장음표시 사용
91쪽
ne quis esset,qui suis regnis,quae inter se partiti erant, l' contra ueniret, re obstaret: sed his muris, parietibus, remplis,desubris,ari bellum intulerant, incendiu ocruinam minabantur.Prouidebant enim fieri non posse, ut stante ullo ciuitatis huius uestigio, rinnare sibi qua in parte,& orbem diuidere uacaret. Carbo a Catapitolium pitolio,pulcherrimo totius imperii opere,incendii inthum . tium fecit.quod templum iam inde ab R hus extrudium,a primis illis Consulibus dedicam: quod sum
ma semper relisione, per quadringentos annos uene loratum cultumi est:quod ne capta quidem hac urbe a
Gallis est uiolatum: quod reliquias huius imperii fideliter tutatum est, nobis* conseruauit: nunc impioin flamis conflagrauit.a Consule ignis subieetiis est: qui vinem suo sanguine, si alia re non posset, restinguere debuisset. Vt intelligatis, Quirites,non modo contra uos suscepisse netarios illos bellum 8carina: con
tra parietes etiam,& te qa,contra templa, Gigantumore contra Deos ipses.Cu X v.ducibus,huius communis patris capitalibus hostibus,magnisi &nume in rosis illorum copiis bestiim gessi. non credo illos ope
aliqua,uiribust humanis potuisse uinci: deoru uirtute ope, quibus illibesturn indixerant, uicti, maei tim sunt. Nein uero tantu ipse arrogauerim, εc sum - pserim mihi, Quirites,ut opera, consiliis,uirtute mea selum,tam multos 5c acres hostes uictos existimarim: dii omnipotentes, illos potestate 5c numine suo pro strarunt, atque Mixerunt. Iuppiter Opi. x.sacrilegos illos & impios duces, sui templi incensores, fima uit,&inse status est. cuipro tam impiis maleficiis con 3otinuas poenas,& quandiu uixerunt dederui, ec nunc
apud inferos s. piternas dabunt. Non inquam milii tantum, inrites, sumo, ut mea ope ac consiliis tam
92쪽
DEcLAMATIO TERTIA. τι multa,ta uaria,tam dissicilia besta contasta esse proQtear.Perosi uestrum audisse non dubito, eerte multi interfuerim quirm me priore besto Mariano Posthumius aruspeXOmnita notus,mimicos armis petimui hortatus. id Iouem extis declarare, ac iubere. Li.
cium Titiu nouistis omnes.is mihi in Asia de Mithri datici besti euentu sellicito et anxio,verbis Iouis uictoriam,quae in illius manu ac potestatein,denuntiauit, repromisit.Idem,miles quidam ueteranus, netiis et o innocens uitio legione sexta retulit. addidi Q, reci Peraturim me ex inunicorsi manibus, multo illoruni sanguine,patriam,rem pub.instauraturum.Imago is numinis eadem uti et apparuit renti, quum debesto desiberabundus facta racer Iuppiter intulino iecore, de munito interprete,magno meessere pre gere animo imperauit. Illius duelit alip auspiciis, rites,non meis, libertatem recepimus, remp publica. Ego manus tantum accommodaus, deorum & Iouisui primis Olaus est, ea gloria, qui ruens imperiu hoc. zo consul int,ac stitit. ideo Stator est a Romulo maxima Iumereis sapientia, nec minore praesagio nuncupatus. Mihi si Stator di quid debetur,id non maius cit,quarm quod legato so- βα- let,aut operis alicuius administro tribui.Fuit etia mea dux ipse lona: i sedem in arcemerito notam Baininiores attribueriit,quod ipsa,deus' Mars, parcns conditorishuius inbis, praesides bellorum, hunc popula perium' sh per sortunarunt. Quae eadem Best
na Quirites,multis audientibus nunciari suis uerbis fer quoidam efamilia L.Pont l,uiri sertissimi,iussit,3o se meorum itinerum ducem a adiutricem futurum. Properare ad urbem uenire,ut a flamma re incendis herlimsi orbis terrarum templa liberarem, quod
93쪽
o AN. LODO VI cI vlvisita,ut uidistis,factum est. piae erant mea fortes illat quidem oc exercitatae: sed si cum tot exercitibus, quot in patriae excidiumconiurarant,conserantur,emguMam imbecilles. Vicimus ergo, quoniam pugniam nodiscum,&pro nobis,patria,bonorum ciuium ust pietas,religio,libertas,innocenti pudicitia, fides, aequitas,bona mens,honestis,qui quid est uirtutum,
demo Dii ipsi immortales. pro illis uero, oc cum illi Parricidis,petulantia, libido, Hror,seaudatio, imma . nitas, caedes ciuium,casus,&ruina huius urbis,impie inras,quicquid dem p est uiciorum Sc scelerum.ita ut L ia tanta bona sine exercitu dc armis, haec ista mala tes um* exercitum amentium Sc impiorum hominum is superassent,profligassent,oppressis it:5 ipsi dij -- mortales maiestatem fiam laesam inulta esse non fulcient passi. Non abutar, inirites, humanitate uel bra qua meta patienter de huius resp. cladibus narratem tamdiu auditis. No enumerabo mala,quae Carbone illi, & Norbani, &Marii,huic ciuitati et patriae sitae in tulerut,prope infim ta:Quae ocuos audire, ct me recen a se e,impediret dolori Nouulnerabo animos nostro , illorum temporum coni oratione. Sileatur igitur, quod Marius senex,&Cinna, inunis sese annum sules, sine suffragiis populli, sine autoritate Senatus cibi . ciearunt: Cinna Papyrius Carbo,in duos.qui tanna diutius si uixisset, uos Quirites ius creandoru suo D, s uestris consulum amisissetis . morem ille induxistet,ut se it crearent,' plurimum possint Mon Cinna, Norbanus oc Carbo,Marium iuuenem,cor Num leges Omnes ueteres εc nouas imperitum &., is 'Muor. cim adolestentem, uix annos uigintinatu per i iam consulem secerunt, cum inma omnium ordinum-
94쪽
DEcLAMATIO TERTIAa retus patris est, filius, quos animos tam funestos lui reipublicae gereret, quantum a metaret scesus, quam minitaretur pest .aup omnes furiosiis ille iuuenisse' festit. Nam quamuis nullus esset,qui non illitin perni
ciem ec extremam hin c resp.calamitatem allaturum timeret,ipse tamen expediationem cundiorum in cit, achreueintra tempus multo euasiti anior at intolerabilio quam omnes ipsum sere pertimuerant. Nam Paulo antequam ad Sacriportum armis intimem de o certaturus,uoluit eisdem vis sacra iacere, quibus pata ter suus:illis nempe,quos dixi gaudere & placari iam .guine&hostiis humanis, corporibus cpciuium M. tum ne nihil omnino designaret eorum iacinor q animo iam diu cogitabat oc destinabat, L .Damasidipo praetori,setesiiure administio furoris sui imperat, ut per speciem consulendi coadio Senatu, totam nobilitatem intra temporis punetiim contrucidatam tot lat. Exequutus est bonus miles imperatoris iusti siti: nullus* fuit in urbe nobilis, qui non eadem hora ne
M phandisi illis armis occideret. O Valerii, 6 Cornelii, Horatii,Aemsti,Musi,Claudii,Catuli,Fabii, m
in,qui hanc nobis tam floretem remp. tradidistis,qua uestris laboribus,senguine, uita auxistis etfirmastis: in quasedes uestiae memoriae,domicilium esset uestrae rosteritatis: ut uestra benesi a multu posteris uestris 3pum,hόnoris, Horiae,dum statis pararenti En uobis in ea ciuitat quam toties uestiis consitus audi armis liherastis & c5s, Mitis:En uobis, puer unus Arpinas, furore amens, caedem, incendia spirans oc anhesans,
nepotes omnes uestios non tanquam villissima man
cipia,a quorii caede humanitas no solet deterrere, sed
tant uictimas in selenni publico sectificio uno sim uobulo mactat, progenies uestras nomina ddeti. Κ λ Obtruncatus
95쪽
- Io AN. LODO VI cI VIVI steriolia obtruncatus est sanustissimus consularis, Scaevola mors. Pontifex maximus, in uestibulo tuo Vesta mater:
tuit sanetissimi oc sempiterni ignes cruore pontificis tui pene restineti sunt.restineti Liss en si ex tam senili ec exhausto corpusculo satis sanguinis essundi potuisci iis λ. MMOresnoibi Cn.Tremesio tribuno sectis multaries . di ere, quonia illi nescio quod uerbum parum honorificum in M. Aemylium Pontifice maximum
exciderat. Scaeuolae autem, Quirites, nec reuerentia
profuitillius augustissimi pontificatus, nec extrema in aetas,nec considatus summi gesti honores, nec usu tantarum reru colles ta sapientia, nec multa magnalin hanc civitatem beneficia,nec resipe fias ullus sacrorum & religionis, neclocus ipse ad quem uesut ad sa- lutis portum confugerat, nec memoria in Marios scinem atq; iuuenem meritorum. Scaevola enim, milites, utMarium senem hostem sua sententia censis et, . adduci nun* a Senatu potuit. iuuenem uero, Carbonem, me,nos omnes,& eos qui interierunt,per copo sitionem confiniare uersos uolebat et conabatur.
Haec ingratitudo patris haec filii chanc illi Metalis, Catulis,Muriis optime de se meritis,hac Senatui, haero. .pro tot collatis consulatibus homini nouo a que obscuro, hanc in*gratia reserunt Mene tantum scesus, tam inexpiabile neptias admittere,utquum arama tenerem a patria data, tantas patriarim urias pro Pter ullam futuram ingratorum ciuium inuidiam nopei aucter Sculciscerer teretiimo latrocinio non releuarem, ct iam ruinae proximam non Blcirem, &in
pristino uestigio oc gradu reponerem, e manibus 5 3οLiucibus latronum non eriperem sibiectum toti ut hi atm Italiae ignem non extinguerem: non dico cum
tali exercituhaec mescisses usturum. Sed selus ipse ad
96쪽
liniantibus diis immortalibus,quicquid etiam us est aequi,pq,copias illas nefarias fudissem,oc pro fligassem. aut certe illis resistere,ec meum unicum poetiis opponere tentasse , ut Coclitem illum initio Iubertatis secisse perhibent. Sed dii immortales melius, quiremitat in P exercitui talem animiΠra ac uires, oc Metalis,Pompeio, Crasso,Lucullis,Philippo, Seruilio, Catulo, populis omnibus Italiae talem dedit mentem, ut mecum ad dignitatem huius imperii, ad salutem huius urbis 8c reipub.contaitirent & conspiaarent illan impias siccariorum et latronum manus, uiribus,occidiori fuga,aut e uita,aut quod proximuinat ex Italia pellerent. Ingressius urbem maius mihi sibito exoritur malum,quum hic ante Collinam poratam,spe stantibus uobis omibus,adiuuatibus etiam ec sat tantibus, de publica taure sellicisis, conserre cum delesino et Samni tibiis signa necesse fit in qua pugna non iam cum ciuibus mihi erat contentio,non de principatu bonoru in hac repu. aut malorum tabatur: ita Samnium,e, an haec urbs princeps esset Italiae et orbis terrarum:hic ne esset imperium mundi, an his disturbasis re dirutis stetis, aris, socis, pena nis imponibus,propter ciuitatis huius concordia per se mim no est, nunc per discordiae ciuilis occasionem Perficeretur ante urbem ipsam. Eterat inno fidocia huiusce res maior,* Herennio Ponuo illi seni:qui 3 o carptio estin filii imperatoris desatus castra. no quod tanta Nesino AI, prudentia,aut rerum usus,ac Hormio: ues uires Claudio Pontio Herennii filio pares:
sed quod vicini sunt consules,qui se prό patriae fa
97쪽
M IOAN. Lo Do v I cI VI v Istine ad exoluendam religione ciuitatem pro faeder hus ultro et dedi uoluere, & ut dederentur populum hortati sunt. Nunc consules ipsi,ne pilus potentissus detraheretur, tollere imperium patriae, ciues uniuer sos iugulare, hanc urbem oc Italam totam exteris soriss nationibus diripiendam oc uastandam tradere parati erant . &sic instituerant. Repuli ergo a uobis Quirites,uestris cohiugibus, liberis, sortunis omni hus, furetes Tes mi oc Samnitiu metes: face illam in huius urbis incendium accensam,in eorum domos θc a capita couerti.recuperaui remp. liberaui ciues meos, . seruaui hoc imperiu, patriam ex faucibus satieripui. Athorum omnium memoria deleta iam est.uis adeo simus omnes in timore benigni,post timorem inra
' ci.Illud recordantur, quod occidi eos iusserim,qui in uisceribus & uenis ciuitatis sanguinem ab rhentes nostrum haerebant residui hostes:uti eadem opera prsmium tam bene meritis legionibus per lueretur, ocperditissimis ciuibus sentina p scelerum respubli. per Purgaretur.quo sine metu sollicitudinelibera desn apsere cep agere, resibi restituta posset. O mors,adiis ipsis non in malum,quod multi credunt, sed in maximum - sepe bonum hominibus donata. Φ multa tecum si sera merito optanda. Matii, Cinna, Carbo, Norba.. .i nus,Telesinus,quin M. nomen extinguere conabam
tur:qui eiusce res, quam cogitarant, maxima oc homrenda ieceratiandamenta:quod diem sevira obieriit, inuidia carent,nihil putatur secisse.ego,qui illos compress,etrepuli: qui illa omnia, quae starenunc uid mus,costitui θc conseruaui,quicp eos malos a quibus honi ma stabantur sestuli:quod nonnullos sceleratos homines perdidi, inhoni omnes salvi essent, quonia, inuo, ec in oculis meorum civium uerser, habeor im
98쪽
tolerabili odio, premor inuidia iniquissima. Poteram et ego in Marii regnouiuere honoratus.quippe meus cons sus,oc tacita coimprobatio stabilimentum fitis λillius. Voluissens,in me vidente ac tacet breuit pore urbem totam Italia defesta illi ac de lata reddidissent.quum alios necarent, alii ultro sibi mortem arcesseret,alij exulatum irent,ac suapte sponte Blum uerterent, tanta mala fugientes. Nequic* ego Quiri tes,totpraesentibus periculis, tot aeranis, nulla salutisto meae habita ratione, tanta pro patria gessissem, quae apud aequius iudicantes inuidia sublata nulla obstati
risit aeruscinuidiam fama re gloria ta itema con sequetur: si ingrauissimo eius casu θc extremo disicii inine illi delatu . An hoc postulabant et reposcebat beneficia em' me uestra, ut ego qui aliquid tum pocsciri,causam ipsepublicam diu eret Quis ergo susce. pisset Inops aliquis de postrema plebe an ratio meo
rum fustorum, quae φὼ patriae tant pignus meae in
sepietatis dedi: Iugurtham post tam uaria bella non ao dum ficidium,etingens bellum reparantem,uin flamin castra M. perduxi, obieeta capiti meo multis
periculis Bello Cymbrico. Quis obstactum Marium liherarit, quis optima curatione 5c singulari prouidentia commeatuum exercitus nostri ne fame perire es. Dcerit,quis fuerit intum pene illius ui storiae momen
tum, scitis omnes: non modo quin in illis eastris filistis, sed qui certos rumores nucios. domi audivistis. mui, ac imperio uestro magnam parte sebieci earum gentium,quae spesviillam feritatem incolimi, quaeso Italiae re possessioninus uestris quotidie imminebat. In Asia quibus praeliis Gordium uicerim, quo
dum Ariobarzanem rinem uobis amicu uestro iuc quanta inrtute
99쪽
ec strenMitate, dicerem fusius Qvirites, si 5 de meo. tanta Uoria non sine suspicione lae tiae dicendum non eluet, re aliquem uestium ignorare existimarem. Tum oc illud,quod ad me primum uestrum imperatorem legati uenere Parthorum,uestra* signa &lmo
vitamso' nes mea opera adorauerunt. Bello seciali,quum Sam c. nites consularem exercitum fudissent, Nolam coI . niam nostram interempto L. Posthumio praetore in suam potestatem redegissent, Essemiam itidem colo niam occiso MMarcello expugnassent, in occupas a Git,ego illam mihi depopoldigetem, cum qua demtarem,resp. iniurias ulciscens uirtutem meam declararem, ueram Sc perpetuam gloriam nanciscerer,&hom ciuis officium patriae approbarem.Samiures igitur primo praesto itauici, ut bina eorum castra expugnarim.multis deinde conflietibus populiuni amre vidi ac compressi, corona' obsidiunali ab exercitqnosti opermeliberato donatus decoratus sum.Hir Pinos domui,ho duos populos, allio permuli imperio uestro, instites,restitui Consul hinc ingenti ro mitiorum, propter haec tam a lacinora,cor milioe faetiis,nun* persuaderi milii potuisse utrium senem ita in hanc rempuurere &debacchari paterer. Vuctoriae deinde totius Graeciae, &pumaeissa:
Cum Archelao,& cum Dorilao, praeistis Austitida
tis,cum illo ad Cheroneam, cu hoc ad Orchomenriin quarum priore cum centum millibus peditum Barhaxorum, decem millibus equitum, signa contuli: ex quibus uniuersis decem milli tum ruga tutata es quum ex nostris mirabile Quirites diei quatuorde3RQ m duntaxat desiderati sint. exquibin etiam, quum advesperasceret, duo incestia redierur,quia repu
100쪽
repugna cum Dorilao contra octoginta nullia des iussima ex toto Mithridatis r osum congressus,as
pero & difficili supra modum puella Quirites. in quo
nostin ordines turbati, ac loco moti fugae in sertis mae alioqui legiones mandare incipiebant: quoad re' uocati per me inter primos uersantem, milites* ob iurgante,q, suum imperatorem desererent. Nam muhi, inintcs,consilium erat,sinon uicis ri, sortiteriulic occumbere.milites uerecundia illa et ingenuo Ro. o pudore gradum magno animo stiterui. maiore etiam . in pugnam regressi, auerterunt hostem,segarunt . . nec aliares caedendi finem sedit,quamlassitudo.Tm- , Paeum a me utrossi loco uestrarum ac silloc mihi, ut reliquis Imperatoribus permittitur mearum quoque uictoriarum insigne omnibus mimssculis,esaris.
sinum' monumentum Marti, Vietoriae, Veneri ere
fuim est.Haecint,m storiae animum milii incredibi li ardore accendebant,ne eam ciuitatem,pro qua tam
nobilissimas Wo res gessissem,in qua fiatum euet meae M tantae gloriae, mei nominis, meae gentis 5c posteritatis iaeternum domicilium,manibus latronum ei gladiatorum Cinnae, Ei,Carbonis, Norbani, Thelesint,re uelli ac penitus extingui senem. Non sum Quirites, τadeo mes ii luens, honorum* contemplo,rnon ita γ
meticulosiis, ut memoriam tantarum rerum ignauia,
aliqua & secordia idem ipse delerem, ut quum ea gec
sistem,quae magnacuna mea otia posteritas tota ecari chlebratur metu aliquo uel uitae meae,uel inuidis, ues ne uiolare ciues meos,qui sitam ipsi patriam euer
3o rebat,tenebras Sc obliuionem meis gestis offudissem. Nem enim id erat laedere patriam, ab intestinis ea ho- .stibus liberare: G potius ipsam perdere,pestem il- sam, quae cotidie di maior &ualidior oris abatur, a L sinere .