장음표시 사용
101쪽
97 TR Acra Tvs CHYM CIS. Significantes sententiam hanc,quae sequitur: Ex solea equina veteri cuna inquit fui ferrum, At nunc sum argentum purissimum: Ego eram,alia dicit,ferrsi ex minera desumptum O ex ciSed iam sum aurum perfectum & sinum, Olim fui cuprum ex veteri cupa, Nunc sum argentea tota,inquit stamina rinaria ait, eram cuprum in loco vili generatum, OM2 .R t nunc sum aurum perfectum factum Dei nutu, Quinta dicit, fui argentum purum&finum, P sc
Sed nunc excellens aurum melius quam prius :Sexta,canna plumbea ducentis fere annis fui, I ex Et iam optimum argentum omnibus appareo, Septima inquit, ego plumbum ex auro factum, vim n-Bex OZ. Sed certe sorores meae,quam ego, sunt propiores. Haec scientia,ut quidam Volunt,dicta est
Olim ab Alchymo rege percelebris famae: Qui princeps gloriosus animo generoso Et virtute praestans hanc artem indagare speraula, Scrutatus naturam vir ille doctissimus Extorsione omissa quaesiuit & inuenit illam, Rex Hermes quoque idem fecit, Qui fuit vir eruditione celeberrimus In quadripartitis suis astrologiae Artis medicae & huius Alchymiae, Nec non magiae naturalis,lVeluti quatuor scientiis in natura existentibus, Ac ibi,inquit ille,beatus habetur,
Qua res nouit Vere,prout sunt,
Et beatus estis, qui debite probat
102쪽
THOMAE NORTONI ANGLgIllud quod ad scientiam spectat: Nam ex opinione sua quamplurimi
Decipiuntur,in iis,quae non cognouerunt:
Vetus est prouerbium quod in magno aceruo imagina tionis Per scientiam homines seipsos noscunt & res quaslibet, Homo enim bestia peior absque scientia: At vix ulla cupidine quis ducitur Scientiae, Cuius nil ipse tenet: Et defectus eruditionis audaces di seros Sufficiens autem scientia reddit humanos,N Ibiles nunc solent despicere Eos qui scire de syderant. Sed Reges antiquo tempore ordinarunt veluti auctores multi tradunt i Quod septem scientias liberales disceret Nemo, nisi nobili liberalis ingenio. Et qui illis deditus esset, liberrime In studiis suis vitam ageret:
Septem scientias liberales Nam qui vellet eas addiscere perfecte & bene Oportuit eum libertate certa gaudere. Ab aliis operibus mundanis abstinebit Qui leges saltem humanas percepturus est,, Multo magis se mundo abdi Cabit, Qui multas scientias addiscere velit. Et hac ex causa fatis videtur,
Ate Non siit exiguus scientiae manipulus, Cum probatione debit a & discretione sufficiente Sapientes Quoque quotidie multa addiscunt.
103쪽
At excellens eius memoria non cessabit, Qui rerum cognitione semper accrescit.
Amam scientiae, iustitiae& gratiae Multis in locis repudiatur. Sed in aulam qui portat quocunque modo
Vtile seu munus, eo praeualet tempore.
Quapropter haec scientia aliaeque gratiae plurimae
Sunt perditae & amissae ab omnibus. Porro memento eius, quod dico, Nonnulli eam appetunt in Vita sua,
Α uaritia&scientia discordi sunt genere, Qui desydurat lucrum,hanc artem non inueniet. Sed ille qui amat scientiam pro eius dignitalc, Indagare utramque potest talici ingenio: De hoc capitulo non opus est plura tradere, Nam hic apparet, quales eam attingere possint, Hoc est solummodo fidelis, Et qui est constans animo ad inuestigandum, Non ambitiosus, nec ab aliis quid mutuari coactus, Qui sit patiens,nec nitatum properet, iique in Deum firmiter considat, Et scientiae omnino adhaereat; Et cum omnibus his qui vitam agat integerrimam, Falsitatem detestetur & a peccatis abhorreat, Tales sunt apti ut ad hanc scientiam perueniant,
At capitulum sequens est de gaudio dc dolore.
104쪽
VN Normandia vixit nuper monachus quidam, ui decepit quam plurimos cuiuscunque status
Piae conceperat, se hanc artem perfecte scire, . Tanta latitia perfilsus est, Vt furere pene inciperet, De cuius praepostero gaudio, licet non diu durarit Exempli gracia hiinc apologum narrabo :Monachus iste Franciam peruagatus erat, Vt a post aiades de rus suis indu lgenu O . Et potit in hoc regnum venit Cupiens cuique persuadere,
Se totius A lchymiae fundamentum plenarie callere Quod in libro quodam Receptarum repererat; 'Idcirco animum omnino induxit suum
Praeclara quaedam facta ac nobiles aci us post se relinquere Unde nomen eius foret immortale Et fama in hac regione maneret perpetua: Atque hinc saepe speculabatur, Vnde in Crperer Tantas diuitias absumere, quas inuenturuS esset: Et semper cogitabat, En hoc noui, ubi reperiam quendam virum sdelem, Qui voluntati meae morem gCreret,Er pri positum meum in actum ducere iuuaret, Tum facerem,Vt in planitie Sal. S buriensi gloriose ex truerentur
105쪽
TRACTAT v g CHYMICUS. IoiQuindecim A bbatiae in exiguo tempore, Ita ut singulae singulis miliaribus ab inuicem distarent, Hac de causi hic monachus ad me accedens Fiducia ea, quam dicebat de me referri ;Mentem suam iam dictam mihi aperiebat, Et orabat ut sibi consilio adessem: Eg ante imaginem sancti Iacobi. promisi,
Me nolle eius i tomen patefacere,
Nihilominus scribere mihi licitum est absque vitis D e eius de syderio tam inani. Cum magnam mihi suam scientiam aperuisset, Dicebat, sibi nihil de me
Nisi oportunam occasionem Ad labor cladum in Regis commodum Et impetrandum licentiam ab eius senatu Et Dominis mediare.
Ad coemendum agros pro antedictis Abbatiis N inpio expensi ses t f cturum:
Verum multum adhuc dii bitauit, Quomodo, i quibus &ubi emendae essent terrae GCuia deram magia 3 et USO creaudissem,
Expi rare volti quam petariis est . t in literis Et qua rarum i rudit Onis haberet icholasticae, Sed in his f. tuus latic nam uentu est: N hilo nimiis sustinui S i secrete me gessi, Ut plus eiusde ydi rii ci gn, scerem: Tum dicebam. reni esse ad c ole uiculam
Vt Regi aperiri non debeat: At si pti ba esset non conueniens, Ipsum pro stulta fabula accepturum NMonachus respondit quod in igne teneree
106쪽
Rem,quae suam voluntatem Complere posset: De qua veritatem intra ΑΟ. dies Me cogniturum certissime: Tu m retuli, me hoc non urgere amplius Sed - o. dies dixi)expectaturum: Quod tempus ubi aduenerat, Ipsius monachi scientia evanuerat ;Tum omnes eius Abbatiae & concepta In rem nihili redierant; sit veluti venerat, sic abiit Non absque magno animi pudore: iNam paulo p ,st, breui tempore Multos bonae voluntatis viros decepit, Et deinde repetiit Franciam ;Ecce quam iniserabilis haec fuit permutatio,
a d quindecim A bbatiae religiosae
Hoc modo deberent confundi. Res mira fuit.quod ipse putarit, Et omnem suam mentem intenderit Abbatias extruere & detraxerit Sub obedientia vivere: A t velut apostata circumvagatus est
Vt benedictam hanc scientiam indagaret: Verum veluti superius hoc libro scripsi, Nullus deceptor huic scientiae sit intentus. Aliud quoque exemplum memorandum est De quodam, qui sperauit aeque bene hanc rem facere, Ac Raymundus Lullius aut Bacon monachus, Vnde sese vocitauit sanctum Petrum, Fuit minister parui oppidi,
Non procul a Ciuitate Londinensi,
107쪽
TRAcet Arvs CAYMICUS. Qui videbatur aliis exiguam P taedicandi habere scientiam:
Certus putabat hanc artem reperire, Et nomen voluit suum hinc celebrari, Rat sone pontis imaginatione concepti
Supra Tamesin faciendi pro commodo transeuntium, Quo fieret publica quaedam utilitas
Cessura toti regioni circum Circa: Verum ad opus eiusmodi perficiendum, Nihil eius voluntati sufficere potuit. circa sublimem adeo erigere voluit Pontem, ut omnibus admirationi futurus esset, Cum turribus deauratis lucentibus instar auri, inae res magnifica videretur spectatoribus: Tum sepe commemorabat de nouo Q iam magna fama sequutura esset, Si pontem adeo ivustrem faceret, Vt noctu perlucere late possit,
Atque sic continuo perduraret, Tum omnes eum celebraturi essent:
At in animo extis variae dubitationes exortae sint.'inio modo hoc opus perficerer, Putauit quidem lampadas igne incensas Satisfacturas huic suo de syderio: Ideo lampades ea intentione
S ussicienter ord: naiidas statuit. At iterum veritus est valde
Alii hoc lumen ministrare recusaturi essenti Et reditus aliis rebus impensuri,
108쪽
Qui sciret cui tuto consideret, Denique praesumpsit lumen illud apponere Ponti, quod noctu reluceret, Ex carbun Culis gemmis,pro miraculo, Cum duplici reflexione subtus & superius: Interim nouae imaginationes animum eius vexabant, Vbi carbunculi essent reperiendi, Ac ubi sapientes viri ac fideles offendendi, Qu i p ro ei us in ten tionc inqua Derent
Per mundum ubicunque Copiam carbunculorum: Hac de causis adeo se macerabat, Vt maciem fere contraherit, A t cu in pu taret sic si rin i sti m e Se tantae artis possessorem fore, Postquam annus iam finitus esset, Ars omnis eius, viresque de Cerant, Nam ubi vitrum suum eXtraXerat, Nil materiae continuit pro auro vel aere, Tum iratus & fere furore percitus fuit, Suas enim opes omnes pet diderat, Atque hoc modo vitam transegit,
Quid amplius de eo referam ZAt ut laici doctique in scholis
Agnoscant res horum fatuorum, Meminerint exemplorum eorum ubicunquesnt, Eo enim animo sunt quam plurimi alii: Ipsi leuiter credunt omnes conclusiones,
inuis sint falsae illusiones, Si fallem in libris scriptis reperiant, Existimant verum prae menus locitate, Tam
109쪽
TxΑcTATUS CHYMIC s. IOITam facilis & temeraria confidentia, Causatur pauperiem & frustraneas expensas, De spe huius artis vanum surgit gaudium, Spes enim inanis stulti est paradisus,
Veri autem filii artis Confitentur Deum, sine quo omnia fallunt et Nam veluti non habent scientiae initium, Ita absque eo non sortiuntur finem bonum,
Confiteor Altissime mullus ista capit, Licet prius didicit absque te nil sapit. Nam tanta stat gratia te Deum semper apud, Perficere sicut capere, nam finis es & caput. Veluti nunc de gaudio huius artis audivistis, Ita nunc de dolore circa eam percipietis, Quamuis contrarium de syderio illius qui hac arte delectatur.
Prima cura esst,agnoscere animo Quam multi hanc quaerant, pauci vero inueniant,
Et quod nemo hanc scientiam adipisci possit, Nisi doceatur,antequam incipiat. Vere doctus est & intellectu puro, Qui per doctrinam alterius eam apprehendere potest,
V arias diuersitates ut cognoscat necessiim est, Qui secreta naturae opera i ndagare contendat, At institutio non adeo Certa est, Quin contingat aliquem post eam errare posscte, Veluti omnes qui nunc evivis discesserunt, Erraruntantequam lapidem nostrum inuenerint,
Sive primo seu sequenti tempore,
Omnes errant,donec Vera practica accedat,
Nullus autem aberrat magis in calore & frigore,
110쪽
Quam artifex temerarius & audax, Nam nemo citius opus nostrum perdit, Quam is,qui id complere praesumit. At ille qui rem perfecturus est, Sit prouidus & cautus in operando, Prae omnibus enim curis haec est grauiss1ma, Vt si quis in V no errarit, de nouo iterum incipiat, Certe caras permultas habiturus est Qui hanc artem adipi sci de syderat, Saepe voluntatem suam permutabit Rebus nouis, quas cognouerit, Consilia eius saepe erunc irrita, A quo infortunio nunquam securus fiet Et saepe animus eius vacillabit Nouis opinionibus, dolore amictus, Atque ita continuabit in phantasiis, Ut mira res sit, si eam attingat, Quin curas versabitis acerrimas In hac arte qualescunque fueritis, De molestiis plus vobis aperiam Quod de syderium vestrum refrenabit, Magna esst cura, ut sapientes tradunt, Cognoscere ubi perfectus sit artifex: Et quamuis incidatis in eum, qui vos doceat; Varias tamen molestias Si curas habebitis, Nam si mens tua virtuti sit dedita, Diabol us ut noceat allaborabit, Tribus modis offendere te praesum et Festinatione, desperatione &deception , Propter opera virtutis, quae facturus sis, Si ad hanc scientiam peruenerici,