De natura humana liber / cum duobus commentariis Galeni. Ejusdem De victus ratione salubri liber, cum Galeni commentario. Hermanno Cruserio Campensi interprete

71쪽

qN A T RA H i. rcalido enim o frigido siccoque x humido producta cuncta sunt, iccir: co haec etiam omnium esse communia elementa Iam humanae naturae Animal mpeculiaria elemeta sunt sanguis, sanguine tuita bilis tum flaua, tum atra, quae habentiutamen eius no recte propria esse di peculi xeris, cum omnibus sint communia ria elemesanguinem habentibus animalibus. a. Clarum aute est istorum etiam unuo quodq3 ex primis quatuor genera' tum esse quae qualitatum vocabulo humidum,siccum,frigidum, cali,

dum 'ocamus.Propria horum subostantiae nomina sunt, ignis, vel aqua,

vel aer,verterra.Na elementa aquarlitatibus simplicibus d mixtis no mina esse mutuata,id latet neminet cum extrema caliditas in igni inni, sicut in aere humiditas, algor in qua summa in terra siccitas una cuconstrictione d frigore.Qua igitur caussa adducti quida humidum,sico cum frigidua calidum ab Hippo:

crate existimant elementa constitui, ut qui in homine esse ani maduerta tur: ignem autem aquam, aerem,oc

72쪽

terram, non recipi,eo quod in hominis corpore nihil videamus horum sno intelligentes,qus apparet incor' pore callida, frigida, sicca, ε humi' da,corporis esse oculis subiecti istobilia elementa: quae quis esse comus ni corporum omnium elemet discat nemo sane vel infantissimus.po'steaquam dixit Hippocrates' Cum eiusmodi igitur sit si omnium reli' quoru , tum hominis natura: qui γ' test de istis, quae in hominis corro re apparent, calidis, frigidis, sicci , dc humidis ille nunc agere existimam irrio de quatuor elementis, uarsummas habent,nec mistas qualit tes ex quibus inter se mutuo temoperatis omnia fiunt media corpoora,quadam excellentia, non proprie

calida, Digida, sicca, dc humida ap/pellata Nam si quae iam commixta sunt, statuemus elementa: quae sum mas qualitates obtinent, quid dice mus eis me praeterit.Dilucidi etiaproxima oratione suam mente a 'rit,ad qua nunc no conuertamuS.

73쪽

o Vrsus cum hominis corpus demoritur, singula necessa: tio ad suam naturam discedunt, humidum ad humidum,siccum ad siccum,calidum ad calidum. frigidum ad frigidum.

Homine de vita decedente seceroni,inquit,ac recipere se ad suam n Hiram singula illa elementa praedisera, quae calidum nominabat, domisgidum,siccumq3, 6 humidum nus Quam dicens, sanguinem ad mundi Languinem, pituitam ad pituitam, bilem ad bilem,arteriam ad arteriam, carnem ad carnem, venam ad vena, neruu ad neruum, abire veru quod in his est singulis calidum, frigidii, humidum, o siccum ad communia omnium elementa se conferre. Nam is neruus quidem e calido,fra ido sicco, d humido, scilicet elementi, qR' RQx constat:non autem ex alio neruo. Sic nec Vena ex alia vena. Etenim per es ληθῆ

tota misceri lissimi nem,Venam,os, arteriam, βψ caeteras parteis mente

assequi nequeas.Sed est eius sentes

74쪽

ti, si quam pauloante dictoruire moriam habemus inter se omni ex parte temperari calidum,frigidum, humidum, d siccum. Proinde quae clare sub aspectum veniunt in hominis corpore calidae, frigidae,siccae,&humidae partes, elementa non sunt humanae naturae sed ii , ex quibus hae conflatae sunt o genitar, aqua, ignis,aer, ε terra:de quibus in libro de elementis secundia Hippocratem satis multa verba secimus.

Exest tum animatiu,tum cae

terarii omnium rerri natura. Haec, inquit,est non hominis sella, verum etiam omnium aliorum nastura, ex calido scilicet, frigido, si co dc humido simplicibus quideme extremis temperata Quae enim in medio sunt omnia, ex his suum temperamentum consequuta sunt. Nonne ergo ab omni est ratione alienum dicere,ex medio quae in meo

di sunt,temper ri quod isti non semimaduertui dicere, qui ex iis quaericorpore conspiciuntur humidis,

75쪽

N A H v M. 3s siccis, calidis,frigidis nostram natus ram colendunt constituta. Iam mutito absurdius erit,sia aliorum quosque cunctorum animalium, d stiropium natura es. ex his affirmemus. Hippocrates quide hic aperte cono firmat,etiam omnibus aliis essemus Iuscemodi naturam.isti vero quid dicent, non reperio. Nam si ex conseocto in terra semine fici,exempli gratia, procera arbor adolescat insani est, non eκ terra Z aqua,sed aliunde dicere hac naturam profectam esse. At enim terra sua natura extremesei Ficu ex gida est: multum autem habet calo i quatuorris ficus,quae eam conseruat, quom elemetis nus, cum Per atroces brumas refra, constat,

geratur,demoriatur. Constat ergo

quam tantum, d terram fici corpus non costituisse:quin ignea etia natuno est expers.Nec iam hoc obscurum est, eam donatur aeres habere Partem.quando lignum eius manifeste non solum terra est, sed ὀ aqua

leuius.Constat ergo ex illis quatuor ficus.Quod si haec, 6 eius certe fru*ctus, Et fiuctaeis item uniuersi Sunt

76쪽

Fructus

omnes ex

quatuor elemetis constant.

porro triticum, hordeum, sabar, θ reliqua frugi semina, in fructibus, ait idcirco ex quatuor illis conflaota, terra,ignt,aqua,& aere. Quia ve/ro e fructuum o plantarum cibo, qui in nobis sunt, humores proue: niunt, prosecto etiam hi primu principiti habebunt ora ginis aquam, ter ram, aerem, o ignem. Sed ut dixi satis etiam haec in libro de elementis secundu Hippocrate sunt demostra: ta: itaque ad aliud caput descedamus.

OMnia similiter gigntitur, si

militerque intererit omnia' Ne si diuinaret quidem quisquam

non defuturos, qui se no recte asses quuturi sint, toties eandem sentenotiam pronuntiet,quomodo nunc fe/cit Hippocratesci omnia dicens, ne dum hominem similitera nasci Ainterire: ex quatuor, ut est declaratu, clementis, d non e corporis parti hiis callidis, vel frigidis, vel siccis, vel

humidis. At adeo quidam ad Graescam dictionem stupent,ut quod i Corpore humano calidum, rigidii,

77쪽

communia elementa.

his enim,clus praediximue

a omnibus eorum natura con

stat:desinitque, dictum est, in ea ipsa: unde est coflatum, Istuc quoque sese recipit unum, quodque.

Constat in suoplacito,omnlu nasturam e quatuor,quorum memini naus, constatui, in eaque desinere; firmans.Vnde enim unaquaeque, in quit, res costat, eodem etiam refert se,ua comunia nimirum mundi eles menta, terram, aqua, aerem, S igne. Proinde nihil minus quam Hippocratis sensum, S quod primo est dis m,assequuntur.Neq enim prorssus aerem dico esse hominem, nemaquam, aut ignem, aut terram, qui illud pro nulla ex parte accipi ut Liquet enim hoc dicere Hippocratem nolle, communia elementa nulla ex Parte in corpore humano esse, sed

a Urehendere istos, qui unum de illa

78쪽

Corporis solidae

tes ex me

struo sanguines ut generate

lis asserunt solum. Orpus autem humanu con;

tinet sanguine, pituitam, bilem gemina,flauamdamara. Et Silli sunt natura corporis, propter hic aegrotat,Valati,

Expedito de comunibus elemenstis sermone,his verbis ad corporum sanguine praeditorum, in quibus est homo, elementa orationem couersetit.Nam ex sanguine pituita, ὀ ge mina bile,primam oriri nostram gonerationem vult, o nostra vitae to/tum cursume his suppeditare,haec denique uniuersam hominis natura es. Nam humores continentur in solidis partibus. Ipse autem solidae in foetus prima colarmatione ex his

generantur. Omnes enim partes ex

menstruo sanguine,non illo quidem syncero,sed duplicis participe bilis, sopituitae, fictae sunt id quod non multo post docebitis Insuper ex his etiam sanitatem nobis, dolorem, ocmorbos accidere.quo haec fiant mo/do,proximo capite docet.

79쪽

x 'let quidem prscipue,cum

ea inter se virtutem & copianaediocriter habeat temperatas,

repotissimum si permista sint.

Ehilosophorum, qui planἔdoomaotici sunt, consensu, sanitatem efficit elementorum iusta moderatio. Sed cu ut duplex senere apud sectas ra tione nitetes institutio elementoriaraItera applicatione, dc primoricors Porum complexu generatione comopositorum fieri altera temperatura decernit. Prima itaque moderatios nem, pororum forma metitur alteora ratione bona elementorum tenas Periei nos degere salubriter statuit. cuius est sentetis Hippocrates prin

tas lit, haec que in facultate eorum tria du/quae miscentur, illat quantitate cos plex. 1ittat materiae utrant attigit Hipopocrates. Dixit enam, d virtute, Mupia . Quod in exitu orationis discium est potissimum si permista lino absolutam illoru omni ex paro

80쪽

te mistura declarat. Nam ad corpo ris statum undequaque inculpatiisse

Inum,no modo quatuor moderatio elementorum, verum etiam eorum Per tota mixtura requiritur absolustissima In temperamentis vero cor Poris culpatioribus est cum m alio qua parte non aeque , aut similiter, aut mutuo per tota commisceantur

humores . sed ubi hauddu actionis est illustris offensio est illa quidem culpanda sanitas, nondum morbus

tamen.

Contra laborat , cum eorum

quicquam fuerit minus a pliusve,aut in corpore secretum fuerit,iaeque cum omnibus consfusum.

Vt insanitate exactam mediocristatem quantitati Sc lacultati, mistus rael per tota tribuat . Ita in morbo cotraria horum ponit, atque minus aut amplius ad qualitatem materiae e facultatem retulit atque cum os vinibus non ella coiifusum,ad inteo Periem,aut temperamenti inaequa