M. Fabii Quintiliani De institutione oratoria ex recensione G.L. Spaldingii. Tomus primus septimus M. Fabii Quintiliani Declamationes maiores et minores item Calpurnii Flacci ex recensione Petri Burmanni

발행: 1825년

분량: 623페이지

출처: archive.org

분류: 범죄와 처벌

151쪽

M. FAB. QVINTILIAM

cto aere alieno omni, detractis oneribus bonorum, quod residuum ex patrimonio fuisset, id tibi lex concederet. Quem igitur calculum cum alio posuisti, ponas necesse est tecum : nam patrimonii in alium transituri ea ratio est, ut primum credito satisfiat: partem tanquam debitor solvit, partem tanquam creditor accipis. Etiamnunc singamus alios creditores, et nihil in patrimonio, quod supersit: id ut manifestius atque apertius dicam, sint possessiones huic deprehenSo, sint mancipia, supellex; sit aes alienum, cui aeri alieno non susticiantea, quae in Patrimonio Sunt: Occupabis mancipia, Occupabi supellectilem, creditores inanes Oxcuties, atque dimittes ' non potest hoc aequum videri tibimetipsi laeneranti: omnia igitur ea, quae apparerent, in creditum et in aes alienum transissent: tu, quamvis legem haberes, qua tibi adulteri bona deberentur, nihil tamen ex his adulteri bonis, qui nihil haberet, recepisses. Sic ergo tecum debitor tuus loquitur: bona mea, id est, quod liberum in patrimonio meo est, et quod proprie meum, ad te transire debet lege: prius solvo; et quid interest ego solvam, an tu auseras' non debet ergo tibi is, cui pecuniam credidisti; multo minus ego, qui prosecto

Scavo. Francius, componeres volebat. Ponamus ciam debitore et . rationem,ntelc. Α rod. non male ; nam est propria loeutio, ut et mox, calculum P nere; vid. ad Petron. IOI Et Iib.

Demneres Ignorat hoc verbum Λerodius. Posuisti Seribe, ostiisses. Gnos. Et ita Seli illi. qui ct deinde, Poneres

necesse

Credito satis Fat An, ereditoribus.

mitis solino. Quod placeret, si aes simplieiter diei posset pro aere alieno. Sed potius distingue: el quod PyY Die

metun , ad te transire debet lege. Pritis soli o , hoc est, detraho nos ulterium. Gnos. Lege, sed Prius AoDo. SciavLT. Sed Ohreclitus Gionovium fiussiti tu .

152쪽

DECLA M. CCLXXIII

solutus sum, si alter iam solvit. Quid enim alioquin sacere me visῖ integro statu debitoris mei, si a me petere maluisses, ad debitorem reverterer: si debitor decessisset, et bona eius ad heredem pervenirent, ad heredem redissem , id est, bona persequerer patrimonii, pro quo ego spopondi. Idem es reus, a quo sui repetiturus, si quid tanquam sponsor solvissem: nunc ad te transiit patrimonium; nunc coepisti vicem habere heredis: quid enim interest, iure testamenti a defuncto veniat ad lohereditas, an lege a viventet si patrimonium mihi persequi licet, ad te redeam necesse est: ita istud, quod accipere non potes, si posses accipere, solvereS.

Haec de iure: illa iam de ei reumscriptione huius sponsoris.

DECLAMATIO

Ego sortiter spopondi, sine periculo, pro eo homine, qui bona habebat: tu quousque avaritiam perduxisti Z Parum est foenerare civibus t sine aliqua tua fraude sactum videbitur, ut qui aliena pecunia utebatur, incideret in hoc potissimum adulterium' Sed inciderit sane: neque enim m lai causa pro ullo hodie dicenda est: quod

protulisti, habes; et plus quam protulisti, habes: est quod

in rationes tuas, tanquam creditor, reseras: est quod in lucrum, tanquam maritus, reseraS.

Pro ullo Pro illa, Aerodius. Γι Plus q. p. habesὶ Non habet haee

153쪽

M. FAB. QVINTILIANI

, SOCCLXXIV.

foro fulminatus est: quacritur, an eodem Deo sePeliatur.

In legum comparatione multa quaeri possunt, sed varie in quaque Controversia. Interim quaeri solet, an privata aItera , altera publica sit; et utrum militaris altera , altera pertinens ad ei vilia ossicia. Hic omnia sere cetera paria sunt: utra utilior et magis necessaria civitati sit, quaerendum est.

Nondum rem comparo: interim utrum magis necessarium putatis esse, servari eam legem, quae ad sepulturam alicuius pertineat, an eam, quae ad poenam tyrannit si in totum lex altera tollenda sit, nee in praesens modo tempus, sed in universum: sine utra tandem facilius civitas stabit 8 Icti fulmine ut eodem Ioco sepeliantur, quo sunt percussi, ad quam tandem civitatis pertinet utilitatem y at hercule ut insepultus abiiciatur tyrannus, ad vindictam, ad securitatem pertinet. Non satis putaverunt maiores , eas poenas adversus tyrannum constituere, quas possit excipere in vita: multos magis tangit sepultura: ad cogitationem post se futurorum plerique gravius moventur: vultis scire' propter hoc litigatur: est ergo utilior. Quid si de eo quaerim uxhodie, ad quem leges, nisi in Poenam eius scriptae, uota

154쪽

DECLAM. CCLXXIV

pertinenlt exuit se lyrannus, et erigit: supra leges ponendo, extra illas se posuit. Hominem occidere noulicet, tyrannum licet: expugnare d um fas non est, arcem expugnabit optimus quisque. Insidiatus civi, etiamsi non effecerit scelus, poenas tamen legibus sol αvet: at qui hoc idem adversus tyrannum secerit, etiamsi deprehensus fuerit, laudabitur. Lex praecipue ista ad eos pertinet, qui alioqui sepeliendi sunt: idque verbiqlegis ipsis manifestum est, QUO QUIS LOCO FULMINFICTUS FUERIT, EO SEPELI ATUR: apparet non de sepultura quaeri, sed de loco sepulturae. Magis aliquanto ess 3 contraria lex huic videretur, si ita scripta esset, UT FULMINE ICTI SEPELIRENTUR: tum enim ipsa sepultura illis assignari videretur, nunc tantum locus: num Imrro cui

sepultura non dari debet, assignari locus debeti Sed lyrannus fulmine ictus est: non dico, quo loco, nec ndhuc ad tractatum huius invidiae accedor hoc illi proderit Z Si nobis libertatem humanae manus, Et mortalia COD-silia attulissent, traheretur publicis manibus Corpus extra fines, et unusquisque vexatione ludibrioque gauderet: nemo non suam manum esse, quae traheret,

suas vires putaret: quoniam scelera eius atque sagitia ab ipsis Diis immortalibus condemnua sunt, quoniam patientiam nostram ac servit ut om numina non tulerunt,

continget illi honor 8 hoc enim voluit ille, qui fulmen vibravit' hoc cogitavit, quum illud noxium caput sacris flammis petiviti parum erat sepeliri tyrannum, nisi in soro etiam sepelireturῖ Quonam sato ego nostram civi-

do . Aerod. Mne tantum Deus ) Non, volebat Francius. Num, Ilarg. Aerod. qui intexti . non.

Traheretur ρ. m. corpus Traherent . m. COVPus , Λ erod. Vexatione Vexatione eius, Aerod.

155쪽

l. FAB. QVINTILIAM latet , iudices, laborasse in illo homine crediderim, si

praeter ea, quae adversus nos Singulos universosque

lecti, partem speclysissimam civitatis, et celeberrimam nobis ablaturus est. Si mehercule aliquis Iiberalis civis, .i inmo Si optime meritus in foro fulmine esset ictus; dicerem tamen eXCipienda quaedam. Immo neque omnes casus providere legumlatores poluerunt: nec templa ex

cepta sunt: sorum, quod mihi templum quoddam pacis videtur, in quo iura exercentur, propter quod leges valent, bustis occupabimus, insulastis cineribus polluemus' totum hercule potius relinquamus tyranni sepulcro: mutemus locum iudiciorum.

In illo homina Ilo homine,

Nolis abi. Vobis, Marg. Aerod. Ablatarus est Quia bidental, et ita

inaccessum futurum erat.

Nec tem 'la eae tu sunt Verisimile est Post nec particulam, aliquid deesse; videtur enim dicere, Lege, qua agitur, templa quidem nominatim excepta suisse, noniorum aliave huiusmodi loca publiea. At in foro. Pugnare legis exceptionem, quia tem pii loco est. Iam vero, inquit, si ibi sepeliatur , amittemus locum et iuris nostri esse desinet: nam ex publico communive loco, nunc nullius erit, quia si et illatione mortui, religiosus. Ceterum totus hie locus ita legebatur: tu anni se Iero mittemus locum: tu deorum. Pars altera: m a lia urete. AEROD. Forum, quod missii Forum mihi quidem eis. id bustis Occ., Aer d.

156쪽

Vt sepeliatur , su porstitione sola ossici potest, ut in comparatione logum illud potentissime dicamus , cam legem magis esse Servandam , quae Deorum gratia scripta sit, quam quae hominum. Advorsus tyranni ultionem, hominibus tantum esse scriptam , et scriptam levissimam partem ultionis : hoc vero, quod constitutum est, ut quo quisque loco fulmiuu ictus esset, eodem sepeliretur, religionis esse.

DECLAMATION eque propter personam, neque in honorem alicuius

scripsisse potest legumlator videri; sed in reverentiam Deorum: fas non est inde summo veri ictum illum: quomodo sederant flammae, ita concremandum Corpus universum putaverunt: exis imatis locum illum corpori datum' sulmini datus est. At tyrannus sulmine percus sus est: hoc magis Omnia religiose, et cum cura Deorum sacere debemus. Sed in foro sepelietur tyrannus tquam magis mihi inter cetera etiam hoc quoque provisum esse fato a Diis immortalibus videtur, quod illi loco destinatus esti nemo inire forum nostrum Potest, quin videat illud sepulcrum: protinus enim sequatur

Illi, potentissime Illud Imtissime, ut saepe in declamationibus haec per

mutata. Scuum. T, ani ultionem) 0r. ultionem. legem homini a ete. Sciro T. Fas non est Er Ias non est hoc summoMere ictum loco, in quem ceciderunt Fammae , ita iba concr. Aerrid. in. sub. ictum in q. sederant; aI.: Marn r. Moram Iactum est, ne submin ereticeat isi quem, Marg. Αero l. Quomodo solerant An, quo modo se dederant summae, ibi eonere. Sc l. Ego nihil muto; ita sedere eatenas dixit auctor declamat. S.

Existimatis Existimantes, Aerod. et in Marg. Datuni Datum, qui f. d. e. , Aer d. Quam magis mihi γ Fortasse: SMin sim semilatur erranntis Z Vbi magis y Mihi inter eatera. GR V. Ora magis , vel quin, Francitis. tyrannus' magis mihi, et jacto a diis , Aocod. ρ stinus enimὶ Alii, eum. Piru.

157쪽

cogitatio necesse est, tyrannus fuit ille, et fulmine letus est, et ob hoc poenas Diis immortalibus dedit. Quoties noxios cruci figimus, celeberrimae eliguntur viae, ubi plurimi intueri, plurimi commoveri hoc metu possint: omnis enim poena, non tam ad delictum pertinet, quam ad exemplum.

CCLXXV.

HERES OB ADFLTERUM FRATREM.

QUI OB ADULTERIUM PECUNIAκ ACCEPERIT, IGNO UINIOSUS SPT.

Maior frater minorem in adulterio de rehendit : Pro Porogantct Patre, et abdicationem eius Promittente, dimisit: abdicatus est adultis. Mortuo Patro , in Dentus hcres , qui Prehenderat, ignomisiosus dicitur.

Qui pΕcvUAM OB ADvLTERIUM ACCEPERIT, IGNOMINIΟ-SVS SIT. Hanc legem adversus eos primum constitulam esse dico, qui pecuniam acceperunt, ut adulterium committeretur ; ideoque ignominiam adiunctam , quod viderentur rem fecisse lenonis. Verum etiam si hi quoque tenentur, qui in poenam commissi adulterii pecuniam acceperint, is tenetur, qui pecuniam accepit. In mea causa utrum contendist pecuniam me accepisse . quum dimitterem y non probabis: alioqui si hoc putaris

Seribe separatis V

tibiis, eruci sisimus; vid. ad lib. VII

Ad delicita in Alii , addictum. PITH. Pro eo rogante 3 Prorogante, et in Narg. al. Perrogante, Aerod. Qui d*rehenderatὶ Qui Gyrehen ditur . Marg. Aerod. Esse dieοὶ Esse oonflat, Aerod. Etiam si hi Etiam hi, Aerod. et in Marg. sui.

158쪽

DECLΛM. CCLXXVIesse pecuniam accipere, abdicari fratrem, statim delu-lisses : postea videbo , qua causa dimissus sit, interim nego hoc esse pecuniam accipere. Sine dubio est tam manifestum, ut nulla interpretatione egeat, quid sit accipere pecuniam: ego tamen non sum contentus hac

defensione, nisi illud probavero, ne spem quidem pec niae oblatam: quid enim mihi pollicitus est pater 8 si dimisissem , suturum, ut abdicaret fratrem meum. Heredem testamento etiam eum, quem abdicasset, quis ve

tabat substitui in locum abdicati alium heredem y non possum ergo videri propter pecuniam dimisisse , etiam si propter hoc tantum dimisissem. Nunc vero quam multa fuerunt, propter quae dimitterem p si hoc tantum me movit, quod frater erat; erat tamen satis plena defensio, et quod minor frater, et quod sub patre frater; ut etiam si ipsi non parcerem , tamen et patris et mea causa non debuerim Occidere. Nunc vero quis dubitet exorari me debuisse , quum pater peteret 8 putemus nihil patrem esse pollicitum, nullam mihi ultionem praestitisse; quis non impium me, quis non sceleratum putaret, si non impetrasset y Nunc vero promisit ultionem

Statim detialisses Distulisses. Edit. aliae . et Narg. Aerod. Vi ab Hearet fratrem meum Duas

ultimas voces neseit Aerod. iit et aeq. ad Ouis Databat. Videtur Dinissum v liquid, et legendum: Abdicasset , non instituisset. Quia Metabat. SciivLT. Forte, tit abdicaret fratrem: me tinreuem testamento faceret, quum eum a dicasset. Quis Metabaia I tim, prem abdicas reι Lego: quumiabdiecisset. GRO OV. Otiis Melabat, substitui γ Vidi ine legendum , qvis Metabat institiai, Mel sus-atimi etc. et paulo post: manifestum testamento fecit. PITH. Propter hoc tantum Propter V m. Aerod. xed i i marg. al. ι Hereditatem Mel Iemtam rem; vel laeviam tum

159쪽

pleniorem, integris inviolatisque manibus meis: et ipse Pater Severus: neque enim est, quod putetis defuisse ei gravitatem , defuisse ad vindictam animum: abdicavit: et non secisse hoc eum temporis causa, manifestum testamento fuit. Ergo nec pecuniam mihi pollicitus est paler, et ego alias causas dimittendi habui, quam pecuniam : et ille abdicatus est, non ut ego lucrum fac rem. Nec enim perSuaderi cuiquam potest, eum , qui abdicatus sit, haec passum esse causa mea, quando Plenior milii vindictu contigit: brevis enim poena mortis est: nunc diu eget, diu male audiet.

CCLXXVI.

RAPTA RAPTORIs MORTEM, VEL BONA OPTET. Rapiam hanc esse, pro qua loquor, constat; ab eo raptam esse, cuius hona optat, non negatur : lege datam esse polestatem, utrum vellet, convenit inter nos; quid est igitur, quod obstet ' negant dandam esse optionem puellae, quoniam perierat roptor. Id nulla lege exceptum, nullo scri-

negatur lege datam et . Mellet: eon e-nis.

Perierat γ Perierit, fierod.

160쪽

pto verbo caulum est; interpretatim igitur optionis nituntur : videamus haec qualis sit. Lex, inquit, quae optare vel mortem vel bona permittit, hoc satis significat , ex duobus optandum esse ; quoniam igitur iam alterum optari non potest, ne optioni quidem locus est:

hanc legis vim esse contenderemus, si ex duobus esset optio eligenda puellae: duo tamen haec esse conlenderem , natura et vi: neque enim si raptor nobis subductus est, mors ipsa nihil est. Sed quomodo non satis est unum' superesse, quum etiam si duo essent, non potuerit optari, nisi unum t et haec duo ita demum polentera parte diversa proponerentur, si essent iuncta: nunCvero discreta sunt, ipsa legis scriptura , MORTEM VEL NUPTIAs : ita duo simplicia, singula sunt tamen. Praeterea lex ita scripta est, ut eligi iuberet: posset optioni vel electioni, SI EX plur bus non esset: nunc optio potest

Mors ψsa nihil est Etsi mortuus sit raptor, ideoque mihi subductus ,

inquit, ne mortem eius optare possim, neque etiam nunc hona, quia, ut cavillatur adversarius, ex duobus sit optio: natura tamen, και τn δυναMt, duo sunt, quae oPtare possim. Nam quum morimur, uon ita male nobis-Chim agitur, ut nostri nec post mortem

nihil sit reliquum: et mors ipsa iurorum natura nihil sit. Quin auimus, Potior nostri particula, vivit et viget, cuius vel mors quaedam quod Christiano absit optari potest. Praeterea qui raptor semel in reatu has vita suu-ctus est, ita ad liue vivere iitris fictio. ite tutelligi potest, ut si ratila ad magistratum educta, mortem ex posent: retro nou Iiutura, sed vi et supplicio periisse videatur. Haec sortas e sub tiliora sint: verum in re tam Obs rara, quia corrupta et depravata, quid non experiri possumus ' Prae Sertim quum hae argutiae s libris Philosophorum depromptae , Potissimum ad schol: in Pertineaut. AEROD. Potest rapta etiam mortui morte esse contenta. Sc IvLT. Sed quomo M) Et quomodo, Sehuli. Potenter a Parte in Prienti a Parω, Λerod. Polenter a Patre d. Priamon. , Narg. Si ex pluribus non esset Ilam verba excipientis, et raptam praescriptione submoventis esse, equidem existimavi. Eleetio est de pluribus, inquit tergo Iieet eam a lege habueris, nune Taptoris morte consumpta est. Sed iure civili certum est, in alternativis tot legata, tot stipulationes esse, quot si ut res, quia discretae e t Artuiratae Iuliter atque at contulictae sint, qualis

SEARCH

MENU NAVIGATION