장음표시 사용
331쪽
III p. 31 6 His T EI Rcum nempe Decius imperare coepit . Interea vero quanium Iuctuosa fuerit Christianoruin conditio , ex eodem
Dionysio patet : Agesta quidem , ct acerba ante bane calam talem pestilentiam scilicet, de qua infra nobis comi erunt . PriwVin enim nos urbe expulerant , eumque foti ab omnibus fu-gfremur , atque opprimeremur, nihi minus tune quoque s regimus dies . urivis denique locus , in quo varias aerumnas tigillatim pertuliMus , ager , inqua a , fotitudo , navir , subulum , carcer, instar templi ad Iacros conventus peragendos fuit. Sed omnium Letispranam festivitatem egerunt consummuti M-0res , qui in caelo epulati sunt.
4. Dum Alexandrina Ecclesia gentilium persecuti nibus vexaretur , Carthaginensis ob Cypriani ordinationem est illustrata . Sed antequam de ejusdem gestis in episcopatu agamus , de primordiis nonnulla sunt adnotanda . Eum Afrum sui ste aperte testatur Hieronymus , atque genere Senatorem , post Nazianzenum , scribit Baronius : quum tamen eo loco Nagian Zenus Cyprianum Carthaginensem cum altero Cyprian Antiocheno Martyre confundat, nec pontius Diaconus illius vitae scriptor de generis nobilitate id adnotet, in incerto rem relinquimus . Tascium vero Cyprianum fui ise dieium ejusdem ad Pupienum epistoIa test at ur , quo nomine & in actis pa imonis ejus saepe insignitus est . Pontius quidem de Cypriani gestis dicturus, ex tempore , quo Christi fidem suscepit , auspicatur : quapropter, unde incipiam , ait , unde exordium bonorum ejus aggrediar ,
nisi a principio Mei , ct nativitiate crisi Si 'idem homi
nis Dei facta non debent aliunde numerari , nis ex quo Deo natus es . Fuerim licet sudis, in bonae artes devotam pecturimbuerint , tamen illa praetereo . Antequam tamen ad fidem converteretur , gloriose Rhetoricam docuis , post Lactantium , tradit Hieronymus . Caecilii autem Carthaginensis presbyteri opera , ac favente Dei gratia , ab idolorum cultu ad Christianam transiit Religionem , qua de causa Caecilii nomen ob tanti beneficii memoriam induit , ut Hieronymus testatur, atque in Proconsulis sententia Iegitur: s quis tenet,
vel ptistaei de bonis Caecilii Curiani cte. Hunc Caecilium pres
byterum Diodumeni imperatoris magistrum aliquando suis suspicatur Baronius, qui tamen Caelianus a Capitolino dicitur, nihilque commune cum Caecilio presbytero habuit. Carthagine
332쪽
De vero haec accidisse , ejusdem indicat epistola ad Clerum Carthaginensem data . qua inquit: Ubi enim mihi , aut mellas possis esse , aut laetius, quam illic, ubi me Deus credere voluit , ct crescere 2 jamque matura aetate Christo credidisse , ex eo conjicit Baronius , quod ad Donatum scribens haec habeat : uuiposybitis, Hebain, es tanta converso , ut repente , in perniciter exuatur, quod vel genuinum situ muteriae naturalis obduruit , vel usurpatum diu ,enio vetusatis inolevit Z Haec tamen vitia
potius, quam aetatem designant , quae etiam in adolescentia . aut virili aetate , vetusta aliquando sunt; hinc subdit: qaando parsimoniam discit, qui epularibus caenis, ct Iargis dapibus ossuevit, ct qui preti a veste conspicuus in auro , sitque purpura fui is, ad plebejam se , ae simplicem cultum quando deponit, fascibus ille Obie fatus , ct honoribus prioatus , ct inglorius ese non potes: quae certe non tam de se ipso , qui purpura
vestitus, aut fascibus exornatus nusquam fuit; sed de homine Ioquitur, qui ex idolorum , Mundique vanitate ad Deum convertitur . Quo autem aetatis anno ab illorum cultu desciverit, nos latet. Uerum non multo postquam Christo nomen dedisset , Episcopum ordinatum fuisse , aperte indicat Pontius , qui Apostolicum memorans Canonem de Neophytis non
ordinandis, subdit : Lue fuit primus , puto star exemplo , ut me posse , quam tempore promoveri; & post pauca : mora denique circa gratiam Dei nulla , nuua dilatio . Parum dixi, Presstertuis , in Sacerdotium satim accepti; quis enim
non omnes honorum gradus crederet tali wente credenti s. Nec mirum , tam cito Episcopalem cathedram obtinuisse Cyprianum , qui eo ipso tempore , quo in Christum credidit , christianae persectionis apicem attingens , continentiae propositum , Apostolicamque paupertatem catechumenus adhuc amplexus est . Inter fidei fuae prima rudimenta , ait Pontius , nil aliud eredidit Deo dignum , quam si continentiam tueretur ; dc infra : Nondum secunda nativisas novum hominem splendore toto divinae Iuris osculaverat , ct jam veteres , prsinas tenebras tota lucis paraturu Pincebat: deinde quod majus es , cum de lectione divina quaedam jam non pro condisione novitatis , sed pro fidei se natione didicist, suum rapuit , quod invenit , promerendo Domino profuturum. Disractis rebus suis ad indigentiam pauperum fusentandam ,
toIa praedia pretio dissipensans, duo bona Amal junxit , ut O
techumenus continentiam profitetur, ac bona pauper abus dii laibuit.
333쪽
th,0 Cust. ambit/sirem seculi ferneret , O misericordiam , quam Deus, v. ,. q. fucrificiii jaii prς tulit, impleret . Eum quidem suscepta fide,
ac emisso continentiae voto , carissimam conjugem , dulcissi-Rojej. ,so. mosque Iiberos Caecilio presbytero commendalle , tradit Ba--- io. Ionius , his Pontii verbis deceptus : Denique ille demulsus ejus obsequiis in tantum dilectionis immens merito provocatuIes, ut de seculo excedens, arcesAne jam proxima commenda
ret illi tarietem , ue liberos suos , ct quem fecerat de jectae
communione participem , posmodum faceret pietatis haeredem. Locum tamen attentius legenti nou oblcure patebit , Pontium de Caecilio loqui presbytero , qui morti proximus & propriam
uxorem , & filios Cypriano commendaverat. De Presbyte' 7. Ex his autem Pontii verbis , tunc temporis presby-rorum teros in Ecclesia Africana non solum uxoratos fuisse , sed &h; ά . '' ' gignendis liberis operam dedisse. conjicit Pearsonius: quod &FOU. onusI. aliis confirmat exemplis, Novati scilicet, quem uxoris prae- C r. gnantis uterum calce perculssse , narrat Cyprianus , quibur
'' ., addi debent Felix cum uxore Victoris , O Numidicus, qui '' - uxorem adhaerentem lateri suo concrematam laetus aspexit, ipseMMI p. de femiusulatus . Falso tamen haec adnotasse Pearsonium , non dubitamus ; allatis enim exemplis , etsi constet , Conjuga- uJ ' ι' '' ios presbyterali ordine aliquando suisse exornaros , poli ordi nationem vero gignendis liberis operam eos dedille , non probant , nisi fortaste in uno Novato , cujus uxor praegnans erat. dum esset presbyteT. At quae Novatus impurus homo , haereticus , schismaticus egit, ceteris commune non erat , qui ab ordinationis tempore , ut plurimum , coelibem vitam ducebant , ut Africani Patres in Carthaginensi Concilio , anno 39O.rim. i. ciatu. celebrato sub Genethlio , testantur : Episcopi . Pressteri, vel
Diaconi , vel qui Sacramenta eontrectant , pudicitiae custodes etiam ab uxoribus se abstineant ; Genethlius vero subdit : Ut quod Apostili docuerunt, ct ipsa fervavit antiruitas, noI quoque e lodiamus. Cyprianus ad s. Ad Cyprianum revertimur , cujus ad fidem accessio Donatum, & quemadmodum laetitia Fideles affecit, ii a & Gentilibus bilentia de Molo MN movit , ut & scurrilibus verbis ei insultarent : Audivi ego , brii se ;υ; . aiebat Lactantius, quemdam hominem sane disertuω , qui eum, Lason. dirim iwmutata ans littera , Coprianum vocaret idest Stercorarium rest, liris. 1. quasi quod elegans ingenium , in melioribus rebus aptum ad
aniles subalar contulisset ; graecis quippe coprias sereus dici
334쪽
tm . Cyprianus vero , ut primitias ingenii sui Christo dicaret, ad Donatum epistolam , seu librum scripsit , quo christianae Religionis vim , & dignitatem commendat , idolorumque vanitatem consutat: idque tanto eloquentiae studio , ut Augustinus
adnotaverit: φὶ tale quid in epistola s. Cypriani , quod ideo puto pes accidi e , vel consulto fuctum esse , ut sciretur a poseris, quam linguam doctrinae christianae funitas ab ista redun
dantia revocaverit, in ad eloquentium graviorem , modestioremque restrinxerit, qualis in ejus consequentibus litteris scare am tur , religiose oppetitur , sed di cillime twpletur . Simpliciorem
namque stylum divinis rebus magis , quam ornatum convenire ,
idem Cyprianus fatetur: In judiciis, in concione, pro rostris, opulenta neundia potabiti ambitione jactetur. Cum de Domino Deo est , vocis pura sine exitus , non eloquentiae viribus nititur ad fidei argumenta, sed rebus. Γjus tamen elegantiam eo usque admirati sunt Laistantiu's, Hieronymus, & Nagianzenus, ut magnis eum Oratoribus comparaverint . Erat enim , tra
dit Laetantius, ingenio facili, evimo , Davi , ct , quae fer
monis maxima es virtus , aperto , ut discernere nef&eaI , utrum ne ornatior in eloquendo, an facilior in explicando , an potemtior in persuadendo fuerit. Quin imo Naziangenus sic eum ceteris Praestare ait , quantum brutis homines. Stoe me tibi doctrinatus atque eloquentia conciliet , qua tu tanto reliquos mortales anteibas , quanto nos brutis animantibus praestamus. . Tuli mente eredemi , ait Pontius , quis nyn omnes honorum gradus crederet & iterum de ejusdem ordinatione, Presbγterium, ct Sacerdotium satim accepit. Temporis tamen aliquantulum spatii a baptismate ad Sacerdotium, & a Presbyteratu ad Episcopatum intercessisse , non obscure innuit: Multa sunt , qVae adhuc plebejus , multa, quae jam presbterfecit. Praetermitso autem Diaconatus ordine, Sacerdotem o di natum fuisse tradit Bamagius e sed falso , dum & Ecclesiae consuetudo , & illa Pontii verba : uuis . . non omnes honorum gradus crederet tali mente credenti Diaconum primo mille suadent . Nam si omnes honorum gradus eidem concrediti fuerunt , cur non & Diaconatus ordo Sed & insuper presbyteralem ordinem ab Episcopatu distinguit idem Auctor , haec addens: Presbterium, c, Sacerdotium satim accepit. Quod& Eusebius , & Hieronymus confirmant . Oprianus, ait Eusebius, primum Rhetor, dein Presbter, ad extremum Cart-gineum Jcsυ CHR.
335쪽
gmen is Episcopus. Hieronymus vero: pon non multum temporIs , electus tu Pres terum , etiam Episcopus Carthaginenses constitutus est . Blondellus tamen ex sacro lavacro ad Episcopalem thronum raptum suisse , atque Presbterium, ct Sacerdotium pro tino tantum ordine intelligendum esse scribit ; quem ttun Pontii verba , cum Eusebii , Hieronymique auctoritas refellunt, ut plura addere superfluum sit. 8. Quanto autem cleri , populique Carthaginensis favore, quanta animi demissone , & quasi coadius , episcopaIemunus Cyprianus acceperit , sic Pontius testatur : Non praeteribo etiam illud eximium , quemadmodum eum in delectionem ejus, EP honorem totus populus, aspirante Domino , pro Hret, humiliter ille secessit, antiquioribus cedens, ct indignum feralitato tanti honoris existimans , ni dignus magis feret. Quan to autem populi ardore ad Episcopatuin vocatus fuerit, Palin Iopost narrat liis verbis : obsederat fores domus copiose fateonitas , c, per omnes aditus silicita charitas circuibat . . . Erat videre ceteros omnes δε enfr , anxio spiritu expecture Pentu rum , cum gaudio nimio venientem . Nihilominus in tanta cleri populique concordia , non desuerunt , qui ordinationem ejus oppugnassent , de quibus Pontius : uuidam illi restiterunt, ut pinceret; quibur tamen quanta lenitate , quam patienter , Τ σμbenevolenter indulset, quam elementer ignovit, amicis os eos postmodum , ct inter necessarios compulans , mirantibus multis. Ex his quinque Presbyteri fuerunt , Fortunatus scilicet , Sov, nus, Maximus, Donatus , & Gordius, qui ad Felicissimi Schimma transeuntes , Carthaginensein Ecclesiam turbarunt, de quibus Cyprianus: auoramdam Pressterorum malignitas, a perfidia perfecit, ne ad vos ante diem Paschae venire licuiust, dum conjurationis suae memores , ct antiqua ilia contra Episcopatum meum, immo contra suffragium vestruis , ct Dei judicium , venena retinentes, insatirarunt veterem contra nos im
punationem Dum , ct iacrilegas machinationes inbsidiis foli-
iis denuo rePocant. 9. Quis vero immediatus in Sede Carthaginensi Cypriani praecelsor fuerit , non constat . Donatum tamen suisse non immerito creditur ; nam ad Cornelium de Privato haeretico scribens , haec idem subdit : Antecesserum etiam nostrorum , quod vestram constemiam non latet , Fabiani , ct Donati litteris severi sitae notatuis fuisse . Neque his obstat, Digitia L . GDO e
336쪽
quod Augustinus inter Cypriani praedecessores Agrippinum memoret ; nam non de immediato ibidem loquitur, ut ejus verba indicant et Cur enim Jub anus , ait , de novitate turbare
tur , ut cum per auctoruatem Agrippini fanari oporteret, si ob Agrippino inque ad Cyprianum Me tenebat. Sed & Cyprianus ipse in epistola ad Iubajanum , Agrippinum immediatum decessorem suum non fuissae, testatur : Euando jam multi anni sent, ct longa .etas , ex quo sub Agrippino bonae memoriae obro e. Quod de in epistola ad Quintum confirmat, dum multos annos , Iongioremque aetatem inter se & Agrippinum, Episcopum intercessisse narrat. I o. Labenti quidem anno Episcopum fuisse ordinatum, d bitari vix sinit ejusdem Cypriani epistoIa sub initium persecuti nis Galli , & Volusani , anno icilicet 2 2. , ad Cornelium Romanum Pontificem data , qua quadriennio Carthaginensi Ecclesiae se praefuisse narrat et Ceterum dico enim propocatur ,
dico nolens , dico compulses quando Episcopus in locum defuncti substituitur , qtiando populi universi se Oragio in pace de igitur , quando Dei auxitio in perseeutione protegitur , coue-gis omnibus Meliter junctus , Nebi suae in Episcopatu quadriemnis jam probatur in pace ferviens disciplinae , in tempesUI proscriptus applicito, ct adjuncto si opatus fui nomine ; eo quod a Proconsule distiun fuerat, si quis tenet vel possidet bona Caeritii Cypriani Episcopi Christianorum. Deinde tu eadem
epistola et toties ad Donem pesitus in circo, in amphitheatro δε- minuae dignationis tesimonio honoratus, his ipsis diebus , quibus has ad te litterar feci, ob facrificia , quae edicto propinito celebrare populus iubebatur , clamore popularium ad leonem δε-nuo posulatur in circo a c. Haec Cyprianus anno Es2. , cum edieto Galli , & Uolusiani idolis sacrificare Christiani coge-
II. Quae autem vivendi ratio ait Episcopatu Cypriano fuerit , quis referrei sciet Z ait Pontius , quae ilia pietas i qui vigor i misericordia quanta l quanta censura i tantum fanse, alis , O gratiae ex ejus ore lucebat, ut confunderet intuentium mentes . Gravis vultur , c, Ictus , nec jeveritas tristis , nec comitas nimia, sed admixta utrinque temperies ; ut est ambigere vereri plus, an diligi mereretur , nisi quod diligi, vereri merebatur . Sed nee euisus fuit dispar a vultu', tem
perat ur ipse de medio . Non iuuis superbia secularis in
337쪽
ΛN. 243. oblationes offerri vetat
Pro eo , qui testamento presbyterum tutorem di
312 Ηrs To Iaperet , nec tamen prorsus abfectata penuria sordidarat; quia in hoe vestitur genus a jactantia minus non es , quam osen tuta taliter ambitios frugalitas . eid autem circa pauperer Episcopus faceret, quos catechumenus diligebat, viderint pInatis amisites cte. Haec de moribus Cypriani , qui non solum
exemplo , di viva voce , sed & scriptis commissum sibi gregem enutriendum curavit : ac primo virginum , quae Christia. ni gregis illustrior portio dicitur , sollicitudinem gerens , de earum abitu tractatum edidit, edocens, qui cultus , quaeque vestium disciplina ab iis servanda esset . IE. Ad Episcopatus quoque initia pertinent epistolae plurimae variis de argumentis scriptχ , ut sexagesima scXta presbyteris , diaconibus, & plebi Furni consistentibus , qua julsit, ne pro Geminio Victore , qui testamento suo Faustinum pres-hVterum tutorem dixerat . oblationes orarrentur , Iicuti aci
antecessoribus suis statutum fuerat et Ut si quis frater excedent
ad tutelam , vel curam elaricum nominaret, non ferretur prseo, nec pro dormitione ejus celebraretur. Allera etiam ast Euchratium Episcopum epistola Histrionem , qui ae theatra cessseverat, alios tamen docebat . ab altari removendum censet et quia vero fieri poterat , ut necessitate victus histrionicam artem exerceret, Ecclesiae stipendiis ali iubet, quod si esus Ecclesiae paupertas frugalem ei victum largiri non posset . ut ad se eum mitteret, hortatur . Epistola altera Pomponium la dat , quod Diaconum , qui cum virgine familiariter vivebat . communione abstinuisset. ceteros etiam, qui cum ipsis eodem in lecto dormire ausi fuerant . pari censura dignos sudicans rinsuper & ut virgines ab obstetricibu& tententur , admonet. ita ut si virgines inventae fuerint , ad communionem admittantur , sin minus , poenitentiam agere cogantur . Epistola Vero ad Rogati anum . ejus modestiam commendat, quod cum poenas de Diacono contumeliosa sumere potuisset . querela potius ad se deserre censuerit. ac Diaconum lubet agere a
daciae suae paenidentium , O honorem SacerdotII agnoscere . Miraculo adscribendum censet Baromus, ut vir Christianae Religionis pene novit ius , quique Caecilio presbytero catechista Paulo ante usus fuerat , repente tanta Scripturarum scientia, ecclesiasticaque doctrina sulserit , ut Episcopalem cathedram vix adeptum , veluti magistrum eruditi II imi Episcopi considerent . Eum porro Scripturarum meditationi , ct ecclesiastic Dissi o by O le
338쪽
tum scriptorum lectioni seduIo vacasse , constat et Tertullia- JL,u Cust. num vero ita familiarem sbi secerat , ut continuo, sicuti su- - . 148.
pra in Tertulliano adnotavimus, prae manibus haberet, Illius uer. de Aritamen errores adeo adversatus est Cyprianus , ut unitatem Ec- Mustri is Crclesiae , quam ille proscinderat , libro de Unitate , poeniten. t qtiam , quam lapsis negaverat , Iibro de Lapsis vindicaverit. 33. De Cypriani conversione agens Augustinus , inter AuCypri inuet cetera narrat: Mutati sunt Piscatores, mutati junt postea etiam multi Senatores , mutatas eu Cyprianus , cujus hodie memo- riam frequentamul. . . . rue Icribit , ipse testatur , cuIM P ribus. tae fuerit aliquando , quam nefariae, quam impiae , quam im- Aug. Se probandae , o detestandae . Quibus verbis una cum Gregorio 3 δ' NazianZeno, & Prudentio in ea opinione se suisme indicat, ut
crederet Cyprianum magicis incantationibus , impurisque amo- Curi operiribus ante conversionem deditum suisse ; de quibus ta- rot- so, iomen ne verbum, aut jota apud Pontium extat. Ea autem, ''
Augustinum , Nazianzenum , aliosque ex libro , cui titulus, Gnfessis Cypriani, hausisse , non est dubitandum , quo multa sane nefaria, ac impia tamquam a Cypriano gesta , antequam Christo crederet, Ieguntur: qui quidem liber, adnotante Fello, Constantini aevo vulgatus est , ac propterea antiquis etiam Patribus notus , quibus & fucum secit. Husmodi opus Eudoxia Imperatrix Theodosii Junioris uxor versibus exornavit, teste Photio, ac tribus distinxit libris: quorum primo Justinae non BAL conversionem, ac invictum virginitatis propositum reseri, Cy--priani deinde facinora , ac scelera , conversionem postea , baptismum , Ostiarii munus , ct Episcopatum . Libro secundo Cyprianus scelerum suorum seriein texit , magicasque commemorat artes , quibus seipsum , aliosque deceperat : nefariae 3 tandem vitae fastidium , ac desperationem ob scelerum immanitatem , e quibus Eusebii cujusdam presbyteri opera , &exhortatione eripitur . In tertio denique libro Iustinae, & Cypriani martyrium narratur e opus quidem latine, & graece in ter Cypriani scripta editum , quod antiquitate sua, tum Naxia Eeni, & Eudoxiae suffragio apud nonnullos fidem invenit; quae tamen , si vera sunt, ad alterum Cyprianum , quem Antiochenum suisse acta ipsa testantur, pertinent I nunquam vero ad eum , de quo agimus , Carthaginensem Episcopum, quem in unum immerito confuderunt Nazianzenus. & Prudentius , de quibus haec Naziauaenus: Cypriarat Metus quondam Naxiam.
339쪽
sa 4 HIs YBR IACarthaginensium , nune autem totius Orbis nomen; & Infra rneque enim Carthaginens tantum Leelsae praesicitur , verum etiam Occiduis omnibus regisvibus et quo loca & eiusdem et quentiam , de opuscula laudat , ut non alium, quam Cartha ginensem prae oculis habuit se appareat. Prudentius vero:
Unus erat iuvenum ADissimus artibus ni is Fraude pudicitiam perfringere , nil fucrum putare , Saepe etiam magicum cantamen inire per sepulcra . Ne vero Autiochenum sortasse Cyprianum quaeramus, subdite φὶ proprius patrix Maror, sed amore , O ore nostir . Incubui in Li a funguis, sed ubique ingua putet . Laetior interea jum Tascius ob diem Dorum Sisitur indoisili Hoeo His eminus furori.
Sed de duobus Cyprianis , Charthaginensi scilicet , te Antio. cheno, plura videri possunt apud Fellum . Batratum , aliosque. IESU CHRISTI Av. 249. FABIANI PAPAE IO
I. NonnuIIas per Romanum Orbem seditiones hoc misno excitatas suisse , Historici narrant, quarum causa Philippus Imperator nna cum Filio Imperii consorte periit. Jotapianus itaque, . quem Papianum Zosimus vocat , in Oriente primum rerum potitus cst ; cujus tamen Imperium momeutaneum ,
ac somnio simile fuit: de quibus haec Dionysius Alexandrinus Episcopus: Secuta deinde seditio, in bellam civile miseros exci-Fiens , crudelitatem , qua in nostros idest Christianos gra fati fuerant, in ipsos mutuo convertit. Perictuosior ceteris ea
seditio fuit . quam in Pannonia legiones excitantes Mayinum Imperatorem dixerunt: unde turbatus Philippus, Senatum con. gregans , auxilium . consiliumque ab eo postulavit, & si Imperio indignus censeretur , se abdicaturum spopondit . Cum autems omnes. prae timore obmutescerent , Decius Imperatorem , ut bono animo esset , hortatus est, nullamque trepidandi causam
340쪽
adesse commonstrans, brevi seditiones compescendas fore dixit: quod & eventus probavit ; nam Marinus paulo post larvatum Imperium cum vita amisit . Philippus interea Declum , ut Iegionibus in Pannonia praeesset , destinavit , quo ut advenit, ab exercitu purpura amictus Imperator salutatur . Philippus vero adversus Decium Italiae finibus adventantem prosectus est , pugnaque ad agrum Veronensem inita , cum maxima sui exercitus parte OCcubuit: ac demum post patris interitum, Philippo juniore, qui duodecimum annum vix attigerat, a praetorianis Romae interfecto , Imperium Decius , nullo resistente , invasit. Hunc annum Philippi Imperatoris ultimum fuisse , eruditi consentiunt: quod ει multis confirmant argumentis , ac prae ceteris ex inscriptione
legis primae Codice de revocandis donationibus, quae Kal. Julii Emiliano, & Aquilino Coss. data est , idest hoc anno Philip Po Aug., de ex lege secunda de haereditariis aetionibus decimo quarto Kal. Novemb., iisdem consulibus, data, Decio Augusto , cum Philippo successisset . Unde inter Kal. Julias , &a4. Kal. Novemb. Philippum e vivis anno Imperii sexto ereptum suisse patet , quum annos septem regna flet, ut scribit
Lusebius: Philippo , eum septem annos regnasset, successi De
cius . Baronius vero Illius interitum ad annum usque 2s3. di- sulit. Veronensis inscriptionis auctoritate deceptus, qua anno Christi asa. Philippum necatum fuisse legitur. Falsam tameuesse , vel ipsa Dionysiana aera aperte testatur , quae secuIo tantum sexto inventa est . Inter divos autem relatos fuisse Philippos , auctor est Eutropius et ex quo , illud conficimus , ait Baronius, se res christiana fuisse Religione initiatos, ut tamen nullum ob eam causam negotium facessis erint gentiliciae superstitioni, cui certe molesti ain non altu Ierunt, iisdem superstitionibus ad obitum usque addicti ; nam quae de Christiana fide ab iisdem suscepta is nonnullis traduntur, figmenta esse supra jam diximus: et si inter Martyres etiam Philippos Petrus de Natalibus recensuerit. a. Non ignobili quidem familia Decium Buda Iae in Pannonia natum , Quintum Mesium , Trajanum etiam appellatum , animi corporisque dolibus excellulise , gentiles historici tradunt . Vir erat , ait Victor, artibus eunctis , virtutibusque instructus , placidus, communis domi, in armis promptissmus . Quidquid tamen de Decii moribus narrent Gentiles , ejus adhuc memoriam detestaui ur Christiani, de ut ait