De natura humana liber / cum duobus commentariis Galeni. Ejusdem De victus ratione salubri liber, cum Galeni commentario. Hermanno Cruserio Campensi interprete

101쪽

ni hoc d cunt esse humiduma calis Cur Phiis

id una, Ut in genere corporeorum i losophi imalia: haec cum plantis conferentes qui diver ver autem cum autumno, optimum cali disi ta' inter tepor arans, 5 quasi solii pro humidulsus naturali prsditu statu, cum illo, dixerinta quod praeter naturam asse mina est. Abundare aut vere sanguine, prae' ter alia, hoc argumento est, quod tu i dysenteriae vigeant illae, quae cruenses tar appellantur no hae quae ob bissem vellicant intestina . De cruentis his dysenteriis quarto in librum de artibulis comentario verba feci, ubi de claravi hunc assectum fere nasci v nis sanguine affluetibus,qui affatim 'iussi per nares, authsmorrhoidas,

aut vomitiones Coseruit aut cum

vere aestatem dysenteriarii ratione, atqueo ruborem coloris. Nam Vesre genitus sanguis ex suo calore rurahentem colore uniuerso corpora in Νucit, perque sedem nonnullis redoditur. lorem autem, si tangas eos, iam tum prae se ferunt homine .c deinde a natura per intestina expelli, tur, ita ut per uterumulieribus:qui,

102쪽

ius caussa est cum sanguis, tum aer. 2

4 state vero adhuc anpuis

crescitque. ad autumnum us

que pertinet.Autumno sanguis imminuitur:quia ei' naturae aualitumnus cotrarius est. Bilis aes Duo simul lautumnali tempore corpus tenet: quod hinc discas: Homines hac tepestate, sponte sua bilem vomunt,dc per mea dicamentorii potiones biliosissumis purgantur quod item ex is, bribus. ex hominu coloribus satet. Pituita aestiuo tempore qanth est imbecillior.nam hoc te; pus eius naturς ob calorem sicacitatemque aduersatur. Aestate,atq; potissimia initio eius copiosus est Vere auctus sanguis,ut qui ab ambiente calore nondu sit di3estus. Increscit aut bilis,eoquddin praesenti praeter naturam excalfiat corpus.Hic rursus bilem non appo

103쪽

NA TvR HvΜ. Q sit coloris nomine flavam appellatuit:nunqui atram hoc implieitacabulo nuncupas, uerum indicato coloris nomine.Cstera sigillatim hu

ri paucissimus Atrabilis ' Qtu in homine quonia autumno

n autumnus siccus est, tomine iam refrigerare incipit sed atrat bilis autumno plurima est Do tentissima. Vest autumno imminuici quod in naturae sit aduersarius nos,qui aduersarius si exposuimus.Si dirili militer,atque ver calidus sanguis humidus est autumnus aute cui ipse dixit siccus,d homine refricerare iam incipit utique contrarius et Ver Autumnus,ac humore sano

modi euasit,propterea qu3d anter humores deusti essentaestate.iam quod

deustis illis reliquu est, restincto

104쪽

NIPPoe R. DEquidem calore frigidum statim sicatamque redditur: frigidum ob calo rem extin istum: siccum,quod eius o Innis, dum torreretur,siccosumptus

humor.

Neunte hyeme illis,quia iam refrigescit,decrescit, pituita de integro augetur, tu a freque tibus pluuias,tum ab noctiunon, gitudine.

Dominante singulis quatuor an ni temporibus humorem tempera mento vult ipsum anni lepus reser/re. Unde fit, ut friga dat humida appelletur pituita iuxta ac hyems,5 calidus humidusque sanguis, ut ver: callidam o siccam, via statem ita octi' lem laua esse dicit: oc atram ut Auintumnum, frigidam o siccam. Igitur quibus dixit anni temporibus singulos humores incremetia capere,an te confirmauit nunc catis ana ad duo

Pituita cit,cur maior Hyeme si pituits co hyeme ita: ob frequetiores, inquit pluuias, cur vige noctes logiores. quod perinde estat. ac si dicas: quod humidum sit rigi

105쪽

NAT v R iv M. Sdumque hoc anni lepus. Humidum Hvenasese probatur, pluuiarum frequetia cur humi Irigidum, noctiu prolixitate. Si quis da 6 friscem caloris, quo preditus est ambies Oida.

nos aeristate, auctor sol est,qui tum Sol caseo ascendit prope supra vertice nostria, ris inlae. diem longiore efficit. Idem item re caussa. rig 'Hyeme inducit, quod obiiciuus cc humilis paucoq; tepore supra terram feratur. Vult autem Hippocra Cur corstes cum circunfusi aeris statu una es portant,nimalium corpora affici, siccari in mali u asel iccis eius tempera metis, humedias ficiatur ara in numidis. Hoc pacti otia incales cclo. cere in calidis, in frigidis algescere.

Quare si humida hyemsa fragida

est, merito in ea frigida o humida valet pituita na ostenditi hoc am te. Haec sibi ratio oc aliis etiam anni temporibus constat. stat flaua bile dominante,quado sicca docalida virtute est. Vere sanguine humido occalido humore Etenim Sc Ver elleni calidum dolium id tu Autuna tro, atra bile, ut quae iuxta ac hoc anni tepus sicca sit. Quaestio igitur non parua oritur de veris teperameto,que

106쪽

admodum calidum d humidum di

catur:quam cum tractaui, temperastum potius dici hoc ostendi. Atque constat eadem etiam ratione no moti dum εἰ humidum debere dici sano Curpitu guinem, sed temperatuita. Ac magista hyeme quaeras,quod huius libri interpretes ydeat praeterierunt, de pituita quae habet frigidam naturam ε humidam, ati que hic Hyeme generata.Qua vero caussa inductus,non minus inquir dum es e id dixi,iam tibi expediam.

Dixit in Aphorismis ipse Hippocra

tes Vetriculi, - vere natura cur sissimi, sotnni longissimi. His tempestati dimeta copiosi a sunt naebenda. Eleenim tun calor natiuus multus est:nutrimenti ergo plenius requirit icio sunt aetates athletae Praeterea Aestate Aatsino cibos difficillimes ηt,H eme facillime.β',undum laci. ver tenet. Hic si vera sunt, e pituitam humorem esse frigidii, non temperatum, ut est sanguis,scismus, quomodo Hyeme augebituris Conueniebat enim ex alimeto corno mode perfecto, sanguinem magis,

quam pituitam generari.Qui igitur

107쪽

N A H V 49 hie scrupulus explicabitur Dicam, quod sentio. Sunt quidem calidusi

mi Hyeme ventriculi naturali calo 're, id est,temperatissimi sed corpo ris partes diuerso plus efrigeran tu hyeme, ipseque adeo venter qui busdam, aut ex itinere, aut ob veitisianopiam, aut vitae genus, aut eiusce modi quippia.Omne igitur ambientis aeris frigus quam potest penitissime in eorpus se insinuat. Quibusdavero etiam ad ventris usque regio ne penetrat, ut est dictumatam vipeffecti recte sint in ventriculo sum' pii cibi, in iecore certe dum mutan'tur, non absolutum assequuntur sanguificationis,ut sic dicam, cultu, sed aliqua in ea offensio existit. Quo minus venae totius corporis mutat illos refrigeratς.Huc accedit ciborsi multitudo,qui Hyeme sumtitur,quibus qualitates quo is sunt pituitosiores. Multa enim i cibo legumina hyeme sumunt, multo plus panis quam re liquis anni temporibus , siliginem, rhyemata, holera, satiua rapa, d carpnes multas partim plane pituitosaS,

108쪽

vt agninas,partim nisi probe prcp rata sint, quod genus suillae carnes sunt, maxime porcinq.Praeterea, bubbis, cochleis, caseo,oc alijs eius cemodi multis tota hyeme vescuntur,qui prompte in pituitam vertuntur. At Vmulo que etiam nouit vinum picrique bis uii gene bunt, quod etiam facile generat pi

rat pituit uitam. Quibus sit,ut hyeme copio' tam sior sit pituita.

AT que haec quide omniaria,

bet perpetua corpus hUma num quae a tempore anni dege: nerante,modo ultra modum augentur, modo imminuutur, sino gula pro parte matura.

Omnia, inquit, praedicta, hoc est, quatuor humores habet corpus livomanum dum vivat, hoc illi signis cat perpetua. Haec temporia anni viocissitudinibus augetur, minutaturm. Nam a tepore anni degenerate idem

est illi,quod transmigrante, hoc est, quod demutatur, ac transit in aliud sibi continens . Deinde, iugeri mis

tiuique haec dicit pro parte ornat

109쪽

NAT v R iv I sora. Quidam accipiunt pro parte de corpora partibus esse dictum quia pro natura rvt haec dicat: Semper corpus humas num quatuor commemoratos sit, ne humores: pleniores autea pauociores pro anni artibus d natura. Quod oratio inversa si proferas, sciatum iis commodum o verum asse quuturus. Nam humorum affluetia Pro anni temporibus, ubi secudum naturam dissipensatur annus, varia atque Pro totius anni partibus, etiati minus administretur ratione natu rae,differentia in quantitate nascitur humoris. Quin&de anni tempori bus paricis interpreters licet.

Am pannus omnis omniu

est, calidorum, frigido

rum, siccorum,. humidorti particeps areque enim quicquam an hoc vel minima. teporis parte conssistere sine omnetum,qua inino mundo sim consortio.Imb

u unum etia absit, omnia simul

110쪽

aboleantur. Siquidem omnia ex eadem sunt constituta neces sitate, taluntur ab se mutuo.

Calidum, frigidum, humidii, sic: eum: no quod per excellentia appeto latura intelligitur sed elementaledicit quod in proposito sermone d

clarauit, omnem docens anni ona'

nium esse participem. Neque enim omnium,quae praepollent, particeps est omnis annus,sed elementalium:

tota quidem hyems, humidi gris

Oidi: aestas sitrariorii sit ccii calidii autumnus,frigidia sicci.Quod di lucidius etiam ostendit cum dicat, ut caetera quoque corruant, ore, si' mul atq; unu istorum periisset.Nam Vno pereunte elementorii, recte dioxeris interiturii quod ex iis Secus,vno ex illis pereut quae centis nomine appellantur: cu comtrarium sit verum, Ubi perdatur alicuod ex iis quae praepollentis nom ne appellatur,saluum sit,'uod ei adinuersatur. Si enim aestas nosit,hyems

est: si non hyems,aestas: Et si non it