De morbis veneficis ac veneficiis libri quattuor: in quibus non solum certis rationibus veneficia dari demonstratur, sed eorum species caussae, signa, & effectus nous methodo aperiuntur. Postremo de eorum curatione ac preferuatione exactè tractatur.

401쪽

4stectionem, nauserat secti, biliosa eractantes, si naribus sanguis copiosa fluat, si alui fluore torqueantur, uel aluum nimis astrictam habeant, balneum est uitandum Infantes, ac pueri dissicile, deinde mulieres, postea quidelicata temperie sunt sortiti uim huius balnei perferre haud poterunt, difficillime vero omnium senes ob humorum paucitatem is ultam spirituum resolutione.Nec quolibet tepore balnei usus est idoneus,ubi enim aeri estilenti aliqua qualitate sitas tectus, maxime nocet balneu, in uehementioribus et frigoribus lanni tempore aestiuo eque fugi edia est, nam hyeme distbluti qui antea quiescebant humores, dum inter digere duci cotrario anni teporis impetu incautos ualidius irruit invaditq; frigus, necessario ita aliqua impelluntur partem, ac morbum ibi procreant f grauiter homines ostendunt, cstate uero media, cum iam ardor uiget, calor ad externa propensus fertur , balnei usu reliquum quod est caloris dissipatur, internaeque Iacul AD 3 tate S

402쪽

tates debiliores fiunt Neque balneunt astimendum est post assumptiam cibis,

uel adhuc non concociti,corpus enim crudis humoribus repletur, nec post longiorem inediam, quia uires nimis diminuerentur Minusque imperanduest balneum nisi prius corpus expurgatum pharmaco exacte fuerit, cum batin eum subtiliores humores tatum eu cuet,crassiores uero eliquet, Hundat per uniuersum corpus,uel obduret. calida tamen balnea, quae ex nostra industria parantur,commoda sunt, cum frigiditatem infestantem sedare, aut lassitudinis afffectum, aut couulsionem, aut

dolorem mitigare uolumus, nonnullis aliis affectibus frigidis conuenire possunt tunc uero comparandissent simul'tialitas balnei partes corporis,nam si aliqua pars ut lecur, uel Re ne reperiatur , cui, uel quibus balneuobesse possit, praemuniri debent aliquo

lini mento,aut cerato, ut cum Vnguento Rosaceo in frigidante Sandalino. uel aliis paratis cum succo Cicorij, Hepatice, Aceto,& similibus: Quod si ad balnei

403쪽

alnei usum super narratae conditi ires reperiantur, non debet aeger se in ipsum precipitare, sed se sim, ac sensim descedere, ut prius inserat pedes, mox crura, postea paulatim corpus totum usque ad ceruicem,obseruando,ut put tectum habeat, ne a balnei uaporiabus repleat, ut aqua pariter quiescat, cumque in ipso fuerit aeger consistat. cum enim nouetur eger, aqua agitatur, magis mordicando horrores, ut,

ad quos sequuntur contractio ipsius

cutis,&meatuum coangustatio, capitis dolor, ex copia uaporum qui su

sum leuantur Aqua uero sit calida actu, non tamen usque adeo,ut sudore prouocet copiosum uel rigorem inducat, uel animi defectum, quae caliditas moderanda erit habita ratione temporis,morbi,aetatis,4 corporis temper menti Mora in balne debet esse longa, uel breuis habita supcriori animaduersione, ad aquae calide facultatem,

ad morbum,aetatem, habitum, uires,

similia, cum exorcista de numero dierum non meminerint, quo scilicet

Aa diebus

404쪽

diebus egeriti debeat balneo, i sint a medico statuendi; qui semper ad j a

enarrata respiciet. Quod si in balneo aliquod accidens superueniat, ut a dor uiscerum,&totius corporis, sudor copiosus, animi defectis, lolor capitis uigili immoderate, similia, o mutendum erit balneum, symptomata curanda. balneo egressus eger, per mi nistros abstergatur, d ad cubiculum bene tectus accedat,&i sudor emanet, abstergatur leni linteolo,& si alii tudinem percipiat, post aliquam moram dormiat, nec cibum statim post balneum sumat, sed cum balnei calor cessauerit, per totum corpus quietetia actit percipiat uelut dicit Galenus, sed alacom quae si a balneo perturbatione, cibus cnim uel potus, qui protinus sumitur, caput replet, superfluitat, ad osque uetriculi ascendit, nec non crudus ad circumferentiata, di totum corpus trali,

tur.

405쪽

Furnigatione in religione nostra praecipuum habuisse

locum, acrest stantur lit rae: in Exodo enim priae cis t ominus Moysi, ut sumptis nonnullis omatibus, faccretius mentum Thyliam a dictum, quod in pollinem reda una poneret coram tabernaculo ic sti O nil, rogauitq; Salomon Hieram Rergen 'lt illi opitularetur ad construen adum domum nomini Domini Dei, in a quo adolere thus coram illo,&aroma 4ia fumigare posset. Nec de mones ilgentium honore carere uoluerunt, in il lana Limo e ni in usu fui se su ius apud Idolorum cultores apertum est mam cum Tyreani Christum sectate coge re uellent ad amplectedam illorum falsam religionem, proponebant illis utilius Dis suis sacri r arent, ' propterea fumigationes apud eos, qui magi cis incantatiohibus operam dare con sueuerunt, usu ualuerunt, ut ex illis Virgilianis uerbis inter caetera constare

406쪽

Ser. 6. cap. Iaa

potest, quileguntur in Pharmaceuti hoc modo

ser aquam, molli cinge caltaria Vitra Uerbenasque adole ping,es 9 mascula thura . Et rursus ex illis Sparge molam, fragiles incende bitumine

lauros

Sut fumigia usurparunt etiam antis quiores Medici, ut Hippocratis testi monio constat qui iubet Thymiarnata ad sugandam pestilentiam ex rebus o doratis paranda esse minc illa apti a priscos emanarunt prosum igij alimeto, Lauru Ssuniperus, Rosmarinus, Sattia,Thus, Mirrha, Masti X,Therebintina, Myrthus, Rosa, Sandali, amphora, Cortices pomorum, Cupressus, Cedrus, Lignum Aloe, Aqua Rosacea, Acetum, Vinum odoratum, atq; alia secenta, hinc innumerς reperiuntur suff- tuum csipositiones, pi sertini apud Aelium,in fine suorum Sermonti Sus fumigatio ad multa utilis est, membra enim praecipua, ac cor potu simum, si ex aromatibus sit parata, corroborat. humo.

407쪽

humores cras s ac frigidos thoracis X tenuat, ac ad expulsionem aptos red i si ex conuehienti materia paretur; nati eosdemque paratos purgat, educit, ideo An tyllus medicus referente Ori L 8. Colle: asio, pro anhelosis,&ere sic p. i α pirantibus, posteriores in antiqua iussi, quae alijs remediis non cedit, in vir eribus faucium, gargareonis, ac pala' ii emptemate, in rebelli ac firmatale uenerea, potissimum si ex maligulo materia paretur, in discutiendis pi-uitosis articulorum tumoribus, ac in oborandis musculis, ac neruis pituita inbutis,& laxioribus factis, ac in iij- is aliis affectibus eam commendan

Iostri etiam Exorciste ad depellenda eneficia, ei sciendosq; spiritus malos zorpora obsidentes, ulli migia expe-

iuntur, alii odorata foetidis miscetes. 'hus, Myrrham, Styracem, Laudanti, laryophilios, Muscum,4 Galba nunticcipi ut, nonnulli ingrati odoris dumtaxat, Galbanum, Sulphur, Asam foetidam, Aristolochiam, Hyperi conem, i utam usurpant, nullam habetes morborum.

408쪽

borum, diatum ac temporum distis ctionem: Aetius habet quoddam sui Scr. 3 incntum Bereniccs dictum , quod i9 alior ira sententia immundos spiritus arcere scribit, di quoniam haec omnis calida sunt calidi natura est asce. 'dei propterea ad caput ascendunt, secum alios uapores adducunt qui si mulcaput in i plentes , ipsius grauitat faciunt, praeterquam quod tua cal ditate intia aviatione progignere,&h mores frigidos finde do, i pile pia an Ap Oplex iam Couulsilone, Malios riues morbos X citare possent, ideo aite cum his et agenduin, di nisi corpii, capiri prius purgatum fuerit tuto sa adhiberi non possunt Telmpus utendi erit de mane,

cum uentriculus a cibo erit Ua

409쪽

V periori biis propositis re- irie diis Exorcula addunt

ni mentum oculis, fronti, auribus, peci ori cordi, a connullis aliis partibus adhibendum, uod ex simplici oleo olivarum, uel ex o inposito ex lata, Saluia, Anetho,&liis similibus paratur, si oleum sit sim-X, animaduertendum est et, an ipsu nati oliuis maturis, an ac ei bis confe-m, an nouum sit, uel uetus, de qualis morbus, pro cuius abolitione adh1etur, nam si morbus esset summe cali dus, uita dum esset oleum uetus, de mul o magis compositum, sua enim caliditate; ex frequenti usu augere affectu posset, ipsius loco recens, quam dulcissimu adhibere rationi esset lentaneu etiam lotum, si expediret, ita

enim Xueret omnem acrimoniam.

Quod si affectus sit stigidus, ud a causa rigida ortus , tutius cit uti l co

410쪽

piati qu ori,& clariori oleum e oliui immaturis omphacinum appestatum nisi in s i loribus diaphoreticis,&Car diaca passione conueniens est in alii vero affectibus ob suam astricti neruitari debet. Nec solum pro liniment oleum commendat, uerum etiam pro

potu, quem quidem in aliquibus casi Abus proficuum esse,& in pluribus tuto adhiberi posse arbitror habita superio γέ

ridistinctione. In dolore superiorisve tris oleum simplex bibendum daba Galenus,uel aqua temperatum, si o pus esset non solum uomitum irritare . se luentrem molliorςm facere,oleu commendat cum enim oleum dulce iri l

My de nostra familiaritatem habens,non soles cap. egris,ucrum etiam&sanis conuenit,ti Nile GV nos docuit Gal. et si grotas esset puer Hcμra iiDi ab laetatus, cum frequeter a lumbrici d- m' u infestentur, tutius ac citius illi propi les sivi nandum erit oleum, cum ex sententi Aristotelis, ac Galeni, oleo insecta ne hi centur,& id quotidie experiamur.