Felicis Plateri ... Praxeos seu De cognoscendis, praedicendis, praecauendis, curandisque affectibus homini incommodantibus tractatus. .. De vitiis, libris duobus agens quorum primus corporis secundus excretorum vitia continet. ..

발행: 1609년

분량: 1102페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

111쪽

s. Disco LORATIONI sDein Ocob sanguinis copiam, tenuitatem, cali ditatem nonnunquam& impuri tatem, maculae illae Sanguineae in facie caeterisq; corporis sedibus, , in quas natura eum expellit, nascuntur.

Inprimisq: illa rubedo faciei, quam Guttam r.-saceam vocant, quae uti a causis supradictis potest procedere, ita a vini frequentiore & immoderato potu, in ebrietati deditis saepius contingit, quod inde visceribus sanguificationi destinatis, sangui neque ipso plus iurio incalescentibus, ille in loca haec, ob naturam illorum ad suscipiedum idonea,

copiosius & frequentius delatus sanguis, eaq; creberrime irrigando, tandem ruborem hunc perna nentem pullulasq; procreet. Quod vitium diuturanum & pertinax est, cum sanguis nondum extra suam sedem naturalem excidens, minimὸ suppuretur, nec alias sacile quoque inde discutiatur, Fauciemque potissimum infestat, cum haec alioquin plus quam alia loca sanguine abundare videatur, quod rubedo naturaliter in facie plerunque quam caeteris locis magis apparens, in genis praesertim,quet vel per se in quibusdam naturis, vel ex solo pudore mox erubescunt, satis dem 5 strat, sanguinent in faciem facile diffundi, indeque rursum si secundum natura adhuc se habeat, remeare posse. Quod tamen quando quantitate qualitateve peccaris,

frequentius eo impellitur, mini md fit, sed illic sub-ssiens fixusque, uti dictum, remanens, permanetiatem et ismodi affectum parit. Fit quoque ut si sanguinis portio aliqua acrior

ad cutis aliquam sedem elabatur, eam exasperando, & nonnihil rodendo, maculas illas inaequales subrubentes quoque pariat, quas Impetigines vo- cauimus& Germani om eximiihi appellantis auis iis Ad poros saltem cutis sanguis allicitus, inq; eo-- , po ra rum ambitu exiguo tantum spaciose diffundens.

112쪽

maculas paruas quandoque gignit. Quod uti a ambi tim se prioribus causis quoque potest accidere, ita in su d uis nidoribus, sanguine interdum cum sero ulterius ad c M M ῖς poros delato & haerente, eiusnodi maculae post eos remane iat. Et ictu bestiolarum, sangui ne allici- -m senis to, maculae quandoque eiusmodi, uti eX pulicum guinearum.

ictu, quem morsum vocant, accidere videmus, re

linquuntur, quae tamen rursum sanguinis exigua hac portiuncula discussa, spontὸ evanescunt. Sub cuticulam, si sanguis ἡ vera cute, in qua naia sanguis subturaliter etiam consistere diximus, erumpat, tunc ς υς iam extra suam sedem delatus, cum remeare in eam amplius nequeat, illic subsistens,& per cuticulam traf- gitationum Parens, maculas eas, colorem sanguinis a natura o I BAI, derelicti,& pro in nigri cantis vel concreti reprae V myμον

sentantes, ocin Sugillatione dicta apparentes, efficit, easque prout amplum, exiguirinue spacium occuparit, vel e Xiguas,vel lataS,Vel oblongas. Qui ' .& si sanguinis haec portio non corrumpatur, quod aliquando, quoniam adhuc inclusa est, euenit, diu ita eodem in loco subsistere possunt. Alias vero sanguine illo serosiore existente, vel ex corruptione attenuato, se dissundente, ulterius dispergula tur, tandemque sensim eo dissipato flavescunt,absumptoq: & discusso evanescunt, aliquando vero sanguis ille putrescens cuticulam exedit, de per

eam ruptam emanat.

Huius autem sanguinis eruptionis sub cuticulam, causa frequentior est, contusio in vera cute

vel venulis illius facta, per quam soluta illius co latinuitate intrinsecus, sanguis ex ea sub cuticulam fertur. Qua ratione eκ idtii valido diuersorum ociscurrentium, variae sugillationes, uti & inter caetera saepius ex flagri aut virgarum percussio ne, vubices illae seu striae, in longum uti ipsi ictus facti sunt ductae, prodeunt. Veluti de ex sim ili laesio ne

113쪽

s Disco LORATIONIS Oculi globi, sanguine ex adnatae tunicae venis, subpam se insinuante, vel in corneam quoque tuniscam se infundente. oculi sugillationes originem

trahunt. Post venam culaneam a chirurgis sectam,

saepὸ eiusmodi sugillationes se offerunt, quando ea penitus pertusa, sanguis ex ea non solum foras e&ilit, sed portio illius sub cuticulam diffunditur, per ii loca illa ut cubiti interiora aliave, sparsas sugillationes parit. Praeter hasce violentas causas, quae continuum soluunt, vix dum aliae existunt, quae sanguine in sub cuticulam euocare possunt. A' calore tamen se inino extrinsecus intrinsecus ve in morbis occurrente & cutem nimium dii

tante , sanguinem ch fundente allicienteque, puncta quaedam eiusmodi cruenta aliquando sub cuiaticula sugillationis instar apparuisse, vidim'. Quod Mob sanguinis tenuitatem Sc serositate in acciderre potest, si ille ad poros cutis effusus, non exsudet, sed illic veluti guttatim sub cuticulam effusus per

sistat, quod tamen uti Sc eius exsudatio, rari ssimum existit, quamuis aliquando hoc accidisse, in excretis dei nonstrabimus. A'succo nutriente exsanguine partibus assimilato genito,& generalis discoloratio, Sc maculae diuersae oriuntur, prout ille transmutatus vel uni uersum corpus pervadit, vel ad certas saltem partes perfertur.

Vniuersum corpus peruadens & nutriens succus crudus seu imperfect8 coctus, totius corporis vividum colorem destruit, aliumque accersit m Cach exta dicta , cuius diuersae species, prout vestantum crudus, aut simul etiam serosus vel vitiosus eaeistit, exsurgunt. Nam si crudior sit, qualem etiam naturaliter in sanguinis massa contineri, illiusque yartem quam pituitam vocant, constituere eamque alimentariam , quae una cum reliqua

114쪽

Ianguinis massa corpori nutriendo adhue sit ido nea, statuunt, illeque in sanguine redundet, vel

maior sanguinis pars talis euadat, cum non sit pera sectὸ elaboratus aut sussicien ter rubicundus, non tamen eousque deprauatus, quin corpus adliuo nutrire possit, tunc substantiae corporis se adnutritionem apponens, illique adhaerescens, similem incute & carne discolorationem seu colorem pallidum aut album producit, eoque magis a vivido colore recedentem, quo sanguis amplius a naturali recesserit,uel alioquin excacochymia accedente, prauis insuper succis vel serositate aut aquositate perinistus fuerit. Huic accedunt etiam alia insuper vitia, &plae runq; in foemineo sexu praesertim vi ginibus menstruorum defectus, cum sanguis ille Crassus, crudus non adeo commodὰ & copiosὸ ad uteri venas possit defluere, nec natura, quae puriorem tantum sanguinem ad uterum pro nutriendoscetu, tum quando conceptus est, tum etiam prius menstruatim ablegare solet, hunc crudum vel etiatam cacochymicum, utpote ad id praestandum minus aptum eo derivet, sicuti in menstruorum suppressione, caci ex iam potius illorum defectus. quam menstrua suppressa cach extae, causam esse

demonstrauimu&c . Quod si quoque cum cach exta rica chymia. praui humores circa lienem collecti illic in arterias transferantur meseraicas, cordis simul urget, ut in hoc casu explicatum fuit, palpitatio, aliaque symptomata tum ob cacochymiam, tum aliorum viscerum accedentes morbos.

Sed & succo eiusmodi crudo copiosiore existente,diutiusque corpus alente, ita ut id eo intumescat, cacheXia in leucophlegmatiam vertitur, & siseri simul accedat redundantia, in serosam Leuc

phlesinati , vel si sorum potius in cacheXia prsu

115쪽

leat & congeratur, tumor pedum, mox & ventris cum habitus corporis diminutione, hydropsque tandem ascites cach extam sequetur. Vel si succus ille, qui corpus nutrire debebat, adeo vitiosus fiat. ut ad nutriedum penitus inutilis sit,uel etiam paucus, corporis decrescentia potius succedet, 3e in Atrophiam cachexia couertetur. Sicuti in Hydrope, ascite & Atrophia, quo pacto cachoxiam praegressam haec sequantur, ostendςmus. Haec autem sanguinis cruditas, vel etiam vitio- stas, si cacochymia simul adsit, aut serositas si h dropis suspicio, nonnunquam ab alimentis originem trahit, si talium continuus sit usus, quae eluc modi succum crudum vel vitiosum aut aqueum signere possunt: qualia in ventriculi imbecillitate explicata fuerunt, ut non opus sit eadem hic repetere. Inter qui fructus sunt horari j, quorum immoderatiore usu, cum iuniores praesertim peccent, prae caeteris hanc ob causam cach extae sunt obnoxij, maxi ineque virgines cum debiliores sint, mi

nus que eXerceantur

Viscerum seu Partium chylosi & sanguificationi

destinatarum affectam causa, crudus ille sanguis cachexiam gignens, uti & malus succus cacoch miam procreans,vel serositas hydrope producens oritur accumulaturq;. cuiusmodi sunt ventricul', hepati lien, ipsisq; ad neXa vasa membranaeq;. Ventriculi enim intemperiei imbecillitatis, aut alterius

assectus causa, si concoctio fiat imperfecta vel vi, tiata, imperfectus quoq; 3ecrud' gignitur chylus vel vitiosus aut aqueus. qui postea in secunda concoctione, cum non sum cienter elaborari possit, similem producit sanguinem, eoq; magis, s viscera secundae concoctionis labem quoq; aliqua patiantur. Verum quinam eiusmodi morbi sint vetriculi.

cum & simul compressivum illius dolorem efficiant.

116쪽

ciant, in doloribus cordis dictis, fuerunt expositi.

Hepatis, Lienis Venarumq; vitio, cum haec ad sanguinis generationem faciant, sanguis imperseiactius elaboratus, crudus vel vitiosus aut aque gignitur. Impatis quidem, cum instrumentum sit, sanguificationis. Dein & lienis morborum causa sanguificationem impediri, omissis multis alijs aragumentis alibi expoliris, quibus lienem quoque sanguificationis organum esse demonstrauimus.

vel eo solo sanguificationem liene affecto impedixi , comprobari posse existi inamus, quod hepate penitus sano,tamen lien malὸ affectus, sicuti sectio

saepius hoc patefecit, sanguificationis noxas enaris ratas, ut & hydropem, ut illic dicetur,s pὸ procre uerit, ut non opus sit consensum, quem lien cum hepate habet, illius causam statuere. Dein & ve narum affectarum causa, cum ad sanguinis elaborationem opitulentur, sue praecipue hoc prae caeteris, vir aliqui censent, faciant, siue aliquo salte modo, illum ab hepate prius elabor tum, persectiorem reddant, quod omnibus in confesso est, san

suis minus absolutὸ concoquitur,crudiorq; remanet. Idque venarum ineseraicarum ab hepate Seliene prodeuntium, praecipud occasione, cum in illis prima chyli, quem rapiunt & continent. fiat permutatio, & ad sanguinem praeparatio. Morbi vero hepati, lieni venisque accidentes,unde imminuta sanguificatione, crudus sanguis indeque cacheria gignitur, vel sola vel vitioso accedente simul chymo, sunt Imbecillitas, Intemperies, Obstructio, Durities aut alia Laesio.

Imbecillitas seu debilitas hepatisaienis x venarum, quae psopter consensum cum visceribus, quibus continuantur, quando haec laeduntur, simul

patiuntur, ea qui a caloris nativi penuria prosecta,

117쪽

so Dis COLORATIONI subefactet, ut sanguis non sum cienter elaboretur, crudiorq; ob id generetur, cachextae hoc pacto causa existit. in qua corporis color nativus amittitur, molesque illius augetur, dyspnoeaq; ob viscera haec affecta. & compressivus cordis dolor,ventriculo inui compatiente, molesta sunt, urinaeque ob cruditatem hanc crudae apparent atque aqueo praesertim si ob seri copiam nimium dilutae minusque bile tinctae sint, vel etiam alias ob caussas. scuti in illis explicabitur. Quae viscerum horum imbecillitas si diutius duret, facit ut cachexia haec leucophlegmatiam, cumulato crudo humore, ut in ea ostensum est, producat, eamque si serosus simul a causis alijs huic imbecillitati iunctis cenau-letur, uti in leucophlegmatia docuimus, serosam. Vti&si ob eandem hanc hepatis attractricis praesertim facultatis imbecillitatem, serum non iussu cienter venis me sera icis attractum redundet, hydrops ascites, sicuti in illius hac caussa explicanda in hydrope demonstrauimus, cacheXiam sequeetur. Quod si quoque tanta sit horum viscerum im becillitas, ut non solum crudus sanguis inde, sed non lassiciens quoque corpori alendo, signatur quantitas, cach extam in qua corpus potius macre

quam tumidum fit, producet, vel si peream sampuificatio ferὸ penitus aboleatur, Atrophia sicuti

in ea describetur,inde potius gignetur. Cognoscitur autem cachexiam ab imbecillitate hac prosectam fuisse, si nullis alijs viscerum horum morborum accidentibus concurrentibus,viscera haec de-hilitata esse pateat ex colore vitioso maecipuε, tunc i. sic affecti Hepatici vel Splenetici vocantur. Haec autem illarum imbecillitas, a caloris natiuidissipatio e in ipsis contrahitur, quae ab insitis ς austis procedit ab ortu vel per statem, vel adven

118쪽

C A V s α. 'r liosve morbos diuturnos vel acutos relinquitur. Inter quos & febres sunt, in quibus haec viscera calore nimio, vel potionibus frigidis, in quo febrici tantes praecipuό delinquunt, labefactata, hanc que imbecillitatem adepta in caussa sunt, ut post eius 'modi febres cachegia, & si perseueret tumor to tius corporis, &s maior sit laesio, pedum &vetris, sequantur. Dein & immoderata sanguinis profuso, & imprimis menstrui, imbecillitatem hisce vi sceribus procreando, non solum ob spirituum dic spationem, sed& quod & venae sanguinis calore

foueantur,&inanitae ab eo minus reficiantur,cachextam esticit, non solum ob crudum illum succum, qui tunc generatur, sed & quia peream, san guine eXhausto, corpus vividum colorem amittit, quod si magna esset profusio, potius contabes e-ret quam tumeret. Verum 3e aliae excretiones per quas spiritus absumuntur, iden faciunt. Inter quas Venus immodica non infrequens in virili sexu potissimum occasionem praebet. In temperies horum viscerum vasorumq; sanguificationi destinatorum, tum imbecillitatem si continuetur iam dictam inducendo, tum per se a. tiones illorum imminuendo, eodem pacto cach xiam vel sinplicem vel in leucophlegmatiam auta item degenerantem, gignere potest. Qualis imi rimis est frigida, functiones horum potissimum

abefactans. Cuiusmodi a talium frigidorum coopioso & nimio usu, diuque continuato accersiri potest: Vel a refrigeratione externa, cui corpus eX-

positum fuit, contrahi. E' quibus & praegressis talis constitutio cognostitur,& quod sitis nulla tu caffligat , corpusq; uniuersum frigidius appareat, caeteraq; frigiditatis concurrant indicia. Sed ae calida horum viscerum, hepatis 1: ini' minis intemperies, etsi ab initio statim, &dius ei ε

119쪽

DisCOLORATIONI setiam perseverans, cachexiam, hoc est malum eorporis habitum, aut pallorem . seu colorem foed uni minime inducat, sed potius colore vivido naturali, vel si praeternaturalis fiat, rubro qualem in ebriosis aliquando in facie elucere videmus, se mani se stet, necdum adhuc noxas grauiores pariat, quam sitim inordinatam & serἡ continuam, qua potissimum haec intemperies horum viscerum calida Mscca cognoscitur, tamen spacio temporis,in alijs citius, in alijs tardius, viscera haec labefactans, eaque imbecilliora ad functiones suas edendas reddens , laesa sic sanpuificatione, corpus quoque diccoloratum maleque habitum efficiendo, cache-xiam producit, quae, quia tandem viscera haec, c lore nimio & diuturno exiccata, indurescunt Se finduntur, in hydropem primum tumore pedum&dyspnoea se patefacientem, mox caeteris quoq; illius accidentibuesub sequentibus, pletru na; conuertitur, sicuti in hydrope ascite, quom ogo hoe fiat, abund8 declaratum suit, ubi &causas huius Intemperiei calidae & siccae, a vini immoderato ciborumq; calidorum continuo usu, vel morbis prppressis calidis potissimum, dependere ostendi '

Obstructio & infarctus hepatis venarum prae cipuarum portae &cauae, quia prouentui vitiosorum humorum biliosorumq; maximῆ, quos in ve- nis mesera icis sanguini confundi, in febri uin inter- ' mittentium causis ostendimus, occasionem praebet, ob impeditam illorum a sanguine in secund hac concoctione exactam separationem, Cache-xiae quoque illiusq; potissimum Cacochymicae dictae, causa fieri potest. In qua si sanguis impurus in corpus distribuatur, color foedus potius quam albidus apparet, illeque nonnihil vel fuscus aut virescens vel nauescens, non tamen adoc eXacto, ut quando

120쪽

C A v s α. νι quando poris choli docis obstructis, bilis a sangui.

ne minime sep arata, copiosus quam hic accidit, redundat, sicuti in icteri causis declarabitur, ob quam Sc causam in hac cacochymia, urinae non ita aqueae, ut in alia cach exta, sed nonnihil adhuc co loratae existunt. Sed & si illuuies eiusmodi biliosa. ab eadem obstructione retenta, & in venas meserat cas refusa, non adeo in corpus distribuatur, pallor veriusquam color in cachexta illa alienus se ociaret, uti & urinae magis crudae & aquear, &ob c piam bilis in venis meseraicis coaceruatam, fluor alui potius quam illius constipatio, excrementa labiliosa magis quam alba, secus atque in ictero apparebunt. Et si ab obstructione enarrata, hepatissimul sequatur imbecillitas, quae inde quoque tandem prodire potest , vel alijs accedentibus insuper causis, simul e nasci, tunc quia diminuta sit sanguinis elaboratio, Cachexia 4 crudo sanguine genita

prodibi t, in qua crudus succus corpus alens, tum dum reddit. Si vero obstructio lata sit, ut peream 3e sanguinis seu crudi seu cocti distributio, in vena caua non sum cienter perficiatur, aut sanguis adeo vitiosus gignatur, ut corpus minus quam Oportebat, alere possit, id potius decrescet: uti si tota dis tributio illius per obstructionem adeo magnai impedita, aut sanguis ineptus omnino nutritionist, Atrophia,ut in ea explicabitur, sequetur. Huius autem obstructionis in hepate factς cauasi, vela chylo crasso rex viscosore, a cibos mili nito, aliis prosciscitur, si illic se am ens ducti

usq: quibusda in haerens magis magisq; condenis satus loca haec obturet, vel si, uti aliqui voluerunt, chylus crudus ob calorem, a motu validiore vel bilineis, mox a cibo excitatu, in vetias citius quam decebat, rapiatur, atq; scretentus, obstruat. Quod etiam a sanguine exiccato & veluti asso similiter

SEARCH

MENU NAVIGATION