Pars Secunda Sive Orationes Omnes

발행: 1827년

분량: 659페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

91쪽

5Ο , M. T. CICERONIS

possessio spectetur Non in aliqua parte, sed in universis . quae teneri ac possideri possint. Dixi, Romae domum fuisse, quo iste ne adspirarit β quidem; servos complures, ex quibus iste poSSederit neminem, ne attigerit quidem ; unum fuisse, quem attingore conattis sit; prohibitum fuisse, quievisse. In ipsa Gallia cognostis in praedia privata Quiritii Sex. Naevium non venisse. Denique ex ipSO Saltu, quem, per Vim expulso Socio, possedit, SerV privatos Quintii non omnes Hectos esse. Ex quo', et ex ceteris dictis, factis, cogitatisque Sex. Naevii, quivis potest intelligero, istum nihil aliud egisse, neque nunc agere, nisi Uti per Vim,

per injuriam, per iniquitatem judicii, totum agrum,

qui communis est, Suum sacere posSit. XXX. Nunc caum perorata, res ipm, et pericidi magnitudo, C. Aquilli. Cogere videtur, ut te, atque eos, qui tibi in consilio sunt, obsecret obtesteturque P. Quintius per sonoctutem' ac solitudinem suam, nihil aliud, nisi ut vestrae naturae bonitatique obsequamini; ut,

quum veritas Cum hoc faciat ', plus hujus inopia possit ad misericordiam . quam illius opes ad crudelitatem. Quo Hie ad te judicem venimus, cod in die illorum

minas, quas ante horrebamus, negligere coepimus. Si Uin cum Caum contenderet, nos nostram perfacile cuivis probaturos statuebamus. Quod vitae ratio J cum ratione Vitae decerneret, idcirco nobis etiam magis te judice opus esse arbitrati sumus. Ea res enim nunc

4. In uniuersis. l. e. hona Po sideri ex edicto non dicuntur, nisi uti, versa omnino P Mideantur. 5. Adspiraris. Cogitaverit. 5. Ea quo. Quo ex faeto et ex rete ..ia illud eonstat. hoe unum sibi proposuissa Naevium, ut, ete. xXX. r. Seneelutem. Annum tune agebat Quinti a sexagesἔmum. . Meiae. Pugnet sἱe Caecin. ωΛuetoritas gravissimorum hominum no hiaetitu saeit.. 3. Uiue rario. Quum morea NaevIi evm Quintii mori, a commἱllantur.

92쪽

in discrimine A versatur, utrumne possit se contra luxuriam ac licentiam rusticana illa atque inculta parcimonia defendere; an deformata, atque ornamentis Omnibus spoliata, nuda cupiditati petulantiaeque addi-

Sex. Naevi; non opibus, non iacultate contendit; omneS tuas arteS, quibus tu magnus es, tibi concedit. Fatetur se non bolle dicere, non ad voluntatem y loqui posse; non ab afflicta amicitia' transfugere, atque ad florentem aliam devolare ; non profusis sumptibus Vivere; non ornare magnifice splendideque convivium; non habere domum clausam pudori et sanctimoniae, Patentem atque adeo expositam cupiditati et voluptatibus : contra, sibi officium, fidem, diligentiam, vitam omnino semper horridam 9 atque aridam cordi fuisse. Istii V Sta periora osse. ac plurimum posse his moribus sentit. Quid ergo est λ non usque eo tamen, ut in capito sortunisque hominum honestissimorum dominentur ii, qui relicta bonorum virorum disciplina, et quaestiam et Sumptum Gallonii δ sequi maluerunt, utque etiam, quod in illo non fuit, cum audacia perfidiaque vixerunt. Si licet vivere eum, quem Sex. Naevius non vult; si est homini honesto locus in civitate, invito Naevio; si sus est respirare P. Quintium, contra nutum ditionemque Naevii; si quae pudore Ornamenta4. sie multi eodd. Vulgo legebatur. In diaerimen is. I. V. L. s. Addieatur. Addisti dicebantur. qtii nexi ereditoribus in servitutem

dabantur.

vium,Μarianarum partium desertorem. s. Horridam. Duram et austeram. Io. Ista. Istam Naevii vitam plurimum valere ad parandos amie a Mit. aed non eo tamen ut, etc. ar. G IIonii. P. Gallonius OlIm. ne Naevius, praeeo, homo nequam et nepotum omnium pros Isaimus. Vid.

miser, ete. .

93쪽

5 a M. T. CICERONIS

sibi peperit, ea potest contria petulantiam, te do n-

donte obtinere : spes est. et hunc mi Serum atquctiti soli coni aliquando tandem posse consistere. Sin et

potorit Naevius id, quod libet, et ei libebit, quod non licet δ', quid agendum est Z qui deus appellandus ost3 cujus hominis fides imploranda est λ qui denique que

stus , qui moeror dignus inveniri in calamitate tanta PotostpXXXI. Miseriam cst exturbari fortunis omnibus; misorius sest, injuria: acerbum est ab aliquo circum- Veniri ; acerbius, a propinquo : calamitosum est bonis everti; calamitosius, cum dedecore: funestum est a sorti atque honesto viro jugulari; mnestius, ab eo, cujus Vox in praeconio quaestu prostitit ' : indignum est a pari vinci aut superiore; indignius, ab inferiore atque humiliore : luctuosum est tradi altori cum bonis; luctuosius, inimico : horribile ost causam capitis dicoro; horribilius, prior loco dicere. Omnia circumspexit Quintius, omnia periclitatus si, C. Aquilli: non praetorem modo, a quo jus imp traret, invenire non in potuit, atque adeo ne unde ambitratu quidem suo postularet; sed ne amicos quidem Sex. Naevii : quorum Saepe et diu ad pedes jacuit stratus, obsecranS Per dcos immortales, ut aut secum

α. Ta defendente. A te desens judiee, C. Aquilli. x3. Liset. Licere, Inquit C;eero in Tisse. id dielmus, quod legibus, quod

more maiorum, Institutisque ronceditur XXXI. r. Misertim est. Μodus e

aggerandi per exclamationem eum gradatione, in quo Tullius summam quidem tibertatem explicat; sed non ita fastidio oecurrit, ut non animum lasset repetita illa ari livorum et

comparativorum Mesea. Por ration Iareliqua pars multo verior ae vehementior.

a. Sie edidit P. Manutina. Antea legebant .. quaestum praestititis. I.V. L. 3. Beeh delet non aequutus MSAPalat. Paria. al. I. V. L. 4. Arbit Iti. Non potuit Quintius iudieii formistam ex sententia impe-

rare : qnum enim de re pecuniarIn contendere ruperet, non ei licuit. Ceterum variae in una causa aettones

94쪽

jure contenderent, aut injuriam si sine ignominia sibi imponerent. Denique ipsius inimici vultum superbissimum subiit; ipsius Sex. Naevii lacrylnans manum prehendit, in propinquorum bonis proscribendis exercitatam; obsecravit per fratris sui mortui cinerem, per nomen propinquitatis, per ipsius conjugem et liberos, quibus Propior P. Quintio nemo est, ut aliquando misericordiam caperet; aliquam, si non propinquitatis, at aetatis suae; si non hominis, at humanitatis rationem haberet; ut secum aliquid, integra sua fama, qualibet, dummodo tolerabili. conditione transigeret. Ab ipso repudiatus', ab amicis ejus non sublevatus, ab omni magistratu agitatus atque perterritus, qHem praeter te appellet, habet neminem : tibi se, lihi suas omnes opes fortunasque commendat; tibi committit existimationem ac spem reliquae vitae. Multis vexatias contume

liis, plurimis jactatus injuriis, non turpis ad te, sed

ε miser confugit. E sundo ornatissimo dotectus, ignominiis omnibus appotitus, quum illuni in suis paternis bonis dominari videret. ipse filiae nubili dotem confi-Cere non posset, nihil alienum 7 tamen vita superiore Commisit. Itaque te hoc obsecrat, C. Aquilli, ut, quam existimationem, quam honestatem in judicium tuum, Prope acta jam aetate decursaque, attulit, eam liceat ei secum ex hoc loco esserre; ne is, de cvj us ossicio nemo

Intendi poterant; et isti; multiplex

erat in dieitim postula Iones erant lilia. me. E. g. I de surto ageretur, lieebat

aetori res repetere is rei vindieatione is, adit . eondietione sur ἰva is, aut ma miseato laetos. Tune vero actor electae

aetio es, propriam formulam intende. tiat, a qua ai vel una syllaba deses vlaset, eausain perderet. VId. ad rate. volum. de ordin. exere. iudie. 5. In riam. Contenti exacta pecunia , quam non deberet, quae tamen erat summa iniuria, non cogerent eum, sponsione facta. pe; re loeo ea fiam dicere, cum aumma aua igno-mἰnia ἔ quasi bona sua ex edicto praetoria Po sessa essent, vadimonii deserti eausa.

6. Repudiatias. Repulsus. r. Alientim. Indignum an eaeta vita r hane in sententiam supra dixit: non turpis ad te, sed miser eonfugiti is

95쪽

umquam dubitavit, sexagesimo denique anno, dede- Core, macula , turpissimaque ignominia notetur; ne ornamentis ejus omnibus Sex. Naevius pro spoliis abutatur'; ne per te semis, quo minus, quae existimatio P. Quintium usque ad senectutem perduxit, eadem usque ad rogum ProSequatur.

96쪽

M. TULLII CICERONIS

98쪽

Quum proscribendi finem L. Sulla halendis juniis anni 6 a denuntiasset; septembri mense insequenti, S. Roscius Amerinus, illius quem defendit Cicero, pater, noctu rediens a Mena intersectus est. A quo incertum: sed neque proscriptus erat, necesse poterat, quippe qui nobilitatis fautor, et Metellorum, ac Scipionum amicus, omni ope Sullanos semper adjuvisset. Erant autem ei veteres inimicitiae cum propinquis duobus Rosciis, Capitone et Magno, qui statim, in ejus bona facto impetu, filium ejus S. Roscium nudum e paternis praediis ejiciunt; et ut Se potentioris Dominis umbra Protogant, societatem cum L. Sullae liberto gratiosissimo Chrysogono incunt, qui S. Roscii intersecti sortianas, quae erant f xagies centena millia sestertium fa,23o, o is.), duobus millibus sestertium si io D.ὶ sibi a dietatore addicendas Curat. Quum autem vererentur, ne quando S. Roscii filius iniqui si me ereptum patrimonium repeteret, nec eo Superstite, tam opimis spoliis secure frui possent, insidias primo ejus vitae parare coeperunt; quae quum non processissent, et S. Roscius Romae apud Metellos tutissimum haberet perfugium, tunc plenum sceleris ineunt consilium, et accusatorem subornant Εmetum quemdam, qui S. Roscii nomen de parricidio deserat. Et iste quidem illum ita accusavit, ut diceret causam ei suscipiendi maleficii fuisse odium patris, qui filium in rustica praedia relegarat, et otiam exheredare statuerat.

His adversariis brevi oppressus S. Roscius, vir rusticus, sui Set : quamvis enim ei faverent nobilissimi viri Metelli ae scipiones, dictatoris metu ab illa suscipienda causa deterrebantur, in qua et sicariorum audacia et reipubl. mala essent deploranda. Terrebat in primis Chrysogonus ille . homo e catasta, sanguine Quiritum et proseriptionum licentia ditatus ., Plin. XXXV, x8; qui Sullae gratia ad inimicorum necem abuti posse videbatur. Sed exstitit Tullius, qui tot inimicitias suscipere non dubitans, non minore animo quam ingenio jacentem reum erexit. Noster ille juvenili olatus audacia, illaque servens indignatione, qua bene natum Pectus ad magna impellitnr, quum tacerent ceteri Diqitigod by Cooste

99쪽

omnes, solus crimen in ipsos criminationis auctores retorsit; in Chrysogonum vehementissime est invectus, ita tamen, ut, dum libertum Vere romana voce persequeretur, Sullam invidia pumgaret, quasi ignaro illo et imprudente, tot facinora suissent per-Pctrata. Cons. Lahar c, Gurs ae Litter. Vol. III. usa Publica est. Sic autem appellantur Ca ae, Constitutae de criminibus publieis, quae toti reipublicae iriuriam a serunt, ad ejus perniciem valent, et quorum castigatio pertinet ad exemplum; qualia sunt amhitus, vis publicae, de sicari iis, etc. Praeest huic judicio M. Fannius quinitor inter sicarios, i. e. is praetor, cui hoc datu in orat, ut eo anno, Si quis tamquam sicarius accusaretur, de ea re quaestionem haberet ac judicaret. Praetoris vero in musis publiciis illud erat munus, ut judicum, qui assidebant, sententias colligeret, et eX eorum tabulis sui apud nos les Iures) pronuntiaret. Me Praetore Urhano plura vide ad cale Verr. I. J Assidebant porro M. Fannio judices ex ordine senatorio, qui solus tunc judicia exercebat. Equestrem

enim Ordinem Sulla, loge Cornelia judiciaria, honore illo pri

vaverat.

Acta causa ost in foro , in conspectu totius populi, iudicum subsellia circumstantis, A. U. C. 6 3, L. Cornelio Sulla II,

Q. Metello Pio coss., Cicerone septimum Et vigesimum annum agente. Absolutus est S. Roscius, ut ex Plutareho constat in Cic. vit. 3 rAvcsεξά-vος ω v - συπιποριοει . καὶ xxrορθωσαc. ἐεαυα θη. Et EX hac causa tantam consequutus est Cicero virtutis ac eloquentiae

laudem, ut non ulla esset causa quae non ejus digna patrocinio videretur. Bruti 9o. De Osfic. II, I 4. An vero in paterna hona restitutus fuerit Roscius, non liquet. Ab hac statim causa Ciceronem prosectum esse in Graeciam, metu Sullae dominantis, idem narrat Plutarchus, cui videtur Eusebius in Chronico suffragari. Sed refellit eos ipse Tullius in Bruto, cap. 9 , ubi veram prosectionis suae causam aperit. Anno Praeterea sequente, Arretinae mulieris libertatem contra Cottam Romae defendit.

Quaratio est in genera iudiciali: an Setii. Roscius patrem suum oeciderit. Partea orationis hujus sunt quinque et Exordium, I-S. Narratio, 6-ia. Par

100쪽

Itio, et 3. Contentio , quae tria rapita eontinet. x' Restitationem obieet; Roscio eriminis, I 4-29. 20 Audaeiain dtiorem Rosciorem. Capitonia et Magni, in

qn crimen iis confert orator , ut eos esse eaedis anelores multis suspiei nihns et argumentis eoarguat, 3 4I. 3' Chrysogoni inseCtationem. 43-49. Peroratio ad finem.

In Ex auro, r-5. Cieero exponit quid sit, qnod quum tot aummi oratores homine ae nobilissimi Roseitim defendere potuissent, ipse eius defensionem aggrediatur, qui eum illἱs neque aetate, neqtie ingenio. I. e. eloquentia. neque anetoritate ait eomparandus. Illos sellicet silere, quia Chrysogoni, stillae liberti,

potentiam smeant; eorumque neque flicta obscura esse possint, neo temeredietis eoneedi; ipse autem si quid Itheesus dixerἱt, vel Oeetatum esse, vel ignosci a leseentiae suae posse. Praeterea se rogatum esse, ut Roscium defenderet, ab iis, quorum neque benivolentiam erga se ignorare, nec auctoritatem asperna 4, n e voluntatem negligere debeat, r. Orat deinde iudices, ut attente bonaque cum venia vecta sua atidiant, qutim ipse ae de rebus tantia tamquoauoribus . neque satia commode dieere, neque satis graviter eonqueri, neque satis libere vociferaei posse intelligat. In primis eos Obsecrat, ut hominia

innoeentissimi galamitatem misereantur, areusatorum autem audaeiae et malitiae resistant. 2-5.

Sequitur Naaa Tto rei gestre prudetitissime sic instituta, ut et innoeentia Sex. Roseii et eat, et Medea Roscii patris ab inimieta, qui eius bona invaserint , perpetrata esse videatur. 6-I2. Ahsoluta narratione Panetivi Η ΕΜ rationis facit Cicero , I 3. Ita ut primum de erimine ab aeensatore eonfieto, deInde de Roselorum Capitonis et Magnἱ au. daeIa ad quos eaedea sex. Rosesi patris pertinere videatur, denique de intoleranda et perviet a Chrysogoni potentia se dicturum ostendat. Prima igitne parte doeet Sex. Roseium a filio nee Oeelsum mae, nee o idIpotuisset quἱppe qui neque musam, neqne saetillatem oecidendi patria ha-hnerit. Non enim esse adoleseentulum corruptum, utpote qui annos quadraginta natus sit, non esse luxnriosum. Non obaeratum, non cupidita ibus

obnoxium. Neque verum esse, quod Erucius dieittet eum patri displienisse, an odio fuisso; et quod exheredare pater mitim voluerit, id prorans settim et ommentItitim esse, I 3-I9. Qtia re demonstrata, Cicero digreditne ad malit Josam nonnullorum areusatorum, in his Emeii, audaciam; et ealumniandi libi. AInem mire exagitat, dici, di x. Ubi simul Ostendit, ad probandum parrieidii erimen gravissimas et manIsextissimas raugas asseres dehore, I 2. Idque naturae huic auspicIoni reelamitantis testimonio, exemplo Ciorum T. CloeliI. α 3. Auctoritate poetarum, 24. Solonis dieto et legibus romatiIs de pareteidarum supplicio, dis, 26 , illustrat. Quem loeum magnis populi elamoribus exceptum senIor reprehendit Cicero in orat . eap. 3M. Faevitatem autem Sex. Roscium patri oeeidendi non hahnisse demonstrat, quod caedem nec ipse, nee per alios sive liberos, sive servos perpetrare Potuerit, I - 29.

SEARCH

MENU NAVIGATION