장음표시 사용
131쪽
ter alteram eduxit ad magistratus , et Praecipit illi, ut mortesm raptoris Ῥtarct. Adolesccns Pusavit eam ossct , quam rapuerat: duci eum iussit magistratus. Posteam ertum est, quod accidisset. Accusatur Pater , quoia causa mortis iuerit.
FAcILIs ct in promptu ratio ost huic seni, quod pertinet ad assectum poenituntiae , quod pertinet ad aequitatem. Nisi tamen etiam iuro defenditur , verendum erit, ne illum sentem iudices damnent: diligenter ergo pugnare circa legem debebimus. Et sane asperiores in controversia , partes fortasse recti declamatoris relinquant. Divisio paene hoc proprium habet , ostendere ossa ot nervos controversiae: et secundum
meum quidem iudicium , idem praestare declamatio debet rnam sine his , de quibus loquutus sum , caro ipsa per se quid sit intelligitis r sed tu declamatione vestienda sunt haec , ut ex
Ad resectum Ad essectum, et mox,
Merendum ne illiam . Aerod. Asperiores Asperiore usi cori tro-Meysia, Acrod. Partes recti declamatoris relinquantὶ Hoc est, Qui tractan tes hoc iu- ilicium, asperiore controversia usi sunt, dum in ruptorem dumtaxat in veherentur . nec id potissimurn re sellerent, in quo totius litis et ossa et nervi consistunt, an videlicet hic calisa mortis suerit: parum sortet se recte declamantis ossicio suneti sunt. Nam ut earue o a et vervi, ita et aequitas iure et lege quodammodo vestienda est. Hue vero pertinet I x Vlpiani: Nihil interest oecidat quis , an causam mortis Praebeat. ΑΕROD. Recte declamatores , Marg. Αerod. Rectiὶ Rectitis. Si HvLT. Et semudum Secundum et, Aer. Caro ima Causa maa, Schult. Vestienda sunt hare, ut ex illis Divinabam: Destienda sunt hae, ut se illa interiora Diis es habeam. Ossa et nervi, inquit, haec enim sunt interiora γ vestieuda sunt carne, ut vir ni abeant. Neque enim sunt vires nixi σάρκας τε κΣὶ octa Lac ut V - 1ssi dixit mater nyud luseros. GaDΝ.
132쪽
illis interiores vires habeant. Finiamus ergo necesse est, quid sit e Vsk MORTis : tota enim iis , et omne discrimen controversiae in hoc positum est. Nam si ad sinitionem partix adiavorsae accedimus , ut causa mortis sit, qui attulerit causam alicui moriendi, per quem factum sit, ut aliquis moreretur ;nullo modo defendore nos possumus. Noque enim dubitabitur. quin per hunc factum sit, ut ille moreretur , qui filiam ad magistratum perduxit ; qui praecepit, ut mortem raptoris Optaret: nos ergo causam id esse mortis dicemus , quod nullis extra accidentibus causis , mortem homini asserat, quod solum mortem homini intulerit. Deinde dicemus , si accedendum sit sinitioni partis adversae, frequenter etiam honestissima in hanc calumniam cadere posse. Subiungemus quaestionem , an possit quisquam accusari, quod cauSa mortis fuerit, . in eo qui iure sit occisus. Sequitur quaestio , an hic iure sit occisus: post haec, licebit nobis dicove illa quae sola dicuntur.
ostendit ipsa poena, eum demum teneri hac lege, qui
Dubitabitur mbitatur , Aerod. Perduxit tiail. ut passim, vel produxit. ScuvLT. Perduxerit . Aer. Si aeeedensim Si eoneedendum ;ito quadi uni seqq. hicHvLT. Sed acee-ὰeDe saepe ita apud ipsuui Fiibium ;vid. ad Iib. VI, 4, et ita passim in his deelamationibus. Bu M. Honestissima Honestrasimiani, Aer. vide ad decl. I, 6. tiae sola Αl. quaerisa, Mae. Aer. Teneri hiae lege Aerodius omisit hac tega, et ita partim Latinam fecit
orationem, nam teneri simpliciter non dixerunt, non modo emendatae et Anis
tiqilioris Latinitatis auctores; sed uel psi quidem iuris prudentes; ut observat Vavassor de vi et usu quor.
verbor. p. 7S. Teneri vero lege optimum et obviuna. Liv. IX. 3έ: .antiocdicis Atrei, non teneri Aemilia lege ;XXXV, 7 : Qui non tenerenων iis le gibus. Virg. lIAen., I9S: Teneor I triae nec Imibus tiliis. Ii si iii. l . t :Pomitis nullis legibus tenebati P. Terentius vero Adelpli. nove dixit, neque legem Ptitat tenere sa ullam , ubi est an Aeschinus teneat legem , tin lex teneat Aeschinum: vltimum videtur ex Livio IX, 33: etsi Lex Aemilia tentierit eos censores; et a P. seq. Tentiιι Aemilia Lex Miolentos illos censores. Aliter adhue Plaut. Asin. IlI, 2, ior leges, otii a sopo ultis teneat; et Lucmi. H, IO: aquoque lege tenens. BuR I.
133쪽
idem commiserit, quod si occidisset: neque enim gravius quidquam adversus eum, qui Sua manu interfecerit, constituere potuit legumlator, quam adversus eum, qui causam praestitisset: ergo et similitudine poenae, etiam crimen par exigere debetis. Hoc quo pertinetῖ ne existimetis veram illam esse finitionem , quam pars diversa complectitur : ut per quemcumque steterit, uti homo occidatur, is continuo causa mortis fuisse videatur. Alio tui ista ratione, et ille, qui nocentem accusa vit, causa mortis suit: et ille, qui testimonium in reum dixit, etiam si verum id fuit, causa lamon mortis ha-
heri potest: et ille qui adulteros marito prodidit, causa' mortis haberi potest: et ille qui sceleratum produxit in publicum. Cur igitur hi accusari ista lege non possunt
quoniam non per ipsos lantum stetit; quoniam iure perierunt hi, quibus mors allata est. Sed hanc partem reservemus e interim videamus, quid sit cΑVSA MORTIS. Nos id dicimus causam esse mortis, quod homini mortem attulerit, quod solum nullis extra accidentibus causis noxium suerit, quo homo Periturus fuerit, etiam si
nihil ipse secisset: id quod dicimus tale est: intuendae sunt res ipsae, quae in crimen deducuntur. Produxi fi-
ut Puto. AdMersus eum,qtit sua mami Trans posita haee videritiar. et legendum. --rsus eum , qui causam praestitisset, constituere Postierit legumlaior . quam ad 'ersum eum, qui sua manu interj eera it. ScuULT.
Quo 'eminet ) Quoque Pertinet,
bat , Iberit. Inriso prodidis Marisis proa.
luendae enim sunt r. i. q. i. e. decω-
134쪽
llain ad magistratum : quid hoc ad inserendam per se pertinet mortem y Praecepi, ut mortem optaret: detrahe quod ille rapior est; detrahe quod silia mortem raptoris optavit; ipsum quod ego seci, mortem homini afferre non potuit: non possum ego videri causa mortis homini fuisse: quid feci' quod innoxium erat, si nihil illoe fecisset. Fingite enim haec accidere potuisse: produxi filiam: optare mortem iussi: ignoret sane, quae sit ad magistratus educia : si potest dicere, nihil tale admisi: nihil nocuerint ea, quae ego seci. Quid ergo illi causa mortis sint ' quod rapuit, quod lex mortem constituit: et hoc
paene adversariorum consessione manifestum est: non
agunt cum ea, quae optavit. Neque ego sum tam durus ac demens, ut pro salute filiam meam periculo meo opponam et sed uti mihi hoc argumento licet, quoniam et illa tuta est: eadem enim, quae dicuntur a me, ab illa dicerentur: Optavi mortem: num tamen hoc nocuisset,
si adversus alium secissem y quemlibet apprehendi exturba circumstantium credite : huius mortem optavit: num occideturῖ non, ut opinor: non ergo ipsa optio in causa mortis est, sed id, propter quod optio valet. Tuta est hac desensione filia mea, et, ut dixi, sententia quinque accusatorum, secura. Quid mihi accidit supra haec punum adhuc patrocinium: non enim hoc tantum dico :
Per se Pertinet Per se Poeniteι, Marg. Aerod. RaPtor est Raptor est, detrahe quoda ex rariorem intersei iubeti detrahe quod filia ete. Aeroditis. Mortem raptoris Raptoris nouhabet Aerod.
Non possum ego Mideri Ergo , Aerod. et Sehult. . nomini fuisse Hominis fuisse, Aer.
135쪽
si ille non rapuisset, causa mortis non suissem : haec, sitioii iure occisus eSSet, Si errore tantum Perisset, dicerem. Nunc illud utique inter me et Partem diversam
conveniat necesSe eSt, non posse eum accusari, qui unus
vel altulerit mortem nocentis, si erit unus ex his, de quibus paulo ante loquebamur: Vel accusator , vel testis, vel iudex , vel index. Videamus igitur an iure raptor sit occisus , et sic agamus tanquam adhuc vivat, tanquam adhuc de eo quaeratur , an Occidi raptorem oporteat. Non educo alteram filiam ad magistratus: nihil ut optet, praecipio. Filia mea vitiata est: ob hoc periit : dico raptorem occidi oportere : nec statim nitor illa aequi tale, ut dicam , quod iusium sit, eum, qui intulerit iniuriam , interfici, quum perierit illa , quae acce-Hare , se non iure) Hie interserit Aerod. Sed illud etiam si filia mihi
Et partem di, ersam γ Ee yatrem
dioersiam, M. Aer. Qui unus vel Quicrimque Molens; illud uel eorruptum ex Molens, aritie., Del Molens; vid. decl. 3O8, et mox nocenti. SCHVLT. Lmiuebamur Loquebar, Aerod. Vel accitfaloV, vel testis, vel rideam Certum est lite relata fuisse singula singulis, de quihus in initio declamationis : Ali tit ista ratione et ille quinGcentem aevitisain ete. Sed illud oel Mideam, quod eo referri oporteret, et ιlle Mi a iteros maritis Prodidit,
quid plane significet i in or . Neminit certe Quintiliamis linius loci I ih. VI l , cap. 4 : Haec sinitis est accusa
loris: Per quem Iavium est, ut quis prererit, causa mortis est, Rei est.
ni μerire 'necesse esset. Remota sin tione, a salori sat est dicere, Causa mortis fuistis: Per Mos enim Mettim est, ut homo periret: quia nisi et os illud Iecissetis. Miser ei. Contra, non statim per quem factum est, ut quiν periret, is damnari debet, ut ae sator, testis, iudex rei crapitalis. NoeuMdecumque ciausa sua it, ibi etihm est eur si eui quis Projectionem stiaserit, ut ad amieum accedat trans mare, et is natist agioPerierit: ad coenam in ilα-rie, et is e ditate illic contracta Perierit etc. Fieri vero Potest, ut quum ita scriptum esset , Mel accusator, Mel testis, Dei iudex, in margine aliquis adnotrisset, Mide an index,q iiod tu textum irrepserit. Aut Salieita legamus. Dei iudex, Mel index. Atque etiam illo loco Ouiniit Di mnl-lem ιndex rei capita ιs, quam itidex. ROD.
Non edueo γ Id est pono, quasi non educam , quod possum iure. Scnu . on deduco, Aerod. Nonne, Marg. V. ortet Vt o mrtet, Marg. Acr.
136쪽
pit: de iure ipso loquor. Lege comprehensum est, ut RAPTA RAPTORIS MORTEM , VEL NUPI As OPTET : ut opinor, una causa legis huius suit, ut de raptore secundum voluntatem raptae constitueretur. Alioqui multa accidere possunt, propter quae rapta non optet: fingamus vitiatam esse eam, quae loqui non possit: num impune iniuriam secit, quoniam miserae secit Z nulum nempe eius, aut vultum, aut aliquod signum animi intueri opo leret. At id non est optio , nec salis verba legis exple-huntur : occideretur tamen raptor, si id velle raptam intelligeremus. Fingamus valetudinem Consequutam raptae, ut ea educi ad magistratus non posset: deerit aliquid legi: vindicari tamen eam tanto magis Oportet, quod credibile erit, etiam ipsam valetudinem ex iniuria natam. Quod si non utique, ut ex his manifestum est, vocem raptae exigi oporteret, sed solam voluntatem :videamus tamen , an quae rapta est, mori raptorem VO-Iuerit. Plus ne vobis videretur, iudices, si apud magistratum loquuta esset, quam quod ad mngistratum venire non ausa est y quod oculos suos ostendere circumstantibus, ostendere luci non potuerit' ipsa sua manu vitam misera punivit. Da vires : occidet prius , quae propter
hanc iniuriam perit : dubium est scilicet, quid factura fuerit, si vixisset y raptorem ergo perire oportuit: iam
Ea educi Ea de itiei, Aerod. Exi ςi oporteret Ea igi oportet,
137쪽
sortiter dico: quid interest, quomodo perierit' Cur ergo, si hoc modo poterat occidi, salso alteram siliam eduxit
Dicerem, luctus confundere, si liceret, dolor suadebat: ignosceretis tamen : nunc mihi necessarium consilium praesens iniuria dedit. Duas filias habueram , rapta erat altera: altera perierat: munienda domus suit: et voce potissimum alterius virginis, soror vindicanda, ne quis dubitaret, quid factura esset iniuria sua. Partis quidem adversae impudentiam mirari satis non possum : Causam mortis esse existimant eum , propter quem peri ritsi quum eum, cui causa mortis fuerit, occidi oportere constet: et raptorem periisse indignantur , quum certum sit filiam meam propter raptorem periisse. Hoc isti causam mortis vocant: cur ergo occisum vindicari oportet, quem certum esset, Si viveret, occidi oportere' Et haec omnia, quae pro causa mea dixi, quibus collegi, me non esse obligatum huic legi, non temporis causa , nec praesentis periculi fingere me, vel ex eo manifestum est, quod raptorem aliter occidi: nam si id esset causa
mortis, quod isti videri volunt, hac lege me ulcisci po-
rem, Gratia eonsederat; si dieerem, Desor stiadebat. ignosceretis tamen. GRONov. Dico rem, luctus eonfundere; si dieerem dolor suadebam etc. SCHVLT. Dele. ad Claudian. de Nupt. Ilonor. legit, si dicerem luctus confuderat, liceret. Dolor suadebat, ignosceretis
tamen nunc mihi; necessaritim et .
sed ad Se nee. Med. V, 659, confundebat eum Aerodio legit, eelcrorum
Ignosceretisὶ Ignoseeret istamet. Aerod. Rama erat altera Ruta non erat. Sci vLT. Ramr erat altera et perterat, altera munienda d. fuerat, Λer . Iniuria In mavria sua, Aerod. Occidi vomere eonstat Oeeidi oportet. Et haec omnia quae Pro causa morti ferit o Mi Uortere eonstet , ita in textu Aerod.; sed in me indiretieero se verba haec inclusa notat.
138쪽
DECI A M. CLX NItuissem. Iamdiu me , iudices, circa iitra morari scio, longeque recessisse a paternis assectibus: ergo ego in ultionem filiae meae nihil feci, nisi quod licuit: adii magistratus : sortiorem puellae vocem imperavi, quia tutum erat. Ego vero tolos in medium profero assectus; nec mihi in cogitatione tum lex fuit; nec iura respexi: sed quae proxima vindicandae infelicis filiae via occurrit, hanc intendi, hanc sequutus sum: bene cessit, quod et licuit. Age, si non habuissem, quam educerem ad magistratus, cuius vice me ulciscerer, non in publico, non in foro his me senilibus manibus vindicassem ' tu, sortuna, facies quod occurrerit; iam non potes enicere, ut poeniteat. Filiam perdidi: scio hoc minimum esse malorum meorum: sunt, qui gravius esse unum de filiis Perdere, quam unicum ; inunt, qui gravissimum existimant unicos perdere: et quoties non habeant solatium, ad quod respiciant, calamitatis videtur sine medicina dolor: huc gravius est, iudices, perdere alteram e ge minis r quotidie mihi occurrit imago laneris mei: quo magis placet siliae verecundia, quo magis probitas, hoc validius subeunt cogitationes: talem miser perdidi. Silamen hoc vulnus intulisset fortuna, si casus, communim brialitatis conditione solarer me: nunc miser siliam quomodo perdidi Z ante omnia nec virginem , nec nuptam. Quales ego infelix vultus , c aesos alioqui laceratosque, ac laqueo tumentes, paler vidit qui me metus,
Mor iri ne morari sentio, Schilli. Videntur transpositae iis ric, si et legetulum, m. s. V. M.
139쪽
qui intus aestus agitant' quae fuit verecundia illa, quae ultionem exspectare non potuiti horret animus reco dari, refugiunt cogitationes. Misera quid passa esti nec sane in causa raptus, amor fuit; non propositum matrimonii, non cupiditas nuptiarum: nihil horum cogitavit, qui nescit, quam rapuimet.
TER FORTIS .CONTRA TERTIUM FORTEM. Pati er et diues inimici erant. Pau eri unus filius r diuiti tres : fortiter Pupra Nerunt. Pau oris filius , et unus ex diuitis stiis , e lege fortes armis contenderunt: Uccisus ost dimitis filius. Iterum alter'diet itis situs cum flio pauperis fortiter fecit; et de praemio dimicans , occisus est. Tertio bello quoque is , qui residuus erat diMitis Dius . fortiter fecit ; et idem ille Pau eris sitas. Di s Prohibet flium pugnare : non Parentem abdicat.
Prima illa communis omnibus sere ex abdicatione pendentibus controversiis quaestio , an utique necesse sit sacere filio. quidquid pater iusserit: in iis tamen controversiis , quibus de Praesenti agitur . non do praeterito. Duo enim genera scitis esse abdicationum ; aut obiicitur, quare socerit stius aliquid :
Ex ectare non m l Forte negatio delenda. Sci VLT.
ιi Pugnare remisisti, omnia conti-ntiat et sermoni adscribit Aerodius, et inde demum declumationein in
Duo enim genera scitis esse abdicationum tatavi antea locum e uiatiliano lib. VII, cap. 5 huic omnino similem: Abdieationum u firmae sunt Mast. Una criminis perimeti: altera imperfecti. Iura rem eraveram abdicantia actionem habet rimmtitabile est enim quod Delum est. Haec , ex parte blandam et suadenti similem . mia ult enim Pager corrigere, Quina abdicare. At pro siliis utroque genere summissiani, et ad satis ei dum compositum. AEROD.
140쪽
aut obiicitur, quare non iaciat. Asperius est illud genus abdicationum , in quo lain praeteriit crimen , nec emendationem recipit. In hoc lenius versantur patres , et filii paulo liberius , tu quo est emeudationis locus.
surgo non omnia necesse est facere Iiberis, quaecumque patres imperant: multa sunt, quae fieri non possunt: et ideo iudicium constitutum est adversus abdicantes, quoniam recipiebat natura, ut etiam patres aliquando aut errarent, aut iniuste imperarent.
Illis argumentis adiuvari solet haec quaestio.
DECLAMATIO Si imperes silio ut sententiam dicat, contra quam existimat: si testimonium iubeas dici eius rei, quam
ignorat: si sententiam in senatu: haec magis civilia et in medio posita, si ex nostra libertate argumenta repetenda sunt: si Capitolium me incendere iubeas, arcem occupare; licet dicere, haec sunt, quae sieri non oporteat.
Amerius est asperitis et illud. Λem vi. Praeteriit Praeterit, Λerod. In qtio est emendationis Iocus in P tiris , emendationi. GROAOv. Et ita Αeroditis iam edidit. Ergo non Ergone omnia, SUHait. Si imperes silo in Et haec sermonis esse videntur. Prru. Si lite i,ositum Pro quid si, ut dees. 28i circa sinem his. ScuvLT. Me sententiam diear Vid. deel.
α 57. Hare magis eruilia, usque ad rem lenda sunt Videntur Sermonis verba esse. Deinde si Capitolium etc. decla-inationis. Sc1 vLT. Si ex nostDa An , si in nostrae libertalia argumentum ; ita decl. 252his , in argumentiam et in