장음표시 사용
371쪽
NAΤURALIS HISTORIAEC PLINII SECUNDI.
Ο N D I autem statis temporibsu. J Ita Reg. x receptaque hactenualectio : quanquam in quibuGam M S S. legitur. astatis temporibus equod vere. ut verum sit. Scimus enim in Cantabrico Oceano, non aestate, sed ab ineunte Octobri , usque ad Decembrem exactum. sive ut Plinius loquitur, usque ad brumam , balaenas Omnino non conspici I I. IMursuque ou Libura isarum. J Nihil hae voce potuit exeogitari hoe Ioeo aptius. ut mirari subeat a Gelenio immutatam esse, ut scriberet, incussaqua: refragantibus vetustis eodicibus, imprestisque libris. I II. Et caυeatas angustiis trucidare. J In editis vulgo legitur, o, cautium, cujus vocis nullum in codicibus manu exaratis vestigium exstat. Reg. I. Coib. I. L. Paris & vel Dalec. ρον cavam . Chim. Ο eaoetas. Reg. x. M Tolet. o. incaueri. Nobis caveatas magi. arrisit, qua vore , haud plane absimili sententia, usim esse Plinium vidimus, lib. 4. sect Is . . I V. Vagantuν fere conjugia. J Ex probatissimorum eodicum vestigiis ita reseripsimus , quantumvis sere editi habeant, Aoni fere emugia. In Reg. I. Coib. I. 1. & Paris . Aguntur. In R. h. agantur. Sed Parmensis editio mendo haud paulo graviore , agunt vere conjugia, quod est stae falsissimum t tum quod non vere Eunt: tum quod conjugia, ut diximus, eonjugationes sunt maris eum femina. simul enatantium. Sie lib. s. sect. cap. de aspidibus t eonjugia , inquit. ferme vagantur. Transcriptor item Solinus, cap. xx. pag. 32. de delphinis: Leu quo, inquit, eonjuges evagantur. Aristotelis Verba quae nunc expressit, e libro nono petita sunt , cap. 74. Pag, II 64. Διαππια ον μου μήλων σ συζυγ- ώνις τως-Versantur 1nter se conjugatim mares cum feminu. Libro ε. eap. Ig. Pag. 7 6. brevius σωλῶ errat. v. Nee statim tellure tacta moriuntur: multoque oeyus fistula clausa. J Battarus contra omnium exemplarium fidem . scripserat quidem, ct statim rei re ta . Nos Regiorum codd. I. & 1. Coiberi. I. & 1. Paris Chim. & Tolet. au-horitatem eum Pintiano secuti sumus , & quod eertius multo est , Phil sephi ipsius lib. g. hist. anim. cap. 1. pag. 86 o. scribentis, captum delphinum in retibus releriter strangulari, spirandi sacultate adempta r extra aquas vero multo tempore vivere , submurmurantem ac gementem, sicuti spirantium animantium alia r Και ' πολυ --ζων 9 R ων dcc. Et certe. si multo oeyus motiuntur, ut Plinius mox subjungit, fistula obturata , sequitur profecto non statim tellure tacta eosdem interire. v I. Et Fabiani. J Ex Solino , cap. 12. ξης. 32. ita rescripsimus, eum Pintiano,& quod rettius adhuc longe est , ex ipso indice operis hujus, eum prius Maiiani perperam legeretur: quod paulo mox FlaVianus scilicet Ploconsul Astiis appet latur . hue eum quoque advehendum amanuenses putarant.
VII. In Iasse. I Habunt quidam codices, Iase. AElianus quoque 'iasti, sed men-
372쪽
NOTAE ET EMENDAT. AD LIB. IX. 3ύγ
dole. Rectius Athenaeus, die 'I-. Ἱασω enim sive 'Iα-ὸς oxytonum . insita δε-xiae est, oppidumque , de quo lib. s. seol. 13. Ιασes proparoxytonum, Peloponnesi ei vitas, ex Stephano. VIII. Puarum Alexander Magnin Babylone Neptuni sacerdotio prascit. J Deli- icias saeti Solinus, qui hune Plinii Iocum sie intellexit, ut puerum Babylonem nomine vocitatum seribat. Salmasium miror magis eo Solini testimonio Plinium velle se emendare , pag. rg s. in solin. neglem omnium librorum fide. Puarinis Alexandre Magnus, Fabionem nomine, Nerunt sacerdotio, &c. Non venit in mentem scilieri nomen ei puem Dionysium ruisse, ut auctor est Athenaeus, lib. 13. pag. 6os. Haud absimilem errorem jam alias in Solino deprehendimus, lib. g. sect. ε . Is enim eum Plinium transeriberet , Opuntemque in eo legeret, quae Loerorum civitas est , equi nomen id esse eredidit. I X. AEque molem ponderas nulla modo toleratura. J Inrerpolatam librorum edi- , torum lectionem. quae erat hujuscemodi, qua molem ponderis istu modo tolerent. nostroram codicum fide, Reg. I. Coib. I. 1. Paris. &e. restituimus, eo plane modo quo dudum ante nos restituendam scripsit Rondeletius lib. I 6. cap. 8. admonitus ab V. Cl. Guill . Pellioerio MonspeIiensi Episcopo. X. Simili ratio ne in altum prori sus reniant. quod vicino gurgite escitare. J Ex in- Ibid. terpretatione hujus loci quam attulimus , apparet nihili esse vostii conjecturam. in observ. ad Melam pag. I s. legentis , Inritum notium tendunt, quod inino
turgite adfligitur. XI. Tot qua populus .... Hamore eoniaet Simonem ad spectatuti eventum. Celmritis delphini Maiatiant desideria o e. J Libri omnes mann exarati, sine praepositioneaa. spectaculi eventum prae se serunt. Quamobrem legendum ita interpungendumque censemus : CIamore eoneser Simonem. Spectaculi mentum releriter delphini exaudiunt desiderari. Vel, ut Pellieetio vissim est in notis MSS. Spectaculo conruenientium eelariter delphini, Sce.
XII. Vbi conjecrus est pugna 2 opponunt se se ab alto. J Sie Pellicerius restituebat Ibid.
hune loeum , attestante Rondeletio, loc. et t. eum prius esset interpolata lectio. s. si conjectus est. pugna opponente se se e. v ossius in Melam, pag. r79 legebat, ubi conspectus est pugnar opponun se se. dce. Pellicerio favent nostri e iees Reg. a. h. COlb. I. x. Chim. Paris. &c. quoram ex fide paulo ante Properare re parer . rescripsimus, ubi propere legebatur. Mox idem Pellicerius, ut auctor est RonM- letins , legi eensebat oportere , et bos in victoriam dissorum opera. Pνa iam fe et . Sed eodiees adveriantur ei censi M. XIII. Ira peracta ea ura , quos interemere, diripiunt. J Pellicerio in notis MSS. Ibid. haud improbabilis visa est Pintiani eonjectura legentis, arvo interim iure quo niam de Euboicis piseatoribus non diversa admodum memoriae pmdidit AElianus rIib. x. hist anim. eap. g. ex aequo cum delphinis solitos stilieri partiti pisces , quos e simili eorundem opera ceperint , restatus. Nobis reeeptam lectionem. e leum omnium auctoritate firmatam , convellere religio est, cum praesertim manifestum sit reserri haec oportere ad superiora, Et occidisse M prasens eonunti. os in victoriam disserunt: qua parta utique , peractaque captura , Pos interemere, auripiunt. XI v. Tuso s. J Ex iis quae detur sone diximus. apparet vanam esse eon'- Sin. x I cturam nescio eujus Pliniomastigis, hallucinatum diligentem oppido seriptorem calumniantis, quasi piscem nobis integrum, pis frusto piscis obtulerit. Quoniam videlicet sit auctor Athenaeus, lib. 7. pag. 3Io. Θ oram a Romanis vocari partem quandam salitam raniculae piscis, qui Graecis και dieitur. ου ἔχθυος -ος ἐςἰ, s . Vtas' Pωμοίων meum νος λαοτων, ἔδετeς ἄν ἐὸ πυγοωMe. Pars caniculae piscis thursio est Romanis r inde, inquiebat eonviciator ineptus, ae pes limus t tioeinator, Plinius piscem integrum , caniculae simi Iem mniavit. Et conjectum huic tamen Pellicerius ipse favere in notis MSS. videtur. XV. Tum adnatare, DinterquU, singulis ramo: . J Ii Reg. I. 2. coib. I. a. Ses. a.
373쪽
Patis 3ce. Interpolate hactenus editiones omnes e tumque leviter evἰ r adnatara enim sin alis ter os. Quid quod & teniter, magis fortassis arrideat , quam μiris legi a Mox eorundem codiciun admonitu, e terra rescripsimus, etsi editi habent.
Ibid. XVI. In terram σνelsa, herbis. Pariunt ovas J Codicum eorundem auctori- . tate , corruptae lectimiis vitia hoc loco lanavimus, quae erat hujuscemodi: In te ram egressa. in herbis pariunt ova, Aecedit Aristotelis locus in octavo de hist animal. libro . eap. s. pag. 36 . ad verbum nune a Plinio redditus. A
Ibid. XVI l. Chebon id vocatur. Impreis libri exhibent, Cetrium gemes id voratur. Sed vox geous glossema est, quod a Reg. r. 1. Coib. I. 1. Paris aliisque optimis eodicibus abest. Nos sinceram lectionem ex iisdem eruimus, chelum id vocatur qua de voce nos egimus lib. 6. sect. 34. Dct. is. X V I I I. Hic parit in terram et pecudum more secundas partus reddit. In initu eanum modo e aret. J Male interpunctus hie loeus in editis ad hune diem libris:
Hie parit in terra pecudum more i secundo tartus reddit initu. Canum modo M. Nostram emendationem defendunt Aristotelis verba, de marino vitulo, quae nune Plinius reddit , e libro sexto his . anim. cap. xi. Pag. 681. Κῶ ἡκτει , s olεται. Et libro s. cap. a pag. I x s. καὶ συνεγνα
IMd. XIX. Param nonnunquam geminis plures. J Pintianum secuti, vel ipsum potius Aristotelem, mendum e vulgata Iectione sustulimus. Parit nunquam. Philos hi verba lib. s. hii . anim. eap. xl. pag. 68s. Tἰκτει γ'ὼ : δύο. τοὶ θ τλῶτα, rei Parit singulos. aut binos: cum plurimum , ternos. Ibid. XX. usis tu sono mugitus. J Vetusti omnes ante Hermolaum e tera, tum editi , tum manu scripti, ita praeserunt, uti edidimus e ipse in somno reposuit, contra Aristotelem, lib. 6. cap xi. pag. 687 'A pram is ensi- φωρον Betr quae ver ba se Albertus verius quam elegantius transtulit, lib. s. de animi. pag. Loo. ubi de vitulo marino : Vox autem sua est sicut taNri. Da. I 6. XXI. Piscium sunt species centum quadragini g tuor. I Centenarii notae neglectus, quae librariis incautis exeidit, trajectuique quinquagenarii, pIane esseeit. ut eontra ipsius Plinii mentem in libris omnibus, LXXIV. tantum legatur: eum ipse disertis verbis asseveret species piscium esse CL v. lib. 31. sech. ix. quo loeo singula nominatim appellaturum se nunc pollicetur, qui numerus plane colligitur ex ex Liv. piscibus, & xxx. crustaceis.
EM. 37. XXII. suinqua cubita ct palmum. J Librarioriim eulpa factum putamus In Pliniano eontextu, id quod saepe aecidisse multis exemplis docuimus, ut quina- xii nota V. perperam divisa, in binarium hoe loco transierit: Exhibent enim libri
fere omnes, duo cubita. Verum Aristoteles refragatur , quem Plinius ad verbum nune transcribit e ruis is, inquit ille, lib. 8. hist. anim. e. 34. p. ssi. γέρων γύψου , κτα 'γυι μα. οῦν ταλ-m mmo δευe : ζ δ' sic , γω νμα. mmmis νοῦν s - θαμῆς. fam captus fuit vetulus tb nus, cujus pondui erat talentum quinde
cim : cauda distantia quinque cubitorum. se palmi. itia. XXIII. siturus. J Silurum hunc Plinii, sturionem nostrum esse. tDouetem . Jovius eredidit, de Hippolytus Salvianus, lib. de hist. aquai. I. 244. aliique, haud tolerabili ermre. Hie enim silurus Plinianus, e fluviatilium piseium n
mero haud dubie est : sturio, mari in sumina subiens, inter marinos nulla eontroversia accensetur. Accedit, quod silurus grassatur ubicumque est, omne animal appetens, equos natantes saepe demergens: Sturio contra dentibus earet : estqueo, ei sub rostro eo situ, vix ut pisciculos corripere ipsos valeat , rapinis maj tibus multo ineptior. Quin inter viliores vulgi epulas a D. Ambrosio , in He
374쪽
s nitiones eontra loeum in delicatiore ganea haud postremum obtinent. Equidem si lutum piscem, si in Europa quidem . extraque Nilum reperitur, eum esse existimo, quem Arciam , vel Hacchia dixi a Pannoniis nominari Forma ejus , his te serentibus , ingentis eiij uspiam gobionis esse videtur : cauda sere anguillae Et
quod opinionem hanc nostram summopere adiuvat, ore tam lato est , ut totum hominem persacile capere possit: unde etiam vernacul a voce iidem Voratricem hominum, belluam hanc cognominarunt. Non siquamis, sed molli cute . nigraisque, anguillae instar obducitur, subalbidis tamen maeulis distincta : quadringentas interdum libras pondete excedit: lautioribus mensis non admittitur, vile plebis pabulum. Quae siluro veterum tam apte conveniunt, ut in piscem alium e
de te vix ea pom se. Iconem illius, sub glanidis nomine, exhibet Aldrovandus ex Gelbero. & Salviano , lib. de piscibus, pag. 369. XXIV. AIinimus piscis Appedatus clupea. J B sartus in Geogr. parte x. lib.
I. cap. 42. pag. 7s I. clupeam esse credit, quam Galli Alosam, Etri tria vero parum diverso nomine Ch enam, divitum mensis, etsi spinulis nimium abundat. maxime nune expetitam, nominant: adductus iraecipue illo Ennii apud Apuleium in Apologia rarmine: omnibus ut Clupea prolat mustila marina. Atqiii Clupea illic est scribendum , non. Clupea: locumque, non piscem , vox illa significat. Clupeae, inquit Ennius , s id in ora Africae clarum olim oppidum fuit, Pomponio, Plinio. aliisque aucratibus: praesertur ceteris omnibus piscium
generibus mullela marina. Quibus enim in locis qui pisces excellant, tune Ennium persequi , tequentes poth illum deinde versus apertissime indieant. Accedit quod ingloria prorius a Plinio mentio clupeae habetur, cum minimus piscis appellatur : ideoqtie etsi recens Εttii scorum vox priscae videatur alludere: i persimilis enim est clupea dc utina nomenclatura : cum tamen nullis aliis fulciatur hiij ii sceniodi opinio rationibus, ad eam non protinus me accedere, non in ficior : eum lententiae meae in primis fautores habeam, Pellicerium in notis M S S. Se Hippol. Salvianum tib de hist. aquatit sol. Io . XXV. Pracipue m Moeno Germania amne protelis boum , ct in.Danubio marris Ibid. extrahitur porco marino simιllimsM. J Ab his vocibus. pracipue in Mano. novae orationis initium facimus: quanquam libri impressi ad superiora, hoe est , ad silurum haec reserant : sed perperam : neque enim silurus in Moeno ullus , sed in Nilo. Danubiove, ut diximus. Deinde ipsa orationis structura declarat, recenseri lioc loco pilees praeeipua magnitudine insignes. ae primum quidem nomine proprio maxime notos, Nili, Rheni, Padique incolas : tum deinde Moeni, Danubii, Borydthenisque , hoe est , extra fines Romani orbis positos innominatos qui,sdam laudari : vocemque extralatur, ad horum amnium piscem pertinerer ae Ioci demum sententiasti eam esse, ut in Danubio marris. se in Moeno piotelia boum extrahi piscem eum , qui porculo marino sim xllimus sit. XXVI. Protelis boum. J Pli uim iam operae ae negotii Rhenano exhibuit vuI- Ibid.
ta lectio, piipe . sedes Lit i oppidi ubique inquirenti. Nos extremam
Luias loci clarationi manum impoliti mus , eae codicibus Reg. I. 1. Coib. i. a.
Parii . Clii M. Lugd. aliisque, in quibus protelis boum diserte seribitur , quemadmodum ante nos scribi opoctere vidit Pellicetius, attestante Tilrne , an Com. nient. adorat. Cie. in Rullum, ubi id se edoctum ab eo summo viro fatetur. Hos deinde leeutus eli Salitrasius, in bolin. pag. Is I . & Isr8. Habet autem aliquid simile Alius Lampii dius in Heliogab. pag. Ios. Pisces, inlati, ex vivariu
XXVII. Marru extrahitur. J Nihil Oeeurrit aptis, quod hie afferri posset LIMἀsive. ad structuram orationis, locique sententiam maxime spectarem , sive aucto-xitatem sequerer codi eum , Reg. I. L. Coib. r. 1. Paris Chim. Lugd. &e de editiouum omnium paulo vetustiorum , quae mari incredibili consensu exhibent.
Marao primus excogitavit Geleuius, quod hoc loco reponeret, idque piscis a
375쪽
men esse voluit. Pellicerius in Notis MSS. hoe commentum approbat. Salmasius vocem importunam plane expungit , pag. I 314. securus codicum , & Iibrorum vetustiorum. Alii maior legunt, quos inter idem Pellieetius, teste Rondeletio, lib. de pise. fiuviatil. cap. 8. Nullus tamen , nisi interpolatus eodex a nostris discedit. Quovis ego pignore contenderim, attente explorata orationis i lius sella. insitumentum hie aliquod potius designari , quoa . ut paulo ante diis ximus, protelis boum respondeat, quam piscis nomen. Μῶγo stimus Hesychio esse Marram. instrumentum serreum rusticum , C hutiellae, Plinio . Juvenali , Papiae : de quo nos uberius dicturi sumus , lib. i 7. sed . 3s
X X V III. Vermes branchiis binis , sex etibitorum. J Brachia Solinus dixit, eap. set. pag. bina habent brachia, longitudinis cubitorum non minus senum: quia sane mirum r quis enim braehia vermibus affinxit unquam Atque ea etiam ait fuisse longitudinis eu bitorum non minus senum i Prodigiosum , & in eredibile. Sed neque hoe Plinius, neque qui Plinio, Statiove praeivit Ctesias hoe somniavit. Vermium longitudinem , non branchiarum , Ctesias septem circiter cubitorum esse definiit, in Excerptis apud Ph tium , in Bibl. cod. 73. pag. Is ν. Moderatius Plinius , sex cubitorum: sic enim restituendum censuimus . tum ex re ipsa , tum ex Solini vestigiis : quam lectionem sinceram depravarunt Iibrarii. in sexaginta
XXIX Lumos mere , aut e luto pelamides incipiunt υocari. J Ita reseripsimus , admonitu eodicum Reg. i. h. coib. i. a. Paris Chim S c. ipsiusque , quod majus est, Aristotelis. Nam de eordylis in Ponto genitis, sic ille lib. s. his . anim.
cap. . pag. 7I2. E Ponto, inquit, una cum teris thynnu autumno exeunt, vere autem intrant , iam pelamides existentes : εἰς ου--ουσαι νιλαμ δς.
Editi hactenus libri, Limosa vero a Iuto. XXX. Amiam. J Hujus pistis nomen apud Albertum M. obiter restituendum est. lib. s. de animal. tra a. x. eap. 3. pag. xos. Pisu etiam qua amia s in vulgatis demos iocatur, in uno die erescit, ita quod apparet incrementum ejus. XXXI. Sed in Pontum nulla intrat bestia piscidius malefica, prater vitulos, ct paroos Glphinos. J Dissentire Aristoteles videtur, cujus verba haec sunt. lib. s. his .anim. cap. I 6. fag. 9 xx. Eξω-l alii φαλαλς legunt, sed perperam . ἡδε, δε-Πώτω , ψ --cis. Nam prater phocanam i quem tuisionem esse diximus, tela. xi. -de hinum, nullum maleficum animal est in Ponto : sed pamus est ibi Glphinus. Pro phocanis Plinius seu vitulos marinos reposivit : & recte quidem : Nam etiamnum hodie in Ponto esse vitulos marinos eertissimum est : ut Aristotelicam ideirco potius, quam Plinianam lectionem immutandam esse, merito Rondeletius pronunciaverit lib. cap. pag. 474. aut a Philosepho Plinium jute discessisse. XX XII. Aurei cornus. J Ita Reg. I. x. Coib. r. h. Chim. Paris &e. Editi perperam , Auricornu. Aurei porro cornus ei loco appellationem inditam putamus, a quaestuosa pelamidum eaptura : maximum enim earum proventum & Byzantiis pariter & populo Romano inde eontigisse, auctor est Strabo, lib. I. pag 32 o. X X X III. Milla pag. medii interfluentis Euripi. J Barbarus D. pals rei cripserat . contra omnium codicum fidem, editionumque vetustarum. Nos ex iisdem , Reg. I. L. Coib. I. 2. Chissi. Paris &c. mille reposuimus : neque enim hic arctissimae steti illius signantur angustiae, ut lib. s. sect x. sed quod inter Calchedonem N Byzantium. paulo laxius ejusdem euripi spatium interfluit. X X X I V. Nee nis intrantes portum Byxantium capiuntur. J In editis hactenus libris legitur, Nec nisi intrantes Pontum, Byxantii capiuntur , quae lecti mire torsit summorum virorum ingenia. Nam si exierunt e Ponto, ut proxime ante dictum est , quomodo intrantes Pontum, Byrant ii, quod a Ponto abest, ea-piuntur Itaque alii Propontidem rescripserunt. Pimianus vocem Pontum . ceu nimis molestam , expungit, legitque, nee nisi infantes tunc Ut sit capiuntur.
376쪽
Nos ope milieum I. 1. Coib. I. 1. Paris ceterorumque, in quibus scribi tur, nisi ιntrantes pontum Detantium eviuntuν. levissima litterulae unius immutatione, portum D antium , restituimus : quam esse sineeram lectionem praestamus e fit enim in Byzantii portu captura: ut proxime antea Plinius ex Aristo- ltele prodidit, Omnis captura DPntii est. X x X v. Intrantium Pontum soli non remeant trishia. J Ludunt operam Ron- Ibid. deletius. & Aldrovandus , eum trichias veterum esse ordinara nostras volunt: lneque enim hae amnes subeunt, quemadmodum subire Istrum tricitiae narrantur. 'ab Aristotele , Plinioque. X X X V L Et ei qui gladius vocatur , ereινo Glphini maguιtudinem excedenti. J SNI. xx. Litem hie Plinio movent eruditi, Pellicerius in notis MSS. Pintianus in Observ.
Plinianis, Hippolytus Salvianus, lib. de aquatil. hist. pag. xx8 quasi foede lapsus sit in Aristoteliei loel interpretatione r neque enim Philosophus delphini magnitudinem gladium meedete . sed in exsiliendo imitari celeritatem dixit r τέο θ ποιεῖ, ----Seripsit ita cute Philosophus : quid tum non potuit istud κλημα inserere Plinius, de magnitudine gladii piscis, ne
mutuari omnia ex Aristotele uno videretur, quod ab aliis aecepisset auctoribus Certe ad cetorum potius similitudinem, quam piscium, crebro xiphias aecedere, ob vegrandem corporis molem, cecinit oppianus, lib. Halicui. v. I 4,
Ioe est, interprete Lippio :Masiliam iuxta sacram . Cinafrue pol tes:
Hie gladii immanes,invasto corpore degunt. Rui superant reliquos ingenti mole natantes.
XXXVII. Lunt in hae parte natura J Ea verba desiderantur pla- SM. ι .me in codd. Reg. I. x. Chim. & Tolet In Coib. I. 1. Paris & Salitiantieensi Tintiani legitur , sunt piscibus prascita in hac parte natura suguria. X X X V I I I. Vates respondere Neptunum patrem , adoptante tum sbi Sex. Ibia. J Interpolatum hune locum ab editoribus eo naia r Vates 1pondere. Neptunum 'atrem . adoptato tum sbι Se. fide codicum Reg. I. 1. Coib. I. 1. Paris chisil. vet. Dalec. aliorumque , suo nitori restituimus, secuti etiam Pintianum. X X X I X. Noctibus, quies:-i stribus Se . J Totidem plane apicibus ac lit- Sin. 13.
teris locum hune repraesentant codices MSS. Reg. x x. Coib. I. 1. Paris. εce. Corin
perant sic editores, Noctibus quidem illustνibus &e. Emendationi nostiae Phil mphus adstipulatur. lib. s. hist. eap. x s. p. unde haec fere mutuatus auctor e
X L. Si raratur gurges. J Aptius multo id verbum tum rei explicambae, tum sect. 1 . menti Aristotelis interpretandae , qui Meseno scripsit, quam quod erat in Iibris editis, iteratur. In MSS. si iteretur, litterula rura, ut exploratum apertumque est, piaepostere repetita. X L I. Dein modicis imbribus gaudent. J Legunt Massarius , 3c Daleeampius, Ibia. De immodicis imbribus gaudent: ae patrocinari sibi eredunt Aristotelem . qui lib. s. hist. anim. cap. 24 pag. s s. pisces ait juvari imbribus, Ῥῖς ' ἰχθμω φέρου, - ἐπηuces , annuisque pluviis, cap. 13. p. s 8 ἐmu eius Sed praeterquam quod ipsa res agatur orationis structura, in qua haec vocula dein apposite signincat eam rem alteram qua pisees juvantur : ut pluvia iis sane piost, tamen immodiram equidem jure perhorresco: cum Philothphus ipse eo loci, pag. ss I. nimiis imbribus magnam mugilum de rapitonum multitudinem interire al-
X LII. In eadem aqua asiam .s non amat, exanimantur. J Nis appluat. scribere Hermolaus maluit, quam 3 11- Quae . quo modo seribendum nos esse defendimus, ex omnium exemplarium vetustiorum fide, Reg. I, 2 Olb. I. R.
377쪽
Chissi. Patis vet. Dalee. Parm. edit. &e. Quid quod Aristoteles ipse , cujus mea tem Plinius nune expressit , aquam piscibus postulat fluentem semper ac refluenteiri , lib. g. histor. animal. cap. 7. pag 878. γ μεον -ἰ s mr ρ .r I. xs. X L III. Hoe-in mari auidera e prino putant. J Plinium Daleeampius amiluit, quod in mari de suo adjecerit : cum id tantum ab Aristotele pioditum sit, lib. 8. hist. anim. cap. x s. pag. ys c. postquam de siluro fluviatili egit , Π ἡ δέ met τυο ψ κυ-oes , Inqον . e. Pamur hoc etiam e=primM , sd minus. Et teite D rion apud Allienaeum lib. 7. pag. 3os. inter laeustres & fluviales e yprinum recensete quem a Gallis Cau'm vocari agnoscimus: quo genere & fluvii. & sta- praesertim nostra resertissima sunt. Sed de cyprino marino, Aristote is verba Plinius intellexit. ab aliquo alio fortassis scriptore admonitus haee ita sane acetis pienda esse. Marinum enim eyprinum agnoseit & Oppianus, lib. I Halleui. vers. Io . Ac syx. Athenaeus quoque Aristotelis cyprinum marinum esse significat, loe. eit. lingua eu idem carere, &c. Ibid. X L I V. Alga enim es, pisces superferuntur, omniaque ab imo versa. J Alga reseripsi pro allas. ex Aristotele lib. 8. laist . anim cap xo. pag. 634 ubi demaris sibversione ab exoriente canicula r κ μ ιλυ επίνω γνήται. ἐπιφερον req ώPaulo post ex M S S. fide, omniaque ab imo versa, cum editi nullus silice.
re , ab imo Gersa omnια , exhiberent.
sect. 1 . X L U. Aripenser. J Ita scribi id nomen oportet , non ut quidam, accipenser. Martialis . lib. I 3. Migr. 9 I. Ad Pallatinaι acipensera mitrito mensas. Sturionem nostram hune esse arbitratur Rondeletius lib. I eap. uir. quem laudant deinde ae sequuntur, Scaliger in Arist. lib. 1. pan 113. & Aldrov. lib 4. de pist. cap. s. pag. 124. Verum acipenser, & rarus inventu , & marinus tantum, & squamis ad os obversis : quae in stutionem eadere nullo modo possunt, ut vel adversarii ipsi confitentur. Sturionem a veteribus porculum marinum appellatuita esse superius indicavimus : & cur ita suspiraremur , satis argumenti
Ibiά. X L U I. Contra quam in nando meant. J Hune locum summa fide restituimus, ex auctoritate probatissimorum codi eum, Reg. r. Coib. I. 1. Paris ae Chii Betiani ipsius , reserente Daleeampio. Interpolarunt editores , qui seripsere , contra aquam nando meat. Salmasius ex M S S. pag. Is s. in Solin. contra quam m nando meat, quanquam meant in omnibus M S S. legitur : ae dum illud explicare nititur . maris involvit ambagibus. Nostram emendationem atque interpretationem egregie Plutarchus adjuvat, lib. de solert. animal. pag. y s. ubi sempinadversium undas & fluctus natare pisces admonet: eavere ne vento secundum caudam incidente , ' mae elatae corpus nudum exhibeant, ae sensu aliquo doloris assciant : itaque proram suorum corporum semper adversam undis statuere e sic enim scissum a fronte mare branchias constringere , molliserque per suminam dorsi superficiem deque te, squamas depitinere leniter , neque cum horroIe erigem. Hoc vero, inquit, toti commune est piscium generi , praeter clopem : is enim suapte natura secundo vento & fluxu natat. neque sibi a flatu metuit, n squamas arrigat , cum earum commissurae non snt, ut ceteris , versus caudam consertae. TVo M. ου,, κοινόν επι αλ , ζ ἔαιπις. TΘν δέ φασσ
τάς -ο Τυρας ἐπου- Ex quibus apparet vitiosani esse caltem receptam hactenus in contextu Pliniano lectionem, qua contra aquam meare acipenser dice
s.13. is. X L V II, Et abessu, i Cum Merlueium nostrum Asellum interpretor . id er
ditorum magis consensui tribuo , quana exploratae satis apertaeque veritati. Asael Ios enim feci. a s. dixit ex AristoteIe Plinius aestate latere : latebraeque argumen
378쪽
serme anno merlueti eapiuntur. Neque eetera merlucio conveniunt , quae de Helialo ieribit Aristoteles , ei tante Athenaeo lib. 7. pag. 3rs. Nam neoue os habet apertum. de hians. ncque lolitarius est, scd gregalis : neque alias aenique notas habet, quas , in tribuit idem Philosophus , lib. s. hist. anim. cap. pag. Io 8 . Et Merlucium tamen interpretantur Hippolytiis Salvianus, Rondeletius. Sealiger, aliique. Aldrovandus id nomen esse vult callatiae, hoe est, aselli minoris: majoris, Canelan: alterumque agnoscit idem aselli minoris genus in Oee no Britannico, qua Normanniani Galliae provinciam alluit, nequeus ae vile, is
XLVIII. Optaim Elipertius. J Ita M S S. omnes, Reg. I. 2. Coib. I. 2. PMd tu. tis Chissi. S e. vetustaeque editiones Omnes ante Gelenium , qui ingeniosius, ut Puto, quam verius, ex voce Eli critus, excogitavit e Lbertis Vin. Octavium porro, mendose. ut videtur, Macrobius hunc appellat, lib. 2. Saturn. cap. 12. pag.
ubi hune Plinii locum transcribit. X L I X. Proxima est mensa mori duntaxat mustelarum, quaι. I reus Rharia Ibid. Eragantinus &e. J Exuemam huic Ioco medicinam nos denique piimi fecimus eum
varie tentatus esset ab eruditis, irrito Omnium conatu. Plinii editores scit pleruiit :Proxi/na est his missa generA mustelarum . contra omnium exemplarium scilicet fidem : nam. in Reg. r. v. Coib. I. 1. Parils Tolet. Salmant. vet. Date e . aliisque, constanter legi tui, Proxima est mens pecori nraxat mustelarium. Nee sibi magno- pere displicere hane lectionem Pintianus fatetur : quod ea vori pecus marinis etiam animalibus tribuatur ab Horatio, lib. Odz a. v. 7.
Omne cum Puteus pecus Nir altos Visere montes.
auspicatur Pellicerius in notis MSS. pro peωνι. permutatis duntaxat Iitteris, pr xio agnoscendum : essetque lententia, scalis proximum sibi in mensia loeum vindicare mustelas. vulgari emptorum aestimatione potius, quam ipsa dignitate fi Poris. Nos ad vetustos codices accedente proxime indubitata conjectura, litterulae unius immutatione suum orationi Plinianae lumen reddimus : ut sit sententia, emustelis non quamlibet partem , sed jecur maxime palato sapere, atque in mensis probari : ut abdomine supeIius thunnos , moxque mullos jecore , torpedinemque, sech. 6 . ita jecinore pariter mustelas ait nune placere. Et sane in hoc ipso Brigantino seu constantienu laeu, frequens est hodieque eopia piscium. quos Germani Truoch voeam , genus haud multum Truttis absimile: quotum jecinora a cauponibus . ceu praecipuas mensuunt delicias. eximi adhue viventium e rursumque ipsas vivario redgi ad dies quatuordecim, vulnere nempe consuto, Gesnerusseribit, lib. 4. de aquatit pag. 7io. Et sunt eae haud dubie Plinia mustelae laeustres aemulae marinis. Je re ratae in cibis. Ex dictis porro labaseit eruditotum eomplurium conjectuta, ex lioc loco colligentium Plinianam mustelani planeesso Lam petram nostram. quoniam secundos in mensis honores mustelae ad ualcet. Nam piaeterquam quod in Brigantino lacu lampetra est omnino nulla, jecore tantum lampetras palato sapere, nemo Vel paulum modo eruditus, vel admodum
delicatus dixerit. Suffragatur autem nostrae emendationi vox duntaxat, ut non
tota mustela , vel alia sui parte, praeterquam jecore lauta sit et idque res, ut diximus, ipsa poscit: siquidem mustela ea quam diximus Germanorum Truses esse, quam Itali Botetrissam. Lugdunenses & Lucernini, , jecoris bonitate, suavitate, magnitudine eximia , & coloris gratia praecellit. L. AEmulas marinis. J Ita MSS. omnes, librique impressi. Mustelam marinam Ennius agnostit illo versiculo, quem paulo antea retulimus in his ipsis Notis de
Emend. num. x X I V. Frustra sunt, qui muranis hoc loco teponunt. L I. Septentrionatu tantum hos . proxima occidentu parte ruuit oceanus. J HM 3ο-sneera codicum omnium lectio , Reg. I. 2. &c. vetustarumque editionum. Parm. Venet. Brix. aliatumque ante Gelenium, cui miror cur in mentem venerit nex
rionem addicere, non aurit oceanus, cum res ipsa conjecturam coarguat':
379쪽
enim mulli frequentes tum in Hollandia, tum toto Gallico Oceano, qua Britanniam , quaque occidentem spectat. L II. Nec litoralibus gr. tia. J Chissi. eod Nec litoralis gratia r quae Iemo , ut minus nobis arrideat, defendi tamen utcumque potest Archestrati testimonio, apud Athenaeum lib. . pa . 311. scribentis mullos optimos Erythris litorales capi, Eo 'Eρυλυιὰ ραλή θηρευεν
Gratus , EIthrao capitur quι litore. multas
Et de piscibus in universum pronunciat Aristoteles lib. g. hist. anim. eap. rs. pag. set O. praestantiores esse litorales. quam qui in alto degunt. Sed mullorum Drtasse peculiaris habita olim ratio est.
L III. Netari eos pracellens putavit. J Hippolytus Salvianus lib. de hist. aquatit.
BI. 138. ex ingenii conjectura suspicatur legi oportere . scearι eos prate te rVerum receptam lectionem non eodices modo eonfirmant, sed quod certius cst. ipse senem, unde Plinius hac mutuatus : Is enim de mullis agens, lib. 3. Natur. quaest. eap. 37. pag. 87I. Alior, inquit, necant in garo condiunt υivos. Et sunt qui fabulaι putenti putem vivere posse sub terra . . . . Setiam .ncredibile illu vrderetur, si audirent natare in garo piscem: cana causa occisum esse super coenam . eum multum in deliciis fuit, oculos ante , quam gulam pavit tL I V. At nunc coci triumphorum pretiis parantur. J Ita quidem MSi. omnes. At quia si trium horum legas, seu trium equorum P ut eleganti me emtres. Plinius utatur in hane sententiam e conquestos esse prioris aevi somines, singulos coquos pluris quam singulos equos emi: nunc trium equorum pretio coquos, trium coquorum pretio piloes comparari.
L V. Circa Clitor iam vocalis hie traditur , sine brancsiis. J Hallueinatum Plinium Daleeam pius suspicatur , raptimque & cursim apud scriptorem Graecum , qui seripsisset, legisse. Clearchus enim Peripateticus, apud Athen. lib. 8. pag. 331. auctor est in Arcadia pisces vocem edere, etsi gutture careant. in oerim εesino. Verum aequior multo sit spicio est, scripsisse Cleare hum, - ε ἀν- πιι εροι - . Etenim non habere seu guttur, universb prope piscium generi commune est: branchiis care: e , ae sonum nihilo minus edere , plane singulare et Namque ut cetera animantia Vocem gutture, sic pisces stridorem illum branchiis emittunt , quem Philosephus muris vocat.
L v I. auibusdam bina. J In libris omnibus editis, additur quoque, quibusdam
trina: sed eum hae voces neque in MSS. Reg. I. 2. aliisque, neque apud Aristotelem exilent, neque paulo post a Plinio repetantur, cum singula hujus divisi nis membra explanat, addititias esse censuimus, & glossema saperer quamobrem intrepide expunximus. LVII. At hiemem eadem in exigua aqua non tolerant. J Ita M S S. omnes, quos frustra Pintianus selicitat, ae Pellicerius in Notis M S S. eum ille voeem hanc hiemem expungendam censiet, nec tolerant, sed durant legi oportere : iste , astatem aut hiemem, Plinium scripsisse existimat. Receptam hactenus lectionem , non exemplaria modo vetusta, non ipsa interpretatio nostra eonfirmat, sed MAristoteles loco ibi appellato. ita scribens : Και πις eελαὰ δ'' M u--ουσι εας ιαυ s. . . lim inia γῆ ἀθοαι πη-- ora. πνισμαι ly, ἐώ ψ οωγω υμ π θ ἐφωπα. L V III. Miarana quocumque mense parit. J Sie restituimus seeuti fidem omnium M S s. eum prius editi legeretur, quocunDe tempore: quoniam sortassis πάσαι Philolaphus dixerat, ut refert Athenaeus, lib. T. pag. 3I L. LIX. Mialtam hu dici. J In editis, dicit, mendose. Nos diei tum ex re ipsit, tum ex eodd. M S S. Reg. I. 2. Cois. L. Paris seribimus. Privatim certe dicendverbum, mulctis esse dicatum, Gellius edocuit, lib. X I. cap. I. pag. 178.
LX. Squali quoque. J Non squali, sed galei legendum hie esse admonent Mamsarius, Turnebus, & Hippolytus Salvianus, sol. 8 . quod Philosephi loeus is, quem nune Plinius haud dubie reddit, id poscere videatur : Sie enim ille, lib. s pag. 1 g. A ἐπι φ' S μία , 5 , 5 λάμ- , 5 ηεως, s ναρκη, Η
380쪽
s πα- τα Sed frustra monent : Nam & repugnant eodi res
univerfi , dc galei ipsi sunt qui nune squali vocantur , quasi squalidi, id est ,
horridi, asperique e sunt enim Omnes alpera cute. Ibid. L X I. Omnia autem carni ra sunt talia. , si lina vesimitur , ut in delphinis disimus. J Sunt qui ea mosiora hoc loco resci ibant : Pciperam. Suffragatur enim hule lectioni Aristoteles lib. 8. cap. s. pam. 87x. Ο πιν ela σα κηφάγοι
ante ,'pronum est e aliis infra p.rrte supina, ut delphinu , ct cartilagineo generi.
amobrem hae, nisi conυersa resupinentur, eibum corripcre nequcunt . . . . nam om-m.t id genus earn ivora sunt. Sea. 4 I.
L x l I. Pedes eum habere arbitratur Aristoteles, ita posita pinnarum similitudine. J Scripserit ita sine in aliquo opeie, ex iis quinquaginta quae De animalibus e lidit, quod incuria temporum intereiderit. Verum idem se ipse tetexuit, lib. 1.hist. anuri. cap. II. pag. 237. scribens se hujus sententiae non auctorem . sed narratorem esse. hoc familiari Atticismo usus: πιο δ' . M'- δας, λι' μα-ρο τού πῖ.ρυμς in olim lasso στοάν. Non defuere, inquit. qui
fugo ei pedes adscripserint. deecpti pinnu , qua pedum pra se ferunt speciem. Quibus ex verbis pariter paulo post, pinnarum smilιtudine apud Plinium seripsimus, ut
est in editione Parmens , ceterisque omnibus . tum editis voluminibus, tum M SS. ante Dalecam pium, qui multitudine reposuit, nimium sane confidenter. Ibid. L X I I I. Sed simplice concha. J Ita Coib. I x. de Paris. At Reg. i. & x. sed se concha r minus quidem sincere, ut remur. Nam simplicem concnam apposite Vocat, quae nec aspeio ore sit, neque angulosb, sive muricato, more purpurarum. Ibid. LXIV. Portantim a Periandro. J Libri hactenus editi , portantem nuncios Periandro : Sed abest vox ntinctos a codieibus omnibus M S S. & adjectilium glossema sapit r eam idcirco merito induximus. Siar. 41.L X V. Mutant colorem eandigum mana. J Libri impressi, hieme manar Sed vox illa hieme optimorum eodi eum fide delenda, scribendumque eandiilume Et quod eertius adhue est . ex Aristotele, si e scribente de maenis et Oc , παλιν miseei πιπιι. 5 utamia ιδε ες. Ex albidioribus fiunt astate nigrιores, lib. s. hist. anim. cap. 34. pag. ysi. Ibid. L X v I . Phy tti. J Piscem qui Romae Tenea marina, de Pesce Fico vocatur, veterum φυίδα esse vult Rondeletius, lib 6. cap. Io. Negat Hippol. Salvianus sol. 132. aitque hunc piscem esse caltariam veteriim, non phycidem. Neutri nos subseribimus : non Rondeletio, cujus conjecturam egregie convcllit Salvianus,& eum secutus Aldrov. lib. i. de piscib. cap. s. pag. L. Non Salviano ipsi, qui nullo idoneo ductus argumento Plinium reprehendit . quod eas lariani asellorum generis esse voluerit, sect. x . cum sit auctores ea in re Graecos secutus, ut vidimus.
L x V II. Eadem psium sola nidificat ex alga. J Id etiam expressit ovidius in Ibid.
Halleutico, seribens, V. in I. Atque trκmmada chromis, merito vilissima salpa, Atque aυtum dulces nidos imitata sub undas.
Vel, ut magis placet, Atque avium Phuis nidos imitata sub iandas. Hie enim postremus versiculus, artificio b verborum ambitu phyeidem depingit: adeo ut Plinium. Hippolytumque Salvianum hallucinatos esse vel inde apparcate illum . quod Ovidii velta, tib o. sed . s . reserens, nidificationem hanc elir midi adscribit, nisi locus in mendo eubet : hunc, quod Plinium oscitationis arguens, lib de hist. an in . pag. 128. Ovidium dicat affirmare, non chromin, sed salpam nidulari sub undis L X V III. Volat hirundo. . . . Ium mimi. Subit in summa maria, piscis ex Ar - Sest. 43.'