De natura humana liber / cum duobus commentariis Galeni. Ejusdem De victus ratione salubri liber, cum Galeni commentario. Hermanno Cruserio Campensi interprete

81쪽

Ecesi est enim,cum horum

quid separatum sit, per sestet, non solum ex quo excessit, locum morbo affici sed etia iblum,ubi iam substiterita influa

xeri nimium affluentem, dolos rem sabo rem parere. Vbi quid iam de quatuor humo ' ribus solus aliqua in parte restiterit ab aliis semotus, neque sit cum illis

per totos totus commixtus, dolet a nimat: quia utraque iam pars, o in de decessit, o ad quam se contulit, an intemperiem incurrit. Id quod ex humoribus validarii virium potissi,mum usu venit Hi enim non quan titate tantum parti, in quam inuase runt,graues sunt, seda qualitate dolore excitant, dia magnopere aut calafaciunt, aut refrigerant.

E Tenim ubi horti quicqua de

corpore effluit ultra supernatans,dolorem adfert vacuatio.

. . .

82쪽

Superna Pro abundante intellige nunc distans ctum supernatans, aut si mauis, id quod non est cum caeteris omnibus commistum,supernatas puta appelalatum.Vtrui enim est probabile.

SIn autem intro vacuet,aut locu mutet, aut sese ab aliis se, cerna duplicem sane necessario

praebebit dolorem, ut dictu est: dc unde abscesserit 4 ubi exu.

perat. Hoc esse ante dictum, ipse declirat cum dicit,ut dictu est. nam vero his, non re ab hac nunc recitata dis stat illa paulo supra ab eo scripta ooratio,vbi ait Necesse est enim cum horum quid separatum sit,& per sestet, non solia, ex quo excessit,locum morbo affici: sed etiam ubi iam subostiterita influxerit, nimiuriiuuen'tem, dolore dolaborem parere. Rurosus cum dicit Nam quae hominem ego esse dixero,ea demonstrabo semper inesse pro egeac natura. Proles ge ait,hominum volens opinionem,

quae sis est de his significare.Pro na

83쪽

N A TUR A HVM. 3 tura,ipsam rerum veritatem. Quas resequentia iam verba attendamus, quo videamus,num id,quod receperat ab initio libri, nunc praestet.

Ico autem sanguinem esse, pituitam, & bilem tam flasuamquam atram.Atque horum nomina primu quidem lege dis stincta es se confirmo, nulli eoru idem nomen esse.Deinde nas tura formas discrepare,minimEique pituita similem esse sangui nis,aut sanguine bilis,aut bilem pituitae.Qui enim inter se simialia sint,cum neque visu,ne B ta: ctu esse similia cognoscatur neo

que enim aeque Aida , frigida,

sicca,humida sunt.

Cum aperta est eius omnis orastio, tu quod instituerat, demostrat. Nam hic quatuor humores In cor Pore inesse inter se diuersos ostedit. Sub haec secuda natura omneas hos esse,non eorum unum.Verum in ser

84쪽

Tes inter

se siccita' te dicto

runt.

Diuersiσtas flauae

biliri Atra bilis

Sagulnis differens tiae. Pitultae, differens

raone nunc proposito nobis digerre

humores mutuo, colore, crassandensio, calore, dc frigore dicit. Et sane sic haec se habere videntur.Fortassis autem offendit quosdam, cum humida sint humores omnes,siccitate dista re ab humore humore. Qui eadem Opera negent oportet nec humidi,tate eos differre,si quide humidiore alium alio bai fatemur quod certe omnibus humoribus accidere video mus. Etenim flaua bilis saepenumeo

ro evadit admodum humida d fit

eius tum non flavus, sed color palliodus. Haud raro crassescit, Sc vitellis

ouorii fit assimilis. Vnde donomen, ut Vitellina appelletur, apud nonul los inuenit. At atra bilis, quam palolida dc flaua, semper est crassior. Im3 illa seipsa multis modis est vel cras sior, vel fluidior.Eade sanguinis tio est qui eatenus interim est liuo naidus,ut fluat: interina abii de crassus. Pituitae eandem caussam es ac prioribus illis humorib' videas.Variatur enim in crassitudinea tenui, iathail nuc aquosa est, nuc cras M

85쪽

N A Aj v K. sit puris imaginem referat. Habent hoc humores,ut quae reuera clemesta non sint, sicut aqua, terra, aer, Mignis.Nam istorum quilibetex quas tuor his,alio in alio eoru prspollet

oriudus est ut iam saepe audivistis.

ERgo qua do tantum inter se,

forma, Sc facultate disse runt,necesse est ea non esse vitii: nisi certe ignis de aquainu sunt.

Erat illorum quidem absurda sententia, qui unum ectae crederent ho*minem:videtur tamen in eam Hir Pocrates consulto disputare. Erant etenim fortass4s eius memoria viri clari,qui istud placitum sustinerent. Nam,quandoquidem veterum plussrima scripta desiderantur, multo est probabilius placita literis non manciata intercidissi, idque adeo cu sint, qui nulla reliquerint scripta, ut So Multi phicrate dc Pythagoras &ὰκ illustrio losophibus nostri sculi Medicis Quintus nihil scri Quoniagis naultos,dum superstites pserunt. ement, illustres fulis adducar, quoserum cum interitu, una Praeceptorii

86쪽

authoritas concidit. Cumque Plato tot coscripserit libros,attamen preo te literis prodita, alia esse eius scista autumant eius discipuli,quae non retulit in scripta. Vt autem discipuo lis decreta esse literis non testata assfirmantibus fide habemus: itafuisse, qui unam terram omnium esse commune elementia, hominis autem biblena,vel patuitam dicerent, Hippo' crati credimus Equide quosdamae quot tempestate alia scribere noui, quorum lucubrationes, partim unacu striptoribus iam interierunt, partim non multo post curiis interibiit. De qua natione ille est,qui terra ait omnium matrem,omnium es eius Terram tricem,originem dc elementum. At omnium que hanc etiam caelum genuisse cui matrem author est Hesiodus ac quae in ipsa est He degunt animalia. Et ex Archigenis sodus au saeclis homo minime malus induo thor est . . erat, neque in spiritu adducens Theogoi do in corpus ingredi aerem, neque egredi in aspirando. Alius praeterea elementalem humorem volebat pis

tultam esse. Itaque desinamus illoq

87쪽

rum nomina inuestigare,qui inepta ista decreta primi tules Nam Tha i Ietem elementum solam aquam stas tui iliciex ipsius scriptis commostras renon valemus,at de hoc tamen am disit nemo.

od ea omnia unumo sint,

sed sua habeat viatiquod nfacultatem, naturam, vel hac re tibi costare possit.Si enim cui homitu medicamentu exhibeas, quod pituitam duci euomet pituitam tibi.Sin medicamentum offeras, quod bilem agit, vomet tibi bilem. Pari modo bilem purgat atram,si medicamelum des, quod moueat atram bile. Quod

si is aliqua corporis parte vulnus accipiat, ut fiat victis,illa ei sana uinabit. Atque haec tibi faciet omnia semper,tam die quam no Ghyeme &istate, dum attraa here homo spiritum. vicissim poterit reddere: poterit autem,

88쪽

dum aliquo horum priuetur codi

gnatorum: Sunt autem,quae dis

Aimus,cognata.quae qui esse coognata infirmabit Primum cla re apparet,hominem dum vivit,

ea omnia semper continoe.Desinde vero natum esse ex homine in quo haec insint omnia prs tersea nutriti in homine eadem omnia habente, quae ego afferocitaque demonstro.

Superiore oratione aperte simulta vere hominem omnia in se continere, biles, pituitam, o sanguinem ostendit.Nunc non illud tantum,sed etiam ita esse natura comparatu deo clarat: non ut quidam dicunt,unum de illis.Omnino alia placita eorum, qui humorem unum secundum n turam incorpore esse cotendunt,fa cale conuelli possunt Illorii vero sententia,qui sanguine esse volunt, non est leuis: sed ut conuincatur,magnae est contentionis. Sed tempus est,ut

de his agere iustituamus, initiumvi

89쪽

mus. Dicit autem sic:

CSterum mea quide opinios

ne, qui horninem sanguine, nullam aliam rem esse esset, is deberet demostrare eum non.

mutare formam, aut omnimos

dum fieri, aliquo anni tempore, aut hominis aetate, qua sanguis solus appareat csse homo. Veris simile nani est,esse aliquod cex te anni tempus,quo id unum in eo inesse appareat.

Qivdd si huic dissiputationi id,quod hoc loco demostratur, adiungas,do ma Hippocratis omnibus sui, meris absolueris. Nam hic ostei ditnultu anni tale esse tempus nec aeta tem qua aliorum humorum expers rem pos is hominem mostrare. Imis etiam per purgationes. Sinaia i me dicamelum cui, quod aut bilem, aut Pituitam ciet, des id cui ciendo est, vacuari ab eo cernes: quod perpetuo omneia contineri humores incorpo

90쪽

re signum est. Huic argumento tercedunt quidam,non concedentes medicamentum purgans ex corpore lamiliarem humorem trahere, sed in quam natum est, conuertere foromam. Hos falli,peculi ari commenotario nos, quem de purgantium nincultate medicamentorum inscripsi mus,planum fecimus. Sed faciamus tamen,ut hoc etiam loco exepli gratia unum e dictis in eo libro reseoram.In ipsis enim artis operibus penumero c5spexistis detectos,qui,

quod vacuatur, purgantibus medicamelis trahi non admittunt. Nam cantas citen, laborant, aqua ducens te sumpto medicamento, liberantur aquola humiditatis no parua copia, residiim his ventris tumor.Quibus si medicamentum,quod flauam aut

atram bilem moueat,propines, cum Paucum sane humorem vacuet, tum

ventris eis moles tantia absit ut reudeat, ut intumescat etiam amplius. Ediuerso euenire ictericis ex obstructione iocinoris vidistis.aperto enim