C. Crispi Sallustii opera quæ exstant : accedunt orationes et epistolæ ex historiarum libris superstites

발행: 1864년

분량: 204페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

timens privignum adUlta aetate pro Cert Creditur, neCato

filio, vacuam domum scelestis nuptiis fecisse. Quae quidem res mihi in primis videtur caussa fuisse facinoris maturandi. Namque animus impurus, diis hominibusque infestus, neque vigiliis neque quietibus sedari poterat ita Conscientia mentem excitam vexabat. Igitur Colos Xsanguis, foedi oculi, citus modo, modo tardus incestus prorsus in facie vultuque

vecordia inerat. XVI.

ED juventutem, quam, ut supra diximus, illeXerat, multis modis mala facinora edocebat. Ex illis testes signatoresque falsos commodare fidem, fortunas, pericula vilia habere post, ubi eorum famam atque pudorem adtriverat, majora alia imperabat si causia peccandi in praesens minus suppetebat, nihilo minus insontes, sicuti

sontes Circumvenire, jugulare scilicet, ne per otium torpescerent manUs ait animUS gratUit potius malus atque Crudelis

erat. His amicis sociisque confisus Catilina, simul quod aes

alienum per omnis terras ingens erat, et quod plerique Sullani milites, largius suo usi rapinarum et victoriae Veteri memores, Civile bellum exoptabant; opprimundae reipublicae Consilium cepit. In Italia nullus exercitus Cn. Pompeius in eXtremis terris bellum gerebat ipsi consulatum petendi magna spes: Senatus nihil sane intentus tutae tranqUillaeque res omnes; sed ea prorsus opportuna Catilinae.

22쪽

XVII.

GITUR circiter alendas unias, L. Caesare et C. Figillo Consulibus, primo singulos appellare hortari alios, alios tentare: opes suas, imparatam rempubliCam, magna praemia Conjurationis docere. Ubi satis CXplorata sunt, quae voluit, in unum Omnis ConVOCat, qUibias maXUma necesi1tudo et plurimum UdaCis inerat. Eo Convenere Senatorii ordinis P. Lentulus Sura, . Autronius, L.

Casi1us Longinus, C. Cethegus, P. et Servius Sullae, Servii filii, L. Vargunteius, in Annius, M. Porcius Laeca, L. Bestia, in Curius praeterea ex equestri ordine M. Fulvius Nobilior, L. Statilius, P. Gabinius Capito, C. Cornelius: ad hoc multi ex Coloniis et municipiis, domi nobiles. Erant praeterea Complures paullo occultius Consilii hujusce participes nobiles, quos magis dominationis spes hortabatur, quam inopia aut alia necessatudo. Ceterum juventus pleraque, sed maXum nobilium, Catilinae inceptis favebat; quibus in otio vel magnifice vel molliter vivere Copia erat, inCerta pro Certis, bellum, qUam paCem, malebant. Fuere item ea tempestate, qui Crederent, M. Licinium Crassum non ignarum ejus consilii suis e quia Cn. Pompeius, invisus ipsi, magnum XerCitUmductabat, cujusvis opes voluisse contra illius potentiam re scereri simul confisum, si conjuratio valuisset, facile apud illos se principem foro.

23쪽

CATILINA. 15XVIII. ED antea item Conjuravere pauci Contra rempublicam, in quibus Catilina fuit de quo, quam veris-sium potero, dicam. L. Tullo, M. Lepido Consulibus, P. Autronius et P. Sulla, designati consules, legibus ambitus interrogati poenas dederant. Post paullo Catilina,

peCUniarum repetundariam reus, prohibitus erat petere Onsulatum, quod intra legitimos dies profiteri nequiverat. Erat eodem tempore Cn. Piso, adulescens nobilis, summae audaCiae, egens, factiosus, quem ad perturbandam rempublicam inopia atque mali mores stimulabant. Cum hoc Catilina et Autronius Circiter Nonas Decembris Cons1lio CommUniCato, parabant in Capitolio Kalendis Januariis L. Cottam et L. Torquatum Consules interficere ips fascibus correptis Pisonem Cum exerCitu ad obtinendas duas Hispanias mittere. Ea re Cognita, rursus in Nonas Februarias Consilium caedis transtulerant. Jam tum non Consulibus modo, sed plerisque Senatoribus perniciem machinabantur. Quodni Catilina maturasset pro Curia signum sociis dare, eo die post conditam Urbem Romam pessumum facinus patratum foret. Quia

nondUm freqUentes armati convenerant, ea res Consilium diremit.

24쪽

16 C. CRISPI SALLUSTII

XIX.

OSTEA Piso in citeriorem Hispaniam Quaestor pro Praetore missus est adnitente rasib, quod eum infestum inimicum Cn. Pompeio Cognoverat. C-que tamen Senatus provinciam invitus dederat quippe foedum hominem a republica procul si volebat simul quia boni Complures praesidium in eo putabant et jam tum potentia Cn. Pompeii formidolosa erat. Sed is Piso in provincia ab equitibus Hispanis, quos in exercitu ductabat, iter faciens occisus est. Sunt, qui ita dicunt imperia ejus injusta, superba, Crudelia barbaros nequivis e pati alii autem, equites illos, Cn. Pompeii veteres fidosque clientes, voluntate fias Pisonem adgrestas numquam Hispanos praeterea tale facinus fecis e sed imperia saeva multa antea perpesssos. Nos eam rem in medio relinquemus. De superiore conjuratione satis dictum.

ATILINA, ubi eos, quos paullo ante memoraUi, Convenis e videt tametsi cum singulis multa saepe egerat, tamen in rem fore Credens universos adpellare et Cohortari, in abditam partem sedium secessat, atque ibi, omnibus arbitris procul amotis, orationem hujuscemodi habuit. mi virtus fidesque vostra spectata mihi forent, nequiC-

25쪽

CATILINA. 17

quam opportuna res Cecidisset spes magna, dominatio in manibus frustra fuissent neque ego per ignava aut Vana ingenia inCerta pro Certis aptarem. Sed quia multis et magnis tempestatibus vos Cognovi fortes fidosque mihi, eo

animias ausus es maxumum atque pulcherrumum faCinus

incipere simul quia vobis eadem, quae mihi, bona malaque esse intellexi; nam idem velle atque idem nolle, ea demum firma amicitia est. Sed ego quae mente agitavi, omne jam antea diversi audistis. Ceterum mihi in dies magis animus aCCenditur, quum Ons1dero, quae Conditio vitae futura 1t,nis nosmet ips vindicamus in libertatem. Nam postquam respublica in paucorum potentium jus atque ditionem Concestit, semper illis reges, tetrarchae vectigales esse populi, nationes stipendia pendere : Ceteri omnes, strenui, boni, nobiles atque ignobiles, vulgus fuimus, sine gratia, sine UC-toritate, his obnoxii, quibus, si respublica valeret, formidini essemus. Itaque Omnis gratia, potentia, honos, divitiae apud illos sunt, aut ubi illi volunt nobis reliquere repulsas, pericula judicia, egestatem. Quae quoU Ue tandem patiemini, fortissumi viri Θ Nonne emori per virtutem praestat, quam vitam miseram atque inhonestam, ubi alienae superbiae ludibrio fueris, per dedecus amitteres Verum enimvero pro Deum atque hominum fidem, victoria a manu nobis est; viget aetas, animUs valet Contra illis, annis atque divitiis,

Omnia Consenuerunt; tantummodo incepto opus est Cetera

res expediet Etenim quis mortalium, Cui virile ingenium

26쪽

est, tolerare potest, illis divitias stiperare, quas profundant in exstruendo mari et montibus coaequandis nobis rem familiarem etiam ad necessaria deesses illos binas aut amplius domos Continuare nobis larem familiarem nusquam ullum esse Quum tabulas, 1gna, toreumata emunt; nova diruunt, alia aediscant; postremo omnibus modis pCCUniam trahUnt, CX-ant tamen summa lubidine divitias vincere nequeunt. At nobis est domi inopia, foris aes alienum mala res, spes multo asperior denique, quid reliqui habemus, praeter miseram

animam 8 Quin igitur expergiscimini J En illa, illa, quam

saepe optastis, libertas, praeterea divitiae, decus, gloria in oculis sita sunt fortuna omnia ea victoribus praemia posuit. Res, tempus, pericula, egestas, belli spolia magnifica, magis quam

oratio mea vos hortentur. Vel imperatore, vel milite me utimini: neque animus, neque Corpus a vobis aberit. HseCipsa, ut spero, vobiscum una Consul agam : nisi sorte me animus fallit, et vos servire magis, quam imperare, parati estis.

XXI.

OSTQUAM accepere ea homines, quibus mala abunde omnia erant, sed neque res neque spes bona ulla tametsi illis quieta movere magna merCes videbatur, tamen postulare plerique, Uti proponeret, quae Conditio belli foret, quae praemia armis peterent, Uid

ubique opis aues spei laberent. Tum catilina lolliceri

27쪽

CATILINA. I9

tabulas novas, proscriptionem lOCupletiUm, magistratus, sacerdotia, rapinas, alia omnia, quae bellum atque lubido victorum fert. Praeterea esse in Hispania citeriore Pisonem, in au ritania Cum exercitu P. Sittium Nucerinum, cons1lii sui participes petere Consulatum C. Antonium, quem sibi collegam fore speraret, hominem et familiarem, et omnibus necesi1tudinibus circumventum : Cum eo se Consulem initium agendi facturum. Ad hoc maledictis increpat omnis bonos suorum numqUemque nominans laudare admonebat alium egestatis, alium cupiditatis suae, Complures periCuli aut ignominiae, multos victoriae Sullanae, quibus ea praedae fuerat. Postquam omnium animos alacris videt Cohortatus, Ut petitionem suam Curae haberent, conventum dimis1t. XXII.

IUERE ea tempestate, qui dicerent, Catilinam, ratione habita, quum ad jusjurandum populares sceleris sui adigeret, humani corporis angilinem, Vin permixtum, in pateris Circumtulisse inde quum post CXsecrationem omnes degustavissent, sicuti in sollemnibus sacris fieri consuevit, aperuis e consilium suum; atqUe Odictitare fecisse, quo inter se magis fidi forent, alius alii tanti

facinoris conscii. Nonnulli ficta et haec, et multa praeterea existumabant ab his, qui Ciceronis invidiam, quae postea orta est, leniri credebant atrocitate sceleris Oriam, Ut poenas dederant. Obis ea res pro magnitudine parum Comperta est.

28쪽

E in ea Conjuratione fuit in Curius, natus haud obscuro loco, flagitiis atque facinoribus COOpertUS;

quem Censores senatu probri gratia moverant. Huic homini non minor vanitas, quam audacia, inerat; neque retiCere, quae audierat, neque suamet ipse Celera occultare,

prorsus neque dicere neque facere quicquam pensi habebat. Erat ei cum Fulvia, muliere nobili, stupri vetus Consuetudo; CU quum minus gratus es et, quia inopia minus largiri poterat, repente glorians maria montesque polliceri cepit, et minari interdum ferro, ni sibi obnoxia foret postremo ferocius agitare, quam solitus erat. At Fulvia, insolentis Curii causia Cognita, tale periculum reipublicae haud occultum habuit, sed sublato auctore, de Catilinae Conjuratione quae quoque modo audierat, Compluribus narravit. Ea res in primis studia hominum accendit ad consulatum mandandum M. Tullio Ciceroni. Namque antea pleraque nobilitas invidia aestuabat, et quasi pollui consulatum Credebant, si eum, quamvis egregi Us, homo novus adeptus foret. Sed ubi peri culum advenit, invidia atque superbia postfuere.

29쪽

CATILINA. IXXIV.

GITUR comitiis habitis, Consules declarantur M. Tullius et C. Antonius. Quod factum primo populares Conjurationis OnCUsserat. NeqUe tamen Catilinae furor minuebatur; sed in dies plura agitare; arma per Italiam locis opportunis parareri pecuniam, sia aut amicorum fide sumptam mutuam Faesulas ad Manlium quemdam portare, qui postea princeps fuit belli faciundi. Ea tempestate plurumos Cujusque generis homines ascivisse dicitur mulieres etiam aliquot, quae primo ingentis sumptus

stupro Corporis toleraverant post, Ubi aetas tantummodo quaestui, neque UXUriae OdUm fecerat, aes alienum grande consaverant per eas se Catilina credebat posse servitia urbana sollicitare, Urbem incendere, viros earum vel adjungere sibi, vel interficere.

XXV.

E in his erat Sempronia, quae multa saepe virilis audacis facinora Commiserat. Haec mulier genere atqUe forma, praeterea viro atque liberis, satis fortunata fuit literis Graecis atque Latinis docta : psallere et saltare elegantius, quam necesse est probae multa alia, quae instrumenta luxuriae sunt. Sed et Cariora semper omnia, quam decus atque pudicitia fuit pecuniae an famae minus parceret, haud facile discerneres lubidine si accensa, ut

30쪽

saepius peteret viros, quam peteretur. Sed ea saepe antehaCfidem prodiderat, creditum a uraverat, sedis Conscia Uerat, lUXUria atque inopia praeceps abierat. Verum ingenium ejus

haud absurdum posse versus faCere, OCUm movere, sermone uti vel modesto, vel molli, vel procaci prorsus multae faCetiae multusque lepos inerat. XXVI

MMIS rebus comparatis, Catilina nihilo minus in prOXU-mUm anniam Consillatum petebat, sperans, si designatus foret, facile se X voluntate Antonio surum.

Neque interea quietus erat, sed omnibus modis insidias parabat Ciceroni. Neque illi tamen ad cavendum dolus aut astutia deerant. Namque a principio consulatus sui multa pollicendo per Fulviam effecerat, ut in Curius, de quo paullo ante memoravi, consilia Catilinae sibi proderet. Ad hoc collegam suum Antonium pactione provinCis perpUlerat, ne Contra rempublicam sentiret Circum se praesidia amicorum atque Clientium occulte habebat. Postquam dies Comitiorum venit, et Catilinae neque petitio, neque insidiae, quas Consuli in Campo fecerat, prospere cesseroe constituit bellum

faCere et Xtrema omnia Xperiri, quoniam, UT OCCUlte tentaverat, aspera foedaqUC Venerant.

SEARCH

MENU NAVIGATION