장음표시 사용
141쪽
ras HIs T RIA si qui sorte cognationis causa moderati erga sanctos hactenus extiterant , tunc acerbissima indignatione commoti in eosdem inveherentur , ut adimpleretur , quod a Domino praedictum fuerat: Veniet tempus cum quicumque vos occideris cultum offerre didebitar Deo . Omnia tamen praestantis limi Martyres sustinentes , devicto Satana , aeterna cumulati gloria discessere . Praecipue vero praesidis , ac militum furor enituit in sanctum Diaconum Viennensem , ct in Maturum neophytum quidem illum, sed generosissimum pugilem Christi: in Attalum quoque Patria Pergamenum, cui veluti columnae Ecclesia innitebatur , ac in Blandinam , per quam noscere datum est , quae vilia , contemptaque hominibus videntur , divina operante gratia , sortia quaeque confundere posse . Nam cum trepidarent omnes , atque temporalis Blandinae domina , quae & ipsa una cum reliquis stremae pugnabat , sormidaret , ne illa ob tenuitatem corporis liberam consessionem edere non valeret I tanto animi robore firmata est , ut vel ipsi tortores , qui invicem sibi succedentes, usque ad nervorum resolutionem eam excruciaverant , tandem se victos consessi sint, cum nullum tormenti genus , quod ipsi inferri posset, reliqunm haberent, simulque illam spiritum adhuc ducere mirati fuerint. Verum Beata illa , instar generosi cujusdam AthIetae , in ipsa confessione vires , atque animos resumebat . Eratque ei resectio , & quies , sensumque omnem praesentis doloris adimebat Christianitatis constitio: quare , Chrisiana fum , ajebat , nihil apud nos mali geritur . Sanctus vero , cum & ipse
supra humanum modum cuncta , quae ab hominibus excogitari poterant, tormenta sortiter sustineret , sperantibus jam impiis. ob nimiam cruciatuum magnitudinem , aliquid se indecorum, atque illicitum ex eo audituros, tanta firmitate eis restitit , ut nec suum , nec gentis , aut civitatis , ex qua esset oriundus , nomen , nec utrum servus estet, an ingenuus, suerit prolocutus ; sed ad omnes interrogationes Romana lingua re-ipondens: Christianus sum , sibi nomen , patria , genus, Omnia denique estis subinde profitebatur , neque aliam vocem ab eo Gentiles extorquere valuerunt. Quapropter maxima adversus illum , & Praesidis , ct tortorum pertinacia furoris exarsit :adeo , ut cum nihil amplius ipsis serpere illat, quo illum torquerent , candentes aeris laminas mollioribus ejus membris ass-xi sent . Ipse vero inconcussus firmis vestigiis in Consessioli:
142쪽
perstitit , in eoque esarius divina virtus enituit; nam licet externam hominis speciem vix retineret, iterumque impii paucis post diebus eum torquere caepissent , & crederent, si tu gestentibus adhuc , & inflammatis vulneribus eosdem cruciatus de integro adhiberent , sore ut illo superiores evaderent, vel mortuus terrorem reliquis inficeret; nil tamen ejusinodi contigit , sed , praeter omnium opinionem , corpus ejus subito re-Ievalum , erectitinque constitit , ac pristina in speciem , usumque membrorum recuperavit , ut secunda illa excarnificatio medelam potius , quam poenam ei attulisse videretur . s. Sed & Bibliadem quamdam ex eorum numero, qui Christi fidem negaverant, cum jam diabolus a se absorptas crederet , velletque insuper damnationem illius cumulare blaspheinia , ad supplicium duxerunt, cumque impla de Christianis proloqui eam cogerent Gentiles, subito , ac veluti ex altissimo somno excitata resipuit , & contradicens impiis : ui feri potes, inquit, ut infantes comederent , quibus ne sanguinem quidem animantium degustare licet Z Abhinc , Christianam
se elue consessa , in consortium Martyrum relata est . Porro
cum horum constantiam miraretur Praeses , nova tormentorum genera excogitavit , ut scilicet in obscurissimum , ac molestissimum carcerem consessores conjicerentur , ubi eorum pedibus in nervo ad quintum usque soramen distentis, reliqua hujusmodi cruciatuum genera perferrent I at marty rum plurimi, etsi acerbissitne excruciati, penitusque hominum auxilio destituti ei sent, a Deo tamen roborati , vegetiores , firmioresque in custodia permanserunt . Alii vero , qui cruciatibus perserendis nondum assueverant, cum gravitatem cadiceris pati non pollent, in ipsa custodia expirarunt. 6. Beatissimus tunc Photinus , qui Episcopatum Lugduneri sis Ecclesiae administrabat , nonagenario major , valdeque infirmus , sed mirabili alacritate animi firmatus , ad tribunal & ipse deductus, prosequentibus ipsum Magistratibus civitatis , & universa plebe variis cum acclamationibus imp tente , tamquam ipse Christus esctet, egregium edidit testimo. nium I a Praeside namque interrogatus , quisnam esset Claristianorum Deus, respondit : Si dignus fueris, cognosces . Qua re , non aliter ac si blasphemiam protulisset, nedum inhumaniteT raptatus , atque innumeris plagis allectus est , sed qui propius adstabant, calcibus, & pugnis illum contumeliose a P
143쪽
AN. III. Contes rum& lapsorum differentia .
petierunt ; qui vero longius , quidquid ad manum erat , in ipsum conjecere , omnes gravissimi delicti , ac piaculi reos se existimantes , nisi pro sua quisquis parte ei petulanter insultare studuissent . Post haec vix adhuc spirans in carcerem projectus est, ubi post biduum animam exalavit. 7. Miserandum prae ceteris spectaculum ii ediderunt, qui fidem negaverant; nam & ipsi in carcerem consedit, detentique eadem cum confestoribus patiebantur ; quin duplo gravius vexabantur. Conses res enim & testimonium bonae conscientiae , & spes imminentis futurae heatitudinis , martyrio O tinendae , mirifice recreabat ; eos econtra sceleris conscientia torquebat , ita ut vultu ipso , aspectuque facile dignoscerentur a ceteris. IIIi quippe hilares incedebant, majestatem quam dam venusatis inIermixtam vultibus praeferentes; adeo ut vin
edita ipsa ipsi ornatum addidisse viderentur : hi pero demi vultu , objecti , ct I allidi , ae fordidi omnique deformitatis genere cooperti : ab ipsis quin etiam Gentilibus probro assectantpote ignavi , atque imbelles , qui homicidarum quidem sibi ibis erimen imposuissent; Christianorum autem venerandum , O
gloriuum nomen amisissent . Euae cum ceteri viderent, magnopere conflamabantur . Et si quidam posea comprehendi contigerat , ii satim absque ulla cunctatione eo fiebatur , ne co gitatione quidem tenus comitiam , ae fggestionem Daemonis admittens .
8. Interea dum saneti Martyres in carcere detinere tur , bestiis , aut igni in amphitheatro tradendi, epistolantia ad Eleutherium Romanum Pontificem Irenaeo Lugdunensis Ecclesiae presbytero perserendam dederunt e qua rogabant , ut pacem Ecclesiis , Montanistarum schismate turbatam , redii ret , simulque multis Irenaeum laudibus celebrarunt: Dum insinculis adhue essent, ait Eusebius, qui ejusmodi epistolam praeoculis habuit, eamque, ut in prope mio libri quinti , ct capite quarto ejusdenx libri testatur , integram suae inseruerat collectioni de Martyrum passionibus: dum in pincviis adhuc essent,
ad fratres in Ma , ct Phruia degentes, partim ad Deuth rium Romanae Urbis Episcopum scripserant; & iterum : fidem
144쪽
I 2 litteras ut ad te perferret , fratrem O collegam nos De- Jasu Cisa. naeum hortaxi fuistis . Eueω quidem ut commendatum habeas , AN. III. rogumus , utpote aemulatorem testamenti Chrisi . anod si nobis compertum esset locum cuiquam conferre justitiam , eum tamquam presbterum Ecclesiae hune enim graduis obtinet tibi
inprimis commendassemus . Hactenus ex Consessorum epistola Eusebitis, quam & Cleri Lugdunensis nomine inscriptam sui Dse , illis verbis significat: Has litteras ut ad te perferrat, m-trem , ac collegam nosram Irenaeum hortati fumus . Haec tamen epistola , si Blondello credimus , neque ad Eleutherium Pontificem data est , neque eam Irenaras presbyter detulit, sed cum ad Asiae Ecclesias tantum scripta esset longum post tempus , cum scilicet Photino in Episcopatu Irenaeus successii set , aliquot annis pos Murorum excesum, idem a Fraternitate universa destinatus, eam epistolam in carcere scriptam Ν - Nartyrum nomine Romam detulit . Haec Blondelli coinmen- Men. ta ex consula rerum gestarum chronologia necessario pro- μ ρ ρ Hi suunt; nam cum Persecutionem , & Photini Episcopi Lugdi nensis martyrium anno I 67. alligaverit, Irenaei legationem decennio diserre omnino debuit, ut ad Eleutherii tempora perveniret . His tamen adversari Eusebium , nulli dubium est, dum Martyrum litteras per Irenaeum presbyterum ad Eleuterium Pontificem delatas tradit . Neque etiam Valesio assen- Vs t DDUri possumus adnotanti , eum quidem a Martyribus , & ab si omni Clero Lugdunensi ad id delegatum fuisse ; ob secutam vero Photini Episcopi mortem illud praestare non potuisse, nisi
postquam sedata demum persecutione, pax Ecclesiae restituta fuit: quod Eusebii auctoritate confirmare satagit , dum narrat , post Photini martyrium Irenarum in ejus locum subrogatum suisse; quae sane, etsi vera sint , nequaquam tamen ejusdem favent opinioni . Quis etenim erudito viro dixit , Photini morte tunc interveniente , impeditum fuisse Irenaeum , quin mandata a Ciero, & Martyribus Lugdune iambus perficeret, & legationem sibi creditam obiret Nonne epistolam perferre potuit, dum adhuc Photinus viveret , aut rid4M sueti etiam post Photini martyrium brevi reversurus, ut in ejusdem disert- - i locum succederet His adde , quod si Irenaeus epistolam ad ' 'Eleutherium non detulit, scd alius quispiam; qui fieri potest,
ut Irenaei commendationem eadem retineret , quam tamen
Eusebius legerat Nec defuit causa , cur vigente adhuc ste
145쪽
rso Hrs TORIA Jk;0 Cux. Vt isma persecutione Roma in mitteretur . Ob quasdam quae-1ν' si iones destinatum sutile , tradit Hieronymus, idest ob Mon-Πi r. de Viri tan istarum pseudo-prophetias , quae eo tunc Calliarum Ecesentastri ir μα- sas turbaverant: Cumque illorum hominum cansa id est Mon-j si . t distarum dissenso orta est , qui in Galila erant fratres, privatum de his judicium suum , religiw- in primis, ct eam
recta me consentiens eideis epi lae subjunxerant e deinde pro pace Ecclesiorum quas legatione fungentes , ad Gemberium Komanae Urbis Episcopum scriberant ; in tantis enim angustiis constituti , pro dissicillimis qum ionibus tollendis Romani Pontificis auctoritatem , ac solertiam sibi non delut uratri sperabant . Insuper si conjecturis definienda res esset , Irenaetim , Persecutionis tempore , Lugduno ab suisse , a veritate quid m non at enum videtur . Nam quo tempore Lugdunenses, cujuscumque seXus , aetatis , & conditionis extremis alliciebantur suppliciis , solus fere Irenaeus , in tanta Christianorum, strage , Gentilium odia vitavit, incolumisque evasit: ergo non alia de causa , nisi quia impositam sibi tunc temporis legationem susceperat. Idque divino factum consilio censendum est, ut amictas Galliarum Ecclesias , Lugdunensem praecipue, sua postea cura . & solicitudine Episcopus erigeret. Martyres ad 9. Ad Martyrum certamina redeundum est . Maturus bes a dat, igitur, & Sanctus in Amphitheatrum ad hostias ducti , omnia η' tr rursus tormentorum genera subierunt, quin flagrorum verbe ' ra , hestiarum ipsos trahentium morsus , aut ferrea Postremo cathedra , cui superpositi torrebantur , vel saevientium animum explerent, vel illorum constantiam inflecterent. Hi ergo durissima perfuncti pugna , spectaculumque facti Mundo , cum vitalem spiritum diu protraxissent, tandem jugulati sunt. Blanditiam vero ad palum suspensam , bestiisque objectam , cum nulla tunc illius corpus attigisset , ex stipite deposuerunt, ac rursus in carcerem conjecere , in aliud certamen reservatam. Attalus demum vehementer a populo postulatus ad
supplicium , utpote vir valde celebris , per Amphitheatrum circumductus est , praecedente ipsum tabella , in qua latino
sermone inscriptum erat: Hic est Attalus Christianus: quem
Praeses , cum civem Romanum esse comperiliet, in carceTem
reduci jussit. In more quippe erat , quin & Lege Cautum , ne Praesides in cives Romanos jus gladii exercerent ; crimine tamen cum essent accusati, aut Romam mittebantur, aut Imperatoris sententia expectabatur. Io. Iu-
146쪽
ro. Interea dum de Imperatore consulendo agebatur , Jasu Cua Attalo revelatum est , non recte agere ex Confestoribus unum, a M. 37 . Alcibiadem nomine , qui in creaturis Dei minime uteretur , De Alcibia- in aliis exemplum scandali fret ; nullum quippe cibum, prae- is abstinon ter panem , & aquam admittebat. Admonitus tamen , ne - .sucatam Montanistarum abstinentiam sequi videretur , cunctis deinceps cibis promiscue uti caepit . Nec praetereundum hoc IO- Apristatae adco, Attali aliorumque Martyrum industria , lapsos, qui velu- fidem revocati mortua jam Ecclesiae membra plorabantur , ad vitam suille l
revocatos , iterumque Interrogatos , confestionem fidei con helit.
stantissime emisisse . Tanta vero Martyrum modestia, & hu- Martyrumilitas erat , ut quamvis in eum gloriae culmen evecti es- modcilia,
sent , ut non semel , atque iterum , sed saepius martyrium hμφη i/ β subiissent ; tamen nec se ipsos Martyres praedicarent , nec ab aliis appellari paterentur: si quis autem per Iuleras , aut in familiari colloquio hujusmodi titulo eos compellasset , ob - jurgabant graviter , atque increpabant . Martyris enim appellationem libenti me concedebant Christi , utpote ri , vero- que test, ct Primogeniis mortuorum . vitaeque caelestis P in
II. Ut M. Aurelii rescriptum Praeses accepit , quo jus- Martyres it sum est . ut confitentes gladio caederentis , hi vero qui nega- um m ς ' rent, incolumes imiterentur ; beatis unos Martyres ad tri Ire luit ue. bunal adductos dentro interrogavit. Cumque omnes una voce, ii etiam , qui prius negaverant, praeter Ethnicorum expectationem, Christi fidem profiterentur; alios bestis, alios, ct praec,
pue qui Romani cives erant , capite damnavit . At vulgus moleste ferens eorum , qui defecerant , Tespiscentiam , ad versus Alexandrum quemdam medicum , natione Phrygem , Alexandri
sed ob eximiam tu praedicanda fide Iibertatem notissimum , Μedici mar conclamare carpit ; hic enim TribunaIi adsistens , visus erat y Τμ '' imbecilliores ad consessionem nutibus concitare r qui a Praeside interrogatus , cum Christianum se esse dixisset , ad hestias ct ipse damnatus est. Postridie igitur una cum Attalo nam ct hunc Praeses, gratificari populo studens , bestiis rursum tradiderat in amphitheatrum ductus est , maximoque perfuncti certamine , gladio tandem percussi sunt. I x. Hos demum subsequens Blandina , ultimo spectacularum die una cum Pontico adolescente, qui annum vix quin- tum decimum attigerat, rursus in arenam descendit ; & I, I 'R a cet
147쪽
r32 HISTORIA JLsυ Cug. cet antea uterque simul in reIiquorum conspectum quotidie hs.1 . suissent introdueti , ut vel totidem cruciatibus augerentur, vel prae ipsorum seritate a proposito deterrerentur , adacti
delatio per Gentilium simulacra jurare , cum eorum Deos asper narentur, adeo muItitudinem ad odium incitarunt , ut nec ullam aetati , nec muliebri sexui habuerint rationem . Ponticus igitur expertus omnia paenarum genera, sororis tam rita exhortationibus confirmatus , cunctaque generose perpes- sus , animam exhalavit . Beata vero Blandina omnium postrema , tanquam nobilis mater , qu. v filios ad sortiters pugnandum accenderat , di victores ad Regem pra miserat , eosdem certaminum cursus , quos filii consecerant, remetiens, ad eos ire properabat, de exitu suo laeta, atque exultans, quasi non ad bestias, sed ad nuptiale convivium es., set invitata. Denique poli flagra, post ferarum vellicationes,r post sartaginem , reticulo inclusa , tauro objecta est , a quo diu in altum jactata , ac tandem vi et imae instar iugulata, Martyr occubuit et ipsis etiam Gentilibus ingenue fatentibus ,
ε nulIain unquam apud se foeminam , quae tot , ac tanta pertulerit , extitisse . Sed ne sic quidem illorum furor , & immanitas conquievit. Quippe serae , & barharae gentes ab humani generis hoste concitatae , pacari faciIe non poterant . Sa caiirum II. Quin potius aliud quoddam saeviendi init in m in Co pol i c i, Sanctorum corpora inimicorum protervia invenit . Neque
Κ i enim ex eo quod a Martyribus victi fuissent , pudore , ac mimi iri verecundia suffundebantur; quippe qui humano sensu , ac ra-i n tione penitus essent destituti . Sed contra Praesidis simul, ac p populi magis inde accendebatur suror . Eorum igitur corpora , qui in carcere suffocati perierant , canibus objecerunt , sollicite observantes noctu , atque interdiu , ne quis ea sepulti irae mandaret. Post haec quidquid aut a bestiis, aut ab igne reliquum fuerat, exponentes, reliquorum denique capita cum ipsis corporum truncis, similiter insepulta , per sex dies , addiatis Militum excubiis, custodierunt, quasi ingens lucrum facturi, si eadem sepultura caruissent . Et alii quidem infremebant. ac dentibus stridebant in mortuos , adhuc exquisitiore quo dam supplicio eos assicere cupientes . Alii vero irridebant. insultabantque , simulacra sua laudibus extollentes, ac poenas de Martyribus sumptas eis adscribentes . Tandem cremata , atque in cineres redacta corpora , in profluentis Rhodani alveum
148쪽
Veum sparsa sunt, ne ullae deinceps eorum Reliquiae In terris superessent . Atque id ea prorsus ratione Gentiles agebant, ne spes ulla resurgendi eis relinqueretur. I 4. Sed dignus quidem Augustinus , qui de hujusmodi contumeliis in Sanctorum cadavera illatis audiatur: Legimus
in Ecclesia ea hi ria , quam graece scripst Ensebius , o in
Iutinam linguam venit Rurenus, Mart um corpora in Gu sis cunibus exposta, canumque reliquias , ut e tis monao rum , inque ad extrewam consumptionem ignibas concremata , eosdemque cineres fluvio Rhoduno , ne quid ad memorium qualemcumque relinqueretur , insperses . auod non ob aliud ere
dendum es dioinitus fuiss permiss/m , nis ni discerent Chri
stiani, in consitendo Gripum , dam contemnunt hunc vitam , multo magis contemnere sepulturam . Hoc enim quod ingenti saepitia de eorporibus Martyrum factum est , ii .eir quicquam noceret , quominus beate requiescerent eorum victori Pisi is, ritus, non utique sieri Meretur. Re ipse ergo declaratum es, non ideo dixis Dominum: Nolite timere eos, qui occidunt torpus , c, posea non habent quid faciant , quod non esset permissurus aliquid eos facere de suo rum corporibus mortuorum
Ied quoniam quicquid facere permisi essent , nihil, quo diminueretur christiana defunctorum felicitus, meret, nihil inde ad
sensum pos mortem viventium perveniret , nihil ad detrimentum sitem ipsorum corporum , quo minus integra refregerent, pertineret . Hucusque Augustinus . Quibus ea addi vossunt , quae de iisdem Martyrum cineribus narrat Gregoriils Tilronensis, his verbis : Gω Christiani maerorem maximum habe
rent , quas deperiissent beatae Reliquiae , nocte apparuerunt viris fidelitas in eo loco , quo igni traditi sunt, santes inteiri, ac tuo ; ct conversi ad vires , dixerunt eis : Religniae nostrae
ab hoc colligantur loco , quia nullus periit a uobis . Haec renti antes Diri illi exteris Chrisianis , gratius egerunt Deo , c, eo di nati funt in fide, colligentesque scros cineres , aedi caverunt Bassicam mirae magnitudinis in eorum bonorem reddita postmodum Ecclesiis pace) : Locus autein ille , in
quo passi sunt, Athanaeo vocatur ; ideoque C, ipse Marores
a quibuseam vocantur Athanaeenses r qui licet diverso die , ac tempore , ut ex Actis constat , Martyrii palmam obtinuerint ; omnium tamen die secunda Junii memoria celebratur. as. Quot vero iidem fuerim , dissicile est invenire, cum epi-Jcsu CHR.
Nartyrum numerus Inis certus .
149쪽
134 Η Is Toar Arh,u Cust. epistola ad Eleutherium , cujus meminit Eusebius . deperdita, Q. ενν. sit, aut adhuc delitescat. Eos octo & quadraginta fuisse non-Gro. . de nulli tradunt , quorum etiam nomina commemorantur. His
gur. Mart . addendi sunt Epipodius , & Alexander , quorum Acta ei si β'' origilialia non sint , antiqua tamen , ct fide digna habentur ;ὸ . . ι .. ita ut ea Ruinartius collectioni suae inseruerit . Cum Sulpicio er x s.Sept - id adnotabimus, tunc primum martyria in Galliis fuisse ce-Φris, O die Ictrata , eo quod aliquanto tardius christiana Religio trans . .. Alpes fuerit disseminata. At , ut observat Tillemontius, ei si . . ' tunc primum Gallicana Ecclesia Martyres Christo peperit,
Ss D. Se ν. temporis tarditatem Lugdunensium , ac Viennensium Marty- ff. tib c rum numero, de gloria compensavit. Athenagoras I S. Ita Oriente etiam Marci Aurelii persecutionem sar-Apologi viisse, ex Athenagorae pro Christianis legatione , seu Apo-b 'dii, logia i Oc anno Vcl elaPso Imperatori oblata , constat, cujus aviiu obhol haec est inscriptio : Imperatoribus M. Aurelio Antonino , ct rit. ' - . Aurelio Commodo Armeniacis , Sarmaticis, ct . quod ma- Praef i' 'V xii inr es, Philosophis . Eam tamen Pagius & Dod ellus M. Aurelio , & Lucio Uero statribus anno I 66. , aut Is 8.DIZm. u. 1. delatam fuisse putant, hinis adducti argumentis : primo, quodpώ 6 i in fine Apologiae precetur Athenagoras , ut filius patri suc- cedat : Nos enim , ait , pro Imperio vestra preces ad Deum
e .:a. am fundimus , ct ui sidus, quod DHUfimum es , in Regm olim, Parenti succedai: quae de M. Aurelio , & Commodo ejus fi-
ui V lio , Imperii consorte, intclligi vix possie , scribunt ; cum fi- , . lios , quos succeimres relinqueret, Commodus non haberet . oesi i ,9. Addunt deinde Athenagoram in inscriptione utrosque Impera- .puli. dis tores Philosophi titulo exornare, quo sane & a Justino in se Cypri , ciunda Apologia M. Aurelius , & L. Verus donati sunt; cum econtra etsi M. Aurelius vita , & moribus Philosophiam assectaverit , Commodus tamen , utpote turpissimis foedatus moeribus , & , teste Lampridio, a prima pueritia turpis , impro bas , crudelis, libidinosus, ore quoque puluius , o consuratur fuerit, Philosophi titulo indignus erat. At levia haec sunt,
ct ad rem minus apta ; nam Athenagorae votum , ut filius patri in Imperio succederet , Commodo quidem Procontula ris Imperii participi aptari facile posse , nemo non videt, Optabat enim , ut non solum cum patre imperaret , sed &ut eidem succederet: hinc rogamus, inquit , ut fius in X gno Parenti succedat. Quae prosedio verba ad annos Iσσ., aut
150쪽
I 68. minus commode M. Aurelio convenire possunt ; cuin duos eo tempore filios haberet, Commodum scilicet, & Verum : quare non unius tantum , sed amborum Athena oras meminis Iet , cum Caesares utrique , & ad Imper tam destinati essent. Nec majoris ponderis est alterum , cui innituntur , argumentum , Commodo nempe Ι'hilosophi titulum aptari non Polle ; nam eadem de causa neque Lucius a Justino Philosophus dici potuisset, cum S ipse moribus aeque ac vita a Philosophorum institutis , non aliter ac Commodus longissime abesset . Philosophum tamen & Commodum dixit Athenagoras; quia eum optimis instituendum disciplinis , exemplisque pater
Curaverat: cumque ea oratione captandae benevolentiae causa
in utriusque laudem nonnulla adnotaverit ; nil mirum , quod etiam Commodum . Philosophi filium , ejusmodi titulo exornasset. His adde , ipsum Apologiae exordium , qno Sarmatici dicuntur Imperatores, Marcum & Commodum desigia are ; nam Lucius semel tantum ab uno Hieronymo Commodus dici
est , nec Sarmatici anno I 55. , aut a d. dic; poterant plariscus , & Commodus , cum nondum Sarmatas vicissent . Praeterea si Marco, & Lucio ejusdem fratri eam detulisset Apologiam Athenagoras , non utique , ut filius Patri succederet, sed ut frater fratri , expctiisset. Denique, cum oblatae Apologiae tempore unioersus Terrarum Orbis alti sima pace perflueretur , animadvertendum superest, eam superiori, aut Iabenti anno in lucem prodisse ; nam hisce tantum annis , M. Aurelio imperante , Romanum Imperium in pace fuit. 17. His de tempore, quo Apologiam suam Athenagoras M. Aurelio obtulit , praenotatis , aliqua de eodem ApOlogista adnotabitnus . Hujus omnium primus meminit Epiphanius, sed jejune nimis, atque obiter : Photius quoque pauca de eodem tradidit, cujus tamen locus Tillemontium, & D pinium figit, dum Athenagoram Photio ignotum aeque ac Eusebio , & Hieronymo fuisse scribunt : unde fit , ut vix quidquam de eo apud antiquos occurrat. Alexandrinae Scholae ante Clementem praesuisse , ex Philippo Sidete scribit Dod ellus. Cum vero ejusmodi testis ignotae sit artatis Scriptor, nul- Iiusque auctoritatis, ut Socratis ac Photii utamur verbis, nullam propterea fidem promeretur: quin imo si Elisebio , vel ipsi met Clementi adsentienduin erit, quemadmodum in Institutionum libris a se conscriptis manifeste innuit, hic non Athana