Medicina practica rationalis Hippocratis sanioribus neotericorum doctrinis illustrata. Opus Pompeji Sacci ..

발행: 1717년

분량: 612페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

521쪽

so 1 Lib. IV. Adnotationes

titatur, quos determinabit Virium status; & si conjungitur cum hoc fluxu, non habet illa ac

,d extremam aeger devenerit debilitatem, a uicta cidentia descripta in Textu decimo. Tertio, pro Di et a recedendum ,& lblidis cibis nutrienda curatione medicamenta exhibet bilem, & pitui. Patiens, qui tamen non valde nutriant, di de- tam purgantia. Causa hujus fluxus ergo statuen seribuntur in Textu. Hujusmodi indicationem da est bilis flava cum sero, leu pituita cominiae ante oculos habeant Medici, qui decoctis exsic- ta, quae in massa sanguinis redundat , & pereantibus,&Diceta paritere. siccante talem fluo. Uterum continuo fluxu purgatur. Pituitam, rem Orant. Ubi corpus fuerit exsiccatum Ute- seu serum commixtum demotastrat tumor nisiu, a copiosis fluxu humorum valde humecta- dum, oe Tibiae, oe oculorum , ct lacoinae abius, & debilitatus cum magna vasorum dilata- oculis prodeuntes in voluntarie, quorum acci iione, exsiccandus modo descripto ab Hipp. in dentium causae deducuntur ii dictis in superio. Textu. Abstergentia sint primo in usu; talis est ribus Textibus. Ulcus Uteti a complexu bilis, faex sint, postea acerba, idest adstringentia. Ex- α pituitae succedit, per admixtionem enim bi. seeata Muliere , h remediis quiescendum , ct lis pituita fit corrodens,&exiilcerans. Pro cinoptimo victu nutrienda , I quo si siccitas non ratione observat Hipp. tumorem partium , &auseratur, & non renutriatur, Lac bubulum bi- corporis . Si rumor fuerit vehemens , idest ex. hist pej quadraginta dies calidum de Vacca , cedens, purgationem per alvum molitur; sive- per haec ultima verba indicat spcciem lactis, nem- ro suerit minor, per vomitum, i secessu inputam vaccae, quod maxime nutrit,&qualitatem gat. In priori casu timet concurtum m ijorem illius, nempe caliditatem connotat, quia sit i in humoris ad partes tumentes a conatu valido ten. ius animalis, non externi agentis, per illam enim dente a partibus internis ad externas ; & quia est Lae aptum magis nutrire, re est documen- multoties in magnis intumescentiis a quantitatum servandum in exhibitione Lactis pro nu- te humoris calor naturalis sutacatur cum spha. tritionis fine; quantitatem Lactis , di modum celo, ad evitandum hoc periculum vomitum sumendi determinat in Textu Hipp., exhibem prohibet,&pro purgatione liu moris redundandum Lae praedicto modo per quadraginta dies, iis purgantibus 1 blitin utitur. In secundo vero nempe primo die duae heminae, omni die unam casu, quia tumor parvus est, vomitu , & pur-

addendo, Que ad sex heminas, oe postra δε- gatione movet; hoc praecepto usus est in lup

erescendo usque ad duas, ct iterum redeundo riori num. in quo vomitu purgavit, & erat tinad sex, ct Mic usque ad complementum quadra- mor totius, sed non eX primitur vehemens, prO. Vistis dierum. Monet Hipp. Mulierem pituito- ut exprimitur in hoc Textu . Secundo epicrati. Iam in tempore usus Lactis cibis pauciistinis esse cξ purgat cum Sero . ut superiori num. docuit, nutriendam, quia cum minus caloris sit in hoc & quia pituita crassa sorte redundat. addit Sal, temperamento, quum in biliolo, minori etiam ut resistentia pituitae crassae seti simplicis actio- indiget cibo. Latiis potu ad finem quadragin- nem, & virtutem contemnens abstersiva, &iγta dierum perducto, Adiantum exhibet, quod ritativa salis efficacia vincatur, nec alia ratione exsiccare, & attenuare scribit Schroderos , ct admisceri potest Sal, quod ratione humoris acris manus in Clavi Schroder. , & per urinam corrodentis Uterum, non videtur convenire, ni- etiam ducit. Hinc docemur, post Lactis usum si pro purgatione; Si serum pro purgandis liv- insccantia adhibenda; deco Ium Santalorum, moribus exhibetur, manifestum est exhibendumor Rosmarini in hoc praestando, summe valent . in magna quantitate ,& quousque Medico coa

Hune morbum curatum reviviscere monet Hipp., stet de magna diminutione humoris peccantis, ideo recidivae curationem proponit. Satis clare ideo nec quantitatem, nec tempus huius rem

prognosticum addit, putredinem Uteri minando dii determinavit, sed judicio Medici reliquit. in senioribus, ab humido enim copiose affluente Tempore ieri Mentham edendam praebet, ut Iaxatur textura Uteri, a laxitate putredo cum ventriculus in redundantia pituitae semper deditatutione fibrarum in sua componentia. bilis corroboretur, & indispositio hujus humo TEXT. XII. Alius fluxus. Purgatur velut ris causa, quacunque in parte existat, tollasur, ex ουο crudo, luteum subalbidum , ct ulcerat pu- & ut advertus seri virtutem aliquibus stomacudendum ere. molestam corrigat . In desectu seri Lac a i Hic Textus primo intuitu videtur repetitio num ciatum per quatuor dies exhibet; unde Textus decimi; utroque tamen attente contae- magis confirmatur Serum exhiberi , rationerato, disserentiam cognoscimus; ibi enim locu. purgationis. Animadvertit, Lac, G Serum tum esse de bile vitellina cum sero commixta. lieno in Mulieri non esse exhibendum , prout demonstravimus; hic vero loqui de bile tantum- pluribus aliis in locis animadvertit , & alibi modo flava cum pituita commixta, ex multis etiam rationem dei non stravi ; Nec satu α,

colligi potest;& primo quia ait, Seniores prae. nec exangui. sed sice las iis, ct seri laudateipuὸ hunc morbum corripere, in senioribus ve- medicamenta purgantia in parva quianritate, ro bilis vitellina non redundat, deficiente calo- & per aliquod tempus exhibita pro purga' re illo intenso in istis, qui est necessatius adge- tione epicratica . Aqtiam Tettitii maxime con nerationem bilis vitellinae. SecundΛ febris, quae venire video, quapropter in Seri desectu usus

panda.

522쪽

In Lib. II. Hipp. de Morb. Mulier. sos

panda. Tertio exsicrationi totius per Dicetam

incumbit, ut paulatim i uccedat , sine humoris laisi exacerbatione, quae lolet contingere avat, dis exsiccantibus humiditatem, si citatena moderantem nimis cito retolventibus I ideo alimem tum differt, usque . Mi vesperam tempore usus lactis, vel seri . Pro alimento sorbiIIontan tantummodo exhibet, quae conlittit in aliquo ali.

mento solido ad formam liquidam redacio, &paucum vinum dulce, o hoc si opus h..buerit, nempe si vir et fuerint dehiles . Ad vesperam exhibitionem alimenti dissert, s ebru non imvadat nocte; nam si invadat , etiam sorbitionem prohibet, quod intelligendum est de tempore invasionis febrilis proximo tempori cibationis; nam eligendum est illud, quod multum distat a tempore invalionis sebrilis, S. tale, ut cibus exhibitus misit esse concoctus in tempore intermedio inter assumptionem cibi , ct invasionem febris, cic hanc regulam cibandi tam tum existimat Hipp. in febribus , ut nec sorbitionem audeat exhibere in tempore sebrili accessioni proximo. Post dictas purgationes subjungit: Et ubi tibi tempestivum Oibum fuerit,

Uteros colluito. Tempestivum videtur Uterum colluere . quando materia per illum exiens in parva copia fluit; nam tempore copiosi fluxus exercita collutio majorem copiam humoris ad uterum vocat. Collutiones convenientes in praesenti casu describit Hipp. animadvertendo,

se post collutiones prodeat aliquod cruentum, velut ab ulcere per acerba idest adstringentia

postea colluito. Adstringenda enim sunt vat, rum orificia, ne fluxus 1 anguinis per collutio. nes antecedentes superveniat. Quid agendum sit tempore collutionis, & in eo dictas collutiones intermediante, clare exponit Hipp. Si conceperit Mulier, ab hoc morbo liberatur; lignum essenim nativum robur utero restitutum esse, re excrementa in Utero defecisse, cum multa excrementa in integumentorum scelus elaboratione consumantur. Si revertitur fluxus postquam primo cessauerit, perit Mulier, eo quia hujus morbi causa talis est activitatis, & tales habet radices, ut extirpari non possit . In senioribus Uterus computrescit , eo quia in isti, Uter

magis debilis, ejus textura minus constans, exa mentorum major congregatio, calor languidus, ct ex istis causis confluente excrementorum coopia ad Uterum, necesse est, ut putrescat.

Τ T. XIII. Fuxus alius. Fluit subluteum velut ex ovo, ervis sum, oe venter imus inimmescit, ac durus fit oec.

Differentia Fluxus in hoc Textu proposita non differt a praecedenti, nisi ratione qualitatis materiae; in illa peccat bilis , & pituita . sicut in hac, sed in illa prima disterentia hilis cum

pituita miscetur in tali quantitate , & cum tali qualitate acri, ut corrodat. Pituita etiam est

tenuis, oc fluida; in hac est crassa, viscosa,&albumini ovi in viscositate similis; color est M. luteus, idest subflavus a parva mixtione bilis.

Per quam corriniere non potest, & ex his resulistat differentia, ratione qualitatis materiae pituitolae, quae est valde crassa, ratione qualitatis b, lis, quae est magis moderata , & haec moderatio potest etiam reduci ad minorem quantitatem bilis cum pituita mixtae. Potest etiam assigna.

ri alia differentia hujus fluxus a praecedenti, &colligitur a Textu, in quo apparet hunc fluxum procedere immediate ab Utero vitiato, & hujus vitii signa sunt imi ventris intumescentia, dur ιies, dolor ad contactum , dolor ad pubem, erad pudenda, ct ad lumbos irruens; quae omnia.

ratione situs, ct connexionis, Uterum male assectum ostendunt, sicut animi deliquium, amxietates, perfrigerationes, oe μῶν multus, o pulsus ad manum accelerantes debuer deficientes, ct satim pereuntes. Hujusmodi accidentia ab imo ventre male affecto pendent, & eum demonstrent ventri Ium, re cor affici,& uterus consensum cum his partibus conservet: constat etiam Uterum principaliter in descripto morbo esse vitiatum. Λ' causa in Textu allegata hoc confirmatur; ait enim Hipp. Hic autem morbut

fit maxime, si in ipsi idest Uteris aliquid ἀ-

laniatum fuerit, aut int ijs computruerit inpar. tu, quae duo inflammationem pariunt in Ut

ro, & hanc signa descripta manifestam iaciunt.& praecipue febris, & pulsus delineati in Tex.

tu. Causa ergo hujus fluxus est in utero inflammato, vel ratione partus ob conditiones alleg tas, vel dilacerationis, vel putredinis secundinae. vel earum extremitatum uteri, quibus hic cum secundina unitur . Potest fieri inflammatio a concursu humorum copioso in vasis uteri cum stagnatione, re putredine,& haec erit Causali jus fluxus in Senioribus, & in eis, quibus accudit post partum. Curationem praetermittit Hipp. nam si ρuxus est ab inflammatione , curandus est secundum methodum, quam in superiori biis exposuit Hipp., agendo de inflammatione Utori , & praecipue lib. superiori num. 79.

TEXΤ. XIV. Alius Fluxus. Purgatur volui a carnibus assatis oec. Si a carnibus assatis exit fluidum sanguinolem tum,& hic fluxus est similis, fatendum est esse sanguinolentum. Tale evadit, vel q uia serum est sanguini mixtum, & est serum sanguineum, dum sanguis fibris destitutus & condensationis.& coagulationis incapax, sero tanquam magis suae conditioni simili facilius unitur . quam cie. teris partibus massae sanguineae . Hoc mixtum ex sanguine, & sero est corrodens , quia exulcerat partes Uteri, & alias , per quas pertram sit, ut loquitur Textus, vel quia ab ulcerata parte cum corrosione vasorum exit sanguis humo.ri seroso mixtus, quocunque ex his modis contingat hic fluxus, semper acrimonia adest in humore. Causam hujus acrimoniae dedit Hipp. in

illis verbis: Postquam sanguis exbausust levi

Foetas, exturbatus) subbilissus factus fuerit.

523쪽

s o 4 Lib. IV. Adnotationes

o non fuerit purgatMy. Bilis ergo in sanguine

congregata, & sero sanguineo mixta, vel in hoc sal aere bilis, & corrosivum dissolutum est. Causa ergo principalis acrimoniae dicti seri sanguinei

exHipp. est bilis. Hanc vult congregari in iam guine exhausto, idest valde diminuto, vel extu bato, idest commoto, & agitato; Recentiores dicunt , quod enervescente cum violentia utroque modo sanguine bilis in hoc existens exaltatur, &inordinatos tumultus excitat ,& magis desaevit. Diminuto sanguine in vasis istorum, spatium imternum maxime dilatatur ; hinc effervescentia sanguinis augetur, cum spatium amplum esse vescentiae maiori rei fermentibilis serviat, ut patet in flamma, re in vino dolio incluib. In es servescentia aui ha bilis exaltatur , acrimonia istius augetur, & sine aliis particulis sanguinis bilem moderantibus magis effervescit. Hin senistentia vera est in temperamento bilioso, non in

pituitoso, & melancholico, vel in redundantiabilis ab aliqua causa eκterna, ideo addit Hipp. hunc fluxum contingere, si bilis collecta in sanguine, seu sanguis iactus biliosus purgatus non merit a bile exaltata; purgatur vero quando in hepate secernitur, vel sero mixta, & hujus smle in eo ditatuto per urinam secernitur, hoc non succedente serum sanguineum cum bile ei

commixta ad vasa Uteri expurgationi sanguinis destinata desertur, ut expurgetur, dum Per hanc partem expurgatur sua acrimonia ulcerat. Cum bile exaltata conjungitur etiam pituita,

seu serum crassiusculum, ut patet a tumore imfra umbilicum, crurum, oe totius corporis; &a curatione, in qua utitur purgatione bilis , repituitae, sumpta indicatione ab illorum redundantia, hujusmodi serum crassiusculum impedit segregationem bilis in hepate , quapropter retinetur in massa sanguinis , liniendo cutem colore arcuato, idest colore in Iciericis apparente, seu flavo . Pituitae , & Seri generatio

proficiscitur a bile in sanguine exaltata suis pravis qualitatibus , seu actione illas sensu, nis depravante, & particulas istius ita dis p

nente, ut mali humoris serosi, vel pituitosi naturam suscipiat. Eadem prava actione bilis, fer-nientum ventriculi, di Pancreatis succus depravatur. &. vitiatur, cum laesione chylificationis,& disgregationis streum a chylo in intestinis, re eum nimia di lutione chyli ob bilis acrimoniam ; quapropter in excrementum serosum magna portio chyli abit. Ab hac seri, vel pituitaesuidae redundantia tumor in descriptis partibus, dum in extima corporis superficie stagnat , porositates implendo,& in tumorem dictas partes elevando, a quo advenienti sero circulationis motus adimitur, & cum praecedenti stagnare cogitur cum majori tumoris augmento . Α' bile exaltata in massa sanguinis, etiam a calore in. flammationis supracitatae , Febris acuta densa legit Foesius , crebra magna oritur ob magnam effervescentiam sanguinis hunc disponem rem ad totalem dicitutionem, aqua Pulsus,dcrespiratio crebra fit. Horror est a bile vellicam te partes membranosas Uteri, re etiam cui neas, & internas intestinorum, & ventriculi. Curationem more solito auspicatur a purgatio.

ne, et 1i Mulier fuerit rebusta , cum valido

medicamento per vomitum, & secessum pumgante: si debilis, mitiori, quale est elaterium, ct radix Raphani θωωris, quae, teste Plinio,

purgat per inferiora, vel superiora; hac purga.

tione non contentus, Hinino iterum put.

gat. aut pharmaco deorsum purgante bilem, & pituitam; Lac asininum in tanta quantitate eκhibendum, ut alvum copiose moveat. Omntantae purgationes ad minuendam Cacochimiam serosam, & pituitosam tendunt, & ab ea indi. cantur, sine ulla praecedente praeparatione humoris dicti, quia est disgregatus ab aliis humo.tibus prae sui copia; loco dictorum purgantium nostris mitioribus bilem, pituitam, serum purgantibus uti possumus , habito semper cum Hipp. respectu ad robur, vel ad Ianguorem patientis . Post purgationes praedictas collutionibus

attemperantibus humoris acrimoniam , nempe

Brassicae decocto Utero providet , & aliis ejusdem virtutis uti possumus, & internE exhibet Diam, 'pericum , Astii semen piaueritarum in vino nigro austero Iejunὸ. Hujusmodi te. medium respicit in chimiam serolam, vel pituitosam, hancque per urinam divertendo, maximῆ assecto Utero prosunt . Alia remedia vi. deantur in Tractatu de hujusmodi Cacochimia. descripta superius . Hic duo consideranda veniunt: Primum est, quare Hipp. curationem imcipiat a purgatione, & non ab attumperatione humoris, 1 quo Uterus exiit ceratur, quia pers- stente humore cum sua acrimonia ulcus magis semper dilatabitur. Secundum est, quare in hinmorum acrimonia exulcerante Uterum calida exhibeat remedia, prout est Salvia, 'pericoris semen Apu, a quibus acrimonia acuitur. Quoad primum, exulcerationi Uteri in humorum redundantia, prout in casu nostro, utilius occurritur purgatione, quam attemperatione , dum purgando humores acres, causam ulceris statim minuimus,& statim attemperantibus humores acres in quantitate redundantes dulcificare non

valemus, & attemperantia citius suum finem assequuntur, ubi minor est copia humoris attemperandi, quam ubi copia excedit : utilius ergo erit primo minuere copiam, & postea attempe rare, & hac ratione purgatio attemperationem praecedere debet, ubi humor acris non sbium in qualitate, sed etiam in quaptitate peccat. Ad do, ulcere imminente, vel actu in parte ex, stente necessariam esse humoris corrodentis ab hac derivationem , & hanc praecedere debere attemperationem, at purgatio per vomitum, α per secessum humores corrodentes ab utero di- Vertit , consequenter purgatio praeponenda at

temperationi: & si causa morbi est primo tollenda ,

524쪽

In Lib. II. Hipp. de Morb. Mulier. sos

tenda, & humor acris est causa ulceris Uteri;

humor acris primo tollatur, & licet ablata aerimonia ab humore attemperantium virtute, ause.

ratur causa morbi, nihilominus cum hujusmodi attemperatio pro sui finis consecutione diuturno temporis spatio indigeat, & maxime ubi copia humoris excedit, in hoc temporis spatio diuturno acrimoniae humoris actio vigebit , & ut cus dilatabitur, quapropter satius est, subjectum

acrimoniae eliminare purgatione,&mpiam humoris minuere, cum hac diminuta , minuatur etiam acrimonia, cum verum sit agentis actio. nem debilitari diminuta quantitate illius. Sit esem universale praeceptum in humoris acris quanistitate etiam excedentis purgationem attemperationi praeponendam esse, & praecipue si liuinor sit serosus, quia hic non indiget praeparatione. Quo ad secundum, plura sunt in hoc conside-αda: Primo languorem, & debilitatem corporis; Secundo Cacochimiam serosam a facult,

tum naturalium, ut diximus, prostratione. Te

tio necessitatem divertendi serum redundans ab Utero. .arto attemperandam esse acrimoniam humoris. Videndum ergo , an dimittenda sint tria priora,& ultimo solum sit incumbendum. Attemperamus humores, vel refrigerantibus, vel epicerausticis, seu em plasticis,vel acidis in acriminnia biliosa, secundum communem Medicorum

sententiam. Aquea caloris nativi vim enervando vires debilitant, re debiles stangunt, facultates naturales declinantes praecipitant, Cac, chimiam serosam augent, humorum diversioni. non sussiciunt, & si aliquando urinam movent, Id non operantur, quia diu retica facultate pol. Ieant, sed quia urinosum serum augent ;led ubi serum excedit, ut in casu nostro,& urinae non sunt copiosae , temerarium est serum augere. Epiceraustica serum Cacochimiam producens in. crassando contumaciorem illam reddent. Hujusmodi remedia spiritus sanguinis viscositate irretiendo, di motum prohibendo, calorem in eo minuunt, cum maximo detrimento, quia debilis. Acida, ubi acrimonia est excedens, & corrosiva, hanc augent; nam si acidum melanch Iiae uniatur sili acri valde , bilis atra resultat

summe corrosiva, ut docent omnes Medici. Α proposito remedio calefaciente calor nativus coris roboratur, & cum hoc vires resurgunt, facultates naturales remittuntur, Cacochimia serosa

corrigitur, & istius portio per renes virtute diu. retica in remedio existente ducitur ad vesicain Cum urina . Comparentur ergo hujus remedii effectus, & virtutes valde utiles pro curatione morbi cum essectibus attemperantium jam descriptis,& constabit evidenter majorem utilitatem Patienti accessuram esse a remedio calido, quam ab attemperante, consequenter huic illud est praeponendum . Et si curato morbo aliqua caloris impressio relinquatur, quIm noxiam suturam esse putamus, tunc refrigerantibus facile

tollitur. Hoc sit immutabile constium, quintiescunque in curatione morborum contrainducantia inveniuntur remedio contrario ab istis indicato, illud eligendum, a quo majores utilitates speramus,& illud dimittendum, a quo mi, nores , vel aliqua incommoda praevidemus. Si v ro ulceratum Iuerit pudendum, remedia, quae describit Hipp. apponenda, α Diceta imperata se

vanda, nec timendum visem vetus odoratum, ob

rationes supradictas de medieamento calido; n, tura enim sustinenda est, ne cadat; si hisce romediis non cedat fluxus, nec cachexia, ad alia transit remedia Hipp., totum corpus fovendo, hoc est spongiis aqua calida imbutis totum corpus lavando leniter, eas sursum , & deorsum ducendo. stero He pharmacum vomitivum emhibet, & paucis interpositis diebus purgans per

alvum, ut utraque purgatione materia fluxus

eradicetur; quod ut facilius succedat, semento praedicto humores fluidos reddente totum pus Qvet, & si a purgatione per vomitum, resecessum contumax persistat fluxus . Serum coinctum, oe Lae exhibet, ut in praecedenti num. Hic consideranda sunt verba Hipp. de Lactis vi tute; ait enim, Optimum enim hoc es; nam ct purgatur, ct nutritur ,er luxus obtunditur est, hujusmodi remedio, & hae virtutes adimplent omnes indicationes ab hoc fluxu exhibitas; αquando observamus a Lacte accepto alvum m veri. non desistendum ab hujus usu , ut omnes serε indici faciunt, ea inani ratione, quod Lacin ventriculo corrumpatur. Lac non corrumputur, sicut non corrumpitur medicamentum m

gans , quia alvum movet, sed Lac purgat hinmores praecipue in primis viis existentes . Λει vertendum est etiam in usu Lactis , hoc exii, bendum esse in tanta quantitate, ut possit se plere pro Uandio, vel ut pro hoc pauca cibi quantitas susticiat,& cibus ad coenam reservandus. Reliqua Textus sunt clara.

TEXT. XU. Diuttirna porro es sanis mxus curatio erc.

Si respiciamus colorem hujus fluxus, non dissert a pnecedenti, cum in colore sit smilis liquori ab assatis carnibus stillanti. Si vero con sideretur materia, & causa; materia in praecedenti est serum sanguineum, secundlim dicta ibi, in hoc est sanies, seu pus inconcinctum, & crindum, sanguineum, seu potius ichor putredinosus,& talis confirmatur a causa ab Hipp. data; ait enim, Hic morbus contingit, ubi quid de Ioetu dilaniatum fuerit aut in abortu, aut in partu, hoe dilaniatum sive sit secundina, sive aliud, trescit,&in putridum liquamen dissesvitur l.

de acre, juxta naturam putridorum, ab hoc acri irritata orificia vasorum essundunt serum acre sanguini mixtum, a quibus fluxus descriptus M. ut muria, es exulcerans. In omni enim putrescente, sicuti particulae componentes disset. vuntur, H ad invicem secedunt, ita particulae salinae in eo existentes solutae ab aliarum diversi generis consortio. invicem euor,&cum liber. Sss inte

525쪽

r o 6 Lib. IV. Adnotat1ones

tate majorem acquirunt activitaterra, qua tinium corpus putreicens ad salinam videatur transisse naturam. Hi ne totum illud putrescens acre,&eotiosivum, cuicunque alteri corpori uni tur, hoc in putredinem dissesvet, juxta axioma. Putridum tangem non putridum, facis putris dum ;&cum, putredine acrimoniam modo prae. dicto acquirit, unde totum illud mixtum acre, & corrodens evadet .& hoc modo humor mixtus putrescent 'humori in Utero existenti aeriamoniam acquirit, re fit velat muria. & corro.

putrescens, non soliam acrimoniam contrahit,

qua exulcerat, sed etiam irritat, vellicat, & pun. iit partes membranosas Uteri cum dolore, quit omnibus aliis partibus communis cum Utero connexis, re sunt in Textu descriptae,& virtute sermentativa, qua pollent particulae salinae volatiles fermentat ionem praeternaturalem in humoribus circa Uteri vasa contentis inducunt, cum tali turgentia , ut Uterus intumescat, &durus evadat , eadem sermentatio massam san. minis aggrediens depravat & excrementitios hv. mores in ea existentes disgregando, totam coin. quinat , cum coloris mutatione, o intumestemria partium sub oculis, pedum, crurum, ct c xarum . Ab eadem fermentatione massae se guineae febris accenditur, quae minor, vel major erit pro natura sanguinis capacis majoris , vel minoris sermentationis. In curatione purgationem praetermittit, eo quia hic fluxus, ut appa.ret ex dictis, non est a vitio humorum , sed heorpore extraneo in Utero retento, & putrefacto, eui purgatio inconveniens est. Quando vero mutatus est color corporis, morbo progrediente, & partes intumescunt, apparente ex his humorum depravatione, tunc ait, ct alia exbibe.

re, b somere, s opus fuerit ; tune autem opus

est, quando insignis observatur depravatio massae sanguineae, & vomitu utitur, quia magis idoneus ad purganda corporis excrementa,& ad dive tendam fluentem maioriam, ratione doloris ab

Utero. Si vero non sit in Patiente dispositio ad vomitum, tunc purgatione licet uti, quia adest indicatio corpus purgandi, & licEt sit aptior pumgatio per vomitum , non excluditur purgatio

per secessum. Fomentis , ct fu ibus dolorem

Idare molitur, quod est valde necessarium prostenando cursu humorum ad Uterum, ad quem dolor stimulat. Fomenti , re suffitus normam in

fine hujus libri accipiemus, & etiam in Bb. primo praecedenti num. 29. sedato, vel remita do-Iore, quae sanguinem sistunt, exhibet,& horum formulas in cit. locis describit. Nec est inconveniens sanguinis cohibitio, ubi est humor acris, prout est descriptus, nam medicamenta , quae valent sistere sanguinem, non valent sistere hinmorem acrem 1 putredine corporis extranei in cavitate Uteri existentis profluentem . Nimis

enim aperta est via isti per collum Uteri, cujus orificium a remediis orifieta vas um , per qua

fluit sanguis, claudentibus, non potest ita rostringi, ut putridum liquamen in eavitate illius existens non exeat; imo talia remedia ration, biliter conveniunt, cum restrictis vasorum Ute. ri orificiis deficiat materia fluxum fovens , &perennans; quapropter fluxus brevi tempore permanebit , cum brevi tempore corpus e traneum in liquamen abjens ab Utero disces.surum sit. Lac a inum proponit pro miti ganda sermentatione massae sanguineae, pro cor rigenda Cacin himia intrinlucta, cui convenire in tractatu de Cacochimia demonstravi, & etiam pro moderanda acrimonia, & dolore ulcerum. Ultimo loco adnotat , fomenta sica magis, quam humida, pro sedando dolore, convenire,

s febris absit, vel se sit parva. Fomenta sicca

sunt ea, quae cum corporibus siccis excalefactis sine humido parantur . de quibus locutus est Hipp. in lib. de rat. victus in acui. circa finem,&. solitus est parare ex Hordeo, sem. Erui, Milio, Sale. Ratio, perquam absente febre . vel hae parva existente sementis siccis utatur, petenda est a conditione caloris in humido, qui est minus activus, ideo in febrae magna B.

mentum humidum, existente necessitate, magis convenit, siccum vero non, cum calor in hoc,

ratione siccitatis, magis sit activus. & cum in tensione calefacit, & sebrilem calorem augere

potens est.

De remediis convenientibus descriptis Fluxibus, egit Hipp. in Me lib. a num. 69. usque ad

77. hos enim Texlus attente legere poterit Lector, dum adnotationes in alios sequar.

TEXT. XVI. Eum ad caput conversi fuerint Uteri oec. Ad caput Uterus non convertitur, quia istius corpus ad illud seratur: cum hoc sit impossib, Ie, ire cuicunque in arte, & anatomia perito patere potest; sed Uterus ad caput dicitur converti, quando vapores malignos spiritus . & sanguinem in eo contentum depravantes, & a sua

bona indole divertentes, ad illud transmittit ,&histericam assectionem parit. Hujus affectus s. gna colligit Hipp. ab eis, quae apparent postquam sedata est sutacatio. Ait enim: pam te suffocatio definit. Per quae verba manifeste apparet Hipp. loqui de sutacatione praegressa . Signa, quae relinquuntur post suocationem , dicit esse gravitas capitis , quae proficiscitur a copia sanguinis in actu sustocationis fluxi ad caput.

tanquam ad partem male assectam, cujus quantitas post paroxysmum remanens in substantia cerebri caput gravat, ut loquitur Hipp. Esservescentia, & sermentatio inordinata sanguinis. quae fit in paroxysmo sussocationis a vaporibus malignis ab Utero ad caput elevatis , arterias.& venas summἡ distendendo , has capaces reddit ad recipiendam majorem quantitatem sari-guinis, quam illi conveniat in statu naturali, reiano, & hanc quantitatem recipiunt, dum samguis

526쪽

In Lib. II. Hipp. de Morb. Mulier. 1 Ο

missuo motu circulari per has movetur. Hujus fluxus copiosi sanguinis ad caput signum habemus in magno rubore faciei, qui quandoque in hystericis apparet , & potest etiam colligi a verbis Hipp., qui subjungit: Signum autem hoces: Venas in naso, o partes Iub oculis dolere

dicunt. Venae eniin non dolent , nisi quando sanguine turgent ob magnam distensionem dolorificam, quam patiuntur a plenitudine sanguinis, eas violenter distendente. Hanc plenitudinem , & turgentiam venarum omnes aliae paristes, in quibus sutacatio desinit experiuntur; quod sentit Hipp. dum ait: Verum aliis alicubi aliusfinis habetur. Duo alia signa astecti capitis in sinocatione hyllerica addit Hipp., &sunt, Sopor, π spuma ab ore rarem, cum D. Ditis se babet. Sopor, vel indicat spirituum animalium magnam diminutionem sectam abesse

vescentia inordinata sanguinis in cerebro, perdurante su cationis par xysmo: observamus enim a violentis laboribus defatigatos cum magna spirituum animalium deperditione , in somnum esse valde propensos: vel impeditam viam spiritibus animalibus ad organa sensuum externorum demonstrant. Hanc viam impedit plenitudo vasorum, quae gravando substantiam cerebri comprimunt. & a compressione via spirituum animalium ad organa sensuum externorum impeditur. Spume it aegra, cum levius se habet: In hoc enim statu natura vires reassumpsit, quibus humorem serosum ad caput delatum,&in hoc stagnantem expellit per salivam ; viam vel 'cultam , vel manifestam in hac expulsione falivae tenendo. Pro curatione proponit Hipp.aegram multa calida lavare, ut copiam humorum in capite existetitem ad partes inferiores evocet: Α' lavacro enim multum calido dilatantur porositates, & vasa partium, quae lavantur,& circularis motus sanguinis per istas acceleratur; dum vasa partium infernarum dilatantur majorem copiam sanguinis in se recipiunt, nec misunt reis Cipere, nisi ex aliqua parte eXinmὶiamur vasa capitis; circularis motus sanguinis acceleratus concurrit ad implenda vasa dilatata partium externarum, quae sunt disposita ad recipiendum sanguinem in copia. Lavaero calido pro revellenda copia sanguinis a capite ad paries inferiores externas , possumus uti frictionibus ca. Iidis, cucurbitulis siccis dorso,& coxis applicatis. Si Mulier renuvat usum lavacri calidi, prout proponit Hipp. , usum aquae frigidae capiti applicatum concedit, parando Decoctum ex Lauro, O MFribo , quod frigefacttim circa caput

apponit, nempe fronti ,& temporibus. Dictum decoctum stigidum applicat, primo ad modera. tionem caloris valde acuti a copia sanguinis fluxi ad illud in par ysmo suilbcationis: Secum do ut spiritus in cerebro existentes a dicto paro-xysmo turbati. & dispersi a frigore dicti deci,

ehi uniantur, & unione vim, & energiam acquirant pro expellendo sanguine superfluo in vasseerebri existente, & pro exercendis recte oporationibus, quibus haec pars praeest, cui consertMγrthus,eLaurus, idest solia tauri, haec partes nervosas corroborant, quapropter Omnibus

simplicibus, quae hac virtute donata sunt , uti possumus pro hoc decocto, additis aliquibus adstringentibus aequales in adstrictione Myrtho. NOcessaria enim sunt adstringentia in hoe casu , tam pro uniendis ,& roborandis spiritibus, quam pro constringendis porositatibus ceretiri dilatatis in passione iustocationis, euec vasis amplificatis a copia sanguinis concursi. Unguentum rosareum maxime conseri pro uniendis,& corroborandisi pilitibus. Odorata subtus suffumigentur, pro

remedio sutacationis. Braseam edendam prinbet: quia sicuti haec arcet a capite vapores vini.& ebrietatem impedit; ita potest arcere a capiate vapores malignos Uteri, qui possunt fovere gravitatem capitis, ἐκ inclinationem ad somnum. Postea exhinet succum Brassicae. Pro succo puto Hipp. intelligere decoctum ipsius Brasso: credendum est enim Brai sicam coctam edendam praebere,& decoctum istius exhibere ad alvum moliendam. Loco Braisi ae possumus exhibere omnia anthysterica, a quibus non solum prohibetur ascentus vaporum ab Utero ad caput, sed etiam diisipantur, in quorum genere sunt Tim tura Granorum Actes Quercetani , Elixis Hylericum descriptum in Ciavi Scrrid. Ossimini. Pulvis granorum exseccatorum Sambuci ad drachmam uvam, cum pulvere seminum Pa s,nacae 15mesris, quae ex nibenda in aliqua aqua, vel decocto anthysterim , re etiam in vino.

Si vero ad cor progrest Uterisuffocent. Aliam

differentiam sussocationis Uteri proponit Hipp. in his verbis, in qua cor principaliter laeditur. Signa hujus assectionis sunt difficultas respirationis, quam Hipp. designat in illis verbis , ct aer impeditus attrahitur violenter, anxia ess,oe semit: haec duo ligna ventriculi pallionem indicant: quapropter mihi videntur bene senti, re illi, qui volunt Hipp. per cor intelligere ori. scium superius ventriculi , prout multoties a cepit. Gntingit haec sutacatio, quando vapores Uteri maligni plexum nerveum, dicto oriScio imphantatum, seriunt,& ad motus spasmo. dicos dictum plexum impellunt,& anxietatem inducunt, quae non est nisi passo ventriculi, per quam patiens nescit loco stare, sed huc,&illud volvitur, & revolvitur. Nervi orificii superi ris ventriculi, modo dicto assecti in passionem spasmodicam trahunt nervos diaphragmatis, &pulmonum, cum quibus consensum habent, hi ad spasmum tracti respirationem, cui serviunt, difficilem reddunt. Si cum spasmo plexus ncγvel orificii superioris ventriculi conjungatur i

ritamentum membranae mustalloiae mediae ejusdem ventriculi, productum vel a vaporibus m

lignis Uteri, vel ab humoribus acribus in illius cavitate contentis, fit vomitus, qui aliquando etiam succedit, quando a violenta contractione

527쪽

s o 8 Lib. IV. Adnotationes

nervorum partis superioris ventriculi, ejus sumdus versus orificium superius violenter trahitur,& quidquid in ventriculo continetur, tunc per vomitum ejicitur. Et quibusdamsatim tria ius deorsum cedit. His verbis docet Hipp. brevem aliquando esse hujus suffocationis paroxyimum, qui statim ae uterus mediis tuis vaporibus ad os ventriculi ascenderit, cedit: quia vapores uterini, vel dissipantur, vel cuin statibus exeunt, ut notat Hipp. in illis verbis, exit. Eneunt vero & per viam intestinorum. & per viam Uteri . & cum istorum exitu suocatio cessat. & Uterus dicitur cadere. In hoc vero casu puto flatus exire per os, di per ructi im: ab hoc enim saepissime suilocationes ledam

tur . Flatus in ventriculo existens, dum exi. tum quaerit materiam in litius cavitate existen tem inordinat E agitat. Haec ita commota moelestiam facit ventriculo. aqua ad vomitum ejusdem materiae determinatur, & hoc modo fit vomitus: dum flatus per os exeunt , vomitus est spumosae materiae: ab inordinata enim agitatione istius in ventriculo facta a flatibus spumescit, ct tanquam spuma evomitur. Cessat aliquando suffocatio sine exitu status, vel ructus; sed huie succedit tranquilla quies, & sedatio paroxytini suffocativi , quod animadvertit Hipp. in illis verbis: alisui verὸ quies contingis ; quia vapo.

res uterini vera calore partium oppressarum resolvuntur, vel per insensibilem transpirationem dissipantur, & aliquando per simplicem oscit

tionem expelluntur.

Si non cedat suocatio adhibitis supradictis

remediis, proponit Hipp. Semen Porri, ct Priplum trita, dc videtur velle haec duo remedia limul misceri. Peplum est idem ac Meconiam, quod ex succo Papaveris spinosi condensato paratur, re est optatum debilioris virtutis, quam

optum: ouapropter docemur ab Hipp., non cedente suffocatione uterina remediis ordinariis, ad optata deveniendum . Propositis ergo in superiori Textu remediis liquidis adjungendum Laudunum liquidum ad gutt. octo, vel decem, sic grana duo, vel Iria Opii pr arari, quae exhibenda sunt cum aliqua aqua anthflerica, vel cum aqua Artemisiae, vel cum decocto inius, mel dis rami Cretensis ad imitationem Hipp., qui semen Porri, & Peplum exhibet cum tribus

cyathis aquae. Addit etiam Hipp. potum unius Oarbi aceti albi, nec sine ratione , nam cum supponatur vapores uterinos conjunctam habere malignitatem,acetum malignitati resstit, & contrariatur etiam malignitati pestilentiali. & animalium venenatorum. Acetum figit, & figendo vapores uterinos malignos istis motum adimit . & motu adempto virtutem noxiam , &malignam , s non amittunt diminutam sentiunt. Vapores uterinos resolventia etiam in usum revocat, non cedente suffocatione, & sunt

Irona Juniperi, s Salvia, quae exhibet cum vino, aut cum Mero. In hunc finem possumus uti omnibus simplicibus uterinis, ealidis.& re. solventibus, a quibus suffocata calefit , & eum

expansione caloris ad exteriora , vapores uteri. ni sutacationis causa transpirant cum sedatio. ne tutacationis, cum hac intentione exhibet adipem anserinum, qui calorem inducit, praeci.

pue si sit adeps Anatis sylvestris: hune liques, ctum exhi't : quia ait , summatur . Ultimo loco pessarium proponit non inutile in suffoca,tione. Alia remedia Hipp. pro curatione hujus

symptomatis, vide in fine hujus Libri, & in Gne Libri primi. TEXT. XVII. aram autem ad praecordia allapsi frangularint Erc.

In hoc Textu agit Hipp. de strangulatione. in qua hypochondria magis assiciuntur . Me enim cum nomine, praecordia , saepissime desii. gnat. Distinguitur talis strangulatio ab aliis, ex eo quod in hypochondriis permanentia affectionis, ct inoleiliae observatur, & ita fixa in illis haeret, ut ab Hipp. assectionis soliditas nuncu. petur. Haec aikillio consilit in intumescentia

ventris, dolore ejbi idem ventriculi passione, cordis palpitatione, quae vomitus materiae acris coim

comitatur, alia ligna istaingulationis, &sus cationis adiunt. Pars aflecta principaliter in hypochondriis sunt plexus nervet messentcrii valde irritati a vaporibus malignis ab utero illis impressis, ut acutiisimὸ ratiocinando firmavit missi sus in tractatu de melancialia b oebon. driaca . Irritamentum dictis pIexibus impressan communicatur membranis , & nervis cerebri.& etiam colli ; unde dolor istarum pyrtium Modum communicationis perdocte dictus Imit sus in citato loco dilucidat . Modico tempore

mitior fit haec aiseelio, dum a motu frequenti.& valido nervorum dictorum plexuum materia vaporola irritans Ibrtiter excutitur. α expellitur. In curatione monet Hipp. observam

dum, an patiens sursum strangularit, idest sen. sum strangulationis, & dissicilis respirationis re senserit, quae si adsuerit primo loco istius progressum impedire contendit tepefactoria adhibendo, sed partem, cui applicanda sint non nominat: probabile tamen eli parti affectae, nempe hypochondriis esse applicanda, cum in istis adsit affectionis soliditas , & in istis firmata sit causa, per quam patiens strangulatur : Α' di his enim tepefactoriis. vel vapores ascendentes ad inserio. ra revocantur , vel in hypochondriis resolvun. tur. Haec tepefactoria non sunt nisi balneum particulare hypochondriis factum, vel cum spongia , vel cum Iinteolis aqua tepida imbutis,

α hypochondriis applicatis. Panni linei solum tepefacti possunt etiam applicari . M oleoCbeirino , Camomilia , Lumbricorum totum ventrem inungere , & linteolum tepefactum superponere. Cur Hipp. tepefactoriis non Iidis multum utatur, non alia ratione diactum esse puto, nisi quia in hypochondriis multi excre.

mentorum sontes inveniuntur, consequenter in

528쪽

In Lib. II. Hipp. de Morb. Mulier. s

in eisdem multitudo excrementorum miligitur,& reperiri in dicta parte certum fit , quando affectio, & molestia in hae firmatur,& 1blidatur, ab hoc dolore hypochondriorum, a motuspasnodico plexuum nervorum istius partis commoventur, oc agitantur humores excrementitii

supradicti, qui suis pravis, & molestis qualitatibus molestiam, & dolorem assectae partis amplificant. Ad repellendos vapores, capite, & a gutture, utitur solitis remediis, nempe sumtu graveolentium ad nares, & beneolentium ad Uterum: Notat vero Hipp. . sintum vave lentium adnare non esse acervatim faciendum, sed interpoliate, & rationem reddit : quia si Uteri acervatim insed decedunt, hoc est si va--res ab Utero ad partes superiores elevati imm acervatim descendant repulsione turba o oritur, intellige in partibus inferioribus ,& principue in ea, in qua firmatur morbosa affectio: augetur enim causa istius a vaporibus repulsis ad suam originem . Condita est hydropi per in qualitate calidus, ct flatuum , & vaporum re,

solutivus. Castoreum nervolas partes corrobo.rat, & in hystericis affectibus pro specifico h

betur. Λb hoc remedio colligimus indicationem ab Hipp. elicitam procuratione sutacationis, ab hypochondriis esse flatus resolvendi. nervolum

genus, nempe plexus nerveos messenterii comroborandi , ut materia, a qua molestantur cito vel expellere, vel resolvere valeant. Tertiola cificis malignam qualitatem vaporum extinguendi ideo remediis descriptae conditionis in hoc assectu Medici, si utantur, non errabunt, quia ab istis adimplentur omnes indicationes, quae a morbo, morbi causa,& a parte assecta suppeditantur . Remedia , quae flatus resolvunt, sunt nota, sicut etiam quae nervosum genus cor

roborant , specifica hysterica descripta sunt insuperiori Texta: Haec remedia exhibenda cum Hipp. in vino, possumus etiam exhibere cum aliqua aqua stillatitia anthysterica, vel cuindecocto aliquarum herbarum , quae sunt apprinpriatae suffocationi uterinae. Cum veνo deorsum ι acti fuerint: hoc est cum vapores a superiori parte ad suam originem, nenipe ad Uterum descenderint, imperat un.graveolenti ubi ursuffumigare e beneolentia vero naribus applicare. Si vero dolores quieuerint, idest cum sedatus fuerit sutacationis paroxysmus, Medicinmentum purgans imperat Hipp. ad expulsionem ocrementorum in hypochondriis existentium,

prout dictum est superius . A Barbere in sua praxi medica laudatur sequens pulvis post pa-roxysmum sue attonis:

Diago LMereti ii dulcis gr. Jθ. Tartari uitrio isti Salis armoniaci

mi adde olei Maris, vel Nucis mos. guti. o. Post purgationem exhibet Hipp. Lae, vel S

rum ad attemperandas qualitates acres excremem

torum in hypochondriis existentium, & etiam ad moderandum calorem.Hujus excessus est semper saltem causa occasionalis horum symptomatum. in exhibitione Lactis plures notat Hipp. cir cumstantias. in quibus non licet Lae exhibere. Prima est, ut M lier non fit lienose a nativitate. hoc est si a nativitate non contraxerit tumorem, vel duritiem lienis: nam si a nativitate contraxerit vitium lienis, Lae non est exhibendum, cujus ratio petenda est a natura acidi in Ilene naturaliter praedominantis, α , natura Lactis ad ace. scendum valde inclinata . Tumor, & durities lieni superveniens a nativitate, nos docet acidum lienis a nativitate factum esse austerum, vel valde potens in sua actione coagulativa: quapropter Lae ob inclinationem ad acescendum Q.

cillime coagulari potest ab acido praedicto lienis,

symptomata majora inducere, & tumorem, α duritiem augere: ideo in lienosis a nativitate Lacnon exhibendum. In lienosis vero ob causas imternas , vel externas post nativitatem adveniem

tes, exhiberi potest Lac: quia acidum lienis non est adeo potens, sicuti est a nativitate, quando in hoc tempore tumor , & durities supervenit,& etiam quia tumor.& durities lienis post nativitatem superveniens fit ab humoribus crassis.& viscosis in usibus, & porositatibus lienis mxatis, a quibus potius acidum Iienis debilitatur, quam augeatur, & in acido debilitato, vel opis preta Lia tuto exhiberi potest, dum non tam facile acescere potest ab acido enervato. Secumda circumstantia prohibens usum tactis est, Si

Mulier fit exanguis. idest si sanguinem spiritu

vitali depauperatum in vasis sanguifluis conti,neat . quia a lacte refrigerante spiritus vitales majorem patientur languorem, & eorum actio

minor reddetur etiam usque ad interitum. Te

tia est. Si Mulier fit decolor . Ratio hujus est

eadem cum dicta jamdudum. Quarta est aurium sonitus. De ex sui natura est valde vaporosum, ideoque assumptum copiosas evaporationes ad caput transmittit, a quibus morbi capitis augmentum suscipiunt: qua de causa Hipp. caput dolentibus prohibuit: pari pacto Lac aurium . nitum, vel istius causam augere potest, ideoque

Hipp. prohibet. Ultimo loco ait: Velut hae, quibus propter cognationem morbi a juventute fiant familiares. In his verbis iudico Hipp. addere

circumstantiam, per quam Medicus possit ce to noscere, quando pallor, vel defectus sangui. nis . vel sonitus aurium, tactis usum prohibrat.& determinat certo prohibere, quando praedicta symptomata in juventute patientis facta sunt familiaria: quia si ab aliqua causa externa, &de recenti dicta symptomata supervenerint, nil

valent ad prohibitionem Lactis ; si vero facta

suerint permanentia, tunc prohibere valent.

Vomitum in hoc assectu prohibet Hipp., ob pe. riculum laturae caecitatis. Hoc periculum timuit

529쪽

s 1 o Lib. IV. Adnotatibnes

Hipp. consderando Capitis, & colli dolorem,

quorum causa non potest esse nisi concursus humorum ad dictas partes, & statio illorum in

eisdem. Conatus, quo vomitus perficitur, copiam sanguinis ad caput vel impellit, vel ejus motum circularem impedit; ita ut vasa capitis impleantur. Hoc colligimus h venarum capitis oculorum turgentia , & a rubore intenso saciei

in conatu vomendi, in quo etiam observamus lacrymas involuntarie exeuntes , etiam sedato conatu: quapropter certi sumus in conatu vo. mendi multum serum ad oculos concurrere,&quidem in magna quantitate, cum per involumarias lacrymas exeat. Al hac quantitate seri facillime possunt oculorum humores insci ali

no colore,& corum textura mutari, vel retina

ita alterari, ut species visuas non sentiat , vel non retineat. Nervi etiam optici a copia limmoris possunt obstrui,& fluxum spirituum animalium ad oculos prohibere. Haec omnia simul unita, vel divisa caecitatem inducere valent. Ab eodem concursu humorum ad caput possunt fieri turbationes circa fauces, ut ait Hipp., nempe

dissicultas cieglutiendi, respirandi, inflammatio mulculorum laringis , s dicti humores in musculis Laringis fixati fuerint, vel glandulas faucium impleverint. Statim subjungit Hipp.su cum prisanae dato, ac si dicere vellet, si Lacte ut non potest aegra ob dicta superitis prohibentia, loco tactis prisanae succo utatur, quia ab illo haberi possunt omnes illi esse stus , &bona, quae a lacte desiderantur. Si vero sit ficilis ad vomitum , hunc permittit Hipp. quia ob facilitatem vomendi non sunt timenda casymptomata, de quibus jam dictum est . Videtur etiam convenire vomitus; quia in morbis

hypochondriacis adest sere semper aliqua indit m

sitio ventriculi, per quam multa congregat cxcrementa , & eadem variis partibus communieat. Videtur etiam convenire, quia natura in Principio hujus tutacationis movet vomitum, ut ait Hipp. in principio Textus , & vomitum conterre huic symptomati probant subsequentia verba Hipp. & modico tempore mitior fit, ac si diminutio symptomatis a vomitu penderet. Ultimo loco proponit collationem , ct sit lutititium, quae possunt videri in fine hujus Libri . & ad imitationem Hipp. alias collutiones , & subdititia praeparare cum aliis remediis, sed ejusdem virtutis, cum illis, quibus utitur Hipp.

TEXT. XVIII. cutim Uteri apud praecomdia constiterint oec. Si per praecordia intelligit Hipp. hypochon-dria, ut in superiori Textu firmatum est, cogimur asserere in praesenti alteram disterentiam sui cationis hypochondriacar delineari, sed praecedenti graviorem; nam prima cito mitcscit; haec per longum tempus perdurat: DIa fit moelesta solum partibus in hypochondriis existenti. bus; lam partibus spiritalibus, & praecipue pulmonibus est valde molesta: Cogitur enim aegra

recta cervice respirare,&patitur ea omnia symptomata ,& ast ictiones, quas solet Helleborus al. hus per os assumptus parere. Quapropter praesens sust alio disseri solum per majorem extensionem ad partes lpiritales: eo quia causae illius, quae sunt vapores maligni ab Utero elevati ad partes spiri. tales se extendunt , vel ob sui copiam . vel obluam activitatem intensam , vel ob suum motum magis acccleratum perveniens ad nervos

pulmonares. & cardiacos: qui irritati a dictis

vaporibus malignis contractiones spasmodicas patiuntur tam graves, ut dissicilem reddant reis spirationem, it aut nisi recta cervice exequi possit . Si dicti vapores immediate non serantur ad nervos pulmonares, & cardiacos, potest suo

cedere haec sullacatio vellicatis solum plexibus nerve is messenterii , si contingat vellicatio ra. mificationibus nervi sexti paris, quae ad hos plexus conficiendos Cum aliis nervis concurrunt.

His enim vellicatis valido, & valde activo tribi amento in suas contractiones spasmodicas, quas ab hoc irritamento patiuntue . trahunt ramificationes dicti nervi sexti paris, quae per partes spiritales pulmones, & cor sparguntur: unde di ficilis res piratio per consensum I plexibus ne veis messenterii valde irritatis,& vellicatis, ut ingeniosissime citatus li illistas citato loco explicat. Eodem modo vellicatis plexibus in flente. rii vellicatio ad nervos ventriculi per consensum tra offertur. Ab eadem vellicatione vomitus proemovetur. Notandum est Hipp. asserere vomulum consistere aliquando in expulsone materiae acidae, quam puto esse clusam hujus sustocatio. nis, & ab acido hoc plexus nerveos vellicari,& si quis asserere vellet hujus symptomatis insam consistere in aucta praeterna tiaram succi Pancreatici aciditate, non renuerem. Ab eadem vellicatione ventriculi proccisit copia aquιν, qua os repletur , ut ait Hipp., irritatis enim fibriscosophagi motus istarum peris alticus verius superiora cum violentia peragitur,& cum hoc ino. tu sccum trahunt serosum humorein in cavitate ventriculi existentem, a quo os impletur, vel materia irritans nervos ventriculi ascendit ad

glandi illas, ct vasa salivalia faucibus implant,

ta continuo irritamento materiam salivalem in faucium cavitatem fluere determinant . Gu.ra in hoc affcctu perfrigerantur, dum sanguis ad assectas partes superiores, quasi in sulisdium suae molestiae, & afilictionis totus fertur de rei,ctis partibus inferioribus, & extremis, quae ob sanguinis desectum restigerantur. Λ' copia affluxi sanguinis ad partes superiores, sed praecipue ad fauces, ct caput ita opprimuntur una cum spiritu animali, ut vix loqui pqst . Loquesae desectus potest etiam provenire ob spasmodicas

contractiones nervi recurrentis. Torporis linguae,er partium capitis causa est dicta copia sanguinis ad dictas partes translata. Quo ad curatio nem video Hipp. totum intentum ad excitamdam aegram a par Fiso per eXterna, cum non

530쪽

In Lib. II. Hipp. de Morb. Mulier. 1 ii

sit in statu curationis per interna remedia. Et cum nihil dicat de remediis sedato paroxysmo convenientibus, prout secit in superiori, silendo videtur approbare ea remedia, quae ibi proposuit adhibenda esse post paroxysmum. TEXT. XIX. Si oero ad Hepar conversi fum ni Uteri oec. Alteram differentiam suffocationis in hoc Textu describit Hipp. quae succedit, quando uterus ad hepar fertur , & videtur Hipp. in hoc Textu admittere ascensum ad hepar substantiae Ut

ri, ut demonstrant verba illa posita in curatio.

ne hujus affectus: Fc baluerit tu rem ab hepate cum manu infra leniter detrudito, o praecordia cum fascia deligato . Haec verba

nobis repraesentant tumorem in regione hepatis

fieri ab aliquo corpore, quod ad regionem praedictam ascenderit, α manibus polle deorsum repelli , & cum fascia in inferiori loco ita posse firmari , ut amplius non ascendat . Verum quia impossibilis videtur ascensus uteri ad he. Par, itaut ab eo manu possit repelli, per extensio. nem suae substantiae potest quidem Uterus ad hepar pervenire, ut in gravidis, non vero perminium suae substantiae, sive extensione, & ampi, ficatione, dum ejus ligamenta non possunt ita extendi, seu contrahi sursum , ut Uteri se, stantiam ad hepar trahant . Puto vero Hipp. deceptum fuisse a tumore, qui aliquando in hystericis in aliqua parte ventris apparet, & fit quando pars aliqua spasmodicis motibus vexata ita contrahitur,& in contractione firmatur, ut in speciem tumoris elevetur, quod sentit mutasius in tractatu de hystericis passionibus, ubi peris docte modum, quo si hic tumor delineat, ideo videndus. Hujul modi tumor apparuit Hipp.,& Uterum existimavit; est vero Uteri mali assecti effectus. Vapores ergo maligni ab utero elevati, non Uterus ad hepar ascendit, sed poetius ad ligamentum istius , quo diaphragmati uaitur. Hoc ligamentum a vaporibus malignis

Uceri irritatum, ac vellicatum valide contrahitur, impediendo motum diaphragmatis sursum; ucide vox deficit, ob respirationem ad voces aristiculandas necessariam valde laesam. Dentes com serti sunt, quia nervi maxillarum contractionem spasmodicam susceperunt. vel per consensum a diaphragmate Iaeso, yel a vaporibus ab Utero illuc ascendentibus. Color fit lividus , obstrangulationem, vel suffocationem ab impedito motu diaphragmatis. De hoe assectu vide, quae dicta sunt in e positione Textus tertii de natura Muliebri.

XT. XX. Si vero Uteri insammati su

νint esse. Ultiinam disserentiam suffocationis exhibet nobis Hipp. in hoc Textu , in quo animadvertere licet per ly inflammati intelligendum esse

tumefacti, ut animadvertit Martianus in commento hujus Tex tua, & videtur confirmari asgno ab Hipp. posito pro distinguenda hac susserationis differentia ab Hiis supradictis,&mntinetur in illis verbis, circa laetus,s contigeris. dum apparet: Durities est pmprietas tumoris in suo principio. Hic tumor in primipio videtur esse ad latera Uteri, & tunc non adest sus secatio, sed solum tune quando Uterus alia.

us fuerit a praecordia, idest ad hypochondria,

α sunt verba Hipp., ex quibus colligere possumus tumorem sensibilem in regione Uteri durum, non essenis Uterum, qui incipit se dispo. nere adiutacationis uterinae productionem. T Iis autem dispositio, meo judicio, est serment tio inordinata huinorum in Utero, vel in ejus vasis existentium iacta a sermento uterino , vel ab excremento aliquo sermentativo in dictis limmoribus introducto. Per hanc fermentationem inordinatam humores praedicti valde rarefiunt, turgent, & cum istis etiam humor in porositatibus uteri existens, & ab hac turgentia diei rum humorum substantia Uteri distenditur ad summam plenitudinem partim, adictis humoriabus rarefactis, partim 1 spiritibus, & a vaporibus

a sermentantibus humoribus exeuntibus, ct hoc modo fit tumor durus, & usquequo hic tutia γr in parte inferna constiterit, nulla adest suffiratio, quia vapores, &eralationes malignae omnes in Utero retinentur: sed quando haec facto impetu ab utero eruperint, & ad hypochondria ascenderint, tunc fit strangulatio . secundum hanc e plicationem accipienda verba illa Hipp. cum

fuerint allapsi ad praecordia. Allabitur Uter

ad praecordia, non secundum suam substantiam, sed secundum vapores ab eo promanantes. De modo, quo fiat tumor in hypochondriis suffocatio hysterica dictum est in superiori . Gusam huius ait cistus videtur assignare Hipp. in illis verbis, et vomit pituitam acidam, oedenter supescunt, quia acidum valde intensum, eum vomitu rejectum dentes stupefacit; hujusmodi acidum in ventriculo collectum massae san-gilineae cum chylo facile imprimitur, a massa sanguinea facillimό Utero communicatur, &factum volatile, dum cum sanguine circulatur in Ute. ro postea receptum, est adaequata causa supra. dictae sermentationis, & deducere possumus hv. ius asserti veritatem a subsequentibus verbis, Subi vomuerit melius habere sidetur. Si melius se habet a vomitu, quia causa symptomatis hvomitu minuitur, sed minuitur 1blum acidum, consequenter hoc acidum pro causa habendum est. Cmn tumor in hypochondriis factus , deor. sum descenderit, hoc est, quando vapores Uterini , qui superius, ascenderunt ad suam originem

inserius revertuntur, & disperguntur ad alias par. tes infernas ventris, ad laterum nempe amilitudinem. ubi dolores, re tormina suis pravis, & acribus qualitatibus pungendo,& rodendo intestina . vel peritoneum efficiunt . Aliquando ad vesi. eam seruntur, stranguriam essiciendo, ct ad imtesinum rectum, in quo passionem similem TNnesmo pariunt: aliquando vero ista duo ultima sympto

SEARCH

MENU NAVIGATION