장음표시 사용
151쪽
DO M. T. CICERONIS modum esse hominis occidendi, quo ille non aliquot
occiderit; multos ferro, multos Veneno. Habeo etiam dicere, quem, contra morem majorum, minorem
annis Lx', de ponto in Τiberim dejecerit. Quae, si prodierit 7, atque adeo quum prodierit scio enim prodi
turum esse), audiet. Veniat modo; explicci suum v
lumen ' illud, quod ei planum sacere possum Erucium
conscripsisse: quod aiunt illum Sex. Roscio intentasso, et minitatum esse, se omnia illa pro testimonio esse dicturum. O priectarum testem, judices t o gravitatem dignam exspectation et o vitam honestam, atque riu modi, ut libentibus animis ad ejus testimonium vestrum jusjurandum accommodetist Prosecto non tam perspicue istorum maleficia videremus, nisi ipsos Caecos redderet cupiditas, et avaritia, et audacia. XXXVI. Alter ex ipsa caede volucrem nuntium Ameriam ad socium atque ad magistrum suum misit: ut, si dissimulare Omnes Cuperent se scire, ad quem maleficium pertineret, tamen ipse apertum suum scelus aute omnium Oculos poneret. Alter , si diis δ immortalibus placet, testimonium etiam in Sex. Roscium dicturus est: quasi Vero id nunc agatur, utrum, is quod
hane Romae per socium et alumnum T. Roseium Magnum reportavit.
gἰtim erant dieturi, semiam quoddam, in eampo Martio rancellia stian lusum, Intrahant, trana ligneum pontem. ad emptia saetum et aliquot pedes altum a terra, de quo sexagenarii dei ieiehan. ttir. Nemini quippe post ann a ae ginta nato seris sus agInm Iieehat Unde etiam is depontani aenea vi vocaistiantur. Ioeatur inde Cie ro neseio an
Igidi in Capitonem, qui de Ponte
vere eivem in Tiberim praeeipitaverat, ae demerserat, contra morem maj rum , l. e. nefarie, et contra Iaa et iura.
. Si prodiaris. Si ad dieendum
xat Capitoni verba, quae pro testimonia dieeret, eaque Capito S. Roseio fuerat minitatus. XXXVI. r. Alteri T. Roscina Nagnus, eodem temporis puncto quo Medea est per eis. a. Alter. T. Rosesua Capito. 3. Si diis. Forma loquendi ad Indignationem plerumque, ut h. l. Per
152쪽
dixerit, credendum; an quod fecerit, Vindicandum sit. Itaque more majorum comparatum eSt, ut in minimis robus homines amplissimi testimonium de sua ronon dicerent . Asricanus, qui suo cognomine declarat tertiam partem orbi S terrarum se SubegiSse, tamen, si Sua res ageretur, testimonium non diceret: nam, illud in talem virum non audeo dicere, si diceret, non Crederetur. Videte nunc, quam Versa et mutata in pri rem partem sint omnia. Quum de bonis ot de caedo agatur, testimonium dicturus est is, qui et sector est, et sicarius Τ; hoc est, qui et illorum ipsorum bonorum, de quibus agitur, emptor et pOSsessor eSt, et eum ti minem occidendum curavit, de cujus morte quaeritur.
Mihi ausculta : vide, ne tibi desis; tua quoque res permagna agitur. Multa Scelerate, multa audaciter, multa improbo fecisti; unum stultissime, prosecto tua sponte, non de Erucii sententia: nihil opus fuit to istic
sedere. Neque enim accuSatore muto, neque t Ste quisquam utitur eo, qui de accuSatoris subsellio surgit. IIuc accedit, quod paullo tamen γ occultior atque to-ctior vestra ista cupiditas esset: nunc quid est, quod quisquam ex vobis audire desideret, quum, quae facitis, ejusmodi sint, ut ea, dedita opera, nobis' contra vosmet ipsos sacere videamini λ Age, nunc illa videamus, judices, quae Statim ConSequuta Sunt.
4. Non diaerent. Nam nullos idoneos testis in re atra intelligitur, in. qtiit Pompon. Dἰgest. XXII, 5. I . s. Sisarius. Hine eolligitur escaritim dἱei, et eum qui Oeeidit, et illum quio idendum Curat 6. Quid tia. T. Roselum Magrium alloquitur, qui praesens assidet, non pitonem qui ahsens est. Is mPe-eioribus CieeronIs dictis comminus, murmura fortasse speciem obloquuturi praebuit. I. Add. tamen e Nss. I. . L. 8. Nobis. Pro nobis pugnare. In veti. edd. et ΜM quihusdam legItur ἄ-his, quod retinet Facci l. quasi
153쪽
I I a M. Τ. CICERONIS XXXVII. Ad Volaterras in caestra L. Sullae mors
Sex. Roscii, quatriduo, quo is occisus est, Chrysogono nuntiatur. Quetaeritur etiam nunc, quis eum nuntium miserit λ Νonne perspicuum est, eumdem, qui Ameriam p Curat Chrysogonus, ut rius' bona Veneant statim qui non norat hominem , aut rom. At qui Oi venit
in mentem praedia concupi Scoro hominis ignoti, quem omnino numquam viderat λ Soletis, quum aliquid hujuscemodi auditis, judices, continuo dicore : Necesse ost, aliquem dixisse municipem, aut vicinum; ii pi rumque indicant; per eos plerique produntur. Hi Cnihil est, quod suspicionem hanc putetis. Non enim ogo ita disputabo : Verisimile est, Roscios istam rem
ad Chrysogonum detulisse; erat enim eis cum Chrysogono jam ante amicitia : nam quum multos V votoros a majoribus Roscii patronos hospitesque haberent, Omnes eos Colero atque obserVare destiterunt, ac se in Chrysogoni fidem et clientolam contulerunt. Haec possum Omnia vero' dicere; sed in hac causa conjectura nihil opus est. Ipsos Certo scio non negare, ad haec bona Chrysogonum accessisse impulsu SUO. Si eum, qui, indicii Τ partem acceperit, oculis cernetis,
poteritisne dubitare, judices, qui indicarit λ Qui sunt
a nobis, ἔ. e. pro nobis, ut eleganti .XXxVII. r. Volaterras. Quod oppidum centum quInquaginta millibus passuum ab urbe Roma distabat. Noe obsidebat oppidum Sulla . quod Μaeiania faverat. Vietia et agros ademit. et jus civitatis rotnanae. Ad Div.
u. 'M. Tanquam proscripti; et ne persequetidi Meleria saeuii a filio
eius hona. 4. Stispieionem. Non est suspieIo, quod dixi de proditis a Roselis honias. Roseii, est Ipsa veritas. s. sitium multos. Ordo est: Quum T. ROMII. Capito et Magnus. haberent
a majorihua auia mnitos, etc. 6. Tres eodd. Ox mens. . omnino vere is. Infra iidem codd. ω quisquam .
I. V. L. I. Indiali. Praedae indicatae. Expli- eat aeipsum Tullina continuo subjunis gena vi partem in latia honia .. Sie Faeei l. D Maed. Garat. Intelligunt
154쪽
igitur in istis bonis, quibus partem Chrysogonus dederit 3 Duo Roscii. Num quisnam praeterea λ Nemo est judices. Num ergo dubium est, quin ii obtutorint hanc praedam Chrysogono, qui ab eo partem prae idetulerunt 3 Age , nunc ex ipsius Chrysogoni judicio Rosciorum lactum consideremus. Si nihil in ista pugna Roscii, quod operae' protium esset, secerant, quam ob causam a Ch Sogono tantis praemiis donabantur λ Si nihil aliud secerunt, nisi rem detulerunt, nonne satis suit his gratias agi Θ denique, ut perliberaliter ageretur, honoris valiquid haberi Cur tria praedia tantae pecuniae statim Capitoni dantur 3 Cur, quae reliqua sunt, isto Roscius
omnia cum ChrySogono communiter possidet 3NOnno Perspicuum est, judices, has manubias ' Rosciis Ch Sogonum, re cognita, ConceSsisso XXXVIII. Venit in docem primis togatus in castra Capito. Totam vitam, naturam, moresque hominis ex ipsa legatione cognoscite. Nisi intellexeritis, judices. nullum esse ossicium, nullum jus tam sanctum atque integrum, quod non ejus Scotus atque perfidia violaritet imminuerit, virum optimum osse cum judicatote Impedimento est, quo minus do his rebus Sulla doceatur; ceterorum togatorum consilia et voluntatem Chrysogono enuntiat; monet, ut proVideat, ne Palam ros agatur; ostendit, si sublata' sit venditio bonorum, illum in pecuniam grandem amiSSurum, SeSe Capiti S Pe-
autem pro indieli praemio Holom. et dicebatur, quae ad imperatorem per- Ernest. Non ita bene. tinebat : venust; imo dictum e qnia 8. Qtiod ope-. Quod utile esset duees illi In facinore suere, ideo praeia ChrF ogono. mium manubias appellat. s. Honoris. Praemii, retiatineratio- XXXVIII. r. Deeemprimis. Vid. ista. sie Qes. Beli. ei v. II. ω ho- aup. Cap. 9.nnies habere in , pro, Eonferre priEmia. I. Stillatia. Reinota et abrogata. Io. Manubias. Sie Praedae pars ea 3. Ilium. Chrysogonum. --tiere. I. Cis. para Meunaa. 8
155쪽
riculi ini aditurum. Illum acuere; bos, qui simul erant missi, saltero : illum identidem monere, Ut caveret; hisco insidioso spem salsam ostendere: Cum illo contra hos intro consilia; horum consilia illi enuntiaro : cuui illo partem suam depacisci; hisce, aliqua Dotus hora semper omnes aditus ad Sullam intercludore. Postremo isto hortatore, auctore, intercessore, ad Sullam legati
non adierunt; istius fido, ac potius perfidia de pti,
id quod ex ipsis cognoscere poteritis, si aCcusator V luorit β tostimonium eiS denuntiare, pro ro certa Spem salsam domum retulerunt. In privatis rebus si qui rem mandatam si non modo malitiosius gessisset, sui quaeStus aut commodi causa,
verum etiam negligenti US, cum majores Summum ad-
Consilio suo ἰnst; re, et ad hane remeante et insidiose tractandam impellere.
ut mendi suspectum, d eti se trasollieitant. Sehir fretis legit, et adlegatos refert; ΗOiom. et Lamh. ntiria; G ter. ω fretum ora ποῦ Manut. sacta mora ἔ Grae . . aliqua feta morais; Beeh. retus mora is. Ernest. Auspi-eatur causa. sed retinenda vulgata
Ieello, quam praebent omnes NAs et edd. p. tiora sumitur hie pro negotio , eui hora diei eerta ait varandum. sie a Q intiliano, VI, 4. dictos est AsInitis Pollio is omnium horarum homo is, quod idem semper esset, omniis husque negotiis tum seriis, tum ludieris aceommodatus. Capito igitur aliis qua semper sullae oecupatione cons-aus, hanc praetexendo socios legationis eludebat. Semper aliquod Sullae impedimentum eomminiscebatur, quo fiet legatis aditum impediret. Sie Faeeiol quas nobis huiua loel verissima videtur sententia. Nihil mutat etiam Lallem. sed diversa sensu: ω aliqua fretus h ra is, nempe opportuna aliqua Mea aione adeundi Sullam , quum dieeret. e vitentulorum aditus et mollia sandi Tempora M. Ot ait Virg. AED. IV. Minus selieiter. Intelligit autem Garat. nihil ad tus intereindendo Capitonem quaerere, nisi ut horam aliquam au serret et lucraretur. Frettis igitur illa hora . illa τε mora nam utrumque reciset legatos ab Sullae eonspectu areebat.
Id fore eo sdens. quod evenit, ut Ii denique mendaeiis ejus persἰdiaque
decepti, a castris, re insecta, abirent. s. Si iacetisiator et3otieris. Nam reo denuntiandi testimonii potentas non dabatur. Quos produxerat testes, ne Cusator et postea reus interrogabat; nunquam vero judex. 6. Rem mandiatam. Nandatum nICiis definitur eontractus quia negotium aliquod honestum proeuratori gratis suseipienti committitur. Qti; mandat miandalor dieitur, et Is Colmandatur, mrandalarias, si negotium ait elvile, et proprie procurator, si ad litem mandatum fuerit.
156쪽
misisse dedecus existimabant. Itaque mandati constitutum est judicium , non minus turpe, quam surti :credo propterea quod, quibuS in rebus ipsi interesso non possumus, in hiS, opem nostrae vicaria, fides amicorum supponitur; quam qui laedit, oppugnat Om-
Dium Commune praesidium, et, quantum in ipso ost, disturbat vitae societatem. Non enim posSumus Omnia per nos agere: alius in alia est re magis utilis. Idcirco amicitiae comparantur, ut Commune Commodum mutuis ossiciis gubernetur. Quid recipis mandatum, si aut neglecturus, aut ad tuum commodum converSurus es 3 Cur mihi te offers ac meis commodis, officio simulato, ossicis et obstas
officii, quod te putas sustinere posse; quod minime videtur graVe iis, qui minime ipsi leves sunt. Ergo id
circo turpis haec culpa est, quod duas res sanctissimas violat, amicitiam et fidem : nam neque mandat quis
quam sero, nisi amico; neque credit, nisi ei, quem fidelem putat. Perditissimi est igitur hominis, simul
et amicitiam dissolvere, et fallere eum, qui laeSUS non esset, nisi credidisset. XXXIX. Itano est 3 in minimis robus, qui mandatum neglexerit, turpissimo judicio condemnetur necesScest: in re tanta, quum is, cui fama mortui, sortunae vivi commendatae sunt atque concreditae, ignominia mortuum, egestate vivum assecerit; is inter honestos'. Mandati jtidieitim. Quo cogno itur de eius eulpa, qui rem sibi mandatam negligenter, aut maliti eegeiat. De iudieio turpi, seu inia amasserenti, vid. Orat. pro Quint. 8. Suseipis Ontis. Per exprobrationem vilest taeitam prolepaim , aitque Cieero mandati onus nee grave ea e , nisi hominihna levἱhua, nee visum esse grave ipsi Auseipienti. H. I. deesse aliquid auspicatur Faeeiol. Nobis
expressa manifeste satia videtur aenistentia. XXXIX. r. Aberant haec duo verba. Recepimus e NS Garatonii. I. V. L. - Lacunam explere tentaverant Hot.
157쪽
homines, atque adeo inter vivos numerabitur' λ In minimis privatisque rebus otiam negligontia mandati in crimen judici umque insanitae' vocatur, propterea quod, si recto fiat , illum negligere oporteat, qui mandarit; non illum, qui mandatum receperit: in re tanta, quae publice gesta atque commissa sit, qui non negligentia privatum aliquod commodum laeserit, sed perfidia legationis ipsius caerimoniam si polluerit, maculaque a D
corit, qua is tandem poena assicietur 3 aut quo judicio
damnabitur pSi hanc ei rem privatim Sex. Roscius mandavisset, ut cum Chrysogono transigerot atque deciderct, inque eam rem fidem suam, si quid opus esso Putaret, in te poneret : illo, qui Seso facturum rec Pisset, nonne, Si
ex eo nogotio tantulum in rem suam convertisset, damnatus per arbitrum ', et rem restitueret, et honestatem omnem amitteret Nunc non hanc ei rem Sex. Roscius mandavit; sed,
id quod multo gravius cst, ipse Sex. Roscius cum fama, vita, bonisque omnibus a docurionibus publice Roscio
Lambin. Ernestius autem suppleveratis damno vivum ., quae verba ante i m. mori. . posuerat. Sed iam eonjectura non opus est. a. Numerali tir. Is non modo honestatem amittat, Aed vitam ipsam. Dignus . st, quἱ non modo ex honest rum , sed vivorum etiam numero exia pungatur, qui tanti Criminis reus est
ditarIi negligentia erἰmen habEt mania dati male gesti, ae etiam iudieio turpὲ pnnitur. Loeci infami e in veti. edd. legitur in mia, qtiam omnino ex priri.
Lambin . in me, Naniit. in mire . Faeeiol. ., judiciique infamiam is, quemaeqnuti stant Olixet. Lallemand . et sehiat . 4. Si reete fiat. sἱ Is . eui res est mandata , munere latigatur probi virI, de ea re non jam debet esse sollicitus mandat r, sed in eius, eui mandata est, fide et diligentia aequiescere. sierumhIn. et Manu . Heusingerus verosio explieat: si ratio sit aliqua. eurres mandata n gl Igalue, non is negligere debet, cui ea ait mandata . aed i mandarit. Sic etiam Ernest. 5. cis rimoniam. sanet;tatem invIolatam. Sie Tusc. I, II : in merimonia
6. Arbitram. In eius causis, quae erant fidei honae arbiter iudieabat,
158쪽
mandatus est; et ex eo T. Roscius non paullum nescio quid' in rem suam convertit, sed hunc sunditus eve tit bonis; ipso tria praedia sibi depactus est; voluntatem decurionum ac municipum omnium tantidem, quanti fidem suam, secit.
XL. Videte jam porro cetera, judices, ut intelligatis,
singi maleficium nullum posse, quo i Ste SeSe non Contaminarit. In rebus minoribus socium fallere , turpissimum est, aequeque turpe, atque illud, de quo unio
dixi. Neque injuria : propterea quod auxilium sibi soputat adjunxisse, qui cum altero rem communicavit.
Ad cujus igitur fidem confugiet, quum per ejus fidem
laeditur, cui se commiscrit 8 At Ilii ea sunt animadve tenda' peccata maxime, quae dissicillime praecaventur. Τocti esse Τ ad alicnos possumus; intimi midia apertiora videant necesse est. Socium Voro cavere qui possumus 3 quem etiam si motuimus, jus officii laedimus. Recte igitur majores cum, qui Socium sesellisset, in virorum bonorum numero non putarunt haberi opo
At vero Τ. Roscius non unum rei pecuniariae socium
sesellit quod, tametsi grave est, tamen aliquo modo posse ferri videtur); verum novem homines honestis- Simos , ejusdem muneris, legationis, officii, mandatO-
non ex iure ae sormula , ut iudices; sed εx aequitate et conseientia. VId. pro Rose. Com. cap. 4. Datus erat a Praetore. et apud eum quaedam a litigantibus reponebatur peeuniae stamma. quam amἱttere , qui eius iudieio aeis quiescere nolebat. . . Publice mandatus. Publiea auctoritate. - Roseis. Capitoni. 8. . seia quid. saepius in contemptum dieitur de re parva. XL. I. Fallere. Transit a mandati
indieio ad Illud pro foeto : quia a - eios eiusdem legationis et mandati
T. Roseius eluserat. a. Animadoreten . Graviter punienda. 3. neti esse. Munitὲ esse possumus adversus alienos; Intimia autem Patere multa necesse eat; aoeli ipsos eietatis iure omnia Miunt. Itaque alἱenos eavere possumus, atque etiam intimos, quihua, etsi multa . tamen Omnia oon patent. Soeἱum vero ea
159쪽
D8 M. Τ. CICERONIS rumque socios, induxit, decepit, destituit, adversariis tradidit, omni fraudo et perfidia sesellit: qui do rius
scelero suspicari nihil potuerunt; socium officii metuero non debuerunt; ejus malitiam non viderunt; orationi vanae crodiderunt. Itaque nunc illi hominos
honestissimi propior istius insidias parum putiantur cauti providique suisse : iste . qui initio proditor suit, deinde perfuga, qui primo sociorum consilia adversariis onuntiavit, deinde societatem cum ipsis adversariis coiit, torret etiam nos, ac minatur, tribus praediis, hoc est, praemiis Sceleris ornatus. In ejusmodi vita, judicos, in his tot tantisque flagitiis, hoc quoque - maleficium, de quo judicium est, roperietis. Etenim quaerere ita β debetis: ubi multa avare, multa audacter, multa improbo, multa perfidiose tacta videtis, ibi id scelus quoque latero inter illa tot flagitia putatote. Umotisi hoc quidem minimc latot, quod ita Promptum et propositum est, ut non ex illis maleficiis, quae in illo constat esse, hoc intolligatur; verum ex hoCottam, si quod illorum sorte dubitabitur, convincatur. Quid tandem, quaeso, judicos p num aut ille latii sua omnino jam a gladiis recessisse videtur, aut iste discipulus magistro tantulum do arto concedero 3 Par est avaritia, similis improbitas, eadem impudentia, geminast
XLI. Etenim, quoniam fidem magistri cognostis, cognoscite nunc discipuli aequitatom. Dixi jam antea. Saepenumero postulatos esse ab istis duos servos in
vere nullo modo Possumus. Translatio a gladiatoribus dueta. vhI de iti-,idiis ea vendia agitur.
tam sagitἱ a. reperIetia etiam aeelsa illud. de quo nunc agitur, nemγ ca indem s. Roseii. s. Qtiterere ita. Hanc aequi regu lam in quaerendo. 6. Gemina. Par, similla. S;e geme Ius apod Hora . sat. II. 3. 244. xLI. a. Ab istis. Ab adversarἔis. i. e. nos a duobus RoseἱIs postulasse. id. aDP. I s.
160쪽
quaestionem : tu semper, T. Rosci, recusasti. Quaero abSte, line, qui postulabant, indigni oriant, qui impetrarent AII iste' non commovebat, pro quo postulabant λ An ros ipsa tibi iniqua vi doliatur λ Postulabant homines nobilissimi atque integerrimi nostrae civitatis, quOS jam
antea nominavi; qui ita vixerunt, talesque a populo romano putantur, ut, quidquid dicerent, nemo eSSet qui non aequum putaret. Postulabant autem pro homine miserrimo atque infelicissimo, qui vel ipso Sese in cruciatum dari cuperet, dum de patris morte quaereretur. BeS Porro abs te ejusmodi postulabatur, ut
nihil interesset, utrum eam rem recusares, an de ma Iesicio confiterere.
Quae quum ita sint, quaero abs te, quam ob caurum recusaris. Quum occiditur Sex. Roscius , ibidem suerunt. Servos ipsos, quod ad me attinet, neque arguo Τ,
neque purgo : quod a vobis hoc pugnari video, ne in
quar Stionem dentur, suspiciosum est; quod vero apud vos ipsos in honore tanto sunt, profecto nec SSE ESt,
sciant aliquid, quod si dixerint, perniciosum vobis su
turum sit. In dominos quaeri de servis iniquum est. Anne quaeritur Τ 3 Sex. enim Roscius reuS est. Neque enim, quum de hoc quaeritur', vos dominos 7 esse dicitis. Cum Chrysogono sunt. Ita, credo, literis eorum et urbanitate Cho sogonus ducitur, ut inter Suos om-
. Iste. S. Rose; a, quem digito indicat. Legunt quidam is M. 3. Argias. Puniri iuste poterant, quod, domino ipsis praesentibus Oeei- o, opem non tulissent. Ad Div. IV, 1α. 4. In dominos. Objectio Rosei ram, qua de servia in dominos. h. e in avi et in Chosogonum quae eὲ ini
5. Anna quor etiν. subaud. in d minoa. Quaeritur enim in reum, quem dominum e se negatiar vos vero do-m Ini eorum haberi non vultis; dominum unum dieItia Chrysogonum. 6. De hoe quaeritur. Quum quaeriis tur. enius in potestate sint. . Dominos. In dominos non quaeri ait Cicero, quia in reum quaestio im tituitur, non in aecusatores : atqni in Sextum quaeri quem dominum Roaeli non iacerent. Neque sane aἱ domi. num, ut olim fuerat, vellent fateri.