장음표시 사용
71쪽
T I. De eo . hebr. vet. rem msorum aetate
quarum haud exiguus numerus adest, adeo magnitudine superant reliquas , ut vel non quaerentis conspectui se objiciant, et scint hae ipsae nonnunquam ex auro consectae. In quo libro deleribendo si simus prolixiores, possumus ii OS hac excusatione uti, quod ejus notitia et WOLPIvM et ΚΕNNI COTTu M subtersu- , gerit, et quae de eo literis unquam tradita sunt, delites eant quasi in libro, qui et ipse in paucorum mani-hus est, Diario nempe Trivurtiens G. Hujus itaque MSti folio ultimo haec extat prolixa satis narratio, quam, ut sicilius intelligantur, quae deinde dicturi sumus, liceat nobis exhibere talem, qualem lex aurographo in schedas nostras retulimus. nc UiN 'puri PNr 'ev ''U' 'NIzri P . l. N Σ-t ' ΞΣ TVI N a
pax Q vid. Memoires de Trevoux. Iuillet I 7 3. Aniele L.
ιὶ Idem forte, qui an. Chr. I 397. eodicem descripsit extantem Florentiae in biblioth. Medieea. vide WoL-riv M in Bibliotia. H. Vol. I. Pag. IOsq.
72쪽
pax re requiescat ij cubili suo) emi pro me ipso cod
rem hune biblicum complectentem XXIV libros in urbe Bononia ao. IS9. secundum computum millenarii texti Le. an Chr. J399. . illum e manu glorios
doctoris nostri R. Menachem quem cus odiut rupes ejus)β. honorati R. Mois cuius requies sit portisus elibris, quos partiti sunt ipse re glori doctor nosser Salomo eustodiat eum rupes ejus) s. honorati R. ydiuali cujus requies sit paradisus) re glar. doctor noser fili ser e. r.1s parad ). Et emi illum opera glorios dost oris nHiri a I. R. Iudae Piήazi Uodia eum Deus misericors re liberet eum . Et scripsit illum excHI. R. UuasL Gonis, rapitis exilii , Arielis, euronae s fornamenti Israelis R. Abrahami sit anima ejus ligata in fasciculo viventium anno sicut J criptum e staractere minuto in textu Maseret cico in alis draconis,
in majora sc. magna ad folio i9. Dignetur m e Deus ut mediter in illa, i e re posteri mei σ
sosterorum poseri usque ad Inem omnium nefatum. Testimonium autem librarii , quod citat Salomo pru
stinus libri possetor, in fol. 59. margine insem'ree pressum legitur seqq. verbis ad formandam draconis alam compositis: 'I
Ndvn pCn quem custodiat Deus miseritora re liberet exaravi hane scriptionem mense nares Uthodu
Mnni, Ac ne forte putaveris, hoc de Maso-xae tantum scriptione intelligetidum esse, quae multis post annis contextui hebr. possit esse adjecta; profer mus etiam alium locum in solii margine inser. e tantem, ubi ' librarius haec de se profitetur:
Arimi re puncta atque moDram adjeci. Alibi etiam tinatur,' codicis scriptionem se perseeita
73쪽
i 8 I. De eo is hebr. vet. te s. Morum aetatendelae, qui locus Hispaniae oppidum est haud
His ex ordine praemissis accedimus jam ad quaestionem primariam, a quonam inde termino nimirum numerus in m , qui scriptionis annum denotat, sit 'computandus. Et ADoLPHVM quidem si audias, eit , codex ille venerandae prosecto aetatis, utpote scriptus ienno post Christ. natum Tay Rui 7 9, ad quod pr*- ibandum hae potissimum argumentatione utitur. Du plex, ait, in usu apud Judaeos posta est numerandi
ratio, altera quae a mundi creatione ducitur, altera i quae aera Contractuum, pota, Vocatur. Il- ,
Iam hie intelligendam esse sistatuas; dicendum, lit rhm primo loco positam cn Valere 4ocio, secundam n) Go, tertiam aOO cet. atque hae ratione providibit annus a creat. mundi 466 I, qui est aerae vul. garis circiter nongentesimus. At quoniam hac aet te usitatum non erat Iudaeis, annos a creatione munis
di eomputare, sed postea demum invaluit ista com isuetudo circa an. Chr. sere IOψO ;. sequitur, annum i Io*i , quem essiciunt literae computandum esse ab aera Contractuum. Hujus inituum si ex plurimorum sententia derivandum sit ab Alexandri M. ad urbem Hierosolymam adventu, qui annis 332 nativia ratem Christi praecessisse creditur; annus Io6 I aerae contract. respondet anno aerae Christ. 729. Eorum vero opinionem si sequaris, qui aeram contract. a S leuco Babyloniae rege originem suam traxisse & annis tantum 3I 2 anteriorem esse aera Christiana statuunt; dicendum, colicem scriptum fuisse anno Chr. 749 Verum enim vero ut jam de eo non dicamus , praeter duplicem illam temporis notandi rationem Judaeos eam quoque nonnunquam adhibuisse, qua anni in-
74쪽
Is disseuster determinanda. de ab excidio templi secundi computanti r a re atque
ut concedamus etiam, consuetudinem illum con puti/a mundi creatione saciendi saeculo dei uim aerae vul-'garis X aut XI invaluisse; 'b in eo tumen erri,rorncommissum esse putaverimus , quando literues sint a creatione mundi computandae, tanrtim valere perhibentur, ut essiciant numerum 4663. Qiii dquibus argumentis comprob8ri queat, nos quid c mnon intelligimus. Ex vulgari enim apud Itidaetis numerandi consuetudine N: IVI Da V significat an . Io6I 0, qui, si in exemplo proposito a creatione mundi fuerit Epputandus, ad aeram Christ. ita reducitur, ut numero IO6I addatur millenarus quartus, quem plerumque omittunt Iudaei, aer a summa
sol i) deducantur anni 376o Hoc igitur ira imite si calculos subduxeris; scriptum habebis codicem an.
Multi praeterea eodd. hebr. extant, quorum vel seriba vel punctator nomen suum prosessias qmdem est, sed absque ulla temporis . in quod vivendo inui-. B et , disita Exemplum vid. in isti Biblioth. Η Vol. IV. mg. go. Judaei jam inde ab initio Illii se Monarchiae usque
ad aetatem Rah Sherirae, qui vixit 3. 4727 a creati mundi, i. e. anno Chr. juxta aeram cori tractu um computare annos coniueverurit, post illud vero demum tempus aeram a mundi creatione adhibuemini.
75쪽
ao I. De eodd. hebr. vet. tes. Morum aetate dit, signifieatione. Et quanquam WoLFIVs, laud bili caeterum instituto, ad promovendam MSS. hebr. . notitiam contexit aliquem scribarum punctatorumque' Jud. catalogum a ; parum tamen utplurimum in disgnoscenda codicis aetate adiuvamur tali quodam i ' dicio , a quo temporis nota abest, tum quod obse , riores plerumque sunt isti homines, qui libros de- scribendo vitam sustentarunt, quam ut aliunde innotuerit illorum aetas, tum quod idem nomen pluribus, aetate licet multum a se invicem diversis, hominibus poterat esse commune. Quod utrumque aliquo exemplo paucissimis illustrabimus. Codex C esianus, Di ,- cujus prolixam recensionem dedit ScHignius seria pius est ab Isaaco quodam, fit. R. Baruch. Jam cumsilieitus esIet de msti aetare determinanda SEHI EDIu deprehenderetque apud WoLFIUM' R. Isaacum, fB ruth f. Aleal Ha Cordubensem, natum an. Chr. IO3s,
Ctoque sunctum m. Io94; jure quodam suo putabathule ipsi maximae inter suos famae viro eodicis scriptionem tribuere se posse: & suo quoque sustragio hane
sententiam ornat Ill. MICH AELIs d . At non inepte, ut nobis quidem videtur, contra eam monet TYcΗs NIVS , v. clar. e) plures ejusdem nominis viros eon
parere in WoLvir Biblioth. Hebri & extitisse sine d bio etiam alios, qui a Judaeis in tabulas nunquam fuerint redacti. - Codicem Drudensem exaratum Q Biblioth. Η. Vol. II. pag. 37. θ Mnniebui Is . . tbi in observare. Sacrarum Biga. Brem. I 48. ι B. H. Vol. l. pag. 6s1. , . . M Biblioth Orient. Part. I. p. a 3., ' o in Gntamine de variis eoid. hebe. V. T. ASS. gen ribus Se. Rost h. 1772. Pag. 266.
76쪽
stitur BAARD IVS R quamquam aetatem illius definiri nullo modo posse ingenue fatetur, putat tamen Elioerem illum librarium o Iundum esse ex 2 aran , seu Carris in ea Asiae provincia, quae Diarbeervocatur. CARPE OVIVS c autem cum idem vocabulum reserat cum Daleth scriptum clyriu); elar. TvcuissΕNIus, ut hypothesi nimirum inserviat, qua multos codd. a monachis atque exjudaeis scriptos esse arbitratur, ita explicat, ut dicat, librarium ruisse loe coetu Christianorum E . Verum enim vero inquiat aliquis, pone subscrip- sones istas omnes vel plane deficere, vel fictas esse& supposititias, sunt tamen a viris doctis & rei critiacae peritis certi quidam characteres constituti, dc pra eepta etiam tradita, quorum ope hebri codd. aetas
non minus quam in graecis latinisque factum id ust, investigari possit & definiri. Et primus quidem qui
ejusmodi criteria ex instituto proponere tentavit, JAs-xoNsκ Ius est a , cujus deinde vestigia secuti sunt
quani vellem ita comparata .essent, ut sussicerent ad certum ac constans de codd. serendum judicium. De quo nos quidem valde dubitamus. Est enim longe alia ratio in mstis hebr. ac in graecis vel latinis. In
his nimirum cognoscendis & dijudicandis primarium sere subsidium petitur ex forma atque habitu chara
- in Praef. ad Biblia j. 37. '
77쪽
I. De Zodi hebr. vet. test. vii lorum aetatecteris quo sunt exartiti, qui cum a multis retro saeculis vomas easque in lignes passus sit vicissitudines, non. in singulis tantasin liteiis, sed literarum etiam compendiis , a 'centibiis, interpunitionibus cet. in certas proinde Hasi es ac rem porum periodos ita distribui recte potest, ut plurimorum librorum aetus magnae 'c Urri pro ibditare queat determinari. Sed hoc praecipuo l; bsidio non sine magno rei eriticae incommodo caremus ita codd. biblicis hebraicis. Hi enim omnes charactere quadrato scripti, exceptis paucissimis, in qui hos msgis inclinat ad rotundiorem scribendi modum qui Judaeo germanicus dici vulgo si ter, non Diodo scribetidi compendiis carent; nisi quod interdum. sub finem praecipue linearum aut duae literae ita unam ccin rahuntur. aut litera finalis omittitur, no- raro tam ea defectu , ut pro quae ipsa exempla raro occurrunt D: sed in ipsius etiam scripturae ita hi tu ui mersis maximam inter se habent siris litia dinem. Distemuit omnino diversorum codd. chiracteres rarione elegantiae, magnitudinis, ahqua- bibi a iis, simplicitatis: immo etiam singularum qua res ad ina literarum talis passirn figura conspicitur, quae ab usitati, Lithetidi modo perquam recedit e . Selisi i Oinnis diversitas , quae tota sere ad arrem calli-
graphicain pertinet, non obstat , quo minus, qui hebraica
e) eonc ejusdem BAHRDTII Observati. p. I 6. Eandem fere quae iid occurrit literae TAin figuram deprehendimus hine inde in cod. Miugardiano , qui Nun etiam finale in quibusdam locis, V. e. Gen. 9, 2 a. 2S. 26. .& . Eulili , Exod. 32, a5. Levit. 7, a. 'singulari quodam n odo pictuin etiahet. sed istae minutiae videntur Pe tinere ad iuius librariorum.
78쪽
hebraica typis expressa promte legere novit, libros
etiam manu exaratos, recentiores ae lue ac antiquiores v. c. Oxoniensem Inium, & Reuehlinianum an . Chr. xio6 s eriptum, nullo sere negotio legere possit cognoscere. Quod ne cui forte justo audentius ductum esse videatur; liceat nobis producere testimonium viri, cujus profecto magna est in ejusmodi qua stionibus auctoritas, MONTE A v CONII nimirum, qui probaturus, literas hebraicas Hieronymi aetate usit ras easdem fuisse cum hodiernis, provocat ad codd. etiamnum superstites, & speciatim Bononiensem illum Pentateuchum omnium sere antiquissimum, & dise , tis verbis pronoeiat: -In hisce porro omnibus codia cibus eadem ipsa, quae in hodiernis Bibliis, charactorum forma deprehenditiar, ita ut nihil discriminis intercedat di. Atque de hac assertione ut quodammodo judicare queant etiam illi, quibus libros vetustos adeundi copia non est, videant modo specimina at quot ex codd. Bononiemsibus, Er urtensi & Cassesiano . aesi incisa & cum erudito orbe communicata e . M. Non tamen flentio praetereunda sunt, quae ineontrariam sere partem perhibet RENNI covTus, a qui probaturus, literas hebri ai priscis inde temporubus magnas subiisse vicissitudines, triplici potissimum v 4 ars Q Praeliminari in Hexapta Origenis CapII. s. a. pag. 22.
H in Nouvesu Gaitε de Diplomatique, Paris 'I so. t dula XVI, quae est ultima Tomi l. in h. BoHNII, amici olim earissimi, Unterfuehung der Erklnerun en .ueber I Sam. 6, I9. & u. Mic HAELis Biblioth. orienti 'Part. l.
79쪽
a* eodd. hebr. vet. tegi. misorum aetatesrgumento ui itur, ut primo characterem gemmis Basilidiatiorum iiii eulptum & Alphabetum hebr. a MONT-FAUCONIO primum loco i, roxime citato ex msto quodam publici juris laetum objietat aliter lentient, bias, deinde codὸ. etiamnum iu perilites inspicere jm ibeat ad intelligendum, quam varie eaedem literae lsormatae fuerint a Iudaeis diversis temporibus ac lo- lcis deventibus . & denique mentionem saeiat libri rasti in bibliotheca Bodis lana, Jobum complet sentis, Suem cruditi quidam, bene caeteritin exercitati in vulgAri Judaeorum ieribendi ratione, plane non noverint lugere. Uerum enim vero quaenain primis au
Boritas esse potest vel gemmarum illarum, in quibus 'Praeter paucarum literarum figuras vix aliud quid- .piam expiscari valeas, , vel Alpinaberi, cui non mul- tam fidem habendam esse ipse perhibet MONTνAvco- Mius, quod depictum sit a calli grapho grii eco, sed ira indiligenter, ut non secum ipse consentiat, Scum idem alphabetum repetit, a priore quam posuerat forma, saepe deflectati Deinde charas ehem in diaversis codd. adhue extantibus disserre pro ratione remis Porum S locorum, concedi quidem potest: num v xo tanta sit ista diversitas ut non circa minutias tantum. calligraphieas, sed literarum etiam ipsam se mam atque structuram versetur, ei sane quaestio ita Comparata est, ut non ratiociniis sed oculorum usu aesensu debeat decidi. ille tandem cod. BOIlejanus, quem literis Iudaeorum tachygraphicis scriptum esse probabiliter conjicit TYCHsENIus v. cl. memorabile quidem ac sere unicum exemplum est libri biblici charactere ut ujunt, cursivo descripti: sed hane ipsam . ob eausam minus recte adhibetur ad probandam characteris in reliquis codd. scripturam quadratam ha
bentibus dissimilitudinem M. g. XII.
in Tentamine de variis eodd. hebri generibur, Pag. I 6
80쪽
Jam vero s ista eriteria Jablonniana sub examen
revocemur aequum atque a partium studio alici min; vereor sane, ne multa contra ea non sine veritatis specie disputari possint. Et ven. LILIENTHALIVS quidem illa haud omni exceptione majora esse, atque ad exa Be definiendam eodicis aetatem non sussieere, bene cognovit a): clar. vero TYCHsEN1vs uberius etiam hanc materiam tractavit, in quae constituta sunt adhue a viris doctis criteria ad cognoscendam codd. aetatem.
singulatim examinaret, & quam parum illis tribuen- sit, ostenderet b). Cujus viri doctissimi liber; multa nova & seitu clignissima complectens , eum de / heat esse in omnium manibus, qui ejusmodi res c ranc uene jam non est animus vel repetere, quae sunt ibi prωxe tradita, vel sic dictos characteres antiquita-i tis omises ac singulos sub examen voeare: sed paucas: T ranium observationes proponere tentabimus, haud speramus, supersuas ad intelligendum, quam'st dissicile, de vera eodd. hebr. aetate recte statuere . Primo itaque si hunc antiquitatis characterem constis
tuli JAa LoNsκius , ut scrimina sit elegans sin, artisciore prisco Implici ate venerabilis dixerim : fere ad hoe ,
statuetidum permotum num fuisse auctoritate RICH. SIMONII P . Hic enim ut viam monstrarer e codd.