M. Fabii Quintiliani De institutione oratoria ex recensione G.L. Spaldingii. Tomus primus septimus M. Fabii Quintiliani Declamationes maiores et minores item Calpurnii Flacci ex recensione Petri Burmanni

발행: 1825년

분량: 623페이지

출처: archive.org

분류: 범죄와 처벌

371쪽

M. FAB. QVINTIMANIrabit rogo, ignoscatis, etiamsi hoc sorsitan apud animum patris mei asperum videri possit , haerebo miserae comes quotidiano labori.

CCCXXXI.

BIs DAMNAT vs INIVRIARVM , TERTIO ADSOLVTVS. QVI capITIs REUM NON DAMNAUERIT , IPSE PUNIώTUR. QVrTER INIURIARUM FUERIT , CAPITE PUNIATUR. Bis damnatus iniuriarum , tertio a quodam Postulatus , absolutus est et agit cum accusatore tanquam cultis accusatus.

SERMO

Bis damnato huic, domus oportet patronum : nam etiamsi proxime absolutus est, his tamen damnatus est.

DECLAMATIO

Qui CAPITIs ACCUSAVERIT, NEQUE DAMNAVERIT, IPSE CAPITE PUNIATUR. Lex haec est, qua iudicium contine-

Tor iniuriartim fιerit Ter iniuriarum damnatus ferit. Edit. al. sed Aerodius totum omisit. Bis damnato huic demus o Uriel Patronum a Qui edicto praetoris infamia notantur , licet pro se et certis quihusdam Personis postulare non prohibeantur. melius tamen est huic 1,atronum dari. qui iam bis iniuriarum damnatus est: quia non tam pro se agere, quam Publicam videtur iniuriam exsequi . AEROD.

CAPITII AccusavLaret Ex liae Melamatione, si ex ullo alio loco, ita marias este ostenditur, quid sit capitale iudieium . quid non de quo inter viros doctissimos hactenus contenti sui tὶ ut nullus iam sit dubitandi loeus. Et qu.imquam certum sit, capitis quoque ea iudicia appellari, quae lae dunt famam et existimatione in , Cic. pro Quintio , l. Licet, T. de verb. et

rer. significat. proprie tamen ea ui Cuntur . quae mortis vel aervitutis Poenam habent. l. a . ss. de ptibile. iud. l. a. l. capitalium, C. de Poenis. nec quidem Omnia rurSus, sed ea quae,

cum legibus publicorum iudiciorum eontineantur, capitalia sunt, Macer de praevaricat. l. 3. S. t: di ideo quia Diui

372쪽

DECLAM. CCCXXXI OO9tur: haec est, qua ego istum accusem: haec est, quae utrumlibet horum occisura sit: ergo hac lege sola ac eum. Nemo dubitaverit hanc legem esse iustissimam: sed quas causas habeat, postea dicam. Non accusavile, inquit, capitis, sed iniuriarum : primum igitur hoc intueri vos oportet, si quid damnatione, si quid ultione dignum non habet, iustum debet iudex sequi. debet sequi proximum. Nulla tanta providentia potuit esse

ac setur , quod dicastir crimen iudieii publici destuuisse, iudicium Atibliatim non est: quia naque lege aliqua de

hac re e tum est, neque Per Senatus consultum . quo Poena quinque libra-rtim auri in desistentem stultiitur. Publiea aecusatio indueta est. Ea Publica iudicia , quae ex legibus publicorum iudiciorum seu iunt , Iurisconsulit senti inerat. l. r, T. de pubi. iudic. insteod. tit. Quae quum ideo suam haheant lamam, suum iudicium , numerum suum, Quaesitorem suum, Suntem Pora, sua nomitia ut Quintilia nus ait suumque ordinem , qui durante Poena legum iu usu esse desiit, I. ordo C de pubi. iud. si quoddam aliud reperiatur, cuius quidem Poena sit mors, sed alia forma: non tamen capitale aps,essabitur, ad liori ut quod nominatim de capitalibus indieiis

cautum est, in eo loeum habeat. Odiosa est enim in criminibus extensio, et ultra verba Iegis interpretatio; qua de re hic exemplum est. Narniniuriae iudicium privatum est, licet in .sam iam irioget, i. infamem , T. de publ. iud. Patet ex lege duodecim tabulariim, in qua modo tu iuriae Poena fuit pecuniaria : Si quis iniuriam alteri Dait, 25 aeris mena sunto ; licet quoque tandem pro qualitate de licti, extra ordinem puniri coeperit; mulus lib. 5, se l. tit. iniuriarum actio aut lege. aut more , ave mixto

iuris introducta est et c. I. ult. T dei uiuriis. Ceterum eum gravius Pitui ri, qui iam his damnatus sit, et ideo ob infamiam suam vel egestatem in iuriarum iudicium contemnat, aequis simum est, i. si quis iniuriam si'. eod. tit. Tanta enim petulantia . quae notusam in quidem , qua quia quasi cisitati mi it ut ait Quint. In line hii insdeclum. coerceri potest, tion iam ad privatorum, scd ad legum , quarum contemnitur auctoritas, ultionem et nuimadversionem pertinet.Ta v μλ γ ito γριν - , τους δε νομους αστάντιουειναι, inquit Demosthenos. ΛΕROD. Aeetisem ) Aecusem. Haec est quae utrumlibet horam est. Ergo , Marg. Aerod. Aemsem , tiIrrim t. h. est. Ego h. lega crucuso , AETOd. Igitur hoe uior intueri nos o ortes , Aerod. Iustum Non habet lex manyesttim debet iudea sequi prox. Aerod. An, debet aequi ot limum. quomodo acutium et bonum iunguntur; vel, iusto PDO-ximum. Mi v LT. Non habet ius, tum debet t. s. yV. Ohr. Debet itide, sequi, proximum Iulianus lib. LXXIV Digestorum , De

quibus causis scriptis legibus non utimur, id eustodiri Dyortet, quod moDibtis et consuetudine induertim est: et siqua in re hoe defecerit, tune quod proximum et consequens ei est etc. Ilaec nostris vulgaria sunt. Ille vero locus

373쪽

eorum, qui leges Componebant, ut species crimInum complecterentur: nam et semper caventes nequitia vicisset ; et ius ita multiplex atque diffusum esset, ut pro incerto haberetur ignotum : secerunt ergo, ut rerum genera complecterentur, et spectarent ipsam aequitatem. Multa ergo invenientur frequenter, quae legum verbis non teneantur, sed ipsa vi et potestate teneantur: quale hoc est. Sane enim concedam in praesentia tibi, non suisse illud iudicium capitis: si tamen eandem vim habuit, quam iudicium capitis, eandem poenam habere debet. Fingamus enim plura esse scelera, sicuti sunt, quae morte punienda sint: nam quum lex etiam eum , qui salso accusaverit, occidi velit: manifestum est occidendum esse eum, qui templa incenderit; occidendum esse eum, qui patriam prodiderit. Quo modo non interest, qua lege harum accusaveris: quoniam id demum iure, de quo quaeritur, comprehensum est, ut

qui capitis accusaverit, poenam patiatur: ita nihil interest, quod genus iudicii fuerit, si eventus eodem rediturus fuerat. Num igitur dubium est, quin hic, pro quo loquor, si esset iniuriarum tertio damnatus, periturus fueriti extra quaestionem est. Quid ergo' damnatum eum existimari oportet ' cui damnato capitis

Si tamen eandem Si tamen qMa

eandem etc. Aerod.

rati inati s appellatur. de quo videbune ipsum Quintil. lib. VII, c. 9: In hoe genere inquit haec quaeruntur. An quoties prostria lex non. est, simili sit utendum: an id de quo tur, ei de quo scrimiam est, simile sit. Simile augem et maius est, et Pur, et minus etc. In eaudem sere sentantiam et iisdem sere verbis infra, deel. 3bo. ARROD Ignotum Ignorantia. Id est, Pro. pter ignorauuain I vide ad decl. 1 , a. MMYLT

374쪽

poena imminet, non pecunia multabitur, non ignominia, non damno iuris alicuius: quia ergo i suturum erat, ut

occideretur: quid interest hoc qua leget quid interest quo genere iudicii 3 Fieri non potest, ut hic capite periclitatus sit, et tu non capitis accusaveris. Praeterea quam putamus suisse causam conscribendae legis im-iuscet Hanc enim quum excusserimus, apparebit, in istam quoque partem satis esse cautum. SI QUIS CAPITIS

ACCUSAVERIT, ET NON DAMNAVERIT, IPSE CAPITE PUNIATUR. Hoc, opinor, illi iustissimi legis huiusce latores spectaverunt, ne quis impune alteripericulum afferret: homicidii genus putaverunt, petere Spiritum hominis, quem occidi non oporteret. Tu hoc fecisti: accusasti innocentem, si tibi creditum esset, periturus erat is, quem accusasti. Iudices eodem tempore de te pronuntiaverunt: non potest omnino ista circumscribi religio et severitas iudicii, ut non poenam det pars utralibet. Hoc absoluto, qui periturus fuit, continuo id quoque Consequutum est, iat tibi esset poena pallenda. At enim tertio tantum iniuriarum accusavi, et tu his damnatus eras iniuriarum. Quid interest, quae res secerit istud capitis iudicium' nam et tu crimen gravius obiecisti,

quam Priores obiecerunt: vis Scire, quam hoc verum

siti semel iniuriarum damnato ignoscitur: illud morte dignum videtur, si is, qui his iam damnatus est iniuriarum, secit: iam hoc late videtur quale hominem occidere: ergo tu id obiecisti, quod lex morte dignum putavit, quod lex capite taxavit: capitis ergo accusaSti.

m eidligentis Homicidium ρυω- Ilerum diamnato ignominia inuritur: Merunt, Acroci. at illud , Aerod. Aon potest in dec potest o. ita, Aer. Iniuriarum heu Iniuriarum ite- Et tu bis damnatus Et tu bis iam rum vel tertium seeit; latet lioe Iudamnastis . Λerod. sime vocis praecedeulis. SCHV . , Damnato ignoseitur D. ignoseitur. iniurium Deis nam hoc , Aerod.

375쪽

M. FAB. QVINTILIANI

Hoc loco iure depulsi, ad convicia confugiunt: bis tamen iniuriarum damnatus est. Poterat mihi satis esse, quod tertio absolutus est: sed animadvertitis quales inimicitias sortitus sit: scitis, illum non innocentem accusari solere. Sed facilius fuit, ut traheret aliquid gratiae, dum id fieri sine periculo videbatur. Ideo intentius, iudices pronuntiaverunt, posteaquam talis pugna commissa est, in qua perire alteri necesse sit. Omnia igitur eius tulit, qui reus capitis accusatur, periculum, Sollicitudinem : debet consentire iis etiam ultio.

Haec ab accusatore existimo satis dicta: contra illa.

Sestia . illum non innocentem accu-aari solere Sic Pithoeiis , quum Thaddaeus et Aeroditis, illum iam innocentem. Si haec dicerentur pro illo, qui tertio Postillavit, probarem Pithoeanum. Sed dicuntur pro absolu-lo: eoque legeudum est: Scitis illam etiam innocentem aeeusari solere. Vt eonvieta adversarii diluat, et auctoritatem demat prioribus duobus iudiciis , uolite . inquit, ex dupliei damnatione iudicare de moribus huius: videtis quam graves habeat inimicos; ex tertio iudieio intelligitis perieulum etiam innoceuti ei solere inferri.

V. traheret aliquid gratiae γ Scio

tu tini vel Trogi, ut ab titrisque IM-yem gratiam traheret. Sed lite sontentia requirit : ut daretur aliquia

gy'citiae : ut non tam meritis causae ,

quam gratia apud iudices inimici eius impetrarent damnationem in duobus iudieiis prioribus, dum nondum Capite periclitatur. GRosov. Sed diufeia litis, Sehult Sine per Io Didebatur Primo videlicet et altero iudicio. ΑΕROD. Omnia igitur eius Omnia eius ,

Aerod. Consentire sis Λn, consentira iatur. MuvLT. Debet igitur consistere aisimilis et eadem ullio , Λerod.

376쪽

DECLAMATIO

Lex eum, qui capitis accusarit, neque damnaverit, capite puniri iubet. Capitis iudicia eerta sunt, et vim suam liabent: semper capitis iudicia sunt his legibus constituta, quibus nemo potest damnari plusquam semel: habent suam formam, suum iudicium, numerum suum, quaesitorem Suum, Sua tempora, Sua nomina.

Responde igitur mihi tu, qui accusatum te capitis esse contendis, qua lege sueris reus: iniuriarum y Ilio iam ipsos interrogare iudices possum, an iniuriarum actio capitalis sit: sed quid habeo, quare interrogem iudices tex te ipso quaero, iniuriarum damnatus utrum Occidaturi non ut opinor, eius te futurum impudentiae, ut hoc contendas: alioqiii dicam, damnatus es semel, damnatus es iterum: non esse hoc capitis iudicium, vel

Ceria sunt Certam et duinitam

inm suam habent senimi'. Cayitis iudicia ete. Atro I. Habent suam formam, suum iud

elum omnia sere uno verbo alibi eoin silexiis est lib. lIl , e. Ia. Ita publicis tu liciis inquit Pr letor quem Quaesitorem ttic appellat certa lege sortitur. Habebant igitur a loge capitalia iudicia , sua

propria nomina, quae Macer enumerate suum Quaestiorem . Parricidii, de Repetumiis, inter sicarios etc., qui omne Prael 3res erunt, sed Per ex-eellentiam Praeicit Vrbanus, Praetor appellatur: lii, Quaestores, xive Quae sitores. Habebant et cat,italia iudicia nurneruin suum Iudiemu 72, quorum sortitio et reiectio fieret. Sua tempora: nam 2O dies dabautur accusatori, reo totidem. Aseon. in Verrem. Sed saepius in laoe variatum est, ut informa et ordine. Nova lege saetum est

inquit Cieeto de sinibus γ ut eodem

die reus accusatori responderet: qune

lex suit Pompeii II agni t hae duae

horae ac tisatori . tres reo dabantur. Forma autem iudieiorum Publicorum ei ut in rartitionibus,suhsori itionibus, reiectionibus, obsignationibus . in terrogationibus, nmpliationibus, com Percndinationibus, primis, secundis, Pluri hiasque actionibus. AEnOD. Non ut opinor, eius t Iiaturiam im Pudentino Dele Particuhinx Vt. GRO . Ita et obr. sed Cl. Setriti t. . non tu , vinor, eius es securus impudentiae.

mnatus es semel Z qui dammarus es iterum t Aerod.

377쪽

ex hoc solo apparet, quod vivis. Sed idem, inquit, erusectura res est, quod Si Capitis damnatus essem: et proximo iure utendum est, et similitudine quadam legis. IΙic iam desinit privata esse lis: nam si accusatori licet constituere iura, et leges serre; si quod antea fieri per populum, per Senatum licebat, constituitur inter subsellia pro dolore cuiusque, vel pro auctoritate, Supe vacua erunt suffragia, supervacuus tantus ambitus inconstituendo iure. Non de eo quaeritur apud hos, an aequum sit: nos venimus in iudicium quaesituri hoc solum , an ego ista lege tenear. At oportet, et iustum est, ea, quae similia Sunt, simili poena contineri. Adhibes senatum, adhibes populum : emendandum sit fortasse ius: hoc interim vivimus, hoc utimur: multa autem iura decipiunt, neque ideo conscripta sunt, ut ignorantia fallant.

SERMO

Hoc est illud commune, quod dicebam vobis, cum scri Ptoot voluntate.

DECLAMATIO Sed fingamus, ut has demus delicias, ut simili lege utendum sit. Quid hic simile dixit Z iam illa lego aliud

Quo I si Francitis volebat, quam si eapitis d. e. Quod λι O Quia Aerod. Qui

Et proximo iure Vid. ad declam.

Aerod. Iura dee iunt Iura non detapiunt, neque ideo conscrima non runt ' nei.I Sehuli. Nulla autem iura dec. Aer. Vt has demus delietas Λn,fri α-mus et hoe aemus , an , delictum adiit id simili. Scitu . Nihil mulo , sed delicias eo sensu capio, quo delicatum scelus, et sint ilia passim in his declamationibus; vide ad declam. I. 13 Bvari

378쪽

genus actionum, alium quaesitorem, non eadem tem-POra, non paria, sed periculum par : hoc si sit actione iniuriarum, sane aliquam similitudinem habere videatur. Interrogo enim te, an si ego, qui tecta in iniuriarum egi, semel obiecissem tibi hoc idem crimen, et tu antea damnatus non esses: num capite sueris periclitaturus t nota, ut opinor : non ergo ego seci, ut tu capite periclitareris; sed illi, qui te ante bis damnaverunt. Neque enim senectutem affert summus dies, sed longus ordo vitae: nec ebrietatem tacit illa potio, post quam concidendum est, sed tempestivum convivium, et aviditas nimia: non ergo mea actione effectum est, ut Periclitarerigr sed illis actionibus, quibus iam damnatus es. Sed absolutus sum, inquit, tertio: viderimus, quantum hoc ad gloriam tuam pertineat: interim damnatus es saepius t etenim de Pptulantia tua hoc illi primi iudices

Senserunt, hoe secundi senserunt: nunc absolutus es.

Nihil de religione eorum, qui pronuntiaverunt, querar: erant tamen, quae te adiuvarent: non illud dicebatur in iudicio; Non est hic talis, in quo petulantia credenda sit; modestos mores habet, nemini unquam fecit iniuriain: sed dicebatur illud: non iam iniuriarum petitur ultio: capite periclitaturus est: etiamsi quid commisit,

ditis: in simili tige an simili mena utendum sit. Scribet tit in simili lege utendtim sit. In simili, Puta, re, quae non est expressa in lege, sed ei, quam lex punit, Limilis est. GRONOU.

Quid hie simile dixit , iam usi Qtiiu hie simile dixist yrimum aut sane . aut nam tua lega , Sehuli. Aliud genus actionum Aliud genus actionum . alitia Quaesia rum . Sehuli. similest dixit tum l. l. aliud genus acetionum, alium quaesitorem , Ohr.

Ibi paria An. millia Paris , an,

nulla paria; deinde nova Periodo, ut sit obiectio. Sed perieulum Par. SciavL. Non nomina eadem, tem Da non m ris . sed Ur. Par. Aerod.

Perielitaturus Periclitatur. Sc . Tem esti m γ Sic supra pro iu- tempestivo. Piis. Vide ad decL xso.

Non iam inium .irum Non tamen, Prq non tantum , Acrod.

379쪽

satis lamen poenarum dedit: ipsa hac sollicitudine circumscripsisti misericordiam iudicum, si alterum occi

suri erant.

SERMO

In summo parte aestimsbitur, cui homini, et quanta ultio

petatur.

DECLAMATIO

Vllio quae petitur ῖ quae adversus homicidas scripta est, quae adversus eos, qui bis iniuriarum damnati sunt, Scripta est. Neque ego ignoro, unde isti hic animus: non enim spes secit hanc litem : homo alioqui petulans quaerit, quo modo impune. Occidat, quo modo manibus suis permittat omnia. Hoc ergo privilegium habeant, qui his iniuriarum damnali sunt, ut tertio accusari sine periculo non possint: hoc aequum mortalium videri cuiquam potest y Vivit ille, qui semel iniuriarum damnatus est: qui duabus partibus periit civitati; quem petulantia sua morti iam prope admovit: hic Occiditur, quia questus est. Vtina in mihi contingeret apud eosdem illos

Poenarum dedit Poenarum dedit

ipsa hac s. cisaetims msisti miseriere. illa iuiue n e sed alterum occisiarieram eri Miserieordiartim iudieiuna. Mam. Quae ad 'ersus eos , qui bis iniuria-rtim Laborare loeum vidit Aerodius; itaque iacit : an quae adGersus. Sed non hae parte Iaborati Scribet quae a Ii ersias eos , qui ter iniuriarum damnati sunti scrima est. hoc est, ea Pitalis. Gnosov. Non quae. ScHYLT.

Quis modo impune γ Commodo i .

Marg. Αer. ductus partibus Periit ciMitati γ roditis: qui duabus paribus sententiis damnatus est, periit riseitati : qui Pettitantiae suas mortem. Sed seri bendum : Viseit ille , qui bis iniuriarum damnatus est , qui duabus partibus periit ciMitati , quem Petulantia sua morti iam Prope admoDit. Est haee deseriptio adversarii his iniuriarum damnati. Hi homines per partes civitati pereuut, si ter in idem erimen recidant, et singulis iudiciis perdit iaeis quasi trieutes civitas. GRO N. kIMit illa, qui semel et iterum iniuriarum damnatus est, et reliqua ut Gronov. Ohe. sui petulantia sua mortuum yrom ad Mit. Hic Occiditur , Aerod. Margorae occiditur Hic occidetur, Aerod.

380쪽

iudices causam dicere, qui istum absolverunt, homines mites et misericordes, et qui turpissimos quoque cives

lamen servare maluerinti

CCCXXXII.

DIvITIA ET PAUPERIS TESTAMENTA.Pauper et d es amici orant. Diues testamento alium amicum omnium honorum instituit heredem e PauPori iussit dari id , quod illo sibi testamento daret. . crtas Sunt tMulae Pia eris : omnium bonorum instituerat heredem: petit totam diNitis hereditatem. Illes qui scri rus est ho-res , Mult daro tantum , quantum in censum habet Pater.

DECLAΜΑΤΙΟ Si ad volum meum, iudices, sala cessissent, optabilius

suerat mihi, ut is, de cuius bonis contendimus, esset heres meus. Ad hanc igitur petitionem invitus et tristis, et flens venior viderimus enim postea de iudiciis: interim non dubitabitur, uter ex nobis illum magis amaverit. Postea iura excutiam, postea scriptum interpretabor; interim quod ad utriusque nostrum animum Pertinet , non esset inter nos quaestio, si utrumque eodem titulo reliquisset heredem in

Maluerint ὶ maluerant. Aerod. Si ad meum Motum sala cessissent ovidius in iudicio armorum: Si mea

cum lustris Maluissent Mola , Pelasgi. GRosov. Fula eo issent , Aerod. Ce cidissent , vel cessissent , Marg. 6'ι utrumque eodem titulo reliquisset heredem Si dives eum alio illo amico suo, quem iustituit, pauperem quoque instituisset, his verbis, pro ea Purte, aut, Di tu quod ille sibi testamento dedisset: nulla esset con troversia, quin tota hereditas pauperi deberetur. Nam eum titulo heredis divitis hona caperet, Pro ea parte, qua eum vicissim instituisset sit vero hereditas iuris non corporum apPellatio, certum esset, pauperem revera

solum institutum videri, altero illo quasi sub eonuitione instituto, quae in eius persona defecerit. Citius rei videamus, an simile sit exemplum apud

SEARCH

MENU NAVIGATION