Novus orbis. id est, Navigationes primæ in Americam : quibus adjunximus Gasparis Varrerii discursum super Ophyra regione. Elenchum autorem versa pagina lector inveniet

221쪽

is utriusque sexus personis meos sospites

cum certando insecuti fuerint. Postero utem die summo mane forte centum. quin-n ginta millia hominu castra nostra ador i unt a tanta erat hostium multitudo, ut: li s loca oi nia operirenturi tam audactercstrenue adorie bantur castra, ut uorum liui eadem ingressi fuerint, meiScum anis congrἴdiebantur. an irruamus, ita Deo optimo Maximo opem se-

castra nostra ita munita reddidimust Ino

I in eis consistentibus nullo pacto dam hum insecte posscnx, λδ myJ frixis. E

irruerint,& sic nos pugnantes in noctem fere

Secundo die postquam ad turrim caltra mo tu fueram, ante uicem magno murum silentio, debquod nulliis nostium reiciverit cum equitibus centum pedWibus, Indis

Iri , eastris egressus sum dis d

ad decem colonias gh consumpsi, quarum

habitatoribus inius coloniae tunc nobis pu- obis erat molestus, cum reliqui abessent quia Sanctae Crucis insignia ae flebam, dro catholica fide,&pro Celsitudinis vestiae tali servitio pugnavimus, Omnip xς' vires Reliciter subministrav1t, quod absque tato incommodo ex eis multos neci dedx-mu ante meridiem maxima hostium

222쪽

victoria ita castra nos receperamtis Tertia

autem luce legati ab eisdem provinciam:

dom1nis ad nos convenere, afferentes vel ribus indulgerem, cibariaque alia ex plu- tacta, quae apud eos imaximi aestimantur no

cti', tamen eos in amicos suscipiebam, indulgebamque omnibus, quae colatra me perpetiaVerant. Quarto diei ii castra nostra intro1Vere quinquaginta Indi,, prout elice

afferendorum cibariorum gratia adventam simulabant, circumspiciebaζtque

curiose nostrorum castroruna ingressiti escessumq; casulas quasdam qui a bitabamus. Illi vero e Cempti a me secreto Iura 'im--dVerterem, quoniamlli erant antino iniquo, nulla alia de causa

tum,quibus modis nobis maxime obesse pos 1ent, pro comperto haberem eos nulla de alia causa eo adventasse. Ego unum ex ip , qtiod nullus sociorum praesensit, adhibitis interpretibus illi timorem injeci, ut de his quae ab eodem reter6 vera referret, qui mihi lassus est, quod Sinte a provinciae illius supremus dux, praesectus maximis homi lnum copias post collem contra castra nostra ι - , ut futura nocte nos incauto ,δdpri-

223쪽

NARRATI, SE UNDA. o Idoriretur, asserebat enim quod jam tribus

litibus nobiscum periculum certando fece at nil tamen proficere potuerat, admo itum optabat nobiscum ioci congredi, ne qui te nostri tormenta&enies commilitio libus suis terrorem inferrent,&ipsos castra tostra exploratum destina Verat, loca perluae ad nos facilis esset in Srcssas, quo palo eas casulas comburere possent. Et ilico ilium capiendum curavi ex eisdem quinqua-;inta di eadem quae a primo audiveram se- undus quoque narravit Meisdem verbis, post quam illi duo erant conformes, alios quinque postremo reliquos omnes quin quaginta capiendos commisi, iisdem ma auSamputandaScuravi, eosque ut Domino suos1unificarent, dimisi, quod die noctuqueti quandocunque ad nos proficisceretur, experiretur quales essemus futuri Tutiora castra nostra reddidimus,4 milites in locis necessiri)sco docavi, hac sententia fuimus, donec o superveniret, qua secuta hostes jam binis vallibus,ad quas se secreto perventuros putabant, ut nos circundarent dopropius accederent, ut illud quod animo propositerant, Xecutioni mandarent, collem descendere coeperunt. Mum jam ad omnia accinctus paratus existerem, mihi visum est si1 eos castris nostris appropinquare per mitterem, a quid incommodi nobis facillime evenire posset, quoniam nocte non cernentes milites, qui mecum essent, leposito timore in nos irruerent, S etiam,quia nostri

milites Hispani pius timoris haberent eos No mi

224쪽

FERDINANDI CORTrs II non videndo. praeterea timui, ne modo aliquo casulis nostris ignem injicerent, quod sevenisset, tanto incommodo nobis fuisset quod nullus nostrum evadere valuisset con 'itui equitibus ut eos deterrerem,turbaremque, in hostes impetum facere, quod ex sententia successit. Nam quam primum nos contra eos equitibus sine timore aut clamore audacter irruentes audivere, depositis armis per montes sese dejecere, & tanta multitudc se dejicientium fuit, ut illis plena essent om nia circum vicina loca, dimiserunt etiam ci baria,quae secum attulerant, quibus uti vole bant, si nocte ea nos non debellassent, aut penitus eradicassent, eo pacto tuti remansimus His confectis aliquot diebus castris noS continuimus, eis egressino sumus niscircum circa, ut quorundam Indorum ingressum tueremur, qui nobis praelia levia maximis clamoribus inferebant, Maliquam diu fuimus in castris nysine moerore. Postea

vero una noctium acceptis centum peditibus, equestribus omnibus,&andis mihi amicis post custodia primae vigiliae castris exivi.&postquam abera per pactum unius leucae a nostris castris quinque equites cum equabus, quibus insidebant, corruere, quae nullo pacto ulterius progredi potuerunt, eos in castra remisi cohortantibus sociis, ut ipse cum eisdem reverti deberem,quia illud malo omini ascribeban, ego vero animo voluens deum praeesse naturae iter incoeptum prosecutus sum, antequam illucesceret, invasiduas colonias, in quibus multos interemi,

225쪽

NARRATIO SECUNDA . o 3as tamen igne concremari non sum passiis, e viso incendio me adesse reliqua coloniae, uae proximae erant praesagirent. Et post-uam dies advenerat aliam coloniam ador iis sum adeo latam, quod ut ex investigatio- epollea per me diligenter facta cognitumst, in ea erant viginti millia domorum, illincautii ad talia imparati, inermes exibant tomibus .foeminae pueris laetae nuda: assim per vicos cernebantur, quibus dam-rum inferre coeperam, videntes quod nullo,acto obssistere poterant, aliqui ex primati-,us dicta coloniae ad me supplices venere, ogantes ut ulterius eisdem damna inferriaon paterer, quia volebant Maiestati vestrae

ubjici, messe mei amici quod optime

onssiderabant eos sui damni fuisse autorcs, quoniam verbis meis fide non adhibuissent. Sed posthac optime cognoscerem, eo prae-zeptis meis ollitemperatum iri, Messent fidei es, iere Majestatis vestrae subditi, de positis armis ad quatuor millia hominum mihi praesto fuere, optima ad quendam fontem cibaria nobis attulere, Hic eis pacificis relictis in castra sum reversus. Inca stris existentes maximo timore perculsos ostendi, suspicantes aliquid mali nobis evenisse, propter dictorum ouit ima lapsum, qui in castra cum equabus suis redierant, qui audita victoria, quam Dei clementia nobis concesserat, quod nostrae amiciti fuerant Conjunctae coloniae, maximo gaudio repleti

sunt, at sciat Majestas vestra, quod nullus nostrum erat, qui non maxime sibi timeret,

226쪽

cum tantii in in eorum provinciam penetrasse nos videremus, in tanta&tali hominum

multitudine, in aliqua spe subsidi j,,

adeo ut propriss auribus audiveram, dicebant in suis colloquiis & publice PetrusCambonero, quod ego eos illuc deduxeram, unde nunquam exirent, plus dum colloquerenturin 1l1tes in casula quadam, nec me cernerent, ausi sunt dicere, quod si parum prudens existerem, eo unde exire non possent, collocare vellem, illuc subsequi non deberent, sed ad nares reverti, si secum ire vellem, possem, sin minus, me ibi desererent, plumes, ut huic illorum opinioni acquiescerem institere. Ego eos jubebam bono esse animo,

se recordarentur se vestriae Maiestatis

subditos quod nunquam Hispani alibi

animis defecerant,4 eramus in ea felicitate, ut acquirere possemus a. V. majora re na maperia, quam in universo terrarum orbe comperiantur, quod tales nos praestare oporteret, quales decet optimos, christicolas contra infideles pugnantes, de quod in alio eculo summam faelicitate acquireremus,

in hoc maiori potiremur honore & gloria, quam aliqua unquam natio fuerit hactenus consecuta, considerarentq; Deum Opt. ix cui nil impossibile nobis adesse, quod luce Clarius considerare poterant ex victorijs, quas ejus auxilio obtinii erant, quibus tot hostium periere, & ex nostris nullus penitus. Dixi praeterea multa in hanc sententiam, certe regali Maiestatis vestra favore animis

maxime resipiscere coeperunt, eosdem in

meam

227쪽

neam sententiam traxi, mihique obedientes eddidi, &ad finem incoepti nostiis impo-aendum paratos disposui. Poster a vero die,ora decima ad me profectus Sicutenga torius illius provinciae dux, praefectus, viri Juinquaginta ex primatidus eorum Magi jacin, quae primaria dignitas est totius duis provinciae,in aliorum putri morum principum dominorum in ea nomine deprecati sunt ut eos in celsitudinis vestra regale servit1una

reciperem, di meam anu citiam, it iisq; praetemritis erroribus parcere, quoniam illi nullam nostri notitiam,aut consuetudinem prius h brier. mi, nec qui essemuScognoverat, modis tamen omnibus tam die quym noctu periculum secti ant, ne alicui subjicerentur, nullo enim unquam tempore dicta provincia alicui in servierat, nec al1um externuis habuerat, aut habebat in cominum, sedaba ominum

memoria semper liberi vixerant,&i raper se defenderant ab ilio potenti domino M nee-etum Milinis patre avo, quamvisilla provincia tota esset illi subjecta eosdem a

me subjectos nunqua facere poterat, Uan vis und1que circumdarentur, Minidum a patria exitum obtinerent,& nudum salis usum habebant, quia in sua provincia non con Ciebatur, nec permittebant extra provinciam eos emptum proficisci, nec utebantux vestibus bombicinis, eo namque loci non

nascitur ob intensa frigora&alil plurianis rebus ad usum humanum necessarii carebant,quia undique claudebantur,quae mma placidein ex animo patiebantur, ne alicui subjice

228쪽

subjicerentur, Widem mecum agere omisi bus viribus fuerant experti, aperte vita, bant, quod omnia quae experti erant, nec istorum vires eisdem prodesse potuerant,

malebant vestra MaJestati sit ici, qualia

crudeliter trucidari, o domos tuas destrui vastarique, con)uges liberosque abduci Ego respondi,quod ipsi cogito scere poteram ipsos met eorum damnis fomenta praestitisse, ad eorum provinc1am veluti amicalii, propitiam favorabilem venire cogitabam. Quemadmodum ni e Cempo a multoties retulere eos esse,&esse desiderare, tropi

rea praemiseram nuncios meos,ut eos de meo adventu certiore faceret 3 amicumnae uni animum in eos demonstrarent, quemadmodum ex illis e Cempoa grattinet esse perceperam, me siste aliqua responsione, sin eis et ii procedentem fuissent aggressi, dc duos e2 equis cateremissent, alios vulnerassent,ipost uam mecum pugnaverant legatos suos ad me destinaverant, gesta illa on in 1 fili saascij non sua voluntate, aut coissilio processisse asseverantes, quod ommunitate, quaedam illis inconsultis motae fuerant, di illi ea jam redarguerant,& meam amicitiani desiderabant, ipse credideram ea ex vero animo profecta, responderam per eos propost mihi cordi esse, libere sequenti die

tanquam ad amicos hospitatum veni apud eosdem, inualiter tota sequenti die me in

itinere quoque oppugnaverant, donec nox supervenisset, aliaq; omnia per eosdem con-m me gestavi perpetrata, recensebam. Quae

229쪽

ie Ma. vestrae sacras aures obtundam, prae ermitto, conclusive ill1 rem amere sub

liti M st vestrae,in sein bona eorum etdε,1ajest vestrae obtulere tales hactenusnvenisvi in futurum me inventurum spero. 3rout in progressu latius Maj . vestriae pa-ebit. Ea turriri castris eisdem me continuiliebus sex, cum adhuc illis non confiderem, Ieci cedere volui, tranavis pluries ipsi:nixis prycibus affagitastat, ut accederem id quandam magnam civitatem tibi universi illius pro Miae procere si domini reside--γant, donec omnes illi domini ad castra me

ogatum Venerint, ut civitatem ingrederer,

Sc melius necessaria in civitate, quam in castris suppeditarent. Et moleste ferre dicebant postquarta eorum eram amicuS, tam malunt fuissem sortitus hospitium. Ideo eorum precibus victus, ciVitate in sum ingressus,quae leucis sex aberat a dictis castris, turri, qui bus consederam quae civitas est adeo ampla, Zc admirabilis, quod quamvis plurima, quae tecensere possem praetermittam, tamen 1llud 1dhuc incredibile videatur, quoniam eam arbitror esse ambitu latiorem ranat ensitivitate munitioremque, tam conspicuis,&forte opulentioribus aedificijs, d majori

populo,quam erat Granata, eo temΡDI', quo

1 nostris e Maurorum faucibus erepta e R Λmulto abundantior rebus patrijs, ut pane, avibus, scibus, tam ex fluminibus quam' cubus.&his quae in venationibus capiuntur, rebusque alijs,quibus pro ipsorum victu fruuntur optimis. Hac in civitaxe est forum, in

230쪽

, o FARDINANDI CORTE frii quo quotidie cernitiatur ultra triginta millia hominum ementium, tendentur bultra alia plurima parva fora, quae in civitate reperiuntur. Hoc in foro habentur omni Eindumentorum genera venalia, quibus illi uti consuev*runt, sunt ibi loca disposita ac

Vendendum aurum , argentum, lapillos, alia que genera emblematum, plumarum talia bene comptarum, ut in nullis foris aut pla' teis universi terraruna orbis ornatioreScΟm

periri possent, sunt ibi venationes adeo api , ut nussis optimis ex Hispani j cedere debe ant, Venduntur holera herbae imi edicinales, ligna carbonesque in bona quantitate, habentur babaea, denique inter eos Viget aspectus cujuslibet boni ordinis tegulae, &est natio multae rationis,& talis, quod melior sibi in Africa non illa comparanda. Issa provincia habet vastes, planiciem, ornatas, laboratas & seminatas, adeo quod nil a cultura vacat, 3 ut colligere potui gens ista sequitur Venemrum, Ianuensium, 131 sanorum

que reginien niam nullum aboni dominiina, phitam sunt domini, omnes in eadem civitate moram trahentes. Incolae patriae sunt coloni, cistis dominis subjacet, qui libo proprias habet civitates, sed unus plus albo pro negociis emergentibus, heliis, in unum conveniunt omnes 3c uis rebus consuluntis constituunt. Arbitramur eosdem ordinem aliquem in adinini stranda justicia, ut ita ali castigentur obtinere,quoniam quidam ex suis incolis, uni ercitostris subtraxerat aliquid auri, illud nun-