장음표시 사용
611쪽
quaest. virumque ornatissimum Melchiorem Canum Ith. νrri. de . Locis Theolog. cap. s. senserunt Toletus , Ledesima , Maldonatus, Estius , Sylvius , atque ut recenseam nonnullos cX recentioribus I. B. Du Hamel. de Matrim. cap. 6. Florentius De Com. Dct. . Gaspar Juen in dissert. I 2. q. 3. Honoratus Tournely loco paullo supra citato , ex Nostratibus vero Leon ardus Uanroy cap. ult. q. a. & Aurelius Pietis te q. i I. 'Aetate ergo nostra multo magis dici pol est quod in i . par-
tem S. Thomae q. I. ajebat Dominicus Bannes , Cani sententiam νοι aHos sequi absque ulla temeritate . Igitur sententia eorum , qui censent ministrum huius sacramenti esse contrahentes ipsos , proximis innitur argumentis. Principio , inquiunt, haec in decreto Eugenii leguntur: Causa essisiens matrimonii regulariter est mutuus eonsensus per vecta de praesenti expressur.
Haec autem verba sunt quae pro eruntur a contrahentibus . Iidem ergo contrahentes fiunt, qui verbis suis mutuum consensum exprimen tibus efficiunt sacramentum . Neque enim hoc argumentum diluunt , qui respondent agi in eo decreto de matrimonio, ut contractu, quum
potius sit evidens pertractare Eugenium de sacramentis Ecclesiae , alisque sub hac ratione proponere doctrinam matrimonii, paragraphum illum incipiens , Septimum estDeromeniam Matrimonii. Habetur propterea in Enchiridio Christianae institutionis edito nomine Concilii Coloniensis , incaute a quibusdam producto pro contraria sententia e Verbum itaque hujus sacramenti, quo a edente ad elementum fit sacramentum, id nimirum es, quo ambo, mos ct femina, eum pietatis respecta , qua in Deum es, sibi mutuo fidem eonjugalem taxi, Meipiantisque, nee quovis modo, Ies in Dei nomine eonjavuntur, eostulam sur. II. Iciem demonstrare nituntur auctoritate Tridentini Concilii, quod sess. XX Iv. cap. I. de Resormat. matrim. definit, elandestina matrimonia Iibero eontrahentium eoUensu facta, rata dr vera esse matrimonia , quamdiu Gelesia ea irrita non ferit. Reponentibus vero Theo- Iogis , matrimonia illa declarari a Tridentino vera ct rata in ratione contractus , idque confirmantibus testimonio Palla vicini scribentis Iib. XXIII. cap. 9. num. II. Nunquam declarasse Conestium ea fuisse feramenta , adeo ut graves quidam I beologi id nexent, obstare vid tur cap. Quanto magis, de divortiis, in quo legitur: Es matrimoniam si verum quod inter infideles existat, non est tamen ratum; inter sdeIes autem verum quidem O ratum exsit; quia saeramentum fidei, quo emel admissum nunquam amittitur, ratum e est eonjugii saeramentum . Ex quo loco apparet in Iure Ecelesiastico, ubi matrimonium verum, dr ratum simul dicitur, non de eontractu tantum agi, verum etiam de faeramento. Accedit quod Tridentina Synodus eadem
sese. can. XI. aperte benedictionem nuptiarum inter ceremo vias enumerat. III. Adhaeserunt olim huic sententiae universi Theologi , uno ex
612쪽
Liber Τrigesimus septimus Cap. X. s L
eepto Guilelmo Parisiensi , cujus etiam , ut nuper diximus, sententia est ambigua : a majorum autem communi doctrina non est absquα gravi rationum pondere recedendum. Scio Melchiorem Canum adniti, ut ad se trahat Doctorem Angelicum , multaque ex ejus operibus coruligere Sylvium ad commonstrandum plura ab illo in Sententias dici , quae maturius digesta limavit in Summa. Uerum S. I homas nunquam retractavit quod scripserat in IV. dist. 26. a. q. s. art. l. Verba , qui
Fas e sensus exprimitur . sunt forma hujus saeramenti, nou autem benedictio Deerdotis, quae es quoddamsaeramentale . Idem enim repe tit ad Annibaldum lib. iv. dis . a zari. a. atque in iistem locis, quae adducit Canus, si integra perlegantur . IV . A sacra Congregatione Concilii declaratum est, non esse de substantia sacramenti Matrimo nil, ut Parochus loquatur et ae satis esse, si praesens sit. & intelligat id quod agitur . Vide Concilium cum deesar. Congreg. pag. 343. Cer tum tamen est hujusmodi declarationes nullius esse roboris , nisi munitae sim sibine perone Cardinalis Ilaaefecti. & Secretarii ejusde triamngregationis, ex decreto ab ipsa met edito a. Augusti an. 363 I impressas etiam una cum Tridentino Concilio suisse insertas indici librorum pro hibitorum decreto ipsus Ccinomat. 6. Iulii i63 I. Verum
tamen confici sic mentum . etsi sacerdos. verba non proserat confir
mari potest cum ex ipso Concilio , quod requirit Parochi, ac testium praesentiam non ut sacerdos minister sit sacramenti , sed ut vitentur incommoda, quae oriuntur ex clandestinis coniugiis; tum ex innu meris Latinorum, Graecorumque Ritualibus libris , quos volumine a de Antiq. Ritibus collegit Marten ius, in quorum plerisque eXtant utique preces sacerdotum multae , sed spectant omnes ad benedictiones anuli, coronae, thalami, poculi, nec in iis apparet alicujus D eramentalis formae vestigium : ideoque sunt ritus , & caeremoniae, quM non pertinent ad sacramenti substantiam . U. Si verba a sacerdote Pro lata haberent rationem formae , id canone aliquo, aut Ecelesiastica definitione constaret; aut saltim statutum. ret, ut nullatenus isea Verba vario contextu, & varia significatione pronuntiarentur. Utrum que autem est falsum . Etenim quod verba a sacerdote pro Iata habeant rationem formae, nulli bi cxpresse legimus: immo haud obscure in fertur ex capa taeet praeter solitum, & ex cap. Tua fraternito , sponsa duorum , firmam sitam esse in verbis contrahentium , significantibus consensum de praesenti, Ego te aeeipio in meam , Ego accipio te in meum , aut verbis aliis , vel signis aequi Walentibus . Diversa quoque sunt verba a Parochis pronuntiata, etiam in Latinis Ecclesiis; nam Dominicus Scito voIum. a. in I v. pag. io i. ait in quihusdam locis adhibitam a sacerdote sormulam hanc esse , Ego vossponso, ct sacramen 'tum confirmo , in aliis , Ruod Deus eostinxit , bomo nou seps
quae potius supponunt matrimonium jam iactum, quam illud es
613쪽
sciant. Huius generis est serma, quam Parocho praescribit Rituale s. Salisburgente pag. 264. in faeie Delesia inter vos, me annuente , contructum Deus coUrmet, ego iuud approbo, perficio, arque solemniaο : Iu nomine Patris, M. Nec Tridentina Synodus universos Parochos ad unam eamdemque formulam pronuntiandam adstrinxit: sed inquit, Paroebus viro er muliere interrogatis, θ' eorum Muttio eonsensu intellecto , vel dieat, Ego vos in matrimonium eo-jungo , in nomine Patris , ct GSi, ct Spiritus sanctit oel aliis ut
rur .erbis, taxia receptum uoinyeujusque provineta ritum. VI. Contrahentes ii sunt, qui sacramentalem formam pronuntiant, ideoque
S ministri. Ea quippe forma saeramentalis dicenda est, quae effetium sacramenti, scilicet, indiolubilem nexum, &. coniunctionem significat, ct producit. Hunc vero essectum consensus contrahentium ver his , aut signis expressus essicit S significat, & consequenter verba sacerdotis, Ego vos conjuvo, cte. tametsi eamdem coniunctionem videantur exprimere, quia tamen coniuges proprio consensu coniunctos
esse supponit , nil sonant aliud, quam, Ego approbo, eonfirmo, erhenedies coniugium vestrum . Atque haec sunt prioris sententiae argumenta praecipua , ita a nobis confirmata , insertisque adnotationibus suffulta , ut facile a recentiorum oppugnationibus vindicentur. At hi Parochum esse hujus Sacramenti ministrum, nituntur prim demonstrare traditione Sanctorum Patrum, assirmantium coniugia sanctifieari sacerdotum benedictione . Tertullianus enim in libro de Pudicitia damnat matrimonia apud Ecclesiam non celebrata,uti vidimus agentes de Clandestinis conjugiis lib. a. ad uxorem cap. 9. unde sufficiamonquit ad enurrandam felieitat m ejus matrimonii, quod&elsa eones. Lar, er eonfirmar Oblatio , er obsignatum Angeli renuntiant, Pater raro habet ὶ Ambrosius Epist. o. nunc I9. num. . ait: suum eonjugium Sacerdotali benedictionesancti ari oportet. S. P. Augustinus in Psalmum
149. num. I S. comparans matrimonii vinculum compedibus, nor
xoy , s. Pater ster mareus intelligit potestatem. Innocentius I. epist. ad Victricium , Synodus iv. Carthaginensis can. II. & Siricius Epim stola i. ad Himerium meminerutit ejusdem benedictionis . Neque haec tantum eeremonialis dici potest, cum ad significanda coniugia , & ad igratiam sacramento alligandam sit necessaria . II. Ritualia quampluria ma Sacerdotem appellant huius sacramenti ministram, ae praesertim Romanum , quod in Praefat. ait administrationem huius Sacramenti ad Parochum pertinerea his accedit Concilium Coloniense an.
P. 7. ea P. 4. S Cameraeense an. ls67. cap. r. quae non tantum docenti parochos esse hujus sacramenti ministros, verum etiam assirmant si
gratiam , & donum Spiritus sancti liorum preeatione conferri . His vero , quae rest Sylvium proferunt recentiores, addit vanroy cap.ss. Diuitigod by Cooste
614쪽
Liber Trigesimus septimus Cap. X.
Concilii Petri viensis an. Issia in quo habetur: Magna ἰtasve es
firmitas vinculi cofagalis, quam non designat modo , verum etiam efficit , aeeedeute verbo , visibisis quae si perfuerdotem copulatio et coσ- fertur enim per illam donum perseverantiae peculiare , modo quis antiamum habea vacem, ct eo quo debet assctu ad Saeramentam hoc a cedat: quamvis oppositam sententiam statuere videantur, quae ibidem leguntur ἰ Simul ut ad elementum visibila accesserint verba, qua praeeunte facerdote profert uterque eonjunx , fit Mercwextam. III. Sacerdotali Romanum , quod anno I 494. edidit Albertus Castellanus, Romanum item Rituale, immo ct Tridentina Synodus proscribunt
Parocho, ut eXplorata coniugum voluntate dicat: Exo vos conjungo.cte. Igitur cum Parochus non coniungat virum & mulierem tu ratioue eontractas , S. alioquin haec verha sensum habeant expressum , necessisum est , ut eos conjungat in ratione Saeramenti. Ad haec si ratio forma ferareentalis inest illis verbis, ias te baptizo . Ego te absolvo , cte.
cur non constituent formam sacramentalem Iraec verba praecedentibus consimilia, Ego vos conjugo, creὶ IV. Matrimonium in Evangelica lege habet Sacramenti rationem : quum ergo ad sacerdotes praeserti apertineat divina dispensare mysteria , ipsis hujus sacramenti ministerium commissum est . V. Si contrahentes sacramentum recipiunt, quo pacto essicere illud potant Z Accedit quod ante Tridentinam Syn
dum per commercium carnale sponsalia transibant in matrimonium depraesenti, ideoque concubitus supplebat vicem illorum verborum. Accipio te in meam: absurdum est autem maximum asserere quod carnalis commixtio secramentum perficiat, ct convertat rem profanam in sacram. U. Tandem Alexander III. cap. Cum in Delesia, De simonia , inquit: Horribile est quod pro sepultura , ct exequiis mor-ruorum , edi lenedi Aionibus nabentium , se aliis Sacramentis aliquis
requiratur: quo in loco aperte estis Sacramestis adiungit Pontifex nuptiarum henedictionem. ProbabiIem admodum haec omnia reddunt sententiam postremamrat prior , antiquior, ct communior hisce argumentis invictissime non oppugnatur. Ad Patres enim quod attinet, docent hi nuptias sanctificari Iacerdotum preeibus , obutiouibus , additque Ambro sus , sacerdotali velamine. Ergo ne velamen , ct oblatio pertinent ad sacramenti su hstantiam 2 Nequaquam. Itaque nil aliud ex Patrum testim moniis in tur , nisi nuptias in faciem Ecclesae celebrandas este , ut1ccernantur a nefariis contuberniis, S Blemnitate atque benedictione sacrorum ministrorum firmiorem nexum , honestatemque Christianam acquirant. Enimvero Patres eadem ratione detestantur nuptias occubie a sacerdote henedictas , ut constat ex cap. Nullus , XXX. q. s. ac Turonense Concilium sub NicoIao V. cap. ia. aliique canones easdem
nuptias clam a sacerdote benedictas prohibent sub poena excommuni
615쪽
1 sq: Theologicis. Disciplinis.
eationis, quamquam eo in casta non desit, sententia recentiorum . verus sacramenti minister . Occultas. autem coniunctiones Concilia
ct Patres damnarunt ad evitanda peccata, ct conjugia propinqua Scadulterina 2 quare Martyr Ignatius scribens. ad Polycarpum ait nuptias in Domino celebrari, Si fiant Dis i arbitrio . 9 non ad eouetiplicentiam explendam. Secundum vero argumentum nil probat et Parochus enim est minister matrimonii, quoniam est minister sacrorum rituum, quibus matrimonium juxta Ecclesiae consiletudinem celebratur: nam revera ille nuptias . henedicendo ministerium suum praebet S exhibet sacramento . At tertium ex dictis. in quarto, & in quinto prioris sententiae momento satis superque refellitur. Proximum vero solvitur a S. Thoma in i v. dist. 28. art. I. dicendo , Sacerdotem esse ministrum aliorum sacramentorum, quoniam in iis actus suscipientium non sufficiunt ad inducendum essectum sacramenti, V. G. ahsalutionem a peccatis : in matrimosio auteis affus nostri Ihut eausa eleus ad inducendum proximum suctum ς vinculum scilicet, & liga
cerdotis benedititio. ποπ. requiritur in matrimouio quasi de ebseutia saeramenti . intum pariter facillimae est sblutionisa nam ideo contrahentes possunt conficere sacramentum, quoitiam mutuo consensu li pari possunt, S sociari in individuam vitae consuetudinem: quo con sensu , non quidem ut adius humanus est, sed ex di .ina institutione, ubi de suturo. transit in praesentem , Sacramentalis gratiae con fertur , eidem propterea consensui , non autem commercio carnali attribuenda. Non desunt praeterea qui doceant, duplicem consensum distinguendum eo , unum , quo contrahentes.ex assilia naturati,
et ex libidive se invicem uniunt; alterum , quo fide imbuti , ct religiosa iurentione contractum ineunt, assirmantes hoc tantum consensupersci sacramentum quod colligi videtur ex praecitato Enchiridio Coloniensi , immo ex decreto Eugenii; in quo consulto apposita. suit particula , Regulariter. Vide Theologiam Moralem ad usum Seminarii
Petrocorensis tom. I v. pag. 294. Ad ultimum respondet Gonetalea in
caput, Cum in Teclesia,. male ex m. aliis deduci benedictionem nu-hentium cssi: sacramentum quum secundae nuptiae sacramentum sint, nec tamen juxta antiquos canones cum benedictione sint celebrandae, .ut erudite idem Gonraleg demonstrat in cap. Capellanam , De secundi; nuptiis ia Sed ad vitandas cavillationes scholasticas, fatemur nOS benedictionem nubentium esse. benedii iionem saeramenti , quoniam nubentes benedicuntur, dum in saciem Ecclesiae mutuo consensu sacra mentum eniciunt: at negamus hujus sacramenti formam esse henedi
fionem sacerdotalem , & sacerdotem esse ejusdem sacramenti causam eientem: quae tamen dicta sint in confrinationem antiquioris , Sceommuniori&sententiae , altera minime repudiata
616쪽
Liber Τrigesimus septimus Cap. X.
Quidquid statuas de praecedenti quaestione, Dum matrImoniis
contrahendis Parochus , aut illius iussu sacerdos alius adesse debeat, quaeritiir quinam proprius Paroebus sit nuptiarum celebrandarum. Multi quidem , Sanchea, Poneius, Leander, Sylvius , Salmanticenses , ac Noralis Theologiae Tractatores reliqui, nec non ICC. in caput, cum Abibitio , De cland. conjug. de hac re peculiariter agunt. sed nemo meIius BENEDICTO XIV. qui ex authenticis S. Congregationis Conis cilii decretis illam explicuit Notificatione , quam edidit Bononiensis Ecclesiae Pastor go. Septemb. I 34. Primum igitur celebrandae sunt nuptiae coram Parocho, non originis , sed rinsecuti, eX decreto edi-eto jam ab ann. is 3. Domitalii autem nomine nequit intelligi rus,
aut locus alius, ad quem re eationis , vel peragenda rei eano aeee- datur , deer. I. Decembris I 6 . nec civitaS, aut locus alius, adnuem Hr et mulser veniant solo animo iUM eelebrandi matrimoniam,
priori domicidio non relicto, decr. 2 a. Febr. I 6II. & a 3. Iulii i et s. bene tamen si ad aliam ei vitatem, vel locum transeant ibidem λησμeilium permanens habituri, dem. 22. Febm 23. Praetera qui animo domicilium suum retinendi, proficiscuntur ad loca , 'in quibus Tridentina Synodus nondum est promugiata', ut ibidem contrahant absque praesentia Parochi , nullum Verum , nec ratum Connuhii m
ineunt: at secus , s in iisdem locis sedem figant, decr. ongregationis Concilii, ct Constit. Urbani VIII. die r4. Augusti r6a'. Qui insupereXtra patruam commorantur studiorum causa , aut Rectoris, Iudicis,
vel Medici ossicia exercentes. famuli quoque, aliique quasi domis Ium habentes , coram Parocho illius urbis, veI oppidi contrahere valent, decr. Congreg. apud Nicolaum Garciam De lunef. p. s. cap. . Qui perpetuo carceri addicti iunt, Parochum in cujus paraecia siti sunt carceres , qui vero ad custodiam tantum illic detinentur, domi. cilii sui Parochum debent arcessere, decr. 26. Maii I o7. Puellae , quae in Monialium septis educantur, initurae conjugium exire, domumque propriam adire debent, deor. II. Ianuarii I 634. & 8. Octobr. I 23. quod s fieri nequeat, a Parocho sub quo situm est Monasterium, nisi
Paternum aut maternum domicilium habeant, secus a Paroebo domia ellii sunt in matrimonium jungendae , decr. Ir. Ianuarii r o 2. At quae in hospitiis servantur orbatae parentibus acdcrelictae, non a Consensario , sed asiel Paroe bo sunt in matrimonium copulandae, decr. 22. Aprilis i6s r. Aegyptii, quos dicunt, aliique erroneS , in quorum numero non comprehenduntur peregrini, nec alii habentes alicubi domicilium, tenentur contrahere apud Parochum , in cujus pa-XOchia eo temporis consistunt, hac in re nullo Scriptorum dissentiente.
617쪽
Paroelius aderit; ct si in parochia viri, Parochus huius praesens erat.
decr. Sac. Congr. anno Is 3. Hae vero sapientissimi Pontificis praece tiones , firmatae tantae auctoritatis praesidio , Doctorum ceterorum placitis erunt omnimode praeserendae.
De Matrimonii unitate, eique o o Polyma.
I on si . Graece , Latine idem est, ae mairipsseatis refugii: ae da.
plex est , simultanea , quando simul unus vir plures uxores ducit τε sucesisa, quando hitero con jugum vita functo transit superstes ad alias nuptias . Quod viris pluribus nupserit simul eadem mulier nullo Ecrarum scripturarum exemplo comprobari potest; atque id repugnare iuri naturae, vas omnes eertum θ' exploratam es, inquit Ii-hro i. De matrimonio cap. ro. Bellarminus . Huic Ioannes Fr cumulta opponit Thomam sanchez disp.8 . num. is. Aegidium Conich disput. atadub. a. Laymannum lib. V. Theolog. Moralis tract. Io. 9 Adamum Tannerum tom. I v. q. q. dub. 6. At neque hi negant esse contra ius naturae si plures uxores ab eodem ducantur, sed in eo tantum dissentiunt, quomodo id Iegi naturali adversetur. Plurium autem uxorum cum uno viro coniugium non semel in sacris litteris commemoratur: Lameci, enim Genesis Iv. duas uxores aecepit, Adam , dc Sellam ἔ cujus exemplum imitati sunt Gentiles impellente Iibidine . Abraham itidem duxit Saram, S Agar: tum Iacob in Mesepotamia serores duas, Liam, & Rachelem, aliique Patriarchae uxores plures habuerunt. Hos peccasseeontra ius naturae assirmarunt Sadducaei, atque hac de causa Iacobum ab Angelo fuisse percussum commenti iunt, ut legitur in Talmud , Masseebet cap. to. In eamdem sententiam abierunt cum Ioanne Calvino, Junio, Tarnovio, Maa , ae Tremellio Novantes pIurimi, repugnan
tibus tamen Catholicis, necnon Gasso, Brentio, Cunaeo , & Lu theranae sectae seri universis: atque huic dissidio oecasionem praebuit varia lectio versus i8. capitis xvi D. Levitici, de qua postmodus Vera, atque inter Catholicos communior sententia est, polygam iam muliebrem primario coniugiorum fini, qui est prolis susceptio & edu- Latio non adversari, etsi repugnet fini secundario , persectae nimirum societati, pacique domesticae: ideoque ad propagationem hebraici populi absque laesione primarii juris naturae eum Patriarchis suisse dispensatum, ut cum pluribus uxoribus inirent eoniugia. At Christus Dominus matrimonium ad priorem institutionem reduxit: & c6nsequenter in lege Evangelica omnino poIygamia condemnatur . Luthe xus tamen Amaachthon, Leninsus, aliique ejusdem sectae anno
618쪽
Liber Trigesimus septimus Cap. XI. yyy
opprobriosa consultatione docuerunt, fas esse Philippo Landgraesci
Hassiae uxorem aliam ducere adhuc vivente priori. Vide Benignum Bossuet lib.vI.Variationum, S Iuenin q. l v. cap. i. decimae dissertationis
De sacrament. Subscripserunt Luthero Het2erus Anabaptista , David Georgius, ct Bernardinus Ochinus. Polygam iam denique faecessivam, sive secundas nuptias damnarunt Montanistae, ad quos defecit quoque Tertullianus, necnon haeretici Novatiani . Catholici omnes polygamiam istam approbant, ac splendide mentitur Kemnitius, dum in a. p. Examinis inquit, a nobis secundas nuptias existimari sornicationes atque prostitutiones. Iam vero haec omnia distinctis assertionibus e
PROP. I. Potnamia visἰsis, idest, matrimonium plurium vIra Tum cum una uxore , inauditum ac turpissimum scelus, ct omnino jarxi naturae contrarium seret ,
Hanc thesim evidenter demonstrant quae In libro de Bono coria iugali cap. - Gnum, zo. stribit S. P. Augustinus : ubi primum oste ruit quomodo non eadem ratione repugnet naturae si eidem viro plureα mulieres iungantur, ac si unam seminam ducant viri plures. Nanaeum homo sit caput mulieris, S haec illi subjiciatur, non pervertit omnino naturae ordo, dum uni uxores multae subduntur. Issonsierauni viro. inquit S. Pater etiam plares habere licebat uxoνes, ita uia feminae plures viros. Oeeulta enim Iege natura amantsingularitatera
qua principantur : subjesia vero nossuum singula singulis, sed si ratia
naturalis, vel socialis admittit, etiam plura usi nou sine decore subduntur . Neque enim sic habet unus servus plures dominos, quema modum pὶ urer servi unum dominum. II. Idem ab Augustino confit- matur ex eo quod nulli bi legamus unam ex fidelibus seminis multis viris eodem tempore conjunssim : Duobus, ait, seu pluribus maritis vivir natum legimus servissesaxesarum, plures autem feminas Mari via eo legimur, eum gentis illius arassinebat, ct temporis ratio suadebatineque enim tantra naturam nuptiarum est. Et quod de sanctis mulieribus inquit Doctor eximius: de ethnicis quoque, modb pellices, Rscorta non merint, dici debet: nemo quippe illico non perciperet turpitudinem fornicationis, si mulier duorum virorum uxor esset; ziqup merito objurgaret quod Gelliae Martialis,Maeebum Gellia non haber, nisi uom in
Turpe est hoe magis, uxor es acorum.
III. Addit Augustinus rationem tertiam , quoniam matrimonii finis princeps est filiorum procreatri ς idem autem saetus gigni nequit pluribus viris : Plures feminae c ita prosequitur ab uno viro fartari possunt; una vero a pluribus non potes bae est prineipiorum .is in 'cut multae asimae uni Deo recte Dbdantar, ideoque non es verus Deusa imaram, nis usus, una vera anima peν multos falsos Γσω for
619쪽
s 98 De Theologicis Disciplinis
eari potest, non 'eundori . IV. Ex postremis Verbis insertur ratio quo
que Theologica : cum enim in matrimonio, , etiam ut est ossicium n turae , sit ratio quaedam sacramenti , quemadmodum ait Innoceniatius tu. cap. Gaudemus, De divortiis, si eadem mulier nuberet pluis ribus viris. haberent hujusmodi nuptiae idololatriae symbolum ac mysterium, neque unitionem supremi numinis cum humano genere, sed animae sornicationem cum diis gentium significarent. PROP. II. Uxorum pluralitas finibus matrimonii secundariis repugnat , ac primaevae illius institutioni, & perfectioni adversatur. Enimvero Deus unum masculum dumtaxat creavit, eique unam Ieminam ex latere eius productam matrimonii vinculo coniunxit,' Mutuum , ct alternam inter se ut miseeret amorem. inquit lib. i. in Genesim Marius Victor. De Lamecho, qui omnium primus accepit uxores duas, scripsit Tertullianus de Exhortat. Castitatis cap. s. Duabus maritatus tres in unam earnem efferit. Hieron
mus item in Epist. 8ς. ad Salvinam , unam costam dimisit in duas.&Nicolaus I. ad Constata Bulgarorum cap. si . ulterii faxitium ἰα duabus. uxoribus perpetravit. Constat praeterea ex antiqui Testamenti historia ortum ex uxorum pluralitate habuisse dissidia, ct fuisse turh tam societatem, pacemque domesticam et in exemplo sint quae inter Saram & Agar , atque inter Liam & Rachelem contigerunt, jurgia ,& etelotypiae seminaria. Inter fratres quoque non eodem utero natos rarb custoditur amoris necessitudo, neque enim qualis inter Iosephum& Benjamin , talis hos inter aliosque fratres intercessit benevolentia. Idem ex profanis historiis, S ex fabulis poetarum insertur r enimvero Medea Glauces nuptias ferre non potuit, & Cutemnestra Agamemno nem intersecit, quoniam pati non poterat Casandram consortem eius, dem thalami. Hinc Euripides expertus , utpote qui duarsimul uxores haluerat , eum id decreto ab eistheniensibus facto ius esset, ut inquit xv. Noctium Atticarum cap. go. Aulus Gellius, in Α-
Nunquam geminor Lectos laudabo mortalium, Neque binas matres habenter liberos, - Rixam quidem domorum,
Damnarunt denique tanquam humanae societati contrariam Diqiligod by Corale
620쪽
Liber Τrigesimus septimus Cap. XI.
riam leges quam plurimae . Cecrops enim Athenis unicam uni viro junxit mulierem: cumque Socrates duxisset Xanthippen, ct Mirto , iit illi a Satyro Peripatetico, a Callistene, & a Demetrio Phalereo fuit obiectum . Posterior est ergo lex ab A. Gellio comRpmorata. Romanorum legibus eum qui duas simul haheret uxores comitabatur infamia , l. Eum , Valeriani, S Galieni C. ad i. Iul. de Adult. & Constantinus Polmamiam sub poena capitali proseripsit, i. Uxor C. de repudiis De Ualentiniano uuidem ait SocrateS lib. IV. H. Ec. cap. I l. sanxisse, ut cuilibet duas simu I uxores habere fas esset .. Uerum cum ipse Se Werae superinduxisset Iustinam, legem hanc tulit ad avertendum a seipsb ejundem conjugii dedecus'. si tulit tamen et nam hujus legis nulla usquam
mentio, ne quidem apud Ammianum Marcellinum, qui res a Valentiniano gestas accurate descripsit. Vide Annotat. Valesii in Socratem pag. s8. PRop. III. Antiqui Patres, qui uxores plures duxerunt, imm nes fuerunt a culpatia. Paerea ciscuerunt: Tertullianus enim citato cap. s. de Castit. cribit: Sed di benedicti, inquis, Patriareb e nos modo pluribus uxo-xibus, verum etiaη eo ubivit eoujMeia m euerust. Ergo prooterea
nobis quoque licebit innumerum πabere Z Saue Ilaebit, si adbue Ἱρi futuri alie us facrumenta supero ut, quos ouptiae tuae Murent, vel si etiam nune Aeur est vocis ivtur, Crescite ct multiplieamini: & infra , Disius er ejusdem Dei utraque prouustiatio ct dispositio est: qui tunc
quidem sementem geπeris emisit indust s eonjugiorum habetiis, donec mundus repleretur, douec nova dise lina materia proficeret: nune vero stib extremitatibus temporum compressit quod emiserat, O revoeavio quod indulserat, non sine ratiοNe prorogationis in primordio, ω ρ Ilivationis in ultimo. Chrysostomus Hom. Lv l. in cap. 20. Genesis n. 3.haee de Iacob : Quieui eum aeeepisse majorem πatu , postea miπο- rem, ne turberis, ueque Reuudum si ιtum qui uane est, opera quae tunc
facta sunt judicer. Tuuc enim quia principia eraui, permissum fuit
eum duabus vel tribur uxoribus misceri, ut bumauum genus propaga retur . Ambrosius lib. I. de Abraham cap. IV. Rus polygamiam excu sat primum , quia noπdam interdicTum adulterium videbatur, quo in loco polygam iam appeliat adulterium Iata significatione, ut emeaeius absterreat catechumenos a pellicatu .. Deinde excusationem hanc profert , quod Abraham ancillae contubernium quaesierit non ardore alia
quo tuae libidinis, sed studio quaereura posteritatis, O propagau
fholis. Tertiam quoque affert excusationem ex Apostolo , quoniam
illa quae gest Abrabam ut de aueius suseiperet soboliis , in Agara facta sunt, O Deundum allegoriam ditia, ut scilicet significarentur
duo Testamenta , ct duo populi, Iudaeorum S Ghristianorum . Idem non uno in loco docet S. P. Augustinus, ac praesertim lib. xvi. de Civit. Dei cap. 2s. S lib. xxii .. contra Faustum cap. 3o. S 47. Nullo