide Notas αEmendationes num. C V II. . Denariis centum. J Monetae Galli- eae, libris omnino quadragenis. . Tarentina. J Nune quoque Tarenti aiunt exstare vestigia vetustatum officinarum . in quibus olim purpura lanae inscerentur, ingentesque telinum acervos conspici. rei indices initne obscuros. Vide Fab. Columnam, lib. de Purpura. cap. I. pag. I'. s. Denariis mιile. J Libris Francicis, quadringentis. 6. Tries laria. J De his egimus. lib. 8.sech. γε

349쪽

3 C. PLINII NATUR. HISTOR.

quae bis tincta esset, veluti magnifico impendio, qualiter nunc omnes paene commodiores purpurae tinguntur. LXIV. In conchyliata veste cetera eadem, sine buccino : prae. terque jus temperatur aqua, & pro indiviso, humani potus excre-F mento : dimidia & medicamina adduntur. Sic gignitur laudatus ille pallor saturitate ' fraudata , tantoque si dilutior , quanto magis CAP. XL. vellera esuriunt. Pretia γ medicamento sunt quidem pro fertilitate litorum viliora : non tamen usquam pelagii centenas libras quininquagenos nummos excedere, & Duccini centenos , sciant qui ista mer-.'ς cantur immenso.

INTERPRETATIO. Praterque. J Praetereaque succus purpurae temperatur aqua , & aequa por

tione humano lotio : sed succi pelagii mensura dimidia aliet ad priorem de

b Fraudata. J Imminuta.

Nee bis Tyrio murice lana rubet. Martialis, lib. . Epigr. 4.. bis murice vellus inquinatum. Cic. lib. 2. ad Attic. Ep. s. pag. 14 Vatinii strumlim sacerdotia δέ,άτω vestiant. Et lib. 1. Epist. Fam. I 6. satis facete; Curtius noster cogitat, sed eum infeEtor moratur. :Sea. L X I V. I. Sine buccino. J Hoeest , ad conchyliatam vestem pelagiae purpurae buccini vena . seu flos, live

succus , non admiscetur : cetera sunt paria.

x. - . J Purpurei sileei decoctum.

Graeci vocant. Democriti nomine

quae Physica appellantur . in codicibus nostris M S S. iam c--οῦ 4.

εν. Idem ibi ουρου, hoe est, lotii, & υ ς parem sere modum temperando ei juri adhibet. Et pro and iso. Praeterea que , in-ouit, eo etiam differt a purpurae eon rectione, confieiendi conchylii ratio , seu cone hyliati coloris : quod decoctio corpusque medicaminum ejus tempcretur, secus at lue in purpura monstratum est, aqua de humano Iotio, pro indiuub, hoe aequis utriusque portionibus adhibitis , nulloque inter lotii & aquae inodum diserimine. Vide Notas & Emend. num. C I X. . Dimidia O. J Sententia est , s in libras vellerum quinquaginta. ducenae buceini. pel giae vero purpurae medica. minis librae requiruntur centum & decem, ut dictum est sech. si. addi ne dimidiatum adhue pondus oportere, qui que librarum supra quinquagenas. s. Saturitate staudata. J Colot situr Latinis , plenus ae vehemens est: nostri

oneratum vocant. eouleur chargee. Huic

dilutus opponitur. s. Dilutior. J Medieminum enim saturitate intendi velleriura colores : stavero remitti, dilutosque evadere coni sentaneum rationi es . Quidam ditatidior legunt, sed errore haud levi. 7. Medicamento. J Purpurae pelagiae, buccinique flori vel succo. g. minquagenos nummos. J sestertios videt ieee. Ridet hominum luxuriam pro- sbsque sumptus, qui tam ingenti pretio pannum purpureum emerent, libram nempe, uti dictum est, sect. sup . denariis centum : eum centenae floris ipsius

vel succi purpurae pelagiae librae, quo

350쪽

LXV. sed alia e fine initia: juvatque ludere impendio, & lusus

geminare miscendo, Riterumque & ipsa adulterare adulteria naturae: 3 sicut testudines tingere , argentum auro conquadere , ut clectra fiant : F addere his aera , ut Corinthia. ' Non est satis si abstulisse C rue gemmae nomen amethystum : rursum ab limam inebriatur 7 Tyrio, sXLII, ut sit ex utroque nomen improbum, simulque luxuria duplex : ' dccum confecere conchylia , transire melius in Tyrium putant. Poenitentia hoc primum debet invenisse, artifice mutante quod damnabat: inde ratio nata, votum quoque factum e vitio portentosis ingeniis, &gemina demonstrata via luxuriae, ut color alius operiretur alio , sua- vior ita fieri leniorque dictus. Quin & terrena mi flacre, coccoque tin

ctuin Tyrio tingere, ' ut fieret hysginum. Coccum Galatiae rubens

INTERPRETATIO. Et mm. I ri eum conchyliarum eoli

Tytium arbitrantur.

vellera tin. g bantur, quinquagenos nummos , sive denarios circiter tredecim , vix omnino excederent : buccini, centenos

sestertios, sive denatios quinque & viginti. Vide Notas & Emendationes num. LX. Sect. LXV. I. Sed alia e fin/. J Sed vellere sie imbuto, adeo non hic ars substitie , non lite luxuriae industriaeque finis, ut initium suoddam hoc visumst aptissimum novi exeogitandi luxus. Substerni commode arbitrantur hunc co-Iorem, qui per se absolutissimus est, pretiique jam immodi ei. alteri mussim tinet irae. Amethystinam purpuram , de qua superius 61. Tyrio iterum colore infi-eiunt: nec conchyliata placet, nisi eodem insuper T yrio saturetur. Sie lusum ars, luxuria sumptus gemin M. x. Iterumque. J Vide Notas de Emend. num. C x I3. Sicut testudines. J Similis, inquit, luxuries hominum animos invasit testudinibus tingendis r stiperinducto put minibus earum colore. in operibus intestinis. Ea de re Plinius paulo uberius, lib. I 6. sect. 84. . Vt electra. ' De eo electri genere, ilicetur lib. sect. 2I.

Tom. II.

ferere , induci tum melius rursum et Izos. Addere bis. J Auro argentoque. De Corinthio aere , lib. 3 . sect. 3. s. Abstulisse gemma. J Et communitate

cum purpura, quae amethystina nuneu

patur.

. Tyrio. J T yrius color qua fieret at- te, dictum est fecit. 61. s. Ex utroque nomen. J Tyriamet Itystus, ex Tyrio & amethystino colore. Vi feret 6s,num. I ruit ergo color hysginus, e coceino, purpureoque seu Tyrio mixtus. Nomen traxisse ab e . videtur, suae Suidae herba est tingendis adhiberi solita lanis. rou , inquit, tomo 2, pag. ror . ahis ει-ας ψγάν, ἐχα 'sed νς ις. Atque idcirco fortassis Pausanias in Phoe. ieripsit coccum tinctile Galatia ισγην nominari, quod Tyrio colori sit sterni id seleret, ut color hy4inus p ratetur : adjecta fortassis etiam enu βα-

io. Coccum. J A Dioscoride mucinu, hoc est, granum iiisectorium. De eo uberius, lib. I 6. sech. H. lib. in .sea. i. sib L . scct. 4. Coccum rubens, Graecis φολκοῦν, puniceum. Luariare. Vide lib. 16. scct. 12.

SEARCH

MENU NAVIGATION