장음표시 사용
11쪽
actualiter, sed virtualiter, unde non dixit absolute ipsum esse animatum, sed tanquinia animatum. Ad secundum idem dicitur, Ic additur, duplicem esse opinionem, an coelum habeat di fierentias positionii ex natura rei, scilicet dexterum, de sinistrana: ante, de terio sursum,& deorsum. Prima est negativa, quam defendi:
Francistus Mirandulamis lib.6. de cxamine vanitatum, S Scalig. in Exercit. 67. contra Cardanum, quan probant. Primo. Coelum est honio genearia,&rotundum .At in tali non conspicitur druermaspartium. Secundo, quia in coelo una pars non est altera forti. ut est dextera in animali.Tettio, quia pro diuersitate regionum id quod nobis est dexterum, aliis erit sinistruiti. Oppositum tamen docuit Aniae loco citato,& cuin eo Albertus de quatuor coeliis p. p. l. . arti c. s. & 6. de T. S Plutarcii. lib. i. de Pl citis cap. io. Dicendum est ergo, quod coelum bifariam considerari notest. Prinio Vt consideratur communitersecudum se lotum, Jc sic arguincta primae opinionis princedunt. Secundo in ordine ad intelligentiam, in oriente residentem, do sic in coelo dicitur esse dexterum, id est rictis, sinistruua, id est occidens, caput, articum, de pedes,
Ad tertii im respondent aliqui, quod non Omne corpus vivens est nobilius uota vivente, ut formica, ccxlo,
sed solum aliquod corpus, id est hominis. At D. Caietan.
p. p. l. 3. arti c. l. allerit corrus viti clic nobilius corpo
re non vivo, etiam coelo, limpliciter, sed secundum quid, esse econtra. Hi autem sic explico, quod coelum est nobilius quo ad aliquas conditiones accidentales corpori, icilicet quo ad incorruptibilitatem, nece ilitat cm, causalitatem, sed non simplicito,scit . quoad substantiam rei. Probatur primo. Quia gradus vita, ut est vit. Gisi petentinet gradui eis di ii ne vita. Secundo, quia vivere includit esse, de ei persectionem addit. Tertio, quia operationes vitales sunt abiitae tores, de coseque latet nobiliores. Alii dicunt corpora celestia cile obit uo ad modum est illi, quia habent cile incorrupti ...ion autem quo d gradum essendi. Sed hoc in : .ion reddit quod supra, de eli respons D. August de civit. i. cap. is. de vera Relig. cap 19. Si S. D. V tibi ra. Ad argumentum igitur dicitur,quod coelum ccsideratum sine intelligentia non eii causa vi: a , dce. sed bene cum intelligentia. Quare bone dixi: D Thom. de Pist. q t. arti c. H. ad 33. & quod actio vitae submitti strata inferioribus est ab intelligentia principaliter, & a coelo instrumentaliter, quia illa actio italis suscipitur in ecoelo intcntionaliter, per modum
moueri ab alio inseriori, Fc debere se monere, active, vel passive, unde moueri ab anima no conuenit mobili, Hiie, sed ut est mobile animatum. Ad septinium dictu in suit, quod intelligentia causatin inferiora vitam principaliter, ac coelum instrumeMa
Ad octauum dicendum, quod c um inclinatur admotum circulatem ex propria sorina , quae non habet mouere, sed dare inclinatiouem ad motum. Ad nonum dicendum, quod di vcrsae virtutes stellaru d c. formas eoi uiri iubstantiales consequuntiit, de ideo varios, diu cri Osq; effectus causant. Primo quidem propter diuersum este propriu specisci in . Secundo propter diuersos aspectus. Tertio Propter varias pomixtioncs Quarto propter multiplices dispositioncs suscipien tium, prout etiam vitacinus ignem lutum indurare, doceram liquefacere.
Ad decimum dicendum, quod coelum habet principium sui motus iturinsecum passivum, de hoc ei iusicit mixta vero, & elementa habent principiti sui motus intrinsecum, v t quo, vel quod, sed caetera non sent patia. Ad ii dicen ni,quod ibi Arist. loquitur de coelo non praecise , sed peto a gregato ex ipso, dc intelligentia, ratione cuius dicitur ii telligere,a: velle. Ad ii. dicendum, quod ii magis unum, idem sonat
quod nobilius unum, non magis unum, id est, naturalius.
Adis. dicendum, quod propositio Philosopli ilicesisto standa, coeli mouentur ab intelligentiis, eo quia intelligunt, vi supradiximus. Ad i . dicimus, repugnare intelli pentiis uniri coelis,ut formae, quia sunt substanox completae. Nec velum cst, polle este aliquam formam dantem ultimam rei sectionem, & non esse, quia operari formale, requirit esse for
Ad i s. dicitur, quod ex coelo, de intelligentia, magis
sit unum, quas nexi laustro, Ee Bobus. Primo, quia in Ier plaustriini, de Boues non cadit nisi contactus quantitativus, inter caelum vero, & intelligentiam cadit .cacius virtutis, qui ac iam suseipit viri eiri intelligentix intentionaliter. secundo, uia coelum habet naturalem inclinationem ad hoc ut tolum moueatur ab intelligentia, plai: si rum vero potest moueri a bobus ab ho- manibus ab equis, 3 c. Ad i s. primo dicitur ad maiorem, quod duplex est totum. Primum dicitur continuum, de hoc nobilius est partibus, xt quod. Secundum dicitur totum a grcga- Q o r artium, εἰ hoc transeuntis in particulari, &Pernianenter in uniuersali. tione, , test luetium respectu suarum p. Ad quartum patet quod mouetur ab intelligentia, , non est necessarium esse nobilius. Secundo dicitur, quod quae scio per appetit oco assimilari, unde dicitur etiam si argumentum aliquid probaret, de niuerso P obaret, moueri a Deo per modum finis ainati, e desidetati. non de coelo. Tettia tamen dicitur ad minorem, quod Ad quintum dicendum, mi impedire eorpora incor. partes liant in duplici differentia. Nam quaedam sunt ad ruptibilia habere determina is liguram, ut taeorum vitam, e quaedam solum admotum, si si inquam hoc, cxigentiam. ut vivant, sed ut sint vel uvini tuniciata viventis. Primae
Ad ic tum dicendum, quod motus ccidi est primus, de de uibus est argumentum debent vivere, non secundα, raeo deburpi lino habere illud quod conuenit motui se- vis utit coeli, sed debent moueti ab intelligentiis iopia cuudum iri tale est auta vi: omittas, regularitas, non tibi , Ad ria
12쪽
Aa 1 dixit s. D. eo loci Boetium loqui de anima coe- si Alli sterile , non de informante. Secundo dicitur ibi ci- sc Iociat iam non iecundum propriam sententi sed ad meo tem Platonis. Ad D. August. dicimus, ipsum alibi, scilicet Iibro de duabus animabus,cap. .firniam sententiato teritat ile, dicendo inus cani elle coelo praestanti rem , Risia ipsa vivit, & coelum non, & i. Retrach. dicit, trioa quor scripserat lib. de immortalitate animae, dea-Himatio lac mundi temere scripsisse, & cap. I. assirmat, 'oo: ae arii matione coeli dicuntur, per i mini, α ligu-xam cim: accipienda. Ad dictum Pital cur, quod Acipliciter po teli intelligi. Primo formaliter, id est, quod Decis secit coctos in intellectu, id est, cum intellectu. I, eclarido causaliter, id est, intellectu, & capientia sua fecit eos, quia dixit, α facta sunt, dicere enim pertiri t ad intellectum. Primum sensum non ab ho iret Caietarius, ted iecundus est verus. Si tamen vis primam expositionem tenere, dic Psalmum ei attribuere intelle iuro , non ratione propriae animae, sed ratione intelli- periti. x mouent s. Ad locu in Ecclesiast multipi citer respondet S. D. Opusc. art. 6. d. A gidi iis Σ. dist. 1 . sed dicitur , quod nomine spuitus sol intelligitur, qui dicitur spiritus, non formaliter, scd causaliter, ' sua luce, Niniluxu vitam tribuit, de v ruentia alat, mouet q. ab intrinseco ad opera vitae.
Ad is dicitur ad minorem p quod duplex est propin-q itaς. Prima dicitur natura , 5 haec cadit inter magis lamilia natura. secunda dicitur mouentis, de moti,axentis, d instruinenti, ecbae potest cadere inter diueria n-ura, uti uter coelum, ta in iligentiam, nam prima
Ad i'. dicitur, q iod eo lum sumptum simul cum intellis trita dicitur inseriora iugere, & sic late dicitur ani
idetur quod non . Nam a causa neccillaria, procodit et iecius occei larius Sed cactum necetiario agri, Z invariabiliter. Ergo efectus, id est inferiora n celiario agerent, & sic tolleretur contingent i a. 2. Superiora agunt in inferiora per media, in ea im-ynmendo aliquam qualitatem. E iturnus qui est iretior Marte in ipsum imprimit insiditatem ; Sed .ioc non tot est esse, quia orbes c testes, es Planetae, non sunt susceptibiles alicuius quali tacis alterantis, ne que Mars est susceptiuus iligiditatis, cum iit calidus, Scs cciis. Erso. . Staserent in inscriora, aut agerent mediante i O ma peti runciate, aut mediante motu. Non secundum, uiataotus non esi forma activa. Noli primum, per aua. i. I lii corum. Ergo.
ela x muta salis, ei sectum uniuersalem Producit. sed Coelum, & stellae sunt cauta uniuersales. Ergo
non producunt nisi motum, α lucem, effectus uniue sales. s. Et seclus determinatus, habet suam propriam causam determinatam. Ergo Leo, Leonem, & Homo, H minem. Ergo non exigit cautam uniuersalem, id est,
6 Si coelum ageret in haec inferiora per motum, inqueret tanquam per necessariam conditionem sine qua non. Sed hoc est falsiunt, quia magno immotus serrum. at trahit,& ignis immotus, calefacit. Ergo si cloelum quiesceret, adhue Sol terram illuminaret, de triani cale iaceret, nam soli secundum se conuenit illuminate. α calcfacere, a tamen sol immotus ma
8 si aqua moueatur, non calescit, sied frigescit. Et
go motus non causabit in ea calorem, Jcc. 9. Datnascenus babet. Nos dicimus quoniam corpora coelestia non sunt causae alicuius eorum quae sunt, ncque corrupti Ouis eorum, quae corrumpuntur, signa autem magis sunt imbrium, & actis transinutationis .io. Ad actionem sufficiunt agens, & patiens. sed in inferioribus patiens est materia, de agens quo, qualit tes primum operans. Ergo. ii. Agens producit sibi simile; sed coeli non producunt sibi simile, cum genita sint calida, de humida, non sic coeli. Ergo. r. Argumentatur D. Augiis . Nihil est naturalius sexu corporis. Sed nos videmus duos etiam gemellos iiii, eadem constellatione natos differte quandoque in
natura,&moribus. Ergo, doc. i'. tum non agit mediayte forma permanente: Cum lic non ellet generatio cum motu, nec mediante motu,cum ira Otus.non agat. Ereo Occ.
i . Causa uniuei sali, non diti inguit, cum hoc sit mi nus particularis caui . Sed c um est causa uniuersalis. Ergo non curabit particularia. s. Coelam non potest facere, quod de Leone non nascatur Leo, de de Bouebos. Igitur nulla erit acti occ li, praeter actionem particularis.16. Mirabile hoc est, quod duo nati iam eodem Horoicopo virus in Italia litteris, ac religioni sit intentus, ta alius apud Turcas iii Tracta sit irreligiosus, de sitne litteris. Ergo hae inclinationes non sunt a Caesis
'i'. Aristol. 2. degeneratione, textu s6. negat motum
drurnum primi mobilis elle causam generationis, E corruptionis, hocque attribuit soli per Zodiacum peragranti. Ergo saltem non omnes coeli influunt in in
is. Si corium a it in inseriora, per lucem agit, Sed
hoc est contra Arii . a. de anima tex. ir 6. diccntem, lu- cena, dc tenebras nullum ei fectum facere in corpora. I9. Coelum Empyreuin est immobile. Ergo saltem ipsum non non agit in inseriora, cum dicamus coelum agere per morum. Io. Sic corpora damnatorum per naturam essent ire A s corrum
13쪽
comis tibi, ab igne, data te ione motus coeli, si est eam, ut nece illariam permotum, ad generationem se
causa actionis omnis. malum tantum accidentalium. Ita uocet lautandus in ii. Sic motus non possct seri in vacuo, quia in eo et dist. I s. q. i. dc3 lex apud D. Tho. in 1. Coeli te anon esset continuatio inferioris moti, cum superioribus qua non longe recedit Soricanas ii. Meth. q. 13. Picus mouentibus. vero Mirandulanus libro contra Astrologos tenet, Coe- .i1. In Beatis ponemus actionem omnium sensuum, los nonagere in haec inferiora nisi uniuetialiter, unde e dc tamen non subiiciuntur motui coeli. Ergo motus co sectus inseriores dicit non e: Ie reducendos ad constella.
Ii non est causa omnis actionis. tiones, seu potitiones syderum. Franc. Suater Dis p. ra. 13. Iosue a o. primo Parali'. 9. Sol, & Caelum stete- in hac opinione est, quod causae suficientes per se a corrunt contra Gabaon, & tamen motus inseriores non Poribus coclembus non dependent, quare sit Coelum si cessaueriant. ret, adhuc agim calefaceret dc color potentiam vitium 1 . Hoc idem D. August. docet, quod cessante motu mutaret, unde dicit influxus C celorum totum esse ne- coeli adhuc ligulus pollet mouere rotam . . celsari Osrci Pectu causarum insufficiemium, ut eas adiu 11. D. Thom. de poc. q. s. art. ao. ad s. dicit, quod uerit, seu ant, . tapro se, adducit Scotum in x. distin. cessante motu caeli cor moueretur, dcopuic. I Lart. ii. ais i q. 3. dc Rich. art. 2. q. 6. α Henr. Quodlib. it. q is x serit, quod per subtractionem diu uirinii uxus omnia su- Quod lib. I qi.
bito perirent, non si e pet subtractionem motus coeli, sed Ned quod Coeli agant in haec inferiora, docuit Tric post aliquod tempus. megistus in Aiclopio, Plato,in Thercteto, Arist. 1 de G
16. Lux coelestis, quae ponitur producere varios effe- iaciat te . F .dc sue. lib. . de Generat. animalium c p. eius, aut eminenter continet varias qualitates, aut non. vlt 3 α. Meui. ex. 33. . 2. Psyile. tex. 26. Phylo Iudinis
si prunum, una Stella non poterit in frigidare ; si secun- libro de Mundi Opilicio, D. Dionysius c. . de diuinis
dum, hoc videtur sibi repugnare, quia omnibus stellis nominibus, D. Aug. 13. de Trinitate cap. o. D. Basilius, Sole illuminatis conuenit calefacere, ta non infrigida- Hom. Hexaineron. Iauestus ra. Met. q. r i. Sor. 1. Pli' re. Ergo&c. sicor. q. q. dc in .disi. s. q. a. art. 2. dc Ferrari cum S. D
i . Mirabilius est, quod asserunt Astrologi, Lunam . . contra gentes c. 97. respectu aliquorum in frigidare, dc respectu aliorum ca- Totio considerandum ergo ven i, quod coelum du-lefacere. plicit -git. Primo immediate, & sine concursu alte 18. Omne agens agit, ut inessemina sui similitudi- rius causa. v. gr. Sol sic illuminat inserio a S superiora, seni exprimat, per D. Dion sum a. cap. de diuinis no- calefacit clementa, A producit multa ex piitii materia. minibus, de Arist. 1. de ortu, ct interitu tex. 3r. At corpo- secundo agit mediate, id est mediantibus eausis isti tio iacilestia non possunt in inferiora suam similitudinem ribus, tibi ita bordinatis, quo iure coelum dicitur caut, exprimere, cum non possint procreare alia corpora coe- univcri lii, qui amasis distat ab effectibus rerum caus lettia. Ergo. talum, d ad Gmnes nos operatur,. de dehac jecunda a-is. Agelis debet esse immediatum patienti, per Arist. ctione coctiloquii mir. . Physicorum; At corpora coelestia multum distant ab Quarto notandum venit, quod corpora coelestia me itiserioribus. Ergo. diaiue luce primodicuntur agere in haec in seriora, qu so. Motus Coelorum regulares sunt, εἰ in uariabiles. re loca illuminata calidiora sunt, quam umbrosa, unde Ergo non generant contingentia. me lio Aristot. t. cceli lcx. 2. Ac s. D. p. p. q. 67. arti c. 3. Pio solutione huius magnae quaestionis, quae multas ac z. caeli lect. io. dc a. de anima text. o. dixerunt lucem alias secum tras t. Primo apponemus aliquas annot esse qualitatem amuam , ut tamen est qualitas primitione . Secundo loco nostram conclusionem probabi- alterantis. Secundo Coeli operantur in inferiora ni
mus. Tertio diluemus arsumenta, & quatio loco adii- diantibus quibusdam influentiis, & proprietatibus sibiciemus aliquas quaestiones. connatu alibus,ex quibus, ε somnes stellae luceant,ta-Quod primum. Primo notandum venit circa titulum men aliqvα secundum proprias qualitates in isti dant, quaest onis, quod causi bisariam sumitur. Primo pro seis causaliter, unde dicunt Astrologi Saturnum esse Di- agente, de causante. Secundopro rations agendi. Pri- gidum , & siccum; Martem calidum secum; I momodo loquam ut de causis, id est de causis influen uem S Venerem humidos, & calidos; Lunam humi libus, dii tincti, supposita liter ab iis in quae influunt, dam , t frigidam; Solem cladum, de tieeum, de ita alinam plures rationes agendi possunt esse in eodem sudi quae stesiae fixae prout accedunt ad naturam istorum. posito, ut in homin intellectus, voluntas, generativa, Tertio Coelum agit inuraee inferiora mediante motu, nutriti a dcc. item loquimur de causis totalibus, con- unde diuersus motus colis sub Arculo obliquo, id est, currentibus ad productione e sdem effectu , sed diuer- sub Zodiaco causat diuersis partes anni, scilicet verem, solum ordinum, do tibi essentialiter subordinatarum. Astatem, Autumnum, dc Hyemem. Diem, se Noctem. Secundo igitur notandum, quod in hac parte sunt linino ait Philos r.e i tex t. motum aptum esse lapi- praecipue sententiae multa capita habentes. Prima di des, ferrum, α lignum ignire, & esse quasi vehiculumce: enicientiam Coelorum in haru inseriora, sed negat caloris, unde docemus motum esse condicionem sine
14쪽
ici riori , id est fine qua non agerent superiora in in se tus nascatur, occumbit, uia saturnus maleficus est, non ora sic, si in septimo, Lunae dicato, vel in nono Ioui adscrio ioco igitur ensandum venit, quod agens trii lici' pio oriatur,quia sunt Planetae benetici. Traduntque A- rporeo iri aliud operari. Primo per principium sor- siron orni Martem flauam bilem concitate , Saturnumini e Perma octis , quo modo ignis calore calcfacit melancoliam ciere, Lunam pituitam augere, solem, Eclariclo a ione apia, ut ignis calcfactione calcfacit. Terio operatione, siue conditione, sine qua non, sciit di imus approximationei calefactibilis ad ignem elle ausam, ieci rationem, quod calefactibile cales at ab i- e , Sc hoc tertio modo dicimus contra Durandum c Ium operati in inscii ora permotum , tanquam Percori dies ocium nece illatiam ad operandum, quod docuit
Serito tamen est ulteritis speculandum , quod muta xio es in seriorum sunt in duplici disterentia 'nam quaedarii su ri t Physicae , ut genuratio, alteratio, & similes, de
quaedam sum intentionales,ut illuminatio, & animae Operationes. Ad primas actiones dicimus conum operaci per motum, ad iecundas vero nequaquam , nisi modo dicendo.
Quo ad secundum prima Conclusio est. Cadum, &Steli v agunt m haec an seriori. Probatur primo. Causae inferiores superio libuit ibordinatae, in tantum mouent, in quantum iunt motae, per Scotum, dc Averroem. Sed caulae inferiores tuboi ima litur sup rioribus. Ergo iu- tantum motu et, in quantum per in Auxum stiperiorum nouentur. Re pondet Suarcet loco citato, caulas inseriores superioribus ei te ivbordinatas, non quo ad necessitatem causandi, sed quo ad iuvamen, Sc conseruationem. Sed haec tesponsio fuga est, quia iuvamen est in tio; & aci: o , ad producendum propriuiri ei tectum, non Iouem sanguini dominari. Item usus docuit Solem cor di correspondere, seli Martem, Iouein,Iecori, ori, &lia
guae, Mercurium,&Saturnum capiti. item insantiae Luna
praeest, pueritiae Mercurius, adolescentiae Venus, iuuentuti Sol, ii ditati Mars, senili Iuppiter, Sc dectepitae Saturnus. Idem in metallis cernitur, nam soli aurum sub-eli, Lunae argentum, Marti serrum, Saturno plumbum, Ioui stannum, & electrum, Mercurio argentum vivum,
Secuna a conclusio. Coelum agit in inferiora haec ira di ante motu, ut conditione sine qua non. Probatur primo rationibus Aristo . Aut inter motus est sub Ordinatio,*dependentia ellentialis, 5 per se in mouendo, aut
non. Si primum. Ergo primas motus qui est primi
coeli erit cauta aliorum motuum effectiva. si secundum. Ergo non datur primus motus contra Ari s h. g. Phys. 5 ir. Divin. Nec valet dicere,quod datur primus inotus, qui est causa aliorum motuum, sed no effectiva. Primo , quia motus,& mouere dicunt ei scientiam, & non exemplaritatem. Secundo, quia connexio motuum non esset in moueri, quod est contra Arist. i. Meteor.& Phycvbi docet omne quod mouetur,ab alio moueri, ascendendo vi que ad primum motum,&primum motorenti Secundo. Sicut te habet vita respectu operationum viti
talium, ita se habet primus motus respectu mobiliu Sed
ab extrinseco, quia non est motio violenta, unde est a- deficiente vita,desciunt operatioties vitales. Eres fictio modi licata, in secunda causa ad ii oc, ut tuo modo ciente primo motu, descient omnes motus mobilium;
peretur. Minor est nota, Maior est Arist. s. Phyctex iri s 7. Secundo. Coelum sine alia causa murem, ranam , & si- Tettio. Non est negandu, uod intelligentia mouens milia animalia producit immediate, & cur similia non coelum inquat in inseriora, vi Dei instrumentum sed in- poterit producere cum alio 3 nonne sol, & homo gene- telligentia non influit vitam iii coelo, nec intelligo vel rant hominem Τ velle, quia coelum his caret. Ergo in ipsum innuit mo- Tertio. Deus inferiora regit per superiora, & quoad tum, ut tanquam per primum motium omnes alios moesye &quoad fieri,& quoad conieci ii, quia his omni tus causet Sed de hac re etiam infra. bus modi sopcratur per proprias caulas. Elgo in seriora a superioribus dependent. Quatim illud quod efiicit mutationes claras, &ma-
nise ias in inferiora , non est negandum iii ea agere, molitudo di effetendo. At Coelum est tale. Ergo. Maiores clara minor probatur Cotilitat enim Solem diuersas anni partes suo motu facete, &plura astrasuo congrei su ac vario a pectu item litatem aut ubertatem inducere, tranquillitatem , & procellas in mari excitare, varias mutationis a medicis obseruatas in corporibus medendis pcnetate ; Polum Atticum,adie magnetem trahere.
Solem , flores Heliotropii secum ab ortu ad occasum Ad primum dicitur ad maiorem, quod aemiis a necci filia procedit effectus necessiarius, nisi impediatur, vel modi licetur in secundis causis, siccundum modum ipsarum , modo naotus coelorum modificatur in secundis
Ad secundum dicitur similiter, quod inferiora suscipiunt actionem superiorum secundum suam naturam, . unde non est miram, si saturnus in Mar: e non imprimat frigiditatem, & in inseriora utique. Nam etiam Piscis stupor stupefacit manus plicatorum,& non retia. Ad tertium dicimus, quod motus, S si non sit forma activa secundum se, tamen tal is est, v t est a primo ait
eriae, Gallum postquam Sol ab Uno Caelo ad nos a- rante,& vi concurrit, ut conditio sine qua non .stendit perlaetum cantum excitare. Lunam fluxum, ac ita uni maris caussere, Planetas in i tum potustatem
acciperei quare si in octauo mente Saluino proprio s
Sed Lic oritur diis cultas, an corpora coelestia agant in hac inferiora alia virtute, quam motus, ta lucis. Nam Averro , Avicenna, Mirandulauua libr. . s.&6.contra
15쪽
Ashro ' os, Ceortius Agricola lib. . dc s.de ausis sub- Ad quintum dicendum , quod quHibet res pro
tetr. Me. inalib. 2. iux Parcu. cap. i. Zimara Theoremat. suam propriam, & immediatam causam habet etiam propos s. Buca serrus in fine Meteor.&Serenius lib. te eausas superiores, quibus sit bordinatur, scilicet Coelos, rato tenent, quod corpora caelestia solo motu, dc luce elementa, intelli sentias,& Deum. in lixe in seriora agant. Primo, quia haec solum sensu d. Ad sextum dicitur secundum commendatorem, quod prehendi inii, Secundo, quia continent in luce, eminen- magno trahit senum,& Centrum graue, per modum L te: Omncs qualitates clementares. Et ierito, quia lux vl- nis, Coelum autem effective agit mediante motu . Secun- . detur vehiculum omnis calcitis virtutis, sicut est species do dicitur, quod magnes mouet alterando, dc potest in
generis. ueri potentia, lege Caicianum p. p. q. . I ic a. de flux nos
Alii his addunt alios occultos Caeli influxus. Primo, diximus in 7.Phusicorum. quia sine motu . S luce in occultis visceribus tetrae gene- Ad septimuin dicenduin quod lux secundum se est carant aurum , Se alia metalla, neque etiam ad hac intima lefactiva, sed impedibilis ne calefaciat ex defectu nec ei teriae, lux, vel eius calor pertingit secundo, quia magnos saria conditionis motus, sicut gladius secundum secti trahit serrum etiam in loco tenebros . Tertio , quaa Lu- rtus secare, non tamen secat,nisi moueatur. na n coitu solis dum minima luce perfunditur, maiori Ad o inuuin dicendum, quod motus causat calorem impetu Mare concitat, di in corporibus male allectis in calefacit bilibus, & frigiditatem in infrigidabilibus, doloresciet. Quarto, quia saturi ius frigiditatem indu- quia recipitur per modum recipientium , unde non citcit, Ic tamen lucem sundit, immo ead in lux siderum di- mirum ita ua percu istas rigidior fiat, quia motu exhalat uersos sinclus producit, ut lux loliis temperium, Martis partes subtiliores, in quibus vigebat calor, aqua vero in
ardorem, Solis aestum ita Lunae humiditatem. mota manens ccindensatur,&ieflectendo radios solis ca-Huic sententiae fauere videtur , D. 1. de Cixto cap. . lida efiicitur.&quodlib. 6.arti c. 19. D. Bonaventura a. distin. t Jerr. 3. Ad nonum dicendum , quod Damascenus loquitur eontra gentes cap. 8 . Iohannes maior t. disi. i . l. s Abu- contra ponentes corpora Ccclesita esse Deos, & primas tensis 3. Reg.c. Ip. q.9. Paulus Venetus 2. Meteor.c. I ac alii causis corum, quae hic nunt, non autem negat quod sint plures. causae Deo subordinat .
Dicendum est ergo , quod dupliciter de influxibus Ad decimum dicendum, quod qualitates activae su-
coeli agere possiimus. Primo ratione influentis, A sic di- rerioribus comparatae induunt rationem materiae, quia ei mus, non solium Planetas,&stellas insundo clucem, a superioribus mouentur.
dc agere motu, sed etiam multis aliis in Auxibus occul- Ad xndecimum dicenduin, quini duplex est sintili tu ris, unde etiam agunt ad quietem rerum in propriis lo- do. Prima dicitur specifica, bc saec non reperitur intercis, & ad earum persectiones, intrinsecas, quas lux non corpora C inlestia, de ab iis effecta. Secunda dicitur contan it. tinentis, dc comenti, mouentis, & mo Asic inter haec Secundo ratione vehiculi, de instrumenti in fluxus de cadit similitudo, quia interiora continentur in superio sic dicimus ijdeta per motum agere, mouendo, de tradu- ribus, S ab eis mouentur, Σ haec diciti similitudo enim 'cendo, influxus, per motum, ac lucem. His stantibus ara nens
numenta primae opini is pro nobis sunt. Ad duodecimum dicendum , quod actio corporum Ad ea vero, quae sunt secundae opinionis dicimus ad Coelestium iecipitur in inferiora, secundum dispositio
primum, generationem metallorum esse a motu, dc luce nem eorum, quare cum materia generationis super abii. C lorum, quae etsi contactu senti Iuli ea non tangat, dat, et nou est totaliter disposita ad unum sexum, iiunt attamen ea attingit virtute, permeante ser viscera terra. semini mares vel forminae. Hinc bene D. August probat Ita ad secui una concedimus in guxum magnetis, sed diuinationem ex astris non este undequaque certam . negamus non modificati luce. quia actio recipitur secundum diuetiam diis ossitionem . id tertium dicimus, tunc Lunam inferiora mouo recipientis . .
repropter motum suum, dia solis, Ec Pi optet congrec Ad decimum tertium dictum est , quod Cci tum agit
sum radiorum , congrestus autem Lunae cum Sole iit naedi ante motu , non tanquam forma activa, sed ut iis medio motu. cestaria conditione.
Ad quartum concedimus luce planetarum iuxta Adi .dicendum, quod causa uniuersalis praecise non conditionem naturarum ipsorum diuersa est cete, non est cauta distinctionis particulatium, sed ben cum par- enim dicimus omnem lucem calorem causare, iud insu- ticularibus causis, unde cum Leone, Leonem p ducit, Scaeum. Pcr hoc patet ad is . Ad quartum dicimus causam uniuersalem agere ad O- Ad iis . Astrologi hanc disparitatem organt, quoadmnem actionem, aliter non esset viri uersalis,&ideo quia inclinationem. Sed melius dicitur, quod praeter coelo, Deus est eauia uniuersalii lima concurrit ad omnem a- concurrunt patria, mores, actiones, parentes, Occasi e lonem omnium agensi ina. Secundo dicitur, quod e nes, dc impedimenta, quapropter mirum non est, uod iam ii .geret niuei latitet, concurrerct, ut caula altior non omnino animal ur, magis si alii, utique, undeleg - trifcrioribus. mus de duobus Sancus, & ego opertus sum in duobus
16쪽
Elaatrib gemellis, quod simul Bapti rati fuerunt, si ul; Duumabantur, 3c simul obierunt. Ad i . dieendum, quod Arist. non negat absolute in tum primi mobilis eis e causam generationis , & corruptionis, sed praeci se, unde hoc concedit motui totis per Zodiacum. Ad is. dicendum, quod lux secundum se non alterat corpora,sed ut est qualitas primi alterantis, motui coniuncta, virile ccxlonuiescente sol orbem illuminaret, sed non alteraret. Secundo dicitur , quod lumen secundum. Aristo t. vi facit ad visionem non alterat , sed bene vi est qualitas e coli.
Ad i'. dicendum , quod Coelum Empyreum, quia est ' proximum iubstantiis separatis, ideo inquit ad ni odium
carum permanentiam sine motu. Secundo dicitur, quod a Coelo Empyrco dependent mutationes intentionales, quae possunt iteri sine motu. Quod autem mouens non moueat nisi motum, est verum actu, vel potentia , modo
Coelum Empyreum, Sc si sit immobile in ictu, est tamen
mobile non repugnanter in potentia, uti corpus. Nam quod Coeiam Empyleum agat in haec ii seriora expres-la docuit S D. quod lib. 6.art. i'.& P.p. q. so. arti c. 8.reu cando id quod tenuit tui. distinct. a. l. r. artis. Eandem sententiam habent Albutius Magnus de quatuor co
uis p. .art. I . l. hir Onus 2 dist. I . Damascenus lib. I fidei
Orthodoxae c. 3 ne simus coacti concedere aliquam substantiam otiosam, virtutis, ac actionis expellem cum v-
numquodque iit operationis sui gratia, per Aristotii. de
Coelo tot ira '. Metaph. text.9. Ad tu .dicendurn, quod cessante motu coeli, de virtute imi telia igni corpora illaestent incorruptibilia, & non abiblute, A. ita intellexit saD. Ad ii dicendum, quod in vacuo fieret motus,quia remaneret virtus Ana prella a generante.
Ad 1Σ. dicendum, quod mutationes sensibiles sunt intentionales, d spirituales, hae autem fieri pollunt sine
Ad 13.dicunt aliqui, Solem siet ille, sed non primum 'mobile,quod tamen est falsum, quia tune perdidi isset aspectum cum aliis c cclis. Dicitur ergo, quod tunc omnes coeli ceu uiit, sed Deus suppleuit p:o eorum causal: ta
Ad i dicetidum quod anima rationalis non depen-
Zeta coelo,ntcab intelligetitiis, S ita motus eius, de cordi; poliet essesnecdelo ut docet D .ibo. dep9t q. .art. ro. N Opusculori &rer hoc patet ad 1 sed ancellante motu e celi, alii motus ilia cc staturi, S. Dran ii 2. q. art. s. dc de poti l s. ait. 8. cum Thomistis,ut siti tacit notatum, tenent, quod cessiantem otii cccli cessabunt omnes motus, ad generationem, corruptionem, o alterationem
' sensibilem, non vero motus spirituales, ii uellectionis,&volitionis luminis diffusionis,& impressiouis specieruiu
Ad is . . Sc ad 16. dicimus, quod caelum eontinet emi nenter, & causaliter omnes qualitates iniuriores, ac si non sormaliter, inhaerenter, quare cum agat,mediis proximis cautis, ad modum ipsarum binc sequuntur diuersie fectus. Ali .dicimus, quod maior valet de causi viti voca, at coelum agit, ut caula aequi uoca. secundo dicitur, quoa imprimit suam similitudinem vii tualiter coagendo causae immediatae, de se in ea modificando. . Ad is .dicitur ad minorem, quod agens debet esse ini mediatum, vel sup posito et virtute, ut sunt coeli. Secundo dicitur, quod coeli agunt per lucem; ad aliam qualitatem ipsi tualem. Ad is negat ut sequela,quia ille motus in causis seeundis modificatur, ita ut in contingentibus contingenter, in liberis libere, M in necessariis necessario operetur.
pno explicatione huius difficultatis notandum est.
Primo, quod peractus humanos intelligimus actuupropricis homini, inquantuin homo est; Hi autem actus dicuntur eliciti a potentia libera , seu imperati, unde 'uaerimus, an corpora coelestia; sint caulae horum a
Secundo igitur conliderandum venit, quod in homine tria sitiit. lirimum cst corpus, seu in ateria eorporalis, quae potius obtinet rationem naturae quam anime quia in ea consideratur sola compositio inateriae, deformae. Secundum sunt potentiae, vegetatiuae , mentitillae, Organis corporalibus affixae. 'reritum sunt potentiae liberae, sicilicet uitellectus,α voluntas. Homo quoad corpus necesssario mouetur a corporibus coelestibus, quia mat ria nec eliarios iubditur acti otii coeli : At in potentiis o panicis losum agit per accidens. inquantuin prosequutitur necessitateiri materiae , unde earum aes o, dc motionecessaria est. Sed in intellectu non agit nisi indirecte, occasionaliter, ut dicemus.
Tertio igitur notandum est,quod coelum agat in corpus humanum stat duplici ter. 'tuno causaliter, mouendo, dc inquendo , Sc sic in uessi. ate, δc necestario agit in corpus, indirecte vero, de per aliud in potentias assi x organis corporalibus. Secundo occasionaliter, repraesentando obiectum, se ii milia ei do , d hoc dupli - . ter. Primo neccillario, de sic quandoque agit in intςli cium, quia pra sente obiecto, non poteli facere quo A non in telligat. Secumlo per accidens, inclinando, de sic agit in voluntatem, cui intellectus offert obiectum intellectum subr. . ione boni, si it tamen in eius libertate .ipissim velle,& nolle, quate disserentia inter actum intellectus, A voluntatis itas in hoc, quod tutellectus intelligit , quia habet obiectum i xxscns, mouens ipsum , sed voluntas poteli it: ud elige: α non clistae, pro sequi, dc fugae.
17쪽
oratio ulterius pensandum venit, quod in actioni
ruis intellectus, Q voluntatis duo sitiit. Primum est ipsa actio, ut est malis,& sic dependet a coelo, quia motus eius est veluti vita omnium operationum secundumArist. F. Phys text. i. Secundum est, quod illa: actiones litiit potentiae liberae, & sic non subduntur corporibus coelestibus,ut supra.Nec obstat, quod coeli operentur, ut instrumenta intelligentiatum, superiorum homini, quia homo quo ad libertatem nulli iubditur, cum Deus reliquerit eum ii manu consilii sui. Nec officit,quod omne multiforme reducatur ad uniforme, quia hoc est verum in
his quae sunt eiusdem generis. Sed N si Astrologi multa divinent ex corporibus ccclcstibus, quo ad ea quae sunt in pace, & in bello, hoc aliunde non prouenit nisi quia homines sequuntur inclinationes corporis, sapiens t men dominabitur astris.
Virum Caeli agant in Damones. R Espondetur negatiue,& ratio est , quia daemones
natura sunt superiores corporibus coelestibus, unde causaliter in eos , non agunt , occasionaliter vero, & ratione nolita utique. Quare in quodam determinato tempore Lunae, magis vexant aliquos hornines, ut Lunam Dei creaturam insanient secundum Chri soli. &Hieron.& in alio tempore a Necromanticis vocati, sub certis constellationibus veniunt, quia tunc cognoscunt virtutem ijderum, ad inducendos effectus petitos accomodatam esse, & si etiam hoc faciant, ut Necromantes ad idolatriam trahant,putantes diuinitatem ei se in stellatis,propter quam causam permittunt etiam se alligati ad lapides, ad herbas, ad anulos,&c. ut in iis colantur,& ut scientes futura,& caetera teneantur.
dicare. Idetur quod se primo. Nam mores animi corporis temperamentum sequuntur,ner Calenum, & Arist. Sed Astrologi de facili possiant scire temperamentum corroris, nares nati sub Marte bellicosi sunt, sub Satu no mclancholici , Ut longa experientia docuit. EGgo, Sc. . Secundo. Aristot. in libello Phison. multa tradit de cognoscundis moribus hominum , , t quod' habentes
frontem magnam sunt animos, carnem mollem, ins ni 's,cari os noli admodum nigros , vel duros, mod lata, ta mansueti, oculos hilares non valde a perros, nec alac pia usos lente palpebras mouentes, misericordes, smilia Ergo c.
re Ii Q. Obseruatum est ab Astrologis quod illi quos Cayx; Qxuus benigne aspicit, Reges ilunt, quoi Aqua rius, piscatores, quos Mercurius trapezitae, ia est nume.
larii, tuos Orion venatores, quos Mars homicidae,quos stellae primae ma nitudinis, maximae dignitatis viii,&c. Quarto. Multi dormientes sutura annuntiant, diuinant, ac praeuidetu. Hoc autem D D motui siderum, tunc Pliam asiam mouentium adscribunt, cum alia causa non sciatur. Ergo tac.
Quinto. Per signa cognoscimus significata. Sed Coeli sunt signa fututorum nain enarrant futura,& sunt positi a Lieo,ut sisna Genesi. Se Iia. y ubi dicitur. Complic buntur sicut liber Coeli,5 Apoe. 6. Coelum reccilii sicut. liber inuolutus, id est post diem iudicii. Ergo pei Coelos postumus diuinare. Sexto. Daemones de suturis respondebant in oraci lis ; At futura in seipsis non cognoscebant. Ereo in
Septimo. Experientia docuit, & longum ei set enumerare mul l a ab Astrologis ante pronunciata cuculile,&hoc per sydera cosnita. Ergo, dcc. Pio solutione huius quae iii otiis. Primo considerandii Venit, quod res natui ales alias significent tripliciter stat.
Primo, ut causae aliarum rerum, quo pacto flatus Ventorum austrat una pluviam si nificant, quia eam causam. Secundo, x t ei sectus Ostendit suam caul in Tertio,vic sectus viventis, ut garratus auium, morsus pulicum si-ῖnificant fututam pluviam. In praesentiarum quaerimus in primo,& sccundo sensu, an Astrologi habeant aliquas causas, vel effectus,ex quibus possint diuinare,de vita,&fortuna nati. Secundo notandum,quod quaedam sunt causae ne Csar iae, nec ellatio agentes, ta quaedam liberae, libere op rantes. Neccitariae autem causae quaedam regularitet producunt suum effectum, ut ortus solis diem, & eius Occasus noctem, ei scin capite, vel cauda draconis Eclipsin,&c. & de iis possunt Astrologi certa pronuntiare, quia habent solum motum Coeli,& s1derum pro causa; Quaedam vero admittunt 'cum actione Coeli mixti nem elementorum, ut sunt pluuiae, grandines, nives,&c.& ii effectus polliint cognosci, si recte cognoscantur causae, quare Sol matutinus rubeus,& occiduus, sub ni bibus cadens, futuram pluviam signiticare nouimus, &ita Medici ex causis internis de infirmo pronuntiant, nam materia corpotalis necessario subditur actioni Ccxlorum, unde cognita haec subalternatio, scitur effectus,& sic per has causas notas quandoque diuitiam Astrologi. Causae veto liberae in duplici iunt differentia, nam quaedam a Deo dependent, ut iustificatio impii, & bea tificatio nilii de de iis nullo pacto pollunt Astrologi alia
quid praedicere . Aliae vero sunt quae admixtionem materiae corporalis adnuttunt,& consequenter quandam ii ci nationem causam,& de his minio loquimur. Tertio isitur considerandum venit, quod in causis liberis illio sunt spectanda. Primum est inclinatio, otia ex mixtione animae cum materia corpor i, ex quo CC -li, induecte dicuntur etiam agere mautitiam nostiam.
18쪽
'Lclinatione. propter primum multa diuinant Astroli., , quia Pici res sunt qui inclinationes eorporis sequun- v,cum iccundo vero nihil habent, quia voluntas potesto Perare omnes inclinationes corporis.
O arto x lterius tame est considerandum, quod aliud do quaerere num si Astrolosi haberent veram notitiam
VHerum pollent plura praedicere, & aliud est quod hanescieritiam habeant, de sic certe annuntient .Primum enim concedimus, quoad naturalia, de etiam quo ad inclinationes agentium liberorum, unde quia Angeli, de Daemones eam habent, ideo multa annunciare pollunt. In
securido igitur stat dissicultas, quia pauci sunt, qui hanc
Oritrito. Igitur notandum, quod A strologi quandoque vera Pronuntiant,dc quand9que salia. Vera quidem. Primo, quia aliquo modo attingunt scientiam Ailrol gicam, quare de multis inclinationi b. iudicare possunt, i d non dicere, hoc ei reniet, sed iste inclinabitur, & quoad ea tantum quae babent ordinem ad materiam corporalem, dc non simpliciter ad placitum, ut quod iste ducat uxorem, nona sic Mariam, vel Margaritam. Secundo, quia Astrologi quandoque non solum virtutes Coelorum intuentur, verum etiam proximas causas scrutantur,ut si inclinatus ad sartum, inops sit, malas se cietates habeat, Sc similia. Tertio, quia arte Dci nonum saepe v- Uintur, qui sutura noscunt in causis suis, vel ex Dei re uelatione secundum D. Aug. lib. . de Trinit. c. 17. de s. de Civit. Dei c. g. Quarto, quia quandoque Deus Eoa permittit in poenam facilis credulitatis, ut de quodam
narrat Bannes p. p. quaesi. Ir;. Falsa vero pronuntiaui; Primo dum solum considerant dispositiones corporum Coelestium,&noni xtorum,declementorum, iii quibus modificatur eorum virtus, Sc influentia, de qua re vidererrariensem s.contra Sentes cap.86. Secundo, quia pauca per Astrologiam noscunt, rei pectu eorum quae gia rant, unde lol, 38. Numquid nosti ordinem Coeli, aut ponestationem eius in terra Z Tertio, quia cum homo fit finis omnium rerum secundum Aristo t. i.Physicorum, De in eius poenam, vel praemium multa immittit, ste- tilitatem, pestilentiam, bellum, de sina ilia ; Quarto,quia certo uidicant, a quod solum coniecturare valent, nam Astiologi experimentali ratione ducuntur, haec autem fallax est, propter mutationem causarum, quare D. Aug. hos irridet, lib. 6. Conscii cap. 6. de de Ciuitate lib. . . 8. uia non distinguunt inter causas naturales,& volunt tias. Tandem, quia saepe decipiuntur arte Daemonum,
qui x: sibi arrogent diuinain ieientiam, do honore,quaerunt ab Astrologis cultum latriae, aliqua sutura praedicendo.
Sexto igitur metito reiicitur haec Astrologia Iudiciaria. primo, vidi uiua craptur e conti alia, quoniam non
est nostrum scire tempora, dc momenta' uae Pater posuit in sua potestate, neque Dii sumus, ut possimus an nunciare tuta secundo, quia hanc plures s. Pontifices an
maluant quo ad voluntatia, ut Martinus primus, reSo-
lupio Alexander tertius, dc tandem Xlitus Q Pr
tus,in sua constitutione creator coeli, & Terra' in ii, sub grauissimis poenis eam vetat,voletis quod inquisit
res H reticae prauitatis contra tales procedant. Ita eam inhibet Concilium Toletanum primum,sub poena anathematis. Tertio reprobatur a Samais Patribus, ut a D. . Ioanne Chrysostonio,Homelia tertia ad Thei Ialvini censes. a D. Cyrillo lib. io. contra Iulianu in fine, a D. Auc. locis citatis, dc in Epistola ad Marcestinam, S. ab Ori Homelia 26. in numeros, Sc l. s. super Iob. Quarto. Punitur Decretis Principum, nam Con stant. Imperator cap.
de Malefieis, de Mathamaticis sic dicit. Nemo Aruspicem consulat, aut Mathematicum, nemo Astrolosum, nemo Ariolum, praeterea sileat perpetuo omnis diu mandi curiositas, etenim supplicium capitis feret, gladio vItore prositatus quicunque nostiis iustis obsequi dei te gauerit. Item decernunt Diocletianus, Sc Maximianus eodem titulo. Hoc idem factum legimus a Saul Rege Hebraeorum, i. Reycap. 18. Ideo omni tute damnata ei hAstrologia Iudiciaria. Ad primum ergo negatur minor, quia temperamentum corporis non totum a syderibus pendet, sed etiam a dispositionibus materiae, do seminis, sed Sc a virtute z- matrice parentum, quia primae causis modificantur in secundis. Secundo dicitur, quod quando animi mores sequuntur temperamentum corporis, hoc tamen sciri non bene potest. Tertio dicitur, quod est sub voluntate hominis, iuxta illud Gen. . sub te erat appetitus tuus, Sctu dominaberis illius, d Ptolomeus. Sapiens dominabitur astris. Ad secundum dicimus, quod signa manuum, faciei, Sccorporis signa finit temperamenti corporei, quod multum sicit ad sciendam inclinationem nati, unde ex .is aliquas inclinationes deducunt Physion omistae, Sc Chi
romantici, non vero certos mores.
Tertium negant D. Palilius Hona. 6 D. Ambrosus lib. . Hexameton cap. . Sc D. Clemens lib. . recognitio- .num,dc D. Gregorius, unde ait Getulia, ut serunt Pisca tores non habet, de tamen quis dicat neminem illi nasci infella A quatit 3 Sed secundo dicitur,quod cum illa A-itia ad sintilia pollini inclinari, mirum non erit, si quai doque effectum sortiantur Ad quartum dicit S. D. 2. r. l. 's. arti c. c. dc Opuc et s.c. . dc p.r. quaest. 8 P. art. q. quod corpora Coelestia pocsunt imprimere in famasia quaedam signa futurorum.
sed aliud est, quod sint signa, Sc aliud quod cognoscantur, ut certa signa. Primum conceditur, sed secundini negatur, & in hoc stat nodus dissicultatis. Secundo di .citur, quod ex somnis aliqua proii osticare licet, coniecturaliter, sed non certo, de ita per corpora Coelestia, sed . in usu non admittitur, Propter inscios, ne coniecturam, faciant certitudinem.
Ad quintum dicimus ad minorem, quod Astra sunt
signa imbrium, fecitatur i, tempestatum, d aliorum effectuum naturaliter, de necetiario a corporibus C lestibus dependentium, qaate inseruiunt agricultur, ni di
cinae, ac nauigationi, non vero pro aistibus humoris.
19쪽
Ita di eunt Augustinu , Chrysostomus, Theodoretus, &Hugo de sa: cio vi ore.
Ad sextum dicitur, quod illa oracula semper suere ambigua aequi uocatione plena, quia non certo sciebant, uid nam Coeli pertenderent. Immo multa oracula salsa sunt depraeliens a. ut de Apolline consessus est Porphilius, teste Eusebio lib. 1 de pta paratione Euangelica cap. ao. secundo dicitur, quod Daemones multa didicerunt ex intina reuelatione, sic disponente diuina prouiden. ita. secundum D. Augustitium secundo super Genesim ad litteram ea tr. de D. Damascenum lib. 1. Fidei ortho-
tam p iodum. nos, Capras usque ad ir. Canes ad duodecim, Leones se visinti, Alinosadio. Indi uidua igitur unius speciei du- .pliciter considerari pollunt. Primo, ut sunt unius species, dc sic omnes species rerum habent suam periodum, ho- :mo hominis,& leo leonis. Secundo, ut comparantur ad .
inuicem, secundum meliorem dispositionem stellarum, .
aspectus earum, A c. & sic unum individuum longiorem 'periodum sortitur alio indiuiduo. Tertio notand in est, causas longae periodi quasdam
esse extrinsecas, de quasdam extrinsecas. Intrinsecae sunt partes ex quibus res componitur, extiri secae sunt nutrimenta, Aer, Coelum, A c. dc ideo inanimata, diutius via uunt an malis, tunc quia corrumpens rari inleciana libo rum non est ita potens sicut animarum, quae ex diuersis .
humoribus ad inuicem pugnantibus componuntur, dc ab extrio: eco non ita de iacili suscipiunt alterariones . corporum Coelestium, sicut animata. unare dc ii cauta .
VIdetur quod non . Nam demus,quod periodus sanguinei sit vita quinquaginta annorum, Sc cholericis a ria, nonne potest sanguineus ex industria, vel e lectione ciborum fieri choleticus ; in octauo alterata periodus. Sccundo. Homo per comestionem ligni vitae poterat seri immortalis. Ergo sua natura non habet determinatam periodum. Tertio. Mors homini non est naturalis, sed poena peccati, ut tradidit D. Paulus RO. i. Z s.D.P. 2.q.ῖ art. I. Ergo non est homini determin ta periodus. . Quarto.. Qi xlibet res suo fini, do formae correspondet. At anima hominis est immort lis, bc cius finis est be ilitudo aeterna. Ergo & ipse deberet esse aeternus. into. Si determinata periodus esset propter πο- tum solis,ut tradi Aristidesen. t cx. 17. sequerctur. uod per artem medicam non potiet prolongari vita, cui ob- litant Medici.
Sexto. Alchimici tradunt per quintam ess ni amau- ii,3 per aurum rotabile; dc taui dei Philosor Lotuae romines polle deducere vitam iere immortalem. Ergo r riodus non est determinata.
Pro solutione huius quaestionis. Primo notanduin venit, quod periodus di citur mensura, qua res corruptibi- Iis de his solutii loquimu mei iuratur, determinato spatio annorum, vel mensium, et dierum, d c per ascensum. descensum circuli Ccoelestis, cum influxu in nato. Verbi gratia : Nascat ut Paulus ascendente ligno leonis, tunc as Astrologis figura Coelestis alio ni tui, pcr d 'o- dccim domos diuidi xur tunc computant a prirna do io, usque ad sic timani ascensumita ab ea descensum. Natuvigitur si ducturus et .vitam per octuaginta aurit, ascenia iis erit quadrasitata annorum, dia censissimiliterqua-
turam habe e. suam speciem peii odi, quare Aris lib. de bi. a alauni dicitAues V incre usque ad Ged i in an- principalis extrinseca longioris periodi si motus solis in . asceiisu, dc descensu signorum Zodiaci, tamen non est
precisa causi quia cum eo concurrunt sicliae, d planetae, . qui sortes, vel debiles si eperiuntur in natiuitate, causantv arietatem. Sed de ista possunt impediri per accidens ab iextrarii cco vi Olcnto,ut per necem, vel xenem , vel aliud iviolent a Quarto notandum est, quod causae longitudinis, Ac breuitatis vitae iii trinsecae multae solent assigitari. Prima iest duirites, quia quanto aliquatiunt duriora, tanto in
Agis resistunt diuidenti, vi patet in lapidibus, deinde in plantis, d deinde in animalibus, nam diuisio est causa
corruptioni , per Artilol. 1. de anima. Secunda est bonaco ini mo calidi, de s sidi, nari quato magis aliqua Pr pinquant sicco, dc frigido, ut sene idea es, tanto magis ad iinteritum fendunt, quare iuuenes huiuidiores, de calidiores sunt senibus. Tertia est homogeneitas, quia ubi ii 4: nor diuerstas,ibi minor confusio, d contrarietas, de consequenter maior duratio, ut patet in Aere, & Aqua. . Quarta prouenit ex continente, quia locus bonus natum conseruat, dc malus interimit, unde, bi Aer est subtil:ς,& purus, d Aqua fluens. homines diuturniorem ducunt vitam, quanta in locis palustribu . . Quinta est par- .simonia botius usus ciborum, medicamenta,& alia quae 'arte humana experta undiani at conscrie, S. vitam in . longum pertrahere.
Aa primum ergo dicitur, quod actio super i orum in s
cundis catalis incidaticatur, sed a corporibus coelcstibiis, ut tradit S. D. p.r. . ii .ari. 6. dc idco variatio in materia corporali reducenda est, dc ut in primam causam in co
pus cia c. ite, 5 ut in causam per accadens, in causa cair ordinaria inicitori.
Ad secundum diritur, quod lignum vitae non dabat
homini a natura tam immortalem, nam hxecrat
Dci dono . quare habet, ac solum virtutem fortificati- .
Ad tertium dicendum, nod homo bifariam ebnsiderari porcst. Primo, iucundu principia ex qu bus constat, dc iiciatione forvix dacua: incolatii tibilis, Ec ratione
20쪽
ateriae corruptibilis. secundo, secundum quod crea si uita Deo, Sc sic quia cum dono gratuito fuit creas immortalister peccatum amittendo hoc donum, in aenam dicitur tactus mortalis. Vides. D. i. 2.q. 8 .art. s.
Ad quartum dicendum, quod forma secundum se post elle incorruptibilis, sed vitio cum materia est co ptibilis, & ideo propter dii solutionem v itionis com -
Ad quintum. &textum dicendum, quod illa iuuanti extrinseco, sed per accidens, nos autem loquimur deleti nata periodo secundum ea asper se.
ZIdetur laod non . Nam corpus rotundum semper distat aequaliter. At coelum non semper a nobis ae- aliter distat, nam stellae nobis propinquiores maio-; videntur, ut stellae fixae prope Horizontem nobis ma- es apparent, quam in medio caeli. Ergo sunt propiu-
Secundo. Quod de sole,& Luna dicitur, de toto cae- videtur dicendum. Sed sol, d Luna videntur planae, de non conglobata. Ergo idem videtur dicendum de
Tertio. Qis drata a longe distantia rotunὰa viden- per Lucretium sui poematis, quia oculus non po- ene cernere angulos quadrati, & ideo Corpus ro-idum sibi videtur quadratum, ergo hoc erit dicen in de Caelo. Qi; mo. Caelo datur sigura maximae ea pacuatis, cumra se includat omnia corpora uniuersi. scd sigura erica est omnium tibi crimetrarum minima, ut docci himedes lib. deis operitia. Ergo Caelum non habet te figuram. aut to. Caelo debetur figura magis stabilis, & firma talis est quadrata. Et So. ,exto. I lulti praecipui Doctores negant Caelum esseundum , vel de hoc dubii cunt, ut D. Augustinus i. su- Genesim ad litteram Edis. Lacta ti isti. s. dium rumpi. cap.: . D. Chrysostomus honi. i & IT. ad Hebreos.
Damascenus lib. 1. I idci orthod. cap. 6. dc alti plures. Ono est indubie tenendum Calum rotundum in contrariun est Aristoteles i. de Caelo cap. . Thales
diius, Prihagoras, Babilonii, Chaldei, Egypti Plan Timeo, Cicer. z. de natura Deoruin, D. Hieron. O. n. cap. Epistolae ad Ephesios. Pris bitur igitur. Limo. Prima ligura debetur primo corpoli. falis esti ida. Eigo Caelum sit rotniadum. M: norem probatto eles, v supra. Primo, quia circulatis ligura, unai continetur,& alia pluribus, sim lex aut erycon praecedit. Secundo, quia lineae circitiai i, ut iam: Le non potest fieri addicio, rectae viique. Maiorem at, quia corpus rotundum vita tantum supersciei iactur, dciccium pluribus.
Secundo. Recte inspicimus stellas circa polum perpetuo motu moveri, veluti circa centrum, de solem Lunamquς ascendere in Horizontem ad meridiem, Ec d scendentem ad occasum, iterum redite, ad HoArontem circulari, dc rotunda circuitione, immo bene inspicimus Aitra figulam rotundam retinere, & si Astronomicis instrumentis Cosam contemplari volumus, opus est ut fabricentur rotunda, ut mensura sit eiusdem Proportio
Tertio probatur ex sacris litteris, ut ex illo Eccles Sol occidit, de in locum suum reuertitur, ibique nascens piurat per meridiem, d flectitur ad Aquilonem, lustrans v- niuersa in circuitu pergit spiritus, id est sol, de in eiic Ios suos reuertitur. Ad primum ergo aduersariorum dicitur, quod stellae fixae iecundum te aequaliter distant a terra , Vnde eis comparatur ut punctum. At quod maiores videantur in Ortu, quam in meridie, ex parte medii prouenit, quia in ortu crassius est, propter maiorem copiam vaporum ibi existentium, quam in meridie, quare etiam nummi in aqua politi grandiores in ea videntur quam extra, propter classitiem medii, propter quam etiam causam maiores apparent in Hieme, quam in AEstate, & flante Austro, quam Borea. Ad secundum dicitur, quod sol, Sc Luna, videntur plana, de ii sint concaua, quia spherica solent videri ut plana in inagna distantia, cum concauitas non possit discerni, ut docet Arist. in prob. sect. I 8. q. 7. Ad tertium dicitur, quod non solum propter visum, sed etiam propter alias rationes a fili manias Coelum ei lesphericum, Sc rotundum, de non ad modum oui, es Cy-lrndri Ad quartum dicimus, figuram sphericam essem inbinam inter is operimetras, quo ad loci occupationem, sed maximam quo ad interiorem cauitatem. Ad quintum dicimus ad maiorem, quod Coelo debetur figura maxime apta ad motum, haec autem spherica est, unde argumentum nihil valet in coelis motis circalaror, i eis si quid valet, vate: de Empyreo, quod dicitur sedes Beatorum. Ad sextum dicendum , quod iiii Patres locuti sunt ut . Philosophi, & sic potuerunt errare. Neque verum est Coelum esse in figula Tentorii, Tabernaculi, sornicis, et pellis,quias criptura8e eo loquitur quoad olficium, sci licet quod omnia tegit ut Teii torturn, vel Taberia calum, de dicitur extensum vir ellis, i interpretatur D. August. i. super Genesim ad litteram cap. 9. Vel quia annuntiat Deiopera, ut facit pellis scripta.
Vtrum Caeli quanto Aut in muri, iantasint
nobiliores. I Idetur quod non. Nam Sol est inferior orbe, Ma V iis, lovis, Saturni, de firmamenti. Sed Sol hi; est nobilior , Ut docent Plutarchus, Abulensis, Nazianetenus,