장음표시 사용
221쪽
intuitu quietem maximam indicit; sicut enim
motus extenuat, ita quies lauic contraria impi, guat, prout cito exequentur alimenta boni succi
in quantitate moderata suscepta. Addit quolibet decimo die, in hoc mense,fomentum leve, ad liberam transpirationem suliginolae materiae coim servandam, ad partes masis humectandas, ut nutritio persecta,& copiosa conficiatur. marto mense omni quinto aer aegrum lavari leviter hortatur; hujus rationem nobis dedit
upp. lib. de i. n. 7. , ubi habet: Balneum calidum moderatum quidem ut in hoc loco inbperat mollit, ct auget corpus, quod principaliter intenditur, & praecipue si a cibo exerceatur, docente Hipp. lib. 2. de diari. n. 2o. Balneum a cibo calefacere, et humectare, dum ea, quae sunt in corpore, diffundit in majorem molem, cujus bene licio expeditiori cursu ad partes alimentum fluit, illatumque porositates penetrat, & implet, cum plena earundem restauratione. Obsonium
multum concedit pro nutritione partium auget
da; exercitium multum addit, triginta stadia manε, triginta ante coenam, & mih hanc vi,
ginti; ab hoc distributio cibi persecte succedit.
partes excalefactae in copia recipiunt,& earum spiritus ad motum provocati ,& iacultates co roboratae persecte apponunt; quod docuit Hipp. Id. 1. dedicaei. n. 28. , ubi ait: cursus longi cursifen, m facti calefacientes carnem concoquere, ac d undere possunt, et vim ciborum in carne concoquunt. Non excedat labor cibum; nam Hipp. lib. I. dediori. sancivit morbos fieri, quam do labor superat cibum, vel cibus laborem. Albmenta ex carnibus ,& piscibus desumpta exquisiti nutrimenti vult,&cartillagineos etiam comoedit, in quorum genere Osreae numerantur,&communiter nutrimenti boni, & solidi censentur. Sed, quod maximh notandum est, quando aeger dormire vult, poculum duarum heminariam, idest sexdecim uncias cum dimidio continens,
Uini nigri jucundi, oe vetusti exhibet, & ejusdem conditionis Vinum per diem inter cibum exhibet. Rationem vero hujus consilii halaemu ab Hipp. in lib. 1. de Hort. n. II., ubi habet: Vinum nigrum,'dulce quod jucundum est, sit
eratae dulcedinis humidum es : calefantatirem, o inflat, humiditatem inducens. Hu.midum dicit, quia nutrit; nuod deducitur ab eo, quod dicit inserius, Sapa humestat , quia alit; ite Vinum dulce humectare dicitur, quia alit, di maxime si dulcedo fuerit moderata, cum imia moderata inflet, flatus subministrando. Vetus Vinum alvum movet; quod cognovit Hipp. in V ino, quando cit. Ac. dix it, Habet purgatorium, di quid a materia, idest a tartaro, in quo virtus purgans hospitatur; & de Vino veteri haec habet Vander Linden in Sele t. Medic. Exercis. ex Authore Graeco fol. Iχῆ. n. 78. Verus enim M. num ventrem ducit, er obstructiones Gob iruit, ct convenit, quibus coacervatus pituitosus chylus in corpore, eo quia attenuat, incidit, quae
crassioris sunt substanti. e , ct caletacit, ut idem
subjungit; cum ergo Hipp. multum oluontuin
tillaginosis, ut in somno concoctio perseelior succedat, hujusmodi Vinum ante somnum exhibbet,&indicta quantitate,&ei iam ut faeces separentur, & cito educantur; ex qua sententia ita accepta possumus deducere. Hippocratem sensisse in somno persectiorem non fieri alimem torum digestionem ea, quae fit in vigilia. Hunc magnum morbum sola diaeta curat Hipp., eX-cepta leni purgatione per vomitum , & secessum, ut nos moneat , quanti facienda sit in morbis, re
ut methodum ea utendi apprehendamus,&m
xime in cachexia, &omni malo habitu corporis, in quo agitur de renovanda masia sanguinis. Videndus, & perpendendus textus.
Cum in praecedenti Tabem a plenitudine spinalis medullae proposuerit, in n. I . ld. de intero.
. et 1. describit Tabem a medulla spinali resccata. Resceatur autem, ait, medulla spinalis, maxime cism ventilae ad medullam tendentes fuerint obturatae, itemque ex cerebro accesur. Propter corporis afflictionem, haec patitur, saegrotat, resccatur etiam a Venere. Causam resiccationis spin illa medullae duplicem proponit hoc in loco. Prima obstructio v
narum alimentum spinali medullae distribuentium; his obstructis alimentum descit, hoc d ficiente medulla spinalis exsiccatur. Ab inedia
totum corpus emaciatur; inediam patiente, parte particulari in alimenti sussi ensione necessse est emaciari. Huic causae addit osturarum ex cere.
bro accessum, hoc est impeditum spiritu uiri animalium cum succo nerveo acccssum, seu fluxum ad spinalem medullam, a quibus, si haec nutrimentum non suscipit, aliquod nutritioni neccs, sarium suppeditant, quo si privetur, medulla contabescit, prout patet in omnibus partibus spiritibus animalibus destitutis. Obstructione nervorum hic insiuxus spiti tuum im ditur . vel a succo nervco inci assato viam per spinalem medullam non inveniente. Non est tamen hoc in
pedimentum totale, cum non cesset motus in Partil=us, per quas ramificationes nervorum aspinali medulla exeuntium dis; erguntur, sed t.ile est, ut non sussciat pro illius nutritione, Moperationum integritate. Caulae obstructionis
tam arteriarum, quam nervorum, inditi iam h
bemus in doloribus diversaruin partium . Dtitor acutus incidit Us in caput, oe in coLlum, oe in lumbos, ct lumborum mviculos , crurum . ut aliquando se Iere non μιμο, oeseretis nonfecerit ,sed Mitur, ct urinae di tiliate Dexatur . His in principio quidem morbi quierios degit; quantὸ verδ magis tempus morbo prolongatur , tant4 magis omnia dolet, oe crura, oelut ab aqua inter culem, tument, o ulcera a lumbis
emergunt, oe alia quidem sanescunt, alia verὀ
Symplomata hunc morbum con mitantia de ris
222쪽
describit, a quibus tamquam a signis morbus d monstratur. Dolor est, tristis sentatio iacta abo, jecto sensibili agente violenter in organum semsus, quod est membrana, & quo violentia actionis est major, eo dolor est acutior; si dolor acutus
in IIoc morbo cruciat caput, lumbos, collum,& crura, fatendum est, membranas, vel nervos
Per membranas ab objecto sensibili in istas vio. lenter agelite molestari. Hoc objectum est ira,
teria mordens, vellicans, rodens, quapropter asserendum pariter, materiam acrem ad membranas capitis, & aliarum partium fluere, a qua vellicatae violenter dolent; hujus humoris acri. monia fit satis manifesta in ulceribus lumborum. Hine necessario admittenda distillatio humoris
acris ad dictas partes. Haec in arteriis congregatur, & per has in membranas capitis,&musciniorum partium descriptarum transfunditur; portio hujus materiae, succo nerveo mixta, per in tremitates nervorum in easdem partes depon, tur, cum inoeemento doloris, unde acuties illius.
Crassusculae particula: istius humoris haerentes in extremitatibus capillarium arteriarum spin, Iis medullae orificia istarum obstruunt, sanguinis, alimentique essusionem ad dictam medullam impediendo, maciem ejusdem praeparant; eaedem particulae in orificiis nervorum spinalis medullae congregatae, in aliquibus obstructionem totalem inducunt, in aliis semiobstructionem, ut in ne vis musculorum crurum, quae cum dissicultate flectuntur. Dissicultas urinae, & stercoris retemtio, laesionem nervorum a spinali medulla proedeuntium, & ad dictas partes tendentium demonstrat. Ejusdem distillationis materia abum danter in porositates crurum expulsa, & si gnans, ob crassitiem, vel inclinationem ad coagulationem, tumorem illarum facit.
Prognosticum habet in fine textus: M autem morbus hic gravis, quia medulla spinalis est inter
Partes principes, quarum exsiccatio est semper lethalis,&ab hac sequitur totius exsiccatio, &macies, ob spirituum animalium deficientiam in omnibus partibus nervos ab ea recipientibus, quae sunt multae, stante necessitate illorum pro nutritionis ossicio, quibus accedit doloris contumacia . Hic. licet in principio sit mitis, progressu temporis fit acutus; a dolore consumptio spirituum, malitia sanguinis, depravatio nutrimenti, a quibus macies totius corporis.
Huic cumsic habuerit caput purgato , πο- pMis succo, aut Cnidio grano, corpore prius
malis bene foto. Vesperi vero pos turgationem, ptisanae duas heminas sorbeat Melle Huso ; VLntim autem bibat album molle. In capite, si non generatur materia distiIlatio. nis, in eo secernitur,& congregatur; ideo cum ratione curationem hujus morbi a purgatione hujus humoris in capite collecti, cum sit excrementitius, & qualitate peccans, incipit Hipp. cum Succo Hippopbais, herba Antiquis nota, in terris circa Mare nascens, ex Dioscoride, in Italia
tamen a Matibiolo nunquam reperta. Hujus succus pituitam, serositatemque purgat, ideo in hoc allecta maximE congrua; & ejusdem condi,tionis est Granum Cnidium, seu Semen Tbdim Irae ; horum vice nobis adsunt Semen Chartami.
Jalappa, Mecheocan, Manna, Ss. Rof DL, Pil Agephanginae, Aureae, quibus addi possunt Magiserit Ialappae grana aliquot. Purgationi
more solito praemittit serum, seu sementum, cum aqua calida partium circa ventrem, quod
cum spongia, aqua calida imbuta, optime fit. Vesperi, hoc est purgatione terminata, succum ptisanae exhibet ad heminas duas, hoc est aduncias sexdecim, cum Melle ad abstersionem ventriculi, &intestinorum, tam pro humoribus ad haec ductis a purgante, & non ejectis, quam pro reliquiis medicamenti expellendis; ut haec ceris succedant, Mel Ptisanae adjungit; quod maxime
notandum, nam abstersiva, quae a nobis incipietite operatione purgantis inhibentur, ab Hip. pocrate exhibentur in fine, & nullum alimem tum praebet, nisi purgatione confecta, &in hoc casu valde periculoso leve medicamentum damdum esse monet, cum Ioco etiam alimenti Pt, sanam praebeat. Addit Vinum album molle, quia& hoe alvum movet.
Psera die asinini Lactis cocti, Melle a uso, heminas octo Aibendas ipsi dato; si veris a
num non babeas, bubuli, aut caprini cocti tresse congios, Melle assiis. Abundantia humoris seros,& partium muLtinim affectio, unica purgatione non tolluntur,
ideo hanc reiterat Hipp., sed blando medicamento, ne vires dejiciantur. Lac exhibet ad quantitatem supradictam, nempe ad uncias sexaginta sex, quae excedens videtur; tempore tamen Hipp. talis non existimabatur, & frequenter tali quam litate usus est, cum quantitas in Laiste istius puris gativam vim evocet. Lac praebet minum, quia magis purgat, quam aliud Lac, ob seri copiam, quia valde abstersivum est, ob redundantiam parti harum nitrosarum; coetum praebet, quia Lac coetum magis purgat, quam crudum, dum a coctura partes nitrosae seri ab evaporati aqua, a qua aliquantulum retundebantur, maximε acti, vae redduntur in abstersione ,& irritatione; Melaifundit, tamquam stimulum virtutis purgantis Laetis. Si Laetaninum non sit in promptu, fu, stituit bubulum, aut caprinum ad tres semicomhios, quae mensura correspondet octo heminis;
semicongius continet quatuor libras & semis, ct cum Melle propinat. Et dum temporis opportunitas ades, Lac H. bat, Sero, oe Lacte utens per quinque, ac qum draginta disi. Cibis autem , ct obsoniis utatur. uam maximὸ per alvum fecedentibus; Vinum ibat molle assum men pum. Hujus morbi causam diximus serum redum
dans, & acre; ut redundans, cac hymiam comstituit serosam, quae, praemissa purgatione, γrigenda cum eis, quae sanguinem optimum g Cc χ nerant ἐ
223쪽
neram; ut acre, attemperandum,&dulci fidam dum. Tendit ad maciem hic morbus, haec declinanda humectantibus, di bene nutrientibus. Lac haec omnia spondet, ex consensu omnium Scriptorum antiquorum, & recentiorum, qui de hujus lacultatibus scripserunt. Lac ergo tamquam medicamentum utramque paginam implens proponit Hipp. Pro recta hujus remedii executione, temporis opportunitatem requirit; opportunitas attendenda in remedio, & in aegro. Lac tempore Veris magis solvit, quam nutriat,
sicut illud, quod ex herba virenti in animali progignitur; quod vero EUstate, & Autumno
colligitur, magis nutrit, minus alvum subducit. prout a sicciori alimento genitum. Ex parte aegri, opportunitas desumenda ab ejus viribus, re a necessitate remedii dilationem excludentis. V rum opportunitas Proprie ad anni tempus rescr-tur ; legit enim FoMus: Si anni tempus ferat ;Hyems enim non est tempus opportunum. De
Lactis quantitate nihil habet Hipp., sed solum dicit, Lae bibat; haec enim determinanda memsura ab aegri ventriculo robusto, vel debili desumpta. Regula universalis, meo judicio, sit
talis quantitas, ut movere Iussit alvum leniter, ut tres, vel quatuor librae, in ventriculo robusto
sex , & octo. Regulam in Lactis assiamptione servandam nobis dedit Conr. Genserus lib. de Lacte, ubi haec scribit, vel potius transcripsit ab Aetio tetrab. I. serm. I. cap. 9'. ui Lac M. bit ,summὰ eavere debet, ut interim a reliquis cibis ab tineat, donec illud exaRIὸ concoctumst, atque alvo secesserit. Si namque eo nondum confecto novum alimentum ine Jeris, prae te qιod ipsum putrescet, etiam quidquid MFeceris mul ad putredinem trahet. Mune vero biben-dtim nuperrime muiritum, atque interim magno labori parcendum ,1ensimque deambulandum in refectis quietibus, quae tamen ciIra somnum
sint; bis enim conditionibus potum Lac secedet, educens secum, quae supervacua fuerunt; ilua
enim, prae ciereris, maxime observari oportet,
ut primum semper secedat , quod ubi fecesserit, optimum es. In principio igitur secedit commode
quidem purgans, non tantum, quae in tota cor.
poris mole sunt; c Aetius vero dicit, purgans non rotam corporis molem ,sed in primis, quae in ventriculo intestinis, proximisque membris continem rur ἰὼ postea vero , cum jam per venas disribu tur, optime nutrit, neque amplius dejicit aisum, sed Asit potius. Ambiguitas illa, quae contineiatur in illis verbis, Maxime observari oportet, ut primum semper secedat, sic tollenda: Si enim plura pocula in uno die essent sumenda, aliquis intelligere posset non esse sumendum secundum poculum, nisi primum prius secesserit; quod non est ita intelligendum, sed quod non iit sumendum Lac secunda vice, nisi illud in prima sum. ptum secesserit. Ad hoc ut prima vice secedat, sit pro regula insallibili, eam majorem Lactis
quantitatem, quam ventriculus aegrotatui, terre
potest, exhibere. ei adjungendo vel Mel, vel Sapam, vel Sal, quae stimula purgationi addunt; praeter illud, qtiod quantitas habet, error est recentiorum Medicorum Lac ad quatuor, vel quinque uncias in prima vice exhibentium, quia cum non possi educere per alvum excrementa inventriculo,& intestinis existentia, cum ea non moveat ab illis, corrumpitur, cum torminibus, doloribus,& nausea ,& nunquam a Lacte utit, talem obtinebimus, nisi prius per alvum secessorint dicta excrementa, purgando, & non secedet, nisi in copia Lac assumatur, addito etiam stimulo supradicto, & quando vel partim , vel nihil alvum movet, tunc excrementa in infimo ventre non amplius reperiuntur, & Lac totum venas ingreditur, sanguini miscetur, pravas istius qualitates corrigit, re in optimum cedit alimentum , & ita paulatim tota massa sanguinis ad persectum statum reducitur ,& morbus eradic tur; hac ratione in pluribus morbis, febribus essentialibus, & morbis acutis exceptis, Lac valde utile. Lacte alvum non amplius movente, minoranda ejus copia, quia tunc ut alimentum exhibetur, & magna quantitas a ventriculo non recth conficietur. Notandum est etiam, in Lacte alvum movente nunquam cibum alium esse 1umendum, nisi conlccta istu gatione; in Lacte vero pro cibo sumpto optimum censeo cibum disserare, usque ad horam coenae, ita ut Lac pro pra dio serviat, vel Eruo, & Lacte utatur, juxta Hippocratis sensum; ita legit Foestus illa verba textus, Sero, o Lacte utens; error enim est Typographi in verbo Sero, cum legendum si Eruo . Praeparandum Eruum modo tradito a Matthiolo in Dis1 corus uir terendum, ut in farinam abeat, haec Lact i in parva quantitate miscenda, ct coquenda, & in cibum sumenda. Eruum urinam provocat, idco correctioni sanguinis servit,&languinem dicitur depurare,&ianum colorem efficere, ut notat cit. Misithio Obsonia per alvum facile secedentia commendat, ut alvus lubrica servettir, & quae facilis sunt digestionis; in horum genere sunt carnes caprinae, agninae , Vituli lactantis, Pulli junioris, Anatis domellicae, & aquaticae, pisces. Vinum conccdit album molle, idest dulce; idem sonat mendae m. Tale Vinum alvum movet, ob aquositatem, per quam leve etiam est, ct non nocet in usu Lactis, quia acidum Vini, quod Dic coagulat in Vino levi molli, ab aqua dom, nante debilitatur. Cum autem crvis*imum fuerit, in lumbos ipsius ab utraque ventriculortim parte crtisas quatuor inurito, o in dorsum utrinque quindecim, o incerticem duas inter tendines; s enim usis su cesserit, sanum facies.
Α' Latiis usu crasses actus multum aeger, idest impinguatus, ad illius praeservationem ultionem, ad instar cauterii, in descriptis partibus probat. Per ventriculos intelligit illam partem latcralem sub costis existentem, mollem, pressibilem, lumbis
224쪽
conterminam. Ventriculum nominat, quia cavitatem repraesentat. Per has uitiones materia fluens ad dictas partes evacuatur, nec Permittitur in illis stagnare, qua de causa a morbo prae.
servatio succedit. Non inutilem, imo maxime essicacem cente rem in hoc morbo sibi tam, cum sit maximum dulcificativum sanguinis, non solum in morbo Gallico, sed in qualibet ejus depravatione in aciditate, & salsedine, cujus descriptionem invenietis in meo Sastemate
de Le Gallica curanda, & post hanc usus L,
Non dissimilem assectionem describit Hipp.
IV. de glandulis n. Io., cui conjungitur etiam ossis sacri,&coxendicis dolor, in quo textii curationem non describit. Debet vero curari moedo, quo curatur descripta Tabia curatio. Alteram causam Tabis ab exsiccatione spin,
Iis medullae dixit Hipp. esse Venus, & de hac
causa particularem facit mentionem lib. a. de
morbo. u. sub titulo Tabes dorsalis, his verbis: Do salii Tabes a medulla fit; corripit autem maxime recenter Sponsos, o Veneri deditos. Sunt autem fine febre, oe bene cibum capiunt,
Dorsalis Tabes est macies, suam sedem, &principium habens in dorso ,& spinali medulla. ideo dicitur dorialis; &licti communiter de toto, ut patet in illo verbo, consumuntur, signia ficante maciem totius, dicitur tamen dorsalisa sua origine, quae est dorsum, quatenm comprehendit spinalem medullam. Ex eo quod ripiat recenter Sponsos, & veneri deditos, declaratur nimiam, & excedentem seminis est isto. nem ponendam esse pro causa hujus maciei doris
salis, inhaerendo principio Hipp., quo semen hmedulla spinali provenire determinat in lib. de
Genit. n. I. his verbis: Cum vero pudendum I
ritur loquitur de actu coitus) et homo movetur, humidum in corpore calescit, ac diffunditur , ora motu conquassat, ac spumescit; quemadmodum etiam alii humores omnes conquassati spumescunt, id quod robustissimum est, ac pinguil-simum secernitur,&ad medullam spinalem venit, ad hanc postquam genitura venit, procedit ad renes, a renibus vero transit per medios testes ad pudendum . In magna seminis effusione fit consumptio humoris excedens in medulla, a qua sequitur illius macies. Verum haec ratio maciei spinalis medullae non subsistit, quia falso nitituriundamento . Anatomica demonstratio, quae cum magno Medicinae damno nota non fuit Hippo. crati, sicut nostrae aetati evincit, materiam seminis, non a spinali medulla ad testes, sed a vasisseminalibus ab arteria emulgenti divaricatis proessuere . At licti principium praedictum sit falsum, non est tamen falsum in magna,& copiosa seminis enusione spinalem medullam pati, nam rincipia laesionis in hac effusione sunt in cerero,&nervis,& in spinali medulla per concoemitantiam, prout ab hoc textu colligitur, dum
ait Hipp. Ubi iter feceris, aut cucurrerit, tum
alias, tum ad acciuem locum, anhelatio, ac d
bilitas , ct capitis gravitas, ct aures sonant. Haec laesionem iacultatis animalis arguunt. S perius vero habet: Et bene cibum capiunt, inductum facultatis naturali, integrae; Et sunt sine febre, argumentum vitalis facultatis illesae. Et experientia demonstrat in coitu facultatem an, malem, quoad suas operationes, magis, & primo laedi, quam caeterae lacultates, & cum haec in spinali medulla suum exerceat dominium; si Ia, ditur facultas animalis primo, laesio est comm nis spinali medullae . Hac ratione serian comvinctus Hipp. in hanc venit sententiam, semen a spinali medulla defluere. Spinalis medulla, &cerebrum patitur primo in seminis emisione laseo, & patitur ob copiosam spiritus animalis dis
lipationem cum semine etaso, per quam languet facultas animalis, ἐκ ejus instrumenta, cerebrum.& spinalis medulla, ut ostendunt ferocia etiam animalia, quae post coitum etiam moderatum languent in motus exercitio. Laesionem cerebri in immoderato coitu ostendunt tot fluxiones, tot morbi cerebrum amigentes, ab eo principaliter orti, & pariter laxi itur, consumpta ab immoderato coita materia alimenti ei praeparata, in cujus desectii contabescit,&eadem deficiente spirituum animalium generatio interdicitur, cum prostratione virium animalium universali; &si vera esset sententia aliquorum, materiam sem, nis esse succum nerveum, evidens esset primam laesionem, ab immoderato coita enatam, esse corebri, & spinalis medullae dicti succi promptu,
Ex his causa consumptionis, & contabescemtiae totius, dum alimentum, modo dicto de medulla, in toto deficit, consumpto humore nutribitioni totius destinato. Febris non adest, quia,
licti sit aliquod vitium in sanguine, non est talis
conditionis, ut valeat sermentatione, vel accem sone praeternaturali sanguinem afficere.
Et s interreges, ita affectum dicet , sibi superne de capite in spinam, velut formicas d scendere videri; ct ubi minxit, aut ventrem exonerat, prodit ipsi genitale semen multum, ac
liquidum, o genitura minime secunda es, oris somnis semen profundit, Me dormiat cum
uxoresve non. Et cum iter fecerit, aut cucumrerit , tum alias, tum ad acclivem locum, anhelatio, es debilitias ipsum corripit, er capitis grinvitas , oe aures sonant. Hunc remporis progressu, ubifebres fortes ipsum corripuerint, perdunt f bres limriae. Legit Foesius: Hic temporis progressu oebementibus febribus correptus, perit ex
In quo consistat Tabes dorsalis, & quibus eo. gnoscatur, exponit in hoc tot si Hipp. Consistit in seminis estusone copiosa voluntaria ,& inv luntaria: Voluntaria est in recenter Sponsis,&Veneri immoderatae deditis, in quibus seminis euusio est excedens voluntate imperante, a vo.
225쪽
1 o 6 De Morbis Medii Ventris.
luptate irrationabili determinata. Involuntaria succedit in adisi excretionis urinae ,& faecum per
alvum,&in somno . Voluntaria aliam non habet causam, nisi appetitum venereum; quandinque excitamentum accipiens a corporis temperie, & humorum abundiatia, & cras. Seminis abundantia, & ejusdem moderata acredo inclinationem ad coitum inipirant, &ab hac appetitus facile movetur. Seminis abundantia est a sanguine redundante,& a vasbrum seminalium amplitudine, testiumque robusta facultate. Λcrimoniam semen suscipit a sanguine servido, a quo elaboratur; calor servidus mordax est, a particiniis acribus in sanguine praeexistentibus,& in s mine remanentibus; hac ratione biliosi sunt mmxime ad Venerem inclinati. Ab his appetitus venereus excitatur eo modo, quo ab acido ventriculi excitatur fames, semen vel quantitate, vel qualitate capsulas semimiles vellicando; hujus vellicationis motus per nervos ad cerebrum, ubi adest sensus communis delatus, appetitum Uenereum movet, Percepta a sensu communi in eo mota coitus indigentia, de qua monefacta phantasia,&persuasa de apparenti bono in jucunda seminis effusione, hanc appetit, mediaque pro eadem eligit. Hoc excitamentum explicandum eo modo, quo excitatur APpetitus famis, prout demonstrabitur de Fame. Involuntaria seminis effusio est 1 causa omnino praeternaturali irritante vasa seminaria, comtentique seminis ejaculationem determinante.
Hujus Historiam habemus in Hipp. G. 6. Epid.
feAf. 8. n. f., de Sauro nomine Gopalopax amnorum viginti quin que, cui non solum persomnum genitale semen excernebatur ,sed per diem mul-roties ponte exhibis eo pervento ad annum trigesim . Tabe correpItis obiit. Causam hujus morbi colligimus a cit. text. , ubi habet semen excretum isse liquidum I ex quo videtur concludi posse per Hippocratem, unicam causam estuisionis seminis esse ejus liquiditatem, seu tenuitatem, quam contrahit, vel a copia seri
excedente alias particulas, ex quorum mixtione
semen conficitur, & praecipue si serum non sit incrassationis capax; vel a partium semen eIaborantium languore. & caloris paupertate non
miscente, nec incrassante materiam receptam
pro femine conficiendo, sed haec relinquitur cum ea tenuitate, qua subtilissimos testium tubulos pertransivit, & talem retinet in capsulis seminalibus: copia seri,& calor debilis in partibus genitalibus, ct in toto immoderatae Veneris sunt enectus, cum ab hac copiose spirituum dissipatio, & concoctiones depravatae contingant, &ab his caloris nativi desectus, & seri redundam tia. Ab utroque habetur seminis profluvium, siae delectatione, & penis erectione, quia per tenuitatem, & caloris desectum non fit titillatio illa in membrana capsularum. a qua delectatiopcndet in emissione seminis. Non satis est seminis fluiditas, α tenuitas, ad hoc ut involuntarie fluat a capsulis, nisi conjungatur porostatum istarum dilatatio, & carunculae eisdem appensae
laxitas, aperturam, vel fissuram relinquens, per
quam tenue semen essuere Iri,ssit. His duobus ita positis facilis est effluxus seminis involunt,rius,& per haec dicitur facultas retentrix caps larum debilitata in immoderato coitst; haec suci cedunt a continua impIetione,& inanitione capsularum in excretione seminis, aqua debilitatae capsulae a continuo motu, Sexercitio, &ori iacium,&porositates dilatantur. Non mirum e go, si semen hujus conditionis in uterum ejacinlatum , ab hoc cito exeat, & sterile evadat, si per capsulae seminalis porositates fluat involuntariea p rvo conata in urinae, & iacum per alvum
excretione commoto. Non negandum tamenetasionem involuntariam seminis posse fieri aquantitate seminis a particulis acribus,& pumgitivis in eo redundantibus, quatenus gravando, , vellicando, determinant capsulas ad effusio. nem seminis, prout contingit in temperagientis
calore pungitivo praeditis,&valde bilios V,
rum tamen est,ubi immoderatus successerit coitus,
prout ab Hipp. supponitur, dictam essusonem seminis semper esse a supradictis causis. Α'mota
debilitatur valde, ob spirituum animalium carentiam, ut dictum est supcrius. AnheIatio, capitis gravitas, & sonitus aurium in motst sunt aegro molesta, dum per effusionem seminis pars tenuior, spiritosior sanguinis consumitur rem
nente parte crassa, & ricosa; & quia in mota
major quantitas sanguinis ad pulmones impelli. tur, quam in quiete,& ob suam crassitiem ei culationis motum per pulmones tarde peragit, cito vasa istorum implentur, & distenduntur, gravitateque, & pondere humoris motus illorum in aliqua parte impeditur, unde respiratio dissi. cilis succedit, & anhelatio. Gravitas capitis eoisdem modo gignitur, gravatis, & pressis mem branis cerebri a collecta in istarum vasis sanguinis copia, ob lentam istius circulationem . Sonitus aurium conjungitur, quia sanguis stagnans invasis praedictis cerebri esservescit, incalescit, &calore concepto, auribusque communicato, in plantatum illarum aerem cum violentia agitando sonitum efficit. Progrediente morbo febres series, idest magnae, affligunt, ob sanguinis pravam conditionem ab hoc affecta impressam. Continua seminis estuso. ut dictum fuit, sanguinis virtutem debilitat. Hinc excrementorum varii generis in massa famguinea proventus, a quibus praeternaturaliter sanguis sermentatur, & in principio existente adhuc in sanguine aliqua spirituum copia seris metuatio succedit cum magnitudine,&aliquali violentia, unde febres series; diminuto vero spiritu se bris fit lenta, cum frigiditate partium eriternarum,&caliditate internarum, quae dicitur lipyria. Frigent externae, quia per has sanguis in parva quantitate circulatur; impulsus enim cordis, quo sanguis impellitur ad partes externas
226쪽
languens, ob effusionem seminis subtrahit a paditibus externis illam copiam sanguinis aptam calorem debitum in eis conservare, quo deficiente necesse est, ut restigerentur; collecta vero ea quantitate sanguinis, quae reperitur in vasis circa partes internas, in illisque veluti stagnans cum calore sebrili calorem illarum auget.
Cum ita habuerit , ab initio curandum fuse
peris ,fomento per totum corpus adbibito , medicamentum sursum purgans bibendum ipsi dato, o postea caput purgato, deinde deor1um pudigans exhibeto. Optandum autem fuerit, ut vere hanc curationem aggrediamur. Postea vero S rum , aut Lac asininum bibendum dato. Supposito hanc seminis involuntariam effusi nem pendere, vel a sero excedenti, vel acri, &salso, vel ab aliis humoribus hujus naturae, deducitur necessario horum humorum copiam esse minuendam. Hoc fundamento proponit Hipp. pro curatione in principio hujus morbi vomiti.
vum,&possumus uti blando, in aliis locis superius proruto, praemita prius somento . Deinde
caput purgat. Innui superius, in enustione seminis caput laedi, & in eo excrementorum copiam colligi, a quibus sublevandum, ut majora damnavitemus, eorum purgatione, non medicamentis
per os sumptis, sis Errhynis, quibus aliis in Iocis ii sus est Hipp. pro capitis purgatiene ,& quando de purgatione Capitis loquitur indistinctε. sine
determinatione remedii, intelligendus semperde purgatione per Errhyna, quae vere caput purgant immediat ε, sine ullo aegrotantis incomm do . Post purgationem per vomitum universalem, ct capitis particularem, purgationem deorsum per alvum addit ad educendas reliquias hum rum peccantium; purgans determinandum limbito, respectu ad humorem peccantem, ii serum,
H dragoga, si bilis, Cholageea, si humor acidus, melancholicus, Melanagoga ; si crassus judicatur, Memais, 'Hagoga; sequenti vero die a purgatione, vel Mrum, vel Lac asininum ad blandamurgationem re iterandam,& ad integram inte-inorum abstcrsionem praebet, quibus nec Serum, nec Lac sufficit, nisi in magna quantitate propinentur ad quatuor, vel quinque libras. Optat in Vere hanc purgationem jucundam, quia in tali tempore humores sunt magis fluxiles. oc vires magis purgationibus resistunt ,& est tempus magis aptum ad Purgandum. Reiteratae purgationes praescriptae, monent robur virium requiri in aegro, ideo etiam exercendae in principio morbi; eo enim transacto, & augmentum, vel statum attingente vires debilitatae dictas purgationes non sustinebunt, ideo. si casus eveniet, leniori
purgatione, vel epicratica utendum.
Caeterum bubulum Lae per quadrisginta dies bibendum praebeto ς ad vesperam vero quamdiu Lac potat, Alicam sorbentam dato, a cibis autem ab lineat. Purgato corpore sero, vel acri, & salso hinmore, incrassanda seminis materia, quae est iam
guis. Hoc melius non perficitur, quam cum albquo, per quod optimus sanguis generetur, in quo adest aliqualis viscositas, & tanta Seri copia, quantum sussicit ad ejus motum circularem, αε ad permeandas capillarium vasorum angustias. Tale est Lac, a quo optimus sanguis generatur,
est facili digestibile, quod attendendum est in
hoc aste is, ob enervatas facultates ventriculi ab immoderato coitu, in optimo sanguine est moderata crassities,& inclinatio ad hane susci, piendam; hinc principium materiale generandi semen crassum, ab optimo sanguine optimi sp, ritus animales, & in copia extrahuntur; haec duosus iciunt ad corroborandas omnes corporis par. tes, hoc modo corroboratae capsulae seminales suae porositates restringuntur,& orificium robora. tur. Lac bubulum haec omnia praestat,&misi. me in tribuenda sanguini consistentia.&m Grata visciditate. In Lacte ergo colliguntur omnes virtutes opportunae pro citrando praedicto asse-ctu. Conveniet etiam si acrimonia seminis erit causa illius estisonis immoderatae, cum quam libet acrimoniam temperet, & moderet. Laebubulum exhibet per quadraginta dies, nec mu nori tempore restauratio massae sanguinis indi. get . Q ntitatem non determinat; colligere immen possumus, dum nisi ad vesperas cibum exhibet, unde deducere possumus tantam quam
litatem Laeus exhibere, quanta sufficit ad alem dum usque ad vesperas cum cibo levi, duale est propositum in texto; haec quantitas est M. termitianda sumpta mensura a ventriculi res re, a quantitate cibi aegro consueta. In hoc tempore Laetis, ad vesperam exhibet Alicam. Alica est Delta decorticata, granum medium inter frumentum, & hordeum optimi nutri, menti, ex cujus sarina conficitur panis laudatus, quia facilioris digestionis, quam triticeus. Ab hoc grano in aqua cino exprimitur succus eo modo,
quo exprimitur ab hordeo; hic diolvitur vel in jure, vel in aqua hordei, & servit pro cibo, cui potest addimi Vitellus, cum sit facilis digestionis, & optimi nutrimenti. Ad hujus imit tionem solet parari pulmentum ex farina ooetae, vulgo Riso, in La te, eum Vitello Osi, et
Saccharo, e pauco Cinnamomo cocta. Emusmnes ex Pineis conserunt. Dum Lacte utitur aeger,
ab omni cibo abstinere suadet Hipp., hoc est ab
omni alimento solido. Postquam vero Lac Lbere cessarit, cibis ML Bbus ipsum reficito, ex modico initium sumens, ac quam maxime crassim, ac pinguem facere studeto. Per annum ab ebrietatibus, ct Venere, et Iaboribus absineat, exceptis deambulationiabas , in quibus vitet Istigu3, er Solem I tepida a
Transactis quadraginta diebus 1 Laelis assumptione, ad alimenta solida transeundum, quae mollia Hipp. determinat, hoc est facilis digestio. nis, ut sorbilia, caro Pulli, Columbi dom
siri, Vituli, Capri junioris, pisces saxatiles.
227쪽
1 6 8 De Morbis Medii Ventr1s.
FIoelum quantitatis determinat , dum ait, Ex modico mitium sumem, nempe in primis diebus pauca sit horum quantitas, ne ventriculus ab inusitato per quadraginta dies cibo gravetur,&1 persecta digestione deviet; paulatim vero augeatur omni die ad unciam, ut paulatim ventriculus assuescat tali ci , cum persectiori ejus concoctione. Hac regula victus, si crassus. αpinguis evadat, in tuto erit. Non satis pro integra curatione optima victus ratio, sed ulterius multa sunt vitanda, quae Prinposuit Hipp. in text.; aliqua enim excrementa Congregant, ut ebrietates, alia debilitant secultates , ut Venus, alia resolvendo, nimis exsiccant, ut labores; haec declinanda exercitium moderatum non derelinquendum, ob rationem superius traditam ex Hipp. placito. vitando frigus, &Solem, 1 quibus, vel humores acres sunt, ut a
frigore, vel nimis attenuantur, ut a Sole. Lava. crum tepida aequivalet exercitio.
Pro Dicet a lactea supra proposta notandum est, si in primis diebus tormim adsint cum fluxu alvi, non statim desistendum esse, ut aliqui Me. dici imperant, existimantes Lac corrumpi in verutriculo, & per alvum corruptum secedere; quod
falsum est, quia alvi fluxus est a Lacte purgante, ruta in quantitate bibito, prout notatum fuituperius, Purgat, quamdiu ventriculum, & im testina continent excrementa; ideo non est tumendus alvi fluxus in Lachis sumptione, sed comtinuandus Laetis usus, ob rationem superius dictam. Hac diceta lactea patet curari posse etiam effusonem involuntariam seminis ab acrimonia ejusdem. Si vero pingui, & crasso facto aegro adhuc fluxus seminis, sed diminutus persistat, correctam esse sanguinis massam ostendit, sed vi.
tium laxitatis remanere in vesculis seminalibus, uod tollitur fomentis, umentis , ceratis ex adringentibus paratis, quae inter utrumque sexum apponenda.
Niam Tabem habemus descriptam lib. 2. de morb. n. 48. sub his verbis: Alius morbus, si ex ferrido ulcere, apbiba appellato, pulmonum ρstila laborarit. Febris in bilis tenet, o dolor medium pectus, pruritus corporis ades, oe vox raucosa, oesialiviam liquidam , ct tenuem sipuit, quandoque etiam crassam velut ptisan succu=u, T in ore odor oboritur ipse gravis, velut a pisci. bus crudis, o alias, atque alias apparent in silua dura velut fungus, ab ulcerae, o supernae
partes attentiantur, atque adeὸ homo totus, oecirculi faciei rubescuut, o progressu temporistingues Tontrahuntur, o aridi, o cum virore
Haec Tabes est cum ulcere asperae arteriae, quam pulmonum fistulam appellat; ulcus dicitur iervidum, quia cum Phlogosi, α calore valido unitum. Ideo definiri potcst, Macies ab ul
Si eit ulcus causa, statim manifestatur, nempe humor acris, & erodens, a quo aspera artesia ulceratur. Hic humor, vel est sanguis, quo nutritur, vel humor ille lymphaticus a glandulis
in interna superficie membranae cavitatis tran- sudanς, quae in mucositatem, qua oblinitur, transit, hamque continuo fluxu fovet, cujus portio, si salsa,& erodens extiterit, & diu haereat
in determinato loco, ulcus in eodem corrodendo aperit. Talis conditionis humorem reperiri in hoc casu, deducimus a pruritst totius corsuris humorum acrimoniam in m. assa sanguinea indicante; haec humorum acrimonia supponit ca
fas externas huic conserentes.
Signa hujus Tabis: Febris debilis tenet, prout
sunt omnes ab ulceribus pendentes, cum parva sit sermenti febrilis materia ab ulcerata parte membranosa, vel cartillaginosa, qualis est trachea exanguis prodiens. ideo etiam febris debilis. Dolor es in medio pectoris . Dolor est semper cum ulcere, cum in hoc si solutio continui a causa lens bili violenter agente, & etiam quia pars ulcerata est sensu praedita; est in medio pectoris, quia hunc situm aspera arteria ulcerata occupat. Vox raucosa es, signiam patagnonomicum, & inseparabile ab hac Tabe, cum a voce raucosa indicetur asperae arteriae vitium. Haec fit ab inaequalitatibus istius, in quibus aer expiratus interrumpitur, & varie frangitur, ex quo vox raucosa, sicut clara, lenis, dc aequalis ab ejusdem aequali lenitate superficiei prodit. In omni ulcere ocrementa congregantur, alia sub puris,
alia sub serota humiditatis specie; idem in ulcere tracheae observatur, dum aegri in hac salivam liquidam spuunt, hoc est tussi, aliquando ejiciunt; aliquando vero salivam purulentam,
qualis es illa ptisanae succum referens, & quaei R Ore pravum odorem relinquit, qualis est ille piscium crudorum , qui nisi a putredine humoris Per os transeuntis relinquitur. Dura in saliva velut funus. Hic in Medicina habetur pro ex. crescentia partis ulceratae ex humore nutritionata, velut ruberosa eminentia, qtue paulatim ab humore acri. a motu tussis, & excreationis corrosa, cum sputo exit. In hoc mist febris, ulceris, tussis, aeger emachatur, ob rationem superitis allatam pluribus in locis. Circuli faciei.
hoc est, genae rubescunt ob calorem ulceris, qui facile faciei communicatur in incalescentia pulmonum, ut patet in magna vociferatione in pulmonum inflammatione. Ungues contrahuntur, ob rationem adductam de Empyemate.
Aridi fiunt, ob maciem, cum virore pallidi,
hoc est flavi, cum virore, ob cacochymiam inbuersalem, , qua color cutis depraVatur. Prognosticum exprimit in illis verbis
idest cito moritur, se non euratus fuerit famguinem, ac pus spuens serpente ulcere, a tra
chea, ad pulmonis substantiam vasa istius rodem do, & portionem in pus convertendo, unde puris ,& sanguinis excretio Postea etiam febres urbementes accedentes ipsum perimunt. Ulceredit atato pus augetur ,α cum hoc labrile sermen.
228쪽
tum, a quo febris incrementa suscipit cum vehementia ;s vero curetur, fugiet ex hac te. Curare porro oportet, ut Lenticune decocto
oro vomat . Quousi tempestuum esse. visum fumrit Veratrum hibiat , siquidem potens fuerit homo per se, sin minas dimidium potionis ad Lent, culae decoctum a freto, it aut in quinta, aut sexta potione desinat. Α' vomitii curationem auspicariir Hipp. huius
Tabis. Hoc Hipp. documentum fulcitur, ratione superius allata, per vomitum nempe materiam in pulmonibus contentam expurgari, una cum aliis excrementis 1 anguinis, & etiam ratione imsta dicenda, nempe alvum non esse movendam. Duo vero in hac purgatione requirit: Primo, quod tempestivum sit, hoc est, hanc purgati nem correspondere tempori anni; docuit enim
lib. 3. apbor. 4. ivate per superisra, 'eme per
inferiora purgandum. Secundo, aegrum esse robustum. Haec duo applicanda sunt vomitivo ex Veratro, pro quo ait, Si aeger non potens fuerit,
dimidium potionis intellige ex Veratro miscendam esse cum Lenticulae decocto. Hoc est mediam partem dosis Hellebori, quae si potens
esset, aegro tota praescriberetur. hancque infumdendam esse in liquore proportionato, & m,scendam esse cum decocto Lenticulae, ut violentia actionis Hellebori retundatur; nec comtentus hac moderatione pro virium conservatio. . iubet ut in ciuinque, vel sex partes haec mixtura dividatur, & unam ab alia divisam accipiat;
an vero in unica die tota mixtura sit sumenda, duas . vel tres horas intermittendo ab assumpti ne unius partis medicamenti, ad assumptionem alterius, vel omni die usque ad quintum, vel sextum sit sumenda una portio medicamenti, vires consulendae: in gravi virium languore omni die sumenda una portio medicamenti, in minori languore in una die, sed partitis vicibus accipiendum medicamentum. Si vero anni tempus vinmitum non permiserit, provocandus hic succo Lenticulae puro epoto, quo uti possumus in ubrium languore. At ventrem infernum medicamento ne m
veas, si febres fortes corripuerint, si vero non eorripuerint, LariIe asinino subtus purgato, quod
s debilis fit, ut bibere non possit, per Cisterem
infundito. Vomitum imperat, purgationem prohibet, quia vires relisivit,&ulceri non medetur, nihil ei conserendo, vel ab ea malos humores expurgando ; ideo in a. de morb. n. 46. asserit, Avi profluoium sputa putrida, ct graveolentia expuem tes interimere ς & Maphor. Ιχ. Profluvium alia in tabidis, lethisis dicit. E contra vomitus permittitur pro purgatione, quia hujus conatu pulmonibus communicato puris ,& humoris in ulcere ,& circa hoc expurgatio promovetur. Hoc praeceptum limitat in cassi febris vehementis, quae non ab ulcere accenditur, sed a putrescem
tibus humoribus in aliqua minera exulentibus, respectu Istorum purgatio convenit pro eductio
ne putridorum humorum. Si vero febris non sit sortis, hoc est non putrida, sed ad haecticam a cedens, purgationem Lacte asinino molitur, liquo cum bilanda succedat purgatis, hanc non videtur interdicere febris haectica, sed sollim cinpiosam,& gravem.; & si aeger ad quantitatem Lactis sumendam pro movenda alvo necessa. riam non sit dispolitus, Lac Clystere insundit. ut alvus Iubrica servetur, & - reiterandus, ob dictum H p. in lib. 2.praedict. n. II. I 2. II. asserens, In Tabe alvum quotidie egerere in ea quantitate, quae cibis correspondeat, bonum esse. Ab hujusmodi Clystere sanguis refrigeratur, par tes in intestinis humectantur, & nutrimentum praebet in aliquorum sententia.
unus autem caput moveto , e siquidem μῖλva ad os prodierit multa, acsalsuginosa - -- res apponito quid, quod bilem non ducat. Si serδfluxio ad bos non fiat, nisu capiti ad seto. Ubiveia saliua graveolens fuerit, interpositis inter Lenticulae arcini usum Hebus medicamentum
in pulmonem infunaeto, er interposita una dies, to.
Praeter alvum, caput non esse movendum moenet Hipp.; movetur caput non purgantibus per
alvum, vel Per vomitum, sed Err6nis. mas, eatoriis,fomentis, balneis, et lavacris parti . laribus . vix omnia ableganda, quia vel vocant materiam ad caput, vel eam in eo existentem solvunt,&fluxibilem faciunt, ideoque paraturdustae materiae via ad descensum in pulmones, prout admittitur ab Hipp., &superius notatum fuit. In uno casu solum admittit mrbra, nempe si saliva ad os fluat multa, & salsuginosa, ad
diversionem materiae, ne fluat ad asperam arteriam. Errhyna proponit, ut per nares evocetur humor ad os fluens: Errhynum pituitam, non bilem educat, ut in Deos, radociaminis punverirata , oc pulveri moranae mixta in parva quantitate. Nulla fluxione ad os delata, caput non movendum esse ullo medicamento, iterum monet. Si vero saliva graveolens suerit, medic menti in pulmonem infusionem laudat, modo recensito superius de Empyemate, quod rem
dium cum sit in praxi dissicile, ut ibidem dictum est, illius loco substituerem Decoctum ex Ligno
sancto, Sorat rub., rad. Consolidae majoris, cum Antimonio, Pumice paratum ad formam
decocti stibiati, in meo S emate novo descripti, & eodem modo exhibiti ad Iibras decem omni die, praemissa magna detersione ulceris per duos dies cum farina Erui, succo Soliis subacta in pastillos massa redigatur, & exuccetur; de his accipe S. i. puis., ct cum Melle excipiatur q. .& praebeatur manὰ jejuno stomacho. Diaetam etiam Laetis probo, modo superius ab Hipp. edocto, sed Mimal, cuius Line uti volumus,
herbis vulnerariis vescatur. Decoctum etiam vulnerarium utile erit, sed Lae alia antecellit
remedia. Suelim proponit Hipp., &sunt ma.
229쪽
gnum remedium, Mir solum sute molestia traocheam ingreditur, & deserendo secum particulas odoras, si hae sint virtutis balsamicae, ulcus etiam curare possunt; inter haec laudantur III sis, Thus, MFrrha, Belroim, Aloes Hepatica, 'pericum, Bursa pastoris, Confossi a. Haec in pulverem redigantur, & super prunas injicia,tur, accipiendo per os sumum. In cubiculo bene clauso accendatur Sulphur, & aeger ibi per thoras aliquot commoretur, & in reliqua parte diei odoret Spiritum Vini, in quo insula suerint Iimplicia vulneraria, & ad satietatem eorum vi tute bali amica impraegnaturn. Fumus Tabaci idem praestit, quia inter vulneraria describitur. Cibis utatur carnibus ovillis , ct volucrum , opiscibus cartillaginei generis, es Scorpiis coctis. aris quoque He salsamentum optimum, ac pingui mum, ct in prandis malam sumat, in
eoena vero etiam panem huic addat, nibit sorbeat, neque oceonem, se edere poterit. Porro obsonia condiat, ac edat de Sesaino pro tritico, et Coriandro, O Anetbo . Silphio autem ne utatur , neque alio quopiam olere acri , praeterquam Origano, aut Thmo, aut Rura . Deambulationibus autem utatur ante, ct post cibcim, vitans ventum, er Solem. Ab ebrietatibus, oe re ven rea absineat. Lavet tepida, excepto capite,
quod quam rarissme tamari debet.
Dicetam in hoc texta describit, quae est exsiccans, ut salsamentum, Origanum, THmus, Ruta, vel quae sanguinem bonum, sed consistentem generat, ut carnes ovillae, quas agninis robustiores dixit Hipp. lib. 2. deae Ti. n. 9., &pisces cartili ginei, dc Scorpius, quos siccis limos lib. cit. n. II. dixit re p. Hanc diaetam ulceris consolidatio requirit consistens in excrementitiae, & morbosae humiditatis exsiccatione, & carnis restauratione, quibus satisfacit diceta exsiccans, & consisten. tem sanguinem generans, sed bonae conditionis. In hunc finem salsamentum omni quarto die concedit, ut a Sale exsiccatio habeatur humoris; non omni die, ne nimia succedat exsiccatio to. tius. Hoc respectu forsan Lac non exhibet Hipp., ob excedentem in hoc humiditatem, & quia sanguinem tenuem praebet, licet Optimi succi, medi.
catum tamen exhibendo, modo stiperius tradito, his omnibus dissicultatibus occurrimus. Deam. bulationes ante, repost cibum, ratione superius tradita, permittit, vitando ventum, & Solem, a quibus fluxiones excitantur. Prohibet ebrietates, re Venerem, quia excrementa cumulant, &ulceris sanationem retardant, & vires debilitant.
Lavacrum cum tepida proponit, ut moderata.& utilis provocetur transpiratio; ab hoc excipit caput, ob rationem in principio hujus textus traditam de purgatione capitis prohibita. De alia Tabe cum ulcere pulmonum, locutus est lib. de Gundulis n. Io. Curatio eodem modo instituenda, vel dirigcnda, prout de Empycmate cum ulcere Pulmonum, de quo supra de Empyemate.
ESsentia hujus morbi declaratur ab ipso titulo. Hydrops, collectionem aquarum significat, unde essentia Hydropis pulmonis erit Collectio aquarum in pulmonibus. Per pulmones intelligimus cavitatem, in qua pulmolles Pinsiti sunt, ut patebit ex signis ab Hipp. in foetexta relatis. & ab hoc resultat vera definitio, quae est Colleritis aquarum in cavitate thoracis.
Causa est eadem, ac illa de Hyatidibus exHipp., de quibus dissum agendum de Hydrope
Λscite; aliae etiam ibidcm recensitae, sunt communes huic Hydropi. Pro nunc satis est scire. aquam colligi in cavitate thoracis, vel quia avasis ibi deponitur, vel quia vesiculae erumpunt insuperficie pulmonum aqua plenae, & dum rumpuntur aquam contentam in subjictam cavit. tem effundunt. Hae vessiculae non sunt nisi vasa
lymphatica pulmonum dilatata, vel a copia lymphae, vel ab istius crassitie, qua impedito cursu
in eis congregatur usque ad dilatationem vas rum, quod contingit citam quando eadem vasa
sunt obstructa. Signa hujus a stus recenset Hipp. in lib. 2. de
morbar. Febris fit ab estervescente aqua in cavitate thoracis, & ab hac incalescente nimis corde ,& sanguine spiritalium partium. Tvisis renet. Haec, ut plurimum, sicca,cum materia in dicta cavitate contenta pulmonum bronchia pervadere non possit, a vaporibus vero istius acribus. & vel, licativis irritata membrana pulmonum, & etiambronchiis, tussis sicca promovetur. Acervatim rein spirat, pulmonibus a copia aquae oppressis, ut ad amplam dilatationem se extendere non possint, sed sol uni ad contractam, quae cum cito rei te randa sit, respirati mem acervatam, seu frequentem parit. Pedes tument , opulia laesa pulmonum crati, & textura ab aqua cavitatis thoracis, Imditur sanguificatio, ut explicatum fuit de Empyemate, cum redundantia seri, cuius portio remanet in partibus extremis, in quibus, ob caloris diminutionem crassescit, cum earum intumescentia. Ungues conrrabunttir. Hoc non conisi insit , nisi cum corpus incipit emaciari, & deis
crescente carne sub unguibus, minoremque dilatationem habente, ungues stipuentes carnis diminutionem aequalem contractioni, rationes patii,&is,si contrahuntur. Patitar talia, qtiasadis, qui suppuratus sit, sed debilius, ac diuturnius. Loquitur hic de suppuratis non in substantia
pulmonum, sed de suppuratis in cavitate th racis, hoc est de eis, quorum cavitas thoracis
impletur pure; & cum in hoc casu nullii alia sit disterentia, nis materiae, quae in Hydrope est aqua, in suppuratis modo dicto est pus. symptomata sunt uniformiat, cum pulmones P
mantur ,& assiciantur tam ab aqua, quam a
230쪽
pure, velum ab illa debilius, quia illius qualita. tes sunt in actione magis debiles, quam illae puris , quod acredine, foetore, erosione, aquae qualitates superat. Diuturnior vero est laesio aquae, ob eandem rationem, quia debilior, ideo citius
interimit pus, tardius aqua. Et siquid infundas aut fomentum, aut finium adhibbas , ptis non sequitur, idest non expuitur. Ad certum judicium Empyematis existentis formandum, ut, mur infusione medicamenti in asperam arteriam, sumtu,& somento, a quibus commota materia
in pulmone contenta expuitur per tussim; & si his adhibitis non sequatur sputum, signum est, materiam non contineri in pulmone, sed in cavitate thoracis. Hoc signum valet pro distinguendo Empyemate pulmonum, ab istorum Hydrope , non pro distinguendo Empyemate tho. racis, ab ejusdem Hydrope. Eis multo tempore aure ad latera adhibere rentaveris, eballit velut , idest materia mura in thorace conclusa virtute caloris pulmonum, & cordis ebullit, non
ebullitione valida, ut vini in dolio, sed debili, &submissa, qualis illa aceti, & ab auribus perceptibili . Haec aliquamdiu patitur, postea erumpit ad alvum,& statim quidem sanus sibi esse videtur, ac a morbo liberatus. Verum progressu temporis alvus incenditur, ac denique illa patitur, ex adBuc amplius. Praxis ostendit, aliquando ab alvi fluxst ita moderari symptomata Hydropis pulmonum, ut aeger ab hoc liberum esse sibi pe tuadeat, & incautus Medicus spem aegri corroborat, pari credulitate ab ignavia inspirata; nam& si serosa materia solita ad thoracem per ape
tas hyatides fluere, per alvum erumpat, cum minderatione antecedentium symptomatum, non
tamen ab alvi fluκρ orificia clauduntur hyati-dum. Hinc alvo sistente, quod idem sonat, ac incenditur, materia serosa de novo per vasa lymphatica excurrit, & ab apertis eorum orificiis antiquum fluxum in thoracem renovat, ideo in tali sympto tum moderatione a fluxu alvi, non est sperandum, imo praedicenda majora detrimenta , cum redeunte materia ad thoracem
debilitas in alvi fluxu contracta, eadem symptinmata redeuntia majora saciat. Aliqui etiam intumescunt ventre, s roto, ct facie, oe quidam ab
inferna alvo id esse putant, ci.m videant ventrem magnum, o pedes tumentes; intumescunt enim haec δι sectionis tempus transgrediaris. In hoc Hydrope solent pedes, scrotum, facies intumescere, & aliqui existimant id evenire vitio partium inferiorum hepatis, lienis, renum, me senteri, quod falsum esse monet Hippocrates, reddendo causam hujus intumescentiae, nempe dilationem sectionis illibracis; hoc enim impleto, serositas ad alias partes tendit, a qua intinmescunt. Mihi vero magis arridet ratio allata superius de Empyemate, de laesa sanguificatione ob vitium pulmonum. Prognosticum addit Hipp. in fine textus: Si
facta sutione. θ turundae in quinta dis pus ad ferit, plerumque fanus fit; sin minus , ἰaquam exhauseris,stis corripit, ct tussis, mo.
Curationem unico complet remedio ,& est sectio, ultra quam nullum aliud est remedium. Incognita nobis est via, per quam tuto pellendast materia, incognitum remedium, quo eam pellamus, & constans est indicatio aquam re movendi e thorace,&sola thoracis sectio nostrae cognitioni praeponitur, quam imperat Hipp.,& modum faciendi proponit his verbis: Hunc
squidem fi extra intumuerit, inter costas fictum
curare osortet. Quandoque Hydropici ad latera circa costas intumescunt, nobis demonstrando aquam exitum moliri, si concederetur per partem tumefactam, quae secanda est, si tumor sit inter quintam, & sextam costam, quae correspondet extremitati superficiei supernae diaphragma. tis, oc sectione in hoc loco facta de integra eum uatione aquae certi sumus; in superiori vero sita minime, quia potest remanere aqua, quae cinpat situm inter diaphragma,& orificium supra hoc apertum. Si veri non intumuerit, multa
calida lotum, velut suppurator collocato, &de hoc nudo locuti sumus de Empyemate, qua partorepitumperceperis, ea secato, quia a strepita indicium habemus aquam eum majori fucilitate exituram. Sectio facienda est, ex Hipp. monito, in infimo loco, ob rationem jamdudum allatam,& in dicto loco inter quintam,&ieratam costam . Sectio postea curanda.
'ΕΤiissi locutus est ipp. lib. de t. n. IS., ubi, de fluxionibus agens, modum, quo fit tussis, aperit his verbis: Mimd si fauces teneras alias petiverit fluxus, eas exasperat; spiritus enim hoc est aer qui fauces ingreditur, ad pectus usque procedit, ac rursus effertur per eamdem viam; cdm autem spiritus ingrediens instixum, qui intus inciderit, tussis gignitur, σrepellitur cum pituita. Supponit Hipp. materiam fluere ad fauces, quas teneras appellat, quia valde laxae sunt,&ab his postea descendere ad pulmones, ut coli,
gitur ab illis verbis, spiritus ingrediens in fluxum, hoc est in materiam, intus inciderit. Aer, qui perinspirationem attrahitur in pulmones, idem inexpiratione emittitur, in emissione pulmo, & ejus bronchia constringuntur, aerque expellendus invenit materiam in eis impediet, tem liberum, expeditumque MuXum, quem impetu fusto, prout moris est aeris in angustiis inclusi, materiam obsistentem movet cum ali, qua violentia; haec mota, cum impetu irritatbronchia,& ex irritatione tussis, usquequo aerimpedimentum superaverit; in hac vi ria