장음표시 사용
631쪽
cio. De Theologicis Disciplinis.
coniugali cap. 7. lib. r. de Nuptiis & Concupisc. cap. Io. a I iisque intalocis , quae collegit Torrensis lib. 3. Conses . Augustin. cap. la. num . . Omitto brevitatis causa alios Patres tertio loco. propositionem auis
ctoritate canonum demonstraturus. .
Canones pro hac sententia permultos laudant Coccius in Thesauro lib. ix. art. 3. Cotelerius in fidnotationibus ad PP. Apostol. tom. r. pag. 88. & ICC. in cap. Quaesivit De divortiis Paucos proferam . . Mileuitana ii. Synodus, cui S. P. Augustinus interfuit an. Al6. ca none i . inquit Plaevit,. ut secundum Evangelieam, er ω 68οΓ- eam diseiplinam , neque dim*fus ab uxore , . neque dimissa a marito a Lleri eonjungatur. Trihurientis an . 89s. can. 46. de muliere adultera , S a marito divulsa, ala: Maritus velo, quandiu ipsa visat, nullo modo alteram dueat. Florentina in Instruct. λrm .an .i 439. ligamvis astem ex eausa fornieationis liceat tor sparationem facere, non ea men aliud maIrimoniam eontrahere fas est, eum matrimonii vineutam Iegitime eontracti perpetuum sit. Demum Tridentina an . Is 63. λSNκIU.
canone vii. Si quis dixerit Delesiam errare , cum docuit, or Aeetiuxta Evangelieam ct e o Heam doctrinam, propter adulterium aiaterius eofugum matrimo uti viuculum nοπ posse dissolvi ct utrumque, vel etiam innoeentem , qui eausam adulterio nou dedit, non posse altero
eoniuge vivente uliud matrimonium contrahere, maeobarique eum qui
dimissa adultera aliam daxerit, ct eam quae dimisso adultero aIii na-pserat: anathema '.
Addo assi rtionem hanc humana ratiocinatione firmari : incommoda enim plura ex opposita sententia promanant; ac primb illud, quod improbis viris praeberetur occaso pro legitima conjuge adulteram in trudendi . Audiatur Hieronymus citato loco in Matth. EUM A poterat aecidere , ut aliquis ealamniam faceret innoeenti, er obseeundam eopalam nuptiarum veteri erimen impingeret, se priorem dimittere jubetur uxorem, ut se undam prima vivente non habeat. Consimilia habet Augustinus lib. a. de Conjugiis adult. cap. XVI I. num. 18. In commodum alterum est, nam post sornicationem alio inito matrimonio, pro matre adhuc vivente filiis proponeretur noverca ; quam injustam,
ii vamque merito appellat Ecl. 3. ct a. Georg. Poeta , ct quali in privignos interdum sit animo commonstrant Constantinus Heraclii filius, Ecluardus II. Rex Anglorum, Sigismundus Rex Burgundiae, aliique hiijiismodi mulierum odio in exitium adducti. Quare Ambrosius .ib.
vi I 1. in Lucam num. 6. inquit: Paterifue , oro , Iiberos taos vivente
te esse sub vitrico , aut incolumi matre degere sub noverea ὶ Pone, si repudVata non nubat. Et hoe viro tibi debuit displieere, est adultero μdem servat Z Poue , si nubat. Neeesstatis tutus tuum erimen est, ct eo vium quos putar, adulterium est . Haec postrema verba in m modum innuunt alterum; nam si mulier dimissa nubat, cedit hoc in Disili sed by Orale
632쪽
Liber Τrigesimus septimus Cap. XII. I
mrioris viri crimen & dedecus . Adde quod si adultera est, transitque ad
alterius ampleXus, videtur ex pepetrato scelere commodum reportare.
Opp. l. Apud Matth. XIX. 9. ait Dominus: Hieanque dimiserit uxorem suam, nisi ob fornieationem, edi aliam duxerit, metebatur. Causam orgo sornicationis interposuit, ob quam sicut fas est uxorem sornicariam dimittere, ita licet dimissa fornicante aliam ducere. Resp. nego consequentiam : exceptio enim illa, nisi ob fornieasIonem , ad praecedens verbum dimiserit, non ad subsequens duxerit, referenda est, ut sensus sit, non esse dimittendam naxorem non adulteram , illum autem , qui dimissam duxerit, sive ob adulterium , sive quacunque ex causa dimissa sit, cum aliena pollui ct moechari. Hune esse Matthaei sensum demonstrat S. P. Augustinus lib. I. de Conoug. adult. cap. XI. num. Ia. Marci & Lucae contextu ; hi enim Evangelistae, quibus cum Matthaeo nulla pugna , nullum dissidium, scribunt adul-eterium ab eo patrari,qui ab sese copulaverit. Quaerentibus, em ---- eturqui duXerit sornicantem a priori vir inlisiam , Nonne, ait Augustinus,seeundum Mareum respondebitar nobis, atau
quaeris, utrum ille sit morebus, ct illa non sit Z mieunque dimiseritoxorem suam, di aliam duxerit, adulterium eommittit. Nonne etiam
seeundum Lueam dicetur nobis , E d ambigitis vrrais ille qui propter
eausam fornieationis uxorem dimiserit,& aliam duxerit, non merebetur Omnis qai dimittit uxorem suam , edi dueit alteram, moechatur . Idem S. Pater proximo num. 1 I. confirmat significatione illius verbi maeeba-rar, quod est, alienae miscetur uxori, additque, Porro si aliena es, hoe est, ejus a quo dimisa est; etiamsi propter fornicationis eausam diamissa es , nondum dimiscentis uxor esse eessavit. Libro quoque II.
cap.I. eamdem responsionem confirmat ex ApostoIo scribente ad Rom. VII. I. R I. ad Corinth. VI l. 39. mulierem alligatam esse, quandiu
vir ejus vivit: subjicitque : Proinde si alligata es quam is vir ejus v .it , nullo modo uis usto mortuo soluta disenda es ab hoe vineati . Vide supra priorem thesis hujus probationem.
Praeterea oppones : Adversantur assertioni nostrae permulti Patres ,Tcrtullianus lib. IV. contra Marcionem cap.34. ut scribit Maldonatus in cίput XIX. Matthaei, Origenes Tractatu νι i. in Matthaeum, Theodoretus lib. i v. haer. fabularum cap. 6. Apertissimus est autem locus Epiphanti Haer. LIX. num. 4. Sed cui mortua una non D eis, eum Oeeamne aliqua stupri, adulteriique, aut alterius salitii eum es diavortium feeerit ; is si alteram uxorem duxerit, aut alteri Φiro mulier nupserit, saerarum Atterarum auctoritas ab omni eulpa illos absoleis: Neque ab Ecelsa, ast aetersa vita rejieit, sed prUςer imbeeillitatem tolerandos exsimat. Haud secus Ambrosus in caput ν is . ad Corinthios . Ob horum Patrum auctoritatein Caietanus , Catharinus, Eran us, Launotus, alii, oppositae sententiae adhaeserunt.
633쪽
cs t 2 De Τheologicis Disciplinis
Resp. Tertullianum citato in loco assirmare juxta Evangelium d mittcndam esse uxorem adulteram , sed ea conditione , ne quis illam dimittat, at aliam ducat. Videtur quidem Pa melius adnot. sa . nisteri Tertullianum errasse: sed legenda quae praemittit in Paradoxis num. ro. At Origenes aliorum sententiam recitat, subjiciens, Seio
quosdam , qui ρναμυς Ecclesiir, extra scripturam permisisse aliquos κυ-
here , priori viro vivente. Et conres scripturam quidem feeerunt, diis centem, Mulier lieata es lexi , qaanto tempore vir eius vivis. Censet tamen Origenes illos , qui mulieribus permiserunt nubere . viris a huc viventibus, osse excusandos, quod minus malum permiserint, ut maius devitaretur . Hac de causa , ut diximus, S. Hieronymus excusiae Fabiolam in Epistola ad Oceanum . Theodoretum de Elutione
matrimonii quoad torum, non quoad vinculum , accipiendum esse conis tendit Du-Hamel tom. v i r. pag.I9. Sane Theodoretus ibi compar eionem instituens inter veterem legem ac novam , haec tantum profererem. I in pag. 289. Nova adulterium anellat eitra fornicationem reptio
depravatum esse putat in Animadvers. ad haeresim Novatianorum pag. xs4. Petavius , haud tamen negans illum errasse in re nondum ab E elesia definita . Et quidem Epiphanius assirmans secundas nuptias permitti Oeessione stupri, adulterii, e uslibet flagitii eausa , asserie
quod nemo unus probare potest . Verum Nicolaus Le-Nourry supra Iaudatus ait Epiphanium agere de nuptiis post mortem coniugis contrahendis . cui opinioni favent ea verba , Cui mortua una nonsu D. Commentaria in Paulinas Epistolas sals5 adscribi Ambrosio compertum est omni lius. Erasmus , I au notus , & quicunque oppositum tradid unt , convincuntur ea dictis a veritate aberrasse . At rursus obiicie&: Ecclesiasticis quoque definitionibus constat blui propter adulterium conjugii vinculum . Nam Arelatensis i. Synodus an . pi . can. IO. ait: De his , qui eofuger suas is adulterio deis prehendunt , dr iidem sunt adolesentes fideles, tyr nos prohibent- -- here, placuit, ut in quantum potes, aeonsilium eis detur, ne viveπ-tibst uxoribus suis, neet adulteria, alias accipiant. Ita hunc canonem legendum esse demonstrat loco superius laudato Petavius , non autem , ut quidam Codices habent, Et prohibentur nubere; nam si prohibentur, non consilium ad illos coercendos , sed praecepti neces.
stas adhibenda fuerat. Respondeo nullam me rationem , nullumque codicem adinvenMre, quo Petaviana correctio defendi queat. Habent, Et prohibentur' nubere, Collectiones Conciliorum Binii tom. r. pag. aai. Harduini pag. 26s. Philippi Labbei pag. 3 28. postrema Veneta pag. I set. Ita pariter legitur apud Ivonem lib. vi ii. cap. 2s8. Quare hoc Arela tensi canone, que i. admodum Illiberit aaos. seu cap Adelis, xxx γ.
634쪽
Liber Τrigesimus septimus Cap. XII. cra 3
q. . alii sque innumeris Catholica positio magis firmatur. Idcirco autem non praecepti rigore, sed consilio potius & hortatione utitur Areis latense Concilium, quoniam per leges Imperatorum licebat post repudium alia inire connubia οῦ nec Patrihus videbatur tunc temporis opportunum, ea damnando invidiam sibi constare , ct ciere tumultus. Alia aderat causa, quod nempe haec quaestio implicata adhue., & ita obsctu a videbatur , ut ven aliter fallerentur nonnulli, prout in libro de Fide , & Operibus cap. XI x. num. 34. ait Augustinus. objicies ulterius : Igitur principibus Christianis visum est coniugia adulterio dissol vi; & revera extant hujusmodi leges in dic Iustiniani lib. v. de Repudiis tit. 1 . & lib. I x. de Adulteriis tit. 9. Rin Codice Theodos. lib. III. tit. I 6. Resp. r. Imperatoriis legibus, quibus datur facultaω repudii non semper permitti ut aliae uxore ducantur, sed ubi jubent, uta a femina repudium mittente probetur maritum sirum missu homicidam , tisalii sitim , vel si pulcrorum dis Iutorem, Sc ne masculi repudium dent uxori, nisi moecha fit, aut medicamentaria, aut conciliatrix , adultera , scilicet, venefica , & Iaena , nimiae repudiorum lice tiae modum adhibuisse. olim quidem apud Gentilaa connubia passim- dissolvebantur , unde Iuvenalis satyra Ornatas pausio ante fores pendentia liquis ' Vela domus, ct adhue virideis in limine rami . . Sic eresit numerus , se sium ouo mariti. Deinde respondeo , non de ciuilibus, sed de Evangeliea Iege a nobis pertractari. Chrysostomus enim hom. m. in I. ad Corinth. & hom .s. in s. ad Thessalonicenses conqueritur legibus Romanorum in viris fuisse impunitam. Hieronymus item ad Oceanum seribens, Se
Mens de repudio Fabiolae, Asiaesunt, inquit, leges Cafarum, alis Gripi: aliud Papinianus, aliud Paulus noster praeeipiet S deniquo
Augustinus sem. I92. num. a. I gon vobis sieet babere uxores, quarum priores muriti vivunt; nee vobis, femina, habere viros lieet, quorum priores uxores vivunt. herina sunt issa eo via , non iure fori , sed jure eati. Vide ct lib. I. de Nupt. & Concupisc. cap. io. ct de Boetno conrugali cap. vi II. num. 7. Ulterius oppones et Nisi ob aliam causam , saltim ob filiorum . procreandorum necessitatem , dimissa uxore adultera , poterunt ma riti alteram ducere ς quamquam ct ad puniendas adulteras id ipsis videatur esse permissum. At ad haec objecta Dilentii responsset S. P. Augustinus lib. II. do Conjug. adult. cap. x I. ct XIV. Ad primum quidem , quod cum altera ducere, quamdiu vivit dimissa uxor, adulterium sit, Dustra obtenditur procreandorum causa filiorum: nam causatio ista , etiam πομ
ε fierar, sed eosissimos femiuas, si forte sinisterior, egit dimitti.
635쪽
ct alteram duear quod nullus Catholicorum assi mat. Ad aIterum inquit, debere viros peccatricibus praebere, miseri zordiam , ut O ipsi pro suis peeeatis miserisOrdiam consequautur: multo magis hoe eis Detendum est, quι dimissis uxoribus adulteris eviunt vivere eontiseserar. Tanto quippe debent Use miserisordiores , quanto volunt esse san-Hiores. Sed lege, ac perlege utrumque de Coniugiis aduIterinis librum cum altero de Bono coniugali, ad illustrandam universam de
matrimonio tractationem aptissimos. PRop. III. Matrimonium ratum, & non consummatum , per re
ligiosam professionem di i Witur .Qmestionem hane adversus Novatores definivit Tridentina Synodus sess. xxiv. can. 6. Si quis dixerit matrimonium raIam , i non coπ-
summatum per Diemnem religionis professionem alterius eofugum ποπdirimi; auatbema sit. Idem antea statuerat Alex. III. cap IVerum post consensum , De conversione conjugat. Ubi ait, post eonferesum Iegitimum de praesenti licitum est atyeri, altero ita repuevante, eligere monasterium, Hur quidam etiam sancti de nuptiis vocati fuerunt, dammodo inter eos earnali eommixtio non intervenerit, ere. Similia habentur cap. instrumento, Scap. Ex parte ras, codem titulo, necnon cap. Commissum, De sponsalibus, & matrim. II. Nec desunt exempla Sanctorum, quibus id comprobetur, prout legitur cit. cap. Veram. Proseruntur haec a Bellarmino lib.2. de Monachis cap. 38. ab Fstio in iv. dist. et . , . . ab Emmanuele Gonetaleg ad tit. libri tertii Decretalium , atque a Hyacintho Serry praelect. 8. Ad rem faciunt exemplum Theclae, quae Paulo admonente copulam fugit nuptialem , ut ait Ambrosius lib. a. De Uirginibus cap. I. rium. 19. illo rum , qui auditis rebus ab Antonio gestis ad Monasterium convolarunt, rolictis sponsis, quae item Deo dicarunt virginitatem, quod a Poistiano audiens S. P. Augustinus v I i I. Consess. cap. 6. ac 7. intus
rodebatur seipsum appellans di tortam , sordidum, O maeulosu- οῦ Gregoriae virginis, quam eonstitutis jam nuptiis in Ecclesiam fugisse, scribit S. Gregorius lib. I ii. Dialon cap. i . Addi posset exemplum Joannis Apostoli, quem fuisse sponsum in nuptiis Canae Galileae tradiderunt nonnulli ς sed resutantur ab Estio , ct Serry paullo supra laudatis , necnon a Baronio , quod in verisimile videatur voluisse Christum nuptias dissolvere, quando illas benedicendo sacramentum istud instituit. Illa de Ioanne sententia , praeter Rupertum , Bedam , aliosque interpretes, ac theologos hene multos , ut inquit in Controversiis sileres Rat mundus Capi succhius contr. i 3. videtur assertorem habere Hieronymum , scribentem lib. i. advers. Iovinianum : Petrur e
polus est, ct 7oannes e Dostolus: maritus, ct virgo . Sed Petrus GDostolus tantum: Ioannes 9 4 vostolus ct Evaneelisa Propoeta. Hoc tamen in loco Maritur ad Petrum, Virgo ad Ioannem resertur
636쪽
Liber Τrigesimus septimus Cap. XII.
erratque illius controversiae auctor Hieronymum ad se trahens. III. Positionem hanc non posse congrua ratione demonstrari arbitrantur quidem nonnulli, ut Sotus , & Maior . Verum S. Thomas in iv. dist.27. q. I. hanc rationem adducit, quod religio sit quaedam mors spiritualis: unde sicut matrimonium consummatum , per quod conjuges fiunt una caro, dissolvitur morte corporis ita matrimonium ratum , quo uniuntur duntaxat animo ct voluntate, . morte spirituali, qua vir religiosus ut Deo vivat, moritur mundo, discinditur ae dissolvitur. Invenio apud Iureconsultos rationem parum absimilem . Duo, inquiunt, in vinculo matrimonii spectanda sunt, coniunctio animorum, corporumque commixtio et illa est symbolum caritatis , qua Deus adhaeret iustorum animae; haec vero symbolum est Incarnationis Christi, qua humanam carnem assumens factus est Ecclesiae redemptor ac sponsus . Hinc Linocentius i. II. cap. Debitum , De bigam is , ciniu-gium iudid , inquit. quod ποπ est commixtione corporum consummatum,no, pertinet a iuuae eoniugium designandum , . quod inter cirisum Densiam per Dearnationis masterium est. eontractum . Hinc sequitur conjunetionem , quam effcit matrimonium ratum, esse spiritualem ς illam , quam facit matrimonium consummatum, esse corpoream , cap. omne, XXVII. q. a. cumque religiosa professio sit mors spiritualis , cap. Plaeuit , Il. I 6. consequitur quod per ipsam religiosam professi
nem matrimonium ratum , ct noni consummatum dis Ivatur . Addunt, omnem oblisationem commutari posse in bonum melius, cap.
Pervenit, de Iurejur. quod praesertim fieri potcst, si indo non consequatur detrimentum alterius . id vero in solutione matrimonii rati, de qua agimus , adinvenitur : nam unus coniugum transit ad statuin persectiorem , alter vero ad alia vota luentiam habet transeundi, cap. Ex publieo,.De con vers. Conjugat. . Plura ex his consequuntur, quae adnotatione sunt digna . Primum , quod ubi in Evangelio Iegitur, Non licet viro uxorem suam, inis ob eansam fornieationis dimittere, intelligendum es de his, quorum matrimonium es earuali copula consummatum , ut definitur prae- cst. cap. Ex publico: quod etiam confirmatur ex quo Dominus Matth. NIX. 6. ubi agit de matrimonio non Iuendo, inquit, Pam non δενς ο , sed una caro, nempe , ob corporum commixtionem . Alterumοῦ quod matrimonium consummatum , quo coniuges fiunt una caro,
piosesione religiosa dirimi nequeat, uti declaratur cap. e Dalbosa, NX v I i. q. a. ideoque si quis .uXore invita monasterium ingrederetur , Icheret cogi ut ad illam rediret, cap. 2uidam intrapit, De conversi conjugat. & si sorte professionem fecit, nisi etiam uxor ad religionem transierit, aut castitatem perpetuo scrWare promiserit, nec promit tere velit, potest, ac debet de monasterio auctoritate Episcopi revo C ri, cap. fraterea, eod. tit. Tertium , quod propter eamdem ra
637쪽
tionem , quia nempe vir ct uxor una caro sunt, non potest unus ad Deum converti, & alter in saeculo remanere , sed uterque ad religionem migrare, S ad frugem melioris vitae transire debet, aut saltem uterque continentiam profiteri, ne fiat coniugalis isderis prostitutio, Od potius deinceps fiat de carnali copula spirituale conjugium, capp. Cum sis praeditur , &, Conjugatus , ibidem. Postremum, quod magnopere cavendum est, ne sub monachalis status praetextu desponsata aliqua mulier ab inito connubio resiliat; ideoque si nondum carnaliter sit cognita , & ad monasterium migrare voluerit, infra duorum mensium spatium, aut religionem ingredi, aut ad virum suum redire tenetur , iuXta praelaudatum cap. Ex publico. Plura, quae hue spectant, dicta sunt praecedenti cap. 6.
Pertractam de Aponiis , ides, separatione conjugum
Mad torum. Fornicationis causa posse coniuges separari, & unum ah altero dimitti , ita ut nou aboleatur eonfaederatio nuptialis, prout cap. 7. de Bono conjug. loquitur Augustinus, insertur ex praeciaenti dissertatione. Hanc segregationem a Latinorum Merho divortium appellant, & est unius conjugis ab alio quoad torum divulsio, coniugali faedere permanente . Posti fieri aliquando divortia, inde ulterius probatur, quod ex cap. Pervenit, De jurejurando, nemo tenetur debitum ei reddere , qui fidem frangit. Adde inhumanum esse. si honestus ac. probus compellatur ad servandam individuam consuetudinem cum illa , a qua honor laeditur, ct sacrosanctum connubii ius violatur. Insuper si saluti uxoris, S propriae famae consulendum
.st, non expediens tantummodo , verum etiam necessum est dimittere fornicariam et legitur enim Proverh. κνε ii. aa. stui tenet adultera*,
pultas-insipiens est. Etsi vero minus decorum Midetur si mulier virum , quam si vir mulierem a te dimittat, quoniam vir est eaput mulieris , I. ad Corinth. xi. 3. immo uxor cum marito adultero absque scandalo , & nota dedecoris valeat permanere , praesertim si tori divisione non speret ejus emcndationem et attamen quantum spectat ad facultatem divortii, par est jus utriusque , uti apparet eX ca P. Praeepit, XXX ii. q. s. & cap. Uxor a viro, ibidem q. 7. Egregie id prohat S. Pater Augustinus in primo libro de Coniugiis adulterinis cap. VIII. propterea Quod Apostolus praecitata ad Corinthios Epist. p. vll. 3. 4. sci that: Uxori vir debitum reddat : simi5ter autem oeoxor viro. Mulier sui corporis potestatem non babet, sed vir. Simii Diuilirco by Gorale
638쪽
Liber vigesimus septimus Cap. XIII. σ17
re autem O vir fui eorporis potestatem non habet, sed mulier . Vide ct Hieronymini ubi in Epistola ad Oceanum excusat Fabiolam.
Quoniam ex quinto hujus libri capite manifestum est, spectare
causas matrimoniales ad forum Ecclesiasticum , consequitur saecularis Iudicis sententia separari non posse uxorem a proprio viro. Id qu que confirmatur ex Concordato inter Carolum V. & Episcopum Leoodiensem et de quo Van - Espen p. a. Iuris Eccles tit. XV. cap. g. n. a Dinare si uxor a viro sese propria auctoritate separaverit, ut ad i Ilum redeat sententia ordinarii compelli potest. vide cap. De illa , De divortiis , &cap. Litteras, De restita quiliat. Hoc tamen de M arati ne coniugum quantum ad forum simul, ct cohabitationem accipiendum est : nam selius tori denegare consertium potest pars innocens . non expectata senterima tradiolo : edim ipsti sure naturali compertumst, fidem ei, qui fidem servae, noti ei qui illam frangit. deberi: atque S. Thomas, S. Bonaventura , aliique Theologi graυissi, tradiderunt in I V. dist. ys. Quantum vero ad cohabitationem attinet, uti habetur cap. Meuiares , xxx I r I. q. 2. si mariti , antequam vas
Seio damoentur, uxores Das abjeeerist, a eommunisue sancta Emelesiae, ct populi eartu, pro eo quod fidem fatis maculast, ex- eudantur. Quod si absque ullo scandalo innocens conjunx ab aduItem marito diverterit, tenetur ad huius querelam aut probare crimen, aut ad ejus contubernium convictumque reverti, prout dictum est paulo supra III. Praeerpuam divortii causam esse alterius conjugis fornisationem, con stat ex capite praecedenti prop. et r. Fornicationi accedit idolol tria, apostasia a fide, alc e haeresis , cap. Idololatria XxU II. q. Scap. De illa vero, De divortiis. Ibi tamen statuitur, ut nisi alia iadissidii causa intervenerit, ae mulier a viro discesserit ut confusione assectus ab errore suo convertatur, et eum eonversus fueris reddenda es, er. etiamsi reverti noluerit , eo ellatur . Accedit causa alia . divortii, quando nempe vir uxorem ad sceIera trahere nititur ἰ ideoque Alexander li I. cap. st mit, titulo praecitato de Divortiis, Mulier, inquit, pro furto, veI alio erisine viri fui, nisi ipse eam ad malefieta fua trahere nitatur, O Mei sua refixiosem corrumpere πι- Iis, non debet ab eo separari, nee ei aliqua ratione copulari. Verum s uetem suam ad male iam traxerit, mulier a viro recedere ρο- terit separari, ita quod ei Mii nubere non neebit, quia licet seis paremur, tamen semper conjutes erunt . Iu viris quoque pr.esentis sententia forma servetur . Divortii itidem alia est causa, si mulier mariti siri necem machinata fuerit, vel de illo occidendo cum alio
639쪽
inierit consilium , ct si vir machinationem , hanc vel consilium juridice demonstraverit, cap.. Si qua mulier , eodem titulo. Si mari intus item adeo sit saevus, ut uxorem graviter caedat, & huic trepidanti nequeat sinciens securitas provideri, ab eo amovenda , eique D ienti securitate provisa restituenda est , ut, ait Innocentius III.. praelaudato. cap. Litteras De restitui. spoliatorum Laxiores in divortiis , repudiisque permittendis fuerunt, ut supra diximus , Caesarum leges. Etenim. Constantinus Magnus l. Plaeet , iit. I 6. libri I. Codicis Theodosiani permisit quoque, ut masculi dimitterent uxores medicamentarias ct conciliatrices , ct mulieres viros homicidas , maleficos ., ct sepulcrorum violatores, non autem ebriosos, aleatores s.
S muliercularios. Theodosius autem & Valentinianus L. Coxsensu , iaCod. Iustinian. lib. v. titia i . dimitti ulterius permiserunt ab uxoribus,
maritos contra i ,erium utrarata mollantes . - Liuuatia crimine condem
natos, aliquid sacris aedibus subtrahentes , abadios, plagiarios Ia- leones , & ad sui contemptum cum impudicis mulierculis caeduin incuates ἔ a viris autem mulieres illis invitis, aut insciis , appetentes Coa vivia , foris . pernoctantes, . ac se delectantes Circensibus Mel Theatra dilibus ludis, lave spectaculis arenarum . Uerum iuvat cum Hieronym
repetere: ealia sunt leges Caesarum, alia Christi .. M
At cum Evangelium Matthaei XI κ. selam. causam fornicationiR. commemoret , cur haeresim . quoque , machinationem mortis , irritamenta peccati, S viri saevitiam Ius Ecclesiasticum superaddit Z Quo modo propter solius adulterii crimen , ut Christus ait, atque ob mururas causas possunt coniuges separari quoad torum , ct cohabitationem,
ut sese. Xxlv. can. 8. loquitur synodus Tridentina Magnus Augustinus quaestionem hanc pertractans lib. I. De serm. Domini in monte cap. 16. num . q6. putat fornicationis Vocabulo apud Matthaeum significari quaslibet concupiscentias, qua animam eorpore male utentem suge Dei aberν-e Deiani S pernisisse turpiterque corrumpi: quM Augustini verba habentur cap. Lololatria , xxxν III. q. .num..Sed quoniam ex hac doctrina videtur inferri, quodlibet peccatum divortiis causam praebere; idem S. Pater in I. Retractationum libro, cap. I9 num. i6. ait, quomodo fornicationis, vocabulum in praecitato Eva
gelii textu limitandum sit, vel amplitandum quaestionem esse latebro lssimam ia Ex cap. tamen , De divortiis, evidens est , quod libet crimen esse causam divortii, quando vir ad illud perpetrandum compellit uxorem , quod perinde est, ac illius fidem religiosemq*eeorrumpere , ut ibidem loquitur Romanus Ponti sex. Itaque hoc sensa quae de Sermone Domini scripserat S. Doctor, inconcussa sunt, Meertissima . Theologorum quidam respondent in Evangelio solam for
nicationem recensuri, quod hae sit causa faciendi divortii gravissia τ
640쪽
Liber Trigesimus septimus Cap. XIII. σ
id tamen quaestionem non solvit, quoniam ab Evangelio aliae cause exeipi . identur illis verbis, Nisi ob fornieationem. Propius ad veritatem aecedunt qui asserunt alias diu tii causas , quae non oriuntur ex vita tione fidei conjugalis, illud inducere duntaxat ad tempus, atque ad malum proprium , incommodumque vitandum et adulterium vero , utpote laedens coniugii fidem , esse per se divortii occasionem. Atque id confirmatur iis, quae de sevitia mariti cap. Lilateras, ct de apostasia vel haeresi cap. suomit, diximus praecedenti f. II M
Neque tamen admissum adulterium semper inducere. potest conusigum segregationem Si enim uterque coniunx violavit connubii fidem. debent sibi parem injuriam mutua compensatione condonare. Ita sta querunt Alexander III. cap. Signi asti , in divortiis, & Innoc. III.
uxoribus facultas martim reos adulterii postulandi criminali iudieio : &ari altatem hanc arguere videtur Plautus in Mercat. act. q. se. 7. Utinam tix esset eadem , quae rixori es, viro i iam uxor eostenta est, quae bona est, uno viro rinisur vir una uxore eontentus fies Intoninus imperator id perpendens constituit, ne maritus de aduItersivrimine accusaret uAorem, cai moribus suis non praebuit eastitatis exemplam e quam legem lib. 2. de Conitru adult. Cap. VI II. laudat praestantissimus Augiis inus . Idem dicendum est, si vir uxorem ad patrandum adulterium impulit, aut illius criminis conscius sit , eique conniveat: itidem si mulieri vis inseratur, nec ullatenus consentiat in stuprum ἔnecnon si per fraudem aliquis pro vero coniuge se in torum ingesserit. Vide cap. Puto , xXx II. cap. s. Sc capp. Si virgo nesciens, atque, MIectum, xxx lv. q. I. Denique si vir post crimen cognitum, vel etiam post diuortium commisceatur uxori, ei reconciliatus esse censetur,xapp. De Senedicto, S, autem , XXX II. quaest. I. VI. Si post divortium dimissa uxor redeat ad meliorem frugesIta, aequum est, ct Christianae caritati consentaneum , ut a viro in pristinam consuetudinem recipiatur . Hoc ab Augustino in libro a. do Conjug. adulti cap. 6. m. s. triplici momento suadetur . Primum,
quia adulteri deputandi non sunt, quos musitentia credimus esse faπatos . Deinde quia David in Veteri Testamento, quando nullus recipiebat ab alio contaminatam, gratiam Evangelii praefigurans, Saulis filiam, quam pater ab eo separatam tradiderat alteri, sine ulla cunctatione recepit. Insuper quia maritus imitari debet pietatem Christi, qui Ioannis viii. ii. adulterae mulieri pepercit. Exscripta fuerunt Augustini verba in Decreto cap. praecitato, Quod autem , Sc immediate proximo, Ma erit tarpit. Gratiano canonum collectori