Medicina practica rationalis Hippocratis sanioribus neotericorum doctrinis illustrata. Opus Pompeji Sacci ..

발행: 1717년

분량: 612페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

511쪽

4s 1 Lib. IV. Adnotationes

pressione glandulae thylus in ea existem in doctum Thoracicum im litur, & ab hoc ad mammas transi. De istis vasis vide eis. Diamreb. es Pequetum in Tractatu de ductu Thoracio.

Aliam causam addit Hipp., nempe eae ratem. in ab Uteris accessi mammis. Uterum inc lescere, dum scelum continet, manifestum est. dum magna copia sanguinis in eo colligitur. αcalor foetus ei communicatur. Calor Uteri mam. mis , ob consensum inter has partes intercedem tem, communicatur. Α' calore dilatantur vasa mammarum, & capacitatem acquirunt ad suscipiendam majorem quantitatem chyli, quod exemplificat Gal. exemplo vasorum spermatico. rum . quae a frequenti mitu dilatantur. Hac de causa, aliquando ex suppressione mensium sine gravidatione Lac generatur incalescentibus mam. mis ii quantitate sanguinis aucta. Hujus calorisessicaciam Recentiores explicant per vim , α energiam sermenti Uteri, quae in gravidatione

exaltatur,& sermentum glandularum mamma. rum quiescens ad suum exercitium revocat, ea praestando, quae calorem in mammis praestare'

diximus. Cnylus hoc modo ad mammas delatus a glandulis ipsarum in lac praeparatur , &quia in generatione lactis consumitur illud, quod

in nutritione totius corporis impendendum esset, nseo totum corpus magis evacuatur , ct minus

plenum sanguine fit, ut ait Hipp. in praesenti Textu, et quando caren sunt densae, ae soli.

dae, ut ait Hipp., minus lactis generatur, quia in hoc casu vasa mammarum runt minus e

tensibilia, & minoris quantitatis chyli capacia. ideo minus lactis in mammis colligitur. In la.

ctantibus vero deficiunt menses, cum parva pol.

tio chyli ex cibo, & potu facti ad masiam san. guinis seratur resectioni partium debili . & di.

minutae servienti, & consequenter impeditur e cessus quantitatis sanguinis in vasis, a quo tanquam ἀ principali causa fluxus menstruus rim det, quapropter hoc deficiente . necessc est, ut ille deficiat. Ab his accipimus causam, Per quam in mola lac non generatur, & primo quia vasa

lactea non comprimuntur ab Utero molam gestante, sicut comprimuntur, quando suetum gerit . Secundo, quia in mola uterus non adeo incalescit, sicut in vera gravidatione, tam ratio ne molae, quae non habet calorem, quem habet fetus, quam ratione sanguinis, qui in mola oberassitiem, ob aciditatem parum caloris coni,net, a quo mammae non incalescunt, quantum

sussicit ad dilatationem vasorum, sed soliam quam tum satis est ad excitandam lenem esservescemtiam in illarum humoribus, per quam turgem. Reliqui Textus hujus libri continent remedia pro variis morbis Mulierum, quae non indigent explicatione.

IN LIBRUM

XT. I. Fluxus albus in senioribus Mulimribus mclis fit. quam in junioribus ere.

DL Uieri fluxibus acturus Hipp. in primeipio hujus libri universalia qui mscitu necessaria pro horum cognitione proponit; nempe quales disserentiae fluxus sintingis communes differentiis aetatum; & deter. minat fluxum album in senioribus esse confuditum, quia in hac aetate decrescente calore naturali, & actione fermentorum praeparationi, de coctioni alimentorum, & sanguinis elaborationi praesidentium humores excrementitii cru. di, aquosi, pituitosi in majori copia colliguntur, concurrente etiam ad hane collectionem dimi. nuta transpirati me, caloris diminutionis comi. te; horum evaeuationi intenta naturi per viam Uteri transmittit; unde fluxus albus. cum hinmores praedicti sint talis coloris. In Iunioribus 'tem, quia calor, actio fermentorum, & tram spiratio totius maximE viget, rari eveniunt i

Ira fluxus. D utrisque , nempe senioribus, ct iunioribus, ulvi fluxus observantur, & mo, Inh in eis, quae temperamenti sunt biliosi, cum

SECUNDUM

in istis etiam aetate provecta sit bilis dominium. quae facile cum sero miscetur, & dissolvitur ob

particulas salinas, quibus talis humor abundat. Fluxus ruber Juniores corripit, quia sanguine florido abundant, hujus fluxus causas. & cura. tionem exponit in hia Textu. Causa aliquam do est febris etiam in eis, quae ob Temperame ti pituitosi, vel melancholici constitutionemo scuro,& subrubro, dilutoque sanguine scatent. Fit fluxus ruber in Febre, vel crities a natura. vel symptomaticε ab effervescentia inordinata sanguinis, vel ab acrimonia caloris excedentis, vel humoris acris irritante vasorum orificia. In abortu est magis frequens fluxas hic , quam in febre; violentia enim causae, per quam abortus excitatur, ut sancivit Hypp. superiori lib. num. 28. , impetum addit sanguini, a quo in majori copia, quam conveniat , expellitur. Causa est

etiam mensum diuturna supprem derepente ρο-

sea apparentium, cum immoderato fluxu semguinis correspondente quantitati sanguinis perlongum tempus retenti . Fit etiam ex partu,

o febribui, &si sanguis valde redundet , exit

512쪽

In Lib. II. Hipp. de Morb. Mulier. 3

etiam a naribns, ab ore, vel a quibus dentes inseruntur, & in hoc casu arguenda est magna plenitudo universalis, impetum iacietis non solum contra orificia vasorum Uteri , sed etiam adversus ea nasi,& gingivarum. Propoenitur fluxus a plenitudine ranguinis, ob quanti talem ratione abundantia: istius, re ob esserum scentiam febrilem, quam in Textu, auctam vincat , ahile mer ca sanguinem attenuante, & val. de fluidum reddente . Dolores supervenientes huic fluxui,& quae describuntur in Textu, sunt ab initio convulsionis, quae postea ex integro apprehendit, ut in fine Textus; haec convulsio est ab inanitione , cum fluxum inordinatum semguinis sequatur, & quamvis ab inanitione, est

molesta, quia dum contrahitur nervus versus suam originem una cum tendine, extrema pars

istius parti solidae fixa violenter distrahitur, &violenta distractio, cui succedit solutio continui, est dolorifica. Praeterquamquod in copioso flin xu sanguinis exeunt primo partes magis subi, Ies spiri tota,& balsamicae,& magis fluxibiles,

ct remanet in vasis stex sanguinis, quae auster, talem quandam, vel acrimoniam a salibus fixis, quibus abundat, contrahit: non aliter, ac vinum in fiando dolii remanens austeritatem, vel aciditatem contrahit a sesce ibi remanente . Ab hisce qualitatibus sanguinis ad partes fluentis irritatae, re moris partes descriptae dolent. Febris a bile meraca, idest pura accenditur, quandoque in hae larga sanguinis enusione , in qua biliota pari eulae, si in massa sanguinis fuerint copiosae , &cum violentia exaltentur, eo quia massa sanguinis laxatur, & illis aditus aer in locum exispulsi sanguinis ad exaltationem promovet. Istis exaltatis, febris accenditur. Pruriginosae sunt istae febres, quia bilis vapores. vel serum biliosum sanguinis ad cutim delatum vellicatione . &morsu pruritum parit, & ab eadem caula etiam rigores, re sudores; ab irritamento enim materiae acris fit rigor; vellicatis papillis cutis, vasa lymphatica in istis terminantia determinam tur ad aperienda sua orificia cum effusione hinmoris lymphatici contenti, & ab hac estusio. ne sudor. Curationem incipit num. 2. a Dic ea in principio fluxus , & utitur verbo priniucere, I Foesio legitur pronunciare , & reseo

tur ad Dicetam pronunciandam , seu imperandam . Possumus etiam legere cum Marinello, praeascere oportet, nempe periculum satis munifestum vitae, & postea Dicetam instituere. Pr,mo loco proponit pharmacum ad fluxiones, quod dicit esse descripturum . prout describit num. 69. hujus libri, quibus addo Coriandrum

tritum ad 3. b., ct Massisti S. i. fiat pulvis.

θ rabileatur in decoctisne Sanguinariae, Lanisceolatae, Thuris S. h. coquantur in vino, ct ex. hibeantur omnia , & est magnum remedium. Putius cinctarum marinarum , ct ex risis ovi.

1 quo expulsus fuit Pullus, Ovi etiam recentis cortex, dempta intrelari pellicula , valet eum decoctione Bissortio, Tormentit . oe GH ι . vel eum succo Bursae pastoris, vel tam ricae; Pervinea in vino inffa . ves in aqu4

deuisa, summae est e cax. Λlia vide in Aetio

eis. Ac. cap. 6 . hujusmodi medicamenta miterare ,& quater consulit. Haec remedia statim exhibet, nullo alio praemista praeparante rem dio, quia supponit fluxum a partu, vel ab abo tu, vela sanguinis menstrui retenti coacervatio. ne , a quibus orificia vasorum nimis dilatantur,& nulla indigent praeparatione ad hoc, ut comstringantur respectu cauta, sed simplicem constrictionem indicant; nec si febris fuerit causa fluxus alia praeparatione est opus , cum ipsa adstringentia servorem sanguinis moderentur . ecime tum retundant, particulas valde adivas,& impetum facientes ad unionem strictam cum particulis crassioribus cogendo. Diatam his remediis conjungit, cum hae reflexione, Febris adsit, sorbitione, idest alimentis contuus, atque di lutis utitur, quia minus aggravant, &cilioris sunt digestionis ui non adst Febris , ci bis solidis. Diceta incrassans sit . ut colligitur ab eis, quae in Textu ab Hipp. imperantur, &in

Textu describuntur. Ab ominibus, suae hum ctant, absinendum. Talia sunt Balneum, olera , fructus. Duetae chirurgica addit remedia, &primo ligaturas proponit, non revulsionis gratia. sed cum intentione sistendi fluxum sanguinis. vel minorandi, quam modus ligaturae paleiacit. Manus ligantur; per manum intelligimus illud membrum, quod cubitum, & manus unita componunt, ut habetur ex Lexicon Casello Brum.

niano. Modus ligandi, secundum Marinelium consistit in superpositione lanae soraedae, seu suocidae supra cubitum , ct fura hanc vinculum imponere, es Me eia tum cum lana fringere, et tali fretura, ut cursus sanguinis impedimtur, eademque ligatura poplites supra genua

fringere. Secundum esium vero ligamentum paratur m Lana succida, & hoc dicis partes stringuntur. Finis hujus ligaturae est doloris e citationem ab omni ligatura areta peracta impedire, ne in dolore vires per fluxum debilita. tae resolvantur, re ligatura supra Ianam suecidam, seu cum vinculo ex hac parato non est dolorifica; quapropter ab ista vires nihil detrumenti recipiunt; sanguis vero immobilis circa partes lisatas stagnans minorem facit quantit,tem sanguinis in vasis non ligatis. Minor copia sanguinis velocitatem istius, & impetum minuit, hisque diminutis orificia vasorum constrin.ntur, diminuta vi agentis, nempe velocitatis. impetus, a qua aperta suerunt, tanta virlintis in orificiis vasorum remanente, quantam exi.

git resistentia virtuti dicti agentis, & quanta satis est ad sui clausuram. Hac ratione fluxus Gguinis naturaliter sistuntur, nempe a praece. denti fluxu sanguinis, debilitata velocitate, & in .petu remanentis, facilis fit orificii vasorum comstrictio. Hoc praeceptum Hipp. aestiment Medi. cis

513쪽

Lib. IV. Adnotationes

es, obliteratum ad usum reducant. Prieter ligaturas , Cucurbitas sub mammis appιicat , moasni, -δε alteri vero spirandi dissicultatem pariant, abstinendum ab applicatione illarum; nam in virium languore, qualis est in copiolo fluxu sanguinis, rei piratio dissicilis valde noxia.& lethalis esse potest. Hujusmodi remedium est revulsorium , quia sanguinem ad Uterum

fluentem, ad mammas trahit ob contentum imter istas partes intercedentem. Sanguinis detractionem prohibet, quam promisit, imo imperat in lib. de serilibus num. M. fluente languine inpioso ab Utero. Pro hac contradictione tollenda notanda verba cit. text. deserit. quae sunt,

et si Oires semiant , ante baec omnia venam in manu sinfra secato, & habemus virium constantiam pro sectione venae in fluxu sanguinis

Hipp. requirere, quae cum non supponatur in casu proposito in hoc Textu ratione copiosi,&violenti fluxus sanguinis a partu , & a febre, quae supponuntur causae hujus fluxus, & ratione symptomatum in Textu descriptorum, a quibus vi. res prosternuntur, sanguinis missio prohibetur, α monemur, venam secandam in principio fluxus sanguinei, cum tunc vires constent, ubi vero protractus fuerit, a venae sectione supersedem dum . quia vires non constant, nec nisi parvam missionem sanguinis sustinent, quae non sufficit ad integram revulsionem , prout patet ex doctrini circulationis sanguinis. Cum vero in Pamtu copiosa sanguinis est ita succedat, a qua vires debilitantur, & incerti simus de superventuro fluxu, non possumus in principio post par.

tum venam cum ratione secare. Hic etiam valet ratio petita a fluxu pendente I redundantia sanguinis, & a fluxu pendente a laceratione vaso. rum, & a febre . In primo casu convenit venae sectio minuens redundantiam ; in secundo non convenit, quia venae sectio non unit vasa Iacerata , ct nisi superveniat suspicio inflammatio. nis in parte ob nimium concursum . & stagna.

tionem sanguinis in ea, non convenit missio languinis; febrem rarissime sanguinis missio in principio minuit, & praecipuε eam, quam parit b, lis meraca, imo hanc auget. Ultimo curam complet eum iubditiis sanguinem sistentibus, aperta vasa uniendo, & scissuram glutinando; haec ab Hipp. proponuntur in fine hujus lib. n. 69.

lire evaserit oec. Λ' copioso fluxu sanguinis multas emanare

calamitates natura prostrata. sermentis omnibus digestioni alimentorum . mutationi in sanguinem chyli, & excrementorum segregationi pridisdentibus alteratis, atque depravatis, quotidiam demonstrat experientia. De Ochexta pitu,

tota, seu serosa ab immoderato fluxu sanguinis prodeunte, agit Hipp. in hoc Textu, ut ostem dunt symptomata descripta ; Uteri praeter ririonem semper Mant, idest orificia vasorum in illum terminantia sunt aperta , laumiditatem,& serum in eorum cavitatem effundendo, per quod semper humidi sunt,&aditus Patet etiani

sanguini, qui sero mixtus excretionem simile nisucco carnis crudae exhibet . Orificia vasorum aperiuntur non ab impetu, non a plenitudine. non a ruptura, vel ab erosione, sed A relaxatio. ne fibrarum orificium dictorum vasorum cod.ssit uelitium, ab umido dictas fibras irrigante comtinuo peracta, cum extinctione virtutis elasticae, impotentiam contractionis, & occlusionis orificiorum inducente ; unde perpetua apertura id, lorum. Curationem proponit primo cum nomi. tu, non valido medicamento excitato, sed ino.

derato, quale est radix Asari , Sal album vi. Iristi, Decoctum corticis Rafani, o florum Cimomiliae, & colligitur ex eo, quod nihil pro. ficientibus propositis remediis & vomitu , M.

ratrum exhibet,validum vomit iv Lim, consequenter in principio validiori non est usus. Vomitus imperatur, ob evacuarionem seros, ct pituitosi humoris redundantis, qui a toto etiam Per vinmitum purgatur, ut alibi demonstratum est; ad hanc purgationem requiritur robur virium , quod saepe deficit in dicta excrementorum redundantia quale vero ita erit hoc robur, tale medicamentum vel debile, vel validum in magna, vel Parva quantitate correspondeat dicto robori necesse est. Jejuno stomacho propinandum vomit, vum, ne a cima virtus irritativa illius sine semcta retundatur; pos vomitum cibus exhibendus, ut ventriculus recreetur, & ne magis deficiat in suis actionibus, cum sit debilis ab alteratione remedii. Moduus si cibus , & semel in die, &exsiccans. Mius sit vinum meracum, a quo r. boretur calor nativus in fluxu debilitatus, &ab eodem exsiccetur portio superabundantis seri. Λddit ad exsiccandum deambulariones ', quapro Pter apparet totam curationem consistere in purgatione redundantis humoris, quae si valida, re unica vice non permittatur a viribu per epicrasim molienda cum pia melanagogis , vel Tarrareis,tiei de Ammoniaco Quere. omni die acceptis mi B. per decem dies ;oc postea non soluira Dic, ta, sed etiam remediis exsiccandae reliquiae humoris, ct calor debilis remitendus. Haec omnia

prauiant decosta ex Sasa iras, Lentisco, Iuni pero, Ligno sansio , China, cum herbis re mlicis . Austinetidum a balneo calido , quia sundendo humores, letositatem auget ; utendum

stigido, ob rationem quam dedit Hipp. in lib.

2. de Diorta num. χo. Si hisce non curetur morbus ad veratrum validum vomitivum confugis,&ad purgationem capitis. Ratio hujus purga tionis est debilitas cerebri contra sta ab effusione immoderata languinis, perquam non solum rotinet copiam seri redundantis in eo , Cum non valeat per emunctoria sua expellere,. sed etiam num sanguinem secundum qualitat S primas,& secundas alterare valet, cum continua gene ratione humoris pravi, a quo impletur, ut P

tet a tumore feciei, di oculorum, ideo purga dum

514쪽

In Lib. II. Hipp. de Morb. Mulier. η si ue

dum eaput. Purgatio fallenda Errhynis. Mamrianus in Com. lib. de asse l. vers. ΣΙ. vult fieri purgantibus electivε, &ex his compositis errhy-

. nis. Succus Cacuminis valde praestat in educendo quociliaque humore a capite per nares attractus, in morbi contumacia imperat usum eorum,

quae scripsit pro sterilibus,& teste etiam Marriano sunt ea, quae continentur in lib. I. de Morbis Mulierum nurar. 23.

TEXT. IV. Considerare porro oportet etiam naturas Mulierum, oe colores, er aetates, et tempora, ct locos, ct ventos cte.

In hoc Textu pro coronide praecedentis curationis, re omnium morborum Mulierum san, tione proponit circui nitantias valde necessarias ad curationes dictas recte peragendas. Circumstantias proponit in Textu . Hic adnoto vini coelorem esse subsulcum rubrum. Usus illarum circumstantiarum in hoc consulit, si v. g. Mulier sit temperamenti valde humidi ,ed morbus Ute. ri ab humiditate procedat . exsiccantia contraria validiora adhilian da in curatione; s vero temperamenti fuerit scci, & morbo humido Iab

ret , mitiora exsiccantia eligenda . Eadem anibi Dadversione considerandi sunt loci, & venti , quatenus Per hos corpus fit vel humidum, vel calidum , vel stigidum . vel siccum ; nam si in temperamento humido, & morbo hum,do locus regionis sit siccus , & venti aquilo.

nares exsiccantes regnent . exsiccantia mitio.

ra praetcribenda; e contra si locus humidias, &venti humectantes, essicaciora, & aer a loco. vel vento alteratus, extrinsecis deducendus ei had irraturam remedii requisiti a morbo aegro

tantis.

TEXT. v. Si fluxus in Uteris obortus fumpit oec. Fluxum sanguinis vitio Uteri hic proponit Hipp., ut patet a causa ibi assignata , nempe Mortus, of menses per multum tempus sum pres, ct cum impetu postea erumpentes , utraque causa Uteri vitium praesuppotiit . Abortus cum si praeternaturalis. causam praeternatura. lem in Utero requirit, &cum in hoc violenter se- Paretur placenta cum foetu ab Utero, cum aliqua ruptura v.isorum, haec vitium in utero poenit . & copiosi fluxus in abortu semper sunt, cum

magna vasortim aperitione, vel ruptura. Retentio diuturna menstruorum vitium in Utero, a quo menses detinentur, satis clare manifestat; patet etiam I symptomatibus in Textu descriptis, nempe is duritie ventris , ct a dolore ejusdem per contactum , quae Uterum assectum esse indicant. In utraque causa fit fluxus sanguinis, quia a qualibet earurn nimis dilatantur . vel rumpuntur vasa Uteri; Ita quaelibet ex his duabus caulis in utero praeternaturaliter existens dictae aperitionis, vel rupturae vasorum effectiva, erit causa fluxus sanguinis vitio Uteri. Febris acuista ab abortu praecise excitari non potest . sed luna ratione dispostionis pravae in sanguine existentis, vel in aliqua parte aptae febrem acu.

tam excitare. Nam abortus, nisi ratione dolo. ris cum eo coniuncti, Febrem acutam excitare valet, & dolor non valet efficere febrem aciniam, nisi sit mala dispositio in sanguine , vel in parte , & dolor tunc est causa excitativa. non essectiva. Dispositio sanguinis prava est

redundantia excrementorum in eo naturam

sermenti praeternaturalis retinentium, quae a turbatione in massa sanguinea inducta sol. vuntur, & disgregantur a particulis, quibus uniebantur, & quae illarum motum, re actionem reprimebant; unde soluta dicta sermenta hanc

exercent cum sermentatione valida massae sanis guineae febris acutae excitativae . vel dispositio prava est in parte latens, & sopita, quae a dolore ad actum reducitur cum febre acuta. Nec fluxus sanguinis praeciia valet febrem acutam exiscitare, licet turbationem in motu particularum sanguinis inducat, sed non talem, qualem exi. git febris acuta , sed solum talem , qualem requirit pulsus alteratio, non inordinata, sed paulo frequentiorem pulsum respectu sui naturalis motus eisciens. Quapropter si ab abortu febris

acuta excitetur, huJus causa non est abortui tribuenda, sed dispositioni pravae in massa sanguinis, vel in parte existenti. Sanguis menstruus diu

retentus, exitum cum impetu a fermentatione

in locis obstructis concepio sibi parans, eodem impetu totam massam sanguinis exagitare. αsermentare valet cum febris acutae suscitatione. si particulae activae mobiles, sermentativae iam guinis in vasis Uteri existentes, quibus maxima

vis inest per evaporationem toti m. ssae sanguinis communicentur. Tumor ventris non potestaliam causam habere, nisi sermentationem samguinis in Utero, aqua venae etiam durae, ν reis

nitentes sunt sanguis a sermentatione tuismet , & intumescentia venas implet, & duras,& renitentes reddit. Caetera symptomata explicantur per ea, quae dicta sunt superius, & ex dictis in hoc Textu. Curationem incipit ab Ut

ro, quia pars primo assecta ; α gressum , idest

Ficum primo ab arbore erumpentem, & stos ficus dicitur, Utero apponit, hanc cribratam exposcit, quare exsiccanda, & contundenda, ut cribrari possit. Postea refrigerantia Uteri re. gioni apponit, ut sedetur sermentatio humorum in isto, & cum hae tumor , & durities austra. tur, cavendo, ne borreat a frigiditate, quia hor. ror est nuncius imminentis inflammationis: m.

stea adstringentia intus,& extra applicat,&c, bis in eundem finem siccissimis utitur pro Dic, ta . Si intumuerit, put sedarum fluxum , purgat per inferiora, per quam partem Uterus primcipalis pars assecta facilitis ab excrementis contentis mundatur; postea sintv exsiccetur os . dc modum utendi habes num. 7 . hujus libri.

515쪽

As6 L1b: IV. Adnotationes

XT. VI. Ri ν faxus fluit talis, qualis

sanguis victime recens mactatae, er grumipe iacentes erc. Alteram differentiam fluxus rubri proponit Hipp. in hoc Textu, & resultat a calore sanguinis, qui est rutilans,& splendidus, qualis a victima exit; talis color est adeo intentus , &perfectus, ut in grumis ejusdem, qui nigrescere solent semper conservetur. Hujusmodi color

est proprius sanguinis valde biliosi , idest sum- calidi, & spiritu foecundi ; a calore enim,& spiritu talis color producitur cum substantiae textura huic colori congrua, & necessaria eumdem colorem habet sanguis arteriosus . Quapropter censendum hunc fluxum succedere, vel in temperamento bilioso, vel a sanguine arte-rioso, in quo semper est hujusmodi color. ΑIte. rum sundamentum hujus disserentiae deducitura causa hujus fluxus assignata in hoc Textu, in

illis verbis, Morbus hic ex partu maxime cor

ripit , si quid in ipse parturiente aliquid

dilaniatum non prodierit , sed intus computruerit , O foetus exasperatus tuerit, per quae supponit ad exitum in partu destinatum aliquid non exiisse, sed in Utero remansisse, & putredine acre factum irritare orificia vasorum, &arteriarum, ut aperta maneant, sanguinemque

rutilum, & splendentem profundant, dilaniari non potest, nisi secundina secundum aliquam partem illius, ut saepe contingit, & in Utero remanens ibi putrescat. Potest etiam in separatione secundinae ab Utero hic dilaniari in aliqua Parte, secundum superficiem,& portio dilania.

ta remanere in Utero,&putrescere non solum quod dilaniatum est, sed etiam locus dilaniatus cum arteriarum dilaceratione in separatione prindicta, vel exesione per putredinem Ioci dilaniati, ii quibus, arteriis dilaceratis, succedere prinfusionem descripti sanguinis necesse est. Quid imtelligendum sit pro Foetu exasperato, valde o,scurum est, nisi metaphoricε accipiatur, prout accipitur in Irato, qui dicitur etiam exasper tus; & sicuti Iratus membra inordinate . incomposite , & violenter movet ; ita scelus, si hoc modo moveatur, in exitu potest dici ex. speratus, & in hoc motu potest dilaniari

Portio integumentorum, quibus tegitur, ta etiam cum violentia motus, facta separatione secundinae ab Utero, aliqua portio tenuis istius discindi potest cum ruptione arteriae , & enusione sanguinis valde floridi. Causae descriptorum sym. Ptomatum patent ex dictis, & reliqua in Teκ- tu sunt clara. Curationem aggreditur , primo spongiam Amidam dolenti parti admovet ad removendum dolorem, ut ipse fatetur, in quo humido spongiam humectet, non explicat; modus tamen loquendi indesinite demonstrat loqui de humido generico, quale est aqua, & non calida, qua usus est semper in sedandis doloribuς, quia haec fluxum sanguinis majorem efficeret.

sod frigida, quae ad silendum sanguinem mul.

tum valet; talem esse Hipp. intentum, declarant subsequentia verba, aut lim eum tenue, molle. rasum aquaseivda madefactum, hoc habet vim alternandi,ideo postpositum hoc adverbium spin. giae, α additum linteo aqua frigida madefacto. exprimit usum vel spongiae, vel lintei,&Mκκaqua frigida humectat, idem dicendum despon. gia humectata aqua frigida . Ad sedandos do. lores aqua frivida usum esse Hipp. ex variis lo. cis colligimus, & praecipue in doloribus a stu.

Xione partium externarum, quia fluxiones sistit.

quae sunt in motu, & quae in parte hoipitantur incrassat,& incrassatae minus affligunt, dum aculei suarum particularum obtunduntur. Printerquamquod sensus partis a frigido mortifica. tur , unde causa dolorifica minus sensibilis est organo tactus. Adnoto, hoc re inedi una non esse exercendum in principio , si sit ab abortu, sed tolerandus exitus sanguinis in ea quantitate, quae in abortu solet effundi . Secundo menses moventia exhibet. Praeter rationem videtur menses moventia exhibere , ubi fluxus est sanguinis ab Utero; nihilominus habito respectu ad ea, quae superius dixit Hipp. , est omnino rationabile;

ait enim, hujus fluxus causam esse quid diliniatum non prodiens, ad hoc, ut prodeat, menses moventia exhibeantur . Tertio incrassantia proponit maximE convenientia, ubi languis cum

nimia fluiditate, & motu, prout in casu prinsenti peccat, miscet vero Origannm , O Ptilegium , er Rutam, quae attenuant, di caIefaciunt, ut calorem a fluxu debilitationem sustineat, &augeat, ne ab incrassante materia exhibita 1uς cetur,& ut duobus symptomatibus timendis occurrat, impotentiae nimirum motus,& pusillanimitatis. Impotentia provenit a spirituum paucitate; hos multiplicant praedicta remedia . Pusillanimitas, quae non est nisi languor , sive frigus spirituum, quod obstat, ne anima in ea exequenda tendat, quae perageret, si isto frigore destitueretur. Hoc frigus tollit oliganum,&alia dicta. Ab liis praeceptum deducimus , ubi symptomata sunt valida, non solum morbo, sed etiam illis esse occurrendum, & remedia esse

miscenda, ubi remedia, quae morbum OPPugnant, sunt symptomatibus contraria, ut in casia nostro, in quo pro curatione fluxus conveniunt ilicra

sentia, quae spiritus invii cando opprimunt , &impotentiam,& pusillanimitatem augent, tunc huic damno obviandum, cum Hipp. corrigem do leniter virtutem remedii symptomatibus minime convenientem, & in casu nostro pro fluxu conveniunt incrassantia, haec nocent languo. ri, & pusillanimitati, corrigatur incrassaris ali, quo modo attenuantibus, ut Pule io, origano, Ruta. Haec , & alia descripta adhibenda, donec fluxus,&dolor intermiserit. Possunt etiam remedia sanguinem sistentia sit pra descripta praeberi, cum cephalicis calidis mixta , ita tamen

ut adstringentium vis sit superior . Quarto, a, minus o vero fluxa, ct dolore, ea, quae sursum,

516쪽

In Lib. II. Hipp. de Morb. Mulier. I

MIdeorsum movent, e purgant, exbibenda, ob

rationem dii iam tu pericu de Cachmia ob immo. derato fluxu sanguinis; sint vero levia ob virium debilitatem. Quinto Lac coectum, vel crudum bubulum propinat, non solum ad sanguinem incrassandum, sed etiam ad ejus calorem nimium, α acrimoniam moderandam, quam sanguinem floridum semper habere supra diximus, cum bilis saltem naturalis in eo redundet , prout opportunum esse visum fuerit, idest ubi multum in.

crassandum, Lac coetum, ubi minus, crudum; ubi major acrimonia, & calor, crudum, ubi minor, coctum. Pro quantitate determinanda consulendum robur ventriculi; Cum vero ut plurimum sit languidum, tutior via est a parva quantitate incipere,& hanc paulatim augere, donec ad libram unam , & duas perveniamus . recmorbus dicitur ab Hipp. debilis , quia longus, es es lethalis, es paucae ex ipso mugiunt. TEXT. VII. Cum Mulieri sanguis ab ari, culis fluxerit e c.

Dissicilis proponitur Textus, dum in hoc describit Hipp. fluxum sanguineum Uteri per sanguinem ab articulis provenientem lumbis, ercoxendlae, & certo nobis constat sanguinem ad

partes non deserri alio instrumento, quam arteriis, quae in Utero multae conspiciuntur, num rum venarum valde excedentes , & nulla arte.

tia ab articulis. re coxendice diramatur ad Ute. rum , neque a lumbis propriε loquendo detrendit arteria ad Uterum , nam quae superiorem uteri partem investiunt arteriae a vasis semin, libus, antequam Praeparantia vasa efforment, discedunt,&per has nullum obtinet consensum uterus cum regiorie lumbali, vel renum, cum praedicta vasa praeparantia ab arteriae Trunco de-Lendentis, a quo etiam arteriae emulgentes princedunt , diramentur; nulla vero arteria a renibus ad vasa praeparantia semen, vel ad Testes. nee ad Uterum protenditur; sicut nec a regio. ne lumbali; quapropter nec a lumbis materia utero subministrari potest . Et si cum lumbis, re tenibus, & Utero videatur mutuus esse consensus, hic potest provenire a proximitate arteriae emulgentis, & arteriae seminalis , quarum origo a Trunco magnae arteriae proximae habetur, non ab eo, quod vasa sint connexa, ut arenibus per hae , lumbis Uterus materiam suscipere valeat. Quibus stantibus , non potest asseri cum Hipp. dari fluxum sanguineum Ut ri ab articulis, coxendue, oe lumbis proveniem rem . Pro hac dissicultate enodanda consideram da qualitas fluxus ab Hipp. descripta,& etiam materia semiliaris articulorum , Sanguis exiens in hoe fluxu est mixtus cum glutinoio humore,

ait enim Hipp. glutinosum es ut cum sanguine, sanguis non est glutinoius, sed glutinosum est eum sanguine mixtum, speciem reserens illius humoris glutinosi, mucilaginosi, pellucidi. spermati similis in ligamentis,&ossium articulationibus existentis,& qui synovia a ParaceLD, ct Elmontis nuncupatur, & ab harum par.

tium vulneribus, sicut etiam ab illis magnorum

nervorum extillare Chirurgi observant, & a praecisis pedibus vituli recenter mactati profluere, Tybiis, docet experientia; ob similitudinem humoris glutinos ab Utero cum sanguine fluem iis cum synovia, seu humore articulorum Hipp. hunc fluxum ab articulis vocat . Hunc fluxum sanguinis cum glutinoso humore mixtum aliqui Medici existimant esse fluxum sanguineum ab Utero, cum hic nullam habeat partem in hoc fluxu, iit probat Hipp. subsequentibus verbis, Illud vero, quod ab Uteris, er cavis venis ηιε. xit sanguis purus es , cum hic purus non sit , ab utero non procedit. Unde proveniat hie stu-xus, clare decidit Hipp. in illis verbis, Cum M Leri sanguis ab articulis fluxerit, cum vero hic fluxus ab articulis ob rationes supradictas evenire non misi, inquirenda alia causa , & origo, quam mihi videtur demonstrare Hipp. in illis

verbis, mum Mulieri sanguis ab articulis smxerit a partu, aut a labore corruptae , idest vitiatae ,& contaminatae; quo vitio λ Illo, quo glutinosum in sanguine colligitur, &est indispositio sanguinis . per quam serum istius ex sui natura concrescibile concrescit, re in glutinosum quovidam corpus transii , quod cum sanguine per Uterum exit. Causa concrescentiae seri est calor.& experientia hoc docet, cum serum sanguinis

non uri sum moderato igne alteratum, tamquam alliumen ova concrescat; a partu, 1 l bore incalescit sanguis, ut demonstrat alter

tio pulsus in frequentia , & turgentia in ut que casu ab hujusmodi calore serum famguinis pro dii positione naturali ad concretionem aucta concrescit cito. De hoc sero concrescibiali videantur Recentiores. Haec est causa gluti. si in sanguine existentis;& quia hoc glutin sum est a materia serosa, quae naturaliter fluit ad articulos, fluxus sanguinis cum hac materia dicitur ab articulis, non ratione partis , sed ratione materiae . Causa fluxus est eadem, nempe calor in partu, re labor ; ab his enim oriseia vasorum Uteri dilatantur, & magis a conatu partus; per hanc dilatationem fluxus succedit, quem faciliorem reddit impetus sanguini communicatus a calore partus, & a labore . Cura.

tionem su tu incipit , eo quia intendit Hipp.

indispositsonem Uteri in dilatatione vasorum consistentem primo tollere, cum hac permaneno te nullus sit fluxui finis. Sussitus describitur una

cum modo executionis. Solum adnoto, Zeam

esse Speltam. Semodium, legit Foesius, sem, sextarium, pendet uncias decem. & secundum Rhodium uncias sex cum dimidio . Semen se pentis, apud aliquos est Semen sanctum , d, istum .rsan semen Serpentis, eo quia vermes enecat, & nomen Arpentis Antiqui omni reptili adaptabant; propiE tamen accipitur pro CanaMI, quod nil aliud est, quini terra quaedam arenosa ab aere cadens tempore pluviae, quae Rrr vermea

517쪽

vermes enecat, & qua seruminantur vasa sisti. lia rupta: ita habet Mat las in Tractatu de Semine sancto. Ultimo loco Semen Erasimi tomrefactum exbibet , i satis habuerit aegra ; legit Foesius, quod β satis esse videatur, idest

pro restrictione fluxus ad corrigendum viscosum mentem convertit Hipp. semine crysmi, a quo attenuatur humor glutinosus , torrefacit hoc semen, ut aliqualem adstrictionem acquirat, quo findi Rbaubarbarum torrefit pro alvi fluxu , &habemus praeceptu in miscendi attenuantia, cum

adstringentibus in hoc, & similibus casibas. Reis thitia in Textu sunt clara.

TEXT. VIII. Fluxus fulvus suis, velut ex

ovo vitioso ero. Eκplicatis fluxibus sanguinis per Uterum adfluxus diversi coloris explicationem transit , &primo ad Fulvum, quem distinguit in incipiemtem, & in perseverantem. In incipiente dicit,

colorem illius esse smilem colori ovi viris, in

quo praedictus color observatur, & talem in ovo vitioso, seu corrupto inspicimus. Dubitari potest, an a putredine in Utero vitio illius concepta hujusmodi colore tingi possint humores in eo corrupti, vel cum tali colo. re a venoso genere accipiat Uterus . Dubium enodabit conlideratio temperamenti aegrotantis,

quod si non suerit biliosum, nec calidum , &Uteri vitiati signa extiterint, vel aliquod insomtunium ei contigerit , ab Uteri vitio hunc su-xum pendere decidendum. Si temperamentum fuerit biliosum , nullo apparente signo vitiati Uteri a toto credendum , ct in hoc casu graveolentiam ab Utero suscipiunt, vel ob moram, vel ob vitium istius; nam si putredinem in massa sanguinis contraheret, febrem excitaret, de qua nullam mentionem facit Hipp. in hac pr ima par. te ; quapropter in hoc fluxu semper est vitium Uteri, quotiescunque adest graveolentia in materia fluente sine febre, etiam si ad fluxum comcurrat vitium totius; Uterum inflammari dicit, hoc est incalescere. Nam apud Hipp. Inflammatio sine febre incalescentiam signi at . Hac incalescentia non est accipienda tanquam causa fluxus, sed tanquam effcctus , eo quia Textus prius supponit fluxum , quam incalescentiam. Dolores in praedictis partibus succedunt depe

denter a connexione cum variis partibus; nam collum Uteri secundum partem anteriorem mediante Perithonaeo, vesicae, & pubis ossibu , posterius intestino recto, & ossi sacro connecti.

tur, ac circa pudendum cum ano coalescit, hiateribus Perithonaeo cohaeret , & Ilio ossi per ligamenta unitur, & Utero assecto omnibus istis partibus assect io fit communis. Multa prodeunt, idest fluxus est copiosus ob quantitatem materiae ad uterum fluentis, ob debilitatem partis recipientis, dum ob hanc tarda succedit in suis vasis circulatio,&ob moram contenti humoris corruptio in majori quantitate contingit, quams circulatio celeri motu perageretur, & ex perseverantia fluxus celeriter fluit materia, idest

cum frequentia, itaut fluxus continuus evadat; a continuo fluxu via istius magis semper dilat, tur. Perseverante hoc fluxu, putredo major invalescit, ut succedit in omni putredine, ob trutum axioma, Putridum tangens non putridam, facit putridum. Hoc putredinis augmentum in. dicat Hipp. in illis verbis, resant putre.

facit, quam maxime id feri potes . Hie status

fluxus cum magna putredine distinguitur a rigo. re , quem parit humor vellicans , partes inem.

branosas, quas habet Uterus, quod fluit es simile succo a carnibus assatis stillanti , & incupientem vasorum corrotionem indicat , a qua fluens sanguis guttatim, re mixtus humori ex. crementitio dictum colorem imprimit . & est principium ulceris, dc hoc innuit HiPP. , quam do in curatione dixit ; Si vero ex hac Dioeta ab insammatione, er uti eratione hi renIur. Febris cum istis symptomatibus conjungitur; ubi enim adest insignis putredo cum principio ero sionis alicujus partis, febris accenditur. Causam non indicat aperte Hipp. hujus fluxus, sed aputredine, a calore, & acrimonia propria bilis in humore putrido colligimus esse calorem Uteri putref. ictivum, qui semper magis augetur a putredine, ut videatur proprius inflammationis; haec est causa esliciens; materialis non potest esse, nisi serum multa bile saturatum , quod supponit Hipp. purgando totum vomitu,& purgatione. Prognosticum hujus morbi, patet a Textu. Curationem incipit ,si abis Febris a Domitivo va. lido; nos contenti erimus moderato aliis in Ioeci, descripto, postea intermissis aliquibus diebus

Purgans per alvum exhibet , ut ca chimia insuperiorisus, & inferioribus vasis existens minuatur. Mcundo Dicetam constituit, a qua suxiones aqzo se, tenues fiant, ut cum his conditionibus materia in Utero existens citius purgetur Purgatio enim uteri praeparanda est,ut humores fluidos faciamus, ut de alvi purgatione sancivit Hipp. Talis Diceta nobis regula debet esse pro dete minandis medicamentis, quae valde fluxiles reddunt humores, & sunt, quae moderatὰ attenuant, decoctio istoruat exhibeatur, ab aqua, vel jure, in quo decoquuntur fluxibilitatem majorem accipiunt humores. Tertio humore fluxibilin. aqueo reddito medicamentum aliquod ex descriptis adfluxum Uteri in fine hujus libri a num. 69. usque ad 77. exhibet mane jejtino somaiso, α

talia medicamenta sunt adstringentia , re fluxum humorum cohibentia, & cum istis medicamentis aliam Dicaeam imperat a priori diis rentem; debet enim haec convenire Ciam medicamentis adstririgentibus, & incrassantibias. Quadit O Utero providet, quatenus est inflammatus. vel conclusum eius orificium , cum haec sint impedimenta cuiationis, & de his actiam est superius. Quinto his remediis non cedente fluxu caput purgat, ob rationem alibi dictam,&haee purgatio errΘnis, & masticatoriis promovenda

518쪽

In Lib. II. Hipp. de Morb. Mulier.

da, ut alibi pariter determinatum est. Reliqua in Textu sunt clara . Solum adnoto, si curetur Mulier,& Uteri humidi remaneant, hoc est ab eis extillet aliqua humiditas, sine molestia ex. siccandus est Uterus, sed solum iussi tu , cujus normam dedit Hipp. in fine hujus m. num. 7 & adnoto , Dicetam exsiccantem proponi ab Hipp. in illis vehias, frequenter jejuna vomat, et postea parum prandeat . De curatione fluxus cum sebre, quam aliquando conjungi cum hoe asseruit in Textu, non agit Hipp., vel quia desperex de curatione, vel quia sit curandus eo modo, quo uIcem Uteri curantur , quo modo vere est curandus , & talem curationem superius exposuit.

TEXT. IX. Fluxus albus Ρit, velut alba asini urina, ct in facie sunt Tumores albi oee.

Fluxum album in describit Hipp. , cujus cau sam deducimus a Textu per illa verba, aut etiam vomuerint velut acidam aquam. Acidum sum abundare hic vomitus indicat, non solum in venistriculo, sed in universa massa sanguinis,& praecipue in istius sero, quod ob vitium sanguinis, vel

ventriculi redundat magis, quam status natur Iis sanguinis requirat, ut demonstrant accidemtia in Textu descripta. Serum acidum hoe: habet proprium, ut in vasis nullam patiatur coagulationem sensibilem, sed una cum reliqua iraalsa in minimas particulas divisum fluit; ubi vero ab arteriis in porositates partium, vel canaliculos in istis excavatos effunditur, Ob dispositionem . quam habet ab acido ad

Concretionem, seu incrassationem, in istis si dici moretur fixatur, & remanet cum tumore partium recipientium, & quae in Textu enumerantur symptomata superveniunt; in aliquibus crassitiei signa observantur, nam fi presseris digito, notae, seu vestigia pressionis parti

pressae imprimuntur velut in fermento, cum in particulis humoris serosi coagulati non adsit vi tus elastica, perquam particulis compressis, abi to opprimente, ad pristinum situm redinctio per. mittitur. Hujusm i serum cum sanguine ad Uteri vasa delatum continuo cursu sua aciditate irritando sibi exitum parat frequenti fluxu extra pudenda. Copia hujus in Utero colligitur, quia est via expurgationi destinata,& tanta est,

ut gravitas,&dolor in eo persentiatur, cum ob quantitatem exitus materiae fluxae retardetur, &Consequenter ut in copia congregetur in vasis Uteri necesse est , non obstante aciditate irri.

rante. & eopia ejusdem seri delata ad glandulas . a quibus ducius salivales oriuntur; os sintiva implet. & ab acido salivae vel manifesto,

vel occulto ulcera in ore sunt . oc ab eodem inventriculum per glandulas tunicae villosae effuso mordentur illius membranae, & praecipuὰ si jejuna sit; nam tunc deficiente acidi moderatore, qui est cibus, majorem in sua actione vim obtinet. incessus per acclisem locum di Llem inducit respirationem; nam ratione hujus motus copia sanguinis ad pulmones tendit, qui eum ob spirituum inopiam tarde circuletur, haec in pulmonibus stagnat, ejus vasa implendo,&oppressione motum liberum, & expeditum eo. rum prohibendo dissicilem ficit respirationem. Ab eadem copia seri implente vasa, & porosistates partium inseriorum eum tumore oppressi inusculi,&nervi illarum motus impotentia corripit, quam majorem facit spiritus animalis penuria , oc inertia , & impeditus eorundem imfluxus ob impeditam ab opprimente nervos h more viam. Deficientia spiritus vitalis in hinmore stagnante, quia serosus partim, & etiam

terrestris non ita calefacit partes extremas , ut

stigori aeris ambientis non sit superior; ideo ab hoc restigerantur. Pusuu in maxillis rubentes, parvae, aquose, ct malignae. Dissicile est concipere, quomodo in redundantia seri, & in sanguine spiritu depauperato possint reperiri pustulae ruiantes in maxillis, quando faciei immor est albus, es partes ambae sub oculis tument, ct Misopiformes sunt , Et color totius corporis es exalbidus. Nihilominus cum in tali habitu corporis ab Hipp. descripto tales p stulae sensibus appareant, de existentia istarum non est dubitandum, quomodo dubitandum est de causa, quam elicio a natura massae sanguineae in hoc habitu, in quo serum cratam, quia sa-cile coagulabile redundat, & sanguis pro majori parte etiam crassus, quia spiritu vitali deis

pauperatus; unde remanet solum aliqua portio languinis tenuis, & spiritosi, a quo actiones v, tales, licet debiliter, conservantur. Hic sanguis suum habet serum, non adeo crassum, & cum per circulationem deponatur portio sanguinis hujus in porositatibus partium ab humore crasso, aliquae particulae istius detinentur in superficie cutis . quae effervescendo, & sermem tando ob impeditum motum pustulas rubrasessiciunt , quae rumpuntur , aquam etamdunt, dum serum cum sanguine mixtum pereas exit,& dicuntur etiam malignae non ratio.

ne humoris, sed ratione malae conditionis coris poris, in quo calor naturalis est debilis , & ul. cera, ubi calor est debilis, sicile malignitatem contrahunt. In maxillis apparent hae pustulae. eo quia sanguis tenuior facilius per motum cor dis ad superiora impellitur, quam crassor, qui sua gravitate vim impullus sursum vincendo ad inferiora tendit, ct cum cutis in facie sim, ximE tenuis, pustulae etiam ibi facilius elevamtur. Curationem proponit Hipp. primo cum medicamentis purgantibus serum, & pituitam,

prout indicat in illis verbis, quae bilem flavam

non purgant purgatio reiteranda epicratice, prout demoni iratur ab illis verbis , exhaurire oportet, quum redundarint per marmaca. Redundantia humoris, ut in Cachexia , non 'test tolli unica purgatione, quapropter reiteram da, & epicratice exercenda cum maximo com modo, quia talis evacuatio vires non debilitat.

519쪽

soo Lib. IV. Adnotationes

Diminuta redundantia humoris diuretica prinbenda, sunt autem illa sale volatili praedita, quae sanguinem sundunt, re calefaciunt, & urinam

movent; inter quae Nasturtium aquaticum, PLperites , Semen Dauci, Saxifragiae'. Caput purgat, ut etiam per hanc viam a natura humo. rum eductioni apertam serum, & pituita educatur, eduxit per secessum, Irar urinam, educatur etiam per nares,& OS, cum Per has partes sit commoda evacuatio; re ita totum corpus aeolluvie setosa, & pituitosa purgabitur, & ca.

t a multis morbis, quos colluvies praedicta in eo collecta parere potest, praeservabimus. Ita. Dies prohibetur, idest balneum, quia humectat,& exsiccatione morbi curatio indiget . Num rem serosum, qui continuo ab indit positione maia viscerum generatur, decoctione Epthdimi evacuat, ne redundantia istius de novo contingat; ideo laudantur frequentes , sed blandae purgationes . Deambulationes suadet, a quibus humor serosus paulatim resolvitur, vel ad emunctoria ducitur, & calor naturalis excitatur, re roboratur, quod iaciendum est etiam medicamentis,

ct praecipuε aromaticis, post cibum. Plura vide de Cachochimia pituitosa in Practica Medicina

Hippocratis.

TEXT. X. Fluxus albi alterius Curatio. Purgatur altam subluteum oec. teus color in humoribus est color bilis v, tellinae, similis colori lutei Ovi; Subluteus, est color luteus dilutus minus intensus; diluitur coelat luteus, & fit minus intensus ad album ver. gens, ideo dicit, purgatur album subluteum, ab

admixtione serosi humoris, eo modo quo aqua omnes colores diluuntur, & remittuntur. Cinior iubluteus in hoc casu non est signum remissionis acrimoniae bilis vitellinae, eo quia ab hac ulceratur Uterus; qua de causa centendum se. rum , quod sui miscella diluit colorem luteum bilis vitellinae, non esse aqueum simpliciter sine ulla acrimonia, quia demulceret illam bilis, di ulcerandi, corrodendique potentiam frangeret, eo modo quo ab aqua simplici quaelibet acrimonia frangitur. Serum ergo , a quo bilis vitelli. na diluitur, in proposito casu non est aqueum smpliciter, sed acre; acrimoniam accipit a particulis salinis massae sanguineae in eo dissolutis,& quae redundant in dicta massa bilem vi teli,

nam congregante, ab eisdem serum urinosum acre redditur, & in exitu per vescam mordet,

s lancinationes infert; hic humor ad Uterum delatus ulcerat, ab ulcere febris, a febre stir,

vigiliae, oe mentis emotiones ; in sanguine bilio. so, fermentum febrile etiam debile, tumultus vehementes suscitat, ob facilitatem sanguinis bi. liosi ad immoderatas effervescentias. Respiratio Ei cilis apprehendit, quando fesinanter aliquid egerit. Hoc accidens supponit debilitatem. languorem spirituum animalium, & praecipuernuiculorum respirationi inservientium . Actio eum seiunatione exercita promptitudinemn cinpiam , & agilitatem requirit spirituum , etiam

illorum, qui respirationi una cum musculis proeptiis serviunt, cum dicta actio, si totius corporis motum exigat, respirationem augeat, quam

cum spiritus musculorum p dictorum fuit inere,& regere non possint, ob eorum languorem, sequitur, ut nisi cum conatu, & dissicultate res pi. ratio exerceatur. Hoc apertε patet in convalescentibus languidis, dum a levi motu, & par. vo dissiculter respirant, nili ob languorem spirituum , per quem cum dissicultate movent di.ctos musculos, cum nulla alia observetur laesio in partibus respirationi praesidentibus. ob eandem causam, nempe spirituum languorem. par. tes in exercitio operationum cum aliqua selli. natione exolvuntur, idest multum debilitantur. In curatione hujus morbi purgationem omnem praetermittit, ob moκ demonstratam virium deis

bilitatem . & spirituum languorem,& solis demulcentibus acrimoniam humoris , re adstrin. gentibus utitur; in primo genere est Mecona, seu Peplum album, idest semen Papaveris albi , & monemur optata locum habere in huju1 modi afluctu , quia acrimoniam valide contemperant , motum humorum effrenem ad uterum cohibent, eorum substantiam incrassant.& fluxus iniiviratur, & demulcetur; ideo Laadanum liquidum Uriniatum etiam Convenit,

Nepenthes, Philonium persicum, O pH. M Cynoglossa, addit semini Papaveris Urticae semen,

quod cum diureticum sit, materiam per urinam ab utero divertit; ad ulcera dicitur etiam valere dictum semen . In genere adstringentium est

radix Granati dulcis, er folia, Galla, ac Rhesem,

idest granum tinctorum, quae exhibenda modo, quo iii Textu Issores albi Uraicae mortuae habentur pro specilico, sicuti flores purpurei alterius disserentiae Urticae mortuae, sunt specificum in Dysenteria . Λdvertendum tamen, ad adstringentia deveniendum lotuin moderata humoris

acrimonia, quam moderationem , ut cito affe-

quatur Hipp. sorbitiones ex amridalis . oe sesamo imperat. Reliqua sunt clara.

TEXT. XI. Alius fluxus defuit multum,

Delut urina ovilia oec. Λlteram disterentiam fluxus albi seros proponit Hipp. in hoc Textu, in qua disterentiam, teria exiens est smilis urinae ovillae; idest materia est tenuis, aquosa, & clara, sine ullo inditio qualitatis vitiosae, prout Iicet colligere a

proposito casu, in quo nulla enumerantur signa acrimoniam acidam, vel salsam indicantia, sed solum materiam quantitate peccantem demonstrantia per illa verba miatum fuit , ec his conditionibus distinguitur hic fluxus ab eo propo sto sub num. 9., cujus materia est similis urinaeasni, idest crassiuscula, & vitiosa qualitate insecta, prout demonstratum fuit in Com. cit. Temtus . ciuis signorum, quae recensentur expli. eatae manent a dictis in Textu nono ; Serum, licet tenue, di aquosum, colle tam in 'tiribus,

520쪽

In Lib. II. Hipp. de Morb. Mulier. 1 o I

2 pedibus , t mnorem istarum partium incit, crsi tomprimatur digito, foveam retinet, eo quia fagnando crallitiem acquisivit, quomodo aqua stagnatione cralstiein contrahit. Impleri a par-- cibo inditium est languidi sermenti acidi ventriculi, quod a parvo cibo moderatur . & ideo fames a parvo cibo latiatur, vel debilitatis Dbrarum ventriculi , quae nisi leve pondus parvi alimenti sustinere pollunt, vel debilitatis calori sejusdem ventriculi , copiam flatuum generantis, qui a parvo cibo etiam agitati dilatantur

extendendo membranas ventriculi, eo modo quo

distenduntur, quando illius appetitus a magna cibi quantitate latiatur. Ab hoc parvo ci, in. flammatur Patiens, idest incalescit ; ob dicimenim causas malae conititutionis , & debilitatis ventriculi, huic cibus etiam parvus est molestus,& sicuti a qualibet molestia totius , vel partis observamus totum, vel partem incalescere , &etiam a tota apprehensione molesti; ideo a cibo

moleilo incalelcit ventriculus. & cum ventriculo caput; unde dicitur inflammari . Causam incalescentiae a molestia, puto non posse redidi, nisi in agitationem spirituum in parte affecta existentium , & in concursum aliorum spirituum . quos molellia partis ad se vocat ; ab

agitatione enim actio eorundem augetur, ut observare licet in igne a vento exagitato, quem si non extinguit, auget , & , concursu aliorum spirituum majus augmentum suscipit calor , ut observare licet , ubi spiritus sunt magis debiles a qualibet molestia magis incalescere, quam ubi sunt robusti, eo quia isti vim Iestiae res stunt, illi cedunt ,& exagitantur. Ubi iter fecerit, oe opus aliquod obierit , anhelatio, O dolor ipsam corripit, cujus causa explicata suit superiuς num. 9., & quia in omni exercitio, & labore partes ob debilitatem, & inopiam spirituum valde defatigantur, ideo etiam dolent, sicuti dolent partes robustae defatigatae a labore emcedente suum robur. Causam hujus Cacochimiae serota in hac mala ventriculi constitutione invenimus, a qua alimenta imperiecte digeruntur, re in massam chylotam, sed valde serosam a eunt, & talis indispositio ventriculi potest contingere in temperamento bilioso. & pituitolo,

ideo etiam dicit Hipp. in curatione , s Mulier fuerit temperamenti silis, Mip tuitos , dennom

strans talem assectum utrique temperarnent advenire posse; a massa languinis etiam indit diu. ta, & alterata quotiescunque alteratio ad seri sim colluviem colligendam si efficax contingit in temperamento pituitoso languine nimis refigerato, & biliolo sanguine nimis attenuato, in seri copiam resoluto. Curationem hujus affectus incipit a purgatione per vomitivum, quod etiam per ali um purget, sumpta indicatione a redundantia humoris seroti, qui per ambas has vias purgatur in magna quantitate, iacita etiam ualde minuitur dicti humoris redum dantia . Verum admonet , tale remedium non

esse commune omnibus individuis simili morbo affectis, sed soli1m Juvenculis, & viribus inn- stantibus; quapropter in senioribus, & viribus languidis ab lim remedio abstinendum, & alia mitiora ridragoga propinanda. Post hanc pu

gationem caput purgat, ob rationem paulo superius traditam, & purgat per medicamenta, quae vel bilem, vel pituitam educant, prout te peramentum fuerit vel hiliosum, vel pituitosum, ut clare patet ex Textu, cic hujus rationem exposuimus superius in alio Ioco. Secundo , minorata serosi humoris plenitudine, reliquias istius expurgare, re collectionem novam ejusdem prinhibere tentat, quae est altera intentio a natura hujus morbi deducta. Serum in magna quantibiate exhibeto,dc ut magis purget, & ne stomacho molestum sit, coectum exhibet , & hac ratione ventriculo, cujus debilitati non convenire serum videtur. opitulatur, ct per multum tempus in exhibitione seri perseverat . Ad hujus usum duo requirit Hipp., anni tempus , cujus ratio superius demonstrata suit,&ne lienosast Mulier; multis enim in locis in limis assectibus serum reprobat Hipp., & serian quia est aquo. sum,&lienem aquae sedem determinavit; hinc monemur per Hipp. in assectibus lienis abstinendum a sero. Huic Hipp. indicationi vere rati nati supplere possumus medicamentis B rQο-gis blandis per repetitas vices exhibitis, vel etiam omni die cum syrupis magistralibus. Amram, tibus serum blande educentibus , quibus addi

possunt, quae ventriculum corroborent ; Talia enim medicamenta non habebat Hipp. aetas eracepto sero, ideo hoc utebatur . Mirandum in hoc Textu Hipp. serum exhibere in tali quantitate , ut pro cibo serviat, dum hune omnino interdicit, ut patet ex Text. cum ad vesperam

solum vinum dulce aquosum, si opus babuerit.

concedat; & apertius in subsequentibias verbis, cibum vero ne contingat . Si vero debilis fuerit, sorbitionis modicae usum permittit. Cessabit ad. miratio , si considerabimus Hipp. intentum esse in hoc casu valde exsiccare, ut patet ex illis verbis, tibi Dero bis factis socior esse visa fuerit.& est tertia indicatio a natura redundantis se sitatis, & a causa istius deducta , cui satisfacit

purgatione, & Diceta rigorosa, quae duo contibnentur in sola, sed larga exhibitione seri cocti; coctum exhibet serum , quia magis nutrit, α licet ut purgans exhibeatur, portio tamen illius cedit in nutrimentum; Dioeta enim rigoroia exHipp. multis in locis est potus aqueus . I iij Dicetae consilium est omnino observandum, quia maxime proficuum in curando hoc assectu , &omnibus aliis a copiosa serositate pendentibus.&s in hac Dicetae severitate aeger consistere non possit, ab hac paulo recedendum. Tempus comsistendi in dicta curatione exsiccante, non est deis terminatum , sed hoc determinabit Medici prindentia ; ideo ait Hipp. Postquam autem tm

stiuum tibi e se videbitur, a Diil cesset, es cibis

I utatur

SEARCH

MENU NAVIGATION