Phisiognomia ordine compositorio edita, ad facilitatem doctrinae: commentariis illustrata ... / studio et labore D.J. Fontani ...

91쪽

in Fb ignomiam Arist.

O Vi remouem ea rontis,quae cum 'ncipi te iuncta e corrugatum habent iberales:

adleones referiun

NVluest connexio huius textus cum reliquis, quid enim frons corrugata commune habet cum pillis Referatur ergo ad frontis contemplationem.

Versus narium regionem, liberabo:ad δε- mem venustatem refertur est enim sectus seruius.

Eliberalitate superius multa, pili dispositi eo modo caloris innati dominium testantur. onfidentiam, liberalitatem. TEXTUS.

P resti ac pilorum generatio Auidem prolixi agilitatem sis, raucos

92쪽

8 , ac Fontanus gritiem igni scant: quandoquid 'mprolixosf-gni capillosfacilitabqi dam est, breues antim cratio. At ipssi capi minime prolixi si adhaec Iardea modum crescant, adhuc magis pigritiem sigm catat, minime autem gicitatem. Nam tardos e se capillos in generatione, neque etiam breues,nullumportendit facilitatem Pelluntur fra capilli a caDre, quivi est robusus, ita agilitatem parit, et i vero debiles pigri iam comparat. Qui prolixi capilli, celeres uni ingeneration licet facilitatemῆα rcen , non tamen eandem e cacem: cecritas quidem mira acilitatem gnificat, alprelixitas magnam die cultatem. Verum cupit qui inge neratione tardi unt,oqui celeres Et quidem di cultatem hi vero umma acilitatem no-

DEmonstratio horum sumitur robore calocis, debilitate, tum a materiae molitie, aut duritie, nam calor robustus facile producit capitilos,ex materia humida, sequaci, dissicile autem

exsicca.

93쪽

Caro autem qu ae dura est, atque etiam cor pulenta natura , portendit hebetudinems' uum. SCHOLIA.ARistotele cap. c. lib. a. de partibus animalium scribit carnem hominis mollissimam

esse quod maxime omnium animalium valeat sensu tactus licet ergo Aranea tactu vincat hominem, inter homines illi maxime sensu tactu pollent, qui carne sunt molli, ratio huius rei reddi potest,ex his quae scribuntur ab Arist. ib. et de anima. Carnem scilicet esse medium sensus tactus climergo mollia duris rariora sunt, S per medium rarius facilius transmittantur species, fit ut qui carnem habent mollem exactiori sint sensu tactus, quam qui duram. Ex his colligitur, ut qui carne sunt dura,sensu sunt hebeti,qui molli acuto. Atque a sensus modo,licet argumetaria intellectionem: qui namque sensu existunt hebeti, intelligendi facultate minus pollent.Instrumenta naque nuncij intellectus sunt sensus. Qui vero acuto, praespica-cique sunt intellectu donati, carae molles,exi

stunt.

94쪽

Aererem caro leuis ac mollis licet Ionam enda indolem , inconsssantiam amen novicat, ac mobilitatem, nisi inve leto corpore atque trimas corporis partes robusta ha--nte, talis caro comuerit. SCHOLIA.Aro leuisi mollis ex superioribus, sensius

acumen, ingenij denotat: ho vero textu Vult Aristoteles illana carnem significare inconstantiam,ac mobilitatem. Qtiae triplex in nobis po- restanimaduerti,corporis, siensias,&sententiae:mobilitas corpor: est frequens loci mutatio, sensius

vagus est instabilis, qui obiecta varia subinde

mutat,&perquirit sententia vero & opinio inconstans, quae saepe mutatur,4 eadem de re varia est. Has denotat mollis leuis caro nam mollis

caro humoris caloris moderati abundantiam demonstrat. Vnde colligitur spirituum leuitas.

motio facilis, ex qua nascuntur facilitas ad motum m corpore anima hos autem anguineos ausim asserere,vergentes ad biliosos.Verum si ista mollicies sit in corpore vegeto, labente extremitates corporis robusto,non significat inconstantiam,aue mobilitatem, sed potius moderatam firmitatem. Certς angulaeus vegeto est corpore declinans abalioso illi vero dicuntur habere robustas extre-

95쪽

nait tes, aut artus fortes qui sunt lacertos, Minus culos, carnesque satis firmas habent: laoc autemtaon potest pendere nisi moderata siccitate, a qua firmitas& robur, tales autem existunt sanguinei ad melancholicos vergentes. Qui autem sunt molli carne citra bbur corporis queo redundantes humore, ut foemina pigrae, tardae, existiman-

At. qui .m imbecillisarem inrem; celeritas autem miram quandam habilitatem no bis declarat.

intelligendorintellectio vero nostra versatur in discursu discurrit vero intellectus, quando ab uno cognito ad aliud quod est incognitum sese confert, ut illud agnoscat: in quo est opus inuentione me- iij, de copulatione illius cum extremis propositionis, cuius veritas inuestigatur ille autem discursus, Velii paruo momento temporis, aut longo, qui

cognoscendi sunt a Physiognomo per corporis dispositiones, ut in principio expositum fuit. Qua re Aristoteles ex tarditate motionis ipsius corporis , ingeni tarditatem colligit, ex agilita te eius habilitatem, cuius ratio petitur ex instri sementis motus, qui simi musculi in quibus coiit,

96쪽

Iac Fontanus

nentur neruus& spiritus animalis per eum delatus, qui in celeriter mouentibus calidus est de agilis: In his qui tarde progrediutur remissus Anima viale an uenire medium, quod memoriae implessum est, illa mouet spiritus in loco memoriae existentibus,

facultate eadem comparat c coniungit illud cum extremis. quo ergo facilius spiritus mouentur, eis citius intellectus ratiocinatur facilitis autem mouentur calidi, quam remissi, velocitas, aut tarditas sunt spirituum qui mouentur, cognitio animae.

T EX T V S. manus te atque et lia e praeterea brach lationibus exiensis , huiuscemodi ta-D.ir forum ur. ut humeras in rectum exten- is, et iuntur celeres rifrtur ad equos.

sis insultant magis proprie. Celeres in mota dicuntur cursores, cura itur vero tibiis, cruribus: musculi namque crurum, tibiarum cursum E-ciunt ei Ioechumeri erectis, Sciensis celeritatis elicitur iudicium. Quod natusculi omnes con-

generes sint. Ex rectitudine autem humerorum detensione reliquorum musculorum robur colligitur Tensio autem c rectitudo a siccitate , qua surtitudo: maniaci enim&phrenetici, quia sicci robusti Verum ad velocitatem opiis est moderata

97쪽

in Fhysiognomiam Arist

mollicie, tua facile distendantur di cui uetur,egentenim distentione ad passuum magnitudinem, de plicatura facili, ad celerem mutationem eorumdem quae sicca sunt impense, dissicile curuantur, erecti ergo tensi intelligantur humeri moderate. Referuntur autem ad equos, qui celeres sunt.

nerosi, referuntur ad Doms.

CViuita scapularum,aut est congenita,aut vita decursu contracta, ut in senibus de congenita intelligi debet curvitate quae conformationem spinae sequitur , quae namque fundamentis innituntur, eorum figuram Z estigiem sequuntur Ossa autem sunt fundamenta reliquarum partium corpori spinae superioris siue scapularum: incuruata ossa melius pondera incumbentia sustinent, ut licet intelli ere ex arcubus, Jornicibus. At hic non est sermo de ponderum gestationci sed de elatione&generositate Verum Ona' ne robur dat opinionem magnae alicuius rei moliendae,in quo sita est elatio, generositatis opinio: vi robore autem corporis aestimando magni fit gestatio magni ponderis, aut eiusdema solo elatio, quae sine humeris magnis, incuruis haud facile contingunt. Referuntur vero adlaones.

98쪽

TAles homines vari appellantur: sunt autem eiusni odi, quia tibiae molles reliquum corpus aegre sustinent. quodammodo flectuntur. Ilulieres multae, hoc modo incedunt molles illae tibiae copiam que humoris in corpore ostendunt, unde frigiditas, ,steminatio. Flectuntur autem molles tibia in plerisque mulieribus, quia obesum illarum corpus, crassi ei carnosae nates premendo tibias articulationem genuum intro compellunt inuertuntque pedes.

Vi adulantur contorquent corpora I con- orsi illa facilis ab humoris copia nascitur molliuntur enim in illis articulorum ligamenta.

99쪽

ex quo fit ut in omnem partem facile moueantur. Idque contorquere est . Qui humore multo abundant praesertim queo, frigidi existunt qui cum effeminati sim iam constituti lanina sunt abiecto, quare timidi Tales autem blandis verbis

solent alios homines demulcere, quo eoruio iniurias vitent, aut indigentes munus aliquod consequantur contorquent Ver corpus Vt corporis, animi debilitatem ostendendo, admisericordiam, pergestus commoneant speci antes, aut eo commouent corpus animo, ut se gestire in eorum obsequio demonstrent,quae ratio est, vim gnates qui ambitiosi sunt adulatores ament,quod existiment, illos obsequiosos, Sc laudum suarum promulgatores, tales autem adulatores, quia eL feminati, omnibus ossicij vel etiam vilioribus,dc dedecorosis sunt accommodati. Nihil enim non faciunt modo sumptibus alienis vivant, qui prae inertia victum suo labore, industria parare no

lunt.

rentem de nuam.

Ynaedus dicitur, qui muliebria patitur omnes qui sinistra manu pro dextra tuntur in

100쪽

s . lata Fontanus

eam manum inclinantur , propter sum inue sum consuetudine naturaliter enim, motus principium a dextra nascitur, est namque robustior propter iecur ea parte collocatum A fortior autem principium motus de quare lege Arist. lib. de motu animalium. Qui vero dextera operantur manu, in eam non propendent, quod naturale sit homini, inde motus principium ducere Cynaedi vero si propendeant in latus dextrum ambulando , non demonstrant usum inuersum manus, sed potius obscaenarum partium. Propendere autem ratione viiij nefandi deberent in posteriora.

T E X T V S. Vt oculos habent volubios o ingeniosia 'sque rapaces refertur ad accipitus. SCHOLIA. Volubilitas oculorum praesciscitur a robusta facultate motrice animali, cuius nomine intelligimus facultatoni ipsam cum laudabilium spirituum copia, tum ab humore unctuoso quo perfunduntur oculi, cuius ope lubrici redduntur. Verum cum illa in quiete oculi ipsum comitentur, praeter illas causas oportet volubilitatis illius rationem aliam pervestigare mouetur oculus, Ut illa quae e directo non occurrunt videre possit, atque ob eam rem oculus musculis constat pluriabus hic vero motus a voluntate pendet, alius veroanimaduertitur in his qui obscurorumper-