M. Fabii Quintiliani De institutione oratoria ex recensione G.L. Spaldingii. Tomus primus septimus M. Fabii Quintiliani Declamationes maiores et minores item Calpurnii Flacci ex recensione Petri Burmanni

발행: 1825년

분량: 623페이지

출처: archive.org

분류: 범죄와 처벌

421쪽

non desecerunt. Sed multa ine dicturum, Propter quodnpprobari possit rogatio mea, oratoriis artibus impedire

pars diversa conatur: negat enim rogationem contra leges accipiendam, negat adversus singulos: quorum ego utrumque confiteor. Verum neque adversus leges

esse existimo, quidquid pro opinione ac pro dignitate civitatis patimur, et cui nulla lex scripta ex contrario exstat: nam si quod est ius, quo contineatur lioc, ut mali et iam turpes cives utique consiliis publicis inter- sint, videor sortasse hanc rogationem Contra leges scripsisse. Si vero nihil est, quod ex Contrario COgat, noni iotest videri hoc adversus id scriptum esse, quod non Ohstat. Illud vero aliquanto minus existimare possum,ndversus Singulos scripsisse legem, quum certe mille sint, de quibus agitur. Quamquam rationem etiam, Propter quod non liceat rogationem contra gingulos ferre, illam video, quod peccata singulorum videantur habere leges suas. Homicidium secit aliquis, sacrilegium , iniuriam, ceteraque his similia: suo iure punitur. Quum vero mille semel capiendos se alligandosque hosti praebuerint, haec, ut opinor, supersunt, ut aut nullucastigatione dignam rem, qui contra dicunt, putent: aut si castiganda sit, ostendant legem, qua castigari possit: aut si non ostendant, nihil aliud quam rogatio-esunt. Val. Flae. IV. 35: Indum haud unquam deflue. loquar, et defecerine , habet etiam Aerod. BunM. Multa me nieturum, propter quod ire uou , yVVter quae. Vt et mox :rationem etiam, propter quam . GRON.Adseresias singulos) Vid. dees. 224. Cisitatis yatimur Facimus. Mars. Aerod. Patimur et n. l. Aerod. Cisitatis eimus, nisi Gruem more,uinatur et huic nulla lex. Scuum.

Si quod est ius quod est, in quo

Aliud quam 7 Aliud nisi, Aerod.

422쪽

M. FAB. QVINTILIA

iaem superesse, fateantur. Primum igitur hoc apud vos, Athenienses, dixisse contentus sum, nequissimum quidem ac iustissimum esse, ut populo detur summa rerum potestas: consilium tamen non utique turba, neque tumultu, neque angustiis eorum, qui ConSulantur, Constare. Vtinam quidem fieri posset, ut ex universo populo reiicere, ac seligere liceret eos, qui parum prudentes, parum digni consiliis publicis viderentur. Sed quoniam istud deprehendi, nisi experimentis, non potest, de his demum rogationem fero, qui experti sunt. Atqui si hoc apud vos non male constitutum est, esse aliquos, qui consiliis publicis interesse non debeant; iam multo facilius ac pronius erit, ut doceam, hos esse, qui etiamsi utiles consiliis suturi essent, indigni tamen propter dedecus proximae militiae erant. Ac mihi in haec dividenda videtur ratio istius orationis, ut pars ad ipsos, de quibus loquor, spectet, pars ad universam rempublicam. Adversus istos hoc dixisse contentus sum; Bellum adversus Philippum suscepimus pro libertate totius

Graeciae, Pro salute communi: Nam etiamsi in praesentia amicam civitatem, nobiscum olim coniunctam, tueri videbamur, eventus tamen belli ad omnes pertinebat; et hoc nobis, Athenienses, vetus atque a maioribus traditum est, pro universa Graecia stare e sic contra Persas semel iterumque pugnavimus, ac privalis viribus ilefendimus publicanti salutem. Iam igitur ex hoc apparet profecto vobis, nunquam maiore animo, nunquam ConCi-

Non tale Non male. Obr. recte. Indigni tiamen3 Indigni lamen sint. KLuvLT. Mititiae errant, Aero I. Vtilestir ratio) Ratio exeidit iis qui hiis itim exemplaribus edition. Loi-ilensis; litium tamen in aliis reperiatur . et iuria tali itim , quod sciam, sit editio. Deest et ditioni Pithoeanae . unde Schuli. iaciebat, or nis V s.

423쪽

DECLAM. CCCXXXIX

taliore spies tu suisse pugnandurm: non enim nobis cum hoste Graeciae aliquo res erat, ubi, quamquam victi, leges tamen similes, linguamque certe eandem pateremur; sed cum homine barbaro, cum homine crudeli, cum ho

mine infesto. Quamquam quid necesse est ista diutius diceret pugnare enim placuit et placet. In hoc igitur

proelio, quod, ut dixi, pro universa Graecia susceperamus, nondum dico, quantum nocuerit istorum timor; litterim cuius propositi suerit animus, attendite. Longe felicissimum in bellis est vinceret sortissimum, si victoria non detur, pro causa mori: est tamen tertium ali-uod inter dedecora; in patriam certe redire, et Si viti-Cere non detur, estugere: potest enim credi, qui hoc secit, ad secundam se aciem servasse, et Uictum adversis animum reposuisse: ille vero, qui se in servitutem hosti

dedit, qui abiectis armis parata in vincula praebuit manus, quam tandem nobis spem in posterum facitῖ Atque ego, Athenienses, eo tempore, quo recipi istos placebat, contra dicturus sui, nisi quod poterat honestum ex his receptis exemplum fieri: sunt igitur digni poena aliqua, sunt ignominia, si hoc tantum ad ipsos reseratur. Sed redeo ad publicam utilitatem : nihil esse, quo magis disciplina militaris confirmari posset, Athenienses, quam

rectitiis ediderat, nisi quod dedit habet; et illi: sed et Sehultingius ita

iam emendaverat; 'rratas etiam Fran citis : in Priorem eniendationem, ut facilem et manifestam consentio : sed parata Mincula uol moverem, quavPlillis pus scilici t iani Paraverat Gr- eis. Busiri.

Abire is Vetus codex, abistis,

lamen si ad i. D. Aero I.

424쪽

3xemplum adversus indignos, nemo dubnavit qua oenim spes in laellis in milite nostro residua est, si nihil potius iuerit, quam capiῖ certum habeo nunc istos malo sentire de his, qui in acie ceciderunt.

CCCXL.

NOVIT IUS PRAETEXTATUS.

nooitium Ptiorum Per Pusticanos traiecit Praer natum e dicitur illo liber.

DECLAMATIO

Qui voLvNTATE DOMINI IN LIBERTATE FUERIT, LIBER SIT. Quaerendum est nobis, quid sit in libertate esso :voluntate domini est in libertate, quo volente liber est. Nos sinimus ita di voluntate domini in libertale est, qui ius libertatis usurpavit domino volente. Id primum scripto ipso colligemus: non enim dissicile fuit ei, qui hanc legem componebat, id scribere: QUI VOLUNTATE DOMINII emo dubitarit Lege, dubitabit. GaoNov. Nemo dubitarit . Francius. In milite nostro In mitiliam numero, Aerod. Per publiea rostra iecit Lego, pertit blieanos traiecit. PITH. Ita emen duvii Rubenius lili. I Eleci. . I 6 ap-iirobante Ferrario part. I, libr. II l, de ite Re Vest. eap. 24. Fraus autem hielacta 'γrtomo. de quo, et i roseMionibus , ne fraus seret piiblicanis. egi iii dissertatione de Vectigalibus P. R. eat . 5. Cl. Sobuli. dubit ahat. an legendum esset, proAter Publica Portus, vel portoria ἰ vel . Prorter Publio nos et stortoria feeit Praetextatum. Putat autem declamationem sequentem huic Praepouendam, et iungendam hanc declamationi 342. Aerod. edidit, in publica rostra Ieril siecit Marg.ὶ ρr-

teatiatiam.

Votantate domini est in libertate Voluntate domieti est, inquit, in libertate . qui era olente l. e. Sc HvLT. QuiH sie ooluntate esse in libertate. AdDersarius ita e 1 olantate d. e. l. I. qui eo volente I. e. Αerod.

425쪽

DECI. M. CCCXI.

LIBER FUIT: nunc hoc scribendo, QVI IN LIBERTATEFVERIT, salis ostendit aliud esse, in libertale esse; aliud. liberum esse. Excutiamus etiam causas legis huius. In dignum putavit legumlator, eum, qui in sortuna aliqua reipublicae, qui in numero civitatis suisset, redigere in servitutem. Sed hoc quoniam sibi nequilia interim asserebat, adiecit, ut hi liberi essent, qui in liberiale VOLUNTATE DOMINI fuissent. Vis scire, quanto aliud sit in libertate esse, aliud liberum esse 8 eum, qui in li- hericile suerit, iubet lex liberum esse: tanta rerum disserentia est in causis libertatis: in libertate est igitur. quisquis caret larma servitutis : id , iudices, ex hac ipsa lege manifestum est: non enim legumlator putavit etiam eos , qui a dominis suga abessent, esse in libertate, quod colligo scripto eius, QvI VOLUNTATE DOMINI IN LIBERTATE FUERIT. Apparet aliquos et non voluntato domini in libertate esse: quod si verum est, potest in libertato esse, etiam qui liber non est. Nihil ergo prodest tibi, quum dicis, liberum eum non suisse: non enim quaeritur, an voluntate tua liber fuerit; sed an voluntate tua in libertate suerit: si voluntate tua liber fuisset, nil id nos postularemus' Depulsus hac pugna, transcendit eo, ut neget, liberum tunc saltem suisse. Quomodo igi-

Excutiamu etiam Exeutiamus et, Aerod. Fortuna aliqua Fortuna aliqualentis. ScuvLT. Qui in fortuna aliqua, Aerod.

sibi nequitia interim libertatem asserebant, Aer .

Quanto aliud sit ὶ Q. aliud sese in libertara esse tanta rerum disserentia est in eratisis libertatis nliud L e. Αer. Qui, inclusa parenthesi mox iterum sequentia reieeit . et legit: lex liborum esse. Igitur quisquis Zaret f. s. non ideo liber est,hoe ima id OMNot hoe Marg. ine adhue m. eu

Otii a dominis Qui quia a domi-nιε jugerant , es essent, e. i. I. Aerod. Fuga abessent Abiissent, Frane. Si Mountata tua liber non sisset Aerodius: liber, non in libertate Disaei. Ego nihil alitid quam partieulam negantem deleo. GRON. et ita Obr. Sed an Molantata tua Sed an νo

lente te, Aerod. Vt neget, liberum itino saltemfuisse Forte: ut neges in libertata tune saι-

tem fuisse. Quomodo igitur eouise-

426쪽

tur colligemus eum, qui in libertate est, quibus argu mentis colligemus esse in libertatet Signavit aliquis tala quam liber: si id voluntate domini fecerit, etia 'si maxime illum servum esse dominus voluit eo tempore,

manifestum erit in libertate: sic quisquis aliquid pro li- hero sacit: atqui hic puer non tantum pro libero, sed etiam pro ingenuo est, praetextatus suit. Si talem illum ad iudices perduxissem, hoc insigne non tantum libertatis modo, sed etiam dignitatis esset: equidem paves,

ne scelus seceris. Et alius fortasse tantum usurpaverit

libertatem, hic et approbavit: quibusῖ publicanis: hominibus, ut parcissime dicam, diligentissituris: in summo

natis ' eum , qui in Praetexta est, quihus argi mentis colligemus esse in li-fertate' Gnoxov. Quomodo igitur colligemus libra tim p quia in libertate Ibit, quibus argumentis colligemussus- se in libertate ' ScuvLT. Mani est umerit Manifestum erit fuisse in libertate. ScuvLT. et ita Aer. edidit. Manifesto erit in libertate; vel,

manifestum erit esse l. l. Fraueius. Pro libero Ita Suetou. Λug. zzz I berto stio addixit . ut relegatum in agros pro libero esse sineret. no a tantum libertatis modo Delet tantum Schilli ingius, qilia ex Praei edenti versu repetiuini est: Francius legebat. tiarammmodo libertatis: non lamen, Aerod. nio et a probarit ume e. a. cuius publicanis. Marg. Αerod. Hic et v. unus e Imblicanis. Λ erod. Nescio unde illam lectionem, tinus e Publicanis ianserit, recte autem Obrechius distinguit, Quibus P publieranis: homininus , v. v. d. diligentissimis. Vnus e Publicanis: hominibus 7 Hienovitius puer non lioe loeo liber est, quod ut quilibet alius libertatem v ur. pavit, et in libertate fuit volente cli,

mino, dum uti eo in foro praetextriindutus est: sed hoe ipsum ut libor sit et ingenuus, unus e publicani diligentissimus, quum apud eum P sessio seret, id approbavit, cuius n-lioqui intererat ingenutim non eme: quia servi veneunt, non liberi homi

nes, nec ei ΔΕ rei, quae tu commercio

Don est, vectigal solvitur. Igitur hie puer et voluntate domini, et praeiu-dieio Publi norum liber est. Quae ad hane declamationem ex iure nostro pertinent vulgaria sunt. Vide Iustinian. tit. de inlina liber. tollen. iit. Communia de successio. Vlpianum

tit. de libertinis de praetexta, Bu

si togae. ss. de iure swi. do vitiorum

quoque ut variae sunt causae, varia nepellatio est: si a mangone aut venalitiario veneant, aliter definitur. l. praecipiunt, tr. de aedit. ediet. sin non negotiatore, ut quisque euindestinatum habet, i. ult. F. eod. tit. aliter si apud Publicanos eum cluis Profiteatur. I. interdum, S. quotius, T. de publiea. sunt igitur leges illae uoueontrariae, sed diversae. ATRO D.

427쪽

lsi a S

uelim osteiadore totum lumia comitatum , quis habitus servorum fuit. Ego tamen , inquit, non ea voluntate feci, ut laic liber esset, sed ea, ut publica non solveret. Saepius eadem dicenda sun te etiam gratulamur, si invito te liber est: liberum esse noluisti, sed in libertate esse voluisti; nihil interest, qua causa hoc feceris, idost, ut propius ad verba legis accedam, nihil interest, qua causa in libertate esse eum volueris. Verum ista Causa, quam praetendis, digna poena est: circumscribere vectigalia populi romani voluisti, specie praetextati imponere publicano voluisti. Postmodum dicam, quantum intersit huius pueri: interim dicam, tua quid interestῖ iluod petieras, non contigit tibi: non sesellisti.

SERMO

Haec circa ius : illa iam circa aequitatem.

DECL LMATIO Quae passurus est hic puer domino redditus, sine dubio novimus: istam negotiationem, et frequentissima in foro videmus iudicia talium iniuriarum. Fortasse

Velim ostendere Velim ostenderet , Obr. Velim ostendi. Scnu . Ego tamen. inquit, non ea volun

tate feeiὶ Paulus i. x , sL Qtii et a civibus: Non fe liber, si mentuus δε-

minus , ne a 'Lagistratu eastigarettir, diale esse liberum e non enim fuit tantas manumittendi. Piablictim autem pro vectigali accipi, nimis tritnm est, et apud Ciceronem et aptui nostros Iurisconsillios. Cicero ad Quintum fratrem . et 6 Parad. Vlpian. l. I. T. de publica. l. ut in eonductionibus , T. Pro socio. I. miles ex iIuib. Cau.

inaio. L fideleommissa. S. interdum de legal. lib. II. ARROD. Sed μα. ut Sed tit rubliea, Aero I. Vt mblietim , Franc. Ouod retieras, non eontigit tibi: non fefellisti Contrarium vult acerba troisnia : Tua quid interest ρ quod petie ras , eontigit tibi: Iesellisti. Id agebas, ut fraudares publieanos: hoe eou-tigit tibi, eos sesellisti. Gaoκo .

428쪽

ellato natus est ingenuus: sortasse rapto ex aliquo litore praetextam sortuna reddidit. Illud est tamen, quod tros magis confundat: videtur mangoni puer pretiosus: limuit, ne magno aestimaretur: ista species in quae umque servitute miserabilis foret. Bogamus vos, iudicetis, quam multa facere possit adversus puer iam mango iratus: aut illi fortasse pretium, excisa virilitate, producet: aut ob infelicis contumelino annos venibit in aliquod lupanar. Res est nobis cum homine, qui non erubescit; nihil reservat; etiam periculose avarus est; quos cultus accipiet, qui praetextam habuit ' Ego vobis allego etiam ipsum illud sacrum praetextarum , quo SBCerdoteS Uelantur , quo magistratus, quo infirmitalem pueriliae sacram facimus, ac venerabilem.

Quod nos magis An, vos' omisit vero voculani hanc Aerodius. . Pretiosus Missus . Aerod. Rogamus Mos, iudicetis Fruneius legebat, Mos, iudices. Pretium reo ret) Id est . ex lendes , ut Iustititis XI. 4 ; Sueton. Aug. Ioar Producere legata ad pie a 34ertia. B M . Excisa Mirilitate 3 vid. ad lib. I

429쪽

CCC M. I

CCCXL l.

QUOD QVIs PER PUBLICANOs IMPROFESSUM TRANSTULERIT .covMISSUM sIT. Quidam rem furtivam transtulit Per Pu- Nicanos, non Pro ariis ost: d Prehensa ros est Hιhlicanicum domino contendunt: illi tanquam commissam rem, indicant: ilie tanquam suam.

Rem non professam apud nos tenemus: hoc ius quale sit, postea videbimus. Quod quis professus non est apud

publicanos, pro Commisso tenetur: ea res, de qua iudicatis, in professionem non venit; omni iure conditionis nostra est. Mea est, inquit; nihil istud contra ius nostrum est: alio I iii nemo non hoc de re non professa

dicere possit, Mea est: et is qui transtulit, alienam rem

Non prosessus est Ilaee verba potest aliquis . non unctoris . sed in te pretis, putare. Nam ipsum illud.

traiecisse, tr anstulisse per ρublisanos, est non professum esse. Sie et deel 359: Publisantis notati scrutari. Trunxlviis manum iniecit. GnoNov. Illi tanquam eommissam rem

cuntur, probabiliter et oratorie di. Clintur. Ceterum alio iure utimur, vel si res sortiva 1ion sit. Nam iuiquiim est. dominum re sua Privari, absque saeto et eo a sua. Paulus tit. de pu-hliea: Dominus naseis , inqiiit, si illitate aliquid in nasee, Mel Use , Mel Mein clores imPosuerint. naMis quoque f-seo Mindieatur. Quod si absente domino id a magistro Mel gubernatore, aut Proreta nauta e aliquo factitin sit, imiquidem capite Pianiuntur eommissis movibus, nai is aratem domino rest itiitur. Idem a Iustiniano reseriptum

est constitutio. t 3I , si quis domi suae a Constantino C. de salia moneta ab Aeeursio notatum ad i. a, C. do

nauihus non excusan. Causarum ta

men et eriminum habenda aliqua ratio est. Sed ubi res non professa alici item vitio laborat, puta, furti Ea est, aut Aervus stigi livus est, ntilla iam dubitatio est, rem domino auferri non posse. Nam ex lege ia, Rei surtivno perpetua est auctoritas ete. de fugitivo servo a Divo Pio saepissime reis Deriplum est I. interdum. T. do piibii. . Quid sit eommissum. et ulide nuxerit haec appellatio. vide Asco tum.

430쪽

428 M. FAB. QVINTILI Miranstulit. Ante omnia, nulla lege comprehensum est, ut alienam rem non profiteri liceret: alioqui publicum eversum est, leges permutandae sunt, ut transserantur aliena: an furtum profiteri debuit Z At iniquum est meam poenam esse, quum ille peccaverit: iterum di

cam , Si quid iniqui habet lex nostra postea viderimus:

interim lex est: non adversus homines, sed adversus rem scripta est. Si ius accepissemus aliquod ab eo, qui non transtulisset, exigendi; sic quoque sine dubio esset nostra causa melior: sed tamen videretur de re ipsa esse contentio. Nunc lex hoc continet, ut rem teneamuS, quae translata est, quae Prosessa non est: quid interest, quis professus non sitῖ nobis res dedita est; isnec de iure. Sed ius ipsum iniquum est: alio me vocas, de alio que-

. alienam rem non Prosteri Ileeret Licet institori, negotioriim gefitori. Procuratori, usi fructuario, bonae fidei possessori. sed in sure nee omissio, nec prosessio nocet, aut prodest domino. AEROD. transferantur aliena Thaddaeus , et Λe roditis ignorant Particii in lam m. Ego haec verha Puto eius, contra quem ogunt Publicani, et sie

constituo: permtilandae sunt. Transis

Jerebat aliena 2 an surtum prosteri debuit Z Respondet publieanus: Atiniquum est. GnoNov. Permutandae sunt. transferantur aliena, an L. pr. non debuit ; vel tamen furti 'tim prosteri debuit. Scri. Sunt. Ac tDans-Ieniantur Hiena, ausuritim m. debuit' obr. Sed adsiersus rem seri ta sunt Hoc de rebus solis vere dici posset. Imperatores Antoninus et Verus rescri Pserunt Papirius Iustus in Meet salibus msa Praediar non Personas eranMeniri. Sed in reru-mobilium meretumque professione , factum etiam delinquentis attenditur, et error et ignorantia. AERDD. non transtulisset, exigendi Particulam negantem Hllioeux addidit. Vide an fuerit: Si itis acer isse mus aliquid ab eo. quod non transeulisset . eaigendi. Gnosov. Qui lavnstulisset, Obr.

Sic quoque sine dubio Hoe est, Si

ius aceepissemus non tam adverfius rem . quam adversus Personam , exi

gendi videt ieet ab eo, qui transtidi: set, non etiam rei ipsius iure Commissi retinendae: si equoquc etc. ΛΕ- non . Si quoque . Marg. Λer d. Sed tamen ὶ Quod, vel, sic tam M. iv LT. Tiamen pro tantum capit roditas Quae translata est, titPP essa non est Scribo: Quae transitita est, iactyro essa non est. Vel aut Prosessa. Nam, ut diximuq . idem uterque sermo Significati sed Posterior ,irupli eius et clarius. GEON. Et Projesare non est . Aerod. Latinins et Setriti t.

SEARCH

MENU NAVIGATION