Tractatus de iure, et priuilegijs honestatis in duodeuiginti articulos distributus, quibus vniuersim honesti ius, ac quod ad singulos personarum status pertinet explicatur. Opus V.I. studioso lectori, ac tam in scholis, quàm in foro versantibus haud

511쪽

46g ΤR ACTAT. DE IURE omnino probans distinctionem circa hoc ab Alciat.traditam d. promptio. 26. penult.es vltim. Ego quidem in quaestione hac censeo, . solam mariti confessionem, non sollimcontra iiis donationis inter coiuges prohibitorium non valere, propter fraudulentae copsessionis inter personas prohibitas praesumptionem, de qua arad. l. quirinamentiri, sed nec elidere turpis quae-'stus suspicionem de qua in d. l. uinti;

cum enim maritos ait,res ab uxore quae

sitas, suas ipsius non esse , nec a se VXoribb lenisse quid aliud dicit, quam ab alio ad illam peruenissiet porro, turpis quaestus suspicio,de qua in d. l. Emmm,LIO in alto,quam in hoc ipso consistit,dum, quae a marito mulier no habet ab alio turpiter habere, existimatur. Caeterum, si maritus declaret, ab honesta aliqua persona rem viri sitae donatam fuisse, credendum illi erit ad euitandam turpas quaestus suspicionem, P pter honestam aequisitionis causianet ab eo express)m, non t sinen si alia non adiunt, adiiiiiiicula, ad c indendam prohibitae donarionis praesumptionem ;atque ita , in casu isto communCiri sententiam S ccipio cum traditis per Me

512쪽

ET PRIVILE G. HONEST A T. 46' Menoch. loco citato. In muliere autem negotiatrice , autque honestam aliquam lucratoriam a tem exerceat, turpis quaestus praesumptio cessat, & ideo quae ciusmodi mulier acquirit, a viro illi obuenire, non praesumuntur, sic limitata communi traditione , & praesumptione& est communis limitatio , quam te

clusaΙ .num.II. Menoch. d. viis ut si num. 32. se sequenti. Et est adstertendum, quod sola ipsa mulieris honesta negotiatio , & artis exercitium turp s quaestuS 'siispicionem excludit, & 'prohibitae inter coniuges donationis praviumptionem, ita Vt,quicquid acqtiirit, industria sua honeste acqtii situm praesumatur. In vidua intra luct is annum, idem ΠΟ- 6bant Omnes unanimiter, quod in coniugata, Vt cx bonis praedestincti mariti pret

sumatur acquisiuicth ad turpis qtiaest is suspicionem euitandam, quae facile sib- oriretur, si, intra breue tempus post viri Gg 3 mortest,

513쪽

mortem,aliunde quam ex bonis illius ac . . quisiuisse,diceretur;&ita traditAlc.d w - luempl. 26.υ. Secundo declarae,nu. . orplurisbus citatis denoch..depraesumpt. SI. num.14 se sequenti, & receptissimam esse nostrorum sententiam, scripsit Mascard. d.

. Pariquc ratione, in filia quae sub parentum cura, & administratione est, id idem probandum erit.Et, faneanquaesitish filio sub patria potestate constituto

gloss.Ioan .secilia in l.cum oportet, De . ex

eius sub antia, versis. Item quid dubite rur. C.deinqua liber.scripsit,qualitatem. personarμυ debere attendi, ita ut, si ilius industriosus non sit, & pater diues sit,

-- ex re patriS acquisita praestimantur; e contra vero, si filius industrusus sit, & pater

pauper, quae acquisiuit, aduentitia praesim mantur; sequuntur Bart. ibi nume θ. min. & alij secundum Mascard. de probat. e clusari. Bald. vero ibid.num. II. distin inguit inter filium qui paternum patrimonium administrabat, S eum, cuiuS Π Ο-tiatio de re patris non erat; quam distinctionem seqttitur Menoch. d. lib.3. prae-

514쪽

vltimus est, quando vere sumus in dubio & hoc casu, inquit, praesumitra' proposscssere,& quia agit, probare debet, secundum gloss. d. verb. ex eius sub antia, insin. In filia vero quae habitat in domo

parentum , praesumptio alia vehementior est, honestatis causa inducta, illa, inquam, quam in coniugata probat Iurisconsuli d. Intus .ssis donat. inter viri. uxor. quia eadem ratio de suspicione

turpis quaestus vitanda militat in filia. Quare,etsi sui iuris illa sit, si non doceat, aliunde sibi obuenisse, quae possidet, que praesumptioni hi lic locus erit; nec id quidem aegre ferre debet,quasi in re pecuniaria sibi damnosum, cum, quod honestius est, utilius sibi reputare,debeat, Vti coniugata scripsit Menoch. d. prae pl.

Circa concubinam Vero , quaerunt s. Doctores, an eadem praesumptio locum habeat, Vt, quaesita pEr cam, ab amasio accepisse,pra stimatur; quod in illa,Vxoris exemplo, seu argumento aeque probat

dictinn ibi, sequitur, &singulare reputat Fracisc Creniensia ut 6 cho. Tinis, es

515쪽

sequuntur alij,citati a M ascard. d. conelus l

.ampliat.I. Sc a Menoch. d. libr. 3. lprasumption. SI. ampliat. a. numer. 7. Vbi pro hac sententia ponderat text. in d. l. I.

λ i in C.de natura liber. quo illam satis sibi probari, scripsit, eamque ibid. num Vis uentibus late defendit aduersus Alc.

Nec sane posterior haec opinio displicet, attenta ratione, qua in Uxore praesumptio acquisitionis honestatis causa inducta es haec enim ratio , non solum cessat in concubina, sed contrarium potius, in illa suadet; ideo, namque, VXOra. marito acquisiuisse,praesumitur, Ut turpis acquisitionis praesumptio evitetur , quae est ratio d. l. mmtus,modo Vero,si uxoris argumento dicimus, quod praestimitur, concubinam ab amasio acquisiuisse quae concubinatus tempore acquisiiuir, lnon solum turpis quaestus praesumptionem euiramus , sed eam potius aperto lintroducimus; quid civim aliud cli dice

516쪽

ET PRIVILE G. HONESTAT. re, concubinam a concubinario suo acquisiuisse quae lucrata est, quam turpia jucra, & turpem quaestum dicere 3 quare,si in quaesitis ab ea , honestatis causam pra tendimus , quς in dubio praesumenda est.

ipsa nos cogit dicere, quamdiu contrarium non edocetur, quod ab amasio ad illam non peruenerunt; nec arctanda est mulier possessionis suae titulum edocere, seu edicere seu sussicit ei dicere, possideo, l.cogi. C.depetition,haeredit. L .C.rei ve- dic.bonus tex.in ideonum C.arb.tute . Et non obstat Menoch. consideratio 9. diro t. SI. numer. octav. Auenti-hi , Ubi scripsit, eandem rationem militare in concubina, quaeuia uxore si enim concubina ab amasio acqtiisiuisse non praesumitur , ab alio turpiter acqtiisluisse, praestimetur , Ut igitur haec turpis quaestus praes ta mptio evitetur in illa, quae maritali retinetur affecta l. concubimm&ibi Bart.& reliqui de conculis. &a lege honestae personaei loco habetur l. ,ubi Alcss. de verborsini cat.

quaesita per eam concubinatus tempore, ab amasio peruenisse, praesumendum est ex eadem illa ratione, quam in VXOre c6- .

1iderat Iurisconsuli. d. L-Sed .

517쪽

omissa responsione Alc. praesumpt. 26 lnum. a. ubi dixit, legem facilius turpem ρ quaestum praesumere in concubina, quam in uxore,quasi in illa que turpiter vivit in Concubinatu,inconueniens non sit, si ab alio turpiter acquisiuisse,praesumatur , dii non praesumitur a concubinario ipso acquisiuisse;hac, inquam,responsione omis sa, que turpis questus prςsumptionem. undequaque secum inuoluit, responde dum erit, diuersam omnino esse rati . nem in Uxore, is concubina;quia in UX re, dum a marito accepisse , praesumimus ad euitandam turpis quςstus pr sum- .ptionem , honestam acquisitionis cai 1am reperimus; at vero si in concubina eandem recipimus praesumptionem turpis quaestus euitandi gratia, hac ipsa prae-iumptione, qua turpis quςstus prςsumptionem declinare intendimus, in turpem questum certo incidimus; non est ergo talis admittenda prςsumptio, qu contrarium eius quod illa alias intenditur , in concubina effectum opera

tur.

ita ut vi sumese Menoch. contrariam sententiam

518쪽

. . ET P RI E NON EST AT. 4 stest; dum enim, concubinam negantem ab amasio obtinere que possidet,tormen- tis subijci,iubet, plane ostendit, praesumptionem legis contra eam non adesse, si enim talis praesumptio adesset, ad plenal rei probationem tormentis opus non eo

set; ipsa, namque, legis; seu iuris prςsti ptio ubi adest, perfectam facit probati nem , Ut alia opus non sit, & liquidissima dicitur probatio, iuxta glo. final. in . in

bilem commendat Ias . post alioS quos re- fert, i n Llicet Imperatori num. 8. de leg. I. Adc.depromptinpraeludjs. 3 p. numer.3. se ali scitatis realit 'classicard. de probat.

quod presumptio iuris, releuat ab onere probandi,ill udque in aduersarium transfert, Vt respondit Dec. eo .32.co penuit.

in dc sippe alibi, quem& alios refert ibid.ac denique,quod eiusmodi prςsumptio,dicatur Vera&propria probatio,pl ribus citatis tradit Men . d. tra Z. depraesumpt.b.I.q. 36.-mer.3. Vbinum. 8. subdit, quod recte Interpretes nostri uno ore scribunt,pr sumptionem iuris facere probationem euidentem,clara &manifestam. Cum ergo comuni calcato ita tradatur, bene

519쪽

hene infertur,praesumptioilem, de qua ind.I. 'sas, legis praesunaptionem non esse;si enim eiusmodi esset,lormentis in concu-hinae persona opus non esset ad perfectam acquisitorum probationem eliciendam; si quidem,tunc demum iudices tormentis Vti debent, quando alijs probationibus delictum non probatur, non Verochmalijs probationibus de illo constat,

Vt ex communi. Interpretum sententia tradunt Colaira I.c.2q. num. 3. ps. init.

mersic. uibus profecti, Iul. Clar. inpra I.

crimina quaest. 6 . mer. S. est enim tortura subsidiariu quoddam remedium indagandae Veritatis, ad quod non est deueniendum, nisi caeteri modi probationem deficiant, & contra reum indicia Urgeant, latem apud Labeonem β. quaesionem fri inivr.posi alios tradit Mascard. conclus. I. 386 Atque ita tex. ind. β. ipso, Vbi concubina negans, ab amasio acquisiuit se,tormentis subi jcitur exquirendae Verblatis causa, non est intelligendus de praestimptione legis,quae sola per se aduersus negantem l iquidissimam faceret probarionem, Ut alia opus non esset, iuxta stap. dicta, quicqriid de legis praesumptione, aduersus Alc. d.regu 3 irae sumpt. 26.nu. 3.

520쪽

l text. illum intelligat Menoch. λ

lius cnim intelligitur de praesumptione d hominis seu coniectura, quae arbitratu iii-l dicis posset esse ita efficax, quod faceret

sufficiens indicium ad torturam, Ut intelligit Alc. d. num. 3. quem secutus est Mas. haec est eis nim disterentia inter praesumptionem iuris, &praesumptione hominis, quod illa, vera & propria dicitur probatiothec vero probationem sola no operatur,sed coni j cturam in arbitrio iudicis positam, Ut explicat Menoch. differentiam hanc ita traiadens libata.πυ.36.nu.IΟ.cu q-ntib. Denique, ad eandem principalem conclusionem pertinet generalis in quacunque dispositione pro honestate praesumptio; semper enim siue legis, siue hominis cli sipositio de muliere honesta loquatur, pro honestate muIieris, in dubio praesii

Atque ita, ubi lex de muliere honesta loquitur , quia legis praesumptio pro mu-

liere