Historia bibliothecæ Fabricianae qua singulis eius libri eorumque contenta et si quae dantur variae editiones augmenta epitomae versiones scripta adversa et hische oppositae apologiae sive defensiones auctorum errores et vitae doctorumque virorum...

481쪽

tas variis proponit obiectiones contra illud Edictum, quasi servari nequeat; sed obedientia eas dissolvit, di Constitutionum iustam, summe necessariam, utilemque esse pronunciat.

Cisp. NEUM ANNI Gutachion, Iudicium de pueris Scpuellabus in Silesia publice orantibus. I7o8. Anno r7o7. coeperunt isti liberi preces suas facere in aperto campo, extra pagos & oppida, hoe tamen discrimine, ut alii dicerent, se se orare pro restitutione aedium Derarum, alii templa & scholas suas desererent. De hoc opere ita iudicat Mumaunus , id esse mixtum, it habere quid divini, humani, & diabolici; maiores autem natu humillima adoratione prosequi debere Deum O. M. cuius iudicia sint inserutabilia, & cuius viae impervestigabiles, poenitentiam agere, atque ardentius precari, simplicemque S rudem iuventutem recte informare, quod preces secundum primum & secundum praereptum ita sint faciendae, ne obedientia erga tertium & quartum, percontemtum cultus divini in templis 6c scholis it inobedientiam erga parentes ae Superiores, negligatur. Additur etiam oratio. quam iuventus silesiaca in primis glogoviensi in Principatu tam in oppidis, quam in pagis, seonte ae sine parentum adhortatione, sub caelo. cum devotis cantionibus. bonoque ac tranquillo ordi. ne , quotidie dixit. De auctore inserius dicetur.

ErlanterungFursti. meklenburgi schen hirchen-ordnung, Ingenua expensio illustratae Constitutionis ecclesiasticae in Principatu me-klenburgieo, quae publicata fuit A. I 8. Hamburgi i o9. In qua lauLbilia eius repetit S adprobat, sed et p. 67. ac seqq. ea proponit, quae dubia & erronea videntur. Praecipue multus est in domina de sorioisi xiorie sabbati, p. I6. S de mutatione consessionarii, P. Q.

saria depulsio calumniarum apud exteros sparsarum, quasi receiaderet ab orthodoxia, atque chiliasino di quibusvis novitatibus de ditus esset. Muthusiit i oo.

H. B. Gespraech, Dialogus inter Orthodoxum & Alethophi--i, de haereticis. I a.

Aaronu

482쪽

Aaronis SINCERI Nothmendige Adresse und wamung. Neeessaria suoplicatio S dehoratio ad Germaniae Rectores sive Magistratus de dura persecutione sic dictorum Pietistarum. Sine die de consule. Sub larva autem Sinceri latitat Ernestus Christi phorus ΗΟCIIM ANN ab Hochenau. qui lamentatur, illos, qui Pietistae vocentur. quique Christi mandato se se a pravis s

paraverint, atque ad Christum. Iucem aeternam, intus divertant. illumque solum, ne in tenebris ambulent, sed ut Iucem vitae ha beant, sequantur, persecutionem pati, in carcerem compingi pu .niri, civitate ac bonis suis spoliari, eiici, atque in exilium propelli, eosque rogat. ut eiusmodi actus intermittant, atque innocem

tes, & Deo Christoque eius dicatos, suo quemque iure frui lcgaudere sinant.

Speetes facti & quaestis. quid faciendum ratione consessi

nis peccatorum, S sumtionis S. coenae, postquam quis excommunieatus, di publice remotus est a participatione sacramenti altaris. ει ossicio patrini. i698. Auctore , Christiano N EUB AURI Cum variis appendicibus, videlicet Formula excommunicationis, Litteris I. M. Lu'si, Alardi, A. Detineatione ineundae concordiae, Iudicio si essissium throtogarum , &-, aliisque. Christianus Maisaur, Praefectus eivitatis bremensis praes dio Dux eohortis. Commandant und ObriR-Lieuienant iuliteratus quidem vir, sed curiosus tamen rerum. etiam theolosuearum, & liberior aliorum censer, atque ita odium & persecutionem iniciens, dc publice in ecclesia, sine expresso quidem n. mine, sed ea tamen descriptisne, qua ab omnibus nosteretur, ex oeommunicatus, atque ab ossicio patrini in posterum exclusus, quod ille postea iniuriam interpretatus est, obiit Bremae A. 17i

aetatis II.

ctio ad hominum salutem. I698. Proposita III. quaestionibus: LAn Deus homines elegerit eo modo, quo Papae romani eligunturi a. Aut, sicut eliguntur Reges Poloniae t 3. Utra harum electionum hominibus sit gratissima, ita ut optent, se se hae ratione electos esset Primam negat, alteram adfirmat, statuens, secun- DA. Ooo dum

483쪽

dum pam eonventa electionem factam esse: ad tertiam autem respondet, electionem papalem, qua unus ex Cardinalibus, dum nihil agit, ti laute tractatur, ad tantum fastigium pluralitate votorum exaltatur, hominibus suaviorem atque optabiliorem esse altera, qua secundum Dei ordinem atque praeΙcriptum debeat

vivere.

EIUSDEM Glactemberintnis, Consessio de satana. Isn. In qua de existentia. attributis, S operationibus mali spiritus disiseritur, omniaque dictis Scripturae comprobantur. EIUSDEM Ercerterung etlicher frapen, Solutio quaesti num aliquot. ΙΘ'. Earum sunt III. I. Soline in primitiva ecclesia Apostoli S consecrati Episcopi baptizaverint, adsolverint S S. coenam administraverint, an laici y a. Iustum ne di verbo ac voluntati Dei consorme fuerit , quod hac in re vetus ecclesia libertatem permitteret, an hoc ipso peccaverit, impieque egerit Vitum hodierni sic dicti Christiani, eo quod talem laicis libet'-tem non amplius permittunt, sed omnia illa Statui eeclesiastico sive clericis, qui Spirituales vocantur, tanquam propria vindicant, hoc modo melius, aut peius. quam veteres Christiani faciant φΑd primam respondet, etiam laicos interdum illos actus obivisse: ad standam, iustum id fuisse et ad tertiam, non facere melius. Interim sollemniter testatur tam hie, quam in Praefatione, non esse sibi mentem, quod Ministerium sacrum tolli, suoque privari iure debeat, sed tantum ostendere voluisse, eertis in casibns iudos asius etiam a laicis exerceri posse.

C. N. B. id est Christiani NEVBAURII Gmndlicte

vorstellung nlida ostensio. binos pastores Principi suo absolutionem et accessum ad S. coenam denegantes iniuste egisse. I OLIn qua eorum rationes proponit, atque ad eas respondet. EIUSDEM IV. Epistolae ad Sebast. Edabar m. I O . I7O8. In prima earum simulat, se eius scripta de benedictione toti coetui ecclesiastico impertienda, deque concordia, Lutheranos inter &Calvinianos minime ineunda, magna cum delectitione, nec minore fructu legisse, eupere tamen hae de re ulterius cum eo agere. In reliquis adversarium agit, ac disputatorem, supponens, Re- formatos non errare in fundamento , ideoque concordiam cum

484쪽

iis iniri posse. Ad primam respondit E ardus in Appendice ad Reis

furationem D. Breirbavit, atque ad secundam in Excussione quae

Rionis, An Calvinistae, sive ita dicti Resormati, id ex animo credi dant, quod credendum simplici est homini, seu idiotae.

EI USDEM An ort. Responsio ad M. Magni Gareneri Ilia bellum famosum, quem inscripsit Neubaursche Laesterungen. Convicia neubauriana. ITO T. Primo adfert ationes. cur non natim responderit: deinde vero ad singulas eiu obiectiones re spondet. Vnpartheyische gedanchen, Mediae cogitationes de Sebast. Refutatione Moderaminis inculpatae tutelae D. Auctor est quidam ex discipulis Proletarum huensium, sicut ipse prodit p. .&9. Sed scriptum non magni est momenti; neque etiam rubro sive titulo respondet.

CLXIIX. Io. Melchioris STEN GERI Buch, Liber pro iis, qui chriastianismum suum melius discere, veramque ad salutem a deviis bene & accurate discernere cupiunt. Erfurti Iμ9. Quo usitata hodie magna paenitentia multorum errorum accusatur, & fidei fructibus carenti larva detrahitur, simulque bonorum operum summa necessitas, salva tamen fidei, respectu salutis, operatione, cacius urgetur. In Praelatione aperit auctor. quid ipsum impulerit ad librum hunc scribendum atque edendum; detonat contra vitia & scandala Pastorum . quorundam, quodque non omnes illorum recte distinguant inter obiecta terrenda& solanda a docet, salvam rem esse in homine tentato S de misericordia Dei quasi desperante, si I. animum habeat non peccandi voluntarie.

ει a. serio expetat sitiatque gratiam Iesu Christi; denique sotritobiectiones, quae sibi fiant: videlicet I An velit accusare Eccle. siam Dei, quasi non recte hae de re docueriti a) Cur non maneat in usitatis loquendi formulisl 3 Doctrinam ipsius esse terribilem, S facile quem posse in desperationem coniicere: aut 4 ansam dare ad spiritualem superbiam, ita ut putent homines, se esse magnos sanctos, se bene observare praecepta Christi, Se.

Ιo. Melch. Steneer, ersuriensis, transactis in V. universitatu

hus, tenensi, lipsiensi, mittebergensi, ersuriensi. & argentinensio o o a XII.

485쪽

os XII. annis primum diaconus aedis Praedieatorum in patria, de postremotionem ab ossicio inspector storckoviensis ad fines Lusatiae tandemque pastor primarius, it inspector mitistoehiensis, vir praesentis ac sortis animi, paenitentiae assertor, it pietatis christianae promovendae studitisus, sed correct ionum impatiens, it quod

excedere videretur, multos nactus adversarios, interque eos Hart. naceia n, Herae um , Perischium, Rangonem, Io. Frid. merum , ne

uid de integris Collegiis dicam, praeter ea, quae hic Iam recenisentur, scripsit Quaestiones εc responsiones pro iis, qui ad S. coenam se conserre volunt, A. Ig67. Legitimum di christianum Ee- Ium adversus impudentem Harrnaceium: Formulam absolutionis, militibus a Ioanne datae, i688. Responsionem ad Harinaeeu Nova rimam, is8'. Vindicias Responsionis contra Harinaecia Retorsionem, is8'. Contra Iudicium mohnsidetense M. Io. Geom. Pe Ghbiij de observantia praeceptorum Dei, I69I. Iesum, Unicum nostrum dominum it legislatorem, I6's. Deliquia senensium, it Deis dehenno insertarum censurarum, i693. Provocationem Io. Frid. - ινι ic Conr. Tiburtii Raetonis ad pugnam. I694. Iteratam S Tertiam provocationem Moeri, I694. e , ut esuitis hastati, post multam in eampo martio Olympico spumantis equi agitationem, tandem tentatum . sed vanum impetum atque assalistum, i694. di finitis tot pugnis, totque duellis, eo ivit A. i io. ubi nullae sunt commotiones, nullae contentionesi 8t disputationes nullae, postquam in tumultuoso hoc mundo vixisses annos r. menses s. G. Amold Hiae eccles. 8t haeret. P. III. c. I4. p. Hartissaeeius in Continuat. Syntagmatis Micraeliani p. Io 8. Θων Consit.

EIU S D Ε M Εinschaeriung, Inculcatio duorum utilium,

atque ad verum ehristianismum pertinentium dogmatum. Ε furti I 6 o. Quaenam illa Τ I. Qui in fine vitae non habet testi monium sanctae, oc ad normam praeceptorum Christi transactae vitae, is non moritur beate, nec Venit sputa, ordinario in regnum Dei. a. Magna paenitentia non toties, ut multi arbitrantur, averis Dei filiis repetitur; sed ea vel non opus habent, vel certe

non secunda, multo minus tertia, decima, aut centesima vice.

Seopus autem huius scripti est, veros Christianos in cursu pietatis

486쪽

Ste eri Me fartiis confirmare, eos vero, qui sibi videntur esse christiani, dehortari, & ex securitatis somno excitare. Additur Summaria recensio eorum dogmatum . quae ab ipso de poenitentia & vero christianismo proposita. in contentioso autem S perverso hoc saeculo censita. improbata & condemnata sunt, di Dan. superintendentis ichtershusani, Iudicium de Stengeri octrina, quam scripturae sacrae consormem agnoscit.

Ε IV S D ΚΜ Responsio ad Dan. Harinaecia librum invectivum & maledicum. IsTO. E IV S D E M Apobogia Et Responsio ad Ionensium theoriorum Relationem, in qua eam erroneae accusarunt doctrinae. Francois furti ad Uiadrum Is a. Pariter ea defenduntur. quae Ienensium Censuris, operi Consiliorum Dedehenniano additis, anno superiore opposuit: cum brevi Resutatione Stengerismi enervati, ab ' Harmaecia editi.

CLXIX. Ioannis Matthaei MET FARTI Christliche erinnerung.

Christiana admonitio de exulantibus , apud Academias euangelieas, bonis constitutionibus, S intrusa in earum locum barbarie.

Schleisfingae I 636. S postea I 64 i. Eaque IV. absolvitur libris; quorum primo agitur de turpi atque horribili barbarie. quae in euangelicas irrepsit academias: secundo de iis, quae secuta sunt post expulsionem disciplinae & honestatis. Sintroductionem

pravorum S barbarorum morum: tertio de caussis, propter quas reformatio academiarum nostrarum suscipienda: quarto de me' diis necessariis, quibus inhiberi potest introducta in academias euangelicas impia & barbarica vita. Hisce praemittitur longum Protemium . V. constans eapitibus; quorum primo ostendi- tur qui fiat interdum, ut eiusmodi incidant tempora. in quibus' martyres de consessores sunt rarissimi: secundo tractatur de stu' diosis theologiae, quorum multi non perpendant scopum suum i quid sacro in statu sint acturi, di quas ipis dotes Deus concesse- rit: tertio, solatio eriguntur studiosi. qui in aeademiis vexantur.& cum egestate eontemtuque confiitiari necesse habent: quartos respondetur ad obiectiones, quae contra hos lihros formari possent: quinto consilium datur de barbarie ex academiis expellenda, sist Ooo 3 nempφ

487쪽

. Megare nempe in illis seminaria sive collegia erigerentur, in quibus veisti εt pii educarentur studiosi sacrarum litterarum. Hisce subiungitur epilogus de scopo huius operis: qui quidem hic fuit ut auctor pro virili tolleret magnum illud malum , S perniciosissima

illa Eigania, quibus maiestas universitatum euangelicarum laeditur earumque honor, gloseia & fama magnum patitur detrimentum. Sancte etiam testatur, non esse suum propositum, euangelicis ecclesiis it academiis maculam affricare, easque odiosas aliis, Et famosas reddere, neque etiam piorum, & nomen suum implentium studiosorum se esse hostem, sed vitia eorum taxatum atque abolitum ire, in primis studiosorum theologiae, quorum turpe dictu maxima pars improbi sint. multisque & magnis vitiis aediti.

Certe proficuum, si non necessarium, soret, ut omnes & prose rea 3t aistipuli academici diligenter lapiusque hoc legerent opus, atque ossicium inde suum cognoscerent. 6c quidquid indecens quidquid inhonestum . deponerent. atque ita se se gererent, ut vere vici posset, academias nostras eisse sodinas purae veritatis, templa virtutis, sacraria pietatis, & morum Palaestras optimorum atque sanctissimorum, quibus litterati a plebe humi repente. vitiisque saeculi immersa, distin uantur. Multa etiam alia praeclara habet hie auctor, ut, Pontificim scriptores & theologos in aliquot punisliis multo se melius exsicasse, quam tempore reformationis , P 91. Euangelicorum sectas duas pessimarum se haeresium mutuo postulasse, & non obstante Concordia marpumensi controversias mirum in modum auxisse; observasse tamen se, omnes illos theologos, qui conciliationi Euangelicorum obstiterunt. aut iusto citius hinc abreptos, aut in ipsorum filiis atque nepotibus horribiliter punitos esse, p. m. male etiam cessisse illis, qui de inusis in Gallia et Belgio sanguine Christianorum tripudiarunt. p. 9'. nec satis doleri posse, quod etiam iuvenes atque imperiti theologastri. qui ne per momentum quidem ad portam mortis fuere. n que in ulla angustia, tentatione S periculo versati. quique nihil nisi syllogizare, declamare, ae deblaterare sciunt, de maxime arduis ae sublimibus rebus loqui, scribere & iudicare audeant. p. v. Haec & similia alia ulcus academiarum euangelicarum fit multo tum pseudotheolosorum tarsentia, non poterant sane grata lesuavis illis esse, qui mali affecti erant: inde factum, ut bonus vir pluriis Disitig V oo

488쪽

-M 'Dr plurimorum invidiam & odium incurreret, pessimeque audiret, quasi qui academiis eonvicium dixisset, easque eversum ae sublatum iret, honorem ordinis theologici laesisset, papista & ealvinista esset, aut certe indisserentista, o religionum commixtor, librique venditio severe prohiberetur. De quo legi potest G. Amata P. IU. 468. Sin omnes hae accusationes in sumum abeunt, si quis Iibrum ipsum legerit. & abusum rei ab eius usu distinxerit: imo comoscet, Baeclaran. Bibliographiae criticae p. o bene ac recte sieiudicasse: De reformatioue Acalmiarum Musarim scripsit librum gemmanicum multa libertate , qua odium auctori apud multos conciliavit.

Sed fateηdum est, vera dici. Qui quidem addite Licer forte εοημι tisi false, latina liqua scribi ea, qua bominas imperitos facile movera assent, ut studia ct scholas odio prosequιrentur. Sed si Academici non verentur peccare coram imperitis S plebe, quin potius magnum illis Offendiculum praebent, eur vernaculo idiomate non taxentur, praesertim ab eo, qui probis ae laudabilibus academiis debitum exhibet honorem, & studia, tamquam rem utilissimam, etiam at que etiam commendat lIo. Matth. Musarturi natus Ienae in Thuringia, primum C

hurgi in Gymnasio casimisiano linguarum, philosophiae & theologiae prosetar. tandemque ipsius Gymnasii director, deinde. cum doctoris honores impetrasset, prolatar theologiae in vetustissima universitate e urtem, ae postremo S. Ministerii senior depastor in aede Praedicatorum, uu pius, Vertumam, moderatus. multis tentationibus exercitus, inter eos, qui ecclesiae nostrae tam vitae innocentia, quam doctrinae gloria insigne decus attulerunt, iure meritoque numerandus, multisque scriptis, in primis vero Mellificio oratorio, Anti-Beeano, Desertatione de pace inter Eua gelieas per Germaniam ecclesias concilianda, Meletematia the

logicis. Imagine veri studiosi SS. litterarum. & Solida instructione

. de pastorum S praeceptorum scholasticorum salariis celeberrimus. pie placideque ex ingrato mundo migravit A. I642. aetatis sere postquam ante obitum paternis summi Numinis oculis manib usiaque totam patriam, venerabile ministerium, antiquissimam ex Meademicis scholam civium honestissimam communionem, omnem que studiosorum coronam toto se pectore iam dudum commenis casse lassus esset. Uitte Memor theol. IOO7. Micraιμι Syntagm.

489쪽

gensem dc tenensem. 3 disseritur de discrimine legis Christi &Mosis. harmonia indicatur. bella scilicet, ipsarum Censur

rum. Titulus autem libri est ironicus, quo caussam suam, si Dr.-ενι iudicium in Consili. theol. lat. P. III. 496. admittimus, au- ctor corrupit, seque plane alium, quam de eo sperabatur, demou- stravit. Ιo. Melch. STEN GERI Secta cervicodurorum, seu de I atinaceismo. 168 l. In qua auctor se .purgat contra ea, quae Hart. naeeius in Continuatione Syntagmatis Micraeliani p. Io 7. & seqq. 'adversus se effutiverat. Iηριημε fateor scribit Consilior.

. theol. latin. P. III. s) mrιηacci., quam Stengero, etiamsi hic se reduis ei, non ita, uti dicebat, passuι sit, metu mo indiguari: cum apud istum .pleraque malitiose animo suscepta fere constet.

EIUSDEM Deutliche Furstellung. Perspicua ostensio.. quam improbi contemtores verbi divini & doctrinae Christi sint

illi pastores di prosessores, qui fidelem veritatis consessorem, B. Melah. Sιengerum odorum, aut etiam condemnant. I68s. In Prooemio solvit auctor dubia. quae alii contra ipsius tractatus, ad restaurationem christianismi editos, moverunt; ipsius autem libri eaputa agunt I. de discrimine peccatorum: aliud enim esse ait peccata voluntaria, aliud humanos lapsus. 2. de vera contritione. 3. de necessitate bonorum operum. 6. de officio renatorum. s. de lege Christi. 6. de perseverantia christiana. 7. de possibilitate novae obedientiae. 8. de necessitate incrementi in studio pie . tatis. 9. de persectione renatorum. Io. de gloratione licita. Ir. de duplici certitudine: quarum videlicet alia sit impetratae iam remissionis peccatorum, alia futurae in bono perseverantiae. n. de discrimine paenitentiae: aliam enim esse piorum, sive quotidi nam, aliam lapsorum, sive maiorem S solemnem. I3. de voluntate Dei iudiciali. 14. de sera poenitentia: eam esse dubiam CLXX.

490쪽

Bemaehrung Evimo, S. apostolum Pe m non venisse Romam , nec ibi passim esse; adeoque Romanum pontificem non posse se venditare illius successorem. Sine expressione doci, &mni. Ex typis autem & ratione scribendi apparet, opusculum inhoe statim in principio reformationis impressum esse. Et habet U. Partes, quarum prior continet XVIII. argumenta, quibus probatur, S. Petrum nunquam venisse Romam; posterior v II. obieetiones Romanensiues, cum earum solutionibus. Gabriel RΕΕΙ ΑΑNII Klelner Peter-Calender, Parvum olendarium Petrinum. Wittebergae I622. Est chronologia peris estinationis Petri S Pauli, secundum annos passionis Christi, fleeius temporis Imperatorum romanorum o in qua monstratur, pontificatum Petri antiochensem S romanum meram esse . fa

bulam.

Iis ovina Relatoris: berolinensis, qui Consessionis augustanae III. eis ditiones germanicas simul edidit Francosurti ad Viadrum, atque

ita ostendere voluit, etiam Reformatos adhaerere Augustanae conis fessioni nee nisi verbalem pugnam esse de variata & invariata Augustana consessi eo Ienae IM'. Quatuor hic ventilantur quaestiones: i An inter invariatam n variatam Consessionem

reale sit discrimen φ a. An reale hoc discrimen Calvinianos a pariee religionis excludat An quis salva conscientia utrique possit adstipulari Consessionii 4. An Calviniani genuini sint foeti Augustanae consessionis. Auctor quidem adfirmat duas priores. duas posteriores autem negat. Et p. v. agit etiam de differentia inter Electorum consessionem, S consessionem IV. Civitatum. In Dedieatione loquitur de ossicio Principis seu Magistratus erga Melesiam christianam, dicens, praestare ei debere commodam habitationem , legiti m defensionem, suffcientem alimoniam, de artificiosam institutionem; eundemque sibi providere pios, christianos et incorruptos consiliarios atque mi tros, & iuxta eum iis vivat religionis praxi operam dare sedulam atque perpetuam. Neque in Praefatione tegit iram ac zelum suum adversus Calvita Para IV. D . Pp P nianos,