장음표시 사용
161쪽
Vos 116 De Tonsiliis. - . sunt. Nam membranam, fauces, palatum, uvulamque sive gargarconem, obtegentem intus oblinunt, ipsamque intimam membranae linguae partem. utcunque non Negamus, eas videri posse geminag, quod a lateribus faucium utrinque multo crassiores sint & elatiores, quam alibi: connectuntur autem inter se solum tenui lata que productione ejusdem glandulosie substantiae,quae aliis Anatomicis,quod sciam, nondum comperta est. Optime vero conspiciuntur in faucibus bovinis vel ovinis , ut & ad radices linguae eorundem animalium, uti diximus. Partes harum crassiores ad gutturis Iatera sitae, Amygdalae vocantur,quas tamen non adeo accurate referunt. Nam in sanis multo minus protuberant, quam ut hoc nomen mereantur. Ubi vero intumescunt , in formam amygdalarum prominent , indeque verisimile est, glandulas hasce nomen istud primo obtinuisse. Substantia similaris tonsillarum selabiis lis & quasi granulata est, instar mellis aut olei frigore concreti; nisi quod firmius
cohaereat, & veluti membranea connexione. Est similiter coloris subflavi,tactui mollis,coctione tamen induratur; quippe dum cruda est, spongiose & porosa conspicitur, eam vero porositatem coctione
Datuor vasorum genera huic parti in
162쪽
serviunt : arteriae, vente, nervi & sinus proprii ; habet arterias & venas a jugularibus , nervos a tertio & quarto, & Forte etiam a septimo pari.
Adductus proprios quod attinet , Si- Ductit
n&m habet utrinque unum communem propriη amplum &ovalem in os a et tum, intra
cu)us fimbriam duos majores & plures minores sinulos obtinet : eodem quoque modo per totam linguae radicem glandulosam fere innumerabiles protuberantiae instar papillarum dispersae sunt : quarum unaquaelibet in medio sinulum foraminulo perforatum habet. Ex omnibus his foraminibus per linguae radicem sic dispositis mucus exprimitur. Ubi vero amygdalae crassissimae sunt, sinus earum Communes
aperto osculo in guttur hiat. Estque oscu-- lum hoc in bove ingens adeo, ut. digitum minorem facile admittat. In ipso Eiit natamen exitu fibris quibusdam transversis e Nitvβ. nonnihil constringitur, ut, quasi vi fa- vcta , laceratum videri possit. Fallopius observavit , sinus hujus aperturam, in homine quoque tumente glandula ulcusculum aemulari , & nonnunquam pro tali ab imperitis tractari; nempe quoties osculum hoc , a copioso humorum in
glandulam decubitu , nimium dehiscit. Glandulis hisce varii usius tribuuntur, Ioas. :I ... CNistimant eas, cerebri humiditates
163쪽
Oculatior videatur ) id fieri, ne decurranu
Misai f. 'umori. e cerebro in has glandulas a tinet , IS admodum probabilis est , siquidem in emunctione narium , sectione palati & screatu, sputum vel humorem pituitoso congenerem saepe exce nimus. quoniam igitur humor e naribus
stillans , e cerebro delabitur ; Credibile est , humorem quoque ab eodem fontem tonsillas defluere. Quod autem Riolamus existimat, humorem illum glandulae hujus opera intercipi , id nulli videtur fundamento inniti. Etenim si hae glandulae abessent , ouemadmodum in pennatis sit, quod dentibus careant, nec cibum masticent , humiditates cerebri , immediate in oris cavitatem , non in thoracem decumberent. Neque enim e cerebro in thoracem alius patet aditus , quam per trachaeam arteriam , cujus clauserat, epiglottis a natura praeficitur , ne quid ex ore , per ejus soramen delabatur. Porro, si excrementa cerebri necessario prius in os defluant , quam in pulmones descendant, tonsil-he nihil ad eorum sufflaminationem faciunt ; illae enim , humores e cerebro . delapsos , in intimas fauces exonerant, quam proxime orificium ipsius trachaeae arteriae . adeoQue humor videtur, hoc pacto , iacilius in pulmones delapsurus,
164쪽
quam si aliter in oris cavitatem immediate
Secundus usus , quem his glandulis aD Dcκndus signant, est, humiditates e cerebro, e V ceptas in salivam convertere. Contra iis diis- hunc usum objicimus. Primo peculiarem bus. humorem , quem glandulae hae in os effundunt, non eme salivam , sed pituitam quandam sive materiam muccosiam , haud multum dissimilem illi quam e naribus emungimus , quae evidentissime d:-stincta est a sputo illo , quod vulgo Eliva dicitur. Revera vox illa , sputum, generi cum est , S significat, quicquid
ex ore sub forma liquida vel . humida exspuitur. Luatuor e) go diversa significat, quod quadruplex materia hoc modo ex ore reJiciatur. Primo , fabva , Secundo 1 libues. putum e pulmonibus vel tussi ejectum, Tertio pituita palati, Quarto muccus tot silarum. Ad salisam quod attinet, ea , ut supra I. diximus, a glandulis maxillaribus per ductus salivales sub lingua sitos N papillas in
os est unditur, multumque disseri , tum ab illa materia, quar c pulmonibus iustieXpcllitur , tum ab illa, quae a tonsillis screatu exprimitur. tum etiam ab ea pituita , quae e naribus & palato , vel ex meatue naribus in os supra palatum subter osse, vomere dicto exsugitur. Est enim saliva humor tenuis, aquo
sus, translucidus, minusque viscidus, α
165쪽
plane insipidus. At vero humor, quem tonsillae essundini, est crassus , viscidus , magi sque lubricus, albusque vel pallidus ,
S lapore don caret; nimirum , naturaliter dulcis est; alias autem , vel salsus, vel acidus , vel etiam amarus, quibus omnibus indiciis abunde distinguitur ab hum re salival i. Materia quae tussi e pulmonibus expectoratur, sive sanguis floridus, sive pituita sanguine striata, sive pus , sive pituita crassa & viscida, sive tenuis, sive sipumosa , sive alba, sive flava, sive grisea, sive dulcis, sive foetida , sive alterius vel saporis vel coloris) adeo manifeste distinguitur ab alterutra priorum, ut vix operae pretium sit eorum comparationi ulterius insistere.
Humor demum qui e narthus supra palatum in os assugitur; ab omnibus praedictis discriminatur; neque enim limpidus, aut insipidus est, ut saliva; simpliciorque est materia e pulmonibus rejecta; visci dior quoque minusque lubricus muco tonsillarum , & quoad originem quae e cerebro est , ab histe omnibus materiis luculentur distrepat. Concludo igitur, Diiυam proprie significare debere , liquorem per ductus salivales effusum; spu-mm tussi rejectum , excrementum pulmonum ; humorem e naribus & supra palatum, pituitam cerebri; verum muccumtonsillarum , materiam illam, quae per
166쪽
tonsillas , de quibus nunc agimus, CX-
Si quis regerat, salivae quoque nomen extendi pone ad quodvis sputum significandum. Respondeo, I'. Nunquam, quod sciam, usurpatur pro sputo e pulmonibus rejecto , & raro quidem pro mucola illa materia, quam excernunt tonsillae. Quare cum quatuor distinctas habeamus materias ab ore rejectas, aequum est, ut cuivis earum distinctam tribuamus appellationem. Quod commodius fieri nequit, quam restringendo selivam, uti diximus, adductus salivalis, humorem; sputum epulmonibus, ad illum tussi elisum; humorem e palato eductum , ad cerebri pituitam ; & tonsillarum mucum, ad propria earum excrementa.
Seeundo, contra hunc usum objicimuS , partes excretioni dicatas , gratia transmutationis humorum haud comparatas esse; quare authores improprie loquuntur, dum asserunt, has glandulas, humiditates e cerebro defluas , in salivam convertere. Credibile quidem est, defluxam e cerebro materiam , aliqua
Iem in hisce glandulis alterationem subire. Nimirum vel per incrassationem , vel per aliqualem humoris proprii mixturam ; ad cujus secretionem hae glandulae a natura instituuntur. Verum alte rationes istae non sunt tanti momenti, ut mereantur titsum convertendi defluxa F 6 Cere-
167쪽
cerebri excrementa in salivam, immo nec
in mucum 3 quanquam, ut antea mon
stravi, mucum sui generis in sc continent& excernunt. Hoc ulterius illustrari potest , quod partes mutationi rerum as. sumptarum destinatae, nutritioni inserviant , ut ventriculus & intestina , quae chylum conficiunt. Finis enim harum partium est, alimenta ingesta ita praeparare atque digerere , ut in aliam substantiam transmutari apta sint. Uerum non opus est, ut partes excretoriae hujusmodi
facultatibus instruantur; siquidem satis est , si materiam inutilem ab utili secernant & excernant. Sic pariter vesica urinaria & bilaria, licet excrementa aliquandiu retineant, illa tamen nequaquam mutant, sed asservant duntaxat ad tempus excretioni idoneum.
3. UI Tὸrtius usus his glandulis adscriptus, ζὰvi; ιι est humectare linguam, fauces, larynthir. gem , & misphagum. Hic usus admitti potest , nisi quod loco humectationis harum partium, malim substitui lubricationem. Saliva enim muCose hoc humore humidior est , atque etiam copiosior; ideoque partes has humectare, illius potissimum muneri incumbit. Hic autem humor faucibus , partibusque vicinis &praesertim cessiphago intus lubricandis aptior est; ut assumpta facilius deglutian. tur. Est enim humor naturaliter quasi
mucilagineus & lubricandis partibus
168쪽
maxime accommodus. Non tamen pe fracte negaverim humorem hunc nonnihil humiditatis dictis partibus adserre; sed majorem solum humectandi virtutem salivae concedimus i huic enim humori vim lubricandi potiorem asser
Quartus usus ab aliis adductus, est, gu- sium adjuvare , quem aiunt sine madore rnon fieri. Tantum abest , ut negem, hanc partem ad gustum facere : ut potius putem eam cum membrana , qua tegitur, & nervis suis, esse ipsum gustus offanum, atque hunc partis hujus usum esse primarium. Verum quod aiunt, ideo merem ad gustum facere, quod madore suo fauces numectet, res certe vel ambigua, Vel ν Maid a
parvi momenti est. Etenim, ut jam di-gustim ximus, potiores humectationis partes ad contri' salivam spectant, quae etiam ad tincturae ciborum extractionem & ad masticationem plurimum contribuit; adeoque ea, proprius ad gustum iacere, dicenda est. Quippe absque tincturae aliquali extractione , sicca commode gustari nequeunt. Cum ergo mucilagineus hic humor tincturae proliciendae miniis sit idoneus , cumque cibis inter masticandum minime commisteatur, haud multum in hoc sensu ad gustum facere, putandum est. Sed quorsum dieatur ad gu sitam face- - re , cumsi; ipsumgustus organum, uti di-α mus y .
169쪽
Examinatis jam aliorum sententiis, de usibus hujus paris, coronidis loco sententiam propriam summatim interponam. Inprimis existimo, hanc glandulam esse primum gustus organum , & hoc munus esse primum ejus usiim. Etenim omneS ris partes, in quibus gustus perficiatur , glandula haec sola membrana sua interVeniente subtendit. Non est autem naturae mos. aliam partem inter illam, ci Jus muneris est sentire, & organum sentiendi , interponere. Quare , cum parS hare, ubicunque gustus exercetur , proxima sit objecto gustiti; necesse videtur ut ipsim gustus instrumentum sit: & si instrumentum fuerit, ex concessis evincitur, idem munus , primum esse usum Rusdem partis ; cum enim hoc munus nobilissimum sit , palmam caeteris facile praeripit. Secundo, dico , eandem glandulam ense quoque instrumentum eXcretorium . . Quippe , ejus munus est, materiam quan dam mucosiam sive pituitosam a cerebri parte inferiore per nervos praesertim tertii paris, stillantem & depluentem, vel partim sorsan a massa sanguinea per arterias effusam secernere & in fauces & os refundere , quemadmodum supra a nobis dictum est. Tertius ussis hujus glandulta est , lubricare & Emollire fauces , laryngem, linguam & oesophagum: & quidem fauces , laxyngem, &linguam facilioris respirationis
170쪽
De tonsillis. tionis gratia , utque vox suavior magisque
canora reddatur; Cesophagum vero, ut deglutitio facilius perficiatur. Hic quoque usus supra satis dilucide explicatus est. Ruartus usius est, ut in copiosis cerebri catharris , praesertim obstructis narium meatibus , materiae partem in spongiO- ω sam suam iubstantiam imbibat, atque inmde in os exspuendam eructet. Hic quo que usius supra innotuit. Nuintus denique usus addi potest , eo-ctionem ventriculi vi sua fermentativa promovere : facile enim aciditatem contrahit , quae recta ad fermentationem ex .citandum tendit, ejusque praecipua causa est.
De Glandulis Capitis , o primo de
Pineali. Ethodus ab initio proposita, nos pro- Gland ximo loco ducit ad glandulas illas , ς ρες ε
quae in capite reperiuntur I sunt auxςm paniar. glans pinealis, plexus eboroides, glans pi tuitaria, & carunculae lacrymales , de quibus ordine. Glans pilaealis agmen ducit : Graecis dicitur κωναρμον ct σωρκω, κωνοειδες quod nu .clei pinei turbinatam figuram ex parte reserat.