장음표시 사용
21쪽
Subii iam aute eiusdem Galeni uerba:ut sorte qui spiam non habeat causam me etiam cum risia repraehendendi uis adeo arassis addictum et qui uelim omnes Serpentes ad Marasserum speciem relegaret ut etiam sicuti in Viperatquam probaui esse Maras
sum:uelut alii nominat: S rccione:nem me m/tuit refellere: nisi Aristotelem philosephorum anti stitem una redargueretrita in Dipsade nemo me ar guat: nili Galenum alterum medicorum principem coarguat. Haec sunt huius auctoris libro quo dixi
mus: undecimo de simplici medicina uerba ubi de came Viperarum loquitur. Viperarum quidem eam ad tantam peruenit exiccandi potentiam quia uero nonnulli ex esu eius in uehemetissimam sitim in ciderunt. Et propterea Viperas illas Dipsades nominant. Sunt autem et qui ex morsu earum inquiunt impleri bibentes:sed disrumpi prius si sitis sedetur. Propterea Romae Viperarum uenatores: quos Mar suocant: iterrogaui. Si quod signum possent me docere: per quod utrun genus Viperarum inuicedistingueretur. Hi uero nullum omnino esse genus Dipsadum Viperarum dixerunt: sed eas: quae circa mare habitant: et circa loca plurimam habenti sal suginem:carnem habere salsam Vnde et in Libya multas huiuscemodi nasci. In Italia autem non esse propter reglanis humiditatem. Haec quid a Marin
22쪽
s audiuL Non tamen possit assirmares omni ex
parte uerum dicunt:an secundum aliquid mentiantur. Quod enim in his: quae dixere: locis viperae nascantur carnem salsam habentes: mihi uidetur uerisimile: quoniam me no latet carnes animalium ex ali mentis transmutati. Non tamen possum mullum
sit genus Dipsadum Viperarum demonstrare. Tu tissimum autem est cauere Viperas quas i talibus locis uenantur siue ad usum cibarium' siue ad pharmaci compositionem. Quale est istud celeberrimit: Nostraea ratis quod omnes Medici Theriacen nominant. Ex qui Merici discat bus ultimis Galeni uerbista discere possim nostraeut fuerit a reatis Medici quanto fuerint dudum in errore uer dum i errores salit qui hactenus Tirum id est: Vipera ex terris ad uersati Titu modum calentibus aridis ueluti ex aegypto et Arae terris ali bia perquiserunt : quum tamen hunc haberent indis quaeritates Italia Serpentem multo peregrinis salubriore Maechabui quae de Dipsade scriberem sec dum Caleni
opinionem Qui Dipsadem aut minimi aut mihil distare figura a Vimra nobis insnuauit. A qua etiaopinione non multum Avicenna discessit . Quum dixit formam Dipsadis esse formam iperae. Si quis uero aliorum mavult sententiam sequi. Qui fecere Dipsadem no solum specie:sed etiam effigie aliqua Nicander tutum a Vipera differetem: subiiciam Nicandri uersus Dipsadis formam magnitudiinem:ac mores de
23쪽
scribetis quos nos ita in latinam uertimus linguam
Nicandri de Dipsade uersiis a nobis translati hi sui. Dipsadis est species: quae Vipera parua uidetur. Ocius haec homine: que forte momorderitrictu Terribili exanima cauda extenuata colore Lurida in extremis urunt incendia pectus CDipsadis eκ morsa: nec labra madescere possunt: Dum sitis infestat: multo licet oris hiatu CPersimilis tauro: qui pronus mergitur undis: CHauriat immodicum potum: nec desinat ante TQuam misero uenter disrripitur: at ita magno Pondere: quod nequeat logum tolerare:leuatur. Eosdem in Dipsade effectus quos Nicander cecinit: Dioscorides etiam et Paulus scripserunt: qui et ipsi Distscorides uisi scit Opsadem disterre specie a Vipera putauisse et Paulus. Qui praeterea auctores hac eandem Serpentem duobus aliis nominibus insignierunt: non Dipsadem tatum ad ti: sed et Praestera et causenem ab incendio:
cuius est catasa: uocitantes. De qua nominum uarietate etiam sudas auctor bonus apud Graecos testiti catur his uerbis. Dipsas species Serpetis: est uero 1 pera masculo minor:sed in necando uelocior est autem colore alba: et habet lineas in cauda duas Qui/dam uero ipsam Praestera nominat Alii Causione. Nascitur autem in Libya et Arabia magis. Aliis etiacensetur nominibus: uidelicet Melanuros: id est: ver
24쪽
bum ex uerbo nigri caudatet Ammoatis:id est a renosa: et Centristides: stimulo similis . Hanc eandenominum in eadem Serpente uarietatem Aelianus libro sexto de historia animalium annotauit: et eo
dem colore iisdem in Cauda lineis eius pinxit ima Inges dissicut ginem. Verum hic ingens otitur difficultas esse quaras in qua L non selum Lucani:sed etia Alberti existimatio peticani et Alber clitatur. Cui tamen Alberto minus sit ignoscendia: ti existimatio quoniam magni cognomentum adeptus ob eam: Periclitatin quam habere creditus est: et adhuc creditur in om ni philosephiae genere evcellentia. ubet de rebus quarum cognitio ad philosephos spectat:agebatur de buit plussi Poeta pervidere . Difficultas : quae ori tum haec est. Iao pacto quum eadem sit Serpens Praester et dipsas: quemadmodum antedicti non parum uerendae auctoritatis uiri testificatura Lucanus tamen et de Praestere et de Dipsade separatim:uel ti de diuersis Serpentibus: loquatura atque ab altera
Signiferum Iuvenem tyrrheni sanguinis Rulum.
dicat miserabiliter exanimatum: quemadmodia eius dem Lucani uersus alii supra notati manifestant.ab altero uero Praestere scilicet scribat Narsidium Marsi agri cultorem non minus crudeliter: sed prope eodem mortis genere fuisse enecatum Nut infrascripti uersus ostendunt.
25쪽
Narsidium mars cultorem torridus agri Percussit Praester:illi rubor igneus ora Succendit: tenditque clitem pereunte figura
Miscet cuncta tumor maior iam corpore toto CHumanum aegressa modu super omnia mebra Inflatu sanies late tollente ueneno.Quomodo etiam Albertus magnus duo capita faciat:alterum de Dipsade:alterum de Prat stete. An di/cendum fuerit esse duas Dipsadis species: altera: quae Viperae simillima sit: de qua Galenus dubitauit an iidem genus coiret cum Vipera . Alteram omnino a Vipera differentem: quae tum Dipsas tum etia Prae ster nominetur: et primam quidem Aulum essecuda uero arsidium iuxta Lucani uersiis occidisse Daut duos Praesteras alterum generis proprii alterum cci Dipsade communis:ati ita excusetur Albertus Net
quicun* alii duo capita alterum de Dipsade alterude Praestere suis tractatibus inseruerunt. Sed huic eκcusationi illud aduersatur. Quod Dioscorides Pau Dioscoridestus at micander et Plinius apud nos de una tanti Paulus Dipsadis specie meminere: quae a diuersis effectibus Nicandet isti quidem Dipsas:ab incedio autem Praester no Plinius
minatur. Eadem autem esse: de qua antedicti auctores loquuntur: et Praesterem: de quo Lucanus:eo pariter argumento probari potest: quoniam idem fere
effectus et ab illis Dipsadi: et a Lucano praesteriitibu
26쪽
untur. Forte autem et Centris et Ammoatis no sutSerpentum aliarum a Dipsade nomina: sed ipsa una est:quae et Praester et Causen abcincendio ut dixi,
mus nuncupatur:et Centris pariter quoniam ut ait
N1candri expositor)facies eius tedit in acutum rati ita Centro assimilatur Ammoatis aute: quia sua ha/bet in arenis latibula: uerum de hoc nolo decernere: tum quia res est in obscuro: tum quia utra popinio magnos habet auctores. Non desunt alia mihi eκem Albertus plu pla quam plurima: ex quibus ostendere possum Alinres Serpente. bertu philosephum citra Lucani poetae auctoritate species frustra plures Serpentum species deceptum ut uidere licet)multiplicauit mominum diuersitate frustra multiplicastea quasi natura: quum fieri uoluit e parente Nouerca:nonda tis multas huiusmodi Pestes in Serpentum genera/tione protulissiet: nisi nos ipsi alias insuper earunde Serpetum species: et totidem mortium 1nutiliter fingeremus Basiliscum Serpentem omnium perniciosissimum : qui non contactu essed etiam afllatu unum quod F sibi uicinum exanimat. Cuius sementem si Albertus Basi fieri potuisset: oportuit fuditus abolere Albertus taliseu Serpete men nobis congeminauit. Siquidem duo capita is cogeminauit cit:alterum de Basilisco alterum de Armenea quasi sint species Serpetum differentes aequale uirus habe/tes. Quum tamen una sit: quae Graeco quidem uo cabulo βασιλι, ιο :latino Regulus: Barbaro aute
27쪽
Rrmene nuncupatur Esse autem unicam speciem Basiliscus et Basiliscum et Armene et non duas ut putauit AD Armene unaberius effectus indicant. Qui idem Basilisco et Ar spes non duae mene partim ab Alberto et Avicena: partim a Dio/scoride Galeno ac Paulo atq; imprimis a Nicandrosel Basilisco tribuuntur Siquidem hi Graci auctores nihil de Armene Serpente parem habente cli Basilisco potestatem meminertit. Medicinae etia quaS ad mortam Armenae Serpentis Avicena scribit: sui: quas Dioscorides et Paulus e Erasistrati sententia ad morsum Basilisci tradiderunt. Subiiciam autem Dioscoridis ac Pauli uerba ad quorum imitatione eadem fere scripsime uidetur Auic. ut maior mihi su/per hac Serpete fides adhibeas Dioscorides ac Pa Dioscorides Ius ita scribunt. His autem quos Basiliscus momor et Paulus derit ut inquit Erasistratus)prodest Castore drachma una pora cum uino: similiter aute et Papaueris. Hanc eandem carationem inserens Auic scribit in hunc modum. Et dixerunt morso ab eo scilicet Rrmen non confert aliquid . Si uero aliquid con fert ei tunc seme Papaueris uis ad drachmam una: et Castoreum tis ad drachmam unam: quidam a uicena dubitestificati sunt illud. Quare non temere statim in t tauit nunqdtulo capitis de Bassilisco et Armene inscripti Auice Bassiliscus et dubitat:sit ne idem Serpens Armene cum Baslisco Armene sint uel diuexsius. Quid tamen opus erat Avicenna du duae spes: an
28쪽
bitareequum ne micander ne Diostorides C, lenus aut Paulus ut diximus,ullam faciat de Armene Serpente mentionem. Nisi forte quis putet par Armene ap& menem apud Arabes eam feram intelligi:qua Gra: Arabes no est cicatoblepam nominant:de qua Plinius libro o Caloblepa tauo capite vigesimoprimor et Solinus quo libro apud graecos suo descit et memorabilibus orbis capite quadra gesimotertio commeminit Verum hi duo auctores uidentur Caloblepam non Serpentibus sed quibusdam aliis feris Lyncibus Sphingibus Croculis et Cercopithecis Indicis Bubus Leucrocuti Cale Tauris aethiopiae: Manticoraeter Monoceroti Plinius: Camelopardali uero et Cephis: Rhinocerotii: et quibusdam aliis bestiis quibus Regio aethiopu ploria est: Solinus anumerare. Quod si Plinius statim post factam de Caloblepa mentionem etiam capite eodem de Basilisco subiungit: non puto ob id face re quia utrunm Animal sub eodem proximo gene re scilicet Serpentum contineatur alioquin ambos tam scilicet Catoblepam si etiam Basiliscum inree Serpentes retulisset capite sciliceteiusdem libri uigosmitertii: Cui de Serpentibus titulus est. Sed Cato blepa fera est: ideo de ea inter alias feras mirabiles facit mentionem: quia uero eandem habet quam Basliscus: lo intuitu oculorum hominem exaniman
Plinia, di uim Ideo illi Basiliscum anexuit Plinius quo Basiliscum
29쪽
Basiliscum Serpetem: Caloblepam autem feram goneraliori uocabulo nuncupauit uolens ut arbitror)hac appellationum diuersitate no esse eiusdem pro ximi generis haec duo animalia nobis significare. Sed et alia Plinii Caloblepam describentis uerba caeteris membris inertem caput praegraue aegreferentem de lectum semper in terram etiam nobis insinuant Ca/loblepam esse animal quadrupes potius qualia stit
reliqua: quae eodem capite a Plinio commemoranesi Serpentem. Aelianus quo se non contemnendae
apud Graecos aucto itatis talem Caloblepum sic. n. ipse nominat nobis describit: ut non Serpentis sed ferar quadrupedis estigiem repraesentet:haec ut eius auctoris libro sexto de historia animalium de Cato hiepo uerba Terra libyca multarum ac diuersarum ferarum fertilis est: parit autem et Catoblepum ita uocatum Tauri effigie:1ed aspectu horribiliore dia
supercilia illi eminentia: et hirsuta: oculi uero subiic1untur non ut Bobus magni breuiores aute et sub cruenti non directum habentes intuitum: sed in ter ram pronum. Vnde bestiae nome. Iuba uera ex uer
lice incipiens equinis similis setis desiiper a fronte descendit in faciem: at 3 pshm uisu reddit terribiliore haec Aelianus: qui luce clarius nobis ostendit Cato/blepum non esse ut nonnulli putauere Serpentem Armenem apud Arabes nuncupatum . Praeterea q
30쪽
dixerunt mmorso ab Armenem confert aliquid: Si uero aliquid confert eis luc semen Papaueris uis ad drachmam unam: et castoreuis ad drachma unam. Et Φ quidam testificati sunt 1llud die illud dixerunt me etiam sunt testificati de Calobleponec de aliquo Serpete a Basilisco diuerso: sed de Basilisco latummodo Sicuti Dioscorides Paulus Ἐκ Exasstratus. Erasistrati ut antea diximus testimonio. Est autem Avicennae mos: quum uult Medicos ueteres:praeci pue Dioscoridem Galenum et Paulum citarea sine nomine uti hoc uerbo dixerunt: ut postlim multis apud eundem Auic. exemplis ostendere de his: quae illi auctores supra memorati antea dixere: et ipse po/stea Avicenna non tamen eos nominatim adducendo recitauit. Multo tamen plus est ut mihi uidetur)Albertus: si Auic.dubitans: repimhendendus:Albertus insi: qui studio prolapsiis multa Serpentum ge nera: quae nune natura genuit:connumerandi du/as esse Serpentum species Basiliscum et Armene eacdem uires habentes sine aliqua dubitatione asseuerauerit. Subiungam autem etiam Alberti de Armene uerba: ecquibus unusquiis poterit diiudicare nul iam fecime ipsum inter Armenem et Basiliscum siue Regalum nisi solam nominis et magnitudinis differentiam Alberti de Armene uerba libro vigesimo quinto de animalibus haec sunt Armene Serpes est: