Pars Secunda Sive Orationes Omnes

발행: 1827년

분량: 659페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

111쪽

7o M. T. CICERONIS

Curum, ad quem suspicio maleficii pertineat. Vorum id, quod adhuc est suspiciosum, nisi per Spicuum res ipsa socerit, hunc affinem culpae judicatote. occiso Sex. Roscio, primus Amoriam nuntiat Mallius

samiliaris istius T. Roscii; et nuntiat domum , non filii, sed T. Capitonis, inimici; et, quum post horam pri

mam= noctis occisus esset, primo diluculo nuntius hic Ameriam venit. Decem horis nocturnis Sex et quinquaginta millia si passuum cisiis 7 pervolavit; non modo ut exoptatum inimico nuntium primus asserret, sed etiam cruorem inimici quam recontissimum, telumque paullo ante e Corpore extractum ostenderet.

Quatriduo, quo tunc gesta sunt, res ad Chrysogonum in castra L. Sul lpe Volaterras' desertur; magnitudo P Cuniae demonstratur; bonitas praediorum nam standos decem et tres reliquit, qui Tiberim sere omnes tangunt s), hujus inopia et solitudo commemoratur : demon Striant, quum pater hujusce, Sex. Roscius, homo tam splendidus et gratiosus, nullo negotio sit occisus, perfacile hunc hominem, incautum, et rusticum, et Romae ignotum, de medio tolli posse; ad eam rem operam suam Pollicentur. No diutius vos teneam, judices, societaS Coitur.

4. Libertistis. Ex servitute mari missus, disseri a v eabulo lueritis, quod libertinus dieἱtiae respectu adeonditionem, libertus ad dominum qui manumisit. sle homo libertinus; Tiro Ciceronis libertus. 5. Horram primam. Oriente sole numerabatur hora prima dieἱ, et aIoporro usque ad XII. Tum post Oeea-stim solis rursum hora prima noctis. Inaeqtiales Inde erant ho . quae et diurnae et nocturnae duodecim seinper aerunt, dies sive longus esset, alve

6. Sex ea qtilinquaginta millia. Ad nostram rationem ς myriam. id. Tab. Ne . nostri Liv. vol. XII. P. 1 I r. r. cisiis. Vehiculi gallieἱ genus erat. 8. Vol terras. Constixerant Volaterras Mariani quidam a sulla proscripti; qui . quatuor cohortibus arismatorum eo titutis, per hiennium lotimuerunt Obsidionem . si rab. V. s. ringunt. Ergo sertiliores, et ideo

112쪽

ORATIO PRO S. ROSCIO. 7 IVIII. Quum jam proscriptionis mentio nulla fieret,

et quum etiam, qui antea metuerant, redirent, ac jam defunctos sese periculis arbitrarentur, nomen refertur

in tabidas Sex. Roscii, hominis studiosissimi nobilitatis; manceps' fit Chrysogonus ; tria praedia vel nobilissima Capitoni propria triaduntur, quae hodie po sidet; in reliquas omnes sortunas iste T. Roscius, nomine Chrysogoni, quemadmodum ipse dicit, imp tum sacit. Haec bona sexagies II emuntur duobus

millibus nummum.

Haec omnia, judices, imprudente' L. Sulla facta osso

certo, scio. Neque enim mirum, quum eodem tempore et ea, quae Praeterita sunt , et Da, quae Videntur instare,

praeparet; quum et pacis constituendae rationem , et belli gerendi potestatem solus habeat; quum omnes in iantam spectent. UnuS omnia gubernet; quum tot tantisque negotiis distentus sit, tit respirare libere non possit; si aliquid non animadvortat: quum Praesertim tam multi occupationem ejus ob Sement, tempuSque aucupentur, ut, simul atque ille despexerit si, aliquid hujuscemodi moliantur. Huc accedit, quod, quamvis

meliores, quia sitietas inde Romam nauigiis deportari poterant. VIII. I. Preseriptionis. Kalendἰa enim innita pro eripti num sania suerat designatus; atqui s. nos Itis eirca a septembris idus inter uitia est. Videέns ea P. 44. . 'I. Mianeeps. sic diei ive qui aliquidu in .auetione emit . quaia manticus , .. e. manu capIena. quia manu sublata, vel digito. lieitationes fiebant. Gall. Dinevita, .

torie et ad tinnpua. ut vitaret eam de IIssimam stilla, offensiovem. Constat enim multos qui nihil negotii eum eo hahuerant . Ipso Connivente, suis obtruneat a. Id. Val. Max. IX, 2. 4. Reetiun quam certe. I. V. L. s. m. quo 'reterita sunt. sub.. migrae, reparet saepe Onim idem verbum duolina nomInititis ita adi l-tur. ut alterutri tantum conveniat. Sie ad Att. X. 4 horum ego summorum

impera lorum non modo res gestas non antepono meis. sed ne fortunam ipsara

qua illi forentissima , nos durἱOre Uietati videmur .i 6. Drapeaeris. Oetitos alἱo rei exitiquod saeiunt qui somno oppreMI, Ocnisi a demitioni, vel alleui rei attendero

113쪽

7a Μ. Τ. CICERONIS

illo felix sit, sicut est, tamen in tanta felicitate nemo potest esse in magna familia, qui neminem neque Sem Vum, neque libertum improbum habeati Interea iste T. Roscius, vir optimus, procurator

Chrysogoni, Ameriam venit; in praedia hujus invadit; hunc miserum , luctu perditum, qui nondum etiam omnia paterno surieri justa' solvisset, nudum ejicit domo, atque socis patriis diisque penatibus praecipitem, judices, exturbat; ipse amplissimae pecuniae sit

dominus. Qui in sua re fuisset gentissimus, erat, ut fit, insolens in aliena. Multa palam domum Suam au- serebat; plura clam de medio removebat; non pauca suis adjutoribus largo effuseque donabat; reliqua, Constituta auctione, Vendebat. IX. Quod Amerinis usque eo visum est indignum, ut urbe tota notus gemitusque fiereti Etenim minia simul ante oculos versabantur : mors hominis florentissimi, Sex. Roscii, crudelissima; filii autem ejus egestas indignissima, cui de tanto patrimonio praedo iste nefarius ne iter quidem ad sopulcrum patrium reliquisset; bonorum omptio flagitiosa, flagitiosa pos- Sessio, furta, rapinae, donationes. Nemo erat, qui non ardere omnia inallet, quam Vidoro in Sex. Roscii, viri optimi atque honestissimi, bonis jactantem se, ac d

minantem T. Roscium.

I. Felix. Oh perpetuos rerum an induetus argumentia 3 quod proseri erasus, stilla sibi cognomen Feheis here tot millia ei itim ae meliam adae; vit, filiumqtie Fatisitim appella.. potvisset avit. Imo senatus et pro Rostris ala- g. Iusta. I. e. omne funerandi on tiarn eqnea rem auream posuit hoe seium. Quae pietas erga mortuos e thittit e L. Coangi to suLLAE INPEa - . institiae geni A. et ar maHNATO. De quo Plinius: IX. r. Ne iter quidem. Septilemisontis hominum ad hoe aevi Felἰeia olim erant aut propter vias publieas. sibi nomen asseruit L. sulla. eiviIi aut in astis et ad ea iter necesse erat, nempe Ranguine ac patriae oppugna- propter religionem. Unde in vendentione adoptat . Et quibus selieitatis dia praediti ius itus, assiius, ambitus.

114쪽

Itaque decurionum ' decretum statim fit, ut docem- primi proficiscantur ad L. Sullam, doceantque eum, qui vir Sex. Roscius fuerit; conquerantur de istorum scelere et injuriis; orent, ut et illius mortui famam, et filii innocentis sortunas conservatas Velit. Atque ipsum decretum, quaeso, cognoscite. DECRETUM DECURIONUM. Legati in castra veniunt. Intelligitur, judi

ces, id quod jam ante dixi, imprudente L. Sulla scelera haec et flagitia fieri : nam statim Chrysogotius et ipse ad eos accedit, et hominos nobiles allegat δ iis, qui

peterent, ne ad Sullam adirent, et omnia Chrysogonum, quae Vellent, esse facturum pollicerentur. Usque adeo autem ille pertimuerat, ut mori mallet, quam de his rebus Sullam doceri. Homines antiqui , qui ex sua natura ceteros fingerent, quum ille confirmaret, sese nomen Sex. Roscii de tabulis exempturum, praedia va

cuasi filio traditurum; quumque id ita suturum T. Roscius Capito', qui in decem legatis erat, ad promitteretΤ,

crediderunt: Amoriam re inorata reverterunt. Ac primorem disserre quotidie ac procrastinare illi coeperunt;

siseria saetendἰ ea cisa, vendἱtoH n mina im exeipiebatur; et saepius inveterum tumulis inscriptum illud re

Caterum illud iuris Roscio ademptum

erat, quod venditio faeta erat non seii. sed sullae nomine. u. Deetirianum. Deeuriones erant in

municipiis et eoloniis quod Roma senatores. Sie distos eos misse ait

Pomponius Digest. L. 239, 3 s,

quod tuitio, quum eoloniae deduc rentur . decima pars earum , consilii publiei gratia, deseriueretur.-Decem primi autem erant deeuriones pH decem, quorum in adminlatranda eἐ-vitate praeeipua erat auctoritas. 3. Allegae. Privatim ad illos mἱttit. 4. Antistit. Antiqua fide et virtute. Sie ad Att. IX. ag : ω vide q in sim antiquorum hominum .. sic Graeela

s. Via a. I. e. universa. tota. Foris

mula apud ICtos usitata, qua signis. eamus nos de nostro iure, deque possessione desedere, et Omiano vaeuam alteri tradere. Ne enim vacua eodem sensu Intelligas, quo aequior aetas d it varantia. 6. Capito. Unus enim erat e prim fit, deeurionibus. . Ad promitteret. Ad m/nissor est,qni, quod alter auo nomine promisit,

idem pro eo quoque promittit. FEM.

115쪽

74 M. T. CICERONIS

doinde aliquanto lentius; nihil agere, atque deludere; postremo, id quod facile intellectum est, insidias vitae

hujusce Sox. Roscii pararo; neque sese arbitrari posse diutius alio nam pecuniam, domino incolumi, obtinere. X. Quod is simul atque sensit. de amicorum Cognatorumque sententia Romam confugit, et sese ad Caeciliam , Nepotis filiam, quam honoris causa nomino, Contulit . qua Pater usus erat plurimum : in tria muliere, judices, etiam nunc, id quod omnes Semper existimaverunt, quasi Oxempli causa', vestigia antiqui ossicii remanent. Ea Sox. Roscium inopum, lecti mdomo, atque expulsum ex suis bonis, sugiontem lati' num tela et minas, recepit domum; hospitique oppresso jam, desperatoque ut, omnibus, opitulata ost.

Rus virtute, fide, diligentia factum est, ut hic potius

VivuS in reos, quam occisus in Proscriptos rosei rotur.

Nam postquam isti intellexerunt, summa diligentia vitam Sex. Roscii custodiri, noque sibi ullam caedis facion dae potestatem dari, consilium coperunt plenum sceleris et audaciae, ut nomen hujus de parricidio deferrent; ut ad eam rem aliquem accusatorem Veterem βCOm Pararent, qui de ea re posset dicere aliquid, in qua re nulla subesset suspicio; denique, ut, quoniam Crimine non poterant, tempore' ipso pugnarent. Ita loqui homines: Quod judicia tam diu facta non es-x. r. Corelliam. Metellam, Q. Cae-eilii Metelli Nepotia siliam, stilla uxorem . quam ille constanter eoluit. et cujus victus preeibus, Roscium ju- Seio defendi eontra Chrysogonum Passus est. Id. Indie. Historia. Mempli eatisa. Ut quasi testI-monio sit Olim suisse hominea tanto ossicio, et probitate praedit a. a. tiovisistia. Supra dixit S. Roscio patri hospitii nee situdinem fuisse eum Neiellis. 4. In proseriρι Ut pater. qui

posteaquam interseetua est, in pro aeriptos eat relatus. S. Veterem. Multis in aeensationi hias versatum ἰ quod Invidiosum erat. r s. Tempore. Temporis uterentur opportunitate. Sie ius. I 3. . potentia pugnat ae.

116쪽

Sent condemnari eum oportere, qui primus in judicium adductus esset; huic autem patronos propter Chrysogoni gratiam defuturos; de bonorum vendi

tione, et dρ ista societate vortium osse iacturum neminem ; ipso nomine parricidii et atrocitate criminis fore, ut hic nullo negotio tolleretur, quum a nullo defensus esset. HOC Consilio, atque adeo hac amentia impulsi, quem ipsi, quum Cuper ut, non potuerunt DCCidere,

eum jugulandum vobis tradiderunt. XI. Quid primum querar aut unde potisSimum, judices, ordiar λ aut quod . aut a quibus auxilium Po-

tam λ Deorumne immortalium, populino romani, VP Stramne, qui Summam potestatem habetis, hoc tum Pore fidem implorem Pator occisus nesario, domus ObSUSU,

ab inimicis bona adempta, possossa, direpta; filii vita infesta , saepe ferro atque insidiis appotita: quid ab his

tot maleficiis sceleris abesso videtur 3 Tamen haec aliis nefariis cramulant atque adaugent; crimen incredibile confingunt; testos in hunc et accusatores hujusce Pecunia comparant; hanc conditionem misero serunt, ut optet', utrum malit cervices Roscio dare. an iu- Sutus in culeum- per summum dedecus vitam amittere.

Patronos huic domiti ros putaverunt; desunt: qui libere dicat . qui cum sido defendat, id quod in hac causa est Satis, quoniam quid in suscPpi. non deest prosecto, judices. Et forsitan in suscipioiada causa temere, impulsus adolescentia, secerim : quoniam quidem Semel

. Facta non essent. Apparet inde hoc primum publieum itidieIum stii se . ex quo tempore stilla dietaturam obtinebat. XI. a. Infesta. Periento obnoxia. Infestus an Ipiti signiseat; ne, tam da eo dictive qui malum infert, quam de i insertur. A. Geli. IX. ..di. Ut optet. Ut eligat. Hi ne optio potestas eligendi. 3. Roseio. Nagn . qui hie adest. 4. I. i. euiatim, ampliatam parricidarum. Glossam Iamb. a tulit. I. V. L. - De hoe vid. infr. 24 . 25.

117쪽

76 Μ. Τ. CICERONIS

suscepi, licet, hercules, undique omnes in m terrores, periculaque impendeant si omnia, Succurram, atque subibo. Certum est, deliberatumque, quae ad causam pertinere arbitror, omnia non modo dicere, Verum

libenter, audactor, libereque dicere : nulla res tanta exsistet, judices, ut possit vim mihi majorem adhibere metus, quam fides. Etenim quis tam dissoluto animo est, qui, haec quum videat, tacere ac negligere possit 3 Patrem meum, quum proscriptuS non eSSet, jugulastis ; occisum in proscriptorum numerum retulistis ; me domo mea per vim expulistis; patrimonium meum possidetis. Quid vultis amplius 3 Etiamne ad

juguletis, aut condemnetis 7 Sex. Roscium pXII. Hominem longo audacissimum nuper habuimus in civitate, C. Fimbriam , et, quod inter omnes Constat, nisi inter eos, qui ipsi quoque insaniunt, insanissimum. Is quum Curasset, in funere C. Marii', ut Q. Scaevola ' vulneraretur, vir sanctissimus atquct o natissimus nostrae civitatis do cujus laudo neque hic locus est ut multa dicantur, neque plura tamen dici POSSunt, quam populuS romanus memoria retinet ,

5. G v. . Impondant , araecurram atque omnia subibo .. Male. 6. cim ferro. Vid. sup. Cap. s. . condeminetis. Per vim damnanis dam Quintia.

XII. r. c. mmbriam. De Fimbria te loquitne Cle. in Bruto : . omnἱa

magna voce dicens, verborum sane honorum cursu quodam ineitato; ita furebat tamen. ut m Irarere tam alias res agere Populum, ut esset in an

inter disertos locus . . C. FimbrIa L. Flaccum, eius erat legatus in Asia, interseeit, et imperium ad se tranatu lit. Ah exereitu postea desertus, Per gami, in templo aesculapii, sua et servὲ manu. Ipse est interseema. u. Fianore C. Marii. Qui mense pH-mo eonsulatus septimi decessit, A. D. C. 66 . 3. Q. Sereoola. Pontifex maximus. ad quem inris ei vilis studio M. Tullitia ae eontulit adoleseens. In funere Naxit vulnerat , et triennio P at. Carinhone et Mario eos . In vestibulo aedia Vestae traeidatus est iussu L. Dama- εἱppi praetoris. Ge. de Nat. De r. III,3 α. eii. II. 26. Om . V, 2o. Dama aippus autem, vieto in constituta , L. Sullae jussu est inters tua.

118쪽

ORATIO PRO S. ROSCIO. 77

diem Scaevolae dixit , posteaquam comperit eum Posse Vivere. Quum ab eo quaereretur, quid tandem accusaturus esset eum, quem pro dignitate ne laudare quidem quisquam satis commode posset: aiunt, hominem, ut erat suriosus , respondisse, quod non totum telum corpore recepisset; quo populus romanus nihil vidit indignius, nisi ejusdem Viri mortem, quae tantiam potuit, ut omnes cives suos perdiderit β et afflixerit:

ab iis interemptus eSt.

Estne hoc y illi dicto atque facto Fimbriae non simillimum p Accusatis Sex. Roscium: quid ita λ quia do

manibus vestris effugit, quia se occidi passus non est.

Illud quia in Scaevola factum est, magis indigni in Videtur; hoc, quia fit a Chrysogono, num est serendum pNam, per deos immortalest quid est in hac causa, quod defensionis indigeat λ qui locus ingenium patroni requirit, aut oratoris eloquentiam magnopere desiderat λTotam causam, judices, explicemuS, atque ante oculos expositam consideremus : ita facillime, quae res totum judicium contineat', et quibus de rebus Dos dicere oporteat, et quid VOS Sequi conveniat, intolligetis. XIII. Tres sunt res, quantum ego existimare possum, quae obstent hoC tempore Sex. Roscio, crimen adversariorum, et audacia, et potentia. Criminis consectionem accusator EruciuS suScepit; audaciae partes

4. Dieai disia. Ad populum aceti Gre. privati hominis non erat, sed proprie tri honorum plebis, quo tum in magistratu Fimbriam fuisse eredamna. Vid. al. Nax. Ix, de saetis sceleratis. s. Perdideris. Quia illo exstineto invasit proaeriptio; qnum ille vivus

me eompctauisset eonditionibus in restina hare bella et ate eivea aer agae . Fenestitia verba loco mota auspiratur. Frustra. 6. Compositionem. Conciliationem. . me. Faelum adversariorum no- atrorum. Rufinian. habet is Fimbria.

no a millimum is, quae lectio Ruhnkenio placet.

g. contineat. Quod eaput sit itidieii , de quo ait iudicandum.

119쪽

Roscii sibi poposcerunt; Chrysogonus autem is, qui plurimum poteSt, Potentia pugnat. De hisce omnibus rebus me dicere oportere intelligo. Quid igitur ost non eodem modo de Omnibus, ideo quod prima illa

res ad meum ossicium pertinet; duas autem reliquas vobis populus romanu S imposuit: ego Crimen' oportet diluam; vos et audaciae resistere, et hominu in Husin di perniciosam atque intolerandam Potentiam primo quoquo tempore exstinguere atque opprimere debetis. Occidisse patrem Sex. Roscius arguitur. Scelestum. dii immortalos i ac nefarium lacinus, atque ejusmodi,

si lici u no maleficio scelera omnia complexa esse vidcan

turl Etenim si, id quod praeclare a sapientibus dicitur, vultu 'pe laeditur pietas; quod supplicium satis acror perietur in eum , qui mortem Obtulerit parenti, pro quo mori ipsum, si res postularct, jura divina atquc humana cogebant λ In hoc tanto . tam atroci, tam singulari maleficio, quod ita raro si exstitit, ut, si quando auditum sit, portenti ac prodigii similo numeretur,

quibus tandem te, C. Eruci, argumentis accusatorem censes uti oportere λ Nonne et audaciam ejus, qui in crimen Vocetur, singularem ostendore, et mores seros, immane inque naturam, et Vitam vitiis flagitiisque om

nibus doditam, et denique omnia ad perniciem prosti-

XIII. r. Quid igitur esep Qiad oriapo p ideone de omnibus eodem modo

loquax λ Non ita: nam prIma res, etc. - Frustra obae rus ΗOtomatino videtur loeu . . crimen. Criminationem.

Dem , in patiendi signiseatione. pro

comprehensa ,,. vid. Priscian. Pag. sa, ed. Putaeh. 4. Vtiliti. Importuno, qualἱa sole esse indignantiram. s. Raro. Romae per annos ae een tos quinquaginta a Romoli temporii, nemo in vetitus rat qui scelus tam imis mane Perpetrasset. Primus omnium Publicius Malleolus. Oh matrem inter emptam. in utus Culeo in mare est

praeeipiis itis A. D. C. 6Sa. Vido T. Liv. Epit. LXVII l. Rhet. ad Her. I, a 3. Oroa. V, 3.

120쪽

gata si atque perdita λ quorum tu nihil in Sex. Roscium ne objiciendi quidem causa, contulisti. XIV. Patrem occidit Sex. Roscius. Qui homo λ Ad

lescontulus corruptus, et ab hominibus Ia quam inductus p Annos natus magis quadraginta. Vetus Videlicet sicarius, homo audax, et saepe in caede versatus λAt hoc ab accusatore ne dici quidem audistis. Li xurios igitur hominem nimirum, et aeris alieni magnitudo, et indomitae animi cupiditates ad hoc scelus impuleriant. De luxuria purgavit Erucius, quum dixit hunc no in convivio' quidem ullo sero intersuisse : nihil autem umquam debuit: cupiditates porro quae possunt esse in

DO, qui, ut ipse accusator objecit, ruri semper habitarit, et in agro colon do vixerit 3 quae vita maxime disjuncta est a cupiditate, et cum ossicio conjuncta. Quae res igitur tantum istum furorem Sex. Roscio

objecit Τ Θ Patri, inquit, non placebat. Patri non plac

bat 3 Quam ob causam λ nocesse est enim, eam quoque justam, et magnam, et Perspicuam fuisse. Nam, ut illud incredibile sest, mortem oblatam osse patri a filio sine plurimis et maximis causis; sic hoc verisimile non est, odio fuisse parenti filium sine causis multis,

ct magnis, et necessariis. Rursus igitur eodem reVortamur, et quaeramuS, quae

tanta vitia suerint in unico A filio, quare is patri displi

ceret. At perspicuum est, nullum fuisse. Pater igitur

s. Profligata. Dedneta. De verbo prosigare eonsulendus A. Gellius,

Graes. Cur neget, nesei . Neqne enim magis naetis intellig. est, a d vi annos natua magis quam XL .. Idem h. l. sonat ae amplius quam. Et de qtiantitate usuro ur, ut saepe plus, amplius. a. In conὐisio. De Romanorem intemperantia. vide Athen. IV. 3. Obseeil. I. e. injeeit. sie T. Liv. XXIX. 8. Sie vi mortem omne is in vatἱn. 4. Uniso. Pondu hoe In verti . Neeesse est enim ingentIa sint inutileo stio vitia. Ni parentum morum in odium inetierat.

SEARCH

MENU NAVIGATION