Summa philosophiae authore R.P. Raymundo Mailhat ordinis Praedicatorum, conventus S. Thomae Aquinatis Tolosani. Tomus 1. 4. Tomus 3. Secundam & tertiam partem physicae, hoc est libros de coelo & de generatione ac meteoris complectens

발행: 1664년

분량: 393페이지

출처: archive.org

분류: 철학

341쪽

De Meteoris ignitis. 3 2Is Sonem quam hujus odi exhalationes crassε.

O visicosa ac nimium calida in aere ca antia quae humores coirumpite sexto mortecima I-- Principum & magnorum , Quod pI

nuntient mortes . exso sequitur quod morbos ut diximus portendunt ex quibus eau turmor, quod vero mortes magnorum Sc

sum potius quam aliorum praesagiant, nulla assignari potest essicax ratio ex parte causarum naturalium : dicere enim id ideo

este, quia illi facilius inficiutur ab hujusmodi exhalationibus , utpote delicatius viventes, insufiiciens est, cum plures insantes sint Principibus teneriores, multique plebeii de-

Iicinus visant nisi dicas quod ideta potius.

Regum quam vulgarium mortes piariagire ereduntur quia illorum interitus magis notari solent. Ied verius dicas cum D. Damasce-uo Cometvi ege sena mortis Regum non natu malis sed ex beneplacito Dei , aut certe ex usu, quia videmus frequenter post appalitionem cometarum sequ2 i hujusmodi mortes quae ordineinseruntur ascitis ad id sausis naturalibus, puta exhalarionibus illis quae Dei nu- tui obiequiantur.. Septimo' prasagiunt bella o Iresia, exto quod exhalationes siccae cholexam citant proVocantque ad vindictam .. Luares uvum stella quae Magos ad Praesepe perduxit L fuerit aliquis, cometa

342쪽

apparent die sed a Sole obscurantur:illa vero

stella erat terrae vicina , aliaS non demon-

stiasset distincte locum ubi erat Puer , supra quem dicitur stetisse; item apparebat nedum no iste , sed etiam media die. Fuit ergo stellade novo creata non in coelo , .ut eaedem suadent rationes , sed in aere vicino terrae, quae secundum divinam voluntatem mo ebatur, ut ais mThomas q. 36 μ λ . Dico secundo . Prarer cometin gignuntuν is

aere multa alia metina ignita qua divesino miniό m insegniuntur,ut sella discurrentes, ea-pra saltantes,dracones uolantes, lancea, faces,st nis perpendieularis alum,lambens, Castor, LIux is Helen fulgura, fulmina ἱ quae omnia differunt iuxta di versam materiae seu exhalationum dispositionem in raritate Aensitate crassitie & aliis. Unde Stella disiurrentes dicuntur exhadationes ignita , quae vel in longum p tensiae celeriter inflammantur ab uno extremo ad aliud , α sic vidcntur discurrere 3 vel in levitate, unda videntur sidera volantia uno loco accensae ad alium reipsa moventur , aliquando quidem sursum ab innata aut ascenuentia I ali-

quando deorsum , pulsae a frigore secundae legionis vel alicujus nubis . & apparent quasi sideia de coelo labentia, aliquando ad latus , quando solicet levitas furtum ferens& frigus deorsum trudens pugnant , & fic a exhalatio media lascitui et in quibus dusi h

343쪽

De Meueris stultis. zzybus easibusnecesse est Eujusmodi exhaIatio- nes accendi videlicet motu, Vel per antap-ristasim stigoris aeris aut nubis i intra fi remam aeris regionem cum in illa non sit frigus quo deorsum impellatita exhala

Capra saltates dicuntur exhalationes disiuncta, quiaeem inter se, sedaliqua subtilioriparte coha-- renter, per quam una AE teri fammam celeriter orrigat, quod cum fit videtur flamma illuc transilire more saltantis caprae quod praesertim apparet cum exhalationes hu)usmodi aliter sunt dispositae ux capras referre *i

Draca volans disituν exhalario quadam ob- Ionga, Padum insublime ascendit, occurrens aliquanδε nubi frigida ab ea retruditur, motu- , 'ue illo,aut antipersagaceenditur. 8c qu ia ab impulsu illius nubis obliquatur & flectitur, ideo in medio ventrem resert draconisuecapuτYero aut os in parte anteriori qua recedit a nube , quave tanquam Qbtiliori ardentes scintillas videtur evomere ; ει denique in dam veluti constrictam in parte Posteriori quae nubcm attingit. Taneea quam alii Trabem, alii Iamiam spe ant, est exhalatio ignita qua maltitudinem jorrigitur Θimmobilis flare videtur. x vero dicitur exhalatio conglobat qua ut rosa inflammatur. Ignis terrendicularis alpellatur latis

344쪽

De Meteoris ignitis. 32s Castorem is Pollucem, credeb*ntque esse pro pera: navigationis indiciar quae superstiti ia sunt, nec hujusmodi s gnificationis ulla videtur assignari posse idonea ratio Fubur aut fulgetrum nihil alii d es quam dxhalatio calida , sicca intra nubem inarde fi beens ex collusione ad ipsam nubem vel ex moris intra eam, aut per a triperis in circum obsisten

sis nubis. . -

en vero est similiter exhalatio igni a , non in nube manens, sed exilla magno impet ου , culpa ct vi ata. Quod distra inen inter Fulgur Fulmen, ex diversa provenit nubis,& exhalationis in nube interceptae dii ositione, quoad raritatem aut dentitatem, magnitudinem vel parvitatem & similia. Fulgur enim generatiar cum exhaJatio est rariordi intra nubes etiam no ita crastas & magnas inclusa , tametsi est e debeant aliquantulum crassar & obsistentes quantum videlicci sufficit ut ex collisione ad ipsas excitari valeat

ignis; & si crassiores sint sortiusque resistant,

fit simul cum fulgure & corruscatione toni-

truum. Fulmen autem non gignitur niscum exhalatio valde crasi, est: & addensata, partes habens bene compactas &colicerentes , includi luxque intra crassam & magnam nubem, unde accidit ut per motu mi

345쪽

regionis magis ac magi 32sfrigore secundae compressam ac coagulatam vehementiquimpetu concurrit,fugam ex illa quaerens, ac tandem diu reluctantem magna vi frangit Asi contingat quod eam per inferiorem partem, quam tunc t uiorem invenit , Xumpat , ipse vehementia impetus quφ nubem disiumpit, sertur ad terras: & quia partes habet maxime cohaerentes, non statim in aere iussi tur , sed ut plurimum ad terram perti iacit obvia quaeque perfringens , tanta Vis est qua e nube vibratur. Quod discrimen inter Fulgur ct Fulmen apte expressit Seneca diacens Fulgur esse flammam qua futura erat Fu

men si plus virium habuiser.

Cum fulgure is fulmine connexionem habet Tonitruum, quod eum fulmine quidem semper editur . idque horrendum ob vehementissimum quo nubes stangitur impe tum c eum fulgure vero interdum editur, quando ut diximus, nubes fortius obsistit; interdum non,quando debilius, sed sit etiam sine fulgure , fulmine: causa enim eiu S ad aequata cst exhalatio sicca & calida in tradentiorem nubem coactusa eamque motu suo fortiter concutiens aut disrumpens, sive illa exhassatio accendatur sive non . - 'Es ergo Tonitruum, non substantia aliqua sicut fulgur , fulmen , sed sonus ab ex alatione illa sicca ct calida editus , qua exhal gis clausa intra nubem . ibique motu et lanti-- persas

346쪽

De meteoris Ignitis in aere, sec. 32 peristasi aut etiam utros magis ac magis inca-Iascens , rarescens , dum majorem locum aut exitum e nube querit eam huc illuc dijeurrendo mehementi actu concutit aut disrumpit , ex qua forti concussione aut diseruptione causatur ingens

ille sonitus minor quidem si nubes solum

concutiatur & non scindatur, tunc enim editur tumultuosius quidam & obscurior sonus;

major vero si disium patur, dc si unico quidem ictu continuo, fit crepitus similis ei que

ei edit membrana aut pannu S dum toto cornatu rumpitur; si vero pluribus, fit crepitus similis combustibili in igne crepitanti. S hae tres assignantur tonitruorum different i a . in sed si exhalatio illa concutiens aut disrumpens sit ad concipiendum ardorem idonea,aut etiam satis densa ut vibretur, causatur simul fulgur vel fulmen sin minus, solum tonitruum, quod licet prius sit quam fulgur, istud tamen prius videtur a nobis qu4rn tonitruum audiatur:&ratio est, quia visus praecedit auditum , ut patet in remigatiouc in qua posterior ternorum impulsus cernitura procul stantibus antequam prioris soniὶS audiatur cuius rei causi est quia species lucidi aut objecti visibilis subito ad c culum deseruntur illo scilicet instanti quo objectum

hujusmodi oeulis apertis praesentatur ; at Vero cum sonus permotum fiat indigeatque proinde tempore, eius quoq; species in tempore solum & successive ad auditum perve-

- niunt

347쪽

328 Physica Pars Tmolunt : atque ita sequitur vi sionem fieri in in tanti, sabindeque antecedere soni percep-etionem quae tempo re opus habet. Ex dictΔHabes primo quod lieet Fulmen interdum, lapidem desierat qui imaube ipsia concresceredi generari potest ex vapore veluti lutoso scu multum exhalationis tersestris habente, ipsa exhalatione sicca& accensa decoquente siccante & indurante illum non tamen ipsum Fulmen est lapis ut vulgo putatur, alioquin non esset tam subtile, quod pollet corpora etiajicere & per poros penetrare, ut facit; sed est ipsa exhalatio sicca de accensa lapidem l lum quem cuneum appellant) deserens aut

trudenReo modo quo pulvis tormeturus in bombarda accensus pilam aut globum tr dit de desert-Et quident lapis re sta fertur: i se uero exhalatio accensa seu fulmen motu

valde irregulari descendit, quia ipsum piae it

& sequi tui plurimus halitus aut aer ab ipso met fulmine e nube vibrato commotu S quora varias partes deducitur ut plurimum vero oblique descendit , natura videlicet lenis sursum trahente , impetu Vero qno e nube dejectum est.deorsum premente. Habet autem nonnunquam sulphureum odorem, qui tro venit ex natura ipsuis exhalationis, quae Vel e tetra sulphurea elevata est , vel in aere se temperata est, ut sulphureas acquisierit quesitat . .

348쪽

Dissut.VIII. De Metebr. ignitis. 329Habes secunaeo convenienter assignari tria . fulminum genera, Penetrantia aut Terebrantia,nus antia vel Findentia, is Vrentia. Priora constant exhalatione tenui cui per angustissma patet aditus. alia, densia & indviata,vel etiam lapidem deferunt: postrema constant exhalatione quidem densa, non tamen omnino indurata , di ideo propter densitatem non penetrant, nec findunt defectu duritiei, sed tantum urunt. s

Habes terris varios esse 'lminum effectus is mirabiles. Quorum alii conveniunt in si ς ratione halitus antegredientis ea r ut quod ea quae a fulmine feriuntur, soleant prius inta miscere; commovente scilicet ea hujusmodi halitu: quod animalia ab ipta percassa inveniantur habere faciem contra impetum eius versam ; eo scilicet quia tacta ab hujusmodi aere vertunt se ad illam partem ex qua sentiunt sibi venire nocumentum, quod naturale est ipsis ν qui, d altissimos feriat montes Se praealtas turres; quia videlicet ratione illius halitus seu aeris commoti in varias deducitur partes, aut obliquὸ descendit, ideoque in altissima quaeque impingit, quae ipsi prius obvia fiunt. Asia ex natura is conditioniabus i in exhala ionis oriuntur e ut quod , liquefaciat ensem in vagina aut aes Vel a gcntum in sacculo , ipsa vagina & sacculo proi sus illaesis qn odi mactis vestibus h minem interficiat ,ossaque comminuat inte-

Tomus III. Illi gra

349쪽

33o P0sica pars III.

gra carne nonnunquam etia, si Alberto mag- . no credamus, consumpto dolio vinum incolume servet detineatque ne effundatur ; aliquando e contra dolium intactum relinquat vino exhaustor item quod serpentibus nullum aliud nocumentum asserat nisi quod ipsis virtutem aufert aliis nocendi, consumendo in eis nativum Venenum; C contra Vero aliis rebus aut animalibus, quae nihil veneni aut insemonis habebant,infectionem & γ nenum aliquando injiciat. hi inquam omnes effectus conveniunt fulmini ex natura & co ditionibus ipsius exhalationis , quae e nube fortiter vibrata in duriora quaeq; & resistentia vim suam maxime exerit ι ubi vero resistentiam non invenit, sua subtilitate per po ros &occulta foramina celerrime atque adeosne injuria transcurrit : unde & vas rariori

substantia constans, ipsaque vi fulminis paur Iulum laxatum,subindeque ipsi non resistens

subintiare potest, suoque acerrimo calore liquorem consumere, vase non laeso, utpote non resistente; quod in secundo casu vini adducto contingere censuerim I aut C contrai consumpto vase, cum resistit, liquorem ipssum, praesertim grossum dc viscosum, sicci'; exhalationibus in extremis praecipud partibus conspersum, vi eiusdem caloris addensare veluti in crustam &indurare,sicque ipsum vel uti corio inclusum detinere, eo modo quo

aqua clan Giremis partibus gelascit per se

350쪽

Duput.VIII. De Meteor eriis. 3 3 et tota consitit nec dimuit; de sic in priori illis

casu vini existimandum est colitigere. Quod dicit ut de veneno serpentum consumpto,r ferendum etiam est in calorem fulminis cui menenum n tura sua frigidissimum summopere resistit . quae tamen resistentia a vehementissimo illo calore seperatur et quod au-etem de veneno recenter communicato . refundi debet in alias noxias & sulphureas qualitates quibus fulmen res eontactas infiucit. Alii vero secis extraordinarii, quorum nulla ex parte ipsius fulminis assignari potest causa aut ratio, spiritibus ut plurimum aeriis tribui debent, qui nonnunquam exhalationibus hujusmodi sese immiscent fulmenque ipsum comitantur & impellunt. De Meteoris Aeriis in ipso aere emtyngentib-

M ETEORA Aeria opellamur hic non om- nia qua in aere gignuntur, hoc enim sensem aerea dici possunt & ea de quib' paragrapho praecedenti diximus, Scilla cle quibus asemustin sequenti; sed aliqua steriali re qua in aere eontingunt, & videntur non esse aliud quam

diei ipse varie modificatus, quamvis revera aliud sint, aut certe aliud in aere & cum aere involvant, puta nubem aut exhalationem r

SEARCH

MENU NAVIGATION