장음표시 사용
321쪽
3 o a De Morbis Infim Ventris.
massae sanguineae , Helleborum exhibuit, ut patet in curations Viri Atheniensis cholera eorrepti, descripta G. s. Epid. Si diciae cruditates sanguinem ingrediantur, clim istius naturae minime convenientes sint,& assimillationem cum eo renuant, imo contraria actione, & motu illam pugnent, oritur tumultus ille in masia sanguinea nomine sermentationis designatus, quo natura aetherogeneum hostile cinguini mixtum segregare,&expellere solet, in hac sermentatio. ne, pro hostilis cruditatis expulsione concepta, aliqua excrementa in eodem sanguine latentia,&quiescentia segregantur portiones etiam sanguinis boni, tam a moisi dicto sermentationis. quam a qualitate,& actione cruditatum in excrementum mutantur, quae , moisi naturae praevalente, omnino a sanguine separantur, & ad
ventriculum,&intestina expelluntur, cum cholerici vomitus, & fluxus augmento, & continuatione . Talem Choleram, L modum suae gen rationis videtur innuisse Hipp. m. cit. de . Oct. text. 28. , ubi habet: Fiunt autem hi dolorei &loquitur de Cholera qui ex potationibus, aut ex convivio oriuntur, cum cibi, potus plus f Iito in ventrem ingressi fuerint, o quae extrim sectis corpus supercalefaceresolent, bilem, ac pi-ιuitam moverint. Motus istorum humorum se
mentationem exprimit, re in hoc loco Hipp. loqui de Cholera a sanguine, seu a toto, notat Martianus in comm. hujus textus. Ut istius se, mentationis fructus horarii dicti, quia ad paucas horas integri servantur Choleram pariunt facillime, sale enim volatili sementativo abundant, quo cito mollis eorum textura cum putredine dissolvitur,&eorum succi expressi, cito,&valde actione dictarum parti harum volatilium se mentescunt, quapropter dictis particulis facile est sanguinem termentare, si illorum succum reiscipiat. Hanc sementationem sanguinis in Cholera probat febris ei superveniens,& pulsus celeritas. Mirabilem habet observationem Amat. Lusiit. cent. I. M'. 88., de Muliere, quin cholera,
et febre ineZia, mensruali faxu supervenientecessabant, o hoc intermutente redibant; ex quo arguitur sanguinis effervescentia, quae menses promovebat, quibus cessantibus Cholera,& sobris redibat. In genere horum alimentorum particulis volatilibus, &fermentativis abundantium recensentur Rapbani, si immoderatus sit istorum usus, de quibus habet obferv. Amat.Lusit. cent.1. versῖ2., Mussim, Cerevisa, Novella, Vinum non
desecatum, Fungi, de quibus habet observatio. nem Sι ben ius lib. I. Ova Piscium, Barbi, Lucii
Choleram excitare, experientia docet. Mediem menta purgantia generosa, vcl in magnis dissiekbibita, in pluribus Choleram excitarunt, ut videre est in Riderio cent. 2. obferv. I9., in Rhodio cent. 2. observ. 68., imo ex Antimonio non
rite correcto pingvilis hebdomadibus per biennium
choleram periodicam revertentem ibi narrat, per ahq ot horas perdurantem s cujus caulasnnon esse res dendam in Antimonii reliquias puto, sed potius in ventriculi languorem ab Ant, monii violentia essectum excrementa cumulam tem, quae in tali quantitate aucta, ut molesti essent stomacho, brevi horarum spatio, per superiora, ct inferiora detrudebantur. Λ' racsce
Hellebori nigri exhibita Choleram observavit Fores. lib. I 8. observ quibus colligere licet, Choleram numidam aliam esse ab errore externo, aliam a sanguine, seu a toto. Signa diagnostica per se clara sunt. Signa causarum externarum, a quibus ut plurimum pendet hic morbus, ab aegri relatione colligenda.
Quoad prognostica, per se periculosissimus
morbus, paucis diebus mortem interens; ex Hi p. enim lib. 7. morb. popuI. n. o. , quinta, septima, o nona judicatur, consulit vero expectandam decimam quartam, quia solent recidivare; quo magis ventriculus patitur ob dolorem, ob deliquium animi. & si cum istis extremorum frigiditas conjungatur, res acta est; si excrementa suerint nigra, vel foetentia, multum aeruginosa, Porracea, parum, vel nihil sperandum; vehementiam enim causae arguunt,&a naturali si id magnum recessum, qui morbos semper lethmles facit, si in declinatione febris cum signis concoctionis, & viribus constantibus pro crisi limbenda.
Cholera sicca, altera est disserentia Cholerae,
quae definitur, Spiritus tuos per si eriora, ct
inferiora excretio, cum inflatione ventris, strepitu, er lumborum , ct laterum dolore. Haec definitio communi consensu approbata sundamentum habet in verbo Cholera, quae significat cracretionem per superiora,&per inseriora, & in verbo humida, quod importat corpus humectans, & fluidum, itaut in Cholera humida debeat esse excretio per superiora,&inseriora poris fluidi, & humectantis; ex altera vero parte Cholera sicca dicitur, quia Cholera debet includere excretionem per superiora, & inferiora, &quia est sicca, excretio debet esse corporis non hinmidi aquei; tale vero corpus est 1 tum flatus, consequenter ex vi verborum definitio communiter acceptata verificatur. Si vero Praeceptorem Hi P ratem attendamus, qui primus, vel morbis nomina dedit, vel haec secundum lignificationerna suis proximis praedecetaribus acceptatam e
posuit, falsa est, & rejicienda praedicta definitio.
tamquam non expressiva Cholerae fccae in eo sensu, in quo acceptata fuit ab Antiquis; quod aperte innotescit in lib. 4. de vict. rat. in acui. n. 6I., ubi haec habet: In cholera sicca venter imsatus es, oesrepitus insunt , ct dolor lumborum , ac luterkm; secedit autem nihil deorsum, sed alvus adstricta est ; ubi notanda sunt illa verba. nibu deorsum secedit; si nihil, ergo neque flatus ; consequenter in Cholera sicca, nec per Hipp., nec per Antiquiores Cholera sicca non importat eruptionem flatuum per inferiora. Habemus per
Hipp. Choleram siccam non includere in sua eL sentio
322쪽
sentia eruptionem flatus, nee per superiora, nee per inferiora, sed oleram siccam esse Inflati nem ventris, eum strepitu, laterum, ae lumborum dolore, & cum alvo adstricta; per dolores praedictos habet similitudinem eum Cholrea, in uua dolores adesse, superius ex Hipp. demonstratum est; dicitur verojicca, quia nihil per os, nec per alvum secedit. Causam hujus assectus tacite demonstravit Hipp. in cura eodem loco proposita,&tota di rigitur ad alvum adstrictam solvendam, qua soluta, morbus curatur; ait enim: Us ealescenti
V asius subierit, morbus solutus es I ergo abvus adstricia, est causa morbi istius. Adstricta alvo retinentur isces, & humores, quos continuo ii glandulis intestinalibus in cavitatem intestinorum paulatim pluere censeo, una cum succo pancreatio,& bile, & intestina ire, gare. Si isti in suis qualitatibus depravationem in excelsa sustineant, non solum inter se inord, natε effervescunt, sed & tota massa languinis. in venis, & arteriis intestinorum contenta, & i testinorum mucus, una cum eis servent, & ebulliunt; ab hominesservescentia,&fermentati me continuo halitus, & vapores in copia exeunt,&sua copia intestinorum cavitatem implent, &distendunt. & suis qualitatibus irritativis rodem do, dolorem essiciunt. Signa, sunt superius in definitione descripta. Prognostica, dubia sunt salutis, aut mortis; si dolores fuerint acuti, cum virium dejectione, cum anxietate, & dissicili respiratione, pericinium mortis est imminens; si dolor moderatus, cum virium robore, Pranda salus. Si causa descripti aselus, nempe Cholerae humidae, est humoris excrementitii redundantia in toto, & acrimonia eorundem, habemus indicatio. nem purgandi primΛ,& seciando attemperandi dictam acrimoniam . Utramque indicationem nobis manifestavit H p. in cn. lib. de morb. put. n. q. , ubi curationem aggressus Cholerae humidae, Veratrurn exhibet, cum L.ωt1 ranis eo, & eundem succum superbibendum exhibuit. Α' Veratro habetur purgatio, a Sueco Lentis pinlustris, vel aquaricae, moderatio effervescentiae, α aestus sanguinis, quam mirifice operatur dicta Lens, in quo praesiando mirifice valet. Duae utilitates emergunt ab eadem Lente sua virtute sedati a , vim purgantis minorem reddit, & superpurgat ionem impedit, quae fictu contingere posset ab unita vi medicamenti, eum vi a natura concepta pro expulsione irritantis, & humoris purgatione educendi, acrimoniam mitigat, ne detrimento sit cum sua acrimonia partibus . per quas transire debet; ab hoc documento Hipp. illuminati Recentiores, in Cholera purgantia cum optatis miscent quibus dictae utilitates se. liciter habentur. Purgandum ergo non Veratro, sed mitioribus medicamentis, cum admixtione
quia aestum humorum augent. Philonii Persici S. i. M.
Philonsi Perses Θ. i. M. Vel V. EMG. 3. F.
instinae in s. q. Aquin Endisne per noctem,
Ptit e Tamarinaeg. fi. Phionii Pers. 3. i. M. Huiusmodi medicamenta per tres dies, seeundum doctrinam Hipp. de vomitu explicatam, exhibere consulo. Purgatio etiam cum Lacte A nino cocto ad multas libras, prout usus est Hipp., saepe institui potest, &post quatuor horas a cibo attemperantia exhibenda, quae innuit Hipp. in Succo Lentis palustris, pos Veratro propin
At temperantia sint talis conditionis, ut iam minis fermentationem immoderatam, Chol ram . semper praecedentem, & concomitantem, moderentur,& ejusdem, re humorum acriminniam temperent. Inter haec sunt, Tinctura R sarum. Santalorum, Succus Cotoneorum, Grain
natorum s & omnia acida, quae sunt bilis in hoc assecta peccantis, alexi pharmacum, Aqua Portulacae , Sempervivit majoris, Plantaginis, Nam Heae, Noupharis. Priaipitantia a Recentiori. Dus dicta, quia humorem acrem in masia lamguinis eκistentem separant, & in sero urinoso praecipitant dicuntur attemperare; ideo conveniunt in hoc affecta. Inter haec sunt, GUaulus in tenuissimum pulverem redactus. Antimonium Diaphor. , Tinctura Antistisnii, Specificum I matichum Poteri, quod maxime existimandum in hoe affecta, quia fermentum extraneum venistriculi corrigit, fic massam sanguinis dulcificat, Beroarticum Minerale, θ Solare, Di cordium. Terra Sigillatis, Bolus Armena, Sal Pranelia sex his plura parantur remedia, ut
tura potest parari, de qua parum, & sepe sinmendum eum magno tactu: I. Aquin
323쪽
s o 4 De Morbis Infimi Ventris.
Sueri citoneorum L L M. Cuicunque remedio exhibendo addativi optati . pretetit vero inter luee magis Huoniam Persi. eum, & Laudanum liquidum C Oniatum. Odo. re suavi condienda medicamenta suadet Hesmoni. ,&Et sirem laudat; in hunc finem miserantur eum aliis remediis, sentia, Oleum citri, Cambit, Macis, quia ait
culum; in hunc finia utitur etiam Em roedor fero, quod potest parari ex Maseis, addito
gno Aloes, MUM. Clysteres omni die imponendi, & ad modum
Ris erit, eum Lacte , & S. i. Neriacae novae. Attemperatur a Lacte humor exiens, ab illius tinctu tale muniuntur intestina contra humoris actimoniam, a Theriaca glandulae intestinorum corroboranrui, & ab odio eam ingrediente se. datur dolor. re enervatur inis qualitas. Adstringentia magna e veniunt, sed modo
di de vomitu, nempe nisi vomitu, & fluxu diminuto; & eisdem utendum, quae in vomit sipmposita sunt. Externa proponentur de Liem reria, ct Diarrhaea.
meta ab Mn. in eis. Aeo praescribitur, ubi ait: Postera vero die choc est postquam sanatus fuit miratam bibit ex aqua bibit, non masti.
cavit; si bibit, ergo valde tenuis polenta, cum pauca farina, & multa aqua. Tenui victu utendum esse in Cholera, hoc exemplo docet Hipp., α multo magis morbo vigente. Si aegro huic iam sano polentam bibendam praescripsi. α cum ratione, quia ventriculus, & sermenta imtestinorum debilitata, nisi parvam alimenti quam litatem digerere, & depurare rith valent; ideo
aegro minor nio convenit. Loco polentae, nos
utimur Amso cum iure pulli cocto, & etiam g latina ex pedibus vituli, & Castrati. Haec victus ratio ab Hipp. instituta illos arguit indicos, qui
praesentes vires reficiendi causa cibum exhibent opimum, cum magno a ri detrimento, & morbi augmento; & in hoc morbo valet maximε semientia Hipp. Corpora impura, quanto magis nu tries , tantὸ mgis Ledes, quia sementum verutticuli est depravatum, & sanguis valde contaminatus, ita ex horum vitio tota alimentorum massa in excrementa abit, unde quo plus assimitur alimenti, plus excrementi colligitur. In Cholera , veneno corrosivo, omnia pinguia, & ole a conveniunt, ut Lac, Bu rum,
Oleam Olivaram, Ammae. Axungia liques Lia, cum additisne Terrae Sigillatae ad S. i. , ct ad S. b., contra enim hujusmodi venena est specificum. Choleram ab errore externo curat potioni us madefacientibus, quae vomirum faciliorem, &sine angore reddunt, vomitus enim in ventriculo vacuo magis molestus; lavacro etiam calido uti.
tur ad sedandum dolorem,& ad vomitum facilem iaciendum; lavacrum toti corpori, excepto capite, exhibet, quia caput nullam partem limbet in morbo,& ne humores in capite a lavacro calido fias, fluendo ad ventriculum augeant vinmitum , tax enim a capite aliquando originem trahere censuit Hipp. Curationem Cholene siccae docet tapp. G. cit. de sies. rat. in acut. n. 16. Prima indicatis Hipp. est alvum movere, quia, ut dixi, alvus adstricia. causa huj assectus est, & prohibet vomitum; materia enim in intestinis stagnans, a vomita dinceretur ab illis ad ventriculum, quod semper est malum, & alvus adstrictior fieret, cum augme to causis morbificae; adnotavit enim Hipp. v mitu alvum sisti in lib. de he. in hom. n. 22. Promouenda alpo citis, s ut ostendat non dissorendam esse curationem hujus affectus CIAE, rem parat ex materia pingui, & calida hujusmodi: est Lae, oleum, morum, & statim
aegrum tam illitum in aquam plurimam cal, dam demittit, novae aquae emisione calidae, calorem in aqua conservando, a baIneo aquae e
lidae laxante, & molliente intestina .& calore ejusdem vim musculorum abdominis ad alvum egerendam necessariam corroborante, & a st, mulo Clysteris impositi alvi motio speranda,&etiam atteminatio humorum, quos in intestinis esservescere diximus, ubi de eam hujus affectus
inae sunt remedia rudis, & impolitae adhuc
artis, sed rationi, & experientiae conmmia, quorum usus non solii in neglectus, sed fi m moria exul, cum contemptu doctrinae Disini quia Medici nostri temporis aegrorum
magis sativictioni,& voluptati, quam morborum curationi student. Ad imitationem Hipp. parandus Clyster emolliens cum decocto μιvarum , Molariae, Ahisae, Parietariae, oe cum Oleo Vis., vel Anu . D. , o Beneaecta laxmtiva pro stimulo aiat. i. , vel Di innis. I. L, &statim ab injecto Clystere meatur venter, umbilico tenus cum spongiis . vel petiis in decocto praedicto emolliente immerss, teiterandi Clysteres, & tentanda alvi solutio. absque eo quod
per os aliquod medicamentum assumat, ne ab hoc vomitus incitetur, quem arcendum rigoro
jubet Hipp.; & si Clysteribus non solvatur alvus, nec a glandulis acribus, quae post Clysteres adhibendae, tunc ad alia rem ia transit Hipp., dum ait: Dormire quoque tali condacit , es bibere ι,
num tenue , ct vetus, ac meracius. Somnus con
ducit , non quia a somno solvatur alvus, cum potius alvi fluxus a somno sedetur, sed quia in somno sedatur dolor; hoc sedato, motus pcristat-ticus, qui in contractione spasmodica fibrarum
intestinatium existente dolore interdicebatur, resti.
324쪽
restituitur redeuntibus fibris ad motum suum extentionis,&restrictionis, a quo seces,&hin
mores expelluntur. In his verbis reliquit lac, tum, sed maximum documentum somnum comciliandi, si natura ab hoe capiendo desistat telaversetur, nam quae a natura facta conducunt, si ab his destat, arte sunt comparanda, si do
miat aeger conducit, non dormit, ergo conciliamdus ei somnus per optata. Vinum tenor, hoc est
facile permeans, sed vetus, ct gener um exhibet; Vinum talis conditionis vires rescit,& flatus ditatuit. Ab his, quae Ili . proponit, elicimus secumdam indicationem somnum conciliandi, & flatus discutiendi, cui sitisfaciet Decoctum C-omilia, Florum, osollar. . cum Cinamomo, Spica Celtiaca, ex Galanga, addito, vel praemita Bois N penthes ad M. ij. vel . Aquae Theriacalis I. i.
Spis. m. Θωii S. i. Decia is in vino Granorum Iuniperi, cum B. S. Elis. propriet. Paracef., o gr. 0. Nepenthes, ad sedandum dolorem, & quietem conciliamdam , quae sit via ad somnum, valet. Oleum exhibet Hipp. tamquam anodynum, & laxativum alvi, qitale est etiam oleum Amriae Dulc. rec. sne que ad S. v. vel vi.; οἱ etiam Lini recens,
α Ο Rutae factum cum mixtione Succi Rutae, cum oleo Amfrid. D. parat, ideo his utendum. Ista sedativa doloris sunt primo exhibenda ante optata, quia si dolor non cessit optatis, minus et oleo in virtute illis inferiori; exhibendum ergo Oleum primo loco,&post optata; nec ab
oleo vomitum timet Hipp., quem adeo prohibet, quia oleum per se non est vomitivum,&raro, nisi coadjuvetur, vomitum excitat, & si excitetur, non est cum tali vehementia, quae sinpradicta possit inferre damna. Dolore tandem non cessante. ad purgationem
devenit Hipp., sed blando laxante potius, quam purgante, quando adt: Si verὸ non remiserit δε- ιον , Lae asininum bibendum dato, donec purgitus fuerit. In hoc praecepto tria continentur nuderatione digna: Primum est necessitas purgandi orta a contumacia doloris; multa ad sedandum dolorem praemisit, qui adhuc perm
nens , & remediorum vires contemnens, emacio. ra determinat remedia, inter quae purgationem
agnoscit Hipp., & quamvis purgationem prohibuerit in cura morbi flatuosi citati in eua Ru- eius, ubi vetat purgationem, nisi aeger dolorern evomerit, ubi vero dolor persistit. & cura coacta indicat purgationem, Hipp. hanc coadu permittit. Secundum est conditio medicamenti, quod est Lae; hoc est laxativum, non purgativum, est
attemperativum acrium qualitatum,& nutrit, vum. Tertium est continuatio hujus remedii. usque ad totalem evacuationem humoris peccantis ; & quia nullum medicamentum laxans talis conditionis agnoscit Medicina, ideo hoc solum in curatione hujus morbi locum habet, &si aliud invenire Medicinae concessum sit, debet includere conditiones praedictas. Q titas LMetis ascendat ad tres, & quatuor libras; haec enim
est, quae purgationis vim Lacti tribuit. An crindum , vel comam exhibendum sit, non memorat Hipp.; utroque modo purgat. In lib. de interv.
fui. n. . tac asininum ad purgandum imp rat; in ventriculo robusto, crudo uti possumus, in debili cocto,& ad tutiorem purgationem in
rimo poculo Mannae δ. b. diolvendae, vel
iij. Mel. RU. DL, vel Θr. eforib. Perscorum. Hic modus purgandi cum Lache videtur magis proficuus, quam ille cum Muis dejectorio modo lumptis. Si talis modus non placet, utendum nostris blandis purgantibus, nempe Manna, Sar.
adjungendo flatus discutientia, prout adnotatum filii in curatione Ructus. Hipp. enim nobis imdicationem curandi morbos demonstravit quocunque medio huic sati ictum si, parum rostri; qua de causa possumus uti SM., vel Amet male ex purgantibus blandis, & attemperant,
bus composito, dc per Epicra m omni die purgare . Subjungit ultimo loco: At s liquidis fuerit alvus, or bilis subeat, o tormina sint, ct vomi. tus , er fuscationes, his optimum fuerit qui scere, hoc est ab omnibus dictis remediis supersedere, quia sunt sere omnia ad movendam alvum, vel ad hanc disponendam idonea, ut moveatur, sed consulit in casa motae alvus, & cum dictis symptomatibus, & doloris perseverantia bibere Aquam mulsam ,s d non vomere, hoc est in tali
quantitate moderata, quae vomitum non irri,
tet. Multam exhibet ad sollicitandum bilis exitum, extersoria facultate, qua pollere docuit Hipp. initis. devict. rat. ina t. n. 26. , & bilem ad alvum derivando vomitui occurrit, & etiam ad flatus resolvendos. Si a vino meraco flatus resolvi voluit Hipp., cum activior sit meracitas inllis, quam illa Vini in dupla proportione exHipp. in cit. Ac. de vict. rat. n. 27., erit etiam
Mulsa activior Vino in resolvendis flatibus; ex quo deduco, Mulsam in hoc casa debere esse cum majori portione Mellis, quam aqua sustinere possit; sicut etiam Vinum meracum dicitur, quo minus aquae ei admiscetur, ita Mulsa mer Ca, quae minus aquae in se continet, & talis Mulsa est magis inebriativa, qum Vinum; quod experiuntur Lituunt, et Mosco vitae, qui, desectu Vi ni, utuntur potione ex Aqua ,α Μelle simul se mentatis, a qua inebriantur non minus, ac a
325쪽
vino, & a qua elicitur spiritus ardens in copia, sicut elicitur a vino Aqua vitae. Λd imitationem hujus remedii abstersorii bilis ,& flatus ditalve, iis, posset 1 ubstitui Infusio S. i. Rbis . in Aqua Assent bii, cum S. ij. Crem. Tart. , o S. r. Cinam. , o Anforum, o acta levi Musiitisne, oe expressone , ct colat. , mane per tres, vel quatuor disy exhibere, vel Θν. de Cicorea cum Rhaub. I. lib., Θr. de cori. Curi S. i. , Aquae δε selissa' f. h. M. Quietem imperat, ne fi mota bile agitata per sinperiora erumpat, & ut fluxum bilis sistat, juxta apbor. Is . fui. q. Quoad Di etam, superius imperat in eodem text. 6I., ut a cibis,& aliis abstineat, quod intelligendum est de primo, vel secundo die, in quibus concedit vinum; sed de toto morbi decursu non est accipienda talis sententia, sed v, eius ad bilis moderationem, & ad status discubitonem dirigendus.
LIenteriam descripsit tapp. in id. de assect.
n. 25. his verbis: In Lienteria, hoc es imret inorum levitare, cibi secedunt non putrefini, i quidi; dolor autem non ades, er corpus
Per cibos non putrefactos intelligere debemus non concoctos. Concoctio aliquain similitudinem eum putredine retinet; in hac putrescens corpus instias particulas componentes ditatuitur; pari pacto cibi in coctione patiuntur dissolutionem, itaut in istis concoctis nullum appareat vestigium suae naturalis, di praecedentis formae, & per hanc
similitudinem cum putredine, ratione ditatuti nis, concoctio ciborum putredo nuncupatur. Huic auctoritati Hipp. innixi, aliqui statuerunt concoctionem alimentorum fieri per putredinem eorum in ventriculo; differt vero a putredine communiter accepta, quia dissolutio alimento. rum in ventriculo dirigitur ad majorem perfectionem illorum, cum per hanc dis ruintur ad statum novum, & persectiorem , qua stuuntur, cum mutati sunt in substantiam aliti. Disi unum tur etiam ad praestandi im Animali necessarium beneficium pro sua conservatione; ideo per hanc dissolutionem disponuntur ad novam mixtionem , sub qua primum corporis alimentum fiunt; e contra putredo conrmuniter dicta non tendit ad perfectionem, sed ad corruptionem, quae est summa imperfectio, nec est in beneficium corporis, sed in ejus ruinam, quam variis aegritudi-imm machinis oppugnat. Unde ex Hipp. mente potest definiri Lientoria , Excretio celer alimentorum, ea forma, qua assumptasunt. Est celo excretao, quia alimenta excernuntur antequam concoquantur, & ita est celer respectu finis, qui est concoctio, cum hac non peram excernantur: est etiam eele r e cretis respectu temporis, quia paulo post assumptio.
nem excernuntur,itaut in tali brevitate temporis non possint concoqui; non tamen subito ex. cernuntur ab assumptione, aliquam enim altera. tionem subeunt, praecipue solida mast cata, quia,
ut ait Hipp., liquida exeunt. Fluxibilitas est ini. tium praeparationis alimentorum; non possunt enim concoqui alimenta solida,&in chylotam massam reduci, nisi fluida prius fiant; quantum temporis exigit liquefactio solidorum, tantum morantur in stomacho, &solida, non totaliter, nec ex omni parte liquescunt, cum in excretis solidae,&non liquefactae alimentorum partes inspiciantur, quae fluunt aliis fluidis unitae, eo in O quo corpora solida aquae innatantia, cum aqua fluant. Liquida vero citius excoquuntur. concessis ei transitu a fluiditate, & tam solida, quam liquida alimenta exeunt immutata in ciniore, odore ,& modo substantiae eis specifico,&distinctivo ab aliis substantiis; & hoc est esset tiale distinctivum Lienteriae ab aliis fluxibus,
nempe alimenta exire, non alterata, nec immutata in colore, odore,& modo substantiae, sive textura eis specifica, sive statim, sive post aliquod temporis intervallum excernantur; quod dixit H p. in erit. text. in illis verbis, Dum simuleibi per multum tempus in ventre non concoquuntur. Quod de universa alimentorum quantitate non est asserendum, nam cito,&paucis diebus deficeret aeger, & cum diu Lienteria perduret, ut colligitur ab H pp. apbον. I. 6. se 1. In longi; levitatistis intestinortim existimandum aliquam portionem concoqui,&in alimentum transire, saltem spiritosam, pro imperfecta, ct diminuta vitae,& corporis conservatione; haec rorito rorinstates venarum ,& arteriarum ingrediendo spirituum restaurationi, licet diminutE in servit, vita
Quale sit subjectum hujus affectus, colligere
licet esse ventriculum, cum alimenta in eo con coquantur, & desectus concoctionis ab eo prim
Causa Lienteriae ab H. V. assignatur in cit. I. perii s sic. de asin. his verbis: Hunc per eadem curato velut a dissentertia detentos; moestis aurem fit, cum ex capite, oe superiore ventre pituitae desinus D in inferiorem ventrem; quod
ubi contingit, cibi ab ipso frigefiunt, o bum Ziantur ; oesecessus ipsorum non putrefactorum
velox contingit, ct corpus lique1cit. Duo in hac sententia adnotanda veniunt: Primum , quod a pituitae fluxu ad ventriculum a superioribus partibus cibus refrigeratur, & humectatur, quod utique non est intelligenduinde actione tinmediata pituitae in ventriculum, quia haec in vivente corpore non est actu frigida. sed calida, prout sunt omnes alii humores, ecdicitur frigiisa respectivὸ ad alios humores magis calidos, ted de mediata, quatenus restigerat, opprimendo calorem in eo subjecto, in quo rejumdat
326쪽
dat in copia praeternaturali, dum particulas calidas agentis immobiles reddit sita viscositate, &ab aliis particulis separari prohibet,&amonem illarum a separatione.&motu concessam inte dicit; hinc ventriculus pituitae copia refrigeratus dicitur, dum ejus particulae calidae, & activae sermenti innati a pituita pro majori parte immobiles redduntur, & harum explicatio prohibetur, non per stigiditatem absolutam, seu perparticulas actu frigidas immediat ξ, sed mediath, per fiigiditatem respectivam opprimendo eum rem ventriculi, & ejus sermentum, & impediem do utriusque actionem in cibum assumptum, qui debito calore destitutus restigerari dicitur respective; & hoe modo sententia Hipp. de causa Lienteriae debet reduci ad calorem ventriculi debilitatum, impotentem ad peragendam sua actione digestionem alimentorum, impedita ejus actione a pituitae redundantia, vel ad debilit, rem, & languorem illius substantiae, sua actione concoctionem Ferficientis, quam per Recentio. res validissimis rationibus, α Hipp. patrocinio ostensum et superius esse fermentum, cujus lamguor, debilitas diminuta actio erit causa Liente. riae, ad talem statum reducitur a pituita, modo
dicto de calore; sed debilitas caloris, & sermenti
non erit unica causa Lienteriae, licti ab Hipp. sola exponatur, docendo enim pituitam esse camsam Lienteriae, quia debilitat, & enervat primcipium digestionis alimentorum; docet etiam, quod omnia, quae tali na io assiciunt hoc primcipium , esse causam Lienteriae, & ita omnes eam sae superius enumeratae concoctionem laedentes, si ita agant, ut prohibeant calorem,&sermem tum ventriculi non immutare cibos, erunt causae Lienteriae, si conjungantur cum conditione, &statu ventriculi mox explicando.
Secundum ab Hipp. sententia colligendum, est
secessus velox ciborum non concoctorum. Non suscit ad constituendam Lienteriam laesa comcoctio, sed requiritur velox secessias alimento. Tum, cujus causa ab Hipp. determinatur eadem Pituita, quae est causa laesae concoctionis; pomquam enim dixerit a pituita cibos frigefieri, suta iungit, e secessus velox; propositio est copulativa , itaui utriusque causa reserenda per Hipp. in pituitam. Haec sua humiditate fibras membranae ventriculi internae in plicas, & rugas comtractas retentioni assumptorum servientes laxam do obliterat ,& ventriculi cavitatem levem. &glabram, aequalemque reddit retentioni assumptoruin insuffcientem , unde istorum velox se. cessus, a pituita instrumento retentioni alimem torum in idente corrupto. Adde, quod plicaturae,&rugae ventriculi, non solum conservam
tur a molli consistentia substantiae membranosae apta diversas suscipere modificationes, & ret, nere , sed etiam aspiritst in eis existente, qui sua vi , re energia susceptam a membrana modifica. tionem tuetur; hinc sequitur, quod a pituita
oppreta , debilitato,& immobili reddito spiritu,
plieaturae cedant, & una cum humiditate pitu,
tae Iaxante obliterentur, nec alio modo pituita velocis secessus assumptorum Z ventriculo, potest esse causa, unde concludendum est ex Hipp., eausam dicti velocis secessus esse ablationem itilius, qui servit retentioni ciborum, & nomine facultatis retentricis insignitur, & praecipue in
ea parte, in qua apertum est orificium, exitum naturalem alimentis praeparatis concedens, cujus
ablatione pars illa levis glabra, & aequalis reviditur, cum implitudine ad retinendum cibum. Hae ratione Lienteria dicitur symptoma lacubratis retentricis laesae, non quia detur haec facultas, sed quia laeditur instrumentum, quo cibi retinentur . ideo Lienteria morbus nomine levit iis intestinorum appellatur, quia ejus subjectum est illa pars inserior ventriculi, a qua intestina elongari incipiunt. Pituitam, a capite non solum, sed a superio. ribus partibus vult ad ventriculum descendere,
unde possumus concipere, ab arteriis ad ventriculum asportari, vel a membrana pituitaria si inces, guttur investlante, pituitosum, & serosum humorem in suis glandulis reservantem, hunc per oesophagum in ventriculum copiose transemitti. Α' pituita Lienteriam oriri confirmavit in lib. de isere, Aquis, ct Locis n. 27. his verbis: Diesisorum levitas, est aqua interius a con
pia in ventriculis hia ditare. Ab hae sententia Hipp. de causa Llenteriae,
quae est stequens, non excluditur omne irrit mentum,&consequenter laeso facultatis expuutridis dictae; de hac enim causa locutus est Hipp.
in lib. de Coae. praenot. n. I. , ubi habet: In int sinorum levitatibus, cum animalculis dolores tormine soluti, partes circa articulos tum inciunt ex ratibus1quamulae rubicundae pustulosae, hi tibi exudarint, velut flagris caesi rubescunt,
quae omnia acrimoniam sanguinis In toto, &etiam circa ventriculum, ut dolor, & tormina
patefaciunt; & subjungit: in longis intest.
norum levitatibus, una cum animal ιis tormina
patiuntur, er dolor s a ciuntur, his fottitis
intumescunt materia acri per metastasim a vem triculo ad partem intumescentem translata. Si pituita descendens in ventriculum modo ab Hippocrate descripto salsa fuerit; si liquor a glaim
dulis milliaribus membranae villosae praeparatus,&transudans in cavitatem ventriculi fuerit acris ob admixtionem bilis, vel alterius salis vitios . descendente cibo in ventriculum, hi humores commoti, & a pondere eiusdem cibi altius in membranam ventriculi infixi, hanc vellicando excitabunt ad expulsionem noxii, cum quo enpelletur cibus statim assumptus; quod sequi non potest, nisi pars circa pylorum sit irritata. Pro irritamento serviunt Aphtae, & uictas ventricinii , de quo cum Lienteria observationem haut
Fores. lib. 22. observ. I. Causae externae, sunt, quae pituitam cumulant , ct retundunt ventriculi sermentum, & quae in x calorem,
327쪽
3 o 8 De Morbis Infimi Ventris.
calorem,&spiritus debilitant, vel dissipant. de quibus actum est de laesa concoctione; & quae humores acres, salsos, bilissos generare valent. Signa, per se manifesta sunt in celeri exitu
Signa causarum sunt, redundantia pituitae ineorpore, naturalis intemperies humida ventri. culi, absentia doloris,&torminis in exitu cibo. rum , sicut praesentia istonim est signum irritantis. Quoad prognostica, habemus ab H p. in lib. I. de morb. n. 3. Ex sienteria in Muam inter cutem
σνansitus fit. In apbor. I. sea. 6. In Ams levi. rat sus intesinorum, s ructus acidus flat, qui prius non erat signum bonum I & apbor. 43. ejusdem fessit. s uicunque lienosi is di ultate int sinorum capiuntur , bis superveniente longa difficultate intesinorum , at qua interius, aut leviatas in inorum advenit, et moriuntur ; & apb. a. se r. 7. Dis teriae sienteria succedit. In apbor. 3. Oct. 6. In An s intesinorum levitati. btis cibi fissidium, malum, ct cum febre pejus.
Et in Coac. praenot. n. I. Intesinorum levitatis,
eum spis anai di cultate, oe lateris punctura,
in risem decidunt. Pro curatione hujus affectus, tres a dilucidatis causis ex Hipp. mente. occurrunt indicationes, di praecipua est intercipere, & avertere pituitam a superiori ventre ad ventriculum defluentem, ut loquitur Hipp. n. 26.cit .superius lib. Quapropter diversio materiae fluentis ad ventriculum praemittenda purgationi materiae in ventriculo existenti; frustranea enim est purgatio materiae illius partis, inquam materia purgationem exbgens continuo fluit. Praeterquamquod purgatio ducens cum violentia humores ad ventriculi vias, per quas humor, ut dixit Hipp., a superisribus partibus fuit ad ventriculum, ampliores secit, ut copiosiori fluxu ad eum fluere possit,& pur. gare ventriculum in fluxa humorum ad hunc, non est aliud, nisi humori indicare viam, per quam fluat ad ventriculum; qua ratione Antiquis ibit pro axiomate, Humores ad partem tectam non esse trabenias. Hae rationes valent, etia1nsi materia non fluat a capite, dummodo ducatur ad ventriculum, ad quem ducunt pursantia. Prima ergo indicatio in Lienteria erit. humores a superioribus partibus ad ventriculum fluentes avertere. In hanc sententiam, missis etiam rationibus praedictis, potissimum me trahit extrema ventriculi debilitas, & laxitas, & major expellanda a purgante cum irreparabili aegro. tantis damno; & nullam tutiorem video viam, pro hac indicatione exequenda, quam diuret,ca, quibus admiscenda semper adstringentia, α
V. Raae Lappae major. Forniciali Urticae Nucis mos. S. S. Gran. Juniperi S. i. Busi. in Aqua Lavem dulae, cur adde Spis. Vitristi martis ad ariditatem. Alios diversionis modos vide in Dissenteriae em
Secunda indicatio est purgandi materiam putuitosam ad ventriculum fluxam,& nil melius Tamarindis μνοbolanis, oe Rhaub. torrefacto ;ex quibus possunt parari variae potiones, infusi ne, dissoluti me,&boli,&istis addenda semper corroborantia, ut Masta, Zinober, Macis, LAgnum Abri. Tertia indicatio, &principalissima deducitur ab eis, quae dicta sunt de causis; Pituitam nempe debilitare calorem ventriculi ,&fermentum ac dum, & plicaturas obliterare; ex quo insurgit indicatio calorem remittendi cateiacientibus,&sermentum acidis, & rugas Iaxatas adstringemtibus
N. Raae Galangae 4 Zistiberis P a. S. i.
F. decoctis in ure, es suspendatur in vaso nodulus, in quo sit frustulum Aluminis, J. vi. istius Acoctionis adde Θν. Massicis suerc. S. i. Vela . De H. Maris '
Misae Odoniorum aromat. S. F. Θr. Grad. S. S. Tinct. Grallorum ad S. o. , cum Dr. Cinam. uerc. parari cum Uino generino ac I. b., valde prosunt in Lienteria. Elix. proprier. Paraces. cum acido parati ad B. E. in Vino, est medic mentum egregium in Lienteria, sicut sequens
I. Aquae Cinam. 'Menidiae γ a. I. d.
Dec. trium Santal. 3. i. uuae Cadon. arom. I. i. L. M., parum, &saepe per crachlearia assumatur. V. Membranae interlaris ventriculi
Gallinae, vino Atae, o in furno exsiccatae; Coaguli Leporis, vel haedi exsce. l
F. puis., θ' divid. in tres partes aequales, es per tres dies una pars fumatur cum Uino decoritionis Baltistiorum, Acaciae, o Boli Armen.
Extema conveniunt odorata emplastra sup
rius de Vomitu, & Cholera descripta. Hipp. in
328쪽
notis additis is fine lib. 2. δε morb. mullarum, ha.
t hoc remedium: Lentes, au triticum recem duarum chaenicum haec est mensura , qua Ant, quis diurnum granum pro pane Servis metie.
iantur, & pendet sextarios duos, quilibet se rarius pendet libram unam cum dimidio in aqua macerato, o ubi mollia facta fuerint, in pila.
ct mortaris fortiter conterito , deinde aquis B
minassex ad undito, fortiter commisera, ct purgamenta e cesserint, in ollam infundito, ct modico melle amulo coquito, er valde cocta tomrefacito . ac edenda Araebeto p s veri stieris. ω- num vetustismum bibat, atque utatur, donec
Si ab irritamento sit Lienteria. erit indicatio attemperandi irritamentum. & removendi, quae sunt etiam indicationes curandi vomitum; idem enim irritans est causa vomitus, &. Lienteriae, quatenus modo irritat fibras. quae serviunt e pulsioni per superius orificium, modo illas, quae serviunt expulsoni per inferius; ideo eadem remedia utrique morbo sunt communia, ubi morat irritans.
DEfinitur hic affectus, Fluxus materiast is
Asae per ae m. Materia cnylosa designat mutationem alimem torum in ventriculo, ad disserentiam Lienteriae, in qua alimenta nihil immutantur. Materia chylosa potest dupliciter considerari: Primo, qualis est illa, quae descendit a ventriculo in intestinum
duodenum concoctione alimentorum peracta,& est materia chylosa impura, quia adhuc foe-ces, & partes nutritioni inutiles. & per alvum secernendas cum utilibus puris mixtas retinet. Altera materia chylosa est perfectuschylus, quia depuratus ab excrementis in intestino duodeno
ope succi pancreatici, & bilis.
Utraque materia chylosa Caeliacam constituit passionem, si per alvum exeat; ideo duplex oritur differentia hujus affectus: Prima, quando
exit per alvum, loco stercoris naturalis, materia
albicans, seu potius cinerit coloris . pultis instar. Secunda, quando cum sexibus aluinis flavo, vel viridi, obscuro colore tinctis, exit mixta materia alba fluida, vel istis summatat,&in copia. De hoc affectu videtur locutum esse Hipp. lib.3. de D cxta n Ιχ. his verbis: Muibusdam venter quidem concoquit cibum, carnes autem non fuscipiunt. Unde deduci potest, si carnes, quae Mimo ad suscipiendum alimentum in ventriculo concoctum sunt destinatae non suscipiunt, fit Caeliaca passio, partes primo ad suscipiendam materiam a ventriculo praeparatam destinatae sunt venael,
cteae; si istae non suscipiunt, necessarius est fluxus per alvum dictae materiae; ex quo dilucidata ma-
net eausa hujus affectus, impedimentum nempe in venis lacteis, per quod impeditur transitus materiaectylosae ad lacteas,& ad venas.& talis
causa reperitur in utraque disserentia,&quael, bet oritur ii dicto impedimento, nam si non depuratur materia chylosa a foecibus, non potest
angusta linearum orificia permeare, & ex se ipsa ponit impedimentum ad ingrediendas illas; est prima differentia. Si vero fiat depuratio,&pars deicerata utilis, licet si subtilis, non penetret orificia dictarum linearum, inserendum est illa esse obstructa ab humore crata glutinoso, vel a callo, vel a cicatrice, & oritur altera disserentia fluxus chylas. Causam alteram habet Caeliam passo, in qua massa chylosa impura evacuatur, & est depura tio massae chylosae.& separatio foecum a parti. bus utilibus impedita ex defectst, vel inertia cainia, quae tali depurationi praesidet, & est bilis,
una cum succo pancreatico, a quorum actione.& effervescentia praecipitatis Gibus a massachylosa E veratriculo proveniente, depuratio,&perfectio istius prodit. Causa impediens ingressum lactearum chylo depurato, est mucus intestinorum obstruens dicta orificia. vel saliva deplutita, circa illa orificia
incrassata, vel portio ioecum remanens in chylo, quae in transitu circa orificia separatur,&ineis fixatur; cicatrices, callum addunt aliqui, sed puto
dis ile totum tractum duodeni,& jejuni callo.
vel cicatrice obduci, cum totum dictum tractum supponant prius exulceratum ,& ab ulcere mors, priusquam in hac vel callus, vel cicatria super crescat. Obstructio glandularum messenterii ad caeliacum fluxum concurrit,&praecipue obstrinctio illarum, quae sunt proximae orificiis veni rum linearum; impedito enim ab obstructione ingressu in glandulas chylo, hic regurgitat ad invitatem intestinorum, & per alvum exit; ab hac glandularum obstructione pendet causa M. dropis, fluxum chylosum concomitantis. Λb his causis communi consensu nostra hac aetate admissis inserendum est, in Caeliaca passione nullum esse vitium ventriculi, sed verum esse . quod ait
Hipp., Ventrem coneoquere cibum , carnes veris
non Lupipere I & experientia ostendit, in fluxachyloso appetitum conservari, & nullas esse de
Signa diagnostica petuntur ab excretis albis, vel cineritio colore tinctis; ille fluxum chyli de. purati . hic fluxum chyli impuri, qualis a veris triculo descendit, manifestat. Signa distinctiva unius disserentiae ab alia, sunt, excreta per
alvum pultis instar, cum colore cineritio,&sine distinctione unius partis ab alia; si cum hac materia foeces flavo colore tinctae non appareant.
vel portio ipsius pultis dicto colore non tingatur , desectum bilis ostendit. Reces vero flavo colore tinctae,& in quibus distinguitur materia albicans fluida eis permixta, vel supernatans,
chyli separationem . scecibus, di bilis fluxum ad
329쪽
Intestina ostendit, & fluxum e losum ab ob. nructione orificiorum vasorum lacteorum, vel glandularum demonstrat, ob rationem superius ditiam. color sit flavo-pallidus, hilis inertiam. Si appetitus deficiat in principio morbi, acidi deis sectum in sanguine ostendit,&etiam succi pamereatici ; inertiam istius indicant errata praeco dentia acidum enervantia, & sunt aromatica, spiritus Vini immoderatus porus. Prognostica sunt mali ominis, in Atrophiam,& Maciem universalem incidunt aegri, vel in Hydropem. Indicatio est, si bilis deficiat ob obstructionem ductus Cholydoci, hanc auferre; pro quo vide curationem Icteri a vitio obstructionis dieii ductus. Si bilis sit iners, illius acrimonia, & spiritus augendi; quod optime peragunt omnia aro intica, etiam herbae dictae cephalicae, &quae acri sale abundant, ut Naseurtium aquatisum, Raphanus Flaser, Gentiana, Centaurea, Enula campana, Hirundinaria, Scordium, Marrubium,
Calendula, Chelidonia major ; bine trias ut fp
cima in hoc cassi. Si ab obstructione venarum lactearum, nil melius Aqua Tetutis, per plures dies, pro abstergendo humore crata, & post hane usus Ovmelis Chal beari, & Oumelis Scillitici, purgando interpol late Pil. de trib. cum Rha . , vel de Ammoniaco uisreetani, dc cum Meremrio dulci. Majora remedia describentur in dissem ratione de obfructione Messenterii. Si acidum pancreatis d-iat, vel sit iners, eis utendum reis mediis, quae proposita fuerunt de appetitu deseciente , α de laesa concoctione ex defecta acidi
sermenti, vel inertis.. Sanguinis misso non convenit, ob rationem
multoties adductam, desumptam ab indicante sanguinis missionem. Diceta si optimi succi, & tenvium partium,& in quantitate discreta potius, quam continua, & moderanda habito respectu ad causam pec
A' Diversitate materiae praeternaturam in empla excretae per alvum, & modo excernendi variam suscipiunt denominationem tales
Excretio per alvum excrementorum immode. rata , irequens, diuturna , sine dolore sebementi sine sanquine, e premitu, dicitur Diarrhaea. Dicitur Excretio per alvum, ad distinctionem illius, quae fit per vomitum,& pro determinam do genere , sub quo variae fluxuum siκcies continentur . Dicitur rementorum, ad differentiam fluxus sanguinis, hepatici dicti, & Lienteriar, &Caeliacae passionis, in quibus, vel alimenta inconcocta, vel chylus per alvum excernuntur. Per excrementa humores fluidos intelligimus,& priditernaturali qualitate don; itos, quae propriῆ e erementa dicuntur, solidum enim illud, quod stercus dicitur, propriε stex est concoctionis ali- meritorum; ex quo deducitur differentia inter alvi fluxuum, qui dicitur Diarrhaea, &alvi fi xum stercoraceum. Dicitur immoderata, frequens, ct diuturna.&assignatur constitutivum essentiale Diarrheae. Alvi fluxus moderatus, rarus, des revis, non Pintest diei Diarrhaea; excluditur etiam a Diarrhaea alvi fluxus criticus, quia est moderatus, non valude frequens, & brevis, & etiam ille, quem aliqui omni die per tres ,& quatuor vices experiuntur naturaliter, quia talis excretio, cum sit naturalis, non potest dici immoderata, cum omnis acti naturae sit cum moderatione . Dicitur ,sine dolore vehementi, ad differentiam Dissenteriae, in qua adest dolor vehemens, ob corrosionem intestinoerum, & ulcus.
Dicitur , Die sanguine, ad disserentiam fluxus hepatici, & alterius fluxus sanguinei, & etiam
Dissenteriae, in qua sanguinis portio excemitur: sine premitu, ad differentiam Tene1mi, in quo cum muco sanguis, cum premitu excernitur. Has omnes conditiones essentiales Diarrheae restrinxit in lib. de a ferit. n. 26. paucis his verbis, Diarrnaeam describere intendens: Profu-vium ventris longum. Profluvium dicitur de excrementis praeternaturam in copia exeuntibus,& cum immoderatione. Dicitur ventris, oc locum proprium Diarrheae connotat,&etiam e. crementa, quae ex naturae instituto per ventrem excernuntur, natura recte operante; quod expli,
cavit sequentibus verbis: Secedunt quidem primum liquida, quae ingesa sunt, postea pituitosa,
quae verba sunt declarativa profluvii humorialis, ct excrementitit. Per longum, demonstrat diuturnitatem Diarrheae. Haec desnitio poterit clarior fieri, si dicatur Profluvium ventris longum excrementorum. Causam Diarrheae statuit Hipp. in cit. superius loco eandem cum Lienteria, & Dirinteria, nempe risuxum pituitae 2 capilae, et et 2 superioribus partibus adventrem I quod confirmavit apbor. I.
ferit. 7. usibus in alDi profluvio excrementa Du- mssa sunt, iis pituita ex capite defluit dc apbor 3I .sen. s. ait: Balbos quia capIte humidos γ ὰ Diarrhaea longa maxime capi; dc apb. 25.1DEI. I. Alta profluoia maxime pueris feri , scribit, cum caninos dentes emittunt, ct iis praesertim , qui eras mi bunt , ct alvo dura; a dolore enim in
eruptione dentis fit fluxus materiae ad partem dolcntem, & ad circumstantes fauces, quae ad ventriculum paulatim descendit, cum Diarrheae ex citatione. In hujus Hippocraticae sententiae confirmationem facit observ. Meare inust. Medic. p. 13. de Diarrbaea ferosa, quae quando supprimebatur, pediculi multi in capite nascebantur, recurrente evanescebant, signum certum Di .irrheae a capite; &hane sentetitiam adeo certam ,& evi
330쪽
& euklentem existimat p., ut asserat, neminem bane est e reprehensurum. Huic decreto aluit consiliti iri non praetereundum, quia maxime necessarium, & utile, nempe considerandum, &indagandum, unde principum, origo,&natura morborum. Naxn hoc percepto, apprehensio.
minime aberraveris , ait ipse supple in curatione. In hac sententia theoricae necessitatem ostendit, quae sola in cognitionem naturae, & causae morbi nos ducit, & increpat eos, qui praeticam
solum considerant,&theoricam spernunt. Haec enim etiam Empirico necessaria, quatenus originem , & naturam morbi aperit. Si pituita a superiori ventre defluens in venistrem est causa Diarrheae,&Lienteriae, prout expresse docet in n. 1 f., loquendo de causa Lienteriae, his verbis: Morbus autem fit, cum ex crapite,
superiori ventre pituitae defluxus fit in ven.
trem inferiorem; dc n. 26., loquendo de Dia rhaea, ait: Morbus autem ab iisdem Ν, ὰ quibus etiam intesinorum levitas I sequitur ex mente Hipp., defluxum pituitae a ventre superiori ad inscriorem ventrem esse causam & Diarrheae, &Lienteriae.
Modus operandi pituitae, dispostio subiecti. circa quod ol eratur, debet esse dissimilis in Diarrhaea, & Lienteria, cum non possint ab unica
causa, eodem modo operante cum eadem dispositione subjecti, diversi assectus oriri. De hac diversitate non efflocutus Hipp. , sed Lectori indagandam reliquit, eo quia facilem existimavit hujus diversitatis operandi cognitionem, stabit, ta causa, & sede propositi assectus; ideo hujus
declarationem praetermist. Nam si pituita a superiori ventre descendens in ventriculum ibi constiterit sermenti istius actionem abolendo, & si, bras laxando, prout dictum est Lienteriam parit, alio modo debet operari pituita in Diarrhaea. In hac, pituita non assicit ventriculum, ut habemus ab aliis verbis textus. Et probe quidem edit; hoc est signum optimae constitutionis se
menti estirini ventriculi, a quo etiam alimentorum digestio conficitur. Α' persecta istius constitutione, sicut habemus perfectum appetitum, ita persectam actionem in digestione alimentorum in eo residere fatendum est, & ventriculum nullam partem in Diarrhaea habere, etiamsi veri ficetur ventriculum cum hoc sermento acido plus appetere, quam concoquere possit, quia impotentia ad concoquendum, non a serment
debilitate, sed ab improportionata suae actioni quantitate alimenti proficiscitur, &in hoc casa solum allatum verificatur axioma. Sed assicit intestina pituita in Diarrhaea, ut colligitur ab Hipp. n. 24. cit. G. Erasti t. , ubi, lo luendo demi enteria, ait: Morbus bis D, ubi bilis, oe pituita in venas, ct alvum incubuerint. Dia rhaea non dissert a Dysenteria, nec in ratione loeci, nec in ratione causae, sed in ratione ulceris,
quare si in senteria iit a pituita , & bile assiciente alvum, idest intestina, etiam in Diarrhaea pituita assiciet intestina, & omnes fluxus alvi diuturnos esse intestinorum affectionem comprobat finis, ad quem a natura destinata sunt, & est sceres non Isim alimentorum, sed massae sanguineae, si
opus sit excipere: quapropter cum natura secum dum suos fines sere semper operetur, probabile etiam est excrementa sangninis per alvum sece nenda ad intestina immediate transmittere . non ad ventriculum, quem voluit digniori ossicio. nempe alimentorum digestioni praesidere. Media etiam ad praedictum finem disposuit, cum into. stinis multas, amplas arteriarum rami ficationes pro delatione humorum, & excrementorum ad ea concesserit natura minores satis ventriculo. Ab hoc aliquas Diarrhaeas oriri depravatε concoquente alimentum negandum non est. Sed prinfluvii alvi,&Diarrheae esse principium, improbabile est. In hac excretorum quantitas valde excedit alimentorum quantitatem . In Diarrhaea vitio ventriculi parum, quia si Diarrhaea est ab alimentorum depravata digestisne, fluxus alvi in hac secundum quantitatem debet correspondere quantitati solum alimentorum, quorum indigestio, vel corruptio est causa immediata fi Xus. In Lienteriη ergo pituita assicit ventriculum, in Diarrhaea intestina, & ex diversitate loci affecti diversitas morbi habetur, licet causa sit una, ut sancivit Hipp. lib. de flat. n. 4. , dum scribit: Morborum autem unus, oe idem modus, i cus vero ipse differentiam eorum facit, quar
videntur quidem morbi nihil inter se smile habere, propter diversitatem scilicet sicorum, cumst tamen una morborum omnium species, cas fa quoque eadem. Modus laesionis pituitae in Lienteria, est dive sus a modo lasionis in Diarrhaea. In illa laxat pituita fibras ventriculi; in hac vero, vel laxat orificia ductus cholidoci, vel pancreatici, vel orificia glandularum intestinatium, vel haec irritat, si fuerit acris, vel implet, si quantitate excesserit praedictas glandulas. & illas pancreatis. Quom Moab assectione praedictarum partium succedat Diarrhaea, declaravit Hipp., laquendo
in cit. text. de Lienteria, cujus causam esse eamdem Diarrheae asserit, scribendo: Morbus autem fit, cism ex capite, o superiori ventre pituitae defluxus si riventrem inferiorem. Hic dufluxus fit per arterias, ut determinavit idem Hipp. in simperiori text. n. 14. cit. lib. de asserit. , loquendo de
Dysenteria, ubi habet: Morbus hic fit, ubi pitui.
ta , or bilis in venas, ac altum incubueris, legit Foestis, decubuerit, idest ingressa suerit per v
nas, intelligere etiam quandoque arterias omnes Commentatores admittunt. Redundante ergo pituita, sub qua venit etiam serum cum excessu
in massa sanguinea, vel quia in eo collecta, vel ab alia parte vitiata transmissa cum naturae minlestia, omni conatu dictam quantitatem molasti
humoris transmittere contendit arteriarum meis
dio ad glandulas pancreatis, & intestinorum, quibus in illorum cavitatem transfunditur aper. tis