장음표시 사용
231쪽
lavi eorum Magiscacin qui est malo interros, illi diligentiam omnem adhibuerunt, uec eundem insequςndum curarunt, usque ad)uandam civitatem quae adjacet provinciaeli Churuiteca nominatam, illaimque reluxere,&ad manus mea redigere una cum auro, dixerunt, ut illum punirem, ego
gratias egi, quod eam adhibuissent diligentiam, respondi,quod 1 ostquam illi orant in
sua provincia illum corrigerent secunduna eorum morem, nollebamque me ingerere ad puniendos suos existens in sua provincia. IN lum recepere, iraecone praevio, qui deliinum Jus alta voce recensebat, praefatum magnum brum cogebatur circuna re,in eo
pacto illum sistere iussere ad molem quandam ad instar theatri, quae stabat in medio dicti fori. Praeco vero dictam molem ascen
dens,reiterato 1llius delictum, crimen alta voce recensebat, &illius caput lisno in modii mallei in summitate rotunde fabrefacto. percussere, donec animam omnibus,1dentibus redderet. Vidimus praeterea plurimos carcere tentos, quos alebant ob furta, alia per eos commissa crimina detineri. In hac provincia secundum computationem, quam diligenter fieri curavi, sunt centum 'utnquaginta missi domorum, una cum alia parva provincia eidem adhaerenti nati n-
cango nuncupata, qui eisdem legibus lonsuetudine vivunt tam domino. Qui non minus subditi sunt regali Majestatis Vestrae coronae, quam illi provinciae Taicalaecal.
232쪽
istius patriae e Tascalteral,quatuor expotentioribus subditis Domin Muteeetum ad leprosecti sunt cum ducentis eis familiaribus, dixerunt ea de causa adventasse ut mihi nunciarent, qualiter eorum dominus Maiestati vestrae subjici desiderabat,4 e- Cum inire amicitiam 4 quid sibi constituere Pro annuo censu Majestati vestrae persolvendo desiderabam, tam in auro, argento,uesti mentis sericis, & bombicinis, quam alijs rebus, quibus provincia abundaret,quae omnia Impartiretur, dummodo ejus provinciam non ingrederer, de illud tantummodo demderabat, quoniam sua provincia erat sterilis, commeatibus non affuebat, molesteterret, si aliquid incommodi aut penuria su- Itinerem una cum commilitonibus meis. Et
eisdem ad me dedit ad mille pondera aurii totidem vestes ex bombice quibus illi maxime uti solent. Hi mecum degere pro maiori parte illius belli, perbelle videre potuerunt quantum Hispani valeam. interfuere, dum pacem foedus cum ilIis dominis scalteca inivimus, ad quae domini Suia rer incolis sese obtulerant vestrae Masest servitia. Et prout videbatur eis nu)usmodi maxime displicebant, quia variis modis me secum abducere tentarunt,asserentes promissa oblationes, quas illi domini incolae fecerant, non fore exanimo, nec lyncere amicitiam contraxisse, illud, uelibere ipsis confiderem, ostenbebat ut postea tuto
233쪽
ut mihi ineauto insidiarentur. Incolae: ero Tascalteca pluries me admonuerant, ne subditis domini muleezum aliquo pacto confiderem, quoniam erant vere proditoresin omnia fraudulenter agebant, dominus 1llorum fraudibus universam illam provinciam ditioni suae subegerat,ime admonere voluerant, sicut facere tenentur veri amici,&qui diu cognoverunt MuteeZuma.
Visa dissensione, simultatibus ambarum partium inde non parum voluptatis sum consecutus, quoniam multum ad rem meam ea pertinere cognoscebam &facillime haberem aditum ad illos subigedos,juxta id commune adagium: Ex monte procedit, quod
montem comburit. Etiam mente re'oluebam illud sacri Evangelici verbi dictum: Omne regnum in se divisum desolabitur,
modo tamen hos, modo illos secreto alloquebar, gratias unicuique agebam de illorum optimo animo, conl1lio, Madmonitione, plus me amare praesentes, quos alloquebar profitebar, quam alios qui aberant de quibus maledicebant. Fuimus in hac celebri c1vitate dies viginti,&nuncii Mutee-etuma, quos apud me fuisse superius retuli, me hortati sunt, quod proficisti deberem ad
eivitatem Clauruitecal, quae aberat per leucas sex, & cives incolae illius erant maxima amicitia conjuncti domino eorum Mutee Zuma, cibi ipsius animum facilius comprehendere possem, utrum desideraret, proficiscerer ad suam provinciam,vi quod aliquis ipsorum ex ea civitate posset ire allocutum a cor m
234쪽
eorum dominum, significatum ea, quae eg 1njunxissem, di reverti cum responso, o Compertum habebant alios nuncios me iniet Draestolari, ut colloqueremtir. Eis respon-lum dedi, mihi placere illuc proficisci, quo dam die, quem eisdem indixi recederemus Postquam vero domin e Tascallec a re scivere ea, quae cum praedicti nuncijsege ram, d constitueram discedere ad illam civi tatem, me moestitia pleni convenere rogati,tes, nullo pacto illuc proficisci debetem, quoniam jam mihi insidias praeparaverant, iit me una cum commilitonibus neci darent, ad hoc negotium ipse Muteezuma, X provincia dictae civitati contermina, destinaverat ad quinquaginta millia hominum, d constiterant per duas leucas a piraefata civitate, ipsi obsidebant iter consuetum qua proficisci deberem & novum confiixerant, aliis fossis refertum, in quibus praea cutae sudes fixae solo contegebantur, ut equi in eas praecipitarentur, c eo modo confoderentur, Me industria multos vicos obstruxerant, in supremis&subdialibus domorum pavimentis lapides undique congessi Ierant, ut nos Civitatem ingressos capere possent, deinde de nobis ad libitum disponere. Et ad detegendam veritatem eo uterer argumento, quod nunquam domini illius civitatis me visum aut allocutum venerant, cum jam diu venissent illi de Guas ancigo,qui plus aberant quam ipsi mitterem eos evocatum viderem an venirent. Illis
gratias ingentes egi, ab eis petis mihi ali
235쪽
auos concederent, qui eosdem meo nomine togatos haberent, ut ad me profici lcerentur, habebam enim quaedam, quae cum illi communicare desiiderabam, commodum Male' statis vestrae concernentia, eisdem nunciJScausam me adventus explanavi, ut ea ilis enarrarent. . Qui nunci e sunt pronecti, &mandata mea exposuere dominis urus civitatis, tecum advenerunt treSpellonae, halid magnae existimationis, retulere, nomine dominorum illius civitatis adventa11e,' eos non potuisse ad me proficisci asserebant, quia adversa detinebantur valetud1 ne illisque intentionem meam ad 1llos perte rendam exponerem. ΙΗ1 autem ex Tascalte-ca mihi significarunt, eos esse inter 1Ve Smillius autoritatis, iraedicti cives metro dere videbantur,& eis dem non adhiberem, nisi domini civitatis ad me personaliter pro ficiscerentur. Fosdem nuncios audivi te
spondi, quod tam alti potentis principis qualis est Majestas vestra legatio humili binpersonis exponi non debebat,in nedum Ipli nuncij,sed&ipsorum domini vicerant tant dignitatis,quibus dicta legatio a me explicari deberet, propterea iubebam,quod trium dierum paci, oram me Comparerent vesti qMaiestati obedientiam praestituri, in 1ubditos se subjectum, praevia protestatione, quod si ei assignato termino non comparerent, castra mea in eos moverem , tanquam contra Majestatis vestra rebedes, Libiici recusantes ditioni Maiestatis vestrae,&ad hanc causam nisi mandatum manth.
236쪽
propria, notari subscriptum, cum lata
commissione vestrae Majestatis, in eode cau-1am me adventus commemorando,&quod astae provinciae, multae aliae erant vestrae
Maaestati sub)ectae, illi qui libenti animo vellent subsici vestrae Majestati, bene amenaberentur, eo maximis eram prosecuturiis honoribus & favore incontra rebelles. dequenti 'ero die venerunt ad me fere omnes domini dictae civitatis se excusantes, quod prius non venerant, hoc evenisse inde amrmabant, quia illi ex provincia in qua morabar, erant eorum hostes, & non ausi fuerante accedere, quia se fore tutos non arbitrabantur, quod aliquid mihi detulis-Ient contra eos,animo arbitrabantur, sed uis fidem adhibere non deberem, tanquam ab nostibus eorum nominis prolata, Quod non ita erat, si secum a1eorum civitatem accederem, ibi cognoscerem prolata per eorum hostes esse falsa, vera esse oua ipsi proponebant. Et exinde Majestati vestrae se
sub1iciebant& permatisuri erant,& quod parerent inmia quae Majestatis vestrae non in imposuissem, parati erant contribuere, ec omnia haec notarius, interpretibus adhibitis, scriptis demandavit, & tunc eum eisdε proficisci constitui, partim ne animo desecis Viderer, partim quoniam ibi sperabam posse omnia foeticius quae mihi incumbebat,
Componere cum Muteeχuma, quoniam illa civitas est conterminacissi provinciae ut relatum est subjecti enim Muteerum illic tuto proficiscebantur,4 econtra cum in eo
237쪽
NARRATro Ecvud A. ars rum itinere nullum obstet imp distentum, qua re cognita dominii Tascalteca maxime indolueri, multoties me multum erram assirmarunt, postquam iam Majustiti
Vestrae dediderat, Meam amicitiam Iverant mecum ire volebant, ' Hy' Iz. .
bus quae evenirent opε ferre,& non obstante quod multum reluctatus fuerim, irecibus ab eis contenderam ne venirent, quoniam necessitas non impendebat tamen ad centum millia hominum ad pugnam aptorum, me subsecuta sunt Me comitata sunt perae cas duas a civitate, Mab eo loco maximo rogatu meo, praeter sex millia hominum om-Lς recesserein ea nocte castra posuidam fluvium,qui duabus laucis aberata placivitate, xtim ut exped1rem dictos homines E ascaltecatqui mecum venerant,ne aliquia scandali tanta multitudo partim quia nox appropinquabat, ea hora nolebam civitatem ingredi. Postero de omnes cives mihi obviam venere, tubis retim ni ut me exciperent cum multis personis, quae apud eos religiosae habentur, vestibus suis solitis induti canendo plaΙ-Iendo,ut facere solent in suis eschreis,quas pro ecclesjs tenent, ea solennitate uiue ad ingressiim civitatis nos perduxere, cin
universis meis sociis fui comode hospit us,
Mad vota nobis cibaria attulere, levia tame Et dum iter faceremus ad civitatem, multa eorum signorum quae nobis aperuerant incolae ex Uscalisci, offendinius, quoniam
238쪽
FERDINANDI CORTEs Irfabrefactum scrobes altas aliquas in quas
mentis subdialibus, ista nos vegetiores&
duos a Muteeaum missos, ut nuncios illius qui apud me erant alloquerentur, nil
riint, sed tantum venisse, ut ab illis nunciis Duelligerent quid mecum egissent aut constituissent, ut ea domino suo possent nuncia-
vat mi profectus est. Et his: ribus diebus quibus ibi moram traxi, mihi minimum almaentorum contribuerunt, Mindies peius,
Dominis primates civitatis. Et dum ex noc aliquid timoris haberemus, interpreti eo quotidiano quae est foemina ex illi Indis, quam accepi in Piituncham, qui est
qua etiam in primi relatione Mai stati Vestrae transmissa metion m feci incola quaedam ex ascaltecat aperuit. ong inaximam multitudi item hominum sub)ectorum Muteegum in unum convenisse. Et quod omnes habitatores civitatis eduxerant uxores, filios, & bona cupie-Dant nos aggredi, omnes interimere,&si secum vellet abire illana sospitem conservaret, quae omnia retulit illi Hieronymo Astillari quem habui Iucatan, side quo alias Majestati Vestrae mentionem seci, qui postea haec mihi
239쪽
mihi exposuit, illico incolam quendam illac praetereuntem capietulum curavi, dc ab illo secreto in loco collocato diligenter percunctatus sum, Mea mihi aperuit quae foemina ex Chur ulteca interpreti meo retulerat, propterea e praemissis Metiam piaeceden tibus indicij quae prius videramus in itinere, constitui melius esse illos praevenire, quam praeveniri in dominos omnes illius civitatis alloquendi gratia convenire curavi, quos, posteaquam conVenere, in magna quadam aula collocavi, interim jussi milites esse in armis, si ad omnia paratos, quo illico in eam multitudinem Indorum , qui habitationi mea inerant ex proximiori loco irruerent.. Et sic evenit, qu0niam postquam convenerant domini in ea aula, eos vinctos ibidem reliqui, quum ascendi, emissopi xidis sono taliter egimus, quod duarum horarum spacio ad tria millia hominum neci dedimus. Et ultra Majestas Vestra cognoscat, qualiter contra nos se accinxerant. Antequam exirem hospitio, omnes fere vico obstruxerant,de erant ordinati: tamen quoniam illos incautos aggressi fuimus, facile fuit eos dissipare, maxime deficientibus eorum ducibus, quos in aula in vincula conlectos detinebam.Ignem quibusdam turribus S munitis domibu , in quibus se tuebantur inlici mandavi, Hecertando civitatem totam peragravi in hospitio tamen optimo relicto praesidio .Et eo pactointi inque horarum spacio populum omnem e civitate migrare coegi : opem ferentibus quater
240쪽
mille viris ex ascaltecat,is quadringenti Cempoal. Post meum reditum ad hospitium eos dominos civitatis, quos in vinculi detinebam allocutus sum, ab illis quaere dam, cur me ea proditione interimere curassens responderunt causam ab ej non provenisse, sed ab incolis e Culva subditis domitii Mutee Euma, qui eos ad tale facinus suasioni bus suis impulerant,& dominus Muteezuma per leucam cum dimidia collocaverat ab ea civitate ut ipsi cogitare poterant ad quinquaginta millia armatorum,ut illud exequeretur sed tamen eos jam cognoscere se fore deceptos, Me rogabant unum, aut duos ex Illistio lutos dimitterem, quoniam illi pollicebantur reducere populum quem ejeceram, foeminas, liberos, bona quae eduxerant, ut illis parcerem supplices rogabant, promittentes, quod in posterum an nullis se de- Cipi permitterent, & volebant esse veri &ί-
deles Majestatis Vestrae subditi. Et postquam
fui eorum errores crimina maxime detestatus, reprehendi, duos ex ejs dimisi Sentienti vero die civitas adeo habitata videbatur, foeminis, iueris referta, pacificus populus, non aliter quam si nil evenisset solvique omnes reliquos civitatis dominos, quoniam sunt polliciti se Majestati Vestrae perpetuo inservituros. Et eo viginti dierum spacio, quibus ibi moram traximus, fuit civitas tam pacifica, videbatur non iter, quam si nullus fuisset interemptus,autriefuisset: fora, commercia sua habe-pant, exercebant per civitatem, quemadmodum