장음표시 사용
181쪽
i 6 1 De Morbis Medii Ventris.
vitta notu hoe est sine musa mani sessa eum
febre pernicis, quia materiam pravam nervis communicari demonstrat , & convulsionem imminentem praedicit, cujus exempla habemus inus'. M. f. de morb. popuI. n. 25. σ n. 36. Ex Ammna sputa viscosa, crassa, valde alba, quae vio. ter educuntur, mala sunt; materia enim , quae
resistit eductioni, multo magis resistit concoctio. ni, re concoctio materiae cum dictis conditioni. bus est mala. quia tales conditiones dissicilem reddunt illius expurgationem, & bona concoctio ita praeparat materiam, ut sicilis sit eductionis;
eadem leges M. Praenot. n. 23. Quoad curationem, sequor methodum tradi tam ab Hipp. is lib. cir. de morb., ubi curationem describit convenientem unicuique differentiae Amginae. Primo tamen praeceptum Hipp. praemi tam , quod censeo generale in curatione cuiuslibet Anginae, & est missio sanguinis, ab Hipp.
determinata ratione plenitudinis particularis in partibus aflectis, & inflammatis Lucium, quae cum reperiatur in omni Angini, tale praeceptum tamquam generale est admittendum; lib. enim de rat. via. in acut. n. 39. , ubi agit de causis Amginae , & de ejus curatione, haec habet: Praecisa enim Uva, quam aliqui Columellam vocant, v na crassa ab utraqueparte es. Cum igitur Heplenae sunt, ct in linguam innitantis, quae rara
es, ac spongisse propter Accisarem contingit,
ut ii a prae violentia humorem ex venis fusci. ens, ex lata fiat rotunda, ex benὸ coloratia liasida , ex molli dura, ex facile flexibili issexibilis. addout aeger cito suescetur, fi non quis citὸ --xilium ferat. Venaesectionem a brachiis faciens, uenas sub linguaserans. In hac sententia ela admittit plenitudinem in Angina, cum ait, Cum lutur hae hoc est venae Uvae. & Columellae Uenae sunt; & rem praedictae venae connexio.
nem habeant cum venis musculorum Gryngis.& saucium, ex plenitudine illarum deducitur plenitudo istarum, omnia symptomata linguae
enarrata plenitudinem confirmant. Et cum semientia Hipp. de causa Anginae, & curatio sit unuversaliter concepta, ait enim in principio text.
Angina fit, sine ulla distinctione disserentiarum.
quomodo secit in lib. 2. de morb., & symptomata. uae recensentur de lingua, reperiarur in omniisserentia Anginae, si haec a plenitudine nascumtur, plenitudo erit in omnibus differentiis Angutue, & consequenter venae sectio conveniet in omni Angina. Ab eadem sententia colligo venaestitionem exercendam esse, ut remedium eum euativum, & plenitudinis minorativum, & ut revulsivum, & ut derivativum. Omnis enim misso sanguinis istius quantitatem minuit evacuanis
do, tamquam remedium revulsivum exercetur,
dum a brachiis emittitur, quae a partibus amistis in Lucibus distant,&revulso est ductios uigubnis ad partes distantes. Tamquam derivativum remedium adhibetur, dum venae sub lingua s tantur, cim derivatio ut eductio sanauinis a parte propinqua parti affectae . Quantitatem
sanguinis mittendam explicite non determinat Hipp., implicite tamen multum sanguinis detrahendum esse demonstrat, cum a brachiis micsionem imperet, venis linguae, & missio iam guinis a pluribus partibus magnam quantitatem ranguinis mittendam connotat; haec tamen determinanda a virium robore, aetate, habita corporis, ut adnotavit Hipp. in lib. de vict. rat. in
acut. n. D. In Angina ergo adest indicatio mittendi sanguinem, quia hic debet minui, revelli,& derivari. Idcirco in prima differentia Anginnab Hipp. descripta cit. lib. 4. de moab. n. 26., mi tendus sanguis a brachiis, a venis sub lingua, quia in hac locum habet universalis doctrina Hipp. explicata, licti nullam in hoc loco de missione sanguinis mentionem faciat, sed satis est unive salem do strinam exhibuisse pro administratione hujus remedii. Cucurbitas vertebris colli assigit primo, & etiam juxta aurem ab utraque parte,& ad multum tempus amas detineri jubet, deis raso prius capite, ut insensbilis transpiratio copiosior evadat. Ratio hujus remedii sundata est in fine promovendi fluxum humoris a partibus
internis ad internas, cum videamus expulsionem
sinam a natura ad partes externas pectoris, colli.& cervicis Anginam mitiorem, & salubriorem facere, & talis retractio ad partes, quibus ataguntur Cucurbitulae, dicitur interceptio, quia sunt supra partes affectas, & applicatio Cucu bitularum retro aures magis convenit, quia ibi sunt glandulae parotides dictae emunctoria cer bri, cum manii estis viis pro humoris fluxu, ad quas vocatur ope Cucurbitularum. An cumbitulae siccae, veὶ scarificatae apponendae sint, non declarat Hipp.; siccas tamen imperare deducitur ab eo, quod per multum tempus adhaerere parti, cui assiguntur, jubeat, in collo tamen scarificare proprium cenierem , quia plenitudo partium circa fauces minui potest. Zacutus Lb. I. Praxis Admir. observ. 94. narrat, Mulierem Araina c.
nina ast estam, cucurbitula sub mento scari mra convaluisse. Hac ratione vescatoria etiam posteriori parti capitis applicata probantur. Purgantia non recenset Hipp. ,& rejiciuntur ab ejukem sententia in m. devies. rat. In actit. n. 36. descripta, in qua medicamentum purgans
in principio inflammationum prohibet; quia pu gatio ab inflammata parte nihil detrahit, cum materia si cruda. & vires, quae morbo resistunt, debilitet, & istarum debilitas morbo vires auget, & concoctionem humoris fixi, opus solius
natum, vel impedit, vel valde retardat, medicamenta etiam purgantia sermentationem in
massa sanguinea, ct aliqualem dis lutionem,& disgregationem humorum parientia hos di ponunt, ut uberiori fluxu ad partem assectam fluant. Lenientia, cum humorra primarum vi rum solum expurgent, inflammatis faucibus nihil opitulantur, nec ab humorum stagnantium pomdere sublavant; Trallianus tamen lib. cap. r.
182쪽
purgationem exercet etiam eodem die, post duasi anguinis evacuationes,& hunc major pars Medicorum sequitur, purgantia poli venae sectionem praescribendo; sententia tamen Hipp. rvtioni magis contona videtur, ob rationem sup rius diglam. Si vero alvus non egerat glandem,
vel clystcrem admittit Hipp.; & si lib. 2. de morb.
n. II. Purgationem admittit, ibi loquitur de levi Angina, quam superius diximus esse quandoque sine febre, & inflammatione, prout aperte demonstrat textus. Eadem ratione vomitiva in Angina rejiciuntur, sed etiam quia a vomita intinmescunt fauces, ct vasa in eis existentia, ex quo imminet copiosus fluYus materiae ad partem imflammatam; ubi vero tumor in faucibus ad suppurationem pervenerit, vomitu rumpitur, ideo in hunc finem vomitiva convenire possent, &non proficientibus aliis remediis pro ruptione
Poli universalia devenit Hipp. ad praeparationem materiae in infl ammata parte sxae, & est altera indicatio ab Hipp. elicita pro curatione hujus differentiae Anginae. P parationem aggreditur suffumigio, par o cum Origano, Nistirtii s emine, Ni ro, er trita imponit in pari
quantitate Aceti, ct Aquae, cum pauco oleo in ollula, baue super pranas collocat, cum operculo, er aruudine cava ollulae immersa, fumumi r calorem ignis exbalantem per os excipere jmer, ita tamen ne fauces adurat. In hujusmodi remedio latet consilium facta inflammatione repellentia non esse adhibenda, sed cum Hipp. resolventia,& attenuantia perscribenda, qualia
sunt Nasturtium, Origanum , ct Sal nitrum ἰ &si recte pcrpendamus naturam repellentium , dissolventium,&attenuantium, cognoscemus illa
in Angina facta, esse impropria, ista vero prosi-
a, cum, ut plurimum vocetur Medicus, imsammatione jam saeta, repellentia incrassant, M. iat humores, cx quo concoctionem dissiciliter admittunt ,& hac retardata in hoc morbo, ubi
adest difficultas respirandi, & deglutiendi magna, momentum, ut ita dicam , durationis mo
bi mortem inferre potest. Resolventia, & artenuantia, relbhendo materiam in parte inflammata collectam minuunt, attenuando ad concoctionem citiorem disponi int, quae duo maxi-mC Conducunt curationi Anginae, consequenter ista medicamenta sunt rationi magis consorinia. Et si addit Hipp. Acetum, non repulsionis materiae gratia addit, scd ut ab Aceto materia in
parte inflammata incrassata incidatur, & ut sputum dissicile in Angina, facile reddatur, cum observemus Aceto ore sumpto, & alio liquori
mixto pro collutione materiam viscosam oris
partes inviscantem facillimε separari, & frequen-lcm excitari expuitionem; praetermissis ergo repellentibus in Angina, Hipp. documento eruditi, attei q:mtia,&resolventia ad usum reducamus. δd imit .itionem Hipp., Aetius utitur Ga/Sarismo ex S napi, & gloriatur aegros saepe a periculo
liberasse. Rondelet infitin Lore , composito ex
Pipere o. fi., Croci, MFrrbae a. Θ.λ, Mel L. M. F. Loch. Et Schenhius lib. 2. observ. laudat
Aquam forum, e foliorum Cher folii; decoctum
parari potes ex eadem herba. Stercus Canis ossibtis nutriti, modo descripto in meo Sasemate, cacisimum es remedium, ratione salis volatilis,& sulphuris in stercore existentis,& in ossibus de alkali participant ibus a quo acidum coagulans humores in inflammatione destruitur, & ob volatilitatem ejusdem salis, & sulphuris materia fixata in loco inflammationis attenuatur, & ad concinctionem,& maturationem disponitur. Pulli H, rundinum non depltimati, Sale aspergantur, in olla comburanitir,er cinis borum exhibeaIur, cum Melle mixtus pro lambitivo. His adjungit Hipp. Gargarismum ex Organo, Saturebia, Astis, Men-rba, oe modico Nitro, cum Aqua Mulsa aqu
flore, es modico Aceto insiliato; & ad Hipp.
imitationem omnia simpl cia Cephalica Anginae
opitulantur, ob rationem superius allatam, nec timendum calore horum smplicium ins .imm tionem augeri, prout timent Medici aliqui in
Hipp. doctrina non instructi, quia principium est in Medicina non auserri morbum, nisi ablata causa, sed causa inflammationis in Angina imm diata, est humor fixus, incrassi rus,&stagnans; ergo humor hic attenuandus, & fluidus faciem
dus , quod non obtinetur rigerantibus, sed alte.
nuantibus , & volati Iibus, quae sunt calida. Calor in inflammatione est quid consequens stagnatio, nem humoris, & eiusdem effervescentiam , &fermentationem, & putredinem; aliqui timent calorem, qui est effectus, non causam, quae est stagnatio humoris, & obstructio vasorum, Per quae transire deberet sanguis,& refrigerantibus
caloris moderationi studeat, non timendo causae inflammationis augmentum, cum refrigerantia obstructionem conservent, & contumaciorem reddant, & humorem fixum stagnantem magis restringat ,& addito velut compede coerce ni in
Parte, cum magno aegrorum detrimcnto. Per calida,& volatilia stagnans humor lolvitur, fixus liquefit, obstructio tollitur, inflammatio solvitur.
calor extinguitur, quia au Iertur causa caloris. Totum hoc experientia corro' oratur, nam Eruspelas Spiritu Vini curatur,occ. lor ilIud consoquens 1 Spiritd Vini calido extinguitur, quia causam Erisipelatis tollit, cl poros aperiendo. ut humor fixus transpiret, vel impedimentum circulationi sanguinis obsistens auferendo,& acidum humoris inflammationem parientis extimguendo. Remedii calidi utilitatem in inflammmtione eYterna observamus, ct in interna remedii
calidi usum reiiciemus Remediis internis addit externa Hipp., effrinsecus spongias aqua calida imbutas genis, ct maxillis apponit , ad humoris fluentis revulsio. nem, & ad fixi discoagulationem; huic addit Succum Apii, qui cum mica panis calidi, cum
Melis,faucibus externe applicatus, mire solvit X 1 Angi.
183쪽
Anginam; decoctio etiam dictorumsuperius C phalicorum . Nita Hirundinis pulveritati, Melle
Anacardino, ct Theriaca mixti, Anginae conferre expertum es . Ulterius etiam progreditur Hipp., & duo com Merat symptomata: Primum eu tali vae suppres- sputum impeditum, cui medetur MFrti ramulo complanato, of tenera ipsius summa parte incurvata, ac molli lana obvoluta in fauces immissa , qua mucositas faucibus adhaerens abraditur. Omnia interna, quae incidunt, ut MelScilliticum, Vinum etiam dulce, leve, oe Lois superius descriptum conveniunt. Alterum symptoma est inflammatio extra conversa, cui Betas
aqua frigida tinctas, hoc est, aquae immersas,& parum humectatas applicat; quod remedium
videtur rationi repugnare, re esse periculosum,
cum a stigiditate repelli instit ad internas partes
humor ad externas propulsus, cum pernicie aegri . Sed cum Hippocrates hujusmodi remedium administret, postquam inflammatio soras conversa suerit, ut apparet a texist , remedium est rationi consorme, & tutum, quia cum inflammatio tota conversa est seras, agendum est omni studio, ne intus retrocedat, quod obtinetur cum dicto remedio, aqua incrassante humores, & motum istorum impediente, quae duo retrocessionem impediunt ; tingit enim solum Betas aqua, ut retrinpellendi virtus in parva quantitate aquae deficiat, velut ab aqua Belae nitrositas irritativa, qua ejus
succus per nares attractus sternutationem provocat, moderetur, ne conjunctum hoc irritamentum cum illo humoris fluxi pars externa ulceretur. De hoc remedio alia vide apud Mart. cit. lib. ιers. 29. Beta calore, & siccitate, qua donatur sistentem in parte externa, humorem resolvit. Haec duo, nempe prohibitus retrocessus humoris ad interna,&resolutio ejusdem, integram Anginae ab internis ad externa tendentis curationem praebent. Hinc documentum accipimus, in inflammationibus internis ad externas partes conversis terminato humoris motu, hunc esse incrassandum, ne denuo intus recurrat, &resolvendum; ideo frigida cum resolventibus miscenda, vel haec actu trigida applicanda. Curatio secundae disserentiae, non est dissimi ligabita, cum sit inflammatio, cui eadem prosunt
remedia; solum in hac addit frigidae aquae pstum, ad iaciliorem excreationem pituitae. Maiagna hic oritur difficultas, quia in praecedenti Angina tepidas oris collutiones ad excreationem imperat, in praesenti frigidum potum ad excrea. tionem promovendam proponit. Pro hac tollenda advertendum est, in priori Angina esse salivas paucas,& duras, aqua calida duritiem emollit in fluidis incrassatis, oc ad excreatum faciliores facit, quantitatem auget salivae, calore vias, per quas excernanda est dilatando, & humorem salivalem fundendo, conciliata huic, & humori impacto in parte inflammata fluiditate: in praesenti casa sputum est multum,&crassum, non durum,& potum frigidae exhibet, quia ab hac
etiam crassities tollitur salivae per mixtionem aquae rit m ea; aqua enim mixta liquoribus crassis fiuiditate carentibus, hos adflui litatem reducit, aqua frigiditate irritat mulculos excretioni salivae insementes, oc ab irritainento augetur
Curationem tertiae disterentiae dirigit Hipp. ad resolutionem humoris tumorem posterioris partis linguae efficientis, quam protriovet Lin, mento parato citra Mentha viridi Irita, Apio.
Origano, of Nitro, o Rhoe rubro, id est Sumath, er Melis q. f. pro Linim , quo linguae tumor illiniendus. Si resolutio tumoris non s uccedat, sed a dicto remedio attenuante,& sermentationem promovente, materia ad suppurationein disponatur, initur Deco to Ficuum , cui de Rhoe parum trito suerit adjectum, & hoc pro gargariserate utitur,& oris collutione, si gargarization tumore, re dolore impediatur, vel aqua, in qua sarina macerata fuerit. Ab his omnibus sum puratio promovetur. Pro hac intentione plura formari possurit remedia . ExternE applicat Emplastrum ex Farina in Vino, o oleo cocta,c viael, & maxillis, & panes calidos apponit; est enim Angina, quae ad si appurationem tendit, in loco sub tonsillis, ut asserit Hipp. in toria, ideo
omnia suppurantia externa, & interna conveniunt; si vero tumor su ppuratus non rumpatur,
arte secetur, consilio Hipp. Quoad dicetam, nullam aliam in tribus hisce Anginae disterentiis regulam intueor, nisi in prima , ubi ait: Sorbeat autem Plisianae stiretim, oeaquam bibat; quae reguIa est victus exacte tenuis, Osservanda in omni Anginae disserentia, cum stmorbus exacte actus.& aliquando peracutus.
IJ Eripneumonia est affectus pulmonum , quil desinitum. Infammatio pulmontim , cI. us bre acuta ,spirandi difficult. .e, er tus. Inflaminatio pulmonum iit e lem modo, quost inflammatio in faucibus, a sanguine nempe stagnante in substantia pulmonum, effervescenis te,& putrescente, quod insinuavit B p. lib. I.
de morb. n. 2 ., scribendo: Psquam aurem aris
tr is idest pulmo in seipsum, of tum holis,ttim pituita sedem in pulmone occupavit ecce stagnatio sanguinis in pulmonibus putrescit, aes appuratur. Stagnat sanguis, quia impedimentum obstructionis adest, vel in vasis dispersis per
substantiam parenchimatis pulmonum, quae multa sunt, & in vasis capillaribus, quibus vesiculae pulmonares donantur,&ab eis circiimligantiar.
Vesicularum affectio est semper Peripneumoniae conjuncta, quia adest angustia pectoris,&disti cilis respiratio, quae ab assectione praeternaturali
184쪽
vesicularum oriuntur; possunt autem assici sine propria inflammatione, si inflammatio parem
chimatu pulmonum, cum tumore, vel va rum turgentia vesculas comprimat, ut a suo minnere inspirationis,&expirationis aeris divertantur. Hinc patet,s ubjectum Peripneumoniae esse
substantiam pulmonum, quod ex Hipp. lib. de
Ac. Mhom. n. 2 . colligimus, ubi habet: Et tibi
quidem in totum fluxerit idest humor, de quo
superius in pulmonem, extremitas ejus major redesta, si tramque latus contingit , es per nemmoniam pulmonis appellatum morbumsacit; tintus ergo pulmo, vel illius duo Iobi inflammati, ex Hipp. sunt subjectum Peripneumoniae. Sanguis, oppolito impedimento, flagrans, si
motum circulationis amittit illum suarum particularum essentialium,&integrantium confervat; imoli prohibito cursa, dc motu hic audius, ob dispositionem ad putredinem effervescit, &ebullit, intenseque calefit, & sanguinis in vicinis
partibus existentis calorem augendo, in praeter naturalem,&igneum commutat. Ob viciniam etiam pulmonum cum corde, hoc valde incalescit, sanguinemque per istud circulantem ita a cendit, ut febris excitetur. Putrescens in imp dito loco sanguis putridos vapores in circulam tem per alias pulmonis partes sanguinem inspirat, quorum sermentativa virtute valida, summEiermentatur tota massa sanguinis, ideoque maxime disponitur ad febrilem calorem in corde
Tiissim parit materia stagnans in vasis pulminnum, horumque rostatibus, cum in cavitates bronchiorum,dcvesicularum exsudarit, vel per
aperia capillarium orificia in illas transfusa suerit, &substantiam illarum mordicaverit ,& vellicaverit acrimonia a stagnatione, & putredine concepta; mordicatione enim, & vellicatione membranosa bronchiorum,& vescularum suta stantia convulsivos motus patitur, qui sunt tussis essentitata constitutiva , ut videbimus de Tussi. In principio est sicca tussis, ob materiae fluid
talem nimiam exudationi quidem aptam, excreationi vero incongruam, dum materia nimis
fluida tussis conatus deludit, a mota materia fluida in varias partes bronchiorum dispersa, non
excreta, sed in eisdem remanens, acrimoniae Vim magis, atque magis in partem sentientena exercet, cum tussi continua sicca, quae tunc humida sit, cum materiae irritantis screatu, quando haec
incrassata motum tussis sine sui diffusione suscipit, eique obtemperat, demonstratam viam Perficiendo .
Causam fluxus sanguinis ad pulmones tribuit
Ilipp. in cit. lib. I. de morb. n. 24. calori pulmonis, scribendo: Pulmo, cum prae caliditare traxerit
in se ipsum de uicinis locis, ad ea, quae jam sunt in ip hoc est traxerit humores, ubi alii praeexistebant. Q iaelibet pars calefactam majorem coepiam humoris,& sanguinis suscipit,& attrahere dicitur, modo in superioribus explicato, obdit
tationem vasorum a calore factam; uuae, cum non possit reassumi a venis, ibi fixatur, oc stagnat . non vero in alia parte, quia porositates,&vata non sunt ita dilatata, ut recipiant superfluam copiam sanguinis, & haec est indispositio, per
quam pulmones, non aliae partes inflammatio.
nem patiuntur. Hac de causa a febre Synocha Peripneumonia oritur, & a sputo sanguinis, quia
in utroque morbo sanguis copioso fluxu pulmo. Res irrigat. Hinc omnia, quae intense pulmones calefaciunt, inflammationis illorum causae reminiae sunt, magna vociferatio, potus vini generosi , crapula, hac ratione pulmones inflammant. Alteram causam deduco ex verbis cit. Ac
Hipp., quae sunt: Postquam autem bilis, tum pituita sedem in ptilmone occupavit. Humorem occupare sedem est figi , coagulari, & stagnare in aliquo loco; quatenus enim fluit circulando.
non dicitur humor occupare sedem, cum transeunter partem pervadat. occupat vere partem, quia in ea stationem ponit.
Causam hujus stationis habemus in sanguine
crasso, acido, in ejusdem copia, in pituitae abum dantia, & crassitie. Cur vero in pulmonibus,& non in aliis partibus inflammatio excitetur, cum per omnes panes talis conditionis sanguis circuletur, non alia ratione explicari meo judicio potest, quam superius allata, nempe fanguinem ad pulmones excalefactos in majori copia suere, quam ad alias, unde in isto impedimentum motui suo struit. Hanc sanguini crassitiem, & aciditatem impertiuntur omnia alimenta, & medicamenta incrassandi facultate donata, omnia acida immoderata in immodica quantitate assumpta : Ventus aquilonaris sanguinem valde incrassat, vel frigiditate, vel sal, na aciditate, qua aliqui volunt esse imbutum; ita potus stigidus post excandescentiam pulmonum; aquas palustres Peripneumoniam essicere voluit Hipp. lib. de Aere, M. ct Loc., quia
cum sint crassae, critssum etiam sanguinem redis dunt. Copiam sanguinis augent in toto victus valde nutritivus, & copiosus, vita sedentaria, suppressa aliqua sanguinis evacitatio, in parte, nempe in pulmone, magna vociteratio, exere, tium violentum, irae excessus.
Signa Peripneumoniae ab Hipp. describuntur lib. 3. de morb. n. Ib. Febris acuta, respiratio frequens , halitus calidus, anxietas, impotentia, per impotentiam Paralysm denotat, quam ali. quando Peripneumoniae supervenire docuit ex. perientia, quia sanguinis crassites, & aciditas, quae valuit obstruere vasa pulmonum, obstruit in capite orificia aliquorum nervorum, & hoe modo explicatur, quomodo fiat transitus dictus Peripneumoniae in Paralysim; jactatio, dolor
sub scapulis ad claviculam, O mammam ς &ad
distinguendam Pleuritidem a Peripneumonia. ait Hipp. lib. de Ac. in hom. n. 13. , in hac doloresin d ictis partibus multofortiores esse, & gravitas in pectore, quandoque delirium.
185쪽
Salisa primo spumosa, lingua flaua , progressu
temporis nigra ς α lib. I. n. 2 ., dolorem in Arso,
cinis, humeris, ac spina ; hae partes dolore aissi.
ciuntur, quia membrana pulmonum connectitur,ciim membranis mulculos dictarum partium tegentibus, quapropter illa inflammata, hae compatiuntur, & inflammationis essectus experiuntur; additur rubor genarum, pulsus magnus,
plenus, undinus, angusta peLioris, dolor pectoris gravativus spinam quasi attingens; horum
omnium causa explicatur per congestionem sanguinis in pulmonibus, ejusdem ene vescentiam, cx sermentationem.
Disserentias principales, & animadversione di. gnas, duas notat Hipp. Peripneumonia seca, alia humida. De priina locutus est in lib. i. de
morb. n. 26. , scribendo: Peripneumonia vero,
cum pulmo etiam ipse supersiccatur fuerit, oequantum in ipso ines bilis, aut pituitae, neque putrefacit aequaliter, neque per sputum reddit, o qtiantum in ipso es humiditatis , aut a potu,
aut a sorbitione, aut a sicinis locis hoc totum exurit , pr.e nimia siccitate, ac caliditate. Huius Peripneumoniae signa inserius recenset in illis verbis, Si sputum non re iecerit, o durior'. er eoarescit. De humida Iocutus est lib. I. de morb. n. I 6. , ubi, loquendo de Peripneumonia. seribit: Et per hoc tempus iust vehementer, oenna cum tussi purgatur, primum salma multa,
o spumofr seseptima vero , oe octava die, ubi febris in vigore fuerit, si humida st Peripneum
nia, crasor prodierit, n minus non . Signa hujus Peripneumoniae in hac sententia expresse conti
Causa siccae est nimia caliditas, ut habetur incit. sententia, & inclinatio humoris ad exsccmtionem pro sui densitate, & crassite. In Peri- pneumonia adesse humorem natura inflammationis exigit, cui siccitas non est tribuenda, nisi respectu crassiitiei,& consistentiae, resistentiaeque concoctioni, & expulsioni. Causa humidae erit caliditas minus intensa, & humor magis fluidus,& exsiccationi relistens. Signa prognostica ex Hipp. in M.Coac. prenot., sunt: suibus in Peripneumonia urinae crassae in principio, deinde ante quartam diem artenuam tur , Dibale es, quia natura detistit ab humoris erassi expurgatione,& hoc retento inflammatio augetur. Muibuscunque ex Per neumonia a
scessus circa aurem, aut ad infernas partes sunt, O Juppurantur , e Mutantur, bisupersites evm Mnt ; & rationem reddit dicendo: Fiunt autem
his, qtissus e febris, er dolor is fuerit, or sputum
pro ratione non prodierit; per abscessiim enim purgat tir materia, per sputum evacuanda , gra-τeιsines, e sernutationes in morbis circa pulmonem antecessisse, o succedere malum ἰ reliquis autem morbis sernutatio non incommoda es, quia sternutatio supponit in capite materiam irritantem, acrem, mordacem, Calidam, quae in pulmonum inflammatione majorem acriminniam , & caliditatem contrahens disponitur ad inflammationem cerebri gignendam; unde Hipp. 7. I. dicebat: Ex Peripvetimonia Phreniatis, malum I & in lib. I. de morb. n. I 6. In Periis
pneumonia, s saliva insuavis sit, satus morbi
lethalis es, quia insuavitas malignam putredi. nem, & partis corruptionem denotat. In lib. 6. apbor. I 6. A' Plearitide, o Peripneumonia alvi profotum, malum, quia hoc diisicilem reddit expurgationem per sputum, non solii in quia
tenuiori parte humorum expurgata per alvum crassor in pulmonibus remaneat conatui naturae resistens, sed etiam quia debilitata natura a tali purgatione spontanea, concoctionem, & evacuationem materiae in pulmonibus existentis per impotentiam praetermittit . Et in is de Coa prcnot. Peripnetimoniae ex Pleuritiae transmutatae si
curiores sunt, bis, quae ex initio funi, quia materia in Pleuritide aliqualem sulcepit concoctio. nem, quae perficitur facili negotio in Periplaeumonia, & etiam quia materia ab una parte in aliam transmissa fluiditatem arguit, qua ejus eripurgatio facile perficitur. Et eodem loco: .Qua is Peri rumoniis scris pauca concocta educunt, horrenda res es, quia materia concocta, quae era purgari non potest, vel omnino fractum naturae robur, vel invincibilem materiae resstentiam ostendit. Et in eodem loco: In Peripneumoniis
fictis in pectoribus rubores βblevati bis, qui pamca concocta educunt , pernicios, quia signum est materiam tenuiorem, di magis activam expurgationem per sputum multum coac juvant cm ad externa expelli, relicta crassori,&minus a stiva in pulmonibus, cuju, expurgatio erit imi ostioilis. Et in lib. I. de morb. n. Io. Si Peripnea monia
correptus in jud catoriis diebus non purX Iur, sed relinquatur in pilmcne Durum, ac pituita, suppuratus D , materia retenta in pus conversa. Et lib. I. de morb. n. 17. Si saliva non probe pumgetur , oe spiritus fuerit fregiten , o phrgatio
non praevaleaI , praedisendum nullam spem vitae reliquam esse. Et in lib. de rat. vi t. in acur. n. I. At ubi in vigore est Per neumonia auxilium non admittit, si non expurgetur, ct malum es,
si aeger di ulter spiraverit, oe urinae tenues, oeacres, oeybdores circa collum caput fiant. Curationem Peripneumoniae aggrcditur Hipp. a sanguinis missione; M. enim de viri . rat. in acur. n. 32. , ubi loquitur de curatione Pleuritidis,& Peripneumoniae, haec habet: Siquidem dolor stipsum tendit ad claviculam, aut circa mammam, o brachium, venam in brachio secare oportes internam, utra randem fuerit parte in eis ipse & determinat locum, a quo mittendus sangu is, nempe a latere assecto ; & ratio est, quia Medicus ab aegro non vocatur, nisi facta,&pcrinsecta inflammatione, in qua locum non habet revulsio, sed sbium derivatio, quae a latere affecto exercenda. Per sectionem etiam venae in latere assecto trahitur copia sanguinis ad locum affectum, cujus spiritus ob copiam valde allivus impetum
186쪽
imperiuri faciendo in eiuslaeulam circulationem sanguinis impediens, inflammationemque pMriens, illud superat, vel minuit, cum ablatione, vel minoratione inflammationis. Detrahere υ rosanguinem juxta corporis habitum, et tempus, ω aetatem, dolorem plus, confidenter, ersi acottis fueris dolor, ducere usque ad animi deliquium. Ibi determinat quantitatem sanguinis mensurandam a virium robore, & a dolore; ubi hic fuerit acutus,& virium robur validum, educit usque ad animi deliquium, quia dolor
acutus multitudinem sanguinis stagnantem de. monstrat, cum plenitudine particulari pulmo. num , cui magna missio sanguinis opponitur, per quam tumor,& plenitudo minuatur, cum dinsoris mitigatione; ideo tapp. lib. I. den orb. n.25. , ubi in Peripneumonia missionem sanguinis proeponit , ait: Ab hac dolorem uteris molliorem,
et lesiorem feri; & rationem reddit, dum ait: Nam vena, quantum in ipsa es bilis, es pituitae ,
o sanguinis aegrotantis, una cum his magnam partem hoc est cum bile,&pituita dimittit, hoc est magnam partem aegrotantis sanguinis. Ab hac Hipp. sententia deduco, in Peripneumo. nia, ubi dolor mitis est ad claviculam, minus sanguinis esse mittendum. Post missionem sanguinis clysterem imponit, & medicamentum purgans poli quartam diem exhibet, si amissione sanguinis,&a clysteri non allevietur; quod confirmavit etiam lib.3. de morb. n. I7., ubi habet: autem in primis quatuor, aut quinque diebus subducere oportet, et
hoc Duuam ius hoc est post quintam etiam diem quo febres obtusores sunt, or dolores leviores . Magnum hoc est consilium Hipp., quod repetit cit. lib. de vi I. rat. in acut., quo purgatio in Peripneumonia non admittitur, nisi ad se-bris , α doloris remissionem; cum autem haec non si concessum consequi, nisi materia in loco inflammationis, & pulmonibus concocta, ideo ad quartam, quintam ,& ampliu, diem purgatio desertur, a qua, evacuata materia in dictis diebus concocta, sebris obtusior, & dolor mitior fit.
Hoc consiliu in concordat cum praecepto nobis relicto in cit. lib. de ras. viet. in acut. n. 36. , ubi
pronunciat Hipp., & rationem reddit his verbis: Infra enim secedente hinnore supernae partes reficeantur, er sipuli purgatis saersum non prodit;
deinde concludit, ortere infernam alvum n
que viatae suppressam esse, ut ne febres
acutae nam particulae fermentativae examen. torum sementationem febrilem augent neque
valis egerere, quo saliua sursum educi misit.
v aeger viribus valeat. Haec verba r uiam purgationis in Peripneumonia praescribunt. Postquam evacuatus fuerit Hest post sangu nis missionem infernam alvum rertio quoque die esse commovendam monet medicamento leni,& interpoliatis vicibus exhibito, & rationem reddit, Di corpus potens si intellige morbum sustinere γ o supνrnae regiones humoris exortra hoc est, supernae regionis humores deficiunt. Haec duo ad Peripneumoniae curationem sunt necessaria,&per levem,& Epicraticam purgationem obtinentur.
Ulterius in primis diebus ante pursationem consulit Hipp. eis. rext. Capiri levius jacere, ut nisil ab refluat ad pectus. Hoc consilium respicit fluxionem humoris a capite ad pulmones, α ampliandum ad gravedinem capitis, dolorem,& aliam assectionem Peripneumoniam ante . dentem, a quibus capitis assecti signa deducam tur; & hoc consilium maximε sequendum, si cum Antiquis admittatur via fluκionis a capite
ad pulmones, & pro hoc ficiunt illa de Amina dicta In primis diebus etiam sunt verba Hipp. forbitione, ni dulciores ,sic enim quod con rasu, ct compactum es potismum elueris hoc est arutenuaveris ae commoveris. In hunc finem eis. lib. de rat.vict. in acui. Acerum mulsum exhibet, in lib. I. de morb. Dulcia praescribit. Per sorbitio. nes possumus accipere lambiti , quae comminniter praescribuntur pro expectoranda materia,& etiam quae loco alimenti exhibentur. In hinrum genere sunt Decocta Hordeacea, Atenmeea eum Melle, & haec sunt loco alimenti exhi. bita, cum in principio inflammationum partium principalium victus exacte tenuissimus com
rejicit,&damnat purgationem in principio im Lambitiva debent habere conditiones ab Hipp. sammationis, quia materia est cruda, ubi vero expressas, nempe virtutem attenuandi,& comest concocta locum non habet purgationis da- movendi, idest educendi; ut mnatio; talis concoctio in inflammatione, post V. Sor. de Liquis. ' . . quartum, vel quintum diem apparet; ideo tune De 'bise. I purgatio convenit: Signum hujus concoctionis, Aquae Farf. est inuti per tussim ejectio. Hoc consilium plebs Caput. Ven. I Medicorum non attendit, cum febre, sua adhue S r. Sal. Armon. gutt. iii 3. M. acuti e desaeviente statim post sanguinis missi, Vel Decoctum Ficuum,JHubaram, Liqubit . nem. & etiam quandoque ante purgans exii, Altheae, Passularum edulcoratam cum Θν. debet. 'bifco, vel Famara, vel osmet Sacchari . Purgationis modum inseritis recenset in eis. Decoctum pectorale, cum Dis. Camphorae, estu. II. purgationem copiosam da- elatile sicut Decoctum Scabiosae, pili I emmnando, ratione desumpta a suppressione sputi Urticae, cum Θν. de 'bisco, vel E1sentia Croci, in Peripneumonia superveniente, alvi fluxu co. θ Spermate Caeli, & haec innuit Hypp. in lib. de pioso, cum mortis acceseratione, quam in quinta rar. DEI. in acut. n. M., uui medicamenta Iam.
187쪽
i68 8 De Morbis Medii Ventris.
It a,&expectorantia proponit, dum ait: Ad Peripneumoniam medicamenIum, quod deling, tur, Nux pinea, Galbanum in Melle Attico . Agrotanum in Aceto mulso. Piper, Veratrum
nigrum fervefacito, o Pleuritico in principiis, dum Aser urget bibendtim dato hoc in ea quam
litate accipiendum, sub qua virtutem purgam tem non cXerceat, cum inserviat pro lambitivo
ad expectorandum. Bonum es Panacem in Ac to mulso fervefacere, ac bibendum dare. Et in
IV. 1. de mors. n. εῖ. Vinum dulce, album , aquo.
sum paulatim, oe frequenter bibendum exhibet in primu diebus, ubi etiam Ptifunam cum Melle
praebet. Dulcibus esse utendum primis diebus, monet Hipp. ld. cit. 3. de morb. n. II. maria, quinta,
o sexta die non amplius dulces, sed pinguersorbitiones praescribit, & rationem reddit, quia conducunt ad excreationem sputi, lubricando viam ,& materiam incrassando. Hoc documemto utuntur Medici, Oleum Amygdalarum δειcium, dc Seminum Lini exhibendo non moedo ab Hipp. tradito, exhibendo dicta olea in pri. mis diebus, cum horum usum, nisi in quarta ii, Peret Hipp., attenta emcaciori indicatione sputa promovendi in dicto tempore. Advertendum vero cum Hipp. lib. a. de morb. n. 43. , exhibenda non esse pinguia, si calor fuerit intellige multus; pinguia enim utpote ad flammam nutriem dam apta, calorem etiam sebrilem augere pos
Si vero post decimam octavam expuitio cum tussi incipiat, aliis utitur lambitivis lib. 2. de morb. n. 4I., nempe Vino cum Salvia, cum concoctio,& maturatio materiae in pulmonibus ad dictam diem dilata illius crassitiem manifestet; ideo attenuantibus, & incidentibus validis utendum, quale est propositum remedium, quo docemur hujusmodi virtutis remedia esse exercenda, &sunt omnia decocta Cephalica, & etiam composita remedia valde incidentia, ut Ox mel scibnticum, Sstr. de HUop., de Betonica, de Fam ra. Addit Hipp. Decoratim Leguminis Frisi,noc est Fabinfra me , Ppo sorbitione, cum adipe
multo ammixto, itaut Faba paretur eodem moedo, ac paratur Hordeum pro ptisana conficiem
da, ut sentit Castellus insuo Medico Lexicon ν
formato , et aucto. Alteram curationem Peripneumoniae instituit Hipp. cit. lib. I. de morb. n. I7. Primo die, ait, Ari magni conchuliam mavorem dato, hoc est S. io. Dauci, oe Urticae, utriusque itidem unam, Sinmpis, o Rutae quantum tribus digitis comprehemdere pores, Succum Si bii magnitudine falae. me in aceto dulci, ct aqua permixta , cor dum ra, ac excolata, jejuno tepida bibenda dato.
Postquam vero purum expuere Geperit, Ari comehulam majorem, S Sesamum, o Amradisus purgatas in aceto dulci, aqua aetato bibenda praebeto. Si vero magis ducere voles, radicis '
calefacientia, ditatuentia, attenuantia, & m, turantia, ut Sesamum,&Αmygdala: , in principio Peripneumoniae Hippocratem exhibere, quae adeo ignavi reformidant Medici, & contrariis refrigerantibus utendo, ros sustbcatos a stigbditate compactiores faciente humores, morti comsignant. .ar urinam movent, ab Hipp. etiam laudantur, quae sunt descriptis medicamentis si . milia; ait enim lib. de viet. rar. in acut. n. s I. Et quaecunque ad ventrem, aut ad mictionem
impellere oportet, haec in vino, o melis diabis, idest Diuretica, & puNantia, vel lenientia silum convenient juxta superius traditum prare γptum depurgatione cum Aqua mulsa, aquosa. pissa bibenda dato. Haec eli cura, quam Hipp. praescribit in Peripneumonia, in qua 1 putum Pr, mis diebus apparet. Ubi sero pro ratione spuere non potes, ex Pharmaci, sursum eae centibus dato, ait Hipp. Ac. cit. lib. I. de morb. n. II., & per Pharmaca sursum educentia vomitiva intelligit, ut coli, gere licet a verbis in eodem text. descriptis ins rius, quae scint: Medicamenta sursum educentia
sexta, oeseptima, ct nona die, o moris adhuc
ulterius progres. magis exhibeto. Sit autem medicamentum, veratrum album, tha a, elat rium recens, singula aequis portionibus. Ab his verbis tria deduco: Primo per medicamenta se
sum educentia Hipp. intelligere vomitum prin ocantia, qualia sunt Veratrum album, &alia recensita. Secundo vomitiva convenire in Per, pneumonia, quando nullum apparet sputum. Tertio convenire a sexta, usque ad nonam. Ramtio, per quam dicuntur convenire vomitiva, est, quia irritamentum istorum pervenit ad asperam arteriam,& consequenter ad pulmones, a quo determinantur ad conatum concipiendum pro expulsione materiae, & si adsit aliquod impedimentum expulsionem prohibens, a conatu in v mita tollitur, &ab eodem materia crassa,&Uibscida renitens expulsioni superatur,&divellitura parte, cui adhaeret. Non datur vomitivum,
nisi in descriptis diebus, quia in istis vel supponitur materia per concoctionem ad expulsonem disposita, ideoque ah irritante,& conatum RG dente medicamento educibilis; vel quia necessaria censetur materiae expurgatio, licet non sit cocta, ob Empyema imminens a suppuratione materiae stagnantis, & per sputum exire renitentis, ad quod vitandum vomitu dictae maleciae viam ad exitum parare studet Hipp., majus m
tum existimans Empyema, quam illud, quod a mitivo provenire possit; mihi tamen suspectum est hoc remedium, ob dissicilem respirati
nem, ut videbimus de Asthmate. Extrinseca medicamenta Peripneumonicis ainplicat Hipp., ut docet cit. lib. de rat.vi I. in acui.
n. qI., ubi haec habet: NJu autem prohibet , o ad alios laterum dolores tepefactoria apponere, ct cerata; &in hoc textu loquitur etiam deri. ripneumonia, in qua laterum dolores adsunt.
188쪽
Inungit crura, dc lumbos oleo calido, & pimguedine ad laxandas dictas partes, ut ad has hinmorum decubitus successiit, cum utilitate par. tium superiorum, praecordia vero hoc est regio.
nem pectoris γ elini semine, idest ex oleo istius,
usque ad mammas, quia ibi pullamnes pertim gunt. Horum Ioco possunt substitui ea omnia, quae de Pleuritide proponentur, cum sint ejusdem virtutis cum propositis ab Hipp., & morbus sit ejusdem naturae,& pars affecta eadem. Haec omnia peragenda pro curatione Per, pneumoniae ante vigorem consulit Mn. in eis. superiiss rexi. in illis verbis, . t ubi in vigore es Peripneumonia, auxilium non admittit, s non expurgatur. Damnandi ergo Μedici illi, qui in vigore Peripneumoniae, ubi observant dolorem augeri, & respirationis difficultatem, sanguinem mittunt, quo materiae in pulmonibus collectae concoctionem prohibent, & expurgationem
ejusdem impediunt . Concoctio fit a calore, &spirita in sanguine existente, his per missionem sanguinis diminutis, & testactis, necesse est illam vel impediri, vel retardari; & m imus est error
non distinguere augmentum symptomatum a vigore morbi ortum, ab eo, quod proficiscitur a novo materiae fluxu, sed in tali stata solum materiae expurgationi studendum est, praecipue F anitivis superius dictis, si sputa deficiant. Dice tam praescribit Hips. lib. de rat. vicῖ. in acut. n. 32. , ubi habet: Cusodia autem sat tisaue
ad febris quietem, oseptimum diem, deinae sis tuto videatur, succum modicum, ac rensem
primum melle ammixto exhibeto. Si quando in tuto est Peripneumonicus, cibandus est succi modici, & tenuis, quando non est in tuto, & inprimis diebus, usque ad septimum, minori cibo
alendus; ideo dixit Hipp. Cusodia autem fiat Qque ad febris quietem, hoc est paucissimo cibotitatur; quod sensit etiam un. in lib. 2. de morb. n. 43. , ubi in primis diebus succum ptisanae terin die exhibet, cum melle. Victus rationem, quae nostris temporibus in Peripneumonicis adminustratur , proposita cibandi regula Hipp. damnare neIDo est, qui non videat. Sequitur postea: Si
ver 3 facile educat sputum, o bene spiret, ac doloris exors fit circa latera, etiam paulo cro rem, ac ampliorem, o bis in die dabis. Si oerὸ facile non tiberetur idest nec educat benE spintum, nec iacith spiret, nec dolor cesset γ poti nem pauciorem, o modicam sorbitionem in reum renuem, eumque semel, o in quo tempore melius egit exhibeto. Signa, quibus distinguimus aegrum melius se habere, recenset in eodem loc. Hipp., & sunt
urinae concoctae, & 9uta matura. Haec n. II.
ejus em lib. dicit esse talia, quae similia sunt
puri, ciliaret 1 multis Medicis visa, cum horro. re ins Piciuntur tamquam prava, & lethalia, α tamen sunt concoctionis fgna. Urinae sunt concoctae, quae subsilentias rubras velut eruum
Peripneumoniae curationem totam ponit p. in cit. lib. I. de morb. n. 26. in humectatione, & refrigeratione, cum aquis, decoctis, ct seroa
D Efinitur Pleuritis: In lammatio membri
nae Pleurae cosas Dccingentis, cum febre acuta, dolore pune tuorio, inspirandi dissiculti te, ct tus.
Inflammatio pleurae fit eodem modo descripto in inflammatione pulmonum, ex sententia Hipp., 1 stagnatione nempe sanguinis in pleura; ita communiter sentiunt Medici, ideo pro suta jecto hujus morbi assignant pleuram. Hipp. tamen in lib. de loe. in hom. n. 1 . determinat Per, pneumoniam fieri, cum pulmonum iobi ambo inflammati suerint; cum vero Alter tantum a
Pleuritis fit, quam Morbum costialem appellat. Hippocratem secuti sunt Zechidis, Dubertus, Platerus, Umuli. At pleuram ,& pulmonis imbum esse subjectum Pleuritidis, colligo ex Hipp. lil. de Ac. in iam. n. 37. , ubi, loquendo de Ple ritide sicca, & modum generationis ejus describendo, haec habet: Impotens hoe est pulmo
redditus , ct ad latus prae impotentia reclinatus, latus contingit, o pinquam contigerit ipsum humidum exsos cohaeret, es adglutinatur, erPleuritidem hoc es lateris morbum facit. Si inscca Pleuritide adest adhaesio partis pulmonum costis, cum haec adhaeso reperiatur etiam in hininita, Pleuritis hoc modo potest dici habere pro subjecto & pleuram .& pulmones. Confirmatur haec Hipp. sententia experientia demonstrata adissectione destinctorum Pleuriticorum, in quibus
reperti sunt pulmones costis adhaerentes, ut ubdere est apud Soben tum ac Bonetum in Sepulchr.
Analom. Per hanc sententiam explicatur etiam quomodo materia in pleura inflammationem pariens per pulmones ejiciatur tussi, & etiam deducitur ratio explicans, quare stequenter Pleurulide aliqui corripiantur, ει omni anno, cum pubmonis lobum partim costis adhaerentem habeant,& in hac parte facile humores stagnent, cum in. flammatione ejusdem.
Causa Pleuritidis intema, est illa communis Peripneumoniae, & omnibus inflammationibus . nempe collectio, & stagnatio humoris in pubmonibus, & in pleura, adinvicem secundum aliis
quam partem conjunctis. Causae externae colliguntur a sententia tapp. lib. I. de morb. n. 2s. Incalescentia lateris, & hule successiva restigeratio; quare quaecunque calefacere, &quae restigerare post incalescentiam v
lent, sunt causae externae Pleuritidis; se potus aquae stigidae post validam sanguinis incalescemtiam,&aer stigidus assiciem corpus, quod a ca-Y lore
189쪽
lore aemiat, vel sudore persunditur, est sussiciens causa ad inducendam Pleuritidem. Cauta symptomatum sebris, & doloris sunt explicatae. Dissicilis respirationis est coniunctio pulmonis cum pleura, , qua liber motus istius impeditur, est dolor non permittens liberam dilatationem thoracis neces Iariam ad liberam, &expeditam respirationem. Si na Ueuritidis describit Hipp. m. I. de morb. Differentias Pleuritidis multas describit Hipp.; principaliores tamen sunt tres, quarum descriptio invenitur in lib. 2. de morb. prirna differentia describitur his verbis: Pleuritis, ubi
corripuerit, febris, of ror tenet, re dolor per spinam ad pectus, o eναLe cervicis spiratio, oerussis, oesis liva alba, ae subbisiosa, o non facit per tu rejicit, et per inguina dolor es, ercruentam urinam mingit.
In hac sententia mihi videtur, Hipp. deser, bere Pleuritidem ab inflammatione, seu potius ab intensa incalescentia sanguinis in vasis magnis circa lumbos,& renes ex Mentibus, dum asserit
dolorem a spina ad pectus ascendere, assignam do principium morbi esse in spina, vel circa Ob
Hie textus vula a Commentatoribus inte pretatur . Veriorem censeo, inter alias, Martiani interpretationem supra hunc teXtum, in qua ait,
Hipp. hic explicare eam Pleuritidis differentiam, quae per urinam expurgatur; nam si a sanguine incalescente circa renes, & lumbos incalescit pulmo, & pleura,&sanguis ab incalescentia addictas partes in copia impellitur, ibique fluctuat sub specie inflammationis, evacuata per urinam materia causa dictae incalescentiae sanguinis, calor in pulmonibus, & pleura remissionem inveniet ,& sanguis in vasis istorum fluctuans, &servens suae naturali quieti restitutus, circulatimnis motum reassumet, dictas partes a dolore,&aliis symptomatibus sublevando; ideoque Hipp. rationem instituit per Diuretica, non per e pectorantia. Et in praxi non est novum Pleuritides copioso urinae fluxu judicari, scut & Per, pneumonias,&Empymemata;&rapp. in M. I. de morb. n. Σῖ. de hac locutus est, scribendo in fine textus: Saepe vero ad infernas partes convertitur , dolorem per venas ad vescam diseriabuit, multumque , ac bilissum aeger minit. Ab his verbis ultimis collisere licet, urinas cruentas, quas in hoc morbo obiervari dicit, non esse tales ob mixtionem sanguinis, sed apparere cruentas ob bilis admixtionem. Secunda differentia n. I. cit. lib. describitur sic: Alia Pleuritis,febris tenet, oe tussis, ac rigor, o dolor ad latus, o quandoque ad claviculam.
Osalivam spuit subsiliosam, ac subcruentam. Pleuritis descripta. est illa, quae inter Omnes est mitissima, &talis indicatur a sputo bilioso,
hoe est flavo,& cruento; tale enim sputum tinmorem inflammatorium, vel abscessum in pu Lmonum parte, & Pleura existentem ruptum praedicit, eo modo quo a tumore externo rupto
exit primo pus sensu ini mixtum; & si sputum
cruentum,& biliosum exeat primis diebus, 1 ciliorem curationem promittit, quia iam factam concoctionem materiae indicat, ad differentiam sputi sinceri sanguinei, quod ruptionem vasorum praesagit,&sputi cum grumis sanguinis, a quo sanguinis extravasationem in pulmonum iu stantia.&ejus putredinem colligimus; ideoque
sputum utrumque malum exitum promittit.
De isti, sputis disserit Martianus lib. de morb.
Tertia Pleuritidis differentia deseribitur ab H p. cit. G. 2. de morb. n. s. Febris detinet, sdentium stridor, ct tu Pseca non quia deficiat
materia excernenda, & quia a simplici irritamento pendeat tussis, nam subjungit Hipp., rore pallida rejicit intellige cum tussi sed dicitur sicca, ratione materiae sua crassitie expulsioni renitentis cum virore pallida νejicit, quisn- AEque etiam livida, ct dolor latus corripit. oedorsum subrubidum sit, caput, oe pectus cia
scunt Liquando, ct venter , ct pedes , ct crura. O cum erectus sedet magis tint, ct alvus tumbatur, oeaisi egesto cum sirore valde pallida es, ac graveolens. Omnia enarrata symptomata diversa ab aliis in superioribus differentiis deseriptis, divet amab istis differentiam constituere manifestum est.& ex eo quod dorsum subrubidum fiat, posteri rem partem lateris versus spinam dorsalem assici ostendit. & inflammationem in hac parte esse magnam ,& calor capitis ,& pectoris ostendunt.&a calore intenso,&acri capitis convulsionem parvam fieri in nervis maxillarum, unde stridor dentium, & ab eodem calore putrido massa sanguinis, & partio partium colliquata parit alvi fluxum graveolentem; omnes enim fluxas coli, quativi graveolentes,& pravi coloris putricii caloris dii luentis fluida,&solida soboles starit. Alia est ascendens, cujus dolor clavi GIam ascendit, & sub mamma fixatur, & supra sopium transversum; alia descendens, cujus dolor, licet pleura,& pulmo sedes sit, attamen part ibus sub septo transverso existentibus communicatur. Alia est legitima, & est illa, quae pleuram iana cum pulmone assicit, & cujus dolor clavi Cialam pertingit, cum symptomatibus vehementibus,& valde intenss. Alia est propria, quam com muniter Medici distinguunt, & ratione loci , α ratione materiae: ratione loci, quando inflammatio pleurae est in costis mendosis subtias Di, phragma, vel in musculis externis intercocta libus. Has differentias admittere non possum , Riata non concipio, quomodo inflammatio subtias Dia phragma, & in dictis musculis possit per Diali mnes tussi expurgari, caen nulla, meo judiCira , via apparecti;
190쪽
appareat; ideo taIem differentiam non approbo. Disserentia retitione materiae, dicituradiversitate materiae, a qua inflammatio generatur, si a bile. biliosa, si ilanguine, sanguinea. si a pituita, p, tuitosa; &de biliosa locutus est Hipp. de me. in hom.11.1Λ., & in lib. I. de mors. n. 24. , &de sanguinea lib. 3. de morb. n. I9. & n. χα Ab hinmore sincero fieri non est probabile, sed a se, guine, cum omnibus suis partibus, ex quibus componitur; diximus inflammationem fieri a st gnatione sanguinis in parte, &sanguis aggregatum est ex aliis humoribus, consequenter inflammatio erit ab omnibus humoribus in sanguine
existentibus; sed prout in sanguine praevalet,&dominatur bilis, vel pituita, dicitur fieri inflan, matio a bile, vel pituita, & si massa sanguinis
ex aliorum humorum mixtione temperata evadat, sine sensibili praedominio alicujus humoris, dicitur sanguinea. Signa diagnostica Pleuritidis,&suarum disse. rentiarum, ex dictis colliguntur. Prognostica habemus ab His'. varia variis in Iocis. In lib. I. de morb. n. 2I. Quibus Pleuritiae sputa varia sunt, et Mores vaιλ acuti, hi tertiis die moriuntur ; & is lib. de Coac.praenot. n. 3. Pleuritici, quibus in principio sputationes penitus purulentae, tertia die moriuntur, aut quimra , se vero bas effugarint, non multo melitis septima, aut nona, aut undecima suppurari incipiunt ; & eodem loco ait: Quibus quidem Plemriticis dolores molles sunt, quinta veia, aut sexta die exacerbantur, bi magis ad duodecimam pem veniunt, or non valde servantur, periclitantur inutem maximὸ septima die, ae duodecima ; ubi mero bis septem dies effrigerint, servantur. Et ibidem :-Pleuriticis sputum tertia die maturari , ac expui incipiens, citiores solutiones facit, verum posterius, tardiores. Ibidem: Quibus Plemriticis in principio lingua biliosa fit Ibi septima
uiscantur, quisus aurem rerIia, aut quarta die,
circa nonam ; & ibidem: Qui ex Pleuriticis emiuunt purulenta subbilissa rotunda, aut puru-untia subcruenta, progre1so rempore perniciose sent. Pervicisse item, qui nigra, fuliginosa Duunt, aut quibus velut a vino nigro sputount. In lib. 2. apbor. I 2. In Pleuriticis otistitum smtὸm Npareat incipiente morbo, ipsum abbreviat, sin poserius, producit. Et lib. s. aphor. Is . cur.
cunque ex Pleuritide suppurati sunt in in qum Aginta diebus suppurati fuerunt, ab eadem Eie, qua ruptio De Iafuerit, liberantur I fuero
non , AEd tabem transeunt. Et in Coae. praenot.
n. r. suppurati ex Pleuritide sunt, in qua Araginta diebus a rvrsone expuunt. Et in lib. I. He morb. n. I9.er m. In Pleuritiae, si singultus uerit , simulque eum saliva sanguinis grumineros russendo rejecerit, septima die moritur. Et Lib. 6. apbor. I 6. A Pleuritiae, er Peripnem moniis occupato, alvi profluvium accedens, mintam ; Ec in lib. 7. apbor. II. Ex Pleuritiae Peri- pneumonia, malum; & in lib. s. aphor. 8. eunque Pleuritici fientes, is quatuordecis dis bur non repurgantur, bis ad suppuratum transitio fit; & lib. r. de morb. n. 22. Ex Plemritide suppuratum seri, minus lethale. Et in Coac. praenot. n. I. Muibus Pleuriticis strepitus sputi multus in pectore es. θ facies tristis, soculus morti regii colore infectus, ac caliginosus, hi pereunt; & ibidem '. 4. Pleuriticis urina cruenta, ea nosa, cum subsidentia varia, in. discreta, lethalis es, plerumque in quatuorde cim diebus: Letialis es etiam in Pleuriticis urina pras a nigram sub entiam babens, aut furfuraceam; & eod. m lac. n. 4. In Pleuriticis urina subrubram halens sub dentiam, oe lucem , securam judicationem significat, ef in Pleuriti cis mala es urina, quae pos potum cito mingitur ;& eodem loe. n. 3. Pleuritides me conotisonibus hcc est sine tussi graviores sunt his cum com sonibus. Quoad curationem, incipiendo a prima diffe-.rentia, de qua cum Martiuno dixi Hippocratem locutum filisse de Pleuritide, cujus materia per urinam expurgatur, pro γnit Hsp. primo mitigationem doloris in illis verbis cit. text. Ckm ita habuerit dolor, calefactoria adhibeto. Per calci factoria, non actu solum calida, sed etiam m. tentia intelligere debemus, qualia sunt anodyna calida temperata, ut De ctum Malvae, Althe . Fenugraeci, Melisiti, Papaveris erratici. CL
chorei Ediluestris, cum spongia parti dolenti a plicatum. Vesea Oleo calido plena, ct dolenti
partiis sita. dolorem mitigat. Resolventia re. censita ab Hipp. de Peripneumonia, conveniunt. oleum de Cucurbita. Unguentum ex I. i. m. guenti Dialtriae , Butdiri ree. Ati , Adipis. Anatis a. I. fi., Sulphuris vivi, Salis nitri, Cymini pul. a. S. i., olei Vulpini q.s. F. Lirim. Post doloris mitigationem proponit lib. a. de morb. n. O. Ovmel paulaIim, o frequenter M. bendum, quod est diureticum, sicut & Succus Milii mixtus cum Melle ad quantitatem quartae partis heminae, quoties utrumque cibum assumit; oxymel, & Succus Milii diureticam vim M. bent, quapropter horum loco praescribi possunt alia . iuretica, quorum Sylvam habebit Lector de Morbis Renum; his tamen adjungenda semper pectoralia, ut Liquiritia, Althea, Capill. n. , H sop., Farfara. Vinum album vinolummodicum hoc est Vinum , cui partim aquae
admixtum sit; Vinum debet esse mollis tim hoe est dulce odorem non habens hoc est
non aromaticum. Ab his colligant indici. quam inanis sit timor de pernicie Vini usus in omni Pleuritide, clim Hipp. eo utatur sine ullo respectu, quia Vinum est diureticum, unde ra. tioni etiam consentaneum eo uti in Pleuritide. cujus materia a natura purgatur per urinam. Febre cessante, in hac Pleuritide, bis in die
exhibet Milii sorbitionem c hoc est Succum Milii
tenue, & liquidum redditum cum suo decocto. dc hoc ad expurgationem materiae residuae per Y a urinam,