Medicina practica rationalis Hippocratis sanioribus neotericorum doctrinis illustrata. Opus Pompeji Sacci ..

발행: 1717년

분량: 612페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

i8 1 De Morbis Medii Ventris.

'trammutatur examenta, a quibus natura per romitum se exonerat.

Alia duo symptomata principalia Erysipel tis, quibus de hujus existentia certo monemur, sunt animi deliquia, & assidua febris invasio. Deliquii causam dicit esse sanguinis transmut

tionem derepente contingentem. Haec in des, quio animi consideranda, ratione motus eiusdem ranguinis per cor, nam si in magna copia ad istius ventriculos ieratur, opprimendo operativam si-brarum suarum actionem, motum etiam totius

cordis debilitat. & minuit, cum deliquio; si in

parva quantitate fluat, nec spiritus, nec turgen.

tia fibrarum ad validum motum necessaria habentur , unde motus debilis, diminutus sequitur, qualis in animi deliquio . Stante vero concursu copiae sanguinis ad pulmones, per quorum vasa transit, sanguis ad cor destinatus, modo in magna ,& excedenti quantitate, modo in parva ad cor fluit, & ideo etiam deliquia frequenter apparent; quandoque enim copia impetum acqui. rit, quo rapidὰ in cor irruit, quandoque fluxum sanguinis ad cor minuit, & ab his alterationibus motus,&quantitatis sanguinis hie dicitur trans mutationes pati. Aisdua invasio febris, est con. tinuum incrementum istius, nempe febris est quotidiἡ major, ob effervescentiam sanguinis in pulmonibus quotidie vires acquirentem, usque ad terminum, ad quem particulae sermentativae

destinantur.

De alio pulmonum morbo, in aliquo huic simili, locutus es Hipp. lib. a. de morb. n. 56. sub titulo Pulmo repletus , ubi haec hiabet: Si pulmo repletus fuerit, tum tenet, ct erectae cervicis spiratio, ac anhelatio, o linguam exeris, rubi. eundis circulis in ribiis repletur, ct pruritus v xat ,'dolor acutus emergit ad pellus , oescapulas non potes sedere, nec jacere ,sed aegris

siribus es. Martianus in commento hujus textus descriptum morbum reducit ad Eryspelas pulmonum. Hujus sententiae falsitatem aperit ipse textus, in quo nulla fit de febre mentio, inseparabilis Erysipelatis comes, qua de causa censeo ad cata rhum sussbcativum reducendum esse dictum symptoma, in quo dicta observantur accidentia, sine febre, linguam exerere, ob dissicilem respurationem, ut exprimit textus, signum est suffocationis. Prognosticum ab Hipp. elicitum id confirmat, cum mortem in quarta praedicat,&Erysipelas longius protrahatur. Prognostica signa horum astinuum habentur ab Hipp. in cit. Ac. In prima disserentia de Ery. pelate, quod dixi respectivum, in Σ. de morb. n. 3ῖ. scripsit: Et per plurimum tempus morbus prorogari poteris ἰ es autem non lethalis, sed con e-nescentes relinquit, quia morbus ab acido humore, ut dictum fuit, longas sui linens judicari,nes oritur, ut Patet in morbis ab humore melancholico acido genitis, qui semper diuturni sunt; consenescentes relinquit, quia acidum in sene.ctute , sero,& pituit 2 redundante nroderatur,&quandoque extinguitur. In eadem aetate aci.

dum fixum fit, ideoque parum, vel nihil activum; qua de causa, licti appetant Senes, quandoque multum malE digerunt alimenta, quia acidum fixum in eis appetitum excitare valet,

sed non est sussiciens ad digerenda alimenta, &si calor innatus juvat actionem omnium humirum , cum in senectute ille sit debilis, hanc etiam debiliter sequi necesse sit. ΑIterae differentiae Erys latis pulmonum in lib. de intern. asse T. descriptae, prognostica sunt: Permanet, nec valde descit, sed adsenes tamusque adhaeret. Si hic morbus est cum inflammatione, ut patet ex texta, ut ostensum fuit, re

pars principalis, ut pulmo, sit illius subjectum, non potest morbus permanere, & ad senectam

pervenire, & aeger conservari, ncc deficere si cundum vires, nisi inflammatio paulatim cedat . . nec ad sumurationem tendat. Saepe etiam commoritur, si non in primis, quadraginta diebus

mortuus fuerit. In istis, morbus, vel sua vi interimit , vel haec enervatur . Et ultimo subjungit

Hipp. M autem tmrbus di cilii, ob rementiam

materiae, ob causam contumacem illam gene

rantem .

De altera differentia est. lik n. 8. descripta, sic praedicit Hipp. In septem diebus moritur ; ex quo colligitur, hunc morbum esse legitimum Erysi.

pelas pulmonis, ideoque peracutum, cujus te minus est septima. De ultimae disserentiae, lib. I. de morb. n. II. recensiae, prognostico, sic loquitur Hipp. missi quidem Puobus, aut tribus, aut ouaIuor ad

summum aenus, id, quod intus es, usum

fuerit. ac foras transierit, plerumque sanaresadit; flveris non aestiundat Ar, ac foras trans eat, intus putrescit , oesuppuratus', ac sterit. Perit autem brevi, utpote pulmone toto suppurato, ac putrido. Si vero foras ae stim intro vertatur, o pulmonem corripiar, huic nulla vitae spes reliqua es. Ckm enim antea re siccatus pulmo traxerit in se ipsum, non amplius dimittit,

sed flatim ab araore, oesccitate nibu amplius suscipit, neque quicquam sursum Asribuit ,sed

corrumpit. In hac sententia demons fratur, spem salutis totam consistere in eruptione Erysipelatis a partibus internis ad externas, prout de Erysipelate universaliter pronunciavit idem H p. lib. 6. apbor. 25. , pronunciando: Erasipelas ab ext rioribus verti ad interiora, non es bonum I ab interioribus vero ad exteriora, bonum. Familiaris est naturae expulsio ab interni, partibus ad externas, quae si luccedat in Erysipelate pulm num, cum extema Er i peIatis apparitione salus aegri speranda, non tamen est in tuto, quia su

jungit Hipp. Plerumque sanus evadit; si scr3

intus remaneat , nulla facta expulsone humoris in pulmonibus contenti ad Partes externas, humor in pus convertitur, & a pure pulmo co rumpitur, cum inevitabili morte,& cita, quia

202쪽

Lib. II. Cap. IV. i 8 3

cum puImonis corrupteIa impossibilis est vitae prolongatio. Si expulso seras humore, intus revertatur, pessimum est, iratit nulla vitae spes ro. Iiqua sit, & rationem reddit Hipp., per dispositionem in pulmonibus relictam recipiendi de novo humorem expulsum,& impotentiam eo. rundem iterum expellendi ,& aliunde dimittem

di; a susceptione etiam dicti humoris nullum alium suscipit humorem, nec distribuit. a quo

ejus corruptio Pr ente. Hanc impotentiam reis ducit Hipp. in ardorem, & siccitatem texturam,&crastin pulmonum corrumpentem, his corruptis robur in agendo pro sui conservatione extimguitur.

Curationem primae disserentiae in eis. M. a. de morb. n. l. auspicatur Hipp., ab indicatione mi, nuendi humorem acidum redundantem viscera imi ventris, & pulmones amigentem, purgati ne, dum ait primo loco: Huic pharmacum deorsum purgam bibendum dato, o lac asininum in. superbibendum. Purgans sit hydragogum, quia serum peccat; in hoc genere est Manna, Dr. RU. Dist. , fem. Ebulisn, Diana, Mecheoca, vel magisteria forum, materium, Gratiola, Dimgridium. Praeter purgans Lac asininum bibendum detur, hoc significatur ab illo adverbio,1nsister, ad adjuvandam purgantis actionem, &ad moderandam humoris acrimoniam, ne intestina copiose alluendo corrodat, quo fine in copia

exhibendum ad quatuor. & sex libras; hujus

temporis Medici utuntur Sero caprino, vel vaec, no dep rato. Aqua Nocerae, Hordei. Ratione hujus acrimoniae vomitivum non imperat, ob periculum violentae vellicationis , & corrosionis orificii superioris ventriculi, licEt natura vom tum indicare videatur in levamine omnium symptomatum a vomitst, prout colligitur ii textu. Evacuationem per vomitum omnino non rejicit, diim re , o Autumno proponit, abi febres remiserint, is corpus leviter se habere visem Ib

rit, sunt verba Hipp. in textu. Ratio hujus est. quia assectis partibus infimi ventris cum dolore urgente in Principio morbi magis convenit pumatio, utpote educens ab insema regione moleos humores; melius vero habente corpore in symptomatum infimi ventris mitigatione, tunc magis consultum est humores a sua origine, quae supponitur ventriculus evellere per Vomitum.

Advertit Hipp. purgans, & Lac exhibendum .s non natura fuerit splenisui. Si vero splenicus fuerit, ne purges, neoue succis , neque lacte, n questro , sed eo quod modicum ingestum multum educet. Splenici a copioso humido laeduntur, ideo a dictis abstineant remediis Medici,& pu

gantia, vel in pulverem redacta, vel in Io conglobata assumant; ut Puul. Aleptangime ad S. i., cum granis tui. Scammoneae sulphur. , vel totidem granis Magis.Jalappae, vel cum I. t. Crem. Tartari, o Θ.i . Scamm.,vel M s. Mecbeocan Purgationem instituente Hipp., ratione etiam symptomatum ventris inferioris non videtur alienum concludere reiterandam purgationem, eisdem perseverantibus, modo praedicto. Purg to corpore, & dolore moderato, clystere, vel

suppositoriis alvi lubricitas tentanda, quia in morbis omnibus optimum est alvum lubricam

servare.

Ubi febres remiserint, ct corpus leviter se hinbere visum fuerit, frigidae lavacrum,s exercitium imperat Hipp. Per lavacrum possumus intelligere lavationem corporis, & balneum, seu mersionem corporis in aqua frigida, nam haec unicum habent indicans, & pro varia solum corporis dispositione ad usum reducuntur. Lavacrum frigidae laudat Hipp., quia calida, ubi adest acidum peccans, ut in hoc casu, aciditati

aculea addit, ut videmus experientia in vino aciditatis primordia contrahente, quod a calore cito aceti persectionem acquirit; eadem etiam potest esse ratio ustis frigidae in hoc morbo, ac in Telmno , nempe, ut unitus a frigiditate externa calor. in internis partibus validiori actione acidam materiam in illis stagnantem, vel resolvat, vel ad excretoria propellat. Hoc sundamento dicebat Gal. II. Meth. cap. s. Per balneum frigiatim alii fudant, alii bilissa dejiciunt; experientia etiam demonstrat in externis partibus dolores a frigida sedari. Balneum frigidum exsiccare, iuxta exi gentiam hujus morbi, docuit Hipp. lib. 2. de Di

ta n. Iq. Exercitium materiam attenuare, resolvere. α ad universalia emunctoria protrudere. Omnibus notum est, quapropter huic morbo proprium videtur; oportet vero, ut sit moderatum , cum istius violentia furorem acido inspiret. Cur vero in principio morbi purgationem, remittente morbo vomitum imperet Hipp., demo strabitur a ratione superius allata pro purgatione. Excedens humoris acrimonia orificio ventriculi superiori lethale damnum allatura, vomitum prohibuit, licet conveniret existente sente, &lede talis materiae in entriculo, ideo purgati nem decrevit; remittente morbo, quia materiae acrimonia moderata fuit, vomitum permittit, cum periculum ab acrimonia minatum cesset. Vere, ct Autumno vomitum provocat medic

mento blando, parato cum Allis, Origano, Vino AH, Areto acerrimo, ct Melle, fugiendo valida vomitiva, utpote nimis acria, & mordicativa, &valida agitatione humorum molestiam partibus

inserant, cum detrimento suorum principiorum activorum, qua de causa in redundantia hum rum acrium proscribenda vomitiva.In locum pro

dicti vomitivi alia substitui possunt, ut est DecoLI. 'r. Camomilia, cort. RadRafani; huic addatur Oum. plex, Aretofum Diarrhoan, Aretosum plex in debita doli,&ad L. i. s. cum decocto

exhibeatur. Rad Asaripuiser. ad 3. .,υHij., Salintrioli asi. ad 3.i. vomitum blandum provocant, sicut Tartarum baemeticum. Vere. & Autumno hoc medicamentum exhibetur ad minuendam coispiam humoris acidi, cujus generatio supponitur

203쪽

i 84 De Morbis Medii Ventris.

&symptomatibus infimi ventris, & etiam pulmonum subtrahitur. Duo adjungit Hipp. medicamento vomitivo. Primum ante, & est Exercitium aquae calidae Iavacrum ab his duobus humores in vasis sanguifluis,& in ventriculi cavitate contenti fluxiles redduntur, & non solum siciliter expelluntur, qui in cavitate ventriculi continentur,

sed etiam in venoso genere reservati fluxibilitate adepta dictam facilitatem acquirunt. & mediis

arteriis ad ventriculum fluentes, a quo per vom, tum rejiciuntur, depurationi naassae sanguineae

serviunt. Hac ratione totum per vomitum Pu

gari sancivit Hipp. Lavacro calido hic utitur, cum prius in principio frigidum proposuerit,

quia acrimonia humoris moderata supponitur pro exhibitione vomitivi,&haec permittit lavacrum calidum, sine exacerbatione . Post exercitium ,& lavacrum vomitivum exhibendum, &calidum, si fuerit liquidum. Si in solida substam tia, uniatur iuri calido, vel aquae calidae. Exhibet

etiam, post vomitivum, Lenticulae decoErum, Melle, oe Areto mixtis, donec impleatur, quam litate addente irritamentum naturae ad expeditiorem vomitum, pro quo, praedicto decocto familiariter utitur Hipp. Secundum, quod post vomitivum proponit, spectat ad victus rationem,& eontinetur in illis verbis: Et ea die pota polenta,er aqua, ita j Junus permaneat; advesiperam vero Betam edist,

o parism de Mara, ct Dinum aquosum bibat .

lentam citin aqua praebet terminato vomitu,

ut reliquiae medicamenti vellicativi,&humoris acidi ii viscositate polentae retusae ab irritamemto, &vomendi conatu cessent, aquam exhibet, ut poIenta ab hac diluta per totam ventriculicavitatem diffundatur in dicti finis consecutionem. Ieiunium per totam diem imperat, ne a copia cibi dolentes adhuc, prae spasmodicis vomitus motibus fibrae ventriculi, in novos, & disficile postea coercibiles motus spasmodicos cum vomitu exeant. Ad vesperam parvo, & diminuto cibo reficit aegrum, ne fracta a vomitsi virtus ventriculi digelliva majus sentiat detrimentum,

vel ne copiam cibi in excrementorum copiam commutet . Vinum propinat, ut ventriculus recinctur, miscet cum aqua, ne suo spiritu multo, α activo mordeat. Haec pro ventriculi documento in omni volaritu a Medicis habeantur. Subjungit postea a Reliquo vero tempore a Lenticulae decocto, er a cibis vomat. Hoc estremi ore, quod est extra Ver, & Autumnum, vomitus provocandus, vel Lenticulae, hoc est Lentis palustris decocto . vel a cibis, & obtinetura cibi quantitate, etiam contra appetitus inci, nationem ; & si non luccedat a cibi quantitate irritante vomitus, vel digitis, vel pinna oleo in.

tincta irritamentum addatur.

Si receserit dolor ad 6capulas, legit Martia. nus in commento, Si Asculerit , ob transitum doloris a dorso ad scapulis, nam si ii dicitur

abscessus in materia ab una parte in aliam transemigrante, ita transitus doloris ab uno situ in alium abscessus recte dicetur; imo talis appellandus, cum transitus doloris supponat transitum materiae, & dolor in dorso transiens ad scapulas indicet transitum materiae ab illo ad has,&suspicionem proponit stagnationis suturae in pulmonibus, vel in pleura ejusdem materiae, quam,

ut avertat, Cucurbitam sub scapulis aruit, ut

motum materiae inspiret, & ab internis ad exter. nas trahat, impetum majorem eidem materiae tribuendo, mi ne sanguinis avenis manus.

Pro Dioeta, prohibitis prius Salps, quae cum

acido intus existente muriam componunt acri-

mouia valde excedentem, Opinguibus , quae ab acido corrumpuntur facillime, & maxime, si

fuerit excedens, ut in proposito casu,& in cor. rosivum liqua men abeunt, dum corrumpuntur augere possunt acidum, acria alimenta, acida,

ct omnia frigida proponit. Difficultas orta ab

exhibitione acidi alimenti, utpote augentis ac, dum humorem, in quo huius morbi causa resis det, solvi videtur ab Hipp. in lib. I. de Diart. n. I9..ubi, loquendo de his alimentis, habet: Acida, ct acria , ct aufera , ct acerba, ct ex toto colimia, oesicca non replent, quod oscula venarum aperiunt , ct expurgant, erpartim siccantia, erpartim mordentia humiditatem carnis horrere, ct considere, es in modisam molem contrahi ficiunt , atque ita vacuum multum in corpore fit. Virtutem exsiccandi in acidis, & acribus his verbis ostendit Hipp., & exsiccatio in hoc morbo a sero abundante maxime convenit, & ratione hujus ab Hipp. proponuntur acida. Mihi tamen non placet ista solutio, cum censeam ab acido alimento semper acidum ventriculi, & intest,

norum incrementum esse suscepturum, qua ratione persuadeor Hipp., per acida intelligere acria, quae cum de Athali participent, acidum extinguunt, & ibi acria, & acida ponere tamquam synonyma; potest tamen sustineri acida convenire, si acidum volatile credamus peccare,& acida fixa pro remedio adhibeamus, quia ab hoc volatile fixatum enervatur. Frigida exhibet. ne agitentur humores, & ab agitatione magis desaeviant, prout eveniret. s calida extat rem

Reflexione dignum est in hoc texist Hipp. procuratione hujus morbi, praeter purgantia,&Vinmitiva, nullum alterrans medicamentum proponere, sola diceta contentum. Ab hac reflexione apprehendant Medici, morbos a dicet a prava e citatos, Purgatione, vomitu,& dioeta contraiia curari. Hunc morbum dixit Hipp. fieri ab ebrietatibus , a carnium edi, ab aquae mutatione; ideo eum bona diceta curat. Si tamen remedia alterantia in curatione hujus morbi perquireremus, horum notitiam nobis dedit Hipp. in praescribendis alimentis secundum qualitatem acribus; hujus conditionis alterantia seligantur, & talia sunt aruiscorbutica Omnia.

Ultimo

204쪽

Lib. II. Cap. IV. I 81

morbo liberare volumus, eo purgato, pectus, ct dorsum inuramus; a plagis enim, tamquam a

cauteriis materia pulmones occupans evacuatur.

De modo ustionis , vide Martianum. Curationem secundae differentiae, non dissim, lema prima, nisi in intensione, ut diximus, prinponit sic. cit. de intem. m. n. 7.; α primo vomitum molitur cum Melis, Lacte. Aceto

cis Aqua mixtis, ef in olla tepefactis, rammiisque Origani capitati aptatis. Utitur Melle ad abstersionem, Aceto ad incisionem, Lacte ad

attemperationem humoris; origano, quia facit ad vomitum provocandum, ut colligitur ex Di scoride, 6c quia nervinum fibras ventriculi cor. roborat, pro vomitu moliendo, & perficiendo. Has omnes indicationes cognovit Hipp. in pitu, ta crassa, quae attenuatione,&incisone,& ab tersione indiget, di in ejus aciditate intensa, quae moderationem exigit, quam Ordanum suo aro. matico praestat. Exemplo Hippocratis, qui rectEvomitivum imperat, ne humor acidus violenter agitatus a vehementi vomisi vo damna irrepara.

bilia inserat, uti possumus decoctione superius descripta, facta in Aqua Maluarum, Hordei, Branchae Ursinae. Pinguia etiam posse praeberi, mihi persuadent verba textus Hipp. Si quid pimgue voluerit edere, exugitur ad viscera, ctv mitum inducit. Si pinguia in his aegris vomitum excitant, istis etiam tum uti possumus, cum ac, ditatem corrosivam pinguedine enervent. Hinc Oleum Amridaiarum dulcium ad I. vi. propinandum, cum L. f. decoct. r. momulae, asdito A etoso S. . vel Melle. oe Aceto. Vomitus per quinque dies eodem medicamento promovendus, ex Hipp. praecepto, si in vomit st quid

pituitae apparuerit; reiterata enim hac purgatione pituitae peccantis, eradicatio speranda etiam in pulmonibus. Pituitae excretio, cum sit motbvum reiterandi vomitivum, inferri potest pituita non expurgata vomitivum saltem debile esse roiterandum . Vomitivo praemittit eXercitationem, si ad hanc potens est, & lotionem, seu sementationem corporis multa calida, hoc est aqua valde calida; sim minussaltem lotus, hoc est, leviter

lavetur aqua tepida solum, si lotionem gravem cum aqua valde calida tolerare non possit. Haec praemittit ad attenuandum humorem, fluxibili. ratemque ei conciliandam, ut sine incommodo per datam viam exeat, & postea vomitivum propinat. Posea quiescat in lecto , ct somist; oes

vomitus non succedat, irritatione per pinnam

fiata vomat

Ille ardua dissicultas oritur a primi casus curatione , in qua prim6 purgat Hipp. . & hie s cundus est similis illi in causa, in sede affectus,

in symptomatibus,&solum intensio maior exponitur, a qua non variatur indicatio remedio. rum , consequenter & in hoc esset purgandum relicto vomitu, qui imperatus, errore culpat Hiopocratem vel in primo casu, vel in hoc secundo, in quo, nec in progresia curationis de purgatio. ne loquitur.

Ardua quidem, & sese insolubilis difficultas

quamlibet Hippocratici erroris excusationemrejiciens, nisi intime, & attentE ex verborum

ponderatione germana Hipp. mens colligatur.

Tu sim fortem, murmur in pectoribus , o pulmo.

--, oepituitam multam, O crassam, G saepe

etiam crassam, O albam a raucedine. In hoe secundo cras observat Hipp., a quibus pulmo

num plenitudinem a materia milia colligit, quae in primo casu non observantur. Ab hujusmodi lenitudine majus periculum minatur, quam ab umore acido in infimo ventre collecto, ideo ad illius diminutionem primas dirigit operationes Hipp. Minuitur melius, & tutius vomitu, qui purgatione, ideo illum eligit. Non fit vomitus

a medicamento, quin istius irritamentum ces phago non communicetur,& trachea huic ad. nexa irritationis stimulos non sentiat, quibus admotus inordinatos determinata, pulmones, di materiam in istis contentam movet inordinate,& ab utroque motu succedit determinatio putimonis ad expellendam materiam; quod confise malum manet ab observatione facta vomitus M. casione expulsionis materiae in pulmonibus eo, tentae. Hac ratione in affectibus puImonum magis conducit vomitus absente difficultate relabrandi, quam aliud remedium, licEt aliqui in ea.dem difficultate vomitiva non vereantur, quibus non adhaereo. Purgatione vero nunquam mare. ria pulmonum educetur,& praecipuE crassa, ut in nostro casa, sed evacuando tenuiorem mate.

tiam crassam dissicilioris eductionis reddunt. Δquo colligitur iudicium Hipp. in curationibus instituendis, & maximum documentum Posteris reliquit pro curandis assectibus pulmonum a ma.

risquam vero quinque Hes praeterierint, is quibus vomitus reiseratus fuit, mne jejunus bibist aegre Silphi succum ad erui magnitudinem in aqua mulsa, uri vino mulso, o Allium comediat, ae Raphanitidas jejunus, ct meracum sinum insuper absorbeat ni rum, aut album, austerum bibat etiam inter cibum, O pose cibum.

His remediis curationem prosequitur Hipp. Suciscus Silphi censebatur ab Antiquis calidus, coris roborativus, & pectoralis, & quia aromaticus contra acidum etiam valebat; ex quo apprehemdimus in hoc affectia convenire calida, quia alte.

nuant, & quae respiciant pectus a proprietate.& acidum infringentia, cum hoc exuberet, & sit intense activum,&corroborantia tam re ctu ventriculi, quam res u pulmonum. Silphi succus non multo pon Hipp. tempora defecit,

verum ejus loco substitui posse Bet oin eredidit

Matthiolus, cum aliqui censuerint esse verum Silphum: errant tamen, & in nostro cara ratio. nabiliter 1ubstitui potest, cum si calidus, aroma.

205쪽

& uniantur eum ib. L L. Maiae mulsae, or cochlemtὶm exbibeatur. Adimplet hoc remedium omnes propositas indicationes: vel cum Bel Ois, o M)rrha a. 3. i. , GHi B. i., Sacis Armon. B. S. F.B. n.8., dentur duo cum Aqua mulsa bis in die. Addit Hipp. Allium. 6c Raphanicas, non pro cibo, sed pro medicamento, vel pro cibo med, camentoso , & horum esus sit jejuno stomacho. In istis est facultas debellativa acidi ,& attenuativa humoris crassi, quia sale volatili acri aik Iico impregnata; quapropter ista omnia in Meaffectu convenient, re in horum genere sunt omnia antis mutica acidum fluxum debellam tia, ut Cochlearia. Becabunga, Nasturtium AEquaticum, Rapbanus Blaestris, Hirundinariis mala campana, Cannesia alba; ex quibus parari possunt decocta, Ap emata, extracta. Vina medicata exhibenda cum propostis sup rivi remediis, sunt habenda tamquam unica,

& principalia remedia in hoc affectu. & in aliis morbis ab acido fixo, & pituita cras

provenientibus. Cum vino meraco unit dicta remedia, dum ait: Et meracum vinum insuper absorbeat, etiam austerum, quia Vinum hujus. modi copioso spiritu corroborat, calore humores attenuat, & per urinam ducit, ut testatur idem

Hipp. in lib. de Me t. n. V., & in lib. 2. de disrta .

n. II. Vinum meracum, idest antiquum , purum,

non acescit, vel quia jam praecipitaverit acidum illius, sine dubio exaltationis, vel quia intimε In eo unitum acidum cum aliis particulis, ut ejus separatio,&praevalentia timenda non sit, ideo non potest QVere acidum peccans, sed suo calo. re, &spiritu ei contrarium; quod demonstravit

Hi p. lib. 2. bor. 2I. , quani do dixit: Vini potis famem tollit, quia acidum Ventriculi enervat.

Pro Dicet a Cibis seris, ct carnibus caninis statur coctis, ait Hipp., s rigor, ct febris non

apprehenderit. Inter carnes siccantes, Praeter C

ninam, quam Hipp. calefacere, siccare, & robur addere Γν. 1. de di orta sancivit, enumerantur αμ nes omnium Animalium sylvestrium,sive quadrupedum, sive volatilium, & carnes Animalium vetustorum. Μodus coctum, perassationem albquibus videtur siccandi virtutem carnibus comis municari; ideo, ubi exsiccandi adest indicatio, carnibus assatis utuntur . verum inm est semper vera rude sententia, quia si loquamur de multa

assatione, ut partes etiam intimiores hanc experiantur, sicut partes superficiales, vera est semientia; si vero de assatione carnis communiter in mensis acceptata, non est vera, quia partes

intimiores sunt valde humidae, & videntur re. cipere humiditatem partium exteriorum, quae vere ab igne sunt exsiccatae, &istae possunt dici siccae. Exceptionem addit circa esum huiusmodi earnium, nempe esse interdicendum, si rigor,&sebris apprehenderit, quia siccitas auget sebrilem calorem,& acrimoniam huna iris causa rigoris;

ideo sancivit apb. I 6. I.fiat. Vietam humidum febricitantibus convenire. Haec omnia sacienda ,s aeger prius per vom, tum purgatus fuerit, & si hic blando medicamen

to non successerit, vomiti, o Brti, Veratronem pe , seu Helleboro albo, vomitus excitandus, climnecessaria sit haec purgatio pro curatione hujus morbi. Loco Hellebori Antimonialia usurpam da, vel Salastim Vitristi, quod vomitum certo .& tuto provocat. A vomitu farinae coctae hemi. nas duas proponit, Melis Ur se ad demulce

dam passionem fibrarum ventriculi, contractam a conatu in vomitu exercito, & ad retrundendas reliquias particularum irritativarum vomitivi.

Vinum propinat aquosum, quia Corroborat, quan

tum exigit amictio ventriculi ,& non est molestum suis qualitatibus fibris afflictis,& per urinam reliquias materiae ducere potens est. Post vomitum ab Helleboro reticet quid agendum; ratio tamen dictat pro morbi curatione ea remedia exercenda , quae prius proposuit post vomitivum blandum, cum persecta curatio a solo vomitivo non sit expectanda . Modo descripto tractandus aeger a Medico cinrationem aggrediente in principio morbi; hoc vero jam murmato, aliter procedendum esse

monet Hipp., dum ait: At f in principio nonis jureis morbo, lacte ipsum erris aerum, in pectore, ac dorso urito, ita maxime a morbo id rari poterit. Cum in morbo confirmato instutuenda, in duo eonsistit: Primo aegrum crassuin reddere Lacte, quod assequi non possumus, nisi diceta lactea, & crassities in aegro erit indicans stactarum virium morbi, cum aeger non possit ad crassitiem pervenire, nisi massa sanguinea ad benignum statum redacta, & hujus benignitas fractas morbi vires, malasque sanguinis qualitates, si non extinctas, mitigatas ostentiat. rum

cras Mikm, secundo loco, in pectore, o dorso

urito, ut Per aperta uIcera materiam in pulmo- De contentam evomat, cum correctione massae

sanguineae, ab evacuatione materiae a parte Primcipaliter affecta.

Ratio instituendae curationis diversae in primcipio morbi, & eo jam confirmato, est diversa aegri constitutio, quoad vires, quae in morbo confirmato sunt debiles, quoad habitum corpinris, qui est, quoad fluida, & solida, pravus, αsere resolutus, diversa materiae dispotitio in qu litatibus pravis facta contumax, in parte Mata, restans auxiIiis praestitis. Pars ii materia diu r tenta depravata Iabe excedenti, & secundum sua principia activa debilitata, quae omnia variant indicationes curativas, quae varia exposcunt remedia. In his consitum nobis reliquit Hipp., attente perpendendi in aggredienda curatione morbi confirmati, an indicationes sint alienae ab eis, quae in principio ejusdem nobis offererentur. consideratis viribus, habitu corporis, materiae conditione, & partis affectae statu praeienti. In hujusmodi consilio elucet error Medicorum, eam curandi methodum sequentium, tam in morbo

confirmato, quam in incipiente. Cum

206쪽

Lib. II.

Clim hae Hipp. sententia excludente vom, tum in hoc morbo jam confirmato, quem asmiserat in ejus initiis, non video repugnare r media anti1corbutica, quae materiam tam in principio, quam in vigore morbi attenuare .ssinxilem reddere valent, quo modo per eadem adpui trinem disponitur, sive per tussim, sive per

aperta ulcera ultione. Tertiam differentiam inflammationem ery. pelatosam pulmonum constituentem. in qua ab accense intus 1 anguine corpus vehementer eratrinsecus incalescit, cum magno pruritu unive

sali,& jactatione Mucia, curat cit. n. 8. lib. de asse I. intern. Desumpta primo indicatione ab

intensone caloris, pro cujus moderatione corpus contrario frigido refrigerandum concludit, non

intrinsecis restigerantibus, sed extrinsecis, Foliis Betarum, nempe in aqώafrigida tis iis, o corpori imp stis, aut linteis aqua tinctis frigida,

o express,er corpori ita applicitis, quo rem dio videtur approbare magis sanguinis, & co

Poris refrigerationem per externa, quam per imterna, salsamque declarat illorum sententiam determinantem frigida externa in intenso calore noxia, dum calorem ad intra concentrando ejus intensionem augent; quod omnino salsum est, si tandiu externa refrigerantia applicentur, ut tintius massis sanguineae calor ad temperiem moderate calidam reducatur, vel extincta copia paraticularum ignearum, Vel eadem concentrata, cum impotentia ad motum, & ad actionem, quomodo balnea excedentem intemperiem caliba m in toto temperant, Ec ab externis frigidis in temperamentis summῆ calidis morbi frigidi proficiscuntur, massa sanguinis summε calida

praeternaturaliter refrigerata tales morbos non produceret, nisi seisida externa in calorem internum, &massae 1 anguineae agerent, & retunderent. Valent ergo refrigerantia externa ad moderandam internam caloris intensionem, sitandiu applicentur, ut aestus. & calor internus

non sit sensibilis; imb validiora probantur exteris , quam interna refrigerantia pro incendii iam guinis extinctione, nam largus 1rbidae potus invalido aestu interno statim incalescit, ut actum

refrigerandi amittat, nec licet, sine notabili noxa . uatim alterum potum largum aquae exhi- re, unde nulla caloris remisso; refrigerantia vero

externa, quotiescunque incalescunt auferuntur,&nova in illorum locum substituuntur, & istishoe modo reiteratis, necesse est, ut non multo

interjecto tempore massa sanguinis continuo per

externas paries circulans refrigeretur.

Duo in hac Hipp. sententia sunt animadverissione digna: Primum, quando dixit, Corpus prinfrigeretur Betis, ct linteis, non intellexit, meo judicio, totim corpus tegendum istis, sed applicanda aliquibus partibus, quibus refrigeratis tota massa sanguinis refrigeretur, ut sunt hypochom dria, tenes, testes, tempora, brachia, ubi pulsant arteriae. Secundum est propositum reme.

dium in recenti dolare ni iis adhibendum,

quia nondum incendium sanguinis, & corporis ultimos tunc attigit limites, ideoque remedium admittit, quod spernit, ubi ultima susceperit incrementa. Refrigeratio dictarum partium susscit ad refrigerium totius, ct lices Hipp., agenodo de altero remedio pro totius restigeratione, nempe de Terra Rinna pro emplastro param do, quod toti applicandum sentire videtur, non inficit assertum meum, tam Aqua sit terra figu- lina sumis frigidior, quamvis h. ad tactum sit stigida, & stante hac cognitione, terra emploratumsubaeis decumbere jubet. Tantum valere hunc modum restigerandi praedicat Hipp., ut aeger ope istius septem transgrediatur dies. quos terminum huius morbi superius praedixit.

Transactis septem diebus, si rior sentiatur

in parte interna, tepefactoria exercet, quibus

usus est in Pleuritide,&haec ibi videnda, ins perque inargationem imperat, cum Peptis, ct Peplo. se Mechonide, quae sunt duo Tithmalo fenera, quorum semen est Violentum purgans,c grano Cnidio, hoc est semine Timeleae. Hae

maxima oritur difficuItas, quia purgationem in morbo peracuto imperet, in quo prohibuit M. devia. rat. in aeui. n. 36., & sanguinis missio. nem praetermittat. Breviter solvitur non minus, quam iaciliter dissicultas, advertendo in eis. loci prohibuisse purgationem cruda existente mare. ria, non concocta; ideo in text. cit. dixit, in primcipio a torum non esse purgandum; ubi vem in acutis materia est concocta, purgationem ad. mittit . In praesenti cassi materia transactis se. ptem diebus supponitur concocta, eo quia ulti mus ter tuus hujus morbi sunt septem dies. quos pertransiere datum est 1 materiae concoctio. ne; ideo transactis septem diebus convenit puris gatio. Ulterius in incendio totius,&matasan.

guineae ex adustione multa emanarunt excre. menta, quorum necessaria est purgatio, ne rein

tenta recidivam peiorem inducant. I termisit venae sectionem, non quia censuerit incongruam, cum nimis manifesta in morbi delineatione ap. pareant indicantia, nam morbus est a sanguine acutus, est plenitudo pulmonum, est inflammatio , & haec omnia sunt venae sectumis indicantia; quapropter dicendum est praetermisisse, quia nitimis manifesta necessitas istius. & ex universali praecepto tradito in eis. loci de missione sanguinis in acutis morbis, & inflammationibus emicabat

tale remedium convenire. Sanguine misso, e

tamque restigerato, & purgatione peracta, si morbus protrahatur, a materia crassi residua id

existimandum, prout semper contingit in moris bis acutis, qui in convenienti tempore acutiem deperdunt, ex toto non cessant; hinc adest in. dicatio reliquias humorum attenuandi, re per insensibilem transpirationem educendi pis m,nori aegri incommodo. In hune finem multa Galida aegrum lavat, excepto capite, ob pulmonum

affinionem, quos a capite lacila humores reci. Λa A pere

207쪽

,8 8 De Morbis Medii Ventris.

pere credidit. &eo Ioto stolo promoveri potest ,

relinquem documentum partes consensum limbentes cum aliqua morbosa, non esse remediis ita tractandas, ut materiam ad partem morbosam mittere valeant. Aquam mulsam, in qua

maceratum fuerit origanum, & potus calidis. mos exhibet, & in his omnibus adest facultas attenuandi, & insensibilem transpirationem promovendi. Proponendo Origanum nos erudit, omnia cephalica, utpote attenuativa, & insem sibilem transpirationem adjuvantia convenire in

extirpandis reliquiis hujus peracuti affectus, &deductione a simili facta convenire in reliquiis

Omnium acutorum praescindendis. Dicetam eam proponit, quam in Pleuritide imperavit, cum hac tamen exceptione, si febris non adhaeserit. Hujus exceptionis causa me latet,

imo cum febris adsit in Pleuritide, cum sit timilammatio pulmonum, iron video, cur cibus in hac conveniens, non possit, si adiit sebris, convenire in praesenti assectu ; qua de causa puto, textum esse mendosum,&-lE interpretatum. Ultimae disserentiae curationem praetermittit Hipp. . ut solet in aliquibus morbis, caularum, signorum, & symptomatum repraesentatione contentus; ex texta vero colligo curationem ne flexisse, quia est morbus soli naturae actioni relinquendus, cum nulla sit spes salutis, nisi Ery. pelate ad exteriora exeunte in secunda, vel te tia . vel quarta die, ut testatur Hipp., per mindum crisis, quae a solo naturae motu,& actione pendet; si vero detineatur materia , cito putrescit,

ct suppuratio succedit, & brevi perit; & haec

est eausa legitima neglectae curae. Attamen quia est propositias affectus inflammatio er pelatosa pulmonum, cum plenitudine istorum. & cum

sebre acuta, ea remedia, quae inflammationi, plenitudini, & febri acutae conveniunt. huic adis aptanda ; inter haec summum remedium est lamminis misso,&si in aliquo casu haec exercenda est usque ad animi deliquium, certe in hoc cassi non est rejicienda. Et sane spe salutis tota in

expulsione Erysipesatis ad exteriora consistente, haec toto conatu promovenda,& ex Hipp. limbemus in primae differentiae curatione pro dincenda materia doloris ad supernas partes, abscedente ad partes externas, usum Cucurbitulae prinficuum: hac uti possemus, variis partibus thora. cis applicando. Ad hunc effectum utitur etiam quandoque lavacris valde calidis; nobisque manifestum est, partem aliquam huiusmodi aqua solam venas valde turgidas exhibere, copiam sanguinis ad eas fluxam, & ejus cutem intenso rubore tinm, ratione sanguinis in copia fluxi,& extravasati in porositatibus camium. Diapho. retica, dum sanguinem iundunt ad superficiem corporis, humores pellunt; qua ratione videntur propria ad opem naturae serendam in tali expulusione. In hoc genere sunt: Beroar, Beroarticumminerale, Rob. Sambuci, Mixtura smplex, ct

compossa, Diaphoretica, Spiritus fuliginis, Θ,

ritus Cornu Cervi, cum Aquis Cardui benedicti, Gallae, Petintitat, Scortonerae . Hujus diremedia, quamvis sint cliicacia ad materiam expellendam extrinsecus , si hoc acciderit, morbum solvunt, si vero non sequatur expulsio, morbum augent , aegrumque praecipitant; dum ab istorum remediorum virtute masta sanguinea landitur, multum fusa motu celeriori,&vegeto agitatur,& si ad exteriores partes non dirigatur humor perfusionem disgregatus, ad partematicetam inco a ruit, istiusque debilitas humorem invitat.& suscipit, cum morbi augmento, praecipiti casu roboris partis, & haec sequuntur cum magno tintius partis excidio, ob sanguinis transmutationem a morbo peractam, a qua animi deliquia frequenter contingunt, pro quibus spiritus rei,cillandi, liberque circulationis motus promovcmdus. Mixturae cordiales cochleatim sumptae, in hunc finem tendunt; ut

Totius Chri r a. I. F. Florum Atirant. I

Alchermes P . . l.

Elis. propriet. ParaceI fine acido S. 5. Spis. corn. Certi gutt. Li. Dec. Diamargarit.frigiae S. s. Jula'. perlati 5. h. Θr. de cori. Cit. I. i. M.

Vel V. Aquae Mellisae a , . Boraginis s

Mixturae Diaphor. S. d.

Si istis non cedant, nec minuantur deliquia, ad restigerantia, servoremque, & aestum in vasis pulmonis .& cordis sedantia transeundum, cum Mixturis ex Aqua Borminis iuglossae, Rosar. , Succo Citri, Granatorum, Dec. Diamargar. rLyidi , ct trium Santal. paratis, addendo Laudantiquidi CMoriati B. cum S r. Visti Laudianum liquidum , ctim di boreticis misceatur, etiam,

juxta Recentiorum sententiam, iudorem promovet, i hemata pectori,& cordi appl icanda, mposita ex Aqua Rofarum. Violaru denupharis, Lactucae, cum Speciebus trium Santalorum.

EΜnema est Puris collectis in cavitate

Thoracis. Pus est humor massae sanguineae

corruptus, in aliam naturam conversus nova

mixtione particularum humoris corruptis qua de causa est generatio puris opus naturae, nemre

208쪽

Lib. II.

caloris,&spiritias tartis, &humoris, a quibus

istius particulae di lutae per corruptionem, ad aliam mixtionis conditionem benignam addincuntur, qua pravitas, & malignitas corruptionis emendatur. Per cavitatem Thoraeis intelligimus, non solum spatium a costis supra septum transversum circumscriptum, sed ipsam etiam pulmonum substantiam. Hujus affectus causa materialis multiplex est, gnatur, juxta multiplicitatem, & divMtatem

humoris in pus conversi, essiciens,&conjuncta est semper cator naturalis. Loquitur de Empyemate, seu suppurationem prosesso Hipp. in lib. I. de morb. n. Io. , ubi materiam Empyematis dividit in eam, quam hinmores contribuunt, & in eam, quae ab aliis mo b uppeditatur, pure in parte, quam affigunt, collecto.

Quoad Empyema ab humoribus, primo resertillud a pituita factum, dum ait: Fit autem o suppuratus, s pituita a capite ad pulmones dAsinet, ct primum quidem, ut plurimum, latenter

defuit. Hic materiam Empyematis assignat pituitam , non in cavitate pectoris, & pulmonis substantia genitam, sed aliunde trammissam, a capite nempe; voluit enim caput esse sedem pituitae, & viam a capite humores defluentes dincentem ad pectus esse iniundibulum,& ab hoe ad fiuces,&ab his ad asperam arteriam; & in

lib. de Ac. in hom. n. 26. modum hunc per extemium declaravit, loquendo de suppuratis. Haec sententia fuit communis apud Antiquos, modo

illi sollim ι qui jurarunt in verba Magistri, α

quibus nulla est Anatomes cognitio, hanc sequumtur; qui vero Matomem calent, per quam demonstratur nullam esse viam a rapite ad Tho. racem, ut demonstrabo de Catarrho, hanc rei,ciunt, utpose demonstrationi anatomicae contrariam . sed alios assignant ductus humorum ad cavitatem Thoracis, & sunt arteriae, & vasa lymphatica. Ad pulmones pituitam desert a teria bronchialis dicta, cujus ramificatio ab aristeria magna statim e corde egressa exit, & r miMationes multiplicatas per pulmonum bromchia dispergit, quae a sanguine per illas fluente alimentum suscipiunt. M substantiam aliam pulmonum, nempe ad istius parenchyma di, ctum, desertur pituita a vena arteriosa sanguinem a cordis dextro ventriculo ad pulmones ducente. Ad cavitatem Thoracis pituita descendit ver arterias capilIares disseminatas per internam superficiem membranae costas succingentis, quae si sero sanguinis turgeant, hoc deponunt in caritatem Thoracis; vasa lymphatica per pulmo. num pare hyma dispersa, si lympha turmam, ut in vesiciuas, 'atides dictas, dilatentur, &rumpantur contentam lympham in spatium Thoracis evomunt. Hae sunt viae, per quas pi,

tuita, seu serum, & Iympha in cavitatem Tho. racis , & pulmonum parenthyma descendit . quae Hipp. incognitae fuerunt, & Matomicorum im

dustriara diligentia nobis detexit; ideo ait Hipp. .

Ut plurimum latenter, hoe est pervias ei occul. tas defluit; hoe enim latenter non potest dici de via a capite ad infundibulum, fauces,& tr cheam, quia haec iIli erat manifesta,& non imiens. Tussimque tramem exhibet, & haec est ibgnum materiae in bronchiis pulmonum existemtis, cum tussis 1 materia in his stabulante solum

excitetur; ct sputum paulo amaritis solito, hoe

est signum incipientis putredinis, qua alterantur qualitates, vi textura defluxae pituitae; ct ali. quando tenuis ades calor, essectus ipsius putredinis, quae cum eatore putrescentis corporis sem. per reperitur. Temporis vero progressu ex p ratur pulmo, ct intus exulceraitis, idest ejus te tura alteratur,& ad putredinem disponitur. a pituita inhaerente, o putrescente. Causa alterationis pulmonum. & etiam Empyematis aperitur, pituita nempe inhaerens putimonibus, α putrescens. Ad putredinem hum res maxime disponuntur per quietem, & motum interdictum, ut evenit pituitae inhaerenti pulm num substantiae. Λ' motu praeservatur humor Aputredine; non mirum ergo, si pituita inhaerens

putrescat.

Putredo in Empyemate est ditatutio humoris

in suas partes, & paniculas componentes, Perquam humor amittit texturam, seu mixtionem, ei debitam, sua bonitate spoliatur, suam viri rem, proprietatem, & omnem qualitatem natu.

ratem amittit. Non sistit humor in hae ditatu. tione, sed particulae illius ditatutae novam mirationem subeunt,& in novum humorem congregantur, qui dicitur pus, non alicui operi, sed excietioni tantummodo destinatum, & hoc mo. do omnes humores in pus degenerant, o gravita. rem exhibent putori, Odolorem acutum antλ. et retro, gravitas si copia materiae, dolor a putris dis vaporibus acribus membranam caritatis Tho. racis vellicantibus, ante, & retro, cum pulmones utrobique correspondeant; caloresque acutiores

in corpore incidunt, o pulmo, a calore trahit ad se pituitam ex toto corpore, ct maxime a capite. In principio putredinis incalescit solam

pulmo, putredine auri cum materia de novo putrescente, calor augetur, & toti corpori eo

munis fit, incalescente a calore putredinali in

pulmonibus accenso tota massa sanguinis rei te. rato mora circulationis per illos transeunte, ne. eesse est, ut totum corpus incalescat, etiam Printernaturaliter.

Sententia fuit Antiquorum, per calarem, do lorem, & debilitatem attrahi humores ad paristem assectam, pulmo incalescit, dolet, languet prae morbo, consequenter trahit humores ad se. Re nitores vero explicant hanc tractionem Acalore, per hoc quod istius actione pars magis rarefiat, cum dilatatione porositatum, quae resduntur magis capaces ad suscipiendam,& retibnendam majorem copiam humorum, tilium

res a calore partis magis attenuati, di ad motum expedi.

209쪽

too De Morbis Medii Ventris.

expeditiores redditi in copia fluunt ad eam . me est documentum Hipp. in lib. de loe. in hom. , ubi

explicando modum, quo fluxiones a calore sunt, ait: Fluit autem etiam propter caliditatem, cum earnes rarome transitum praebuerint, ct humor calefantus tenuior rediutus fuerit; omnis enim humor calesietus tenuior fit, &omnis humor tenuis fluit, maxime vero ubi valde fuerit pars inflammata, propter hanc fluit causam. Α'dolore fit tractio, ciun arteriae ii mota sp, smodico nervorum in omni dolore existente comstri , sanguinem copiose effundunt in partem

dolentem.

x debilitate partis fit attractio, dum . huminrem in copia acceptum prae Ianguore. alio expellere, prout conservatio partis exigit, non viniet, quae omnia applicari possitnt pulmonibus dicto modo affectis. Tractionem fieri maxime ex capite insinuat Hipp., quia censuit, ut dixi, caput esse pituitae emporium, & si pituita, seu serum exuberat in capite, residuum ab elabor tione succi nervet absorbetur a venis, & denuo cordi consignatum, per arterias ad pulmones dolatum, ibi retinetur, & hoc modo dicitur pulmo a capite trahere. manto magis tempus progreditur , tanto magis pussis rum spuit, quia pus semper magis perficitur, & tota pituita defluens ad pulmonem in pus est converra,&quae fluit, ct sanguis citissime putrescit, & in pus convertitur ; o febres acutiores fiunt, quia putredo major, & a pure incalescit febriliter continuo sanguis; o' tinis frequens, ae fortis, ct inedia

vexat, idest appetitus prostratus, & abolitus, ca-Iore febrili enervante acidum sementum ventriculi , & pure continuo irritante bronchia pulmonum, unde frequens tussis; ct tandem asius imferne turbatur. Prostratus appetitus facultatem digestivam alimentorum languentem ostendit, a qua in excrementa mutantur, a quibus alvi fiu. xus, auctus a massa sanguinis, paulatim a pulmonum pure, a febre in parva ex menta degenerante , quae sua acrimonia, irritant vasa ad

eorum excretionem destinata . Turbatur autem

a pituita, pituita vero a capite desiendis . Aliam

causam allignat Hipp. fluxus, seu alvi turbati, supervenientis Empyeniati, nempe pituitam icapite descendentem, quae laxando orificia vaso. rum fluxum parit, itaui, hie & ab irritamento,&a retentrice ut aiunt laesa proficiscatur. Hic eum ad hoc pervenerit perit, quia fluxus prostratam facultatem concoctricem ventriculi, &sanguinis massam ad totalem ditatutionem, &corruptionem tendentem,& deficientes naturae vires manifestat. Perit etiam purulento, ac putrido pulmone facto, ait Hipp.; a pure enim

in pulmone collecto substantia ejusdem putrescit,& in pus vertitur, juxta illud, Putridum tangens non putridum, facit putridum. Ex his deducitur, Empyema, seu suppurat nem, de qua in hoc textii loquitur Hipp. . esse in substantia puli num. Aliam causam materialem Empyematis assignat Hipp. in cit. text. , dum scribit: Fit er prae terea as bis pulmo suppuratus, cism venula ,sciamet ahqua in ipso fuerit rupta rumpitur autem

a laboribus 'ubi ruptis fuerit sanguinem fundit squidem crassior fuerit, hoc est ampla, amis i.s, idest magnam quantitatem sanguinis sum

die J tenuis, minus, ct sanguinem ipsum partὶm confes)m spuit, partὶm-r3, nisi vena Urium tur, in pu onem funditur, ct in ipso putrescit, et tibi putrefactus fuerit, pus facit, eo modo,

quo sanguis ad ulceratam partem delatus in pus vertitur, & modo dicto superius de pituita; progressu veris temporis aliquando pus sncerum. aliquando pus subcruentum, aliquando sanguinem , ers magis repleta fuerit vena, i am famguinis copiam acervatim revomit, spuiturque pus era sum ab accessoria, ct intus putrescente pituita. Ex his deducitur, Hipp. loqui de Empyemate

in substantia pulmonum, non in eavitate thora. cis,& ejus causam esse sanguinem erupta in pulis monibus vena exeuntem, cujus portio per sp tum rejicitur, altera in porositatibus,&interst,tiis pulmonum remanente in pus vertitur, quod

crastitiem acquirit ab admixta pituita: & haec

ulcus in pulmone fictum denotant, & eu phthisis vulgariter dicta, in qua sputum sanguinis princedit,& postea pus, juxta sententiam -7.apb. I S.

A sanguinis sputo puris sputum.

Hic se anticipetur, aut curetur incipiente morbo, priusquam vena sanguinem funiat, ac fortiter laxetur, ct priusquam attenuetur, sin lecto decumbat, is eaput corrumpi incipiat,

et reliquum corpus colliquari, superstes A boc morbo evadit; A vero neglectus fuerit. ct haec

occupaverint, ut ea perpariatur, atis omnia,

aut plurima, perit; perit autem hic, aut ex

iisdem, quae si erius taxi, aut a vomito ,scnia.

ne multo per vomitum multotier rejecto.

Α' venis pulmonum varicosis factis eum do re tenui, & tussi arida fieri Empyema docuit Hipp: ibidem: Nuptae enim venae varicosae sanguinem fundunt, primo purum, posea copi rum . deinde pus. Et venae in lateris superficie existentes, hoc est in pleurae superficie interna circa costas veras, varicosae fiunt , Osanguinem fundunt in puluilines, o suppuratos faciunt. Empyema fieri a tuberculo in pulmonibus suppurato docet Hipp. in loe. cit. in principio. ab ulcere pulmonum, ab abscessa in cit. lib.

n. II.

Α'Perimeum iu suppurationem fieri docuit pariter Hipp. lib. cit. n. Io. Dum in juaecatoriis diebus non metatur, sed materia in pulmondus

detinetur puto probilito, quae putrescens in pus deSeverat, pulmones ulcerat, eum di sit respiratisne, o seriore, ct cilm nihil per spatum

purgatur, moritur. Suppuratos fieri, cum minus excreant illius, quod influit in pulmones, docuit Hipp. lib. de loc. in rim. n. 26. Minus vero cx

arant a

210쪽

Lib. II.

creant, veI quia materia nimis viscosa tenaciter adhaeret parietibus bronchiorum, vel quia copia fibras bronchiorum ita premit, ut contractio iblorum pro excretione prohibeatur. Alteram stippurationem a Peripneumonia rocenset IV. 2. is morb. n. 44. . & ait: Cum ex Peri.

pneumoniis suppuratus Lymstierit, febris det, net, oe tu sis rea, π di cultas spirandi. Crpedes initimocunt, ef manuum, ac pedum MD

aves contrahuntur.

In Empyemate a Peripneumonia tussis sicca

adest, quando pus, v et in vasis, in quibus facta est Peripneumonia, retinetur, vel a vasis in cavit tem Thoracis delabitur, & suis vaporibus, vel sua quantitate irritat, unde tussis, sed quia materia non expellitur, sicca evadit. Dissicultas sp, randi observatur, quia sive pus sit in vasis, sive in cavitate, motus pulmonum impeditur. P des intumescunt , ct manus, quia serum in copia dictas partes inundat, ibique fixatur,&concrescit, eo quia a sente caloris distant. Seri redum dantiam patit affectio purulenta pulmonum, aqua sanguis in serositates sunditur a calore putredinali, nec accenditur a partieulis nitro aereis

a pure, & calore putredinali debilitatis, ideoque

in sero sitates copiosas abit. Ungura contrahuntur, ob contabescentiam carnium eas muniemtium, caro deficiens contrahitur in minus in tium, ungites etiam ramis extensionem seque res contrahi coguntur. Contabescentia a depravato sanguine habetur. Λ' Pleuritide suppurationem assignavit in Bib.

cit. I. de morb. n. II., scribendo: Fiunt autem,

oesuperiore ventre svourati ex Pleuritiae, cum fortis fuerit in judicatoriis diebus neque pu.ι ruit , neque sputo rejecta es.sed latus exula ratum fuerit a pituita inis, O bile, ct ciam vilius factum fuerit, reddit des pus, ct ex vicinis locis, prae caliaetate in se ipsum pituitamisiaticit, o hinc, ubi cum putruit, pus sequitur.

Notandum, Pleuritidem non suppurari, nisi sortis, & vehemens sit, & nisi contentus humor exulceret latus pulmonis; ulcus esse verum, patet ex texta,& ab ulcere pus.

Ab Angina fieri suppurationem adnotavit Hipp. lib. 2. de morb. n. 27. , dum ait: D Ara ina. F1aucibus, ac tumoribus sedatis morbus ad pubmonem conversurfuerit , ictist materia ad fauces fluxa in Ansilia, si fluxerit ad pulmones fluit vero per vasa translationi materiae ab una ad aliam partem servientia febris flatim corripit, o lateris λών, er ut piarimum moritur, ubi

Me factum fuerit j vero quinque die, effingerit, suppuratus fit, si non, um flatim tu invaserit, se vero invaserit facta excretione depum

gatus , anus fit, cum tussis ,& excretio materiae in hω cassi ostendat hane ad bronchia transmisissam, quo in loco commodὸ expurgari potest per tussim, sine ullius partis incommodo; comtrarium vero deducimus, si tussis defecerit, cum moneat, materiam in partcm pulmonum do

cubilisse excreti i minImε idoneam. Hi sunt modi, quibus suppurantur puisones; alium exponit Hipp., quo cavitas, in qua pulmones existunt, pure impletur,&fit altera disserentia suppurationis, quam superius innui,&de hae loeutus est Hi p. m. cit. I. dem M. n. II.

dum alta. Cum pituita de capite copiosa, ct aceravat missuperiorem ventrem, idest in cavitatem Thoracis,' ricent , putrescit, ct in pus vertitur οῦ putrescit autem maxime in Hebus viginti una. Hoc igitur tus concutitur, er intus sinuat ad latera alias eos; convoluto enim aegro de una in aliam partem, fluctuatio materiae in civitate praedicta existentis persentitur eo modo, quo aquam, vel vinum in dolio non pleno existens, agitatione istius fluctuare, & hue illuc exu dare percipimus. Et in lib. I. de morb. n. 26. ait et

non educatur, runmitur hoc ipsum ex pia ne in thoracem, oens ruptionem sanus esse viae tur , quoniam ex angusta ad anopiam capacita tem pus pervenit, ex spiritus, idest aer, quem restirando attrahimus in pulmone, locum, ac sedem habet. Verum progrediente tempore pectus pure impletur, citiins, er se ei. er alii

dolores omnes magis imum premunt, o morbuν incupescit , idest fit manifestus, cum antea ev nuisse videretur. Et in lib. 2. de morb. n. . infine, ubi ait, agendo de Peripneumonia: Saepe enim

prorumpit ad alvum, efflatis murussis habere

videtur, ubi ex angusto ad ampliorem regionem devenerit. per alvum intelligit civitatem Tho. racis, ut norat Martianus in comm. lib. 2. Hipp.

de morb. sest. I. vers. 296. . & ratio de transitu aspatio angusto ad ampliorem comprobat, quam in superiori descripto texta attulit. Avulnere in Thorace fit suppuratio, & hoc docuit Hipp. lib. I. de mors. n. I 8.er r9., ct m dus est idem cum descripto in principio huius Dissertationis. Diagnostica signa, & prognostica habentur ab Hipp. in cit. loci ratio suppurationis pulmonis est eadem, a quacunque causa illa proveniat, & hane describit n. lis. 2. de morb. n. 44. Primo. As murationis die decima, quae ninmeranda , vel a sputo retento, vel 1 tussi incipiente sine sputo, easida lavat, hoc est Thor

cem aqua calida fovet, ut pus attenuetur, moveatur, & motu excretioni viam sibi paret, si dolor in More adsit fovenda pars dolens. Secundo. A lia cro, vel Emento , tentat empurgationem materiae in pulmone contentae per acria, quae r sm moveant; hujus enim motu materia in substantia pulmonum contenta ad bronchia istorum transfertur, a quibus facilis est via ad exitum. Pro hoc propinat Radicem is tritam magnitudine tali leporis , quae quantitas potest ascendere ad pondus S. i., Salis granum,

modicum Mellis, ex Aquae, es olei parum , ct extrae Ia lingua infudit in arteriam asperam;

SEARCH

MENU NAVIGATION