장음표시 사용
491쪽
iracundiae quoque sedem,in eo collocata riesse facilc cognoscamus.atq; idcirco Plato, cor eius sanguinis sontem esse dixit, qui pomnia membra vehementer circunseriuri
Porro non idem est, si dicamus sanguinis sontem absolute addamus qui vehementer circunsertur.qui enim e iccore proficiscitur ,non Vehementer sertur, quippe cum neque spirituosus sit, neque quae eumro continent Venae,quicquam pulsentat quiesnistro iecoris ventriculo prouenit,& calidior,& spirituosus admodum est, Vt eti conceptacula eius, pulsare conspiciantur. quanqua hoc genus conceptaculoria, a Vetustissimis tum medicis, tum philosophis perinde atq; alteru, vepa appellari video.
sed ab aliis quae pulsat arteria, quae pulsu
Vacat,Vena nuncupatur. De Veteri illa nodio i enclatura,cum ct multi prius, ct nos alibi testati fuerimus,nunc saltem, quatenus praesens Sotium exigit, pauca quaedam subiungam.ac de arter ia illa loquar, quae ad cubitum praesertim snistrum comea, Cui agitatio cu ex natiuitate Velox, de magna, ct valida reperie valida in corde irascibile vim essesgniscat, ac vegetum ac seruiduin ipso calore,quo suriorum,s
492쪽
3 4 HIPP. et T. ATONI siracundum appellare consueuerunt. Hippocrates arteriam hanc in secundo vulgarium morborum libro, vcnam vocat, his uerit,iuriosus ille,& iracundus evadit: cui
quieuerit,stupidus. Paulsare,& pulsus de
adeo vehementi arteriarum agitatione a
cipi ab antiquis, ut prius quIm tactu prehensauerimus,oculis subiiciatur,cum ex aliis,tum ex his vel maxime patere potest.
cum pulsui quietem, & stupidum furioso,
ct iracundo, quasi ira Vacuum opposuerit. atque ita obiter,non paruum quid a nobis essectum est, quin in explanatione venam vocabuli, Hippocratem ostenderimus ante Platonem irascibilis lacultatis origine in corde posuisse. Qua de re,paulo post G . tiam nonnulla dicemus. Nunc ad Platonis verba redeo, quibus arterias venas appel- Iat,quae sint haec. Cor vero simul & vena- iorum fontem,ct eius fanguini qui per om- cum conceptacula pulsantia , nondum ut nunc arteria: Vocitarentur, sed tantum illas sic veteres appellarent, quae ad pulmonem sitae,a rccentioribus asperae nominan tur merito Plato,ut distingueret, quarum venarum cor csic oriSinem vestet, ita adverbis. Cui Vena quae est in cubito pulsania membra vehementer circunfertur. Naiunx
493쪽
DOGMATIBUS LIB. VI. 3ssiunxit.& eius sanguinis qui per omnia mebra vehementer circunfertur.de cuius Vtilitate,alias dicemus, ille vero, qui I iecore proficiscitur, in alimentum omnibus cor-
Poris partibus praeparatus est. Unde opianor & Plato de illo disserens,in hunc mo- du ait: in toto hoc loco quasi priesepe quoddam corporis alimenti fabricati. Iam V ro cum dicat eam quae in iecore animae sper o cies sita est,cibos & potus concupiscere,neque de corde quicqua huiuscemodi addat, perspicuu facit,quid sentiat: δ ventre ut que in iecur alimentum deserri, atq: inde, ad cor partem quandam transmitti, ad sanguinis illius Mnerationem.
Iecur non tantum venarum ut sanguinii, sed etiam anima concupiscibit 'fons est.Hippo-erates ex sectione docet iecur menarum esse prio caespium. Plato autem, ima concupiscibilis esse fontem.
VBruta ne cu in libris de naturalibus facultatibus,satis supq ; declaratu sit V eis no b sedibus vetris statim ad cor, sed ad te tractata cur prius cibi digestione fieri no opus est summe in prςsentia pluribus id agere. S ed illud ta lidu G.
tu addendu vide L summe calidu ira diae necessa viscus esse,necesse est. cocupiscetiae no est m.
494쪽
necesse sed in plantis 'vel plurimu ab ira stibili distat. iii animalibus, no ii a quidem
calidum est,sed tame no pam caloris in se habet.na neq; tam calidii humore gener ret,nisi ipsum cita eadem qualitate, praeditu esset.neq; si feruidae illius caliditatis es.set principiu, pulsu carentes venas haberet. id quod videlicet Hippocrates oste dens,ita scripsit. Radicatio Venaru iecur, radicatio arteriaru cor est.ex his euagatur Ioper omnia sanguis & spiritus. ct calor perh cpromanat .sanguine b iecore ait,spiriarum b corde, ex utrisq; calore evagari, ac promanare.Vt nihil intersit siue venarum, siue sanguinis, siue animae cocupiscibilis, principiu iecur esse dicamus. Ucru conuenientius erat medico,Vt de corporis instrumeris, philosopho ut de animae facultatibus,doctrina institueret sua. alterum enimo altero demonstrari,perspicuu est. Ita saetiam Hippocrates & Plato, Videntur scripsisse, ille de corporis instrumetis, hic de animae facultatibus plura disserit. Hac de causa H ippocratra radicatio,inquit, venaru iecur .dissemoneq; venam in huc modu scribit. Iecoraria in lumbo usq; ad magna vertebra deorsum tendes, vertebris comittitur.inde sublimis per iecur,ct prςcor
495쪽
i dia in cor transigit. atque ipsa recta iugula adit. Inde aliae in collum,aliae in scapula,aliae deorsum reflexae ad vertebras de costas declinat. Isinistris quide una est, Vsq; ad iugula, a dextris etiam usq; ad quadam
huiusce partem. alia vero utrinq; defexa. alia paulo inserius reflexa,ubi illa desierat ibi costis colungitur,donec ad eam quae ini o Corde est,coierit, ad sinistra refl a. Sc r flexa deorsum ad vertebras, tantisper descedit,quoad eo tande perueniat,' inde incipit eleuari, ingeres se costis reliquis omDibus, pinc atq; hinc singulis ramulos p bens. Vnaq; perseuerat esse I corde aliquatenus porrecta.atq; id in sinistra parte magis. deinde infra arteriam sertur, quousq; eu in lom codatur unde iecoraria se sustaterat.prius tame u huc perueniat,ad extrediomas duas costas bipartito scinditur. cuius
alter ramus hinc,inde alter ad vertebras ve niunt ,atq; ibi consumuntur.ipsa Vero recta id iugulti a corde pericudes,supra arteria evadit: atq; inde, queadmodum ea qus in lumbis est, infra arteriam ad iecur excurrit parte altera ad portas,& fibram, altera ad reliquum ipsius corpus, paulo infra praecordia . praecordia vero iecori ita
annexa sunt, ut non facile possint separ , B a ri.
496쪽
33 8 DE HIPP. ET PLATONI srl. geminae item venae, a iugulis aliae hinc, aliae inde sub pectus in imum ventre deueniunt. quona vero inde serantur, mihi nodum compertum, praecordia aute sunt advertebram sita,quae infra costas est. atque ea in parte,qua renes ex arteria cosurgut.b renibus duae arteriae ortum habent, hinc atq; hinc altera,vtraq; neruum habes. huc Vero a corde rest avena χcoraria desinit. ab iecoraria vero per praecordia maximario duae,una hinc, alia inde transeunt, quae in summo perreptant, ac multifidae per praecordia serutur,eadem circueuntes, quibus
etia annexae sunt.atq; hae se pra praecordia magis conspicuae extant. Ita Hippocrates disiectione venaru descripsit, quae ὁ iecore exoriunt, inde scilicet, principiu earu esse
manifestans. cuius orationem cum alibi,
tum in secundo dissectionibus Hippocratis libro expositimus. Plato Vero no eri Venis, sed ex ea quae ipsas regit facultate.b iecore proficiscente in Timaeo disserens hoc modo rei huius explanatione facit. Parte
autem animae quae esculenta,& potulenta, atque ea demu concupiscit, quae corporis . naturae necessaria sunt, inter praecordia Mumbilicum collocauerunt, in toto hoc I
co quasi praesepe corporis alimenti fabria
497쪽
DOGMATI Bus LIB. VI. 34'cati . atque ibi eam veluti aggreste quod-
dam pecus alligarunt. quam alere corpus sibi connexum, si mortale duraturum est. genus, necesse est. Et paululum progresisus silbiungit. Hoc igitur, inquit, cu deus consideraret, ibi iecoris sorina constituit. De hoc viscere, sane utique quasi inter se partiti fuerint orationem,ille de in strumeris,hic de gubernate facultate disserueruti
AO De corde vero utroq; modo, ambo tractauere. Plato in Timaeo in hunc modu. Corvero qui simul & venarum sons est,& eius etiam sanguinis qui in omnia mebra vehementer circufertur, in satellitis apparit risq; sede ac domicilium constimerunt. Vt mirae vis imperio ratiois seruesceret, ubi
scilicet iniustu aliquid siue extrinsecus ab aliis, siue intrinsecus a libidinibus ppetraretur,cotinuo quicquid in corpore sensiliu 'est per oes meatus iussis, minisq; pcepti , exaudire atq; obedire posset. atq; ita ratione sequeretur omnino, eaq; quae in homine praecipua est,dominari in omnibus sineret. Hoc modo Plato, Vtrasq; rationcs comiscuit,& de irascibili ct de corde,ab eoq;
exorientibus conceptaculis, verba faciens.
Hippocrates item,neque ipse nihil de hac animi iacultate dixisse inuenitur: ac prae-
498쪽
3'o DE HIPP. ET PLAT ONL cipue, in ea qua saperius ascripsimus oratione.rn qua ex pulsuuenae cubitalis,de animae moribus coniecturam sumendam docet. & Vbi de curando pallore, macieq; in frigidis corporis habitibus tractat, studiucuram que habcndam esse iracundiae inis Cendae, inquit,& caloris recuperandi sanguinis in vasa subter cuticulam colligendi causa. Quae verba, Plato Videtur explanare,cum ait de corde: Vt cum irae Vis scrus iosceret. quod ipsum posteriores philosophi definitionem etiam irae esse voluerunt, caloris qui ria corde est, seruorem esse ipsam asserentes. Adde quod de labris ortu disi rens Hippocrates, augetur, inquit, pedes Perfrigera ,ex thorace incensa, Mque ad caput quasi fammam emittens, innati caloris cor videtur principium agnoscere. Veruntamen non est praesentis operis institutum, ut hominum horum omnes Ora- Iiones vel colligam, vel explicem. cum id aliis commentariis peculiaribus, iacturus
sm. sed tantu id propositum suerat, quod in principio dixi,cosiderare,& iudicare dogmata haec,in omnibus inter se conueniat,
Ex iecore ortum putat concupiscentiates
499쪽
monio Homeri qni finxit iecur misi a multare rodi propter amatoriam cupiditatem. QVoniam igitur satis demonstratum arbitror,Venarum,sanguinis,& c cupiscibilis facultatis originem esse iecur, hoc in loco est dissertationi huic sinis imponendus. At Vero quoniam non modo Hip. pocrates & Plato ita opinati sunt, sed etiaex poetis, quos testes producit Chrysip-ro pus, non pessimi quique, visum est hoc etiam subiungere, ob eius admirabilem scilicet sapientiam,qui omissis utique scieriam parientibus demonstrationibus, poetarum, sabularum, mulierumque testimoniis, in decretorum confirmationem utitur. neque tamen aduertit, contra se illa omnia adduci,& contraria prorsus omnes constituere, qui iram in corde, rationem in cerebro, ut superius ostendi, continerizo arbitrantur .possem quoque illud pluribus comprobare testibus, quod concupiscentia in iecore, iidem collocent, sed no videar id quod sugiendum moneo, sectari, inutiatibusque rebus,temptis conterere, Hom ri tantum mentionem faciam,qui Titium quia impudice Latonam solicitauerat,apud inferos idcirco supplicia luere indu cita
500쪽
39α DE H r P P . ET PLATONI sEt Titium vidi clare telluris alumnum, Porrigitur cui tota nouem,per iugera corpuS. Hinc atq; hinc geminus rostro, urget vultur obunco, Immortale iecur tondens. iacet ille supi-
Nec depellendi manibus, datur Ulla pol
Latonae naq; ausus erat tentare riabile ibImpius, aeterno fuerat quae iuncta Tonanti,
Cum Pytho Panopei peteret per amoena
No cor secit,no cerebrum,no aliud quodpia mebru Titii, qui ex amatoria cocupiscetia Latona stuprare conatus fuerat, scd iecur rodi,cu dicit in viscere eo Vnde cotumeliae causa extiterat,queadmota conueniebat,ipsum cruciari. Id quod etia nunc, eto qui peccates seruos puniunt, facere cosue uere.fugitiuoru enim,crura adurunt,iac Tat,caedui.surantiis manus, aedactu ventrAnugaciu lingua cohibet, ac torquet. atque ut semel dica,in illa membra poenas inflia
sui, quae fagitiosis actibus lanctione mi- :nistratuiquis vero ex iis qui Chrysippi dogma conatur tueri,causam alia afferre potqua