Caii Plinii Secundi Naturalis historiae libri 37. Interpretatione et notis illustravit Joannes Harduinus Soc. Jesu, jussu regis christianissimi Ludovici Magni, in usum serenissimi Delphini

발행: 1685년

분량: 663페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

601쪽

C. PLINII NATUR. HISTOR.

quae Dea Latinum nomen ne in si Capitolio quidem invenIt) quo re

serimus tactum ore proximum a minimo digitum , veniam sermonis 7 a diis ibi recondentes. CI U. Varices in cruribus viro tantum : mulieri raro. C. Ma-

s rium, qui septies Consul filii, stantem sibi 3 extrahi passum unum

hominum , Oppius auctor est. CV. Omnia animalia 3 a dextris partibus incedunt, sinistris i cubant. Reliqua, ut libitum est , gradiuntur. 3 Leo tantum de came- . lus pedatim , hoc est, ut sinister pes non transeat dextrum, sed subio sequatur. Pedes homini maximi, seminis tenuiores in omni genere. Surae homini tantum , i & crura carnosa. Reperitiir apud auctores

pitolio Deos Dea'ile singulatim innuit. 7. A diis reconuentes. J Ueniam taciti exposcentes, digito ibi condito , si quis

imprudentibus nobis sermo exciderit. Sin. C I v. i. Varites J Uarix venae dilatatio est, sanguinis melancholici copia distentae, atque turgentis.1. Mulieri raro. J Hae aetate frequentius quam viris. s. Extrahi. J Subintellige varices, venae lectione ad Libita . Vnum hominum. J Quia primus,& illo quidem tempore solus ruit. Sed& fecere postea alii, ut Cicero docer, lib. 2. Tvlc. pag. 36O. .. t vero, inquit, C. Marius . rusιeanus vir, sed plane vir, eum seraretur . principio vetuit se alligari, nec quisquam ante Marium solutus diritur esse sectus. Cur ergo tostea alii ' Valuit aci ritvir dce. Reteri hoe quoque Plutarchus in Mario. Modum sectionis docet AEgineta, lib. 6. cap. 81. Geminam curandi rationem, Celsus . lib. 7.

cap. II.

Se f. C U. I A dextru parti 1. JOmnibus incedendi initium a dextra par te est , ἡ ν δεξιω ma , Aristot. lib. x. tristor. animal. cap. 4. pag. Is 6 Dcxtrum certe pedem aliquanto priorem movent omnia. In eboicis qui

dem sinistrum movemus primo pedem: non ut naturae adversemur . sed ut didicisse aliquid ab arte videamur. Sunt tamen qui etiam choleas dextroilum durant, pedemque dextrum produeant

priorem.

L. Sinistru. J Libentius nempe , quam dextris , Aristot. st h. 7. problem. s. pag. 7Is. Elephantus tamen in alte j utrum latus ineuiae t fetae canes fie- quentius quadratae iacent: item leones. 3. Leo tantum m. J Haee iisdem verbis Philoseplius. lib. 1. histor. animal.

more suraque earntilenta sunt: eum cetera anιmalia. non modo vivipara , verum etiam' quacumque cruribus constant , -- eua came hac habeant : nervosa emm,osulenta , spinosa , rigua. Albertus , lib.

a. pag. Ioo. Solus autem homo haberruter animalia nota tisias earuosas.

6 Non habuisse sumi. J sed tibias sine

. Vola homini. J Festus: Vola υ sigium medit pessis concavum. Sedinpalma manuι υola dicitur

602쪽

exceptis quibuseam. Namque & hinc cognomina inventa, ' Planci,s Plauti, 30 Scauri, Pansae : sicut a cruribus Vari , Vaciae, A Vatinii : quae vitia dc in quadrupedibus. Solidas habent ungulas, quae non sunt cornigera : igitur pro his telum ungula inest illis. Nec talos habent eadem. At quae bisulca sunt, habent : Iidem sdigitos habentibus non sunt : neque in prioribus pedibus omnino ulli. Camelo tali similes bubulis, sed minores paulo. Est enim bisulcus discrimine exiguo pes imus , M vestigio carnoso, ut ursi equa de causa in longiore itinere M sine calciatu fatiscunt. C VI. Ungulae veterino tantum generi renascuntur. δ Sues in Il- io C , , .

N o T AE. t. J Aeetae familiae. Munatiae, Rubelliaeque cognomen. Festus : Planta tabula plana. ob quam causam Planet aneliantur, qui supra modum peiubus plani sunt. s. Plauti. J Festus in Fragm. motis-pellati sunt Vmbri, quod ess/nt pedibus μα-nu : unde soleas dimidiatau , quibus utuntur in venando. quo plantus pedem ponerent, Meant semiplotia. Et ab eadem causa M. Accius Poeta , quia Vmber Sars-nm erat, a pedum planitie initio Hotus . postea Plautus ecυrm est diei. o. Scauri. J IEmiliorum. Terentio. Tum, aliorumque cognomen. Seaurum lHoratius, lib. I. Satyr. 3. v. 7. ait esse pravis furtum male talis. Glossae r Scau-Lus , σκευ li , τρε ει ς. Σκεμος idem porro ac perversus. Hesychius: Σκεμῖν.

I i. Pansa. t Panta dicebantur, qui pedibus erant pansis sive pastis . a pando. ut Planei. qui planis. Cognomen id familiatum Romanarum fuit. Apuleiae, Genutiae, Serviliae. Sestiae, Vibiae. ix. Vari J Varum distortis eruribus , inquit Horatius, loc. eit. Festus, verbo Ualgor. Vari Heuntar incurva crura habentes. Notus est Quintilius Varus,

qui caesis legionibus Augusti principatu

in Germania periit. Cognomen Idem praeterea fuit Acciae, Arriae . Celoniae, Geminiae, Liciniae, Pompeiaeque genti. I 3. Vatia. J Ita id nomen a Varrone seribitur . lib. 8. de ling. Lat pag. Io I. Idem i. i. rei iust. e. y. ubi de eanibus loquitur et Sinι cruribu re tu, inquit, ac potius varis, quam variis. Nempe Varus est, cui erura extrorsum contorta : Uacia. eui introrsum Hinc . Marcius Rex Uacia cognominatus, Ciceronis Se Catilinae temporibus. Hinc P. Servilius vaeia. Isauricus postea appellatus, post Ilauros domitos. 4. Vatinis. J Ita Reg I. . Parissi &e. Patm. Vatieni. Diversa haec duo si ne Romanarum familiarum nomina Quaevis utrique voei lubsit . non liquet.

s. Solidas habent. J Arist. lib. . de

Is . Nec talos. J Arist. ibid. x . Ddem digitos habentibus. J Digitatis animalibus tali non sunt. Arist. l .cit. pag. io 8. Vide se a. seq.is. Neque in priorabus. J Sed in posterioribus tantum. Caulam assert Arist. pag. Io T. 19. Camelo tali. J Arist. lib. 1. liist. anim. cap 6 pag. - . 1 o. Discrimine exiguo. J Fissura ungulae haud admodum lata : quanta est sere bovi. 11. Vestigio. J Pedis planta carnosa , velut ursis. Ο ' πους ἔτι Nλλεν meis δες , ἄ-ερ S οἰ ' ας κτανν. Arist. pag. Is s. Solinus, cap. 49. pag. 76. vestigia cameli carnulenta dixit. xx. Srne ealitatu.J Quam ob causim. inquit Philos. loe. eit. in belli eis expeditionibus , eat batinis calciantur , cum ipsis pes dolet. Est autem .ecαetiis, vile Sc rusticum calciamentum , una stuppa

603쪽

198 C. PLIN I NATUR. HISTOR.

irrito quibusdam locis solidas habent ungulas. Cornigera fere bi

sulca . Solida ungula, & 3 bicorne nullum. 6 Unicorne F asinus tantum Indicus e unicorne dc bisulcum, ε oryx. 7 Talos asinus Indicus unus solidi pedum habet. Nam siles cx utroque genere existimantur, ideo fixdi earum. Hominem qui existimarunt habere, facile conuicti. Lynx tantum digitos habentium, simile quiddam talo habet: leo etiamnum tortuosius. Talus autem rectus est in articulo pedis

ventre eminens concavo, in vertebra ligatus. INTERPRETATIO. a Iis. Dedi. J Ideo deformes suum tali sinu. N o T AE

no Carystio, hist. mirab. cap. 7 . ip- isque Arist. lib. anim. cap. I. pag. I 67. Etiam & in Macedonia, ut serabit auctor libri de Mirab. Auscult. pag. Iis s. Et in Flandria juxta mare, teste Alberto M. lib. 1. de animal. I act.

I. cap. 1. pag. I o.

& lib. 3. de pari. anim. cap. 1. p. I OI.

3. Et bi me. J Arist. locis eit. . Vniemis. J Subintellige, i de esolida ungula praxlitum : ideirco enim statim subjicit , unicorne-bisulcum, or x : dc ante praemisit, solida ungula

bicorne, nullum.

s. Asnus tantum Indictu. J Hoe uni cornis, seu monocerotis asini genus prolixe describitur a Ctesia in Indicis , apud

Photium in Bibl. eod. L V X I V. Pag. Is 3. Ctesiam se euti deinde Arist. loeis citatis, AElianus lib. hist. . anim. c. st. Quidquid tamen veteres aut recentiores de monocerote solidi pede narrant, pro figmento habendum pronunciat Samuel Boebartus, parte I. de anim. lib. 3. cap. 27. pag. 912. idque plurimis evincere nititur argumentis, inne satis idoneis.

anim. cap. T. pag. I 68. & ante illum Ctesias Ioc. cit.

8. Nam sues. J Nam quod suibus, imquit , proprie talus non est, sed aliquid tamen simile, illud in causa st, quod in utroque genere censetur sunt enim εe soli Zipedes, & biselex suesi

ideoque talos habent foedos ae desormes. Arist. loci est. At scimus tamen experimento, id quod in suibus tali vicem habet , ab aliis talis . eujusmodi sunt in ovibus, nee figura, nec loco, nee situ disserre. s. Hominem. J Aristoteli Plinioque talus sive ατωγαλος non is est, quem in imo pede vel usus vulgi, vel aliorum

auctoritas, ut agnosceremus, intorsit,

non in homine alum. sed & in aliis

quoque: dc calcem, sive calcaneum pI rumque appellamus, quam Graeci -ρνων dixerunt. Talus Aristotelicus inter duos artus locum habet : os est inter exuris posterioris radium , & os coxae. Cujuia modi illud sit, mox eum Plinio deleribemus. Id interim inesse homini, merito eum Aristotele loe . cit. pernegat.

Malleoli quoque qui humano pedi inhaerent, non in suffragine , ubi talum Philosophus locat, sed in laterum vertebra inseruntur. ro. x tantum. J Arist. Ioe. cit.

ii. Tortuosisti. J Anfractuosum, quales effingunt labyrinthos, inquit Philoc

inquit, articulo, qua ossi pedis os eoxae committitur, os est, in quadrupedibus bisuleis , quem talum vocant: id duas

praeei'uas facies habet : unam venu iam. inu eminentem : alteram concavam,

sive subsidentem ex advelis illius.

604쪽

LIBER UNDECIMUS. . 19R

CVII. Αvium aliae digitatae, aliae palmipedes, aliae inter utrum-CApu Tque divisis digitis adjecta latitudine. Sed omnibus quaterni digi- X L V II. ti, tres in priore parte , ' unus a calce. Hic deest quibusdam longa crura habentibus. ε Ιynx sola utrinque binos habet. Eadem linguam 7 serpentium similem in magnam longitudinem porrigit. Collum cir- Fcumagit in aversum. ' Ungues ci grandes , ceu gracculis. Avium quibuldam gravioribus, in cruribus additi radii: U Nulli uncos habentium ungues. N Longi pedes porrectis ad caudam cruribus volant: ruibus breves , contractis V ad medium. Qui negant volucrem ullam ne pedibus eise, confirniant & apodas habere , & hirundinem, Iodc drepanin , in eis quae rarissime apparent. Visae Iam etiam serpentes an scrinis pedibus. CVIII. Insectorum pedes primi longiores, duros habentibus C νue oculos , ut subinde pedibus eos tergeant, ceu notamus in muscis. XLVIII

N o T AE Sin. CVII. I. Avium alia. J Vide quae diximus superiore libro, sech. I 3.1. Adjecta latitudine. J Addita eitra digitos latitudine aliqua, ceu volae specie quadam , 8c palmae. 3. Sed omnibus. J Arist. lib. x. hist.

anim. Cap. Is . pag. vos. Nihilominus struthoeamelum eximi ab hae historia oportuit: bisulcus enim est r ut idem Philos animadvertit, Itb 4. de pari. anim. cap. I 2. pag. Io 3. Nisi sorte bestiarum generi potius, ut Plinius ait lib. Io. sect.

I. quam Volucrum, adscribatur. . Unus a erice. J Calcanei vice, Meti Arist. lib. x. hist. pag. 1 f.

s. Hic deest quibusdam. Jut strut ioni Asrieano , & phoenicoptero Aldr

vandi, lib. xo. ornithol. pag. 322. Nee anseres quoque ullum digitum p ne habent.

eou , Gaza Torquiliam vocat, quod assi. eervicem collumque contorqueat. Bellon. lib. s. eap. 38. Α sono a d Graecos nomen invenit rest enim ιυ stridere.

7. Serpentium similem. J Hoe est serpentium more arbitratu suo nunc porrigit , nune contrahit. In motu sololii:quae & exerendi modo similitudo est :in figura . dispa ritas. Habent enim serpentes planam & bifidam, ad Iori secti

modum : Iynx acutam & teretem. Hancilla proseri tanquam evagina, ut illectis ejus ope formicis vitam alat.

g. In aυersum. J In tergum , ceter eorpore immobili, eollum ei reumagit, quemadmodum & angues e mi τρεφει τ

iidem verbis. tum loc. cito tum lib. a. hist. anim. cap. I. pag. 212. t 3. Ad medium. I Ad ventrem, προς γα c. Arist.

t . Et hirundinem. I Vide Notas de Emend. num. CVIII. Is . Anserinis pedibus. J Id pariter Arist. reeitat, lib. I. hist anim. cap. s. pag. R. Sed ex auditu tantum . in AEthi pia : λέγονrπι-ὼν. πνες-l δε- ποδες l ista A nemo. Sect. CVIII. I. Inse PDrum. I Aristotelica verba paraphrasis instar erunt. Pedas priores , inquit ille, lib. 4. de parta

anim. GP 6. pag. IO28. nonnulla ex iis longiores ideo habent, ut quoniam propter oculorum duritiem non exquisite cernant, cruribus iis longioribus abstergant inciden- tem molastiam , atque arceant, quia

605쪽

so, C. PLINII NATUR. HISTOR.

Quae ex his novissimos habent longos, saliundi ut locustae'. 3 Οm- nibus autem his seni pedes. Araneis quibusdam praelongi ' accedunt . bini. Internodia singulis terna. Octonos & marinis , elle diximus, polypis, sepiis, loliginibus, cancris, qui brachia Φ in contrarium mo-.1 vent, pedes in orbem, aut in obliquum. Iisdem solis animalium 7 rotundi. Cetera binos pedes duces habent: cancri tantum, quaternos. Qitae hunC numcrum pedum excessere terrestria, ut plerique vermes , non infra duodenos habent, aliqua vero ' & centenos. in Numerus

pedum impar nulli est. Solidi pedum crura statim justa nascunturio mensura : postea cxporrigentia se Verius, quam crescentia. Itaque in infantia stabunt aures posterioribus : quod addita aetate non qucunt: quia longitudo superficiem corporum solam ampliat. Hac de causa inter initia pasci, nisi submissis genibus, non possunt et nec usque dum C pu et cervix ad justa incrementa perveniat. ' Pumilionum genus in omnibus χιι , is animalibus est, atque etiam inter volucres. C I X. Genitalia malibus quibus essent retro , satis di

ximus. Os sca sunt lupis , vulpibus, mustelis , viverris:

t. ex his novissimos. J Posteriores pedes omnibus autem. J Arist. Ioe. eit. . Accedunt bini. 1 Ut sint omnino octoni. s. diximuι. J Libro p. 44.ε. In contrarium. J Hoc', brachia contra quam pedes. flectere solent i hos enim in cavum, illa in orbem, flectunt& ei reumagunt: est enim ad cibum ea.

. Rotundi. J Circinati, in orbem ducti. g. Caneri tantum. J Hoc est, caneri li. Arist. lib. I. hist. anim cap 6. pag. 31. Tσι αλλα ζῶα δ ο τυ, νγ ἔχει -pou ε Hy-ιόνος σἰζώων Reliqua quidem animalia binos pedes , quasi taces habent ad ingre-iliendum di solin eancer . quatuor. s. Et centenos. J Centipedas , credo, in

telligit, quibus innumera pedum copia

nomen secit. De his libro xy. se a. 3'. o. Numerus pedum. l Hujus rei Gusam indagat Arist. sest. Io. problem. 1. pag. 72 T. II. Ea porrigmtias. J Latitudine potius ae torositate extendentia se se, quam altitudine crescentia.

tum assert aetas soli eorporum superiori parti , in longitudinem : altitudinem cruribus aut proceritatem nullam addit. Haee sunt ex Arist. lib. 4. de pari. anim.

II. Inter volucres. I De gallinis pumilionibus egimus, lib. Io. se st. 77. Seet. I X. I. Satis diximus. J Libro superiore. seist. 8 ..1. Mustelis , viverris. J Haee aecep ex Arist. lib. x. hist. anim. cap. 9. p.

ra laetis , un rarer, ut quidem plerisque videtur. Malinat alii Graecorum lauialamustelam silvestrem interpretari, quod genus est domesticis haud multum absimile. 'Iκους enim mella populatur : vi. verra sie odit, ut eo gustato paene in

tereat. Albertus tamen, lib. 21. de anim. trach. 2. eap. I. pag. 198. de viverra, sive furunculo haec accepit: Furonem.

inquit, vel furunculum, Gallici furatrum 1 unde

606쪽

LIBER UNDECIM Us. sor

3 unde etiam calculo humano remedia praecipua. Urso quoque simul atque exspiraverit, comescere a i t. Camelino arcus intendere,

Orientis populis fidissimum. Nec non aliqua ε gcntium quoque in hoc discrimina, & sacrorum etiam , citra perniciem amputantibus 7 Matris Deum Gallis. Contra mulierum paucis prodigiosa assi- smilatio et sicut ' hermaphroditis utriusque sexus : quod etiam quadrupedum generi accidi illa Neronis principatu primum arbitror. Ostcntabat certe hermaphroditas subjun&s carpento suo equas, in Treverico Galliae agro repertas : ceu plane visenda res esset, principem ter rarum insidere portentis. I CX. Testes pecori armentoque ad crura decidui , subus annexi : delphino praelongi ultima conduntur alvo, & clephanto occulti. Ova parientium lumbis intus adhaerent : qualia Myssima

in Venere. 3 Piscibus serpentibusque nulli, sed eorum vice binae

INTERPRETATIO. a C tra. J E eontrario paueae mulieres similitudinem habent eum Ddodo vir si , i tu non sine ostento.

etueant. . . . Est autem hoc animal medicialiterum libro 3 s. sect. s. nati , ut dicunt. Virga enim furanis mas g. Prodigiosa assimilatis. J Ad similiculi magna utilitatis est eu quι patiunturitudinem se te masculi genitalis, produ- in vesica, o eu qui guttatim'cum dif)ctiore nympha, ad binos , rernos,e di--Itate mingunt, si teratur ex eo uneia,igitos : uti Senneltus explicat, lib. αλ . Prachicae, pari. s. cap. 13, pag. 6 T. 3. Vmie etiam. J Rala tritaque ἰκου- s. Hermaphroditis. J De his egimus li- genitalia, singulare esse laborantibus uri-ibro septimo, sect 3. nar difficultate remedium, prodidit Arist Seri. Cx. Subus annexi. J De sibus. lib. s. hist. anim. cap. s. pag. Io 27 .sdelphino, & elephanto eadem Philos. Itemque auctor libri Mirab. Auscult. tradit tib 3. hist. anim. eap. i. tag. 182. pag. IIII. De elephanto idem rursum , lib. x. eap. . p,s quoque. J Etiam viventi osseum s. pag. I79. - μὰν esse , ut & lupo, sciuro, mu- L. Ova parientiam. J Arist. lib. 4. de stelae , eant . aliisque quibus os inest pari. anim. cap. I x. pag. I 43. & lib.

in extremo eo, aiunt Anatomici recen-s3. hist. cap. I. pag. 188.

tiores, in Anatomica Descriptione Ursi, 3. Piscibus o c. J Arist. lib. 4.de pari.

pag. s T. cap. 13. pag. Io s. & lib. 2. hist. cap. s. Camelino. J Aristotelica oratio pla-ii 6. pag. xI6. Delphisos interim , clenior , lib. s. hist. anim. cap. L. pag. quibus stupra, vitulosque marinos ab eos 14. Cameli genitale ejusmodi nerviinumero exeipi necesse est : lunt enim natura constat, ut etiam ad arcus usu mihi testibus praediti. Vipera quoque mas. pro funiculo interpolent. Ta θ α δεῖσε εχ ι non duos modo, sed quatuor testes, ge-ο κααηλος νευρῶδες λως, &c. minumque et habet, quod ut ee-6. Gentium quoque. J Ut Judaeorum,iteri marcs, immittit in feminam : ue AEgyptiorum , ac Saracenorum . quidem recentiorum anatomira inspe-7. Matris Deum Gallu. t De hoe rituictione nuperrime deprehensum est.

607쪽

ad genitalia ' a renibus venae. Buteonibus terni. Homini tantum injuria , si aut sponte naturae franguntur : idque tertium ab hermaphroditis & spadonibus semiviri genus habent. 7 Mares in omni genere fortiorcs, praeterquam in pantheris , & ursis. CAP. L. s C X I. Caudae, praeter hominem, R ac simias , omnibus fere animal, & ova gignentibus, pro desiderio corporum: midae hirtis, ut apris : 3 parvae villosis, ut ursis : praelongis setosae, ut equis. Amputatae lacertis & serpentibus renascuntur. si Piscium meatus gubernaculi modo regunt : atque etiam in dextrum atque laevam motae, Io ut remigio quodam impellunt. Lacertis inveniuntur & geminae. Boum

INTERPRETATIO. a Pimum. J Pistium natatus regunt eorum caudae gubemaculi modo. N o T AE. 4. A renibus vena. J Hoe est, ab eo Ioeo ubi renes essent, si renes piscibus

natura concessiset. Carent enim renibus pisces. Venas autem appellat meatus duos, quos illi habent tum ad exere menta alia , tum ad semen quoque exigendum : 6s m m Philosephus vocat,sb. 3. his . anim. eap. I pag. 288. Hos genitali suceo impleri ait coitus tempore, & Iacteum humorem emittere. Huieveterum haeresi, quam proxime confu- ravimus , adstipulatur Albertus quoque, Lib. 1. de anim. trach. L. cap. 3. pag. II 6. Serpentum. inquit, genera non habent omnino testiculos, sed habent diιας vias camalis , .escendentes a loco diaphragmans, usque atiquantulum supra anum, o c. s. Buteombuι terni. J Buteonum hae parte similem natum esse eum tribus

testieulis Philippum Hessum Lant gravium, Thuanus scribit in hist. Et Frane. Philelphum Rhodiginus lib. 27. cap. 12. pag. 783. Aiunt physiologi esse huiuscemodi homines salacitatis immodiccae. Contra Syllam Sc Cottam uno tantum praeditos suisse legimus in Pandectis.

lib. 4'. tit. I7. de re malitari, ex Aristiano IC, 6. Aue θonte. J tui de matris utero si enati sunt. Matth. 39. Talis exstitit -- rotheus Antiochenus Praesul, Aureliano

Prineipi gratissimus, Eusebio teste. . Mares in omni o e. J Aemptum laeex Arist. lib. s. hist anim. cap. I. pag. yys. Negat Lamen Albertus, lib. 8.Σ animal. trach I. cap. l. pag. 1 f. ursam seminam tanto tempore in pugna per istare , quanto marem. In avi us item. inquit, semia a rapacium avium omnium qua uncosos habent ungues, fortiores sum

De pantheris subscribit Aristoteli, Plinioque, AElianus, lib. 4. his . anim. cap.

Seo P. C X I. I. Cauda. J Sunt haee ex Arist. lib. 4. de pari. anim. cap. IO. pag Io T. 1. Ae smiaι. J In his tamen eaudae vestigium inest, quam vix oeulis de-' prehendas quidem, tactii tamen subesse intelligas r quam si attrectare tentes, prompta miraque ceIeritate se se illae subtrahunt, ridiculaque indignatione laeisias prae se ferunt. 3. Parva me. J Arist. lib. i. de parta

anim. cap. I . pag. 9s ,

. Pralongis. J Subintellige. corporibus. Omnia miscent, qui prativa set sis , contra librorum omnium fidem le

gunt

s. Amputata.J Arist. lib. 2. his .anim.

cap. LO. pag. 273.

6. Piscium meatus. J Varios in natam do flexus.

608쪽

LIBER UNDECIM Us. oo 3

caudis I longissimus caulis, atque in ima parte hirtus. Idem asini longior quam equis, sed setolus veterinis. Leoni infima parte , ii bubus & sorici : pantheris non item et vulpibus & lupis villosus , ut

ovibus, quibus procerior. Sues intorquent : canum degeneres sub alvum reflectunt. 1CXII. Vocem non habere, nisi quae spirent, Aristoteles putat. Cap. LI: Idcirco & insectis sonum esse, non vocem, intus meante spiritu,& incluso sonante. Alia murmur edere, ut apes. Alia cum tractu stridorem , ut cicadas. Recepto enim ut duobus 3 sub pectore cavis spiritu , mobili occursante membrana intus, attritu ejus sonare. ' Mun iscas, apes, & similia cum volatu & incipere audiri & desinere. So. num enim attritu & interiorc aura, non anima, reddi. si Locustas pennarum & seminum attritu sonare, creditur sane. Item aquatilium 7 pectines stridere, cum volant : mollia, Sc ' crusta intecta, nee vocem nec sonum ullum habere. Sed & ceteri pisces , quamvis II Pulinone & arteria careant , non in totum sine ullo sono sunt. Stridorem eum dentibus fieri cavillantur. Et is V qui caper vocatur, in Acheloo amne, grunnitum habet, & alii de quibus diximus.

Ova parientibus hibitus , serpentibus longus, testudini abruptus.

vocat, lib. 1. de pari. anina. Cap. 14.ra'. 99 . ubi brevibus pilis caudas esse an structas ait, quarum est retror seu caulis longior, ut in bubus evenit: contra longioribus, quarum est brevior, ut in equis. Seth. CXII. I. Vocem non habere. JOuae deinceps sequuntur , usque ad ea verba . Ranis sonus sui generis, dcc. ea rotidem plane verbis excepta sunt ab Arist. lib. 4. hil . anim. cap. pag. 489. Vide Notas & mendationes num.

L. Meanu stiritu. J Admisso extrin

secus adveniente acre, eoque motu mem

branae inelutis . εc intercepto. 3- Sub pretore ensis. J Recepto acre cavis duobus quae sunt eirca ventrem, .la eo- ροις π Arist. pag.

49 O.

dationes num. CIX. s. Interiore aura. J Interius recepto aure, non emita. Non edunt sonum.

qui habeat principia motus in ipsis. c. raeustas. J Αtist. pag. 48s. αμά

loeustas terrestres. . Pectines. J Et marinae hirundines. Arist. pag. 49O 8. Mollia. J Sepiam, loliginem, polypum s. Crusta intecta. J Μαλα ra, mare, squillas, locustas, tancros. io . Sedo, ceterι. J Arist. pag. 43'. ii . mi caper vocatur. J Graecam ut cem Καυρος latina instexione donat. Alii aprum dicere satius putarent. Sumpta hac quoque ex Arist. loe. eit. Et si fluviatilis, Acheloique incola, piscis hie

dieatur, esse tamen eundem cum porco marino arbitror, cui grunn tum , cum

capitur , Apion quoque attribuit apud Plin. lib. 31. sedi. s. Is ν, προς. & κα-- σιος, de dicitur. ix. De quibus diximωs. J Libro s. sech. 3. Dua parientibm. J Quae o a pariunt , alia sibilum productiorem , ut

609쪽

σοι C. PLINII NATUR. HISTOR.

Ranis seiriis sui generis, ut dictum est, s nisi si in his ferendi

dubitatio est , ) qui mox in ore concipitur, non in pectore. Multum tamen in iis resert & locorum natura. V Mutae in Macedonia traduntur, in muti & apri. U Avium loquaciores quae minores, & circas coitus maxime. Aliis in pugna vox, ut coturnicibus : aliis 3 ante pugnam , ut perdicibus : aliis cum vicere , ut gallinaceis. Iisdem sua maribus : aliis eadem ut seminis, ut lusciniarum generi. Quaedam

toto antio canunt, quaedam certis temporibus, ut in singulis dictum est. Elephas citra nares ore ipso, sternutamento similem eli- Q dit sonum : per nares autem, tubarum raucitati. Bubus tantum seminis vox gravior : in omni alio genere cxilior, quam maribus: in homine etiam castratis. Infantis in nascendo nulla auditur, antequam totus emergat utero. Primus sermo anniculo est. Seme

stris locutus est Croesi filius in crepundiis : quo prodigio totum

N o T AE.r . Vt dictum est. I Sect. ε s. hujus libri. Is . Muta. J Aquarum fortassis nimia frigiditate, ut diximus lib. g. secl. 8s.16. Muti muri. J AElianus, lib. 3.

II. Avium Iortuariores. J Arist. pag. 4y4. eadem plane, totidemque verbis, de vocum distri inine in avibus sci ibit 18. .ante pugnam. J Cum pugnam in- .unt , provocantes, ut perdices. Arist. pag. 4' .' xy. Diatam est. I Toto libro superi

1 o. Elephas citra nares. J Ex ore, non ex naribus profici sicente spiritu eonflatam dat vocem, ἄω- ' --ηρων,

, mine modo, sed δc in aliis animalibus,

in quibus cum at fi mutet naturam, mutat & naturae vim : si marem mutat in seminam, in seminae quoque mutabit a fectus. Boves igitur, quam tauri, gra vius mugiunt. In alterius vero generis animalibus , acutius castrata. Haec ex Arist. lib. s. hist .anim. cap. I - p. 11s. x3. Antequam totus J Etiam rapite ex stante. cum aegre prodit, ac reliquum eorpus intus habet e tune enim pectus maxime. 8c pulmo Iaborat: dc ipse nihil aliud quam exire nititur. Plinius lixe ex Arist. Iib. 7. hist .anim. cap. II. pag. 3 6.1 Croesi filim. J A lterum hune Cro si filium fuisse constat ab eo, quem Herodotus, lib. I. Clio, n. 8 I. pag ceterique scriptores referunt. Sardibus.

captis , cum hostis in Croestum strieri

gladio irrueret, exclamasse, A feci ,κ-ε Κωσ:ν , ne Croesum interfice. Nee i me pauca, neque exigua alterum

ab alimo signa seeernunt. Ille enim adulta jam aetate fuit , teste Her . Nieol. Damast. in Excerpt. pag. 416. Gellio lib. s. cap. s. p. 31 I. aliisque: Plinianus hie semestris tantum , atque increpundiis. Ille Sardibus jam captis sa

tus et iste antequam regnum concideret r&. e. Hausit hoe Plinius a Tullio. lib. i. de Divin. pag 2 PF α s. Ceuo prodigio. J Id vero sine prodigio quemadmodum accidat aliqua do . doeet Arist. sech. XI. problem. 27

610쪽

LIBER UNDECIMUS. σού

id concidit regnum. Qui celerius sari coepere , tardius ingredi in-eipiunt. Vox roboratur quartodecimo anno. Eadem in senecta exilior: neque in alio animalium saepius mutatur. Mira praeterea sunt de voce digna dictu. In theatrorum δ' orchestris , scobe aut arena superjecta devoratur, & in rudi parietum circumjectu, doliis setiam inanibus: M currit cadem concavo vel recto parietum spatio , quamvis levi sono dicta verta ad alterum caput pecterens , ii nulla inaequalitas impediat. Vox in homine magnam vultus habet pa

tem . Agnoscimus eam prius, quam cernamus, non aliter quam oculis : totidemque sunt car, quot in rerum natura mortales: eu s ua cui- I dque, sicut facies. Hinc illa gentium , totque linguarum , toto orbe diversitas: hinc tot cantus & moduli, flexionesque. Sed ante omnia explanatio animi , quae nos distinxit a seris , M inter ipsos quo-N o T

sam investigat Fortiin. Licetus , lib. 3. de quaesitis per epist. pag. xos. Forte in causa est praecipua celebri caliditas, cujus vi absumpto celeriter humore superfluo, eloqui citius incipiunt. Debili contra crurum calore humiditatem nimiam lentius concoquente , haud satis ea ad progrediendum firma reddun

tur.

17. XIV. anno. J Tum sine mutatur in asperiorem sonum, inaequabilioremque vocem : is c ς-δει μου Aristot. lib. 7. histor. animal. cap. I. pag, 7so. x g. Eadem in Homini nimirum : nam canibus . ae iarte aliis animantibus senescentibus ingravescit. Arist. I . cit. 3c lib. I. histor. cap. I .pagy17' , - nxy. Orabes m. J orelieitra, ab ee, derivata vox , Iocus in scena Rit , in quo sceniet artifices saltationes suas exercebant. Est etiam in Theatro locus, ubi scua Senatores habebant si sellia. Pro tota theatri cavea id vocabulum usurpari nune a Plinio reor. 3o Deυoratur. I Uox absimitur, minorque sentiriar. aerit Philosiophus sech. x I. problem. 2s pag. 73 s. quain ob causam paleis in orchestram sparsis. hori vox minor sentiatur di Δια ἡ ιτανάχκωθ ri , NM ει μω : An propico asperitatem vox pavimento minus laevi oeeurrens, ut minus una, ita minor existit, quippe quae minus continua sit: quemadmclaum etiam lux amplior resplendet in laevibus, eo quod nihil impedimenti intervenit, quo interpelletur &e. i. Et in rudi. J Rudis paries appellatur, impolitus. Sc asper , ut qui nullo tectorio inductus , aut talum trulli Gaius asperrime. Villam Iudem Cicero, lib. 2. epist s. ad ἰ Fratr. impolitam, impersectamque lie appellat. Talium igitur parietum circumpositu vox

frangitur.

32. Doliis etiam. J Inanium quidem desiorum vieinitate vox Obscuratur e le-eus , si obducta opertaque sint. Vide Aristot. se a. x I. probi. g. dc s. pag. 36. 33. Currit eadem. J Fertur vox stiliseet ab uno rapite ad alterum Ioel, vel parietis , vel trabis eaput. Similiter loeutus idem lib. is. seist. 73. Ideo fit ut aure ad eaput reabu qMamlibet pratonga ad mota , ictus ab altero capite τιI graphi.

sentiatur , penetrante rectis meatibus sono

s. Inter ipsos quoque J Tullium imitatur, qui lib. I. de In ent. Praeclarum,

inquit , mihi quiddam videtur adeptusu, qui qua re hominet bestis prasient, ea in re hominibus ipsis ant. cellat.

SEARCH

MENU NAVIGATION