장음표시 사용
21쪽
De eodem Cauterio ad inion in pueris Diopticis, O reliqua curatione in dem Leci. XXXV. si Deitiratione uile ae in pueris ablactatisinatuq; gradioribtis Obiter de liquore Chalcanthi, seu Uitrioli, ei que abusu. Lere. XXXVI. De eadem curatione in pueris grandioribus,s an tussis possit esse peculiares toma lumbricorum.Lect.XXXVII.
De eurationeParassem uileptici in omnibus. Lec. XXXVIII.4io De curatione uilemae per essentiam extra paro' um in s adolescentulis,a iuuenibusper Pharmaciam hera XXXIX.gas De Haphoreticis.seu resoluentibus materia in Capite,deq;eius intemperiem corrigetibus,ct illud corroboriatibus. Leci. XL. qa
De Aquis,ac Trochiscis quibusdam ad Diopsia admirandis, deq; multis Empiricis reme s. De Periaptis,o Amuletis iam P0sicis,quam Magicis quidsentias auctor Lect.XLI. 4 3 De eiusdem uilepsiae curatione per chirurgiam, primo de
sanguinis Vsione controuersiae proponuntur, sedantur. ι Leci. XLII. Α
ae anguine ex haemorrhoidibus vacuando de Cameri=s Phaenimis.Lect XLILL HDe Fonte Diatetico in Episepticis,primumq; de Aere,mox de Somno, pigilia Leci. XLIV. 46ID Motu, uiete,sub quibus de exercisationibus, rictionibus; DeAnimi pathematis. De Inanitione,et Repletione subqtiibus de vis Balnei,ct Veneris in Dilepticis. ecl. XLV. so De cibo, Potu. Vbi dubitationes quaedam de carne haedina, coturnicum.de usu an, coriandri in Dilepticis breuite diluuntur. Lect XLVI. 73 De Prandio,ct Coena,hoc esJ de viri se quantitate in uile-pticis,ct demum deuiosaepe consensum ortae curatione. Lect.XLVII, ct vltima. 8a
22쪽
Quorum Cognitio, Guratio ita traduntur,ut ad alios etiam cognoscendos, curandos mirifice conducant,
De Catarrho , Phrenitide, Lethargo a Dilepsia seu omitiali Morbo, Libri Septem.
4uam frequens ubiquesit catarebus, O TUma in primis, eis ut nomenclaturae explicatio. 'i Lectio . mi ta inis n: cloiletia: . ol, OSTULA iam inchoati ordinis ratio, AuditoresNobilissimi ,t,cum transactis diebus,prius quam geniale,seu animo lais xando dicatum tempus accederet,de vi tiata actione tactus, nempe de dolore ad caput attinente, abunde pro virium mearum militate egerim, in praesenti de vitiata actione nutritionis cerebri, unde Catarrhus prouenit, seu diuillatio..per tractare aggrediar. Ne dicam,quod hoc potissimum temporo distillationes oriri incipiunt ob aeris teporem, a quo humorum in cerebro, icliquo corpore per hyemem collectorum colliquatio emcitur; Vnde etiam clare patet summa cum ratione ab hac Sacrosaturi Romana Ecclasia, aduertus quam temere, laudactet rumis latrat Fuchsius, diuinum Ieiunium Quadragesimale dictu , quod nunc ormes vere Christiani libentissime amplectui, ur hilae diebus tuisse institutu:Inter alios Ecclasia Doctores ieiunii titit te valde commendant D. Athanasius Tract.de Virg. i. Hier nymus aduersus Io idib.2.Quared Philo Iudaeus expendes e
23쪽
Ba illa, Resipuit Noet, Sobrietas,inquit,non solis animabus,-rum etiam corporibus omnium consessione utilissima est. Nam de infirmitates arcet e nimia repletione nasci solitas, ct sensus mirifiace acuit, nec sinit corpora plus iusto grauata corruere; sedat toet ea simul, iubleuat, reuocans ad officia propria,omnibus eorum partibus opportunissimc Sic in vere αβοω ria salubriter institutam esse probat Neocomensis lib. de .s. Nam hoc temp re corpora carnes hibent humidiores, ob pituitam ex hyeme coaceruatam, sed carnes habentibus humidas fames afferenda est, quae ex accidenti corpora exsiccat apud Hippocr. Galenum . . Aph. s. De hoc itaque mali genere, nempe Catarrho diffuse loqui, materiam adeo utilem,atq; necessariam non ita breuiter perstringere,sed pluribus Lectionibus enarrare decreueram verum a prop6sito discedere duae in primis causae me quodammodo impellunt. Vna quidem,ne iam acta,imo in lucem edidita agere velle videarao quod annis praeteritis dum essem Rauennae,integrum dc Catarrho libellum in apertum emisi, in qu omnia fere, quae ad huidsce aegritudinis cognitionem praecautionem, curationem spectant, hon iniucunde tractantur Altera vero,ne tam longam moram faciens in uno tantummodo affectu explicando, cogar postmodum caeteros capitis morbos , quos omnes
hoc anno penitus expedire, di omnino absoluere in animo est, in aliud tempus reijcere, secus, ac vestrum omnium est desideritim. Sciendum igitur vobis, quod Catarrhus,sive cistillatio a capite in subiectas partes maxime omnium morborum nostrum corpus imsestat, ut iam fere quique morbi, vel Catarrhi sint,vel non sine Carartho Quamobrem Arist. Seet. Probi. I o prob. I. hominem fiequentissime hoc malo vexari significare voluit,dicens eumniavsis tussire caeteris animantibus, quoniam videlicet humidissimum cerebrum ortitus est. Hippocrates ante eum,duina de Morbis, quadam in Epistola ad Demetrium Regem, cerebrum dicit esse omnium corporis partium morbosissimum, nec non ipsum malo rum omnium radicem vocat, dubio procul de Catarrho intelligit,iquem veluti sontem caeterorum morborum statuit, iuxta doctrina illam, quam praecipue in libello de.Glanssimemoriae proditam re liquit. Nulla siquidem est humani corpori aegritudo, quae non a
24쪽
defluxione alicuius humoris e capite, aut excitari, aut incrementum capere possit, quod quam verum sit,sub hoc coelo Romano degentes manifeste experiuntur Romam enim incolentibus Catarrhus multo magis quam hemitritaeus inquilinus, iatrius esse videtur.Vnde veluti Athenis podagra erat, arthritis,in Achaia
lippitudo, in Aegypto elephas,de quibus Lucretius lib. 6.EIJ elephas morbus, qui propter sumina Nire Gignitur Aeopto in medii, neque praeteres quam Atthide tentantur gressus, oculiqi in Achaeis Finibus, inde assalius locus en inimicus
Partitas , ac membris varius concinnat id aer,
Ita peculiari quadam ratione Romae degentes Catarrhus afficit, atq; diuexat. Ideo Galenus, post eum recentiores multi, qui in Urbe medicinam fecere, Romanum coelum cunctis distillationem patientibus aduersissimum esse prodiderunt, Qua re nulla magis in incolarum,&Medicorum simul ore decantata inter alios
Alexander Petronius lib. q. de Vic Romanorum frequentem hanc succorum in capite exuberantiam vernaculum Romani coeli moris hum esse scribit,d novo, sed non incongruo nomine,capiplenium vocat Ita censet de Romano coelo Galanus . Meth. 9. 4. de Temp. 6.& Petronius loco mox adducto,ubiciare admodum profitetur huiusmodi affectum ab aere potissimum proficisci crasso, denso, tepido, frequentiq; flatu, di vehementi, ex quo certe magna huius aeris inconstantia pendet, crebra in contraria mutatio , quam facile ferre natura hominis nescit, Gai ipso auctore alib. Art med. cap. 85. Vnde Hippocr. in lib. de Aere,Aqu. Loc.regiones illas damnat,in quibus tempora creberrime mutan. tur. Sed si hoc verum est,quid ad Vitruvium qui lib. 6. cap. I. scripsit quod ,quemadmodum Iouis stella interMartis feruentissimam, Saturni fiigidissimam media currens temperatur,eadem ratione Italia inter Septentrionalem, Meridianuaeq; ab vitaq; parte micitionibus temperata, inuictas habet laudes , itaq; consilijs refringit Barbarorum vires, forti manu meridianorum cogitationes; Ita Diuina mens ciuitatem populi Romani egregia, temperataq;
25쪽
quo facies quod Roma In medio loco quinti climatis esse sertur
Huiusimodi vero clima temperatissimum vocabat Averroes tib a. Collig. cap. vlt. Et hinc est, quod aliqui in arte peritilsimi,& celebris olim in Vrbe nominis Medici in vivendi potius intemperantiam 4 crapulas , quam in aliquam aeris qualitatem distillationum Romanarum causam reserre maluerunt . Quorum iudicium ut ex parte verum magni facimus quidem sed clarissimo Gal. aliorum testimonio minime praeferendum esse existimamus;eo magis, quia infiniti propemodum in hac sancta Vrbe reperiuntur, qui
parce admoduni &continenter se gerunt in vivendi ratione morbis tamcn a fluxione e capite acriter molestantur, ne dicam, quod
aIijs in locis Italiae, in quibus multi otiosam, sedentariam,& luxui penitus deditam vitam vivunt, tam frequentes, tamq; rebelles distillationes minime apparent. At his omissis, per Catarrhuic te res quid intelligere voluerunt Paulus ab Aegina tradit Catari huesse descensum praeter naturam humoris excrementiti a capite in subiectas partes. Non dissimili ratione Avicenna Catarrhum cursum materiar a capite appellauit. Atqui Catarrhi nomen defluxus, vel distillatio est nam verbum id sonat, ut propterea Catarrhus vocabulum comi nune sit omni humorum defluxui, quod alij pariter de rheumate proserunt . Quare nullo modo Brast au- Ius decipitur, uti perperam putauit Pascasius in sua de Curand. Morb. Methodo cap. 33. dum scilicet Catarrhum ad omnes humorum defluxus extendi existimat. Neq; cnim obstant duo illi versi uti Gerardi reserente Arculano ini Rhal , tum flait ad pectus dicatur rheuma Catarrhas Ad fauces branchus, ad nares dico corJetam Neo etiam quod Galano. de Sympi caui . cap. q. 'Ogn.com. Αρ.&Paulus m. 3. cap. 28. Aetius serm. 8. cap. 33 sentire vi-ceantur Catarrhum dici, quando humor in os, palatum,& pectus descendit. Nam hoc nomen latius patet nobis, quo veteres eam solum distillationem designasse vidcmur, quae in fauces irruit, qui-nimo per coryzae nomen , quod nunc in grauedine tantum seruatur, auctore Celso lib. q.cap. r. Hippocrates omnem distillationem
quocunq, influat in nares, sauces, pulmonem, quam postea Medici
26쪽
eatasta on dixere,intelligi volebat.Quamobrem dicatur nomen Catarrhi sumi posse tripliciter, communissime, e inmuniter ac proprie. Si primo modo accipiatur, nulli dubium, quod per Catarrhum nil aliud significare volumus , quam humorum ab una ad aliam partem prolapsum. Si secundo, erit dee us humoris a
capite in totum corpus,aut aliquam corporis partem. Sic tempore Socratis ut meminit Plato 3 de Rep. omnes defluxus humorum a capite ad partes inferiores ocabantur Catarrhi. Sic etiam accepit Gal. 3. Aphoris I et ubi Leonicenus deceptus est, ut notat
Scianus Com. in Art. Medic Si vero tertio, sane Catarrhus erit fluxus, seu distillatio a capite per palatum in fauces, sectus. Quo sensu Gai de Sympi caussita cap. iam allatis tradit tempore suo Catarrhum fuisse nomen commune solum distillationibus illis,quae ad nares, ad palatum, pectus dilabuntur . Sed iam finis imponatur hisce omnibus , quae ad nominis potius disquisitionem facere videntur, quam ad ipsam rei essintiam,de qua in subsequenti Lectione fiet a nobis sermo.
catarrhi de isto Iectio II. M de tendus est Catarrhus essentiali definitione, ideo dicamus cum Hippocr. in lib. de Gland Catarrhum esse sordem, purgamentum cerebri, vel,ne verbo metaphoricina pro
pterea obscuro, quod in definitionibus de Arist.
sententia maxime vitandum est, definire videamur, excrementum cra sum,affligens corpus, a cerebroripis descendens, in eo prius cumulatum ob eiusdem fiustratam coctionem. Cuius definitionis partes omnes diligenter expendere oportet, ne temere ac oscitanter ex alijs eam attulisse dicar . In ea si quidem Catarrhi qua uis causae habentur, utputa sol malis, materialis, Messiciens iam finalis causa in malis non datur, si modo bonum uinis reciprocentur, ut est apud Platonem in Philebo. Quo argumento reprehenditur Euripides ab Arist. a. hys quod scripserit mortem esse finem rerum omnium. Quandoquidem non
27쪽
n De Barrho quicquid agit habet certum finem suae actionis sed quicquid agit
naturaliter. Vt visi , missus finis in morbis, in ideo nulla finalis causa Catarrhi. Quinimo Gabin lib.de Caus Morb.& Sympl.non alias explicat causas, quamessicientes, Leonicenus in Praes Art. laruae testatureta Galeni consuetudinem per causam simpliciter, enicientem latummodo intelligere.Iuliis Caesar Scaliger Com. in lib. Happ.de Insomn.Cum cauti,inquit, aliae sint intus,aliae extra, hae quae intus sunt, effici mes,& materiales esse possunt. Nam ut sunt subiecta qualitatibus deserendis, materiae sunt, ut impediunt
an tiralis e tactiones efficiente erunt. Quando itaq; dixi excrement cratam amigenu, diro strinam ipsam significavi. Quod
si quis obijciat Catarritum motum dicere, veluti per se patet,&i iam supra ostensem est, excrementum vero esse mobiledesponsumsit, vocem Catarrhi semper signitidare istuxum praeter naturam materiar morbmaeae ut idcirco perhetne ille definiri possit essentiali deluistione Nam vocare usum fluxionem, vel descensum cum . Paulo, in uicenna, ad notionalem potius de itionem pertinet Excrementum autem vocavimus Catarrhum,ad differentiam
alimenti; quod pituitosus sanguis est, quo cerebri substantia medullosa nativo temperamento: ipsa frigida, tumida tanquam familiari,& sibimet congehere pro nutrimento utitur additumqῶ est crassum, ut ab excremento tenui, vaporoso distinguatur. Quod quidem ut melius intelligi possit,sciendum vobis est, cerebri
TXcrcnLmra duorum esse omnino generu, alia quidem tenuia,aliaver,crassa; illa vaporis, fuliginis instar sua leuitate superiora petunt, perq; meninges, cranium, cutim expirant, perimen ges vero xcutim,non adeo manifesto,& patenti, sed obscuro,&insensili ductu Est en mearum corpus in vivente multis forami- nulis peruium. At ossis crassitiem,ac densitatem cum permeare vapores non possent, suturis distincturn suit cranium, per quas tenuia, ac vaporosa excrementa facile transpirant;quibus cerebrum abundat ratione potius situs , quoniam illuc expirationes,& halitusti is generis ab infernis iugiter conscendunt per vasa potissimum quae ad caput terminantur. Haec vero,nempe crassiora exincrcmenta per patentes, conspicuos ductus,atq; meatus deorsum
28쪽
expugnantur.Sed quid nam est crassum hoc excrementum 'pituitola quaedam mat cria,aquea, serosaq; quς ex reliquij pitui si p& crudioris sanguinis ex labefactata coctione in cerebro generaetur Vt distinctio fiat ab alijs duobus excrementis,bilios inquam,
quod per aures continuo expurgatur,& melancholico,ex terrena alimenti portione vi caloris assata genitis. Materialis vero causa quae nam erit Scitote per causam materialem accipi quandoq. a Medicis subiectum,in quo morbus existit, quoniam materia,quael morbum committit, ut morbificus humor, efficientis rationem habet; locus igitur generationis Catarrhi, seu eius subiectum,erit ipsum ccrebrum, quod a nobis per ea verba significatur, excremen tum crassum a cerebro descendens Neque enim audiendus Argenterius, qui huiusmodi humorem proprium ense cerebri excrementum negat, eo quod multi pituitain nec expuant, nec emunis
gant, sed humorem esse vult in hepate genitum cum sanguine mi 1tum, de in venis contentum, qui non in cerebro ab alimenti coctione generationem habeat,sed eo seratur,& cum ob imbecillitatem coctricis, aut intemperiem frigidam a cerebro assimilari nequeat, tanquam redundans, superfluus per Os, lares exceris natur . Cuius viri opinio abunde resellitur ab Andrea Laurentio in suis oper Anat. lib. 3. Quaest. q. Dum autem subnectitur, affligens corpus,duo pariter indicantur , videlicet affecta sedes,seu patiens Iocus,qui est corpus ipsum,4 praeterea huiusmodi excrementum tum symptoma esse, tum morbi causam Nihil enim prohibet quin symptoma aliquando sit causa morbi mam dolor saep-
fluxionem accersit, a qua tumores praeternaturam eXcitantur.
Vnde Gai r. de Comp.medic sec. gen.Atqui omnis dolor inflammata exacuit, irritatque,& fluxionibus accessionem praebet, qua
uis rheumatica intemperieiger non assiciatur Nos tamen hoc in loco Catarrhum intelligimus,ut symptoma est. At cum symptomadicitur,intelligendum symptoma non primarium; sed, uti vocant secundi generis, ut pote quod symptoma aliud, nempe actio. ne musam Pac vitiatam insequitur Vnde recte a Gal. huiusmodi symptoma opus,seu symptoma vi opus vocatur in lib. de Diis Sympi.semper enim opera immediate sequuntur actiones Actio autem
29쪽
8 . De Catarrho a qua fit opus hoc,nulla alia est, nisi concoctrix cerebri Culpa igitur actionis naturalis , non animalis, qui χX consequenti tantum laeditur, Catarrhus gignitur Cerebrum enim praeter animales, quas habet,ut instrumentum, habet etiam naturales functiones, ut similare. Nutritur si quidem, ut quaevis alia pars naturae suae con-
genere, hoc est pituitoso sanguine, quem ideo ad se trahit, retinet, assimilatq; alimenti vero reliquias in sanis, dum bene habet, per patentes ductus expultricis robore excernit,at si aliqua laboret intempetie,male coquit, sicq excrementorum prouentum accum
lat,quibus cum se se expedire nequeat, qua potest se ipsum exonerat. Quamobrem Catarrhum producit actio cerebri naturalis vitiata,& hac de causa in fine definitionis additum est,eundem fieri, ac generari,ob frustratam cerebri coctionem .Quaeritur autem hoc in loco,quata ratione a cerebro ad alias partcs catari halis materia transmittatur , sed facilis est responsio, si non obliviscamur natura et Te comparatum, ut unaquaeque nostri corporis pars, quaecunque illi molesta sunt, inimica ad alias partes prope lat, veluti nos docuit Gai et de Dister sebr. cap. vlt. lib. de CausMOr. cap. 6. 3. de Facultat natur.cap. I 3. Illud idem enim
fit in Oeconomia humani corporis, particulis eius, quod in ea mala Rep. quam Aristot Oligarchiam vocat, in qua potentior deprimit imbecilliorem, in eumque totum deponit onus in an doquideminembra sortia quod in ipsis redundat ad infirma de- Iegant δε haec rursus ad infirmiora transmittunt, donec ad eam
partem deuentum sit, que cum excretricem vicinis omnibus imbecilliorem obtineat, consequenter ex se propellere excrementum
nequiti. Id ipsum significare voluit nobis Celsus quando scripsit
i Quoties offensiim corpus est, vitiosa pars maxime sentit, hoc est imbecillis Pleno itaque, grauiter assecto cerebro,virtus eius expultrix modo copia excrementorum grauata, modo qualitate e rundem irritata, accedente praesertim retentricis infirmitate, in varias corporis partes superabundautem, vel molestam materiam protrudit, proci particularum,in quas decumbit, varietate, varia
etiam in nobis progignit accidentia, de quibus sermo insequentibus habebitur
30쪽
ora mala a Catarrbo proueniant . Lectio III. ON dissicile elicitur , neque obscure constat ex iam praemissis, terminum, quo primum fluit Catarrhus, esse cerebrum, velut ante nos docuit Hipp. in lib.de Gland du cerebrum pituitae metropolim appellat,&Gal. 6 de Tuend. san .c. 9 3. Aph. t 3. 3.de Sympl. causcap. cerebri namque ampla,copiosaque medulla, qua homo indiguit propter instrumenta sensuum,4 praesertim propter oculos,quorum tanta est necessitas,ut vel ab ipsis primordij persecti a natura fuerint parati, unde in tota vita oculi, vel nihil, vel paru ad modii crescere videntur,multo eget alimeto, quo necesse est multum quoque excrementum gigni, maxim vero si accedant causae infra dicenda .Per quae loca autem, seu spatia,dum defluit a cerebro, Catarrhus transeat, & per quod na ductus, atque meatus expurgetur, qui tandem ab eo morbi excitentur, hoc est, quod in praesentia quaerimus , non enim de his omnino constat inter Medicos. Nam Hipp.lib.de Locis in homine;&lib.de Glaad. scptem agnoscit vias, per quas Lluit e cerebro humor, qua
rum patentes sunt,oculi,aures,nares, os ipsum, latentes Verole caus,nerui,seu spinalis medulla,& venae Gai. c. I 3.Art. parua qua tuor statuit canales,palatum,nares,aures,oculos.Quod pariter ses. tit lib., de Loci aff. cap. 3. sed I. Aphor a I palatura nare tantum enumerat,& 9.de se part.cap. I. Decliue inquit,cerebri meatus, tum per palatum in os,tum per corpus narium, conspicuis, ac magnis orificijs crassa eructant excrementa Primo de Sympl.caus: S. de sipari solum palatum tradit esse destinatum ad huiusmodi
excrementa expurganda, dum animal bene coquit, nares autem
ad aeris,&odorum spirationem latum. Tertio Aph. 2 q. scripsit expurgationem per aures alienam esse a natura, praeterqtiam in puerulis, in quibus per cas cerebrum repurgatur, quemadmodum &eam,qua per oculos St, purgationem nullo pacto vult esse natura-lam Progn. 2 o. sect. I. Ex quibus aperte cognoscitur Galenum non semper idem sensisse deductibus, per quos cerebri excrementa PI-tuitosa