장음표시 사용
71쪽
eatici casuallo ba dit fineo casialeo inde trem non possint se custodire volco a casui sicut custodi ut se a cauilis essentiat M. Sed orat deis nivi liberet eos ab biomatio. Id protadum etiam qb supradictum est: cit qb Attice. dicit supra i predicto. c.viri dicit sic. Noe aut e casualco aduenmt ex co tirla duarti rerii aut plurium. Ex hoc pateae* si ni que eit in me posset probibere ne pervonu; opus:nisi uni proueniret aliquod malu tpala: nolictum per aliquid O esset i metito tame posset probibere quin qua dossi pecumiret per exteriorem cilia c6cur Quintus reseri iaci ric re. a articulo dicta sint. Quinto declactuculus ridum est ut bona fortuna est ali iido domini nilio aliquo modo:et aliquo modo ita. Et doc patet si reducan ad memoria:quid est bona fortuna fili qb dictu est stipe, Dumcertum est enim qi nostru nile iudiciu: vel nilis inclinatio selisualitatio possimi nora iclinare no cogere adsectedu aliqb opus fim propositum rex quo nobio prouenit aliqo bonu n5 mictum:qb iid est natu prouenire ex illo opere lusi raro:et ita illud optio:q5 sectinuo a proposto rcspectu illius boni no inreti qo n5 est natu sequi adipni nisi raro est causa que est fortuna:et est nile nobio aliquo modo:iquitu in illud secimus iclinati no coacti Armotu nilem sensualitatio pitale iudiciu3 nilae rari enim Et sic bona fortuna nobis est natio dispositive: no tamedispositione que ex necessitate ponat ea3.1Et aliquo mo eo nd est nobis natio: no est noue: o de necessitate natureata predictio patet quid debeat diei ad questione. Arm op . gumeta et paedicta faciliter solui possunt. si Gratis arasumctu. n.p.obabat m essectuo laetus tuo no sequitur naliter ad ciliti que est sortuna respectu illius effectuo. Et hoc t ene 'ed inuo: φ tunc sciat sequeret ad illam cinivr in pluribus: dexbocndsequit:quisiit Laca que est sortuna illilio effectuo possit esse nobis nitio inqilatum
est in nobio. vel a norus p nam dispositive:sicut sorte Petnostra sensualitate niliter inotu: vel per nostrant ratione . quantum ad eius naturale iudicium.
di bona fontana est sine ratione na:ns propter boe m illaca que dicit sertuna si aliqua tulis inclinatio irac:sed mqn 3 emanat tale quid a nobio: vel ess i nobis ex nati iudicio rationis disposuiter vel ex nili motu sensualitatioque ct babet inclinate ad aliquid agedu: vel per aliqua3nilem militentia cela que mediate corporali trasmutatione rei nos ad diuella opera inclutare no cogere:sic ergo pol dici odomina dicil iis cum ex aliqua instuetia mu laosit me. Dosset in dici m p ibi loquebatur di bobna sortima appellado bonam foetunani in nobio qddain impetu ad alicd faciedu non .prementem ex dictamine
rationis nostreaed quedi diuinus Uinctum ad que isti petii medidie opererado babeniuolstu impetu proue, nil nobis almo homi n5 interanaequare ergo ille impotus est in nobis nd ex dictamine rationis nostrea id sine disquisitione is que modus videt operati ni ideo dicitra est na sne rationercu tu velit mune tuc mouet Pomo ab altiori principio: vi fit ratiori quecumna creata qr ab ipso deo:qua propter vult psis ci ibi qn 3 nocet coii filiari:eo m illa motio est ab altio, pancipiorq3' ratio ni a consumo.Et Me de paedicta questione sine paeiudicior et fine pertinaci villatione dicta sint. -- Questio. ULL
me possint Ipedire remone in mido do .
bat citrari cord eo:et et recedebat a Paula spus maluo. vi
Ad istam questionem io mur de na
tiirali virtute berbar: barmoniaru:dico cp ratio possunt toraliter ercliidere vexationexpia diaboluo pol cibo in vexare si pmitteres ei a deo vel ab angelio bonior possunt tii vexatione illa mitigareret ita parua posset esse volatio tu illia possent penitus extirpare no in agedom ipsum demone: sed in vermi a remone. Q. aut e bocn6 possint agedo in remone satis planu est: qr spuo separatalo est. puo aut separatiis non potnaliter pati a corpore: mon aut spuos paratus est. aut possimi iusti gatione mitigare in veratu a demonerillud patet. i omnio citi nauate virtutio pol producere effeci uni intcsio.
rem in ma disposita es in non disposita:cui planat ver hum phi dicentio secudo de alam actuo actuarium iunx T. e. M. in patiente et bene disposito.Demon aut est geno limita te virtutioremo intensiore vexatione pet sacere in bole disposito ad illi vexationesiue ad illud ad O diaboluo vetando it edit inducercliue in bola pirarie dispost i5Mutpote si aliquio bomo est dispositus ad passione melancholicini lumbolam Ni dia uo vexare intcsius passione melancbolica q3 illis diem qui baberet coriariam dispositionem. Certu est aut *berbe:et barmonte multum possunt dispositioneo corporio insutare: et exostqueti sensualitatis motus:de berbio boc nianifestu est valdecu queda baret carne inclinare ad delectationco carnatico:que da inclinat bolao ad tristitia3.Et sic de al*s. Uebar morimo et planum ess per plim octauo politicorum: EccLLubi vult m diuerse harmoniae bis truocare diuersas passumes in bola:boc et refert Boetiuo in musica sua. No LM.c. I. fert et aucto: de ortu scientiarum ubi loquit de utilitate mulita'. et dicit op valet ad cur adu3 infirmitalco aliquas vel alleiuidum: boc et docet expientia.Unde narrat de
quodi qui cum esset incitatuo quasi ad surom Auris et ie ad auditu cuiusdi barmonic:qua queda mulier cum quoda in irrit mero lacu bat:ad temperamctum iteru3 relictus e P barmonii Araria3.1Et ita patet v bcite: ibarnioliae qrim pol Iunt in bole creare aliqua dispositi vitem pirarii illi verationi:qua demon conat bolem voxare lex quo sequit m ceterio paribus de vilior effecit vexatio.llio victo ergo quo beris:vel batinome sua nati virtute possinit in dote care aliqua dispositioncm P quabonio nullo modo possit vexari a demone si pinitteret ei: quare latii modo mouendo vapores motu locali et id sis spiro inordinato motu posset dotem multu vexare. Ilxrde aut vel barmonte nulla dispositiones possunt care ui bolenali virtute P qua naliter P obiretur demonmovere vapoco et spuo invidulato motu si sibi pertiviteret a deo et ab angclio sanctis:ouenit in qu et q) demonino permittis vexare botex:msi vexatione ita debili: que
per aliqua tortem dispositionem ad atrarium tolleres totaliter ritu crer, alique vel parmonia aliqua possimi corpus bolo:ita ad pirariu3 disponere cr illa vexatio to taliter amoueret:verbi gra: sset qnet vexare bommerssione tristitie:ita debiliter:qui p aliquas berbas: velrmonias:que taberct cire cordio dilatationem:et spuum diffusione3 qui sum motuo prensa tristitie totaliter amoueret illa tristitia. CCta aut G Augu .raib.de docta ebristiana Meninat ligaturreret queda alia que ibi dum
fius scribit ric attribuo arti magice:boc est vitu3 ad illud in qb no possimi ex sua nati virtute: o patet:* ip se dicit sic ad hoc gen' ptui et oes ligature atq; remediaque medicorus quot disciplina Memnat. Sit quo sat patri ae illa pdemnat quitum ad usum risectu cui' iis
darit aliqua eslicacia ei sua nati virtute et sic patet viae piudicio
72쪽
s ne preiudicio dici debeat ad messionem. Ex paedictio Edatam patet quid debeat dici ad utrunq3 arguti mu3. L lini
mum argumentum probat *bcrbe: vel barmonte sua naturali Uirtute non possunt agere in demone: et boc verum est:sicut dictum est superi uo.
Ede in Ilii A autem argumentum non procedit ad cons eludendum quot illud quod fiebat circa Saul cum Pavid pulsavat cit baram fieret ex iraturali vir, tute illius barmome:bene verum est* r tactu 3 cubare virtute naturali illius bar moriae aliqudtulum alleviaretur amictio Saul inquantum illa barmonia aliqualuter dulcificabat appetitum illius per auditum: per quas dulcificationem reddebatur minuo aptus ad illa; vexa tionem .Et laete de hoc possit exponi queda3 glosa marginalso que dicit:tein illabatur Saul ante enim vexabatur a demoluo u 3 ad suffocationes. Acscrt enim Noetius pdito bulli quendam per tactum clibare dem,nem ab obsera corpore reppuli sterque dicta ii reserantur ad naturalem virtutem illivo bat monit: exponcra sunt non de corporali expulsione: sed re aliquali alleutatione vexati Unde m spiritus malus recedebat a Saule cum David cit dari Sabat coralneo: boc erat propter vim crucis:quod sitio presse dicitur in marginali glosa: ubi dicitur sic. Sic erat David calicis niusice cruditusaei uer strum senorum rationabilio moderal u 3 concentus ecclesie unitatem significabat:que varvo modio quotidie resoriat: uid in citrara sua malignum spiritum compescuit: no cy tanta vio erat in cit bara: sed in signo cru/cio que de ligno: et cordarum extensone senerabatur: que iam tuc demones effusabat. Et dic fine preiudicia de paedicta questione dicta sufficiant.
substantiationem vini in sanguinem christupossint corrumpi per additionem vini.
T in lanir m non citrare sinite iid
n. Mi oui destiuit suum finilla.
Contra quare alit et si ille specico ponerentur in dolio vim totu, doliti deberet adorari.
additionem pini non possunt corrumpi sin illud quod
sunt:possunt tame corrumpi sub ratione qua sunt sacra, menta:* autem non possint corrumpi per additionem
vim fini illud quod sunt:illud satio patri per illud quod
in arguendo dicebatur.Simile enim suu3 simile non deeruit: sed magio conseruat nisi in aliquo casu et per acci deno: ille autem species fimilco cum al*o speciebus vini quantias non quantum ad actum existendi Hr alie speci eo vim sunt in substantia vini:sicut in subiecto:ille auid species que sunt sacranum tui sunt sine subiecto: quavis apte nare sint esse in subiecto: scilicet in substantia vini. igitur per additionem vini destrui possint sub ratione qua sunt sacramenta. Et ut non saciamus vi in per hae intelligetido et per additioncm vini postiant ille species distri cre esse secramentum: p si poliantur in dolio uno vini fiet iterum sub illis speciebus substantia vi me quo sacro non erit sanguis iesu cbtisti sub illis speciem: et sc ille species desinent esse sacranictum sangulo domi.m nostri tela christi. Sed per quem modum reuertetur substantia vim sub illio Pecitduo.De boc est duplex opinio: una que dicit m boc fieret per creatiencin:quare di cunt ipsi * ex quo species ille per aliquam conlusionem cum aluo speciebuo vini tam non sunt nate accipi: et domete recognoscim I iuramenti tractantia ditu
boc prurier nimiam abundantiam aliarum spem mi ut tecum illa specico ut valde parila quanti tale pontirer in dolio vim:et tunc diuo causat substitiani vim suuillio speciebuo. Ilia est opinio cet substantia vani sim i specubus produccretur per actionem naturalem ipsiua vini quod uisendum declarate per bunc modum. Pricum in si quicquid est essentia rei copos te litMitria et forma dicit actualitat cin quandam: et principium .dicum possibile:quod est transmutatale in aliqua accinatem:non est de cilcima rei:in qua est. Unde principiium pure possibile in materia aeris: odest transmuta bile in sininam i omen est deest ira ipsiuo acrio: se magio cst aliquid per quod materia aerio est transmus vilio ad sormam ignio per natura Sequicquid ergo est de essentia rei siue simplicio: sue curete actualitatem qua er Idam eicit:sed natura dicit infimum gradum actualita tis: que comunicans omnia generabilia et corruptibilla: qua uis autem illa actualuas: que importatur Arniat V i m. '
In non possit naturaliter destrui uaren ulla virtuti ni turali repugnataeo si omnia natui alia nulla coni catet ita qr natura non potest aliquid redigere ui nibit si a P ., latam materia destrueretur redigeretur in iubi imo potest etiam produci per naturam:* productum no potest ite irum puduci nisi interueniente destructionc et licru, mnatura non potest aliquid de iubilo producere: et non est concreatum ipsis reduo aliquid principium pure post hile traiismutabile in actualitate materte: et cum tantcn M. et ostro duplici miraculo natura tio productae actuatn materie:que duo mirabilia dic ut e Ist in sacranicito altario:et multa alia. inum ess miraculum certumsim diuina virtute substatuta paruo transubstantial in coripus cbristi et substantia vim iii sali uinem:et doc certissimu e Bliud dictit ibi esse miraculu cae moner tu illio accitatiu'supitaliter qua di possibilitate transimitabile natisimodo i actualitate lari ne vini :sed et i actualitate inievini: r ergo in illio accide tib' e possibili ire cidi ad toti substantiam vini :quitus sit ibi per modu3 super naturalem: tamen virtuo naturalio unius vim illam pol sibilitatem transmutare potest in acti ralitatem iuuit at ille rimae sic na pet I ducere sub illio Peduo stalia vim I suppo sita in suptiali actione iratio dei ficut dictu e. bino. n.ceco restitueres visuo stipiratur astriis illo restituto nati ter Uldcrel. 3ili uir quassis accidctia i saero altario filii fine
subiecto p eu tute supitalem: tu sic existeria sua biit actione nate: a Quia illa possibilitas ad trid ibam vini mectu illis spetri:vel ut incli' dica is ras: vel claudat i illias cicb' p vit lutc suptiale: tii ex quo creata e trisnutata lio e p nam i ipsi' vini Ia3 sic dum isti: doc sorte pollebat dicere antic qii dicebat * in illio spinis emane. at viri' sbe: ut itelligeres norinoe virtute ad agedui: si clide virtute passiua accipicdo ipsun virtute passiva ae suppradicta possibilitate:q tris nutabilio e ui ibam: de qua possibilitate supradictu egi nocte estantia illa'm quo e et sicut declaratu e ait ivna Onu mearu illa non e nihil mec fidi debet raria actualilao: vii nec sivi copetit remsi pactualitate aliena.Un et si tala aliud posset co i aliqua re existcte actunii fieri non posset per strix mi ira pol vidcti m sine piudicio:et Vinaci assertioe dici possit ad qone:patet ci ex pdictis Ud debeat dici ad utruvangumctu clibrisnu.nar tvi a bat mille eo P addid ma entione vim no piit corripi fm illudq, sunt:et dri virum Ars ' aut ad alii parte iactar pol solui rerum sicut ex intdictio ramo Pp boc totu doliu esset adorali:* ficut si
pudicium est:et declaratum si ille pauce species Pon re . tur in dolio vim ille specito desinerent esse sacramentuD
73쪽
linguia tela cbrassi:deberent re bono et conum vinum illius dotrum magis boneste et reuerenter tractamqj si ille species ibi posite non siissent. si Et bec re predicta euellione pel opinione fic volo esse dictar ut fi quidem
ibi quod nil mod non fit ibi de communi opinione niagistro rum. non accipiatur ut a liue dictum lad ad excitan eum intellectum ad inuestigationcm. m. Is . Questio. X.
spiciunt vim animaletque sunt qliatauor: quarum nubec est: virum imaginatiua possit Iansmutare corpus in quo est.
vellet masculunari quando vellet semulam: . quod salsum est.
Et scausi violenta est ut possit vorari amor aut cupiditas:aut libido: et ceterum corpus animnum reben et efficit Et ubi non refistit pigrior diariae, materico infimilem speciem colorem*Mr cornutat:licet videre conpusculum cam leontio ad coloreo quos videt facillima .cεuet fione rari ratimini autem animalium Atrate noest sm conrersionem facilio corpulentia: fetuo plerimm producit libidineo matrum cu3 quid magna delectatione conspexerint .Quam enim teneriora:ared ut ita dixe rim formabiliora sint primordia semini imitam efficaciter et capaciter sequutur intentionem materne anime: et
que in ea facta est:pbantasiam per ciumo quod cupidea si xit. It etiam Augustinuo insta eodem litat. Sic memini me audiuisse a quodam tam expressam: et quasi solidam heciem seminei corporto cernere latere ut ei se quasi misceri lantimo etiam graitalibus flueret tantam
nativa potest facere aliquas transmutationes in corpore in quo est:accipiendo ipsam imaginatiuam non inquantum distinguitur contra cogitativam et estiniatiuamet et glire virtuteo sensitiuao incorpore .sed accipiendo imas nariuam pro lpis virtutibus sensitivis intratoribuor Cia autem sic acci edo imaginaturam possit sacere multu transmutarioneo in corpore in quo est declaro. Drl nio per auctoritateo et experimenta. cundo per ratio/nes. Dicit enim Austeria libro octauo te animalibus capitulo vltimo sic. mirabilibus ana malium est m Tablina quando vincit gallum in pugnaeerit quasi esct sabhro:et aliquando nascitur ei cornu in crure quasi gallor etiam in hoc percipi potest obedientia nature res marerie cogitationibus anime propter hun cogitatione post
pugnam nascebatur et comu in crure. si Vicit etia Auicentia sexto naturaliu3 libro quarto capitulo ultimo fic. Troo autem dicimus ad sutilam * ex anima solet contingete i materia corporali permutatio complexionis: que acquiritur fine actione et pastione corporali: ita ut calor accidat ex non calido:et uigiditas ex non frigido. Cum enim imaginatur anima aliquam imaginationcm: et corroboratur in ea statim natura corporalio recipit lammtrarentem comparationem ad illam aut qualitatem adicit etiam Alluentia infra in eodem sic.Attende dispra tionem infirmi cum credit se conualcietaut sani cum credit sit cogitare: multotieno ei conuenit ex doc vi cu corroboratur forma in anima eius patiatur ex ea ipsius materia: et proueniat ex hoc sanitas:aut infirmataor et est
vec actio rei cacior is illud quo agit medicus instrumc tio: e medicinio suis: et propter boc potest ambulare hinnio supra trabem que i media via existit: sed fi posita me rit super aquam prosundammon audebit ambulare su
per eam eo * imaginatur in eius anima forma cadendi verimenter impressa. cui dedit minia riuor et V lt tus membrorum eliso:et non obediunt emo contrarior stili cet ad dirigendum et ad ambulandum autem Avicena eodem capitulo dicat de virtute imaginationio gi potest transmutare comora extranea non est tenendum. 3n hoc enim nimio extendebat imaginallonio virtutem: Ieriam imaginatio possit incre transmutationcm in cor mae in quo est:patram auctoritatem beati Augustini dicentia undecimo libro de trinitate sic. Voluntas autetantam vim habet copulandi dec duo ut sensui lamian eum admoneat ut quo certatu in ea formatum teneat. vina babet anima in corpuo bina et tantum valet ad indumenti qualitatem veri dam alet muta dam. C librohat etiam propositum pre excellentiorem alictoritatem: et boc est per auctoritate sacre scripture que babetur Vem .io.et allegata est in opponendo:quain auctoritato ad memoriam reducit Augustinus undecimo capitulo secundo de trinitate ad probandum virtutem imagina rionis in corpore in quo est dicta fit.Simi exempla que
copiose cδmemorari possunt Nd unum susticit Re fide, iis limio libris quod ficit Sacob vi ouco et capae varios
coloribus parctent sipponendo eae varia virgulta in canalibuo aquarum que potant, intuerentur eo tempore quo conceperant. C Sunt etiam ad hoc alie experim iit Nefertur enim de quadam nobili domina que peperit filium fimillimum nano turpissimo qtiem babebat in domo sua:curim imponeretur fidi m coccpisset de na no illo quantus esseram culpa: quia bona domina erat: liberata est ab illa intimia pre quendam clericu3 qui de/prehendit imaginem suam depicta3 in camera illius Pomine:quam imaginem domina aspiciebat stequenter durenianus suus erat cum ear et forti imaginatione illam picturam imaginabatur propter boc:m ita monstruosa erat tet ita compertum est q)quia domina erat sortio imaginationas fureunt trastae mata primordia seminum ad duc tenella in fimilem figuram. lirtinem etiam imagi, natiua3 possunt in corpoae proprio bonam, expressi in se ipsis multiplici experientia. Odire etiam declaro Petrationio. Uidcmuo enim superiora inssum in inferiora in maiori mundo sicut talum in clemeta et supctiora clementa in inseriora. Unde Sregorius dicit m terra acre secundatur: aer ureo ex mi qualitate disponitur: angeli induunt in comora celestia virtutem pra quam meum tur:deuo autem in angelos nissust: et in omnem creatu ramaergo a mili in minori mundor hoc est in bomine: qui secundum philosopbum octauo rersicoru3 dicitur minor munduo sumiora babent transmutare inserio ra: ut intellectas imaginationem et imaginatio virtut conatura ripse ipsum corpus: qmnino non sit penitus per eundem modum in maiori mundo: et in minori nata.do. C lineterea virtuo sensit ma est infra intellecturam:
cum Cariet sum naturaico virtutes.Sed probato ae virtuo intellectiva potest transinutare vim animalem:boc e
c est vires sensit iureaergo et vitalis vim naturalem:ergo imagina tio que est vis animalio mediante naturali virtute poterit quandoq; transmutare corpus in quo est:de una dispositione ad aliam. i autem intellectus possit transmutare vim animalem robo sic. Conuenit quando Uintellectus ratiocinando cocludit imminere aliquod
malu magne:vratio magna bonii aer bac commesidemiet fit Ussio i vi alc.Lin sursu passio tunotio: prppriete sic patet
74쪽
e M patri v vlo intellectualis transmutare bato vim unum lcin. Quo patet etiam ex hoc quot cum uatellectus fortiter dictat multum eae petiitendo de aliquoret voluntas multum de boc penitri quot ex boc ciuilatur aliquis dolor sensibilio in appetitu sensitiuo: patet ergo quot via intellectualis in noblo babet transi nutare vim amnia lem. C Preterea videmuo quot ad imperium voluntutis domo qui ante quaestabat incipit moueri:boc aute 3 non est tmisi vis motura que est siluata in muscultor et neruio tinei per imperium voluntatio alterius divom tionis quam ante:et sic videtur m per virtutes superio res potest transmutari corpus in nobio mediante transmutatione mediarum virtutum:et nummu Et sic patet quid dicendum est ad questionem.
vita. Ad illud oretum retentet
tum melio ae non sequitur: quare voluntas et fi possit imprimere iii imaginationem aliquando:non tamen sucut Ucllet et quata vcllatamagmatio elim fi possit trils mutare corpus in quo est non tame transmutatione qualicii rumpotest etiam eta imaginatio ita tabilimet corpus ita infirmum in dispositionibus suis q= illa imaginatio parum posset illua coemo transmutare: et etiam fi pone rem usu imaginatio esset multum inuari roborata: napropter doc sequitur m possct boc ita sister imprime re uitati ianuarii qi mi anua semper talem inimina tionem inmarct nusculum:quia possint alae cause ora tare: et tale:quia virtua in s nune patria fuit debilior et tale aliqua alia accidentia iuc babent virtutrem visu niatinam debilitare:et senim redrae ineptum adhinationem masculi. Qico tame mimaginatio potat red itatario et roborata V multum marci ad inmat sono miculi miseliret impedimenta multum inna ad contra a. . riuitat Ac de Pecdicta questione dicta sufficiant.
mo prcsomniat illud Ciod postea accidit.
do: vi in dori mendo:sed vigilando non potest naturali
ter paeuictre su urgaergo nec in dormiendo.
x A- 'mos' quae o, Ad videndum clarius veritates
eissatioci suendum est defuturis. CSecundo declarandum est ' cp quorundam suturorum potest eae multa in somnis
per causam determinatam naturalem. si Tertio declas randum * non est boc possibile respectu quorundam luminus lurorum Quantum ad primum articulum sciendu3 articulus T quedam sunt futura que habent causam naturalem
unira extra dominem:quedam babent crinam voluntariam diuinas in bomine quedalia babent causam voluntariam extralant radi bominem somniantem:et quedam eueniunt a casu. Siliaque babent causam naturalem in bomine somniantur esunt illa que postea proueniunt ex aliquibus causis que sunt in domine: perbi grat ficut febria ex superabun/datia cbolere nutuo intrasedlla que diabent caulam ris turalem et a bonisnem sunt illa que prouemunt ex ali qua determinata instrentia coeporum celestium: utpote scut perinico aerio siccitas: vel nimia dabundantia im/imum et multa alia Illa autem que babent causam vo luntariam ui bomule . sint illa que dependem ex o ei us bominis: verbi gratia:ficut iste dometuntra qua ipse saccie disposuit. a laturaque habent causam Da
luntariam in aluo dominibus ab isto omninit sunt imia que atrum bonimeo sacere disposieruntivi Mibi gratia:
quia iste aliqui bonameo disposuer urit facere turrim ad bellandum Sula autem staturaque euenuit a cata sunt illa que finit a causa casuvinqua onmia reducetur In ali quam causam cretam et determinatam: fm qi voluiit aliquitarum autem boc negant. Et iac distinctioni futuro rum concordat et coetespondet quedam distinctio soni morum quam ponit Auicemia sexto naturalium libro quarto capitulo se ii do: ubi dicit sic: loquco de semiiunes Qucciam sunt naturalia: quedam vero solun aria. maturalia veto sunt que veniunt ex tammantia virtutum bumorum cum spiritu generante virtutem inmalam et imaginatiuam. siminum non desciitat rem: nec occupat nisi per ric:et aliquando etiam representat illud quod est in commet quod est illi pel isti accidens: ficut cum virtus expulsiva spematio mouetur ad expellendum: virtus vero imaginamur aes itat tune in mani quani anima solet diligere et comisceri cum ea: ba/venti vero famem repres mallescula: et cum fuerit ne cesse expelleremperauitatem reperemtat locum Ipsuo: et cui acciderit m memineius calefiant: aut vi frigidentur caloaeta ut frigiditate representat ei q) illud membra mittitur in ignem aut in aquam frigidam Imrum est auteni m sicut accidit ex moto nature ad expellcdum sperma imaginatio aliquauic aliquando accidet imaginatio alicuiuo tame desectate inoptre aliquam causimn moiretur natura ad coniungetidum spernia: et precipue spiraum qui solet extendete instrumentum coeundi: et alia quando emittit stoma et aliquando committit doc insomnis:et aliquando in vigilia qualiuio non fuerit curio suo de hoc. loluntaria autem sunt cum cogitatio avid me conuersa metit in vigilia ad construandum aliquid et gubernandum illud. Gim vero dormit imaginatiuari sentat ei illud quod est de genrie illius rei: et inciunt reliquae cositationis diurne. Sed bec omnia sunt illusorico in sommo .Aliqualido vero sunt fiunt excperationi reo celestium corporum que aliquando oporantur taniam in imaginatione etc.Ecce dares lammaque habent causam naturalem in tannianter et que da bent causam naturalem extra lammantem: et que babet
causam voluntarin in somniante: sub quibus potest ratiam compecboedi illa somnia que barent causam voluntariam extra somniantem:et illa que sunt a casu:et bec de uno articulo dicta sint. si Securi do declarandum est quorluidam laturonim potest eo prcuisio in sonitido per causam naturalem determinatam. Sila enim futuraque habent in bomisae causam naturalem et ineuidentur in somn*o aliquando pet aliquam causam naturalem et Petremmatam:co * natura representat anime i somniis aliquas dispositionco que sunt in corpoae ex quiduo popina centrabitur Infirmitas vel aliquid aliud:vnde qua a contingit P in bomine dabundat materia frigida ex qua sequitur paraletaret proptet causam buulo infir miratio que est in conm representatur quidod animem somnis imago illius infirmitatio future.Ecce ergo myci causam ectetminatam ex qua postea proueniri infirnutis causatur somniu3 infirmitatio future: unde et per somnia iuuantur quando grossi medici ad mimi imeum in cognitionem dispositionis ipsius corporio. Uim de dicit philosopbuo de somno et vigilia sic enim dicut quidam e medicorum grossi quoniam optatri multum intendete lamndo. Et narratur a quibusdam qui cum quidam pateretur graueo dolorco et hoc ex vicio sple, moret non prerer medici estimare causam quesierunt
ab eo scilicet somniatores quid somnust igite responemniorum diuersitas cloarticulari
75쪽
dit quot frequentre lamniabat quot faciebat tibi minui in nranis revena que est inter paruum digrium et dantum fidi propinquum et tunc medici videnteo quot iota vena est veria splenior et quot diminutio de illa vena adluirat ad purgationem splenis: fecerunt illum miranui re illa veria:quia clare perpenderunt quot ex vino mo laborami: et illa minutio multum adiuuat ad curationem illius. Et audivit quosdam dicere quot inita somnia procedunt ex naturali sollicitudine nature de regimie corporis sui .iet sic patet o illa futura que bahent causam naturalam in domine preuidentiar in lam nio quid om per causam naturalem detrammatam:quia illa eadem causi ex qua postea accidit infirmitas in boramine est causi paelammmdi illa sit tura accidentiar m de illa somnia non sunt causa illinum accidentium latu rorum i bomine. Sed illa figna etiam lanira que babet causam naturalem et alammantem quando inculo dentiu in laim per causam naturalem tripote insta emaceli que creatura est: illa impaessionem quandam sacit in corpore dominis ex qua impressione reperant a turmanae imaginatio in lanin Dillitae effectuo laturum q) illa impressio ex illa causa prouenit in bomine et re qua postra proueniet extra bominem illud laturuMquia enim essectuo sunt pirtualiter in cautaeideo effectus incedens ex una naturali causa in uno aliquo modo gerit illi tirdinem illius essemo qui postea accidet ex eaddnaturali causa etiam in aliotinc est qi impressio lacta in corpore ex dispostione miluentie mi et clementorum ex quibuo postea proueniet pluuivisimilitudim gerit plutile futureret M per illam potest representari i somnia imala imago suture pluuieret erit illud num ture pluularia cd. Q ulula aut illa sonia et alia de caestari an loquut' miremi signa predictorum et furinorum nid tame oportet propter boc m illa signata semper eueniant et quia ex aliqua causa alia silperuenirete poterunt impedim ficut videmus i bumanae qi cum bominis aliquid facere disposuerunt:retrabunt consilium suum propter aliquam causam staperuenientem.Elnde contingit quandovi vpropter nimiam babundantiam ardentis cretere in coemae somniat bomo se esse muri et tamen postea nos: quitur sch. is propter aliquam causam naruralem super uenietem que illam choletam temperabit: vel quare apponitur remedium per deneficium medicine. Sic mirier dispositionem celi et clementorum qui quantum est ex parte sua baberet cito causare pluuiam:fit impressio i .vonum quandis per quam somniat pluusam et nec ta men propter boc ex illa dispositione accidet pluuia doc impediente aliqua alia causa superueitiente. 2 io dictio concordat pbilesopbuo in libro de somno et vigilia patrum ante serem: ubi dicit fico uoluam enim n6 eueniunt multa somniorum nid videtur incorruentem. ne que enim eorum qui in corporibus sunt fignorum et ccleelum velut aquarum et ventorum .fi enim alma vere mentior accidumaeae motuo a quo suturi lictum ea si
gnum non fitri multa cosulta vera que fieri expediebat dissoluta sunt propter alias digniores icobationes. Tauvideatur tib absurdum qi dictum est propter influenti am inestem et elementorum impressionem fieri in corpore quandom representantem anime in somnio e&ctum qui per illam influentiam proueniatinisi impediatur ab aliquam mementi causa:cumbanc impressionem vi deamus fieri in lautio a quibus per quam naturali timstinctu appetendunt futuram pluviam vel veremtum et formice per talem impressionem portant granum ica mam antequam pluatri sic reclaratum est m quo
rundam taurorum porca esli previsio in somnias ta
me certa est per causam determinatam naturale; et et boc de secundo articulo dicta sint. Q Tertio declarandum est * boc non est possibile respecta quo:undam futuro
rum. Nespecta enim mirorumque babent causam voluntariam extra somniantem et in remotis partibus iidpotest esse previso in sommo per aliquam causi3 natura, lamet determinatam.Sed si aliquio bomo per somniat aliquid quod postea in remotis partibus accidet Ar voluntariam causem: boc est a casu:qua propter secundum milolapbum de somno et vigilia. Sicut lamnia de qui/buo locutus sum in articulo secundo dicuntur signa: ita ista somnia dicuntur accidentia vel casuo: et hoc intesti. go:msi illa futura reuelantur dormieri per aliquam tau lam voluntariam ficut per diuinam reuelationem immediate: vel mediante numsterio an ico: quorum angelorum reuelationem anime dormientium quandoci maesto nate sunt recipere vi in vigilando prurire sedatio
nem motuum exteriorum et maxime circa auroram quado completa est digestio et sedantur motus sum latu3. quia enim angelus limitare virtum est: efficatim mistra reuelare aliquid laturu anime disposite: unde et somma de quidus dictum est in articulo sectando in tali bo ra veriora sum. inde Avicenna sexto naturalium libro quarto capitulo secundo dicit ficmon sunt vera lamna adierun* nifi que videntur in mane.ommo enim cogi, rationes bac bora quiescunt et motus sum finiti: tamen quacunet bora fiue mane siue ante mediam noctem taequacunq; bora alia angelus bonus reuctri alicui dormi enmsemper rerum est quod reuelar.Sic simaque vi
rem voluntariam causam in serrumante non preuidem tur in somnis per aliquam caulam naturalem determire natam: d quandoq; a casu: ut cum domo aliquid volararie lacturus est de quo nunquam cogitauit:nec nurus breuit voluntatem iaciendaenec aliquam inclinati Gad boc. fi somniat tale quid se facereia casu e ni fi bis bariar per reuelationem. s Quandoq; autem Amidentur per aliquam causam determinatam non naturaim: sed ex voluntate cautita: ut cum bonio in vigilia mul tum suit sellicitus re aliquo opere laciendore ridementer licere desiderauit et cum magna nauestigatione inquisiuit modum per quem illud posset complere:et non potens luenire modumnii tali sellicitudine et desiderio obcormiuitaex istis causetur quandovi in anima dispositio per quam lanimat se licere illud opus: et quandossi comtingit: quia in vigilia non ciat lacta prepanitio ad im mendum modum liciendi; in lamno propter seda tionem monium exteriorum et immorum circa auro repetistariiram, ille modus quem in vigilia inimi ire non potuit. unde accidit * euigilans ponit se ad iniendum opus quod alias non secisset:eo p in vigilando modum liciendi inuenire non poteratri talem lamn bene est caula essectiae suturi per modum iam dictum. Muc concordat pbilosopbus librare lamno et vigiliae ubi dicit ficequedam quidem que in lammo santasmata causis esse propriorum cuuislibet accidctium non est iu rationabile derent enim agrae et in actibus existentes et aut olim agentem perecta bra somnio intuemur et asimus. Causa autem quoniam paeparatiae existit motu a diurius incobationibus et sic rursum necessariu3 et qui in somno sum momo frequentre principium esse inur norum actuum eo quot preparata sunt rursus et borum intelligentia in limareatibus nocturnia. conuenit eripam quot talia somnia nullo modo stant cauo relicta latur i:sed titummodo mi esticius motuum qui in vigilia precesserunt mediante quadam impressione quam
reliquerunt in natori sic parcisqvidam lamnia avi quando
76쪽
mendo sunt causeret sic patet rerum Silosopbum di
xige libro de somno et vigilia:capitulo de diuinatareque fit ni somnis ubi dicit M.Lirit ergo lammorum dec quidem cause et accidentia et signa. claratum est enim ut
paedictis que sunt somnia que sunt lignificata: que sunt lamma que sinit accidentia filae cassior et que sunt lam nia que sunt causeMua propter ficut dicit pbilolarem:
lidio de somno et vigiliarcapitulo de diuinatione que fit ut lamnis * boc nem contemnere est idoneu3:nem omnino suadere. quare sicut dicit Auicram sexto naturali tim libro quarto capitulo Prendo. Non sunt omnia semnia vera nec sunt butus si multum fit cura dum de elo. o concordat etiam saria straptura que quando pro viret attendere somnio:et quandoq; approbat alcidere visionibus que sunt in lamnis. LAd cuius intelligentiam planiorem notandum quod dicit auctor de spiritu et anima.capitulo. D. ubi dicit sic.omniumque sibi videmGestuid rur videre dormictes. Quin sum Mnerae viae licet orarivia culum insomninium: inseminum: tasima. culus D recum in lamnis apparens aliqua paulo per a sali fletam: siue sanctus:siue deus euenturum aliquid apertervel non venturum faciendum vel deuitandum denum Mino ciat Uisio est cum idem quis videt cum erecin numero Somniu quo apparuerat eueniet. Somnium est figurio tectum Simoiuu et fine interpretatione intclligi non potest. Dumnium est quando id quod visplantem fatigaiierat igerit se me mirati sicut est crapula vel potus vel alia studia: vel re
reo vel intremuneo: m nam et studia que qui et exercuit lamma contingunt et selitarium artium simulacra in presentia mentio impressa apparent in tam moduxta autem infirmitates diuerea accidunt lammaret fini morum et buniorum parietates variantur et somnia. Plia enim videt sanguinetralia creteric stalia mel ac talici: ia fissimati titilli vident rubea et variarilli nigra et alba. Famasma est quando dormire vir cepit et vigilate se et istimat et aspicere videtur grumico se vel passim parere tormas discrepantes et rarias letas vel turbulentis: in hoc se nere est emialte v publica petiuatio quiescentra ori nantur suadere et pondere se oppecis, ac sentientes gratiare:quod non est aliud: nisi quedam renositas a stomacbo vel a corde ad cerebrum ascendeno et ibi vim anima
Cilorat lam commmens. LEx predictio patet et quedam siue tura ineuidentur in lamnis quando; per causim naturalem determinatam:quando per causam voluntari amod fic non preuidentur sub certitudine ut supra dictum essetquadossi a casuri * sommoriani queda3 sunt cause quedam accidentia siue casuoret qucdam fignari vnon omnia somnia vera sunt:nec de omnibus lanin
et M illiari quod arguitur in oppositit m probando
mo . - qi sutura non possunt pecuideri in sempnio: lco m cumulo anima sit potentior in vigilando Gin dormiendo:non tamen boc semper vetum est quanatum ad pecuisionem futurorum Per aliquam causam de terminatam iraturalem: propter boc qi in lamnis qui ratantur motuo exterici et magis adduc de nocte vi de die:eo gi sicut dicit pbriolamus Menteo sunt noctes: et quia etiam circa auroram sedantur interiores motus su mositatum propter boc qi completa est digestio et discretus sangulo purus ab impuro et ideo tunc magis possunt recipere imagineo:et voce quod dicit pbilolapbus secundo de lamno et vigilia capitulo de diminatione quefit in lammor ubi incit sicqui in die sunt motuomst valde magni fuerint et valde laeteo latent propter maiores qui in vigilando sunt motus In dormiendo autem con trarium estri enim parui niasin videmur esse et nimila
eum aurem ex bisque accidunt stequenter in lamino. arbitramur enim fulgura merciaut tonitrua ficu par
ula Min auribuo facti et melle et dilicidiis saporibu perstui tenui pblagmate dei luemc:et ambulare per igne et calefieri vcbementer:paruo colore circa quasdam par reo lacto: bec ille quandrid etiam anima in lamnio pro pter causis supradiclaomam est apta recipere reuela et ionem ab angelio: en de Auscenna sexto naturalium is dio quarto capitulo secundo:dicit de anumbus nostrisnc: Cum autem triamur st bis actionibus nurentur vivilem est illis: dec est in angelio:quia ficut ipse dicit mangelio refulgent multa que noo etiam latent: modum tamen in quod vult Aui coena animam dormaentis videre que refulgent in angelio non approbo:quia boc in inligeret posse fieri naturaliter:et boc est salsum: et quere predicra quessione dictalam fine includacio et pertitnaci asscit lene dicta sim.
tio migacitatio obscurat bona: est ergo pos
moueno et motum smul sunt Nd oculis it T.c.8. liuo quiestiniatur fascinare non est timul cum re que sed . scinari dicitur aergo ireritaten 6 lascinat cimo ita dicas.
tem bulas quessionio. Primo videndum quot modis iliomo dicitur fascinario. eciando restrenda est qucdam opi Dec malnio Auic ne tand3 reprobanda de fascinatione AEt tara 2.dist .lutio declaridu3 est fina que modii fascinatio sit possibilio. tius bi.
Ad inrcllinetiam punii articuli scienduS Drimus l
eo accipitur Pro ludificatione que fit per artem magi cam: et sic possibilis est fieri per ministerium demonum Fasciatio nisi probibeantur a deo immediate tantum: vel median cd:Et Pleministerio sanctorum:et debac fascinatione potest exis modio carim O babetur in glosa super illud ad Oalatis tritio. pitur. O i cili galat be: ubi dicitur:p simile hic dicitur bec dicit quasi ante oculoo est non videati oc scut magicio ludificantibus aliter quedam oculio dominum ostendum tur vi finiri dicuntur ille fasciento. Alio modo dicitursastinatio inuidia: unde glosa super locum predictiim dicit sic. imiliter inuidia tanquam tacuius urit: iuiduo enim non tantummodo sibi nocet cum alia selicitate ta vescit:sed etiam bio in quibuo aliqua dona esse icipi uta ratio modo dicitur fastinatio minuitatio ad malum sacta incon malicuius aspicietio et boc modo accipitur fastinatio in sim predicta ubi dicitin sic. Dicitur etiam salainuo sive castinani vulgo qui nocet infantibuo:dicuntur autem brum quorundam mili visu videnteo:et bic eo rum actus fastinatio dicitum potest fieri vi buic pecca/to inserviant de moneo:et sic patet m tridus modio taci natio dicitur: et dic de primo articulo dicta sint. si Se -- .cundo reserenda est quedam opinio Austrarier tanquatur ovanda de cistinatione. dicit enim serto nituralium nu. Llibro quarto capitulo ultimomon multum ante finem omnia sicinultotiens aurem anima operatur in corpore esse no ficut in proprior quemadnaedum est opus oculi incinnantio et estimationis operantio in mercum anima me rit constans nobilissimia principua obediet ei materiaque est in mundo et patietur ex ea et inuenietur m maloria quicquid sermaliter in illa:quod fit propter boc in proprium qi anima bumana ficut postea ostendemuo est non impressa in materia sua et Ed est prouidenati et quando quid propter hunc modum colligationia
77쪽
potest ipsi permutare materiam corporalem ab co merritabat natura direminc non est mirum fi anima nobi lio et istissima transcendat operationem suam in corpo re proprienta ut non lacrit diuersu in assectu3 illius corporis verementer:et propter hoc sucrit nature prevalenus astatio i babitu suo senet i firmo et debilitet prauos: et plangat priuari nas et pinutari sibi elementa: ita ut Onon est ignas fiat ei ignis:et O non est terra fiat es terraret pro voluntate eius conlingant pluuiae et ficcitas sicut contingit absorbitio a terra et mortalitas: et bre totum proueniat fim necessitatem intelligibilem:et paucis it crapositis sequitur. materia et enim omnino est obedima
anime:et multo ampliuo obedit anime qj contrariis agetibus in seret boc etiam est pna de proprietatibus virtvirum propretalium Dinuo etiam erroris fuit Algavi:sicut patet suo libro mrficorum libro quinto capitulo. q. pla dicit sicem aliquando impaemo alicuiuo anime tranfit ad alsquod corpus sic ut destruat ipsum estimatione et inficiat bominem estimationer et rec dicitur fascinatior et propter boc est prouerbium illud:* oculus mitru bominem in fossam:et camelum in calderiam et et dicitur m homineo fascinari verum est:buius autem rei sensus biccst qrmultii 3 placet ei camelus et imutatur decori est anima est maligna et Initidiosa estimat casum cameli ab
elus estimanoe et statim cadit. LSed Auicena et Aistim in illis opinionibus valde turpiter errauerunt. Cura enim in illio opinionibus sunt contra fidei veritat C. Litatra enim veritatem fidei e qi dicit anima3 no esse formam substantialem corporis bumani sed tantummo do co pono administrantem et contra fidem etiam est Uvul per naturalem virtutem ipsius anime posse miracula fieri. Cratra fidem est etiam qi vult aliqua do bominem per naturalem virtutem gratie sue posse aliena covpora pro sua voluntate transmutare. Est etiam multum contra rationem:quia angeli qui sum naturaliter potentioris Q anima:et s possint corpora transmutare M l, cum ion tamet possinit corpora transmutare fim aliqua naturalem sormam mediante opere nature alterius a natura angelorum. Inde Augustiniis terno de trinitate. dicit:sic loqueno de angelismo solum maloo sed nec cli 3 bonos fas est putare creatoreonea pro sublimitate misen suo et corporis scientia rerum istarum nobis occultiora nouerunt: et eas per contrarim temperationes eleme torum latem. sparguntiat et ita et gignendarum rerum et accelerandorum incrementorum prehent occasiones. motra illam opinione Avice. videtur licere excommunicatio cuiusdam articuli qui est talior ep intelligenitie superioreo imprimunt instriores sicut anima una in ulla uua imprimit in aliam et in animam strativam: et
per talem impressionem incantator aliquis proicit camelum in foveam solo visu:bic articulus excommunicatus est.s Ad boc etiam facit ex comunicatio alterius articuli qui talio est:* materia exterior obedit substantie spirituali:et dicitur ibi me sterror: si intelligatur simpliciter et sm omnem modum transmutationiori bra de secun do articulo dicta fim. Certio declarandu3 est sm quemodum fascinatio fit possbilior et quando non. Ad cir ius intelligentiam stiendum * fascinatio accipitur proludificatione sensuu3 que fit per demoneo ficut post bi te est: et sicut declaratum est in una questionum mearu Setin qua queritur ptrum demones possint ludificare seri suo nostros:similiter fi accipiatur fascinatio pro inuidiata planum est * possibilio est sicut docet mera ecperientiasin autem qr accipiatur fasmano pro immutatione ad malum facta ui corpore alicuius per oculeo aspicienthoe sic dico m sm aliquem modum non est possibilis naturaliterret in aliqum modum est possibilia. non enim
estpossibila domim I per mutam naturale anime me
talam virtutem emittat per oculosque virtuo non me diante transmutatione corporis propns mec transmutatuone medii possit in re nocumentu3 cmpori bominioco aspicin nraxime cum M opinionem cornimiorem videamus intus suscipient eo non extra mirientco virtute visum.Similier dico q= domo per naturalem virtute anime sue non potest pro sua voluntate talem transmu tationem imaginando in suis oculio lacere qua mediante Ipsuo anime transmutatione possit corpuo buiuo bominio quem aspicit in aliquam malam transmutare qralitatem fim qi sibi placuerit.Nulli enim domuit per na ruralem virtutem anime sue posset ista virtus incite: unde istos modos narrat rebonio non potat alium lascinare:et in illoo dura modoo debet intelligi exconiu/nicatio articuli de lascinatione. Secundum tamen ali quem modii Stiscinatio possibilio est. potest enim aliqua do contingere gi bomo vel mulier aspicaeno connio ali cuius pueri Inoueatur mediate visu et imaginatione ali
qua passione sensibilier et passio sensibilio est cum qua dam corporali mismutatione:et oculi sunt tenerrime substanneudeo valde receptibilio im moniori deo comingit quando*φ pcr aliquam passionem interiorem tras
mutamur oculsi in aliquam malam qualitatem maxime cooperante ad boc aliqua imaginatione lam: cuiuo im pressio cito redundat ad ocul N:et propter eorum tenetum duiem et propter vicinitatem radicio sensuum particularium ad organum imaginationis. Cum auid oculi tris mutati sunt in aliquam qualitatem noctuam: continge re potest m transmutet aerem fidi contiguum in aliqua malam qualitatem:et illa paro aliam et sic ad aerem comtiguum oculio pueri qui aspiciturret ille aer conlisum poterit quandoci transmutare oculos ipsuo cri in aliquam malam qualitatem: et mediantibus oculio ipsus pueri aliquis alis partes interiores. si Ad ostendedum
manuducendo fascinationem esse possibilcm per bunc modum possunt adduci experientis videmus enim hominem patientem in oculis quandom et aspectu suo lis dere oculoo illius qui ipsum aspicit: qilod contingit exboc qi oculi mala qualitate uisecti aerem medrum inficiat: et aer insectus oculos directos ad oculoo infixos inficit: eo q) fim rectam lineam et directiustilla insectio deriua tur ad oculeo aspicientium qj non aspicientium muli Mad boc cooperame imaginatione illius qui aspiciis oculos infirmo imaginatur se ledi: et ego expertus stam mmcipla: me quandovi non potuisse tenere aciem visus nisi cum diis cultate directe contra e culm illim qui in firmitatem patentem in oculos patiebatur. C Ad boc est etiam alia experientia que babetur per pbilosophum premo libro de sosnno et vigilia: ubi dicit sic. mediu3 quoniam quemadmodii3 visus patitur sic et facit aliquid .gnspeculio enim valde purio cum menstruis super umentribus muliereo insbiciant in speculo fit superficies speculi velut nubeo sanguinea: et si quidem fit nouum specu/lum non facile est abstrahere buiusmodi nucis lam.si ve rosit speculum vetus facta est:causa vero sicut dirimus quoniam non solum patitur visus aliquid a visibili: Paetiam facit aliquid: et mouet aera quemadmodum et spleaida. nam visuo est splendidorum babentium colorem QAd boc est etiam experientia alia in passione que oculos quandom videtur transmutare quasi in similitudi ne ignee qualitatis:vnde Gaegoriuo simo libro morallia super illud Sob.Umini stultum interficit iracudo. Eo quem de iracudia dicit M.yre sue stimulio accessum cor palpitat:corpus tremit:lingua se pependit: sulco igne scitaexasperantiir oculi:et nequas recognoscuntur nori. ssse autem experient, docent esse possibile illud quod dictum est.gbotest etiam quando* cεtingere* mulier aspicita virum et ecouerso ex aspectu mediante imagine:
78쪽
moueatur aliqua interiori passione per quam transinuae
tur oculi respicientio in aliquam qualitatem prouocati vana vel inclinatiuam alium inspicientem ad amoria teneritudinem per lasciuiam:et conismi quando m ali
qui viri et alique mulieres babeam banc qualitatem in oculis manentemialii autem babeant eam durante pasfione:faciente ad boc etiam passione tristiantri quod videtur persindere experientia. quandoqs enim videbis mulieres turpes et oculoo turpes darenteo:et tame quadoq; aspiciunt eo magis ad suum amore alliciunt ex aspectu suo Q longe pulcbriaeco mulierco et quandam babctnoctuam efficaciam transnintem: boc est cum passione transeuntem quod videtur persuadere raperientia unde virio periculosum est taleo mulieres respicere. De quo potest exponi quod scribitur ecclefiastici.ix.Tae respicias mulierent multivolam ne forte incidas in laqueoo illius in ergo istum modii accipiendo sustinatione nusic fasci natio p naturam possibilis ficut docet experientia. Sed qui diceret V mulier pro sua voluntate posset oculos su to vertere in illam qualitatem erraret mainfestetqui et bam diceret T qucclinet qualitu in oculis mulieris posset Poluntatem aspicientio ipsum cogerer erraret graui ter et turpiter ex predictis manifestum est quando is scinatio est possibiliaret quando non.
liter potest solui. Cli enim dicis ci oculuo illius q estimaruriscinare non est simul cum re que fascinari dicis te. Dico m veru emed hoc non obstime est fascinatio pos illosin aliquem modii 3:quare oculus inscctua aliqua mala qualitate acre irificit: et aer insectuo contiguus cor pori alterius maxime si est corpus tenellum ut est corae Pueri et marinae parteri tenerrimam cuiusmodi sint oculi in ficti: et Ili bioqitedam inco:pore questionio in tala timebumo articuli concordat quedam glo. super illi apo.Qui liment te videbui me et letabiitur: ubi dicit hc. magna virtus in oculio est m in naturalibus apparct: oenim visum prodest icterimo petar videns lupo vocem ausat basiliscito si prior videt occidit:si prior videtur occlassurri buiuo ratio reddi potest.Lquare videndo occidit dominem quare ex aspectu et imaginatione excitatur in eo passio mala que babet excitare inccupore suo ma teriam venenosam perquam oculi eius inficiuntur ve ncri a qualitate qua inficitur aer contiguus oculis eius et ab illa parte paro alia acriori sic usu ad aerem homini contiguum quam aerem cum bonio per inspirationem attraxetit per ipsum intoneatur et morituret decrerie dicta quesione sine preiudicio et temeraria assertione ei
cidens alicui: possit amico remoto et nihil ineti de bocingerere dolorem.
sum.Unde philosopus septimo et bicorum a. x Ull.dicit m lima non omnino proditur qua3 populi multi famam sed multi boc famam si quandoviconmigit dolere bominem amico suo in partibus remo tia inlartunium patiente quavis non sciat ergo ete. moritura quia dolor non est nisi post aliquam cylin
senui a tionem siue intellectualem fiue sensibilem.
gustiari mentCamico suo in partibus remotis in mium patiente quandom conuenit a casu: quasi scilicet illa hora qua amicus suus infortunium patitur mouetur in
lacbolia per cuius motum cadit in militum et dolori
propter multis cogitandeo et suspitionco nociliasque pinotum mesacbolicum excitanturri ex consequenti as grauatur mente et redditur ponderosus: qua uso insortii, tuum amici nibit penituo coopcietur ad hoc . Q uadociautem conuenit boc non a casu sed ex causa determinata non naturali sed voluntaria. abolus enim quia convitur bomuies inducere ad opinioneo superstitiosis qualidom cum deuo permittit:bmunm affligit poderositate et militia et quadam cordis artatione illa bora diu aini cus suus in partibus remotio inlaetunium patitur ut postea cum cognouerit amicum suum illa boea insertuntusuisse passis maestimet boc sibi naturaliter accidisse p amici instet unius Conuenit etiam boc quando ex aliqua suspitione probabilirut pote cum stit esse amicum in ta herna cum inimicis suis suspical ipsius inuasionem ab inimicis probabiliter coniecturando ex boc gractatur iim timor et angustia qua domin illa eadem bina in qua amicus suus comprimitur ab inimicior sed bic dolor est Post aliquam cognitioncm.Volunt autem quidam dicerem doc potest contingere interdum post estiniationem qua tuo ad boc nabit pre alique, sensim particularem appaebenderit: tanta enim virtus est estimatiue ili quando illud quod non cecidit sub aliquo particulari sensu ad prebendat per appaebensorum rei cadentio sub patricutiri sensu:et fi illa babent connexionem inseparabilem et naturalem tunc appretarisionem rei cadentio sub parti culari aprimensione apristendit estimari uta aliud queno cecidit sub aliquo particulari sensu: vir de ovis victa
lupum statim estimat ipsum inurucum qua uto municitias eius nullo sensu particulari appaebenderit: vnde Uulcen .sexto naturalium partealq.c.i.dicit fictaliquido ividicamus de sensibilibre per intentioncoquisiton lantimusti deo gi in natura sua non sunt sensibiles nullo ni doraut quia sum sensibilao: sed nos innua in vora ineerum sed que non stant sensibileo in natura sua sicut muniescula et malitie:et que a se diffiigiut qua appaebendit ouio de ualum et aliquibus inter Asitio sequietur iste sunt reo quas apprehendit anima sensibiliolita gi sensus non doceat eui aliquod declarergo virtuo qua dec apprehedunt est virtus alia que vocatur estimatiuaraut sui it sensbilestio exempli gratia cum videmuo aliquid cerula iam iudicamus esse mel et dulce.boc enim non reddit nodio sensus in ipsa bora cum ipsum sit de genere sensato
rissi aliquid quod cadit sub particulari sensu aliquat ba/heat naturalem babitudinem ad aliquid quod non cecidit sub particulari sensu:non tamen liccestirium:lucvraestiniari quandoq; appeterendendo illud quod cadit subparticulari sensu tappeterendite etiam illud quod non cecidit sub sensu particulari: non tui estimatione ficat sedestimatione quadam cum alterius partio sormidine: cui concordat quod dicit Avicenana. mallegato ubi dicit sc Essimatio autem operatur in bomine iudicia Pyrra
ex quibus est illud cum anima plinaciter negat esse reoque non imaginantur neq; describuntur in ea ra omni no non vult credere eas esst: voltis dicere ut vides ver
his istis: per istam virtutem accidit m cum dicitur bo mini reo aliqua talio est:quiluis per aliquem sensum particularem non posset certificari: utrum ita fit vel non stramen per estimationem estimat i ta ita esse sicut illi: cunt .non tamen stat certitudine: et postea estimatur suaestimatio tasse vera et dictum eorum sui ct salsum. cutergo ad propositu segi aliqn ex aliq celesti miluenua naturali patitur amicus alicums in terra remotum inlaramantio infossvnium:ita si ille bonio proptet suam complexionem ita se babet ad illam instuentiam cp cst illi bomini naturaliter. contraria et nata causare ut ipso infir mirarentemsi bonio ille sibi magis caueat in illo tempo
re magia vi in alio .udodo dicunt I incidutpotest cisitaura Mita ab aui
ad ti vhi supra Daucis lter postis superius dici
79쪽
tingere gi docet, amicuo reis est eristens in parte remota illain influentiam appecbendit per sensum particula remiet etiam dispositionem exteritam rimoris illius apprebendit per sensum particularem cr per virtutem estimatiuam estimam5 tamen sub certitudine amici sui cui illa influentia naturaliter est contraria:infirmitaret qui nis nunqj per aliquem sensunt particularem appretem derit de illa incute vel infirmitate sui amiciret et illa est i matione quiuio sit cum formidine alteriua partis caucitur in eo dolor et militia mentio. sed si dolor est post ali quam cognitionem quiuis de infirmitate vel morte sui amici nibli per aliquem sensum particularem apprebenderit: sed B causa non babet locum nisi loquendo de ii, fortunio quod amico dolentio accidit per naturalam innuentiam. Utrum autem per viam istam poenarrata possit generari in alnico suo dolor: amico suo in remotis in lammium infirmitatis pacirate per aliquam naturalem influentiam celi non astirino: vir ii vetest ignoro. Ico ergo ad questionem qi illud insortunium nunqj se nerabit dolorem in amico nisi post aliquam cognitione 3 qualiscunq; fit illa cognitio et qualicun* sit modo babita. LQ. arguto in oppositum per famam dico m bene fama est cyquandocue aliquis amigitur dolo. erit tristitia dum amicus suus in remotio infortunium aliquod patitur. Sed si non est aliqua cognitior dico oe est a casu et mcasu accidit m amico suo infortunium patiente iste trilletur. vel boc est per alicuius substant te spiritualio operastionemri dic de predicta questione fine preiudicio et plinaci assistione dicta sint. Cio XIlII.
tem rationalem: que fuerunt me:quarii prima est receptrum virginitas corrupta mente possit. Nintegrari per perutetiam.
M M-- mauu est potest recupes rari per potentiam. Dcontra quod factu3- est rid pol non fuisse factum.
li mi bs potest no fuisse facta:nec per nitentiam: nec per qui
latius in cum aliam potet lammec si niluer corruptio carniorquet deus no potest saceres paeleritu 3 non tuerit:vnde pbblosopbuo.viaetbi.c.lv.dicit sic solo enim ipso deus priliatur ingenita facere que uti et ficta sinat.boc it pbilosopbuo rescredo et approbando stilici iam agatonio. me sicut per diuinarum potetialia caro que fuit corrupta potest fieri itegra ficut ante ala dico ip anima i qua fuit corrupta virginitas mete: test per penit etia3 gratia gratu faciete formatam deo principaliter operante fieri integra ficut ante. autem allaui dictit m corruptio carniore moueri rid potest intelli dum est gi nδ sic remouetur ppetiitet iam sicut corruptio meuomulitio tamen negare debet quin caro corrupta rem te ari possit per miraci MIum diuina poletia doc super naturaliter operite. Et si aliqui dicat P deuo nδ potest restituere amissam virginitateni nomine virginitatis intelligem est talio itegritas quam nulla corruptio precesserit. si ter bae patet quot modo res deri debeat ad argum ta. P enim pruno dicitur m cbaritas potest recuperari per innitet iamrita re ne concedo m inregritas mentis belle potest recupera rari per penitentiam alam di in contrarium m factum est non potest non sitisse factum etc.Pico m pera edi oeconcludit si accipiatur integritu mentio pro integritare quam nulla corruptio precessit:quia sic virgini tresula mente per 'nitentiam non potest recuperariati bee de aedicta questione dicta sint.
quid abs tutu 3 m an mia. CEt videtur m noquia videnulo eius aliquam actionem egredientem ab anima per ipsum.
Ulixi sillum autem dicit aliquam rem absoluti.
ordinatur anima ad boc ut fit dei templum ficut conse cratio ecclesie non est aliud o quedani ordinatio ad brevi sit templum dei.icum arguitur contra eos; ad ali quia non est motuo. cunt; instantia baret i actibus voluntatio. Uicunt enim qi sicut per mutuum com sum exprestum per Wrba depresenti causitur minae diate vinculum matrimoniale inter virum et mulierem non mediate productige alicuius absoluti. Similiter voluntas promittendo aliquid deo causat in anima quali dam obligationem ad deum non mediati te productione alicuius absoluti. I inculum aut e matrimoniale est que dam relatio inter conii co que manet etia3 si postea dio sentiam. Similiter obligatio amnie. inde est quedam relatio que manet et id si postea bonio de illa proiiussione
peniteat. CC ula tamen contra opinionem est commumo doctorum opinio et contra cani videtur esse auctoris tu masce.weallegata in opponendo: et etiam auctoritas Dionysii qui. r.c.de ecclcsiastica bierarcbia pro caractere ponit signaculum quod sin transsationem abbatio vocat cbaracterein et ideo illam opinionem no teuco aeddico qi caracter dicit ali Ud adlatu tum iii miniarist eniquedam qualitas in anima supernaturaliter creata a reo sed tunc videndum est iii qua specie qualitatio sit. ire facili Inobili lcbaracter auctem idclebilis ci .ll abi
tuo et inclinat adactum terminatumret ira per actum contrarium corrumpi perest caracter virtute creata cor
rumpi non potestatori videtur ergo babituo vel dispositio. etiam atrum dicet m est passibilio quali inco m passionem insert:intellectum boc modo multum Talar: monilic intelligebile passione inferre posset intellectulumctamen omne intelligibile est in specie qualitatio sicut passibillo qualitas.Quod etiam aliqui dicunt m cst quodam spirituallo et stipernaturalio potentia data ad com municandos actus spiritualeo: sicut pol cialia rata corporalis ad corporalem: et ita reducitur ad secundam specidqualitatio hoc non plane intelligo:* victos; hce so lutio pollet babere locu de charactere ocerdotali:notamen posset babere locum in caractere reprimitat.Uid mus enim non bapti,atum vere posse baptisare si sorma debitam obseruet: et intendat sicere circa pucrum quod secat ecclesia:et schapti3atus a non babcte cbaraci crcni recipit caracterem Sca sorte diceretur ab illio m adbue caracter baptismatio est ad communicandum spiritualis actus inquantuin disponit ad cbara cretei sacerdotalam per quod a sacerdote possinit communicari spirituales ac tuo:quia no babenti cdaracterem comunicari no post sciat. Ad illud autem caracterem disponit caracter baptis nulla:ita q) fine caractare baptismali caraci ci sacerdota Ilo recipi non posset:vnde si aliquio ordinaretur in sacerdotem ante baptismum: sto bapti3aretur iterum cssct in sacerdotem ordinandus sin iura m non esset verum sante baptismum caracterem sacerdotalem suscepisset.Uidetur algo ili caracter non sit in aliqua specie qualitatio Uni uoce cum qualitatibuo corporalibus:quia sicut materia spiritualiu3 et corporalium non est emgenea sicut dei
claratur in quadam qucilione: qua querebatur utrum anteli Tre
de ales et san. bonacia qua litatentiorum epicli Q passibilia
80쪽
mgeli fini compositi et materia serma ex quo Equiturm substantia non dicitur pure mauocere substant spiritualibus et corporalibus sed per quddam analogia3 manu qualitas dicitur pure mi uoce de qualitaribus corporalibus et spiritualibus inlata sed per quandam malo giam .reducit autem craracter:vel malorem distri fim istudinem cum quarta specie qualitatis ci cum aliqua alia.Uidetur enim te quedam specialia configuratio ip reo anime qua fignatur et distinguitur ab anima que is cramentum non susceperiissicut videmus rem corpora tem per quandam configurationem fignara et distingui are alia. Figura autem est in quarta tuae qualitatio: nec absurdum tibi videatur m pono in mima per quandam configurationem spiritualem cum praesophi dicant intellectum intelligendo aliquo modo configurari intelligibili. lnde et bra pna est de rationibus qtia intellectus noster per naturam non potest simul intelligere plura di incte perlecte quodlibet subprema distincta ranonet eo qr ficut corpus non potest in eadem parte superficitas mul pluribuo figurioata nec intellectua noster potest simul configurari pluribus intelligibilibus nisi uentis dentio fit alterius milessivumri banc rationem tangit Algarumi libro tertio sue metapbrfice capitulo quarto. et buic opinioni conlanat quare non videmuo aliquem actu in nobis elici per cbaracterem baptismalem per se qua uia iuuet ad boc ut alique operationeo fini efficaci ut inserius patet in eadem questioneaetiam transubstantiatio panis in corpus stristi non elicitur a lacerdote perctaracterem secerdotalem effectivi sed ipsa diuina potelia:cum Minodarina characterem lacerdotalem dicit lamiam institutam sta per debitam mimam cum dereta intentione tacit illam transubstantiationem quam nafaceret ad Wrbum bominis qui non haberet inaracte rem secerdotalem non quin boc facere posset fi e leti liquia liberaliter vult laruare decretum quod ab idib ea
Ud aiu3 renitium aliquem actum egredi ab homine per craracterem:quia et filacerdos non fit causa efficiens ipsua transubstantiat moriamin per craracterem facit alis quam dispositione; ad transubstannationem. Eed quia ric solutio applicari non potest ad characterem raptionialemreo q) non babens cbaractarem baptisnulem Mariri e potest quiuio hoc facere non debeat nisi casus necessitatis occurreret. Lytem quia non clare video qua dispositionem sacerdos efficiat circa substantiam pania ad boc et transubstantietur m corpus christi nifi m dicit verba et habet mentionem:quibus verbio dictio sub dedita intentione ipse deus in instanti in quo verba completa sunt per suam potentiam facit illam transubstan tiationem. L 3deo potest aliter absoluitia argumentus dicendo ip quavia non videamus aliquem actum efficia nobis per cbaracterem non propter D sequitur quin dicat aliquid absolutum existens inquam specie .i ita tio.Figura enim non est qualitas activa quavis iuuare potui ad 6 v res per qualitatem Muram efficaciorem habeat actionem sub una figura is sub alia sic etiam irecbaracter non est qualitas activa ciuis anima per talem qualitatem possit habere alios actus efficaciorco. Unde ceterio paribus domo per cbaracterem baptismatri efficacius potest se contra concupiscentiam defendere. Et ceteris paribus non baptibili massio subduntur carnali
gratiamsit per ipsum staractere cδfirmationis homo merae paribus audacius confitetur fidem. Et efficacit per cbaracteum sacerdotain domo apum redditur ad suscipiendum illuminationem diurnam. in ceteris paribus melius potest cognoscendo distinguere inter lepram et lepram adest inter peccatum et peccatum. Et metire iustas penitentias estimareri clarim videre que ad suum ossicium pertincnt:et fic patet solutio ad argumentum: et bre de predicta questione fine preiudicio dicta sufficiant. Questio. XVI.
respiciunt hominem per comparationem ad sacramenta que fuerunt tres: arum due re sdiciunt bominem per comparationem ad sacramentu3 penitentie tertia per comparationem ad lacramentum matrimonii ille aute que respiciunt bommem per comparationem ad sacramentum penitentie sunt ita. Diri virum lustificatus per contritionem teneatur recipe re inramentum. Secunda virum secramentum pense tenue respecta eorudem peccatorum in num ro babeat efficaciam ex vi inranimn quotienscunq; receptum siuerita nitante.
contritionem teneatur recipere secta m perulentae et videtur ei nonrquia istamentumstentae ad do institutum est ut fit medicina curati ua morbi peccatiargo cum domo curatus est a peccato cum iam non indigeat medicina curativa.videtur m reteneatur ad lacramentum prime suscipiendum.
Contra quiuio baptismira sit medicia curativa ori ILi G malis peccatucum iam curat ab origina
li per baptismum flammis tenetur recipere secramen tum baptismimo fimiliter non obstante m secramenetum penatem te fit medicula curativa actualis peccatialle qua iustificatus est per contritione3 tenetur tabuc ad suscipienduin lacramentum rimimae.
tuo per contritionem tenetur susciperesareanimau3 penitentie si ipsu3 babere potuerit: iter no . Unde beatus Ner nardus in meditationibus suis capitulo nono in fine dicit M.Si ista peccator vere peniteat sed intercur reme ae titulo necessitatae ad consessione3 peruenire rapossit:confidenter credere debemus ipsumus sacerdos complet in eo:quod Inortalio non potuitiet iam apud deum sectum constat:gi bonio quidem vere voluit. sed n potuit adimplere: ia consessionem non contemptus exclusit sed impedivit necca aere. Natio autem quare ivile tenetur ad suscipiendum sacramentum penitannenυfi necessitas imperaraest preceptum:quia preceptum esto peccatori respectu eorudem peccatorum innumero mel suscipere penitentie inramentumeunde fi adest facultas et non vult suscipere semel in anno mortaliter peccat: non quisvelim dicerem illud idem peccatum innumero quod iam erat dimissum redeatequia peccatum idcm in numero reitcrari non potast sed dico q= nouum peccatum mortale committit propter transgressionem precepti et contemptum sacramenti. Natio autem qua re preceptum est iam iustificatum per contritionem is sapere pensaentie sacramentum nisi necessitis impediat multiplex est: una est propter augmentum gratiet quia iam iustificato per conmtionem presuinptionem penitet te cramenti gratia augmentat ur. Liuia est propter diminuuonem pene: quia ex pi sectamenn paro pene ad quam obligabatur remo in purgatorio pro peccatio stuM renutumr. Laeta ratio est propia reconciliationem
Quaeres Quintus Sextus septim Octa