Pars Secunda Sive Orationes Omnes

발행: 1827년

분량: 659페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

171쪽

I3o M. T. CICERONIS

baml Νeque mehercules hoc indigne sero, quod verear, ne quid possit: Verum quod ausuS est, quod Speravit, Sese apud tales viros aliquid ad perniciem posse innocentis, id ipSum queror.

XLIX. Idcircone experrecta nobilitas armis atque ferro rempublicam recuperavit, ut ad libidinem suam liberti servuli quo nobilium, hona, fortunas vestras nostrasque vexare possent λ Si id actum est, lateor me errasse, qui hoc' maluerim; fateor insanisso, qui cum illis senserim : tametsi inermis, judices, sensi. Sin autem victoria nobilium ornamento atque emolumento reipublicae, populoque romano debet esse; tum vero optimo et nobilissimo cuique meam orationem gratissimam esse oportet. Quod si quis cst, qui et se, et causam laedi putet, quum Chrysogonus Vituperetur; is causam ignorat, Se ipSum prope non novit . Causa otii in splendidior fiet, si nequissimo cuique resistetur;

illo improbissimus Chrysogoni satitor, qui sibi cum illo rationem communicatam putat, laeditur , quum ab hoc

splendore causae Separat tr.

Vorum haec Omnis oratio, ut jam ante dixi, mea est; qua me uti respublica, et dolor meus, et istorum injuria coegit. Sed Roscius horum nihil indignum putat; nominem accusat; nihil de suo patrimonio queritur; putat homo imperitus morum, agricola et rusticus, istin omnia, quae Vos per Sullam gesta esse dicitis, more, lego, jure gentium facta : culpa liberatus, et crimine nefario solutus cupit a vobis discodoro. Si hac indigna

suspicione Careat, animo aequo se carere suis Omnibus

XLIX. r. Olim, exspectata; et sie pono, liberto homine, eommune ha- nonnulli Mss. I. V. L. here. . . Noe. Et nobiles vineerent. 4. L Ediltir. se ipse laedit, quum 3. Non noνis. Non Intelligit ae no- se a splendida nobilium Musa, volentihilem esse, nihilque se eum Chr3sor Iuhenaque separat.

172쪽

commodis dicit: rogat, oratque te, Chrysogone, Si nihil de patris sortunis amplissimis in suam rem convertit: si nulla in re te fraudavit; si tibi optima fido sua

omnia conceSSit, annumeravit, appendit; si VeStitum,

quo ipse tectus erat, annulumque de digito si suum tibi tradidit; si ex omnibus rebus se ipsum nudum, neque praeterea quidquam excepit; ut sibi ' per to liceat in

nocenti amicorum opibus vitam in egestate degere. L. Praedia nam tu possides : ego aliena misericordia vivo; concedo, et quod animus aequus est, et quia necesSe est : mea domus tibi patet, mihi clausa est; sero : familia mea maxima uteris, ego servum habeo

nullum; patior, et serendum puto. Quid vis amplius pquid insequeris 3 quid oppugnas 3 qua in re tuam Voluntatem laedi a me putas Θ Ubi tuis commodis officio quid tibi obsto P Si spoliorum causa vis hominem occidere, spoliasti: quid quaeris amplius p Si inimicitia

rum; quae sunt tibi inimicitiae Cum eo, cujus ante

praedia possedisti, quam ipsum cognosti P Sin metuis'; ab eone aliquid metuis, quem Vides ipsum ab sese tam atrocem injuriam propulsare non posse λ Sin, quod bona, quae Roscii fuerunt, tua facta sunt, idcirco hunc

s. De disito. Hane elegantem eor reetionem, quae Lambini est, sequuti sunt Oinnes. Porro intelligendns estaurens annulus quem loeupletissimiserebant, ni s. Roscius et hone Chr3s gotio tradidit. quippe quem Omnibus fortunis eversus, non jam gestare posset. similia exempla in Verr. I invenies. Ceterum frustra turbat Mais nutius. quum ferreum tantum a Rosei gestari potuisse annulum dicat, quia non eques rom. erat. Ut enim Ciceronem mittam. Isidorus aperte dieit: annulo aureo liberi niebantur, libertini argenteo, servἱ serreo .. olim legebatur . os suum lihi tradidἱt is. unde

erat eommoda explicat Io non poterat. Verbumius emendarat in annulumque

dedit. rus suum tibi tradidit is, quod uniee prohat Otto , quamvis illud rus

post vestitum et annulum satis imperite, nedum parum oratorie eouoiaeetur.

6. Ut sibi. Repete e superIori :

. Togat, oratque te .

L. I. Spoliariam cansa. Iam loqDI-tur ex persona sua Cieero. a. Sin metuis. Ne aliqua In re noceat. - Franc. x: Mab eo ne aliquid metuas a. uig. abest aliquid

173쪽

I3 a M. T. CICERONIS

illius silium studes perdere; nonne ostendis, id te v reri, quod praeter ceteros tu metuere non debeas β, ne quando liberis proscriptorum bona patria reddantur . Facis injuriam , Chrysogone, Si majorem Spem empti nis tuae in hujus exitio ponis, quam in his rebus, quas L. Sulla gessit. Quod si tibi causa nulla est, cur hunc misorum tanta calamitato affici velis; si tibi omnia sua, praeter animam, tradidit, nec sibi quidquam paternum', ne monumenti quidem causa, reservaVit: per deos immortales, quae ista tanta crudelitas est quae tam sera immanisque natura λ quis umquam praedo fuit tam nefarius quis pirata tam barbarus, ut, quum integram praedam Sine sanguine habere poSset, cruenta spolia detrahoro mallet 3 Scis hunc nihil habero, nihil audere, nihil posse, nihil umquam Contra rem tuam

cogitasse: et tamen oppugnas eum, quem neque m

tuere potes, neque odisse debeS, nec quidquam haboro jam reliqui vides, quod ei detrahere possis: nisi hoc indignum putas, quod vestitum Sedere in ju

dicio vides, quem tu e patrimonio, tamquam e naufragio, nudum expulisti. QMasi Vero nescias, hunc et aliot vestiri a Caecilia, Balearici filia, Nepotis sororo, spoctatissima semina : quod , quum patrem clarissimum 7, ampli SSimoS patruos, Ornatissimum fratro in

3. Non debeas. Quum tantum apud Sullam gratia valeas, quantum ἱn civitate nemo alius. 4. Reddantur. Quae ne redderentur Valeria lege eautum erat.

spem rertae Possessionis Roselatio. rum honorem . quae emisti. in erepta potitis hiae vita ponis. quam in lege Valeria, qua omnia Sullae aeta rata esse iubentur. Ea enim siquand abrogabitur, excidet tibi rapina , otiamsi sex. Roseil sit Ium ἱnters oris 6. Quidquam Paternum. I. e. ne tantum quidem paterni agri, quantum adeundo patria sepulero salis est et vel potius, quod satis sit ut Cum Pater titi eineribus suos olim serat. . clarissimvim. Caeeiliae gentis elaritudo D latur ex eo, quod intra viginti quatuor annos Consules arat censores fuere ΜetellI, aut triumpha Tunt. amplina quindecim. Plin. VII , 45. Veli. Pal. II, I I.

174쪽

haberet, tamen, quum' esset mulier, virtute perfecit, Ut, quanto honore ipsa ex illorum dignitate allicero-

tur, Hon minora illis ornamenta ex sua laude redderet.

LI. An, quod diligenter defenditur, id tibi indignum facinus videtur Mihi crede, si, pro patris ejus hospi

tiis et gratia, vellent omnes hujus hospites adesse, et auderent libero deseri dero, satis copiose defenderetur: Sin autem pro magnitudine injuriae, proque eo, quod summa respublica in hujus periculo tentatur, haec Omnes Vindicarent, consistero mehercule vobis isto in loco non liceret. Nunc ita dolanditur, non sane ut molesto serre adversarii debeant, neque ut Se potentia

Superari putent. Quae domi gerenda sunt, ea per Caeci I iam transiguntur; sori judiciique rationem Messalla , Ut videtis, judices, suscepit. Qui, si jam satis aetatis atque roboris haberet, ipso pro Sex. Roscio dicerot: quoniam ad dicendum impedimento eSt aetas, et pudor, qui ornat aetatem, causam mihi tradidit, quem sua causa cupor δ ac debere intelligebat; ipse assiduitato, consilio, auctoritato, diligentia persecit, ut Sex. Roscii vita, ereptia de manibus sociorum, sententiis judicum pommitteretur. Nimirum, judices, pro hac nobilitato pars maxima civitatis in armis suit: haec acta res si est, uti nobiles restituerentur in civitatem, qui hoc facerent,

8. otium. Quamvis. setisci non novo. LI. r. Summa remtihil . I. E. Tesin qua versatur totius reip. salus. Pu-hliea libertas In perietilum vocatur; id agitur ut resp. evertatur, ut optimis quibusque eivibus , qui sua vir-llute remp. sustinent, exitium asseratur. Nam si innocens ille damnatur.

quia si rius, quod libeat, id tibi non Leere putat tua est 3 Vid. I. F. Cronov. ad T. Liv. XXVI. s. a. Messalia. De hoe loquitur Cicero in Bruto . eap. 79, ω Μ. Messalla

minor natu quam nos, nullo modo inops, sed non nimis Ornatua genere vertiorum. Prudem, a Niris, et .m3. Quem stiα via evere. Nihi' em auae pausae savere aett. sie ad

Div. XIII, 64. In priore eripere amoeostenditur. In posteriore dehere om-eium. - I. V. L. intenserit. 4. me nolilitato. Nobilibus Ne saliae similibus.

5. Hinc aelia res. Arma sumpta stini.

175쪽

334 M. T. CICERONIS

quod sacore Messallam videtis; qui caput' innocentis defenderent; qui injuriae resi Sterent; qui, quantum Possent, in Salute alterius, quam in exitio, mallent ostendere. Quod si omnes, qui Podem loco nati sunt, sacerent; et respublica ex illis, et ipsi ex invidia minus

laboraroni.

LII. Verum si a Chrysogono, judices, non impetramus, ut pocunia nostra Contentus sit, Vitam ne petat; si illo adduci non potest, ut, quum ademerit nobis omnia, quae nostra erant Propria, ne lucem quoque hanc, quae communis est, eripere cupiat; si non satis habet avaritiam suam pocunia explere, nisi etiam crudo litato sanguinis' per litus Sit: unum perfugium, judicos, una Spes reliqua est Sex. Roscio, eadem , quae reipublicae, vestria pristina honitas ot misericordia: quae si manet, salvi etiam nunc esse possumus. Sin ea crudelitas, quae hoc tompore in republica versata St, Vestros quoque animos, id quod fieri profecto non potest, duriores acerbioresque reddidit; actum ost, judicos: inter seras satius est aetatem degero, quam in

hac tanua immanitate vorsari. Ad eamne rem VOS POSP vati' ostis p ad eamne rem delecti, ut eos condemnar

tatur

pro Quintio. 3o, in fine.

u. otidolitate sti minis. I. e. Eanis ine eri deliter e sum. crudeli caede adspersus sit et persus s. Quae sane elata, ut in Indignante, tratistatio est. Clorietis autem Art. eritie. III. r. η.audaeiori hoe loquendi gener ossenatis logendum censet is erudelitati sanguine perlitarit . . ita ut Crudelliati quasi deae mera saeiat. Iloe recepit sch. Ceterum Ostendit oliv. placere Ciceroni eas Noetam rommntationes, quae gram- matteis auribus sor an non placeant,aed novitatom diotioni ae admiratiit Italem rotieillant. Inde pnim vis major et qmνdam e lorandi esseae;a a tion; soratoribus non m Irina quam poetis saepius ti arpata. - Loco per istis itivet . edd. praedistis. Pessime. 3. Reserenti. Ex nobiliam, quos MarItis trucidavit, caede ser ali. Delecti. I Iees eonstituti.

176쪽

ORATIO PRO S. ROSCIO. 135

sis, quOS Sectores ac sicarii jugulare non potuissent Solent hoc boni imperatores sacero, quum praelium Committunt, ut in eo loco, quo fugam hostium soroarbitrentur, milites collocent; in quos, si qui ex acie sugerint, do improviso incidant. Nimirum similitor arbitrantur isti bonorum emptores, vos hic, tales VirOS, Sedere, qui excipiatis eos, qui do suis maRibus Osfuge

rint. Dii prohibeant, judicos, ut hoc quod majores

consilium publicum vocari voluerunt, praesidium Sectorum existimeturi An vero, judices, vos non intel

ligitis, nihil aliud agi, nisi ut proscriptorum liberi

quavis ratione tolluntur, et ejus rei initium in vestro jurejurando, atque in Sex. Roscii periculo quaeri 3 Dubium est,ad quem maleficium pertineat, quum Videatis

in altera parte sectorem, inimicum, sicarium, eumdemque accusatorem hoc tempore; ex altera parte egeri-tem , probatum suis= filium, in quo non modo culpa nulla, sed ne suspicio quidem potuit consistereὸ Num

quid hic aliud videtis obstare Roscio, nisi quod patris

bona venierunt si LIII. Quod si id vos suscipitis, et eam ad rem operam Vestram profitemini; si idcirco sedetis, ut ad vos adducantur Eorum liberi, quorum bona venierunt: Vete, per deos immortales, judices. ne nova et multo crudelior per vos proscriptio instaurata ESse Vid atur. Illam priorem, quie facta est in eos, qui arma capere PotUerunt, tamen Senatus suscipere noluit , ne quid acriuS, quam more majorum' comparatum eSt, ΡU-4. consilium publieum. Con essum ivdiecim potitieae titilitati eo talentium. sie appellata publica Omnia in-dIesa. saepius etiam hoe nomen fie inita tribolive, ut infra. s. Stiis. Amerinis suis eivibus.

non putant, ineoltimi sito. LIII. r. Suseipere nouis. senatus eonsulto probare noluit. I. Mora m orum. Respieit h. l. ad leges Poreias et Sempronias , quae

177쪽

blico consili in sactum videretur. Hanc vero, quae ad eorum liberos atque insantium puerorum incunabula portinet, nisi hoc judicio a vobis rejicitis et aspernamini, Videte, pcr deos immortales, quem in locum rempublicam perventuriam putetis. Homines Sapientes, ct ista auctoritate et potestate praeditoS, qua Vos estis, eX quibus rebus maxime respublica laborat, iis maxime mederi convenit. Vostrum nemo est, quin intelligat Populum romanum, qui quondam in hostes= lenissimus existimabatur, hoc tempore domestica crudelitate laborare. Hanc tollite ex civitato, judices; hanc pati nolite diutius in hac republica versari: quae non modo id habet in se mali, quod tot cives atrocissime Sustulit, verum etiam hominibus lenissimis ademit misericordiam' consuetudine incommodorum. Nam quum Omnibus horis aliquid atrociter fieri videmus , aut audimuS , etiam qui natura mitissimi sumus, assiduitate

molestiarum sensum omnem humanitatis ex animis amittimuS.

Me Im a civium eerviethna, virgas a tergo removebant. 3. Publiso eonsilio. Auetoritate seis

Dolus

4. Pueroriam ineu stiti. Hane v hementis Ime inaeetatur legem in salis Itistio Lepidus : is quin solus omnIum stilla) . post memoriam hominum. supplieia in postfuturos composuIt, queis prius iniuria quam vita Eeria esset a. Hane postea Caesar, rerum P titus, abrogavit. Sueton. in Iul. e. 41. s. In hostes lenissimus. Vide Caesarem apud salinat. in Beli. Catu. 5O. 6. Ad mit miserieordiam. Monet indiem ne inviti serme ad erudelitatem aint propensiores. Iund enim, ex bellorum eluit inm speetaevio trahitur, ut quodammodo humanitatis omnia

heheseat aensus.

180쪽

Tradidit C. Fannius Chaerea homo, ut videtur, natione Graecus, C. Fannii cujusdam libertus, cujus de more nomen sibi adoptaverat Q. Roscio, comoedo nobilissimo, de quo susius ad calcem hujus orationis dicitur, Panurgum servum suum, ea conditione ut arte histrionica ab illo institueretur, quaestusque inter eos esset Communis. Pauurgus autem, quum in ea arte jam aliquantum profecisset, et a multis, ut Roscii discipulus, in scena probaretur, a Flavio quodam Tarquiniensi occiditur. Flavium Roscius quum judicio vellet persequi, hanc provinciam Fannio dedit, cujus quoque illud intererat. Iudicio autem constituto, Pro Sua parte decidit Roscius cum Flavio, et ab eo sestertium centum millia sao,5ω D. pro damni illati injuria obtinet, neque tamen numeratam pecuniam, Sed Pro ea agrum accipit non magni aestimatum, nempe quod, Sulla hisce temporibus dominante, non certo bona emi aut possideri posssent. Deinde Pisonis rogatu, quem arbitrum Fannius elegerat, Roscius Fannio pro opera, Pro labore quod cognitor suisset, quod vadimonium obiisset, certam pecuniam dedit, ea nimirum conditione, ut siquid et ipse pro servo interempto exegisset a Flavio, partem ejus dimidiam Roscio dissolveret. Repromisit Fannius; Flavio litem intendit, et sumpto hac in privata causa judice C. Cluvio equite romano, ab eo exegit II-S centum millia, cujus pecunias pars dimidia, quum Roscio ex convento deberetur, nulla dissoluta est. Imo Fannius, quarto anno Post, Flavio tutero mo tuo, Roscio litem intendit, ab eoque Η-S quinquaginta millia ro,25OD. , dimidiam scilicet partem pretii, quo ager quem Flavius olim Roscio tradideeat, nune aestimabatur, postulavit quasi Roscius tum pro tota societate cum Flavio decidisset, et in animum induxisset socium dimidia parte, quae ei doberctur, fraudare. Datus igitur judex a praetore C. Calpurnius Piso, triennio ante in eadem causa arbiter, et novem annis post hanc cauSam, h. e. anno 686 consul, et severissimae legis Calpurniae de ambitu auctor. Huic assidet in consilio M. Perperna, vir censorius et consularis, cui illud evenit, ut quum vixisset annos 98,

SEARCH

MENU NAVIGATION